SudOuest ervaren met een prachtige proeverij

Vorige week zijn we diep in gegaan op de 5e grootste regio van Frankrijk. Dat motiveerde mij om wijnen uit deze regio te zoeken. Ik was vooral nieuwsgierig naar de kleinere onbekende regio’s als Tursan en Fronton omdat hier veel belovende wijnen vandaan zouden komen. Na enig speurwerk ben ik terecht gekomen bij Halfles, ontstaan uit een filosofie om verspilling tegen te gaan en daarom werken met (betaalbare) kleine flessen wijn en een gericht assortiment. Hier vond ik de juiste wijnen voor een prachtige proeverij en kon ik SudOuest zelf ervaren.

De coöperatieve samenwerking in Tursan

Zoals aangegeven vorige week werken de wijngaarden hier samen in een coöperatie; la Cave des Vigerons de Tursan. Deze wijnen kennen een rijke geschiedenis die gaat vanaf de Gallo-Romaanse tijd tot in de 17e eeuw. Daarna valt de regio een beetje in het slop en vanaf de phylloxera crisis tot aan de 20e eeuw produceert de regio wijnen van twijfelachtige kwaliteit. Dat is de reden dat in 1958 de coöperatie is opgericht om te investeren in vernieuwing. Tevens heeft de regio last gehad van de markt beperking door Bordeaux. Dit om haar eigen markt te beschermen. Daardoor is nog steeds vandaag de dag deze wijnen niet bekend bij het grotere internationale publiek.

De Vigerons de Tursan streven ernaar zich te onderscheiden door het inzetten van lokale druiven variëteiten. Vooral voor witte wijn is de Baroque variëteit uniek. Deze komt alleen in Les Landes/Tursan voor. Een uitgelezen mogelijkheid om deze unieke druif te ontdekken.

Baroque

Deze druivenvariëteit is heel zeldzaam. De herkomst is nog steeds niet duidelijk maar men vermoedt dat het een kruising is tussen Folle Blanche en Sauvignon Blanc. Het is bijzonder populair omdat de druif goed resistent is tegen echte meeldauw, een schimmel die gedijt in een klimaat met hoge luchtvochtigheid maar gematigde temperaturen. Hierdoor stopt de groei van de bessen en verschrompelen de bladeren, een nachtmerrie voor elke wijnboer!

Overigens was de Baroque nagenoeg uitgestorven, maar een kleine groep wijnmakers hebben hard gevochten om deze druif te behouden, en met succes!

Om in aanmerking te komen voor Tursan AOC, dient de wijn te bestaan uit minimaal 30% (tot maximaal 90%) Baroque, aangevuld met Gros Manseng en Sauvignon Blanc.

De Baroque (of Bordelais) levert een wijn op met volle body en aroma karakteristieken gelijk aan de Sauvignon Blanc. De druif kenmerkt zich door de hoge zuren en lichte aromatische smaak van citrusfruit, groen fruit en hazelnoot. Ideaal om te serveren bij een salade of zo als aperitief.

Gros Manseng

De Gros Manseng is een andere typische variëteit voor SudOuest. Traditioneel geassocieerd met zoete wijn, maar ook hier vind je droge wijn van. De droge wijn kenmerkt zich door verfrissende citroen aroma’s.

Gros Manseng is populair bij wijnmakers omdat de dikke druivenschil bescherming biedt tegen schimmels en de druif zowel hoog suiker- als zuurgehalte kunnen behalen. Wanneer de druif laat geplukt wordt (late-harvest) krijg je druiven met mooi ontwikkelde smaken, hoog suiker en verfijnde zuren.  Echter de droge wijn kent een steeds grotere populariteit. Deze worden vaak geplukt voor deze hun fysiologische rijpheid behaald hebben. Hierdoor hebben de druiven verfrissende zuren, florale aroma’s en soms tonen van abrikoos.

Esprit de Tursan blanc

Deze wijn is een blend van Baroque, Gros Manseng en Sauvignon Blanc. Het is een mooie goudgele wijn. De neus kent een gemiddelde intensiteit van gras en citrus fruit. Het geeft je een hint van de frisheid van de wijn. In de mond daar en tegen word je verrast door de volheid. Het is een aromatische wijn maar subtiel, met karakteristiek van perzik, grapefruit, vuursteen en hazelnoten. De zuren zijn aanwezig, maar op een mooie wijze, ze dragen de wijn naar een mooi lange afdronk. Het alcohol is met haar 12% stevig, maar is niet dominant.

Kortom de wijn is mooi in balans, misschien mag het fruit nog iets aanweziger zijn ten op zichte van de zuren. De lengte is verrassend lang hoewel zowel de geur- als smaakintensiteit matig zijn. Dit leidt al met al tot een mooie goede wijn welke fantastisch past naast een lunch salade, een lekker kipgerecht (wat niet te vet mag zijn) of een zalmgerecht. Een mooi pareltje in deze prachtige proeverij om SudOuest te ervaren.

Tannat

Tannat is een druivensoort die haar oorsprong vindt in het Baskenland op de grens van Frankrijk en Spanje. Maar is vandaag de dag te vinden in heel Zuidwest Frankrijk, met name in Madiran, Tursan en Béarn. En toch kennen de meeste mensen Tannat van de krachtige wijnen uit Uruguay, waar ze deze druif tot hun nationale held hebben bekroond. De Uruguayaans Tannat is subtiel anders dan de Franse, omdat de druivenstokken in Uruguay afkomstig zijn van de pre-phylloxera wijnstokken in Frankrijk. Daardoor is met name de tannine net iets zachter. Overigens door het hoge gehalte antioxidanten in de druif (zoals resveratrol) maakt dit meteen één van de “gezondste” wijnen!

De Franse Tannat kenmerkt zich door haar diepe kleuring, stevige tannine, rijke zuren en hoge alcohol, waardoor de wijn lang kan rijpen. In de neus herken je vaak gestoofde rode bessen en een lichte vorm van teer. Je kan Tannat herkennen aan aroma’s als rode bessen, gestoofde frambozen en aardbeien.

De Uruguyaanse Tannat daarentegen kent meer zwarte pruim, zoethout, pure chocolade, espresso en cardemom. Hoe meer houtrijping de wijn heeft gehad, hoe nadrukkelijker de specerijen naar voren komen.

Fer Servadou

De Fer Servadou is ook een donkere druivensoort en gedijt uitstekend op steenachtige, ijzerrijke heuvels. De druif zou ook vanuit het Baskenland afkomstig zijn, maar staat reeds lange tijd aangepland in SudOuest. De druif was bijna uitgeroeid door de Phylloxera uitbraak en eigenlijk door de opening van een mijn bracht ommekeer. De dorstige mijnwerkers dronken graag wijn van Fer Servadou en daarmee was de druif gered.

Overigens bestaat er geen relatie tussen de Malbec kloon Fer uit Argentinië.

De druif kenmerkt zich door haar stevige tannine en aroma’s van rode bessen, rabarber, vijgen en een peperige en rokerige boventoon.

Impératrice Eugénie rosé

De wijn is vernoemd naar de vrouw van Napoleon III, Eugénie. Daarmee was ze de schoondochter van Lodewijk Napoleon die ooit koning van Holland was (om een leuk bruggetje te slaan).

Deze rosé is een blend van Tannat, Fer Servadou, Cabernet Franc en Cabernet Sauvignon. Wat opvalt aan deze rosé is de relatief donkere kleur ten opzichte van veel andere rosés. De wijn kent een langer schilcontact, waardoor je de tannine herkent in de wijn. Daarnaast heeft ze een kleine bite door het gebruik van vier krachtige rode druiven. Ook zijn de druivensoorten atypisch voor rosé, dat maakt deze wijn eigenlijk alleen maar origineel.

Ik twijfel even bij de kleur intensiteit, is dit nu gemiddeld of diep. Ik houd het toch even op diep zalmroze van kleur. De neus heeft een gemiddelde intensiteit van vuursteen, rode bessen en aardbeien. Het is een droge wijn met een hoger dan gemiddeld zuurgraad. Er zit een lekker bite in, mede ingegeven door de tannine. De wijn heeft een aangename body met aroma’s van rood fruit, zwarte bessen, vuursteen (ingegeven door de bodemopbouw) en grenadine.

Concluderend kan ik zeggen dat het een frisse wijn met lekker fruit en soepel. Het fruit en zuur zijn goed in balans en versterken elkaar. Je moet iets langer de wijn in de mond houden voordat de rode bessen, aardbeien en zwarte bessen goed tot haar recht komt. De wijn heeft een aangename afdronk. Dit is een goede rosé die niet misstaat naast een salade geitenkaas of kalfsvlees.

Fronton

Een ander bijzonder gebied is Fronton, gelegen ten oosten van Toulouse. In Fronton heerst de Négrette. Deze druif kom je alleen in SudOuest tegen en een kleine aanplant in de Fief Vendéens in de Loire. Daar staat deze druif ook wel bekend onder de naam Ragoutant.

De druif is afkomstig van de Cypriotische Mavro. Het verhaal gaat dat de Tempeliers de druif mee namen van Cyprus naar de Gaillac, waar deze vooral rond Fronton werd aangepland. Het is daarom niet verwonderlijk dat de druif houdt van hete droge klimaten. Zeker omdat ze ook erg kwetsbaar is voor echte meeldauw en grijze rot. Verder floreert ze op lastige bodems, grind, steenachtig slib en klei en doet ze het heel goed op de ijzerrijke bodems van Fronton.

Wijnen van Négrette hebben over het algemeen een mooie body, zijdezachte tannine en geparfumeerd met aroma’s van rood fruit, violet maar ook dierlijke aroma’s.

Chateau Terre Fauve

Terre Fauve is een wijnmakerij met 13ha wijngaard waar bijna 100 jaar oude stokken van Négrette staan. Hier wordt sinds 1600 reeds wijn gemaakt. Sinds 2019 is het domein overgenomen door 2 jonge wijnmakers die een aardige staat van dienst hebben. En zij richten zich hierbij op biologische en biodynamische wijnbouw. Biologische wijn houdt in dat de wijn gemaakt wordt met respect voor de natuur, zonder gebruik te maken van chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest. Ook in de wijnkelder zijn regels. Sulfiet is een product dat natuurlijk aanwezig is in druiven. Echter in de kelder wordt dit vaak toegevoegd om de wijn beter te kunnen laten ouderen. In de biologische wijnbouw is de toegestane hoeveelheid sulfiet dat mag worden toegevoegd beperkt tot 50mg/lt minder dan gebruikelijk. Gangbaar is 150mg voor rode wijn en 200mg voor witte wijn (omdat witte wijn vaak gevoeliger is voor de blootstelling aan zuurstof).

Biodynamisch houdt in dat men werkt op basis van het antroposofische gedachtegoed van Rudolf Steiner. Ze werken samen met natuur en kosmos. Het gehele bedrijf wordt gezien een organisme in het grote geheel waarbij hemellichamen invloed uitoefenen op het gewas. Hocus pocus? Denk aan hoe de maanstand invloed uitoefent op de getijdebeweging!

Chats

Deze rode wijn is een vin naturel, dat wil zeggen dat er geen gisten of sulfieten toegevoegd zijn. Het is een volledig natuurlijke wijn. De vergisting begint door de natuurlijke gisten die op de druif aanwezig zijn. De druiven zijn afkomstig van wijnstokken van Négrette die in 1977 zijn aangeplant.

Het levert een diep paarse wijn op met een intense neus van viooltjes, bosvruchten en aardbeienyoghurt. Ook bespeur je een aardse ondertoon. De wijn heeft een mooi balans tussen zuren en fruit waarbij de tannine iets wat uitgesproken zijn, maar niet vervelend. Ook in het palet bespeur je kersen, gedroogd fruit, aardbeienyoghurt (waarbij je dus direct de malolactische omzetting hebt), vanille van de houtrijping en natte aarde en leer. De afdronk is heerlijk lang. Dit is een mooie afsluiter in deze prachtige proeverij om de SudOuest te ervaren.

Conclusie

Deze wijnen hebben mij echt verrast. Zo subtiel als de witte wijn was, met hele mooie aroma’s zo verfrissend was de rosé met bijna uitgesproken aardbeien die uit het glas spatten. De rode wijn is zo goed, mooie lagen en een heerlijke afdronk.

Maar ook het verhaal heeft mij geïntrigeerd. De wijnwereld wordt gedomineerd door de commercieel gangbare druiven als chardonnay, sauvignon blanc, cabernet sauvignon,  syrah noem ze maar op. Maar het zijn de kleine lokale druivensoorten die vaak op het randje van uitsterven hebben gestaan die toch heel verrassend voor de dag komen.

Dat en meer heeft deze prachtige proeverij uit de SudOuest toch toegevoegd om deze wijnen te ervaren.

JA! Ik schrijf mij in voor gratis updates.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *