Regenerative wine of niet

Zoals in een eerdere blog aangegeven, laat wijnbouw een redelijk grote CO2-voetafdruk achter. Dat gebeurt al in de wijngaard door het gebruik van kunstmest, pesticiden en dergelijke. In de wijnmakerij met het energieverbruik maar ook in de verpakking. En wat te denken van transport vanaf de wijnmakerij totdat het bij u op tafel staat! Nu zijn er al grootschalige initiatieven in biologische wijngaard management en nog een stap verder, het biodynamische wijngaard management. Echter dit beperkt zich vooral tot het werk in de wijngaard. Ook in de wijnindustrie speelt het sustainability aspect een steeds grotere rol. Regenerative wine is het nieuwe buzz-word maar zal dit alles brengen of niet? En wat is regenerative wine eigenlijk?

Regenerative wine culture

Regenereren  is het herstellen van iets wat kapot gemaakt is. Regenererative wine cultuur is het goed en verantwoord verbouwen van druiven waarbij men het wijngaardbeheer ziet als een onderdeel van een groter ecosysteem. En dat dit een zelfvoorzienend systeem is zodat het toekomstbestand is. Dat is een stap verder dan biologisch of biodynamische wijnbouw. De huidige wijnbouw cultuur is vaak gebaseerd op het gebruik van chemicaliën en een monocultuur (namelijk druivenranken). Kunstmest wordt gebruikt om de groei te bevorderen, chemicaliën tegen schimmels (denk aan valse meeldauw), ziektes (zoals echte meeldauw) en insecten (bijvoorbeeld dwergcicaden of druivenbladrollers). En het verbouwen van slechts één ras (druivenranken) is niet bevorderlijk voor de biodiversiteit, maar put ook de bodem uit waardoor vervolgens weer kunstmest nodig is. Hierdoor blijf je in een vicieuze cirkel.

Belang van bodem

De kern van regenerative wine cultuur ligt niet persé in de wijngaard, dan wel in de bodem. Wijnbouwers gaan ervanuit dat de bodem een evenwichtige, zelfvoorzienende habitat is en laat de natuur via een gezond ecosysteem haar werk doen. Het grote verschil tussen (re)generative wine cultuur en biologische/biodynamische cultuur is dat het gericht is op een zelfvoorzienend systeem in de toekomst, en niet slechts voor de jaarlijkse oogst. De bodem moet zichzelf in stand houden en menselijk ingrijpen is niet wenselijk. Dus bijvoorbeeld het omploegen is not-done. En wanneer het gedaan wordt, alleen oppervlakkig. Ploegen helpt om beschoeiing in de hand te houden, maar hakt ook wortels af en haalt het bodemleven overhoop.

Bio hippe trend of serieus alternatief

Daarnaast drukken zware machines de grond in elkaar en wordt deze dus compact gemaakt. Iets wat ook niet goed is voor het bodemleven. Tevens is het van belang bij regenerative wine cultuur dat de bodem niet onbedekt is.

Biodiversiteit

Afhankelijk van de omgeving en klimaat kan men binnen het wijngaard management verschillende planten en gewassen inzetten. De planten gebruikt men niet om te oogsten, maar voorzien de bodem van stikstof en andere voedingsstoffen.  Door het vergroten van de biodiversiteit verbetert de bodemstructuur, trekken insecten aan (voor verstuiving en het gezond houden van de wijngaard), voorkomen grondverschuivingen bij grote regenval, gaan zandverstuiving tegen en houden water vast.

Het is van belang dat de planten geen concurrentie aangaan met de druiven. Dus in vruchtbare gebieden moeten de planten de groei van de druif in toom houden. Terwijl in droge gebieden de planten niet teveel water nodig mogen hebben. Terwijl door het afdekken van de bodem water juist vastgehouden wordt en niet kan verdampen. Zo kan het aanplanten van tuinbonen stikstof in de bodem vasthouden, of rogge en gerst die als deklaag ingezet kunnen worden. Zo helpt een deklaag in warme gebieden de temperatuur in de bodem te beheersen, vochtverdamping te voorkomen en overdaad aan begroeiing te beperken.

Daarnaast halen planten CO2 uit de lucht en slaan dit op in de bodem. Zolang de bodem met rust wordt gelaten, kan het helpen de stijgende temperatuur te verminderen. Ook kunnen bomen worden aangeplant rondom de wijngaard om meer biodiversiteit te verkrijgen en flora en fauna uit te breiden. Daarnaast kunnen bomen fungeren als windvangers of kan juist vocht vast houden op droge plaatsen.

Impact van wijnbouwbeheer

Wijnbouw gericht op kwantiteit of maximale opbrengst resulteert in een monocultuur. Dat wilt zeggen dat er alleen wijnstokken staan aangeplant. Het wijngaardbeheer is gericht om de kwantiteit of de kwaliteit zoveel mogelijk te verhogen. Echter een monocultuur verarmt de bodem, waardoor de kans op ziektes toeneemt. En ziektes bestrijden we met pesticiden, koper (toegestaan in biologische wijnbouw maar is vervolgens slecht voor het bodemleven) of natuurlijke middelen. Biodiversiteit kan de nadelen van een monocultuur opvangen.

Wanneer in een wijngaard 30% is aangeplant met andere planten, ontstaat er een ideale balans waarbij de kwaliteit van de bodem maar ook de druivenstokken vooruit gaan. Zoals reeds hierboven aangegeven, is het afhankelijk van de locatie wat voor soort planten gebruikt kunnen worden. Maar ook dieren zoals schapen en kippen dragen bij in het concept van regenarative wine cultuur. Ze houden de planten groei kort zonder dat er zware maaimachines door de wijngaard gaan. Tijdens het grazen wroeten ze in de grond waardoor ploegen overbodig is en bemesten ze de wijngaard op een natuurlijke wijze.

Is regenerative wine nieuw?

Sommige wijnmakers zijn erg offensive tegen regenerative wine. Omdat zij de filosofie al lang uitdragen. Er hoeft dan niets hersteld te worden, want er is in eerste instantie niets “kapot” gemaakt – iets wat het woord regenerative wel suggereert. Goede voorbeelden zijn Rosa Kruger uit Zuid Afrika (wijn consulent), Claude en Lydia Bourguignon met hun  Domaine Laroque d’Antan in de Cahors of Johan Reyneke uit Zuid Afrika. En mogelijk een verrassing, ook Cheval Blanc, een icoon op de rechteroever van Bordeaux, heeft in 2021 aangekondigd regenerative wine cultuur te omarmen. Zij passen de filosofie om te het land te doorgronden en begrijpen reeds vele jaren toe. Bij de aanleg van een wijngaard moet gelet worden op de contouren van de helling en gebruik maken van de topografie. Op deze wijze voorkom je grondverschuivingen of verstuivingen, maar ook stroomt water beter naar beneden.

Regenerative wine cultuur is echt gebruik maken van de mogelijkheden die de natuur ons te bieden heeft en niet de bestaande cultuur omvormen naar wat wij mensen denken nodig te hebben.

Certificering

Of er straks ook certificeringen komen voor (re)generative agromanagement in een breder perspectief is nog niet bekend. Er zijn tenslotte al een grote hoeveelheid aan verschillende certificeringen. Denk aan biologisch, biodynamisch, CO2 neutraal of FairTrade. De wijnboeren die zich op dit moment bezig houden met regenerative wine cultuur doen het meer uit overtuiging en sustainability. Overigens bestaat er in de Verenigde Staten reeds een certificeringsprogramma vanuit de Regenerative Organic Alliance, waarbij de Tables Creek Vineyard uit Paso Robles in November 2019 als eerste wijngaard deze certificering ontving.

Jackson Family Estates als rolmodel

Maar het is wel een ontwikkeling die volop in beweging is. Zo wil Jackson Family Estates in 2030 alle estate wijngaarden omvormen tot regeneratieve wijnbouw. Jackson is de 9e grootste wijnmakerij in de US. In een interview deelde Katie Jackson, 2e generatie eigenaar en Senior Vice President Corporate Social Responsibility bij Jackson, dat ze sinds 2015 $19 miljoen in sustainability en infrastructuur. Door deze investeringen hebben ze een kostenreductie van $26 miljoen behaald. Door renewable energy, efficiency en lichtere (glazen) flessen. Hierdoor hebben ze $4 miljoen return on investment gerealiseerd. Dit bewijst dat ook met regeneratieve wijnbouw ook resultaat te behalen valt. Uiteindelijk, wanneer je goed bent voor het land, zal het land ook goed zijn voor jou! Reeds in 2018 hebben La Canne & Lundgren een onderzoek gepubliceerd waaruit blijkt dat regeneratieve wijnbouw zeker winstgevend kan zijn.

Familia Torres als voortrekker

Miguel Torres, president van Familia Torres, is door Time Magazine uitgeroepen tot één van de 100 meest invloedbare mensen die klimaat acties op wereldwijd niveau voert, binnen de innovatie categorie. Zijn betrokkenheid in het opzetten van de Stichting International Wineries for Climate Action is geroemd. Deze stichting promoot het terugbrengen van CO2 uitstoot in de wijnindustrie.

Daarnaast spant dhr Torres zich ook in op het gebied van ecologische duurzaamheid door middel van onderzoeksprojecten, als SmartCrops 5.1, die technologie toepast om de wijnbouw aan te passen aan de huidige klimaatcontext.

Tenslotte lanceerde dhr Torres in 2008 een programma om het familiebedrijf aan te passen aan de klimaatverandering en de impact te minimaliseren door de ecologische voetafdruk te verminderen. In 2022 heeft het wijnhuis een vermindering van 36% van de directe en indirecte CO2-uitstoot per fles bereikt ten opzichte van 2008 en heeft het zich ten doel gesteld om tegen 2030 een reductie van 60% te bereiken en tegen 2040 een Net Zero-emissie wijnmakerij te worden.

Domaine Mirabeau

Een ander goed voorbeeld is Stephan Cronk die als druivenkoper onder het Mirabeau-label rosé wijnen produceert in de Provence. In 2019 heeft hij zijn eigen wijngaard aangekocht. Hij wilde de wijngaard niet biologisch beheren, omdat dat “just doing less of the bad stuff” is. In 2022 is hij mede-oprichter van de Regenerative Viticulture Foundation. Zijn Mirabeau La Reserve, afkomstig van zijn eigen wijngaard, is de eerste wijn van het domein dat gemaakt is volgens de regenerative methode.

Kan je dit in wijn proeven?

Nu natuurlijk de belangrijkste vraag, kan je dit verschil van wijnbouw in de uiteindelijke wijn proeven? Die vraag is niet direct te beantwoorden, door een gezondere wijngaard krijg je druiven van betere kwaliteit die ook een goede of zuivere expressie van de bodem kunnen weergeven. En natuurlijk zullen de druiven geen opname kennen van chemische middelen waardoor de smaak zuiverder is. Volgens Robert Hall Winery in San Luis Obispo is er wel verschil. In 2020 zijn ze begonnen met het omvormen naar regenerative farming op een perceel van 5ha na. Na slechts 2 jaar beweert partner Thomas dat druiven smakelijker zijn en de wijnen fruitiger en lager in alcohol. Kan je dit in zo een korte periode al concluderen? In mijn optiek zal dit minder in de wijn te bespeuren zijn en zeker niet voor de gemiddelde wijngenieter.

Zal je dit merken in de prijs van wijn? Ook zo een goede vraag. Doordat er andere gewassen staan aangeplant, is de dichtheid van wijnranken kleiner en dus de opbrengst minder. Aan de andere kant, door verminderde kans op ziektes, schimmels en bacteriën, is de opbrengst hoger. Streept dit tegen elkaar weg? De tijd zal het moeten leren en wijnmakers moeten het lef hebben deze overstap te maken. Door de hogere kwaliteit zal betere wijn geproduceerd worden en dat zal zeker iets zijn dat in de portemonnee te merken is.

Wijntrends die verrassen in 2024

Het einde van 2023 nadert en blikken we vooruit welke wijntrends ons in 2024 zullen verrassen. Zo zullen we zien dat Prowein, één van de grootste wijn vakbeurzen in Europa, op het debuut van no-and-low (No-Lo of NABLAB) alcohol wijn in 2023, voortborduren. Vooral met “Dry-January” voor de deur en de steeds betere kwaliteit van de low-and-no alcohol wijnen én natuurlijk de bewustwording van een gezondere leefstijl. Persoonlijk ben ik van mening dat ondanks de No-Lo wijnen beter worden, ze nog niet kunnen tippen aan de “gewone”, alcoholische wijnen. Dit met name doordat ik de body, het mondgevoel, mis.

Wijn productie en consumptie

Eén van de wijntrends die ons doet verrassen voor 2024 is misschien we de shift weg van rode wijn. In de afgelopen 20 jaar is aanbod en vraag naar rode wijn dalende. De 2021 productie was maar liefst 25% lager dan de piek in 2004. Natuurlijk mogen we hierbij niet de impact van Corona uitvlakken die de pluk aanzienlijk bemoeilijkte. Aan het begin van deze eeuw was 48% van de wijnproductie rood, terwijl in 2021 dit daalde naar 43%. Europa toont hierin de grootste daling, waarbij in Frankrijk maar liefst een daling van 50% incasseerde. Niet-Europese wijn producerende landen, zoals Chili, Argentinië, Amerika, Australië en Zuid Afrika vertonen nog wel stijging. Ook qua consumptie zien we parallellen, Europa laat een dalende trend zien terwijl de consumptie in landen als China, Rusland, US en Brazilië juist een hogere consumptie rapporteren.

Wijntrends die in 2024 verrassen

Daarentegen zien we een 13% stijging in de witte wijn productie ten opzichte van het laagste niveau in 2002. De witte wijn productie is van 46% begin van deze eeuw tot 49% in 2021 gestegen, wat met name veroorzaakt wordt door mousserende wijn. Vooral Italië met haar Prosecco, Amerika, Zuid Afrika en Australië laten een goede groei zien. Terwijl de nummer 2 en 3 van de wereldwijde witte wijn producerende landen (Frankrijk en Spanje) een stabiele groei rapporteren. Wanneer we naar consumptie kijken zijn er drie belangrijke mousserende markten: Amerika, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk.

De uitspatter daarentegen is rosé. De wereldwijde productie is met 25% gestegen. Deze markt is vooral in handen van Frankrijk, lees de Provence. Maar ook Zuid Afrika en Chili zien een duidelijke groei. Gelet op consumptie is het ook Frankrijk die de lijst aanvoert met maar liefst 66% van de wereldwijde consumptie. Ook het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Amerika zijn belangrijke markten.

Biologisch en natuurlijke wijn

Daarnaast blijft de interesse in biologische en duurzaam geteelde wijnproductie groeien. Meer wijnmakers streven naar duurzaamheid en het werken met organische methoden. Met oog op het behouden van de kwaliteit van het milieu én de wijn. Biologische wijnhuizen gebruiken geen synthetische pesticiden en chemicaliën waardoor de wijnen puur en natuurlijk zijn.

Ook natuur wijnen zijn mateloos populair vooral bij de millennials. Deze wijn wordt op een minimale interventie-manier geproduceerd. In tegenstelling tot de traditionele wijze waarbij gecultiveerde gisten het aroma sturen, maakt de wijnmaker gebruik van wilde gisten die in de wijngaard voorkomen. Ook wordt geen sulfieten toegevoegd. Sulfiet staat voor de stof zwaveldioxide en is een conserveermiddel. Het zorgt ervoor dat een wijn niet voortijdig veroudert (oxideert) en dat micro-organismen zoals gisten en bacteriën, die altijd in wijn aanwezig zijn, niet meer actief zijn. Natuurwijnen staan bekend om hun levendige smaken en complexiteit.

Nieuwe wijnregio’s en wijntoerisme

Jarenlang hebben landen als Frankrijk, Italië en Spanje de ranglijsten aangevoerd, maar we zien nu een duidelijk kentering. Naast het feit dat “nieuwe wereld wijnen” een prominentere rol in nemen zien we dat ook andere regio’s zich profileren als producenten van hoogwaardige wijnen. Engeland begint een grotere rol te spelen in mousserende wijnen. Zie ook de oogst van 2023 van meer dan 20 miljoen flessen. Maar vergeet ook ons eigen Nederland niet, waar steeds meer professionelere wijngaarden bestaan met kwalitatief goede wijnen. We hoeven het dus niet ver weg te zoeken!

Ook zien we steeds vaker in bestaande wijnlanden dat, onder invloed van premium prijzen, de aangelegen gebieden zich ontwikkelen tot goede en meer betaalbare alternatieven. Vaak gaat gepaard met de focus op wijntoerisme. Zeker in landen als Zuid Afrika, Chili en Amerika is dit zeer sterk ontwikkeld.

Maar één ding blijft nog overeind, en eigent zich een eigen klasse toe: de superpremium wijnen. Denk aan de top cuvées in Bourgogne, Bordeaux, Piemonte, Toscane en Rioja. Dit zijn wijnen die voor honderden euro’s van de hand gaan en dankzij schaarste en gewildheid ook mogelijk is.

Glas, plastic of karton

Zoals ook aangestipt in onze blog over de prijs van wijn en de CO2 footprint speelt verpakking een grote rol. Gelet op de bewustwording bij consumenten zal ook de verpakking een blijvende rol spelen. Het is inmiddels achterhaald dat consumenten denken dat indien wijn in een zware fles zit, deze beter van kwaliteit zou zijn. Maar wat wel een feit is dat dit een grotere CO2 footprint achterlaat. Ten eerste om de fles te maken is extra energie nodig, maar denk ook eens aan het transport. Meer gewicht betekent meer brandstof.

Maar glas is nog steeds de ideale verpakking wanneer het gaat om het rijpen van een wijn. Dit is dus niet weggelegd voor de bulk van de verkoop, wijn die jong en snel (lees binnen 1 jaar) gedronken moet worden. Dat is toch vooral waar het de consument om gaat. De wijnboxen, plastic flessen, noem maar op zijn in opkomst. Maar een andere trend die we zien is de wijn in tanks vervoeren om ter plekke gebotteld te worden. Wanneer je dit wilt doortrekken, kan je zelfs de wijn op vat kopen. Samen met de wijnboer stel je je eigen wijn samen en het betreffende fust, goed voor 300 flessen, is dan geheel voor jou. Ook een ander nieuw product, het keykeg fust, is op de markt gekomen. Het wijnvat van KeyKeg, mét handige tapkraan, is vooral heel duurzaam. Eén KeyKeg van 20 liter staat gelijk aan 27 flessen wijn. Het vermindert het transportgewicht, de uitstoot en het glasafval. Het behoud de kwaliteit en frisheid van stille en mousserende wijnen en is herbruikbaar. Zo zie je dat er nogal wat innovatie is op dit vlak.

Wijn en food pairing

Doordat mensen steeds meer verdiepen en kennis opdoen, speelt de wondere wereld van wine & dine of te wel food pairing een grotere rol. Wijn en eten kunnen elkaar prima versterken of juist breken. Het geheim van de chef is voor iedereen voor handen. Het is niet meer zo dat je bij vis altijd wit serveert, en bij vlees altijd rood. Natuurlijk is dit een “veilige” combinatie, maar mensen willen vaak wat meer gedurfd zijn en verrassen vandaar dat dit ook een nieuwe één van de nieuwe wijntrends voor 2024 is.

Vanzelfsprekend zijn wij u ter dienst met geheel kosteloos advies. Maar begrijp ook goed wanneer uzelf hier meer kennis in wilt ontwikkelen. Neem even contact met ons op indien u vragen heeft.

Krachtig maar onbekend Spanje

Enige tijd geleden hebben de regio’s in Spanje besproken en zes weken geleden hebben we de eerste regio’s verkent die redelijk onbekend zijn maar zeker niet onbemind als het om krachtig en complexe wijn gaat. Onlangs hebben we de tweede proeverij gedaan wat in teken stond van bijzondere, uitgesproken wijnen onder andere uit Catalunya en de Canarische Eilanden.

Catalunya

In het noordoosten rondom Barcelona ligt de regio Catalunya. Het ligt tussen de Middellandse Zee en de Pyreneeën en kent maar liefst 12 DO’s. Er is een breed scala aan druivenrassen, zowel inheems als internationaal. Het klimaat is heel divers, van maritiem tot continentaal.

Regio Catalunya

In deze proeverij hadden we twee wijnen uit deze mooie streek. We begonnen met een Macabeo uit Costers de Segre DO en hadden als tweede wijn een Picapoll (ook bekend als Folle Blanche of Picapoll) uit Pla de Bages DO.

Costers del Segre is een versnipperd gebied van 4.000ha. Hoewel Tempranillo ook hier de boventoon heeft, zijn er bijzondere wijnen van Macabeo (Viura) dankzij karakteristieke oude wijnstokken.

Even ten oosten van Costers del Segre ligt  de Pla de Bages DO. Deze “Vlakte van Bages” is een verwijzing naar de Griekse god van wijn, Bacchus. In de subzone Alt Bages dat op zo’n 500m hoogte ligt is het koeler en is de bodem kalkrijk. Dit is ideaal voor de inheems Picapoll (ook bekend als Picpoul) druivenras.

Agaliu 2021

We trapten de proeverij af met de Agaliu in een zeer markante blauwe fles van de coöperatie L’Olivera. Agaliu is een oud-Catalaans woord dat “hoop” betekent. De filosofie van dit huis is dan ook dat het een sociale werkplaats is waar alle medewerkers kunnen toetreden tot de coöperatie.

De wijngaard ligt rond de Vallbona de les Monges in de subzone Corb River Valley van Costers del Segre DO. De wijngaarden karakteriseren zich door de stenen muurtjes die het omringen om de vruchtbaarheid van de bodem te waarborgen en het water beter vast kunnen houden. De bodem heeft kalkrijk klei terwijl het klimaat continentaal mediterraan is. Dit betekent droge koude winters en warme zomers die gekoeld wordt door een matige zeebries.

Agaliu Macabeo

De wijngaard wordt biologisch bijgehouden. De wijn is 100% van Macabeo welke fermenteert in zowel Amerikaans als Frans eiken vaten. Het rijpt gedurende 3 tot 4 maanden op haar droesem. Dit is duidelijk wanneer de fles opgaat; de intense geur van peren en witte bloesem komt je tegemoet. De kleur is strogeel met een lichte intensiteit. De zuurgraad is hoog en de wijn heeft een gemiddeld + body mede door haar 13% alcohol. Desondanks voelt de wijn prettig aan met een goed balans. Ook de smaak intensiteit is hoog van vooral peer, kruiden en brioche. Er zit ook lichte rokerige en minerale toon in. De afdronk is lang.

Geniet van deze wijn lekker op het terras of bij rijst gerechten en gegrilde groenten. De wijn is verkrijgbaar voor 13.95€*.

Abadal Picapoll

In 1983 werd het wijnhuis Abadal door Valentí Roqueta opgericht, onder de voorwaarde dat hij wijn zou maken waarin het unieke karakter en terroir van de streek tot uiting zou komen. De wijngeschiedenis van de Roqueta familie strekt over 8 eeuwen. Abadal maakt uitsluitend wijnen van inheemse druivensoorten, zoals Picapoll, Macabeo en Sumoll. Maar interessant genoeg ziet men in Catalonië ook de Chardonnay, Sauvignon Blanc en Cabernet Sauvignon als lokale druivenrassen. De wijngaard heeft een kalkrijke kleigrond en geniet van een continentaal klimaat dankzij de bescherming van een bergrug.

De Picapoll van Abadal was de eerste 100% Picapoll die commercieel verkocht werd. De naam Picapoll is afgeleid van het woord “pica” wat krasjes betekent. De druif heeft roestbruine vlekjes op de schil waar naar verwijst. De wijn vergist in RVS tanks en rijpt op haar droesem (gistcellen) gedurende 3 maanden.

Abadal Picapoll

Dat resulteert in een wijn met lichte intensiteit en strogele kleur. De wijn heeft een gemiddelde geurintensiteit (zeker na de Agaliu…) van ananas en grapefruit. Het is een verleidelijke gulle wijn met fruitige aroma’s van ananas, grapefruit, perzik, jasmijn en verse kruiden zoals venkel en munt. De afdronk is prettig maar niet bijzonder lang.

Schenk deze wijn als aperitief, bij paella, schaal- of schelpdieren of geroosterde kip. De wijn is verkrijgbaar voor 17.49€*.

Canarische Eilanden

Helaas ben ik nog nooit op deze eilanden geweest, maar alleen al voor de wijn cultuur lijkt het mij bijzonder interessant. Dat is wel gebleken uit de wijnen die we geproefd hebben. Wijn nummer 3 kwam van Ycoden-Daute-Irora DO en nummer 4 van El Hierro DO. Hoewel de eilanden wijn redelijk onbekend is binnen Spanje, is ze lokaal bijzonder bemint. Vanwege de vochtige tropische omstandigheden, speelt hoogte een grote rol. Daarnaast is de bodem, vulkanische bodem, bijzonder typerend voor de wijnen die ze voortbrengt.

In het westen op het eiland Santa Cruz de Tenerife vinden we DO Ycode Daute Isora. De wijngaarden zijn gelegen op de westelijke flank van de Pico del Teide vulkaan. Waarbij de beste wijnen afkomstig zijn van de wijngaarden die vanaf 1.400m hoogte liggen. Listan Blanco (ook wel Palomino Blanco genoemd) is hier de meest aangeplante druivensoort.

Envinate Benje Blanco 2021

Vier wijnfreaks die elkaar tijdens de studie Oenologie hebben leren kennen, besloten om samen wijn te produceren. Zo ontstond het wijnhuis Envinate. Op 900-1.200m hoogte vinden we de wijngaarden van Envinate met wijnstokken van Listan Blanco die 70 tot 120 jaar oud zijn, aangeplant op zwart vulkanisch zand en kleibodem. In de wijngaard wordt biologisch gewerkt. De wijn vergist in betonnen kuipen en rijpt op lie, waarvan 30% in frans eiken vaten en 70% in betonnen tanks. In de betonnen tank ontstaat een flor-laag, die eigenlijk zo typerend is voor sherry productie. De wijn wordt gefilterd met bentoniet (een kleisoort, waar de onzuiverheden zich aan binden zodat deze uit de wijn gefilterd kunnen worden). Hierdoor kan de wijn zich ook vegan noemen.

De wijn is licht van kleur en heeft een strakke neus met tonen van appel en peer. De volle body, gedragen door haar 13% alcohol, en hoge zuurgraad maken de wijn indrukwekkend. Aroma’s van groen fruit, ziltigheid en rokerigheid maken de wijn redelijk complex en geeft een goede afspiegeling van het vulkanische terroir. De afdronk is lang, maar door haar typiciteit zal het niet ieder z’n favoriet zijn.

Schenk deze wijn bij garnalen of varkensvlees. Probeer de wijn voor slechts 24.95€*.

Envinate Benje Blanco 2021

Bimbache Blanco 2021

De naam Bimbache verwijst naar de benaming van de vroege inwoners van het El Hierro eiland. El Hierro is het meest westelijk gelegen eiland. Hier is niet zo veel hectare aan wijngaarden overgebleven. Zeker langs de steile noordkant van het eiland zijn er nog weinig wijnboeren die hun kans wagen. De opbrengsten zijn vaak te klein om de investering te legitimeren. Het eiland is een schatkamer van bijna verdwenen of vergeten druivensoorten die nergens meer voorkomen of toch niet in de hoedanigheid zoals ze hier voorkomen. Bimbache werkt hoofdzakelijk met fieldblends, waarbij telkens de meest voorkomende soorten worden vermeld, maar waar er nog een heleboel soorten zijn waarvan we zelfs de naam niet meer kennen.

Deze wijn is een blend van Baboso blanco, Gual, Listan blanco, Pedro Ximenez, Verijadiego blanco en er wordt ook hier biologisch gewerkt in de wijngaard. De druiventrossen worden zacht geperst voor het behoudt van haar fruitaroma’s. waarna vergisting op grote houten vaten plaatsvindt. Ook rijpt een deel van de wijn op oude barriques waar de wijn flor ontwikkelt. Alleen inheemse gisten worden gebruikt. Dat resulteert in een wijn die krachtig is uit één van de regio’s uit Spanje dat onbekend is bij het grote publiek.

De wijn is mooi heldergeel van kleur. In de neus eerst en vooral limoen en citrus toetsen met op de achtergrond wat ananas. Het fruit evolueert geleidelijk naar een mooie kruidigheid van laurier en wat venkel. Stevige aciditeit die de wijn ruggengraat geeft. In de mond stevig met 14.6% alcohol, maar ook met de typische ziltige toetsen van een beperkte flor-rijping. De wijn is zeker niet voor beginners, maar wel zeer origineel en met veel karakter. Lange afdronk met veel fraîcheur. Het is aan te raden om de wijn te decanteren.

Bimbache El Hierro 2021 Krachtig uit Spanje

De wijn is bekroond door Robert Parker, wijn criticus, met 93 punten. Verkrijgbaar voor 39.95€*.

Andalusië

Zonovergoten Andalusië

In het zuidwesten van Spanje vinden we Andalusië, vooral bekend van de sherry, maar we vinden hier ook interessante wijnen. Hier vinden we ten zuiden van Sanlucar de Barrameda en ten noorden van de historische havenstad Cadiz de Vino de la Tierra (VT) Cadiz. Deze VT status is in 2005 verkregen en men is bezig om de status DO te verkrijgen. Het klimaat is mediterraan en de bodem is zanderig en bevat albariza, de kenmerkende witte klei, calcium en fossielrijke bodem die zo kenmerkend is in de sherry regio’s.

Muchada Ledapart Vibrations 2020

Bodega Muchada Ledapart hanteert de biodynamische werkwijze in zowel wijngaard als kelder. Dit houdt in dat naast het uitbannen van chemische middelen in de wijngaard, men ook kijkt naar de stand van sterren en planeten om te bepalen wat er in de wijngaard of kelder nodig is.

De Palomino druiven voor deze wijn zijn afkomstig van de plot Miraflores Alta nabij Sanlúcar de Barrameda. Dit is westwaarts gelegen in de richting van de oceaan. Het staat aangeplant met 60 jaar oude wijnstokken en de bodem bevat kalkrijke albariza. De wijn fermenteert in potten om zo de oranje kleur aan de wijn te geven, waarna het gedurende 12 maanden rijpt in oude manzanilla vaten of 500lt amerikaans eiken vaten, genaamd “laarzen”.  De wijn wordt geklaard door het gebruik van bentoniet. Er worden op jaarbasis slechts 200 tot 600 flessen geproduceerd!

In de mooie orange wijn met een gemiddelde kleurintensiteit, bespeur je direct sinaasappelschilletjes en specerijen. De geur intensiteit is gemiddeld. In de mond daarentegen komt het over als een frisse wijn met aangename body en vol van sinaasappel, mineralen en noten. De afdronk is lang.

Muchada Ledapart Vibrations 2020 Wijn uit Spanje die krachtig is

Gelet op de specifieke smaak zal deze wijn niet voor iedereen weg gelegd zijn. Maar bij wit vis op kip is dit een geweldige wijn. Schenk de wijn een uur van te voren in een karaf om de wijn om te laten luchten.

Deze bijzondere wijn is verkrijgbaar voor 49.95€*.

Castilla y León

Verrassend Tempranillo in Castilla y Léon

De regio Castilla y León, één van de grootste administratieve regio’s van Spanje, is onderverdeeld in een noordelijke en zuidelijke regio – verdeeld door de rivier de Duero. De regio kent een heet continentaal klimaat en ligt ingeklemd tussen de Cordilla Cantábrica aan het westen en de Sistema in het oosten. De vlakte ertussen heeft een zeer arme bodem en door de geringe regenval zijn de wijngaarden afhankelijk van het water van de rivieren. Vlak aan de rivieren vinden we dan ook een bodem dat rijk is aan mineralen en klei.

In deze proeverij hebben we ons op het noordelijke deel gericht. In deze regio domineert Tempranillo met maar liefst 65% van de aanplant, maar er zijn ook een aantal andere druivensoorten te vinden. Zo hebben we uit de DO Tierra de León een Prieto Picudo als zesde wijn. En dan toch als zevende wijn een DO Arlanza een blend van Tempranillo en Garnacha Tinto, ofwel Grenache (Noir).

De Prieto Picudo druif is redelijk uniek en komt nagenoeg alleen voor in Tierra de León DO. Er staat ongeveer 7.000ha aangeplant. De naam Picudo betekent hoekig en verwijst naar de ovale vorm van de druif. De oorsprong van de druif is nog onbekend. DNA onderzoek heeft (nog) geen uitsluitsel gegeven van welke druivensoorten de Prieto Picudo afkomstig is.

Pardevalles Tinto Prieto Picudo 2016

Van het wijnhuis Bodega Pardevalles hadden we de monocépage van Prieto Picudo. Hoewel het wijnhuis in 1949 is opgericht, gaat de familietraditie van wijnbouw veel verder terug. Van belang voor het wijnhuis is de wijn het karakter en identiteit van de herkomst van de regio moet uitdrukken. Vandaar ook de focus op de inheemse Prieto Picudo en de witte druif Alabrín Blanco. De 38ha wijngaard ligt op 750-860m hoogte en profiteert daardoor van de grote temperatuurverschillen. Overdag kan het zeer warm worden, terwijl de nachten juist bijzonder koel zijn. Doordat de bodem bezaait is met kiezelstenen, absorberen deze overdag de warmte en geven ze ’s nachts de warmte af aan de druiven wat de rijping bevordert.

De druiven worden machinaal geplukt in de avond, zodat de zuren goed behouden worden. Vervolgens vindt de schilweking (maceratie) en fermentatie (vergisting) plaats in RVS tanks gedurende 4 dagen. De wijn rijpt op haar droesem, waardoor je ook in de fles het bezinksel behoudt. Dit is iets om rekening mee te houden bij het inschenken van de wijn!

De diepe kersenkleur heeft een blauwachtige tint. De neus is erg prettig met rijp rood fruit en een gemiddelde intensiteit. Wanneer je de wijn in de mond neemt, bespeur je enigszins wat tannine op het tandvlees, maar is niet onprettig. De zuurgraad is gemiddeld en is in een fijn balans met het gerijpte rode fruit en de drop aroma’s – mede door de flesrijping. Door de volle body, mede door de 13.5% alcohol, en de prettige zuren, kan je lang nagenieten van deze wijn.

Pardevalles Prieto Picudo

De wijn is kortom goed in balans met een aangename afdronk. Qua kleur heeft de wijn een diepe intensiteit terwijl in de neus en de mond deze mooi afgerond is. Hoewel de nadruk op het fruit ligt, bespeur je ook de tertiaire aroma’s als drop vanwege flesrijping, iets wat de complexiteit van de wijn verhoogd.

Geniet van deze wijn die onbekend maar mooi en krachtig is voor slechts 10.50€* bij worstjes uit Spanje, pasta gerechten of gerijpte kazen.

Vinos el Cadastro 2015

De El Cadastro is afkomstig uit de hand van wijnmaker Olivier Rivière. Die beheert 4ha in Arlanza DO en 6ha in Rioja Alta en Alavese. Verder koopt hij ook druiven in om tot wijn te verwerken. Zijn focus ligt vooral op blends met Tempranillo of Viura. Hoewel van Franse afkomst, is Olivier door zijn Spaanse stage in het land blijven hangen. Nadat hij eerst een aantal percelen in Rioja Alavese heeft gepacht, kwam zijn eerste wijn in 2006 op de markt. In 2008 valt zijn oog op een paar percelen in DO Arlanza, in Castilla y León. De wijngaard ligt op 750-1.050m hoogte met zeer oude wijnstokken van Tempranillo en Garnacha Tinto. Hij laat de Spaanse classificatie los en hanteert de Bourgondische stijl van herkomst benaming. Deze wijn is afkomstig uit het dorp Covarrubias, nabij Burgos. De regio heeft een continentaal klimaat. De wijngaard ligt op 900-1.000m hoogte en de bodem is vooral gravel-achtig bezaaid met keien. De wijngaard wordt biologisch bijgehouden. Dit betekent dat er geen gebruik wordt gemaakt van meststoffen of pesticiden. De opbrengst wordt laag gehouden zodat de aroma’s zich in de druiven kunnen concentreren.

De wijn is een blend van 95% Tempranillo en 5% Garnacha Tinto. Deze worden apart gevinifieerd en fermenteren in kleine tanks. Vervolgens rijpt de geblende wijn in Frans eiken vaten gedurende 19 maanden waarna de wijn gebotteld wordt, zonder te filteren of klaren.

Ze is robijnrood van kleur met een diepe intensiteit. Er vormen duidelijke tranen op het glas door het hogere suiker/alcoholgehalte. De wijn heeft een gemiddelde geurintensiteit van rood fruit en iets kruidigs met klei. De wijn heeft een volle body met gemiddeld + tannine, maar deze is niet onprettig dankzij de hoge zuurgraad. Qua aroma’s zijn het vooral rood en zwart fruit afgewisseld met kruiden en florale tonen. De afdronk is lang.

Schenk deze wijn naast een lekkere steak of gerijpte kazen. Nu verkrijgbaar voor slechts 37.95€*.

El Cadastro Arlanza

Castilla la Mancha

Castilla La Mancha

La Mancha ligt in het hete binnenland van Spanje. Het is met 440.000ha de grootste wijnregio ter wereld. Er zijn maar weinig druivensoorten die deze hitte kunnen overleven. Daarom zoeken de wijngaarden het ook hogerop om op die wijze verkoeling te krijgen.

Één van de subregio’s is Almansa DO. De temperaturen kunnen in de zomer oplopen tot boven de 40C terwijl in de winter deze dalen tot -10C. Regen valt vooral in het voor- en najaar. Waardoor de druiven optimaal profiteren van de waterstress tijdens de zomerdroogte om kwaliteitswijnen voort te brengen.

Laya 2021

In Almansa DO vinden we dan ook het wijnhuis Atalaya. Dit is een merknaam van de Orowines groep die in handen is van de Gil familie en specialiseert zich in wijnen van de druivensoorten Alicante Bouschet (ook bekend onder de naam Garnacha Tintorera) en Monastrell (ookwel Mourvèdre). De oude wijnstokken staan op weinig vruchtbare kalksteen bodem en er is maar weinig regenval. Gelegen op 700 tot 1.000m hoogte produceren de druiven geconcentreerd fruit aroma’s mede dankzij de delicate Mediterrane zeewind.

Laya is een rode wijn van 70% Garnacha Tintorera en 30% Monastrell. De druiven kennen eerst een schilweking voordat de fermentatie begint. Dit gebeurd onafhankelijk van elkaar in RVS tanks gedurende 15 dagen. Waarna de geblende wijn gedurende 4 maanden rijpt op frans eiken vaten.

De paarse kleur kent een gemiddelde intensiteit. De neus heeft een delicate geur van vers rood fruit met chocolade, specerijen en tabak. De Laya 2021 is zacht en fris met een gemiddelde body van rood en zwart fruit. De wijn heeft een goede zuurgraad en zachte afgeronde tannine waardoor de afdronk heerlijk lang en fruitig is. Hoewel de wijn 14.5% alcohol bevat, is dit zeker niet overheersend. Dit is een wijn met een mooi balans.

Het is niet voor niets dat Robert Parker deze wijn uit 2020 met 90 punten heeft bekroond. Speciale prijs: nu slechts 9.95€* per fles bij een bestelling van 6 flessen.

Krachtig Laya uit Spanje

Kortom

We hebben een bijzonder gezellige avond gehad waarbij we doorgingen in de kleine uurtjes. Want tja, 8 wijnen neemt even at tijd in beslag (of waren het alle gezellige gesprekken die we voerden…). Verder was het een avond dat in het teken stond van uitgesproken wijnen die niet altijd in de smaak vielen – zeker niet bij beginnende wijndrinkers. Maar aan de andere kant, hoe vaak proef je nu wijnen van de Canarische Eilanden, of een orange wine.

Wanneer u interesse heeft in één van deze wijnen, neem dan even contact op.

*Prijzen zijn aan wijzigingen onderhevig.

Orange wines

Wat zijn orange wines?

Heb je ooit gehoord van Orange wines? Niet? Je bent niet de eerste, en toch bestaat deze wijn al vele jaren. Het is een witte wijn gemaakt gemaakt op dezelfde vinificatie als rode wijn. Namelijk door de druivenschillen te weken in de most. Most is het versgeperste maar nog niet vergiste sap van de druiven. In de 20e eeuw gingen frisse witte wijnen de markt domineren en heeft er een “technische correctie” plaatsgevonden in het wijnmaak proces voor witte wijn. Schil weking werd niet meer toegepast voordat de fermentatie zou beginnen (wanneer suikers worden omgezet in alcohol). Schillen bevatten natuurlijke kleurstoffen, gisten, fenolen en tannines. Deze beïnvloeden de kleur, smaak en textuur van de wijn. Omdat in orange wines deze invloeden juist wel worden toegepast, verkrijgt deze haar specifieke kleur en volle body.

Geschiedenis

Zoals aangegeven bestaan orange wines reeds vele jaren. Deze vinificatie wordt al voor duizenden jaren toegepast in Georgië. Hier rijpen wijnen niet op (eiken) houten vaten, maar in grote aardewerken amforen (kvevri genaamd). Deze kvevri zijn in de grond begraven met de opening boven de grond. In het moderne wijn maken ligt wijn in kelders opgeslagen voor constante temperatuur en rijping/gisting. Door amfora’s in de aarde te begraven, krijg je hetzelfde gewenste effect.

Wijnkenmerken

Nu moet je niet denken dat orange wines altijd knaloranje zijn. Afhankelijk van het gebruikte druivenras, lengte van schilcontact en de vinificatie, varieert de kleur van geel tot oker en van rozig tot donker oranje. Doordat de wijn langer op schil heeft gelegen (soms wel tot meer dan een jaar), is de wijn stabieler en kan dus langer bewaard worden. Aanwezige tannines (wat je dus niet gewend bent van witte wijnen) hebben hier een belangrijke invloed in. Orange wines hebben een stevigere body dan de witte tegenhanger. Het mag nu dus wel duidelijk zijn dat orange wines toch echt anders zijn dan witte wijn.

Productie

Orange wines komt dus reeds duizenden jaren voor in het huidige Georgië. Maar ook voor honderden jaren in Italië en Slovenië. Echter tegenwoordig zie je dat orange wines uit een breed scala van landen kan komen; Duitsland, Oostenrijk, Spanje, Frankrijk. En ja zelfs Nederland (bijvoorbeeld wijngaard Dassemus uit Chaam). Ondanks de uitgestrektheid, wordt de markt niet overspoeld. Orange wines kenmerkt zich door de boutique productie. Het is echt een niche markt.

Wijnbeschrijving

Nu heb ik de eer gehad mijn hand te kunnen leggen op een fles uit Romagna, Italië. De Vitalba Albana van Tre Monti. De wijn heeft 100 dagen gerijpt in een Georgische kvevri en kent een biologische natuurwijn certificaat. De wijn is gemaakt van de in Nederland redelijk onbekende druif Albana. Maar lokaal in Romagna is deze bekroond met een eigen DOCG.

Vitalba, Albana in amfora van Tre Monti
De mooie, licht oranje Vitalba.

Samen met een goede vriendin heb ik genoten van deze wijn. De wijn is mooi licht oranje van kleur. De overdadige honing stuift uit het glas met een mooie minerale ondertoon. Ondanks de honing explosie verrast deze droogheid van deze wijn menig persoon. De wijn kent een mooie zuurgraad met volle romige body en gemiddelde tannine structuur. Ze kent een bloemig palet, licht citrus – ondersteunt door de zuren – en marmelade. De wijn blijft mooi lang hangen in de mond dankzij de mooie minerale afdronk.

Kortom de wijn is erg verrassend. Waar je een zoete wijn verwacht nadat je deze geroken hebt, is deze droog en erg complex met vele lagen. De wijn heeft een volle body met hoge alcohol (14.5%!), maar kent een mooi balans met hoge zuurgraad en primaire smaken.

Wijn-spijs

Nu is de vraag, wat gaat goed samen met zo een bijzondere wijn. De umami-rijke Aziatische keuken is een goede keuze (sushi, curries), maar ook gerijpte kazen en gerookte ham misstaan niet naast deze wijn.

Zomer

Yesss!! De zomer is aangebroken, en hoe! Er staat direct een hittegolf voor de deur. En dat terwijl we de nieuwe wijnen van 2019 nu de markt opkomen. De trend voor 2020 zijn fruitige rosé wijnen – het mierzoete is echt verleden tijd -, frisse witte wijn en soepele rode wijnen; zeker licht gekoelde, fruitige rode wijnen zoals een pinot noir of gamay. Niets wegleggen maar ready-to-drink!

Verder zie je ook steeds meer wijnen uit Nederland komen. Dit zijn over het algemeen toch de frisse fruitige wijnen met mooie zuren vanwege het koelere klimaat. Ons advies; ga deze zeker niet uit de weg deze zomer en probeer ze eens!

Natuurlijk blijven niches ook in ontwikkeling, natuurwijnen (biologische teelt, geen of beperkte toevoeging van sulfiet en geen toevoeging van chemische middelen), vegan wijnen (wanneer wijnen geklaard – helder gemaakt – worden, worden hier dierlijke eiwitten voor gebruikt. Echter bij vegan wijnen filtert men met een stof welke diervrij gemaakt is) en alcoholvrije wijn. De markt van deze laatste wijn groeit gestaag en er komen steeds betere exemplaren op de markt!