Bruisend Oostenrijk

Mousserend is hot en zeer populair. Het is niet verbazingwekkend dat de keuze in mousserende wijnen blijft groeien. Natuurlijk, iedereen kent Champagne, Cava en Prosecco. Maar ook in Duitsland en Oostenrijk groeit het aandeel van bruisend.

Productie cijfers

Maar laten we eerst eens naar productie cijfers kijken van deze nectar. De productie in 2020 is met maar liefst 57% gestegen ten opzichte van 2002. Met 2.5 miljard flessen, is dit 7.7% van de totale globale wijnproductie. Hierbij was Italië de grootste, gevolgd door Frankrijk, Duitsland, Spanje en de Verenigde Staten. Inmiddels is wel bekend de Verenigde Staten het leidende stokje van Italië heeft overgenomen. Terwijl het Verenigd Koninkrijk de top 5 is binnen gedrongen en Spanje verdrongen (bron: Statista).

De gevestigde gebieden, zoals Champagne, Rioja en Veneto en  kampen meer met de opwarming van de aarde, waardoor de temperaturen stijgen in de mousserende appellaties. De druiven voor mousserende wijnen hebben een hoge zuurgraad nodig, wat juist door warmte teniet wordt gedaan.

Sekt of mousserend

Maar om de focus weer terug te leggen naar Oostenrijk. Onlangs hebben we de gewijzigde wijnwetgeving in Oostenrijk onder de loep genomen, maar daar hadden we de mousserende wijn links laten liggen. Hier, en in Duitsland, gebruikt men de term Sekt voor mousserende wijnen. Dit is dus hetzelfde.

 Saillant detail is dat Oostenrijk het één na grootste land is qua mousserende wijn consumptie, met maar liefst 4 flessen per inwoner. Samen met Duitsland (gemiddeld 5 flessen per inwoner) nemen de landen de eerste plaats in als grootste mousserende wijn markt.

Echter Sekt heeft geen al te beste naam, het wordt gezien als een goedkope wijn van lage kwaliteit. Maar daar probeert men verandering in te brengen.

Sekt appellatie

In 2022 is de Protected Designation of Origin (PDO ofwel Beschermde OorsprongsBenaming in het Nederlands) geïntroduceerd. Met als basis de Sekt Austria, waarna Sekt Austria Reserve en aan de top staat Sekt Austria Grosse Reserve. Hierdoor probeert Oostenrijk een duidelijke positie en profiel voor hun bruisend kwaliteitswijnen.

Echter verwar Sekt niet met Perlwein. Perlwein is een wijn waar koolzuur (van 1-2.5 bar) is toegevoegd. Deze wijn kan heel goedkoop zijn of technisch erg goed. Perlwein is echter geen beschermde term.

Bruisend Oostenrijk sekt classificatie systeem

Sekt Austria PDO

De Sekt Austria PDO kent strengere regels dan de basis wijnen die geen appellatie kennen, vaak geïdentificeerd als “Austrian Sparkling Wine”. De vereisten zijn dat de druiven binnen één deelstaat zijn geoogst, uitsluitend van rassen die zijn toegestaan binnen de Qualitätswein normering, minstens 9 maanden hebben gerijpt op de droesem bij fles fermentatie (méthode traditionelle) of 6 maanden bij tankfermentatie (tank methode). Hierbij zijn wit, rosé en rode Sekt toegestaan, en moet de deelstaat op het etiket vermeld zijn.

Deze wijn ligt dichterbij Prosecco dan bij Champagne, gelet op de kortere rijping. Daarom is het ook een perfecte wijn als aperitief of bij licht gerookte gerechten zoals forel en zalm.

Sekt Austria Reserve PDO

Wanneer de goedgekeurde druiven uit één deelstaat afkomstig zijn, met de hand geplukt en als tros geperst met maximale sapopbrengst van 60%. En vervolgens uitsluitend op fles fermenteert (méthode traditionelle), 18 maanden op haar droesem heeft gerijpt en maximaal 12 gram/lt restsuiker heeft, mag het Sekt Austria Reserve PDO op het etiket dragen. Tevens mag de gemeente vermeld worden.

De Reserve is vergelijkbaar met een non-vintage champagne en is een perfecte partner bij rijkere antipasti, licht vlees, gevogelte, goed gekruide groentegerechten, rijst- en pastagerechten. De lichte restzoetheid maakt deze wijn ook zeer geschikt om te combineren met een kaasplankje.

Sekt Austria Grosse Reserve PDO

Om de hoogste kwaliticatie te behalen, dient de wijn aan dezelfde eisen te voldoen als hierboven, maar dan met slechts 50% sapopbrengst, hand geplukt op een maximale loshoogte van de container van 35cm en 36 maanden flesrijping. De deelstaat en gemeente (of deel van gemeente) zijn verplicht te vermelden op het etiket. Tevens mag de Grosslage (collectieve wijngaard) of Ried (single vineyard) vermeld zijn. Een andere bijkomstigheid is dat rosé (het blenden van rode en witte wijn) niet is toegestaan.

Deze wijn uit bruisend Oostenrijk is vergelijkbaar met de premier cru/grand cru classificatie in de Champagne. Dankzij de elegante structuur is Sekt Austria Grosse Reserve (PDO) heerlijk om zo van te genieten. Daar is geen speciale gelegenheid voor nodig. Maar is ook een goede begeleider smaakvolle groentegerechten, licht vlees en gevogelte, patés en zeevruchten.

Zonder Texas geen wijn

Als laatste staat van de MidWest komen we bij Texas aan, die een speciale plaats inneemt. Internationaal zal het mogelijk verbazen, maar Texas staat op de 5e plaats als het gaat om Amerikaanse wijnproductie. Ondanks het hete droge klimaat zijn er mesoklimaten door de aanwezigheid van woestijnen, bergen, meren en vlaktes. Maar een andere veel belangrijkere gebeurtenis waarbij Texas zich op de internationale kaart zette is de proef die Thomas Volney Munson eind 19e eeuw toepaste. Voor zijn eigen studie entte hij Europese Vitis Vinifera wijnstokken op inheemse Amerikaanse onderstammen. Dit was de eerste en enige oplossing voor de phylloxera-crisis die in Europa heerste en alle wijnstokken vernietigde. Zonder dit initiatief uit Texas hadden we simpelweg geen wijn meer gehad om van te genieten! Ondanks de belangrijkheid van de Amerikaanse onderstokken, is de wijnbouw zelf volledig gericht op de Vitis Vinifera druivenstokken.

Zonder Texas wijnregio's geen wijn

Er zijn maar liefst acht verschillende subappellaties te vinden.  Waarbij de mooiste wijngaarden in het noorden en centrale deel van Texas liggen. De belangrijkste druivensoorten zijn Cabernet Sauvignon, Chardonnay en Chenin Blanc. Maar ook vinden we hier Viognier, Syrah, Tempranillo en Sangiovese.

Heet en droog Texas High Plains

In het noordwesten van Texas vinden we de Texas High Plains. Deze ligt aan de rand van de Llano Estacado woestijn en is de tweede grootste appellatie in Texas. De meeste wijngaarden liggen op een vlakte op een hoogte van 900 tot 1.200m.

Vanwege de extreme droogte is irrigatie vanuit de Ogallala Acquifer een noodzaak. Dit is  een watervoerende laag met een ondiepe grondwaterspiegel omgeven door zand, slib, klei en grind onder de Great Plains in de Verenigde Staten. En is één van ‘s werelds grootste watervoerende lagen. Helaas is de watervoerende laag uitgeput tot alarmerende niveaus, waardoor veel wijnbouwers op zoek zijn naar duurzamere praktijken.

Hoewel de productie laag ligt, staan de wijnen van Texas High Plains bekend als de meest betrouwbare wijnen uit Texas. En zijn ze populair op nationale maar ook inmiddels op de internationale markt. Echter ze zijn nog steeds zeer beperkt verkrijgbaar.

Cabernet Sauvignon en Zinfandel zijn de belangrijkste druivensoorten in deze appellatie, naast Tempranillo en Grenache die het oko goed doen in warme, droge klimaten. Er worden ook witte druiven verbouwd, maar in veel mindere mate, meestal van Viognier en Chenin Blanc.

Een paar interessante namen zijn Llano Estacado Vineyards, William Chris Vineyards en Lost Draw Cellars.

Druivenparadijs Texoma

Texoma AVA is vernoemd naar het nabijgelegen Lake Texoma dat samen met de Red River de grens met Oklahoma vormt.

De bodem bestaat voornamelijk ziltige leem en klei, zoals verwacht in een alluviale vlakte langs een groot stroomgebied. De hoogte varieert van ongeveer 130m aan de rand van het meer zuidwaarts tot ongeveer 400m aan de rand van de rivierkloof. Dit hoogtebereik zorgt voor enige variatie in bodemtype en temperatuur in de AVA. Het klimaat is geclassificeerd als vochtig, subtropisch met redelijk gematigde winters, warme tot hete zomers en over het algemeen gelijkmatige regenval door de seizoenen heen.

Doordat voorjaarsvorst niet ongewoon is, staan er vooral laatrijpende druiven zoals Cabernet Sauvignon en Mourvèdre aangeplant. Maar het staat ook bekend om de vele inheemse soorten, waardoor het gebied de bijnaam “druivenparadijs” heeft gekregen.

Texas Hill Country

Ten noorden van San Antonio ligt Texas Hill Country AVA, de grootste appellatie van Texas en 3 na grootste van de Verenigde Staten. De wijncultuur heeft grote culturele invloeden van Duitse kolonisten, maar vanwege het klimaat staan er vooral Franse, Italiaanse en Spaanse rassen aangeplant.

Texas Hill Country is een zeer toepasselijke naam gelet op de vele heuvels en diepe kloven die het gebied doorsnijden.De bodem bestaat voornamelijk uit kalksteen, zandige leem en graniet. Er zijn weinig wijndomeinen maar meer boetiek wineries. Dit is veroorzaakt doordat er veel kleine wijngaarden zijn die verspreid liggen binnen de appellatie.

Dankzij het hete klimaat staat er vooral Cabernet Sauvignon en Zinfandel aangeplant om volle droge rode wijnen te maken, vaak met een hoger alcohol percentage. Maar ook versterkte wijnen in port-stijl.

Binnen deze grote appellatie liggen twee subappellaties; Bell Mountain en Fredericksburg in the Texas Hill Country.

Klein Bell Mountain

Bell Mountain is een kleine appellatie met vooral Cabernet Sauvignon, Merlot, Malbec en Syrah. Het is de eerste appellatie van Texas met de benoeming in 1986. Er is hier slechts een handvol wijnmakerijen.

Fredericksburg

Met 28.500ha is Fredericksburg een grote subappellatie. Het ligt op het Edwards plateau, een kalksteenrijke savanne. De bodem bestaat voornamelijk uit leem op basis van klei, met hier en daar kalksteen en graniet. De goed doorlatende eigenschappen van de betere bodems zijn het meest gunstig tijdens de late zomermaanden, wanneer de hoogste regenval in de regio wordt geregistreerd.

Fredericksburg staat vooral bekend om haar Chardonnay en Chenin Blanc, maar ook Pinot Noir en Merlot. Echter het is de zuidelijke Rhône GSM blend die de aandacht trekt.

Grensoverschrijdend Mesilla Valley

In Texas ligt maar een klein plukje van Mesilla Valley AVA, dat strekt vanaf de grens met New Mexico tot Ciudad Juarez.

De wijnbouw begon al in 1650 in het nabijgelegen El Paso om de katholieke missies te voorzien van sacramentele wijnen. Druiven werden echter pas in het begin van de 20e eeuw in de Mesilla-vallei geplant in de buurt van de stad Doña Ana, New Mexico. Het klimaat in de Mesilla-vallei is droog en heet en druiven die daar worden geplant, zijn over het algemeen droogtebestendig en kunnen hete zomertemperaturen overleven. Cabernet Sauvignon, Zinfandel en Syrah zijn de meest voorkomende druivensoorten die hier worden aangeplant. Sommige telers beginnen te experimenteren met meer exotische druivensoorten zoals Gewurztraminer en Tempranillo op grotere hoogten.

De AVA van de Mesilla-vallei reikt tot 1.310m dankzij de Organ Mountains in het westen en de Rio Grande-rivier in het oosten. De Rio Grande zorgt voor de nodige verkoeling, zodat druiven hun natuurlijke zuurgraad beter kunnen behouden tijdens het rijpingsproces.

De Mesilla-vallei is erg droog en het grootste deel van de regen valt in het oostelijke deel van de vallei op de hellingen van de Franklin Mountains. Het landschap in de Mesilla-vallei is uitgesleten door overstromingen in de Rio Grande, en de bodems in het gebied zijn typerend voor hun alluviale oorsprong: zand, leem en klei, samen met sedimentaire afzettingen van de nabijgelegen bergketens. Over het algemeen hebben de bodems een matige diepte en draineren ze redelijk goed.

Onbekend Texas Davis Mountains

In 1999 werd Davis Mountains als laatste AVA in de 20e eeuw erkend. Het is een bergeiland waar het klimaat koeler, iets natter en biologisch diverser is dan de omliggende Chihuahuan-woestijn. Wijnstokken profiteren van koelere temperaturen op hoogten die variëren tussen 1.370m en 2.530m. Vanwege de beperkte regenval is irrigatie noodzakelijk, met als gevolg druiven van geweldige kwaliteit.

De poreuze bodems bieden een uitstekende drainage en zijn samengesteld uit graniet-,  vulkanische en kalksteenmaterialen.

Een mooi wijnbedrijf is Blue Mountain Vineyard dat in 2020 de eerste percelen Cabernet Sauvignon aanplantte in 2020.

Verborgen Escondido Valley

Escondido betekent “verborgen” en is uniek vanwege de ligging op 820m hoogte nabij kalksteenrijke plateaus. Het is een ondiep riviervallei met een alluviale bodem dat bedekt is met calciumrijke bovengrond en grind. De woestijnachtige regio koelt af door de hoogte en de grote dagelijkse temperatuurverschillen. Hoewel er geen wijnmakerij binnen de grenzen ligt, is er wel een grote faculteit van de University of Texas die een samenwerking is aangegaan met een Franse partner uit Bordeaux, de Ste Genevieve Winery.

Conclusie

De wijnen van Texas mogen internationaal niet zo bekend staan. Maar zonder de tussenkomst uit Texas hadden we mogelijk geen wijn meer gekend en waren de druivenstokken volledig uitgestorven geweest. En toch in dit hete klimaat beginnen er een aantal interessante wijnen op te staan zoals in Texas Hill Country. Maar de wijnen zijn nog niet wijd verkrijgbaar, dus ben je in de buurt, is het zeker de moeite waard om de wijnen uit te proberen.

Continentaal MidWest

Het midden van de Verenigde Staten (de Midwest) varieert van een gematigd  continentaal klimaat in North Dakota met subtropische zomers en koude strenge winters tot een warm steppe klimaat in het zuidwesten van Texas. In deze aaneenschakeling van klimaten vinden we toch ook wijnbouw plaats.

Continentaal North en South Dakota

In het midden van Amerika, aan de grens met Canada ligt North Dakota. Deze staat heeft feitelijk geen AVA, naast de officiële staat-appellatie.

North Dakota ligt op dezelfde breedtegraad als beroemde Europese wijnregio’s als de noordelijke Rhone, Bordeaux, Chablis en Champagne. Desdanks kent het slechts een kleine wijnindustrie. Deze is gebaseerd op fruitwijnen en hybride variëteiten die goed tegen de extreem koude temperaturen kunnen, zoals Frontenac en Saint Croix.

De staat heeft een continentaal klimaat en is daardoor ongeschikt voor grootschalige wijnbouw. Desondanks is er kleinschalig wat wijnbouw activiteiten en is in 2006 de North Dakota Grape Growers Association opgericht om wijnbouw te promoten. Pas in 2002 is de eerste commerciële wijngaard opgericht, Pointe of View Winery.

In South Dakota, dat tussen 42 en 45 graden noorderbreedte ligt, zien we een zelfde beeld. Deze staat ligt feitelijk op dezelfde hoogte Bordeaux en Toscane.  Maar de wijngeschiedenis gaat hier wel terug naar midden van de 18e eeuw. Kolonisten vestigden zich in de Black Hills-regio (daar waar we ook het beroemde Mount Rushmore monument te vinden is). Hier vestigden ze wijngaarden rondom de stad Sioux Falls. Desondanks is wijnbouw van geen betekenis en zijn er ook geen appellaties, naast de staat-appellatie.

Nebraska

Ten zuiden van South Dakota ligt Nebraska. De wijnbouwgeschiedenis van Nebraska is vergelijkbaar met die van een groot deel van Midwest. Vroege Europese kolonisten brachten wijntradities mee uit hun thuisland en vestigden een kleine maar bloeiende wijn in het midden van de late jaren 1800. Met de komst van de drooglegging in 1920 werden wijngaarden weggerukt ten gunste van lucratievere gewassen.

Hybride druivenrassen die speciaal zijn gekweekt om extreme kou te weerstaan, slaan het beste aan. De witte variëteit Edelweiss wordt het meest geteeld in de staat, en de Brianna-druif, ontwikkeld in Minnesota, is ook belangrijk. De witte wijnen kunnen nogal variëren qua restsuikergehalte.

Sunflower state Kansas

In het centrum van de Verenigde Staten ligt de staat Kansas en staat meer bekend om haar graangewassen en zonnebloemen producten dan om haar wijnindustrie. Toch in het oosten van de staat rondom de stad Kansas City, aan de Kansas-rivier, vinden we plukjes wijnbouw.

Duitse telers introduceerden de wijnbouw in deze staat in de 19e eeuw. Voordat in 1881 Kansas als eerste staat de productie en verkoop van alcohol verbood, had Kansas één van de grootste wijngaarden van het land met 2.000ha.

Ook hier is het niet verwonderlijk dat het klimaat continentaal is met lange hete vochtige zomers en koude winters. Andere risico’s zijn ook tornado’s, hagelbuien en schade door het gebruik van pesticiden in andere landhouwvormen.

Oklahoma

Gelegen tussen Kansas in het noorden en Texas in het zuiden ligt Oklahoma. Hoewel Oklahoma niet de meest logische locatie voor kwalitatieve wijnbouw is, gelet op haar liggen tussen de 32 en 37 graden noorderbreedte, vindt wijnbouw plaats sinds de eerste kolonisten. Dit is vooral in het oosten van de staat. Hier vinden we de eerste Vitis Vinifera wijndruiven in MidWest ondanks het onvoorspelbare klimaat dat vooral continentaal is. Ongeveer 80% van de aanplant is Vitis Vinifera, zoals Cabernet Sauvignon en Chardonnay, 15% is hybride zoals Chamborcin en de resterende 5% zijn Amerikaanse natives.

Naast de staat appellatie, kent Oklahoma slechts één subappellatie: Ozark Mountain AVA. Dit is een grensoverschrijdende appellatie en ligt in noordoost Oklahoma, zuid Missouri en noordwest Arkansas. Het is de 6e grootste appellatie van Amerika met 1.5 miljoen hectare. Maar is eigenlijk maar klein in Oklahoma.

Kortom

De Amerikaanse MidWest heeft mede dankzij een extreem continentaal klimaat geen echte wijnregio’s. Maar desondanks heeft de MidWest een belangrijke rol in de wijnbouw gespeeld, maar daar volgende week meer over.

Record oogst 2023

In september hadden we reeds aangegeven dat de productie van de grootste landen stagneert. Vooral de Zuid-Europese landen hebben veel last gehad van extreme weersomstandigheden. Daar waar Italië en Spanje grote dalingen laten zien (12 respectievelijk 20%) en Frankrijk (slechts) 2%, is het nu bekend dat de productie in Nederland met sprongen vooruit gaat. Ondanks de natte zomer van 2023, hebben de Nederlandse wijnboeren een record oogst binnen gehaald.

Productie 2023

Volgens de Rijksdienst van Ondernemend Nederland (RVO) is er 12.774hl wijn geproduceerd door Nederlandse wijnboeren, dat is een nieuw record oogst voor 2023 na het record in 2022 van 9.837hl. Dit is goed voor ongeveer 1,7 miljoen flessen wijn!

Het seizoen in Nederland startte goed met weinig nachtvorst en een droge periode in juni. Dat is belangrijk voor de bloei wat resulteerde in grote trossen. Echter juli was behoorlijk wisselvallig met bovengemiddelde regenval. Dit resulteert in uitdagingen in de wijngaard zoals verhoging van de schimmeldruk. Gelukkig dankzij de zonnige nazomer kunnen de wijngaarden toch een record oogst in 2023 noteren.
Deze stijging is toe te wijzen aan twee redenen; de opbrengst per hectare is omhoog gegaan van 36hl tot 42hl en het areaal is tot 302ha gegroeid.

De gebruikte druivenrassen zijn zowel Vitis Vinifera zoals Auxerrois, Chardonnay en Pinot Noir, als PiWi’s zoals Johanniter, Solaris en Regent.

Wijnbouw Nederland met record oogst 2023

Witte wijn is veruit populair, wat ook geen verbazing opwekt gelet op het koele klimaat. Blauwe druiven hebben veel meer zonlicht en warmte nodig om de tannine goed te laten rijpen. Maar liefst 76% van de wijnproductie is witte wijn, waarvan ongeveer 14% mousserend is.
De meeste wijngaarden vinden we in Gelderland, gevolgd door Limburg. Maar inmiddels hebben we wijngaarden in alle provincies.

De komende maanden worden naar verwachting vooral rosé en witte wijnen van oogst 2023 gebotteld en op de markt gebracht. Dus we kunnen binnenkort gaan proeven hoe goed de wijnen zijn! De verwachtingen zijn hoog gelet op de hoge cijfers die in productiejaar 2022 zijn behaald.

Andere staten, andere wijnen

We hebben de belangrijkste wijnregio’s van Noord Amerika reeds besproken; van New York, Oregon, Washington tot aan California. Maar in bijna alle staten van de VS maakt men wijn. Laten we de andere staten met hun wijnen de revue passeren.

Grensoverschrijdend Idaho

Andere wijnen uit Idaho

Zoals we reeds hebben aangestipt in de grensoverschrijdende wijnen van Oregon, heeft Idaho geen AVA die volledig binnen haar eigen grenzen ligt. Snake River Valley ligt deels in Oregon, maar ook de andere appellatie Lewis Clark Valley AVA voor wijnen wat deels in één van de andere staten, Washington, ligt. Dit is de derde appellatie in Idaho, na Snake River Valley en Eagle Foothills en kreeg haar erkenning in 2016. Ze strekt zich uit langs de lopen van de Clearwater en Snake rivieren. Van de 124.000ha dat is toegewezen als appellatie is slechts 40ha aangeplant. Door de lagere heuvels van het rivierengebied is het hier warmer is in de zomer. In de winter kan het hier tot -20C gaan, waardoor vorstschade een reëel risico vormt.

We vinden hier aanplant van een 14tal rode en 9tal witte druiven. Natuurlijk de “bekende”rassen die we ook in Columbia Valley tegenkomen, zoals Cabernet Sauvignon en Chardonnay. Maar wat meer bijzonder is zijn Baufränkisch die we vooral in Oostenrijk tegenkomen, Carmenère vooral bekend uit Chili en Gewurztraminer (uit de Elzas) en de onbekende Georgische druif Rkatsitelli.

Wanneer je in de buurt bent, probeer eens een Colter’s Creek GSM of Rivaura Estate Cabernet Sauvignon! Helaas zijn de wijnen zelden buiten de regio te verkrijgen.

Bergachtig Montana

Montana, gelegen ten oosten van Idaho, kent slechts 8 wijnmakers. Maar opvallend is dat men hier wijn maakt van diverse fruitsoorten en nagenoeg geen druiven. Dientengevolge is er ook geen officiële appellatie, ofwel AVA.

Mormoonse invloeden in Utah en continentaal Wyoming

Gelet op de geheelonthouding van de Mormonen, zien we in Utah nauwelijks destilleerderijen of wijnmakers. Inmiddels zijn er een aantal whiskey-stokerijen in zowel Utah als Wyoming.

Nevada, whiskey en wijn

De staat kan in tweeën worden opgedeeld. Het noordelijke deel bereikt grotere hoogten en staat bekend om Riesling, Chardonnay en Pinot Gris. Terwijl in het woestijnachtige zuidelijke deel juist druiven als Barbera, Syrah en Zinfandel het beter doen.

Wijnmakers zijn overtuigd dat het terroir hier net zo goed geschikt is voor wijnbouw als in Columbia Valley, Washington. De weinige wijnmakerijen van Nevada zijn te vinden op relatief grote hoogte langs de westelijke grens van de staat, grenzend aan de Sierra Nevada. Aan de andere kant van deze bergketen vinden we de Sierra Foothills AVA van California.

Hooggelegen wijngaarden in Colorado

De wijngaarden van Colorado behoren tot de hoogste ter wereld en met een hoogte van  tot 2.135m in de Rocky Mountains. Hierdoor doen ze niet onder voor de beroemde verheven Andes-wijngaarden van Argentinië. De wijnindustrie van Colorado is te vinden in het westen, in de Rocky Mountains. Hier helpt de hoogte om het klimaat te matigen en de rotsachtige, zanderige bodems zijn zeer geschikt voor wijnbouw. De beperkte regenval stelt telers in staat om de groeikracht en opbrengsten zorgvuldig te controleren door spaarzaam gebruik te maken van irrigatie. De druivenrassen zijn zorgvuldig geselecteerd omdat ze de strenge winters moeten doorstaan. Denk daarbij aan Cabernet Sauvignon, Merlot en Riesling.

Andere wijnen uit Colorado

De meeste wijngaarden zijn te vinden binnen de grenzen van Grand Valley AVA rondom de stad Palisade. Terwijl de hoogst gelegen wijngaard van het noordelijk halfrond, Terror Creek op 1.950m, in West Elks AVA ligt. Maar verspreidt over de hele staat vind je wijngaarden.

Onverwacht Arizona

In het zuidwesten, ten oosten van de zuidelijke punt van California, ligt Arizona. Wijn wordt hier reeds 400 jaar verbouwt, dankzij de Spaanse missionarissen. Desondanks heeft Arizona zich niet ontwikkeld, zoals California bijvoorbeeld. Simpelweg omdat het klimaat te heet en droog is, waardoor het groeiseizoen te kort is. Druiven behalen hun fenolische rijpheid niet. Hierdoor is de tannine droger en bitter en hebben de druiven te veel suiker en een te laag zuurgraad.

Echter de hoger gelegen gebieden profiteren van een fellere zon welke getemperd wordt door koele nachten. Er zijn drie appellaties. Sonoita AVA waar kwaliteitswijnen gemaakt worden in de stijl van de zuidelijke Rhone. Willcox AVA in het zuidoosten  en Verde Valley is de derde AVA welke meer in het midden van Arizona ligt. Maar er zijn nog zeven andere regio’s. De belangrijkste druivenrassen zijn Cabernet Sauvignon, Merlot, Syrah, Chardonnay, Riesling en Viognier.

Met meer dan 150 wijnmakers en zelfs 10 urban wineries in Denver, is er altid iets te proeven!

Andere wijnen uit de staten Arizona en New Mexico

New Mexico

De laatste staat voor deze week is New Mexico met Arizona in het westen en Texas in het oosten. De wijncultuur gaat terug naar 1629 toen Spaanse missionarissen wijngaarden aanlegden voor de miswijn. Hoewel dat vooral Mission (ook bekend als País) was, staat er nu vooral Syrah, Viognier, Cabernet Sauvignon, Riesling en Zinfandel.

Vanwege het woestijnklimaat, hebben de druiven het lastig om hun fenolische rijpheid te behalen. Daarom vinden we de betere wijnen op een hoogte van 1.800m waar de nachten de belangrijke verkoeling met zich meebrengen.

Vanaf de woestijnstad Albuquerque langs de Rio Grande naar het zuiden ligt Middle Rio Grande Valley AVA. Wijngaarden liggen hier variërend van 1.500m tot 2.000m hoogte.  Vanwege het woestijnklimaat, is irrigatie van de nabijgelegen Rio Grande van grot belang.

Verder naar het zuiden vanaf Radium Springs aan dezelfde Rio Grande tot aan Ciudad Juarez  in Texas strekt Mesilla Valley AVA zich uit. In deze droge hete regio staan slechts 20ha aangeplant met Cabernet Sauvignon, Zinfandel en Syrah.

Tenslotte ligt de grootste appellatie Mimbres Valley AVA in het zuidwesten. Hier domineren Cabernet SAuvignon en Syrah, maar ook Tempranillo, Sangiovese en Dolcetto. Het zijn vooral lokale wijnen die niet buiten New Mexico komen. Mimbres Valley wijnen hebben veel overeenkomsten met Mendoza in Chili, dus mogelijk zien we de wijnen internationaal verschijnen.

De South Coast van California ontdekken

We sluiten de wijnbouwgebieden van California af met het ontdekken van de South Coast AVA. De South Coast AVA strekt zich uit van net ten noordoosten van Los Angeles tot aan de Mexicaanse grens. De grote appellatie omvat vijf counties en kent meerdere sub-appellaties. De belangrijkste druivensoorten zijn Syrah, Pinot Noir, Chardonnay, Grenache en natuurlijk Californische favoriet Zinfandel.

Gelet op de zuidelijkere ligging, geniet de South Coast van aanzienlijk meer zonuren en warmere temperaturen. Daar waar dit laatste getemperd wordt door de invloed van de Stille Oceaan. Ook doorkruist een bergketen de regio, maar daar straks meer over.

Wat er aan vooraf ging

De South Coast AVA is de zetel van de Californische wijnindustrie. De Franciscaner monnik pater Junipero Serra richtte in 1769 de eerste missiepost op in San Diego county en plantte de van oorsprong Spaanse druivensoort Mission aan. Deze druivensoort staat in Argentinië bekend als Criolla of País en werd gebruikt voor sacramentele wijnen.

Eigenlijk is het verrassend dat de noordelijke buren Napa en Sonoma er van door zijn gegaan als meest bekende wijnregio’s van de VS. Dat heeft alles te maken dat in de afgelopen 50 jaar de verstedelijking grote invloed heet gehad op de wijnbouw activiteiten van South Coast.  Steden als Los Angeles en San Diego zijn natuurlijk enorm gegroeid. De nekslag kwam met de Ziekte van Pierce (ook bekend als Anaheim).

Waar South Coast AVA lang bekend stond voor haar bulkwijnen, is daar na de jaren 90 van de vorige eeuw een omslag in gekomen. Naar aanleiding van de uitbraak van de Ziekte van Pierce, is men gaan nadenken over het herplanten van rassen die beter geschikt zijn voor het klimaat.

Sub-appellaties

De South Coast van California ontdekken

Je kan in California de regio South Coast ontdekken op een aantal plaatsen. Tussen LA en San Diego ligt de grote regio, maar er zijn een aantal sub-appellaties die verspreid in de andere counties liggen. Vergeet hierbij niet dat elke county haar eigen appellatie mag voeren.

Een stukje ten zuiden van San Joaquin Valley en ten noordoosten van LA liggen de sub-appellaties Leona Valley AVA en Sierra Pelona Valley AVA. Terwijl we rond Malibu de Malibu-Newton Canyon AVA en Saddle Rock Malibu AVA vinden. Tenslotte ten oosten van het grotere aaneengesloten South Coast AVA ligt Cucamonga Valley AVA.

Woestijnklimaat

In het noordelijke deel van South Coast AVA vinden we Antelope Valley of the Californian High Desert AVA. Ze heeft haar appellatie pas in mei 2011 gekregen. Deze subregio ligt in de Mojave woestijn en de Tehachapi-gebergte markeert de noordelijke  westelijke deel van deze appellatie. In het zuiden ligt onder andere het Sierra Pelona gebergte. Deze laatste voorkomt maritieme invloeden waardoor de vallei een continentaal klimaat heeft. Wijnbouw is natuurlijk niet mogelijk in een woestijn gebied. Maar hoogte speelt hier een belangrijke rol. Zonder de koelere temperaturen die op grotere hoogte worden aangetroffen, zou het klimaat waarschijnlijk nooit de AVA-status hebben gekregen. Er zijn een handvol wijnmakerijen, zoals  Golden Star Vineyards, een zelfbenoemde ‘microwijngaard op grote hoogte’ op bijna 915m en Triassic Legacy Vineyards op1.230m.

Recent Tehachapi-Cummings Valley

Het hete, droge Tehachapi-Cummings Valley is pas in 2020 erkend als eigen appellatie. Het klimaat is zeer geschikt voor rijke rijpe Zinfandel-wijnen. De vallei ligt dichter bij de Mojave woestijn dan bij de Stille Oceaan. Maar het Tehachapi gebergte in het oosten beschermt de appellatie tegen de hete woestijnwind. Het heeft een continentaal klimaat met grote temperatuurschommelingen.

Er zijn niet veel wijnen met de Tehachapi AVA, omdat de appellatie zo recent is en ook slechts kleine hoeveelheden wijn wordt geproduceerd.

Houdt Leona Valley in de gaten

Gescheiden van de Mojave woestijn door het San Gabriel Mountains, ligt Leona Valley AVA te zuiden van Antelope Valley. Ook hier heerst een warm droog klimaat, waardoor rode wijnen domineren. De alluviale bodems van de vallei zijn afgezet door de nabijgelegen meren en hebben een aanzienlijk kleigehalte. Deze bodems zijn matig goed doorlatend en zitten vol voedingsstoffen, ideaal voor de kwaliteitsteelt van druiven. Houdt deze appellatie in de gaten. Het zal niet lang duren voordat wijnen op de markt komen onder Leona Valley AVA.

Sierra Pelona Valley

In het hart van het Sierra Pelona gebergte ligt de Sierra Pelona Valley AVA. Leona Valley ligt in het westen en Antelope Valley in het noorden. Ook hier vormt het hoge gebergte een belangrijke barrière voor de koele oceaanlucht en de hete droge hoogte van de California High Desert. De Santa-Clara rivier doorkruist deze regio is levert het broodnodige water. De wijngaarrden staan aangeplant met een hele reeks druivensoorten, zoals Syrah, Zinfandel, Malbec maar ook Viognier en Muscat. De wijnmakers zijn verenigt in de Sierra Pelona Valley Vintners Association.

Ooit één van de grootste wijnbouwgebieden

Ten oosten van Los Angelos, nabij de stad San Bernardino ligt de Cucamonga Valley AVA. Dit was ooit één van de grootste wijnbouwgebieden van California en beslaat officieel bijna 45.000ha. Echter door de nabijheid van LA, liggen de kleine wijngaarden met in totaal 400ha nu verspreid tussen de verder oprukkende huizen, fabrieken en luchthavens.

Slechts een paar wijnmkers zien er nog brood in en produceren een rijke wijn die goed kan ouderen van Zinfandel, Mourvèdre en Syrah, naast een versterkte wijn in Sherry-stijl.

De bodem in de hete, woestijnachtige vallei is rotsachtig en zanderig met een uitstekende waterafvoer. Het gebrek aan water in combinatie met de hitte zorgen ervoor dat de druiven kleiner zijn dan normaal, met een dikkere schil (als bescherming tegen de hitte) en meer geconcentreerde smaken. Dit leidt tot een typische Cucamonga Valley-wijnstijl die groot en gedurfd is met stevige, rijpe tannines.

Stads wijngaarden

Ondanks de verstedelijking van Los Angeles, zijn er toch nog plukjes wijngaarde overgebleven. Zo is Malibu Coast AVA de overkoepelende appellatie in de Santa Monica Mountains. Hierbinnen liggen Saddle Rock en Newton Canyon.

Saddle Rock Malibu AVA, gelegen aan de westelijke rand van LA in de Santa Monica Mountains, in 2006 verheven tot appellatie. Saddle Rock Malibu staat bekend om haar schoonheid en filmscene’s. Maar ook rijke aardse wijnen van Cabernet Sauvignon, Syrah en Merlot. De ligging van wijngaarden op zuidelijke hellingen is van belang gelet op de significante koelere nachten.

Malibu Newton Canyon AVA ligt iets verder landinwaarts en ontving in 1996 haar AVA-status. Dit dankzij de lobby van de enige wijngaard Rosenthal Estate. Wijngaarden liggen op een hoogte tussen 430 en 850m, waardoor ze ruim boven de mist liggen die het lager gelegen land bedekt. De bergkammen die de kloof omringen zijn hoog genoeg om de wijngaarden te beschermen tegen de meest extreme maritieme invloeden. Maar laag genoeg om nevel en wind in de vallei toe te laten. Dit is van groot belang voor de dagelijkse temperatuurverschillen en dus de zuurgraad en frisheid van de wijn.

Het aaneengesloten South Coast

Het grootste deel van South Coast AVA ligt in een gordel langs de Stille Oceaan, ten zuiden van Los Angeles. En strekt tot voorbij San Diego. Binnen deze grote appellatie liggen drie sub-appellaties.

Temecula Valley

De naamsverwijzing van deze appellatie wijst naar een lokale Indiaanse term voor “het land van zonneschijn en mist”. En dat is precies wat het klimaat van Temecula Valley AVA beschrijft. Wanneer de vallei in de ochtend opwarmt, stijgt de warme lucht. De koele lucht van de Stille Oceaan glijdt naar binnen wat vervolgens condenseert. Hierdoor koelen de wijngaarden. Hoogte speelt hier ook een rol voor verkoeling van de wijngaarden.

Tempranillo-wijnen vallen op door hun complexe aroma’s van pruimen en bessen. Terwijl Sangiovese-wijnen vette, rijpe tannine hebben en smaken die beslist rijper zijn dan hun Italiaanse tegenhangers.

San Pasqual Valley

Ten noorden van San Diego geniet San Pasqual Valley AVA van een warm en droog klimaat geschikt voor typisch Rhone-druiven. Het is één van de eerste Californische gebieden die een AVA-status kreeg in 1981. Het ligt in een smalle vallei op 33 graden noorderbreedte. Dit is dichterbij Marokko dan enig Europees wijngebied.  Het klimaat is droog met een lange, hete zomer, gevolgd door een milde winter. De Stille Oceaan draagt bij aan verkoeling van de hete dag temperaturen.

De druiven zijn over het algemeen kleine geconcentreerde bessen met een dikke schil ter bescherming tegen de felle zon. Dit resulteert in wijnen met stevige tannine structuur.

Boetiek wijngaarden in Ramona Valley

In Ramona Valley AVA zijn er met name kleine boetiekwijngaarden die of verenigt of onafhankelijk zijn. Het klimaat in Ramona Valley is heet en droog, en de gelijke afstand tot de Stille Oceaan in het westen en de Colorado-woestijn in het oosten betekent dat het klimatologische effecten van beide voelt. Wijnen worden geproduceerd in een reeks verschillende stijlen van zoal Cabernet Sauvignon, Petite Sirah, Tempranillo, maar ook Viognier, Marsanne en Rousanne.

Conclusie

Hoewel een stuk zuidelijker, zien we veel overeenkomsten met de Rhône in Frankrijk.  Dankzij het warmere klimaat, zijn de wijnen ook voller, robuuster en vaak met stevige tannine. Dit is iets waar men van moet houden, en lijkt tegendraads met de huidige trend van juist lichtere wijnen met minder alcohol.

Daarentegen bij een goed vleesgerecht misstaat de wijnen uit South Coast van California zeker niet en zijn ze het ontdekken waard.

Wass ist löss im Österreich?

Het begint allemaal in 2023 toen de wetgever besloten heeft om een officiële classificatie van afzonderlijke wijngaarden toe (“Rieds”) te kennen. Percelen kunnen geïdentificeerd worden als Erste Lage (Premier Cru) of Grosse Lage (Grand Cru). Dit is bereikt dankzij vele jaren van verschillende particuliere initiatieven. Echter “wass ist löss im Österreich”, niet alle regio’s omarmen deze nieuwe classificatie.

De nieuwe classificatie

De Erste Lage is het eerste niveau dat een wijngaard kan bereiken. Na het verstrijken van minimaal vijf jaar kan de wijngaard zich Grand Cru gaan noemen.

Echter doordat de betekenis van individuele wijngaarden per regio verschillen, is het aan de wijnbouwregio om de wijngaarden ofwel Rieds in te delen. Hiervoor is wel een standaard lijst van criteria opgesteld waar de wijngaard aan moet voldoen.

Wass ist löss im Österreich door de nieuwe classificatie

Het decreet schetst de algemene voorwaarden voor de classificatie van een wijngaard. Het gebruik van “Erste Lage” en “Große Lage” is bijvoorbeeld alleen toegestaan op DAC-wijnen van single vineyard wijngaarden. Bovendien moet het wijnbouwgebied waar de wijn vandaan komt, de drie DAC-niveaus Gebietswein (regionale wijn), Ortswein (dorpswijn) en Riedenwein (wijn met één wijngaard) hebben gedefinieerd. In het decreet staat ook dat “Erste Lage” en “Grosse Lage” alleen mogen worden gebruikt als de wijn met de hand is geoogst en een lagere maximale opbrengst per hectare dan de wettelijke limiet wordt gehaald.

De gebruikte druivenvariëteiten zijn van ondergeschikt belang voor de klassering, echter de druivenrassen moeten wel toegestaan zijn volgens de heersende DAC regelgeving. Een opvallende andere vereisten is dat de druiven met de hand moeten worden geplukt. En tevens dient de opbrengst per hectare minder te zijn dan de maximale waarde binnen de DAC-regels.

Vervolgens moet een men een dossier aanleveren waarom een wijngaard tot Erste Lage verheven moet worden. Waarbij geologische en historische geschiedenis een rol speelt.

Er zijn op het moment 109 Erste Lage Rieden.

Waarom een meningsverschil?

Maar wass ist löss im Österreich waar het normaal zo gemüdlich und ruhig ist. Met name in het deeldistrict Burgenland zijn zowel het wijnmarketing bureau en het regionale comité zijn van mening dat de classificatie niet past bij Burgenland. Het ÖTV bepaald de indeling voor Erste en Grosse Lagen op basis van historische belangrijkheid. En dat is het struikelblok voor Burgenland. Die willen een classificatie systeem voor alle wijnbouwers.

Burgenland geniet een groot aanzien. Dus dit soort kritische geluiden uit de regio die qua bekendheid zeer succesvol is, is dit wel een domper. Maar het ÖTV is vooral gedomineerd door wijnmakers uit Nieder-Österreich. En daar hebben we meteen een gevoeligheid. Burgenland voelt zich niet gehoord in hun opvatting en noemt het zelfs “een elitaire ideologie om posities op wijnmarkten te verbeteren”.

Bijzonder Zuid-Afrikaanse Syrah

 In Zuid Afrika werd in 1982 een ouderwetse gilde opgericht om de kwaliteitswijnen te bevorderen. Door de internationale competitie te onderzoeken en kennis te delen over het hele wijnmaakproces van wijngaard tot fles, wilden de Zuid-Afrikaanse wijnmakers hun wijnen bijzonder en onderscheidend te maken, waaronder Pinotage, Syrah, Chardonnay en vele anderen.

Het Cape Winemakers Guild is opgericht door een achttal toentertijd zeer beroemde en vooruitstrevende wijnmakers. Oprichters van de eerst dag zijn Achim von Arnim (Haute Cabrière), Billy Hofmeyr (voormalig Welgemeend), Braam van Velden (Overgaauw), Etienne le Riche (Le Riche), Jan “Boland” Coetzee (Kanonkop), Kevin Arnold (Waterford Estate), Peter Finlayson (Bouchard Finlayson) en Walter Finlayson (Glen Carlou). Inmiddels is het gilde uitgegroeid tot meer dan 40 leden met zeer befaamde namen als Mullineux, Jordan, Spier, Badenhurst en Paul Cluver.

In oktober vindt een veiling plaats en hier bieden de leden hun de top cuvées aan in beperkte oplage. Dit is een exclusieve veiling, en je kan slechts deelnemen wanneer je voorgedragen bent. Anders kan je niet eens mee bieden! Tevens zijn er slechts enkele flessen geproduceerd en dat maakt deze wijnen een collector item. Deze exclusiviteit en in het achterhoofd meegenomen dat de opbrengst naar een goede doel gaat, drijft de prijs natuurlijk aardig op.

Boekenhoutskloof winery

De Cape Winemaker’s Guild (CWG) Boekenhoutskloof is afkomstig van Marc Kent van Boekenhoutskloof winery. Deze wijnmakerij was in 1776 opgericht in de verste uithoek van Franschhoek. Het refereert aan een inheems Kaapse beukenboom die men veelvuldig gebruikt voor het maken van meubelen, zoals een boekenkast. De Syrah afkomstig van deze Zuid-Afrikaanse wijngaard is zeer bijzonder en prijswinnend. De CWG 2017 ontving 94 uit 100 punten van WineENthusiast. Maar ook de Chocolate Block afkomstig van dezelfde wijnmaker doet het erg goed.

CWG Boekenhoutskloof 2017

Ter ere voor de CWG, zijn slechts 2 vaten gereserveerd. In één vat rijpte de wijn van een klein uniek perceel van de Porseleinberg wijngaard waar de bodem vooral afgebroken leisteengrond. Het andere vat bevat de wijn van één van de beste oude wijngaarden in Stellenbosch. De wijn is spontaan vergist (dus met wilde gisten en geen gecultiveerde gisten) in betonnen Nico Velo vaten. Waarna ze 18 maanden hebben gerijpt op frans barrique vaten. En het resultaat mag er zijn!

Bijzonder Zuid-Afrikaanse Syrah Boekenhoutskloof CWG

Deze mooie rode wijn is diep van kleur en mooi donker paars. In de intense neus bespeur je typische Syrah aroma’s zoals peper, kruidigheid en gestoofde zwarte bessen.

In de wijn bespeur je een zachte tannine gecombineerd met een hoge zuurgraad. Al alcohol is goed geïntegreerd en is niet overdreven aanwezig. Het is genieten van aroma’s als pruimen, zwarte bessen, vanille en zachte chocolade. De wijn heeft een lange afdronk waarbij je overspoeld wordt door de verschillende aroma’s.

Kortom de wijn heeft een fantastische balans met een lengte die lang gedragen wordt door fruit en vanille. De tannine komt meer naar voren komt in de afdronk en heeft een aanhoudende heerlijke intensiteit van zowel neus en mond.

Een heerlijke wijn die geschonken werd bij een bijzonder diner met beenham waarbij de Zuid-Afrikaanse kruidige Syrah enorm goed tot haar recht kwam.

Groeiende populariteit in Sierra Foothills

Aan de voet van de Sierra Nevada in California, tegen Central Valley AVA aan, vinden we een wijnregio die in 1987 tot stand is gekomen, de Sierra Foothills AVA. De regio omvat acht counties en kent ongeveer 1 miljoen ha aan wijnbouwgebied. Daarmee is het tevens één van de grootste wijnbouwgebieden in California. En dankzij de groeiende populariteit van de Sierra Foothills, is de mogelijkheid van uitbreiding een goed verhaal.

Geschiedenis

Wijnbouw is geïntroduceerd in de 19e eeuw met de opkomst van de Californische Goudkoorts. Eenmaal de gouddelvers zochten ook vertier en drank. En wijn en bier waren van betere kwaliteit dan water in die tijd. Kolonisten waren vooral Zuid Europeanen, en met name Italianen. Wat tevens een verklaring is voor de druivenrassen die we hier tegenkomen. Tijdens de jaren 1860 bloeide de wijnbouw industrie als nooit te voren. Dit stuwde de groeiende populariteit van de wijnen uit Sierra Foothills. Echter lag de focus op kwantiteit en niet kwaliteit. Wat leidde tot meer wijngaarden en wijnmakerijen dan Napa en Sonoma samen!

Met de Drooglegging werden veel wijngaarden vervangen door fruitgaarden. Vandaar dat de regio bekend werd onder de naam “Fruitmand van de Natie”.  Tot de jaren 1960 bleef deze status onveranderd.

Druivenrassen

Ondanks de grote oppervlakte van Sierra Foothills AVA, staat er slechts 2.300ha aangeplant met vooral Zinfandel (900ha) en Cabernet Sauvignon (200ha). Chardonnay is de meest gewilde witte druivensoort met (slechts) 100ha. De meeste wijngaarden zijn te vinden tussen 450 en 900m hoogte op de bergrug van de Sierra Nevada. Hierdoor kan de regio genieten van een mediterraan klimaat. De ondiepe, bergachtige zanderig leem en gebroken graniet bodems zorgen voor matige stress op de wijnstokken, wat lage tot matige opbrengsten en een hoge kwaliteit oplevert.

Zinfandel staat bekend om zijn jammy, frisse en soms rijke en hartige karakter. Barbera, dat ooit bekend stond als een eenvoudige tafelwijn, maakt nu indruk op de wijnwereld met zijn vermogen om complexiteit, peper en scherp kersenfruit te bereiken. Sangiovese, ook een geliefde Italiaanse druif, is in staat om structuur en diepte van smaak te ontwikkelen in de uitlopers. Ben je liefhebber van stevige wijnen, dan kom je zeker aan je trekken in de Sierra Foothills wat meteen de groeiende populariteit verklaard.

Ontdek Sierra Foothills

De regio kenmerkt zich door haar overwegend kleine familie wijnhuizen. Dat maakt een bezoek aan deze regio ook zo interessant, doordat het kleinschaliger en intiemer is en de wijngaarden minder commercieel opgezet zijn in vergelijking met een Lodi AVA of Napa AVA.

Zoals aangegeven kent de regio een mediterraan klimaat, maar daarbinnen zijn veel verschillende micro-klimaten en bodemtypes. Sierra Foothills onderschrijft haar groeiende populariteit dankzij het onderscheidende vermogen wat vooral te vinden is in de betrokkenheid en de focus op duurzaamheid. Duurzaamheid of meer regenerative wijnbouw is hier gebruikelijk. Naast het niet irrigeren, is ook biologische wijnbouw een standaard. Maar uiteindelijk energie en maatschappelijke betrokkenheid staan hoog in het vaandel. Wijngaarden in de hele regio zijn beplant met glooiende heuvels, steile hellingen en rivierdalen, die allemaal een ander karakter in de wijn beïnvloeden.

De zonnige dagen dragen bij aan de aroma ontwikkeling. Terwijl de koele berglucht die ’s avonds naar beneden komt, de verkoeling levert die bijdraagt aan het behoud van de zuurgraad. De regenval is hier overvloediger, waardoor we de impact op het milieu minimaliseert omdat irrigatie niet nodig is. Maar het beschermt de wijnstokken ook tegen brand en droogte. Tenslotte zorgen de goed doorlatende bodems ervoor dat de wijnstokken diep in de aarde kunnen wortelen, waardoor deze gezonder zijn. Hierdoor ontstaan wijnen met een dieper karakter.

En toch, door de groeiende populariteit voor de wijnen uit Sierra Foothills AVA, zie je ook dat de interesse van commerciële bedrijven uit een Napa of Sonoma toenemen. Mogelijk mede omdat Sierra Foothills beter bestand is tegen droogte en brandschade wat schering en inslag is in de meer westelijke gebieden. En dat tast het authentieke karakter van de wijnen daar aan.

 Sub regio’s van Siera Foothills AVA

Net als in de rest van Amerika geldt dat een county een eigen AVA bezit. Zo valt binnen de Sierra Foothills een aantal counties.

Noordelijk Yuba County

In het noorden van Sierra Foothills vinden we Yuba County met de appellatie North Yuba AVA die in 1985 haar eigen status heeft gekregen. Met wijngaarden op 600m hoogte staat de appellatie vooral bekend om haar zeer geconcentreerde, aromarijke Cabernet Sauvignon.

Nevada en Placer AVA

In de noordelijke uitlopers van Sierra Foothills AVA ligt het warme, bergachtige Nevada County AVA. Dit is de thuisbasis van vele boetiekwijnmakerijen die elegante, geconcentreerde rode wijnen produceren op basis van Syrah, Zinfandel en Cabernet Sauvignon. Maar ze zijn ook niet bang om te experimenteren. In de hele regio zijn verschillende Italiaanse variëteiten te vinden, waaronder Aglianico, Barbera en Pinot Grigio.

Ingeklemd tussen Nevada County en El Dorado County ligt Placer County waar een handvol boetiekwijnmakerijen te vinden zijn.

Nevada is de Spaanse woord voor ‘met sneeuw bedekt’. Dit is een toepasselijke naam gezien de nabijheid van de bergen van de Sierra Nevada.

Het onderscheidende van Pacer County is de hoogte. Wijngaarden liggen op een hoogte tussen 250 en 600m waar ze genieten van verschillende meso-klimaten dankzij verscbil in helling en aspect. Vooral Zinfandel, Syrah en Barbera staan aangeplant.

Hoog gelegen El Dorado County

Zelden zien we de El Dorado County AVA op een etiket. Eerder zien we El Dorado AVA die nagenoeg dezelfde grenzen kent. Maar vooral maakt men gebruik van de Sierra Foothills AVA.

Vanzelfsprekend is de signatuur-wijn van Zinfandel. Maar ook zien we Cabernet Sauvignon, Merlot, Syrah en Barbera hier. Wijngaarden liggen hier tussen de 400 en 1.100m waardoor dit één van de hoogst gelegen wijngaarden van California zijn.

In 2001 heeft Fair Play AVA haar eigen status ontvangen. Het heeft de hoogst gemiddelde ligging van bijna elk wijnbouwgebied in California met 600 tot 900m. De Fair Play Zinfandel toont frisse smaken van rode bessen met hints van kruiden en indrukwekkende diepte.

Rijke historie van Amador County

In Amador County kan je enkele van de oudste wijngaarden van Amerika. Niet alle wijnen komen op de markt onder Amador County AVA. Velen kiezen voor de meer bekende Sierra Foothills AVA or voor de niche-classificaties als California Shenandoah Valley AVA of Fiddletown AVA, indien de wijngaard en makerij binnen deze AVA-grenzen valt.

We vinden hier veel oude Zinfandel-stokken die rijpe, robuuste, aardse en kruidige wijnen voortbrengen met een vleugje chocolade en zwarte bessen. Daarnaast vinden we in beperkte mate ook Sangiovese, Barbera, Syrah en Viognier. Barbera-wijnen uit Amador County zijn meestal vol en rond, met tonen van zwarte kersen, pruimen en bosbessen, zijdezachte tannines en geroosterde, nootachtige karakters. Syrah heeft de neiging rijp en jamachtig te zijn, en lijkt meer op Australische Shiraz dan op klassieke Rhône Syrah.

De wijngaarden van California Shenandoah Valley AVA verschillen zich van Amardor County AVA door hun lagere ligging. De bergen van de Sierra Nevada beïnvloeden het klimaat minder waardoor het er significant warmer is. Hierdoor zijn de wijnen rijker en complexer dan hun hoger gelegen buren. Hier vinden we ook de oudste wijngaard van Amerika, de Original Grandpère Vineyard met wijnstokken die er sinds 1869 staan! Deze wijngaard is in eigendom van vier families; Andis Wines, Scott Harvey Wines, Vino Noceto en Machecca (vanuit Lodi).

Ten oosten van Shenandoah Valley ligt Fiddletown AVA. Door de hogere ligging zijn de wijnen helderder en eleganter van stijl. Door de granieten en vulkanische bodems zijn de bodems arm en moeten wijnstokken harder werken. Hierdoor is de opbrengst lager maar zijn de bessen van hogere kwaliteit. De zuurgraad is hoger dan gemiddeld in Amador County. Naast Zinfandel vinden we hier vooral Syrah, Grenache, Viognier en Alicante Bouschet.

Zuidelijk Sierra Foothills

Het zuidelijke deel van de Sierra Foothills worden gevormd door Calaveras County AVA, Tuolumne County AVA en Mariposa County AVA. Waarbij Mariposa County als enige een koel klimaat kent.

Sensationeel Mosel

Enige tijd geleden hebben we de Moezel of Mosel al geïntroduceerd in onze blog. Maar naar aanleiding van een webinar bij Wine Scholar Guild wil ik de Mosel toch nogmaals onder de aandacht brengen vanwege de zeer steile hellingen die sensationeel en adembenemende uitzichten geven. Om te beginnen de rivier de Mosel (of Moselle zoals men de rivier in Frankrijk en Luxemburg noemt) ontspringt bij de Col de Bussang in de Vogezen. Ze slingert door Frankrijk en Luxemburg voor ze in Duitsland arriveert en uiteindelijk bij Koblenz in de Rijn stroomt. De Mosel rivier is 531km lang waarvan 231km in Duitsland kronkelt. De wijngaarden liggen aan weeszijden van de rivier, voor optimale exposie juist omdat de rivier zo kronkelt. De regio het tegenwoordig Mosel, uit commerciéle overwegingen, maar tot 2013 was dit Mosel, Saar, Ruwer vernoemd naar de drie rivieren die door het wijnbouwgebied kruisen.

Wijnbouw gaat hier ver terug. De Weingut der Vereinigten Hospitien in Trier dateert uit de 7e eeuw, maar de wijncultuur gaat terug naar de Kelten maar vooral de Romeinen hebben deze cultivering verbeterd.

Geologie van de Mosel

Het wijnbouwgebied ligt tussen twee middelgebergten: Hunsrück en Eifel in het Rheinisches Schiefergebirge. Het klimaat in deze vallei is warmer met een optimale regenval. We vinden hier vooral  leisteen, schelpkalksteen, mergel en kalksteen terwijl de valleibodem vooral puin, grind en zandafzettingen kent. Hoewel de bodemopbouw enorm uiteenlopend is, overheerst vooral leisteen.

In de Mosel liggen 14% van de wijngaarden op steile (30%) tot zeer steile (50%) heuvelruggen, waardoor hier uitsluitend handmatig gewerkt kan worden (en zelfs dat is niet altijd even veilig). Gelet op het koele klimaat, spelen deze steile hellingen een belangrijke rol. Vooral in het voorjaar kan het erg koud zijn, met vorst risico. De kou zoekt altijd zijn weg naar het laagst gelegen punt, dus de koude lucht gaat door de wijngaard naar beneden, waardoor de warme lucht omhoog geduwd wordt (thermische beweging).

Daarnaast heeft deze beweging als gevolg dat er minder bewolking ontstaat en dus meer direct zonlicht voor de druiven. Voor optimale zoninval worden wijnstokken verticaal opgebonden waardoor de plantdichtheid hoger is. De warme stijgende lucht kan daardoor beter door de wijngaard gaan, meer zonlicht in de wijngaard, maar ook vermindert deze opbinding de risico op ziektes en schimmels. Erosie is een belangrijk risico voor de wijngaarden. De neerkomende regen wordt snel opgenomen door de bodem, doordat de leisteen open is en regen er makkelijk doorheen in de onderliggende bodem doordringt. Het bladbeheer heeft ook een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Bladbeheer richt zich nu op meer lucht door de wijngaard maar tevens bescherming tegen de zon die steeds intenser wordt.

Steile wijngaarden

We vinden hier de steilste wijngaarden van Europa en mogelijk zelfs van de wereld, iets wat de Mosel zo sensationeel maakt. Mosel is hoewel niet de grootste in Duitsland met 9.000ha, is het wel de meest bekende wijnregio. De grootste is Rheinhessen met een kleine 28.000ha.  Wat erg opvalt in Duitsland is dat de wijnregio’s allemaal liggen aan de oevers van rivieren. Dit is geboren uit noodzaak omdat in het koele klimaat zoals Duitsland dat kent, de reflectie van het water de wijngaarden opwarmt. De meest bekende wijngaard is Bernkasteler Doctor, in het dorpje Bernkastel. De steilste wijngaard is Bremmer Calmont wat de steilste wijngaard van Europa is. Het omvat ongeveer 54ha aan wijngaarden en kent meerdere eigenaren. Kilian Franzen, eigenaar van Weingut Franzen heeft 1.5ha in beheer op de Bremmer Calmont. De wijngaard heeft een hellingshoek van maar liefst 65 graden en staat aangeplant met 85+ jaar oude stokken.

Bremmer Calmont in sensationeel Moser

Levert wijngaarden van steile hellingen betere wijn dan van een vlakke wijngaard? Dat is een interessante vraag en moet ook in het kader van locatie gezien worden. Steile wijngaarden in koele klimaten leveren zeker bij aan de kwaliteit van de wijn. Terwijl op de vlakte de wijnen minder uitgesproken zijn. Dit heeft te maken met betere zonexposie. Echter met de klimaatopwarming zien we ook dat de steile wijngaarden.

Riesling

Riesling is de meest aangeplante druivensoort met 63% aanplant in 2022. Mosel is een echte witte druivenstreek, waar blauwe druiven slechts voor 10% te vinden zijn (en dan met name Pinot Noir ofwel Blauburgunder). Riesling is een “edel” druivenras in Duitsland. Dat wilt zeggen dat het wordt gerekend tot de allerbeste druivenrassen met een constante hoge druivenkwaliteit. Het vindt haar oorsprong in een kruising tussen Gouais Blanc en een wilde druiven variëteit (Vitis Sylvestris). Waar de naam vandaan komt is onbekend. Mogelijk van het Duitse woord “Rus” wat  vrij vertaald “donker hout” betekent en een verwijzing is naar het donkerkleurige hout. Een andere theorie is de verwijzing naar “verrieseln”, wat refereert naar het vroegtijdig vallen van de bloemen en druiven door slechte bevruchting of koele natte weersomstandigheden.

Kenmerken Riesling

De eerste keer dat er over Riesling is geschreven was 13 maart 1435 in Rheingau. Maar waarschijnlijk bestaat ze al veel langer. Typische kenmerken van Riesling is dat het hout hard van structuur is en goed tegen vorst bestand is. Ze kan makkelijk -15C aan. De druif ontluikt laat om zich zo te beschermen tegen vorst. De druiven rijpen langzaam, maar de druiven kunnen lang blijven hangen. Van bloei tot pluk gaan er wel 120 dagen overheen, wat bijzonder lang is. Maar de druif heeft dit nodig om het sensationeel en delicate aroma van deze Mosel druif te ontwikkelen.

Natuurlijk is Riesling vatbaar voor noble rot ofwel Botrytis, om weelderige zoete wijnen te maken. Doordat de druif een heel hoge zuurgraad heeft en hoog suikergehalte, kan de wijn prima weggelegd worden. Wanneer je Riesling echt lang weg legt – denk aan 100 jaar – dan heb je natuurlijk geen frisse fruitige aroma’s meer, maar denk aan gember en karamel.

Riesling is een druif die zeer gevarieerde wijnstijlen kan voortbrengen, van mousserend tot weelderig zoet. Kabinett en Spätlese wijnen zijn vaak heel licht in alcohol, denk aan 7.5 tot 8.5%. Kabinett zijn zeer lichte toegankelijke wijnen. Terwijl Spätlese iets meer diepgang hebben en beter zijn om te serveren naast gerechten. Aan het andere eind van het spectrum vinden we Trockenbeerenauslese. Deze is gemaakt van druiven die volledig zijn aangetast door Botrytis en zijn daardoor helemaal ingedroogd. Van 1ha wijngaard (en dus ongeveer 10.000 stokken) komt ongeveer 100 liter sap, wat meer te vergelijken is met siroop. Door het hoge suikergehalte is het ook erg lastig om fermentatie op gang te krijgen. Dit zijn zeldzame, bijzondere wijnen die zelden buiten Duitsland te vinden zijn.

Mousserende Riesling

Hoewel mousserende Riesling gemaakt is volgens de traditionele methode met 2e vergisting op fles, net als champagne, kan je de wijnen toch niet vergelijken. Simpel omdat Riesling veel fruitiger en overheersender is dan de Pinot familie die de basis vormen voor champagne.

Snelgroeiend Pinot Noir

De eerste documentatie van Pinot Noir was in 884 na Christus nabij de Bodensee. Pas in de 19e eeuw arriveerde de Pinot Noir, of Blauburgunder, in de Mosel. Echter deze druif werd vervolgens door het Nazi-regime verboden in 1933, omdat de Nazi-leider voor het Moselgebied een liefhebber van witte wijn was. Dit verbod duurde tot maar liefst 1986, doordat men deze wet was vergeten. Maar inmiddels is het enorm in opmars en vinden we hoge kwaliteit Pinot Noir wijnen in de Mosel. Er staat ongeveer 430ha (2022) aangeplant en er wordt gezegd dat er inmiddels zelfs ruim 800ha beschikbaar is!

Tips!

Het is bekend dat Mosel wijnen zeer duur kunnen zijn. Daarom hebben wij een aantal tips voor u gezocht voor meer betaalbare wijnen in de categorie tot zo’n €30.

Schloss Lieser

Probeer eens de wijn van Schloss Lieser. Deze, voor top Mosel begrippen, heeft een zeer schappelijke prijs van onder €20. De Riesling Trocken is een evenwichtige wijn met een elegante karakter. Mineraaltonen met nuances van o.a. perzik, peer, watermeloen en kumquat. In de afdronk een accent op grapefruit en nuances van kruisbes. Een pure elegante smaak. Heerlijk voor nu maar zoals met alle kwaliteits-riesling zijn de zuren zo mooi dat deze ook gerust aantal jaren kan kelderen maar waarom zou u dat doen want dit is een zeer uitnodigende wijn.

Markus Molitor

Een andere aanrader is Makus Molitor, die sensationeel mooie wijn maakt in de Mosel. Naast Kabinett (dus droge wijnen) maken ze ook geweldige spätlese. Wijn gemaakt van laat geplukte druiven dus. Deze hebben een hogere suikergehalte en zijn dus zoeter. Prijzen variëren van €15 voor Kabinett wijnen tot €30 voor spätlese.

Clemens Busch

Weingut Clemens Busch is een pionier in de Mosel als het gaat om biodymische wijnbouw. Dit is bijzonder uitdagend in een koel klimaatgebied. Het Weingut heeft 18ha onder beheer met name in Mariënburg. In 1976 stopte Clement met het gebruik van pesticiden en in 1984 is het Weingut helemaal overgeschakeld naar biologisch wijngaard management. In 2005 zijn ze overgegaan naar biodynamisch met Europese certificering.

De meeste wijnen worden droog gevinifieerd en zijn rijk, complex en vaak krachtig. Ze verouderen heel mooi en winnen aan complexiteit en textuur. Maar ook de zoete en edele zoete wijnen van het landgoed zijn indrukwekkend en behoren tot de beste wijnen die overal aan de Moezel worden gemaakt.

Leuk detail, de kleur van de capsule op de flessen geeft het type leisteen aan (blauw, grijs of rood) van de wijngaard waaruit elke wijn komt.