Hoe lekker is alcoholvrij

We hebben het onlangs over trends gehad en vanzelfsprekend hoort (een overdaad aan) alcohol niet bij een gezonde levensstijl die we tegenwoordig graag nastreven. Dus rijst de vraag hoe lekker is alcoholvrij? Een vaak gehoorde mening is dat wijn geen body hebben. Maar in welke mate is dit waar? Dat gaan we uitzoeken door een gevarieerde proeverij van een aantal gerenommeerde merken.

Om te beginnen is alcoholvrije wijn niet altijd geheel zonder alcohol. Een wijnmaker mag alcoholvrij op het etiket zetten wanneer de wijn minder dan 0.5% alcohol bevat. Dus goed om te weten wanneer je zwanger of geheelonthouder bent. Alcoholvrije wijn is wijn wat volgens het normale proces gemaakt wordt, maar waarbij de ethanol, verantwoordelijk voor alcohol, via een industrieel proces zoals omgekeerde osmose uit de wijn wordt gedestilleerd. Het kan hierdoor anders ruiken en smaken. Veel gehoord verschil is het gebrek of vermindering van body, het mondgevoel van wijn. Bij omgekeerde osmose drukt de wijn op volle kracht tegen een membraan waardoor de alcohol en water zich scheiden van de rest van de wijn. Door middel van destillatie (verwarming) haalt men de alcohol uit het water waarna het gedealcoholiseerde water met de rest van de wijn weer wordt samengevoegd.

Overigens om wijn te maken heb je grofweg 16 gram suiker per liter most nodig om de alcohol met 1% te laten stijgen.

Dr Loosen

Een andere grote naam in de wijnwereld is de Duitse Weingut Dr Loosen. Dit ruim 200 jaar oude wijndomein staat bekend om haar wijnen die een perfecte uitdrukking zijn van bodem, klimaat en druivensoort. In de midden-Mosel, rondom Bernkastel, maakt Ernst Loosen complexe wijnen van wereldklasse en staat bekend om de herontdekking van de Duitse Riesling.

Dr Loosen the Teetotaler Riesling

Een geweldig gekozen naam voor een verrassend goede alcoholvrije wijn. Teetotaler betekend geheelonthouder en welke andere naam zou beter zijn voor deze wijn.

De wijn heeft flinke zuren, maar ook behoorlijk wat suikers (44,5 gram per liter), waardoor hij perfect in balans is en je de alcohol niet mist. Dit suikergehalte staat gelijk aan een wijn met als smaaktypering “Liebliche”, was net onder “Suss” ligt waarvoor de grens op 45 gram suiker per liter is. Je proeft fruitige tonen van citrus, appel en tropisch fruit. Dankzij het rijke suikergehalte geeft de wijn een body gevoel. En daarnaast zit er een zeer verfijnd bubbeltje in (petillant), wat het mooi afmaakt.

Schenk hem als aperitief of in combinatie met pittige gerechten uit de Aziatische keuken. Ook lekker bij salades, gerechten met vis of bij schaal- en schelpdieren.

Familia Torres

De Torres familie is al vijf generaties bekend met hoog kwaliteit wijnen. De geschiedenis gaat terug naar 1870 toen de familie het wijnhuis oprichtte in Penedès. Echter de eerste verwijzingen naar de familie als wijnbouwers gaan terug naar 1559.

Torres staat bekend als pionier, zo getuige de introductie van Franse druivensoorten in Spanje. Maar ook is de huidige bestuurder, Miguel A Torres, voorvechter van sustainanility en oprichter van de stichting International Wineries for Climate Action (IWCA). Deze stichting stelt tot doel òm de CO2 uitstoot binnen wijnbouw terug te dringen.

Zo ook nu Natureo 0.0 serie. Deze bestaat uit witte, rode en mousserende wijn afkomstig van wijngaarden uit Catalunya in Spanje.

Natureo White

De Natureo White is gebaseerd op de Muscat druif. Het is een zeer uitgebalanceerde wijn waarbij de restsuiker en goede zuurgraad het gebrek aan alcohol verbergt. Ondanks het gebrek aan alcohol behoudt het zijn fruitige en verleidelijke essentie en boeit het de zintuigen vanaf de eerste slok.

In de neus biedt het de kenmerkende en betoverende aroma’s van een authentieke Muscat vol met bloemen en rijp fruit. De Natureo White is een lichte, frisse goudkleurige wijn met een rijke, uitbundige geur van groene appels en bloemen. De body is slank tot waterig met impressies van perzik, citrusvruchten en peer. De afdronk is matig en overheerst door de expressieve aroma’s.

Natureo red

De Torres Natureo is in 2008 geïntroduceerd als de serie van alcoholvrije wijnen. De Natureo Red is een blend van Garnacha (ofwel Grenache) en Syrah.

De wijn is gemaakt van de beste druiven, met duidelijke aroma´s van granaatappel en rode bessen. Ze heeft een prachtige kersenkleur en aangename neus van rood fruit. De zuurgraad is subtiel en tannine goed geïntegreerd. Helaas ook hier mis je in de mond de body en de wijn voelt meer waterig aan. De kruidige aroma’s die zo kenmerkend zijn bij een Grenache of ,Syrah zijn niet te bespeuren.

Deze alcoholvrije wijn kan goed gaan bij pastagerechten die geen roomsaus hebben, maar mogelijk beter als aperitief op een warme zomerdag mits gekoeld.

Weingut Leitz

Weingut Leitz is een eeuwenoud familiebedrijf uit de Rheingau. Er is documentatie dat uitwijst dat de Leitz familie reeds in 1744 wijn maakten! In de Tweede Wereldoorlog werd het bedrijf geraakt door een bombardement en moest het van de grond toe opnieuw opgebouwd worden. Sinds 1985 draait alles om kwaliteit en raakte Weingut Leitz in zwang. De omvang van het wijnbedrijf is inmiddels gegroeid van 2,9 in de jaren 80 naar 140 hectare. En Johannes wordt inmiddels geroemd als ‘Spitzenwinzer’, een sterren wijnmaker. Niet in de laatste plaats vanwege zijn bekroonde alcoholvrije wijnen.

Deze zijn in 2007 geïntroduceerd onder het label Eins-Zwei-Dry en inmiddels is Motiv erbij gekomen. Maar, deze wijnen bevatten wel een miniem alcohol van max 0.5%. Een tijdje geleden door De Grote Hamersma omschreven als ‘De eerste alcoholvrije wijn ooit die ik lekker vind!’

Leitz Motiv Pinot Noir

De Motiv geeft een beetje het karakter van de druif prijs. In de neus rood fruit. Terwijl de wijn aroma’s geeft van zachte, rijpe kersen, wat gewelde pruim, iets aards en milde zuren. Tannine is nauwelijks te bespeuren en de structuur is licht. De afdronk is gemiddeld maar heeft een weeïg en wrange nasmaak wat de wijn onaangenaam maakt.

Conclusie

Het proefpanel is geheel unaniem. We zien een verbetering van de kwaliteit van alcoholvrije wijn, maar we missen toch nog steeds de structuur. Alcoholvrij is lekker, zeker als je je waant op een zomers terras. Maar we missen structuur, het mondgevoel en zeker ook aroma’s. Misschien is het verkeerd om alcoholvrije wijn met wijn te vergelijken. Het is eenmaal een ander soort product. Maar ook in de categorie “druivensap” past het niet vanwege de droge structuur. Wanneer je druivensap drinkt van wijndruiven (en dus niet de doorsnee druivensap uit de supermarkt), maar vaak is suikergehalte hier hoger omdat het alcoholproces niet bestaat. Dat geeft een andere structuur aan de wijn.

De alcoholvrije wijn komt soms waterig over. Wat opvalt is wanneer het suikergehalte hoger is, krijg je het mondgevoel, beperkt, terug. Maar dat schiet natuurlijk het doel voorbij om “gezond” te zijn. Je mag dan geen alcohol hebben, maar de suiker compensatie maakt de drank niet gezonder. En de prijs is er ook naar. Persoonlijk kiezen we dan toch voor de ongezonde optie, de wijn met alcohol.

Prachtig koel Central Coast

De Central Coast strekt zich uit van San Francisco Bay tot aan Santa Barbara County in het zuiden. Het grenst aan de North Coast AVA met Sonoma en Napa Valley in het noorden en Central Valley in het oosten. Het omvat 6 county’s , met in totaal een 25.000ha aan wijn areaal. Chardonnay is het toonaangevende druivenras dat voor meer dan de helft staat aangeplant in Central Coast wat wijnen oplevert die prachtig zijn in het relatief koel klimaat.

Binnen deze grote AVA liggen maar liefst 40 verschillende sub-appellaties die één gedeelde factor kennen: de verkoelende invloed van de Stille Oceaan. Een belangrijke wetenswaardigheid is dat de county naam automatisch erkend wordt als wettelijke appellatie, waardoor registratie bij de Alcohol and Tobacco Taks and Trade Bureau niet vereist is. Hierdoor zijn er reeds 6 sub-appellaties te weten Contra Costa County, Monterey County, San Luis Obispo County, Santa Barbara County en Santa Clara County. Hoewel Central Coast niet dezelfde bekendheid geniet als Napa of Sonoma, produceert Central Coast toch een prachtig intrigerende wijn uit een koel klimaat!

Een stukje geschiedenis

De eerste gecultiveerde wijngaarden dateren uit het begin van de 18e eeuw, hoewel reeds toen ook wilde wijngaarden werden aangetroffen. De meeste wijngaarden waren aangelegd door Spaanse missionarissen met de Mission druivenvariëteit. Net als in andere Amerikaanse regio’s groeide de wijnindustrie gestaag, tot aan de Drooglegging. En kreeg haar revival pas in de jaren 60 en 70 van de 20e eeuw toen wijnmakers zich op terroir gingen focussen.

Terroir

De Central Coast AVA strekt zich uit over 450km en omvat enkele van de meest beroemde appellaties buiten Napa en Sonoma. Denk aan Paso Robles, Santa Cruz Mountains en Santa Maria Valley. Hoewel de verkoeling van de oceaan een gedeelde factor is, variëren topografie en microklimaat aanzienlijk. De San Andreas breuk is hier leidend – het snijdt een groot deel van de regio af van de rest van Amerika. Het bergachtige gebied is tot stand gekomen dankzij de aardverschuivingen die hier vele jaren voorkomen. Terwijl de Santa Lucia Mountains, de Galiban Range en de Santa Cruz Mountains een grote invloed hebben op de verschillen in het terroir van de sub-appellaties.

De twee toonaangevende baaien zijn natuurlijk San Francisco baai en Monterey baai. Deze laatste blaast harde wind en mist de Salinas vallei in en zorgt voor een koele wind in de landinwaartse San Benito en het zuidelijke uiteinde van Santa Clara vallei. Terwijl San Francisco baai meer invloed heeft in de noordelijke sub-appellaties (en natuurlijk de North Coast).

De bodem aan de westkant van de San Andreas breuklijn kenmerkt zich door rijkheid aan kalksteen.  Het gebied maakte ooit deel uit van een zeebodem. De kalkrijke bodem is dan ook een resultaat van gefossiliseerde zeedieren. In de Salinas-vallei in Monterey vinden we vooral leisteen en leem, terwijl rond de baai van San Francisco natuurlijk een hoge mate van zand en grindachtige bodems te vinden zijn. De bergachtige gebieden zijn armer zijn waardoor wijnstokken harder moeten werken en dus uitermate geschikt zijn voor kwaliteitdruiven.  En de vruchtbare alluviale valleien beter geschikt zijn voor hoge opbrengsten en dus bulkproductie.

Druivenrassen

Het koele klimaat is ideaal voor Bourgondische druivenrassen als Chardonnay en Pinot Noir. En dat terwijl Central Coast met 37 graden noorderbreedte bij de San Francisco Baai en op 34 graden bij Santa Barbara ruim 10 graden dichterbij de evenaar ligt dan Bourgogne (Dijon ligt op 47 graden en Lyon op 46)! Je kan het vergelijken met Sevilla in Spanje tot aan Fez in Marokko.

De meer landinwaartse appellaties waar het warmer is zoals San Benito en Paso Robles, staat ook Zinfandel aangeplant. Terwijl in de hoger gelegen Santa Cruz gebergte ook Cabernet Sauvignon te vinden is.           

Sub-appellaties

Central Coast AVA is op te delen in een aantal sub-appellaties die vervolgens weer verder onder te verdelen zijn.

Prachtig koel Central Coast

San Francisco Bay

Central Coast ligt direct ten zuiden van de stad San Francisco. Door de grootte is er een breed scala aan wijnstijlen voor handen van koel klimaat Pinot Noir tot rustieke Zinfandel van oude wijnstokken. Er staat ongeveer 1.700ha aangeplant. Het noordelijkste puntje ligt nabij de Golden Gate Bridge in de stad, terwijl Contra Costa County en Livermore Valley in het oosten van de baai liggen. De Santa Cruz Mountains en Santa Clara Valley vormen de zuidelijke grens met San Benito county.

Toen San Francisco een belangrijke haven werd in 1850 onder invloed van de goudzoekers, kregen ook wijngaarden voet aan de grond. Echter met de Drooglegging werden veel wijngaarden gerooid en vervangen door meer lucratieve gewassen. Na de revival in de jaren 60 remde de groei van de stad de wijnindustrie af. Veel grote producenten trokken naar Napa en Sonoma, en de kleinere producenten trokken de heuvels in.

De effecten van de warme zon worden getemperd door de koele oceaanwind. Vooral de kustgebieden van Santa Cruz en Contra Costa County profiteren hiervan, maar ook de meer inlandse gelegen als Livermore Valley en Santa Clara Valley zijn onderhevig aan deze invloed. De warme zonneschijn levert wel een lang rijpingsseizoen waardoor druiven complexe aroma’s kunnen ontwikkelen met behoud vna de zuurgraad.

Cabernet Sauvignon is de meest aangeplante variëteit van de Baai van San Francisco, gevolgd door Merlot, Zinfandel, Pinot Noir en Chardonnay. Variëteiten in de regio zijn echter net zo divers als de geografie.

Monterey

Monterey AVA ligt ten zuiden van San Francisco Bay en strekt zich uit tot Paso Robles in het zuiden. Het Galiban-gebergte ligt in het oosten en het Santa Lucia-gebergte loopt langs de kust van de Stille Oceaan. Het omvat ongeveer 16.000ha aan wijngaarden. De AVA’s in Monterey County kunnen worden onderverdeeld in drie groepen. Het Santa Lucia-gebergte, de Salinas-vallei en het Galiban-gebergte in het binnenland.

De Salinas vallei, vernoemd naar de gelijknamige rivier, geeft de grootste productie. Het koele klimaat hier is uitstekend geschikt voor Pinot Noir, Chardonnay, Sauvignon Blanc en Riesling. Het Santa Lucia-gebergte langs de zuidwestelijke rand van de county heeft verschillende sub-AVA’s waar hoogte meer effect heeft op het terroir dan de Salinas-winden. Hierdoor is de temperatuur hoger en zijn Cabernet Sauvignon, Syrah  en Merlot meer geschikte druiven. Hoogte is net zo belangrijk in het Galiban-gebergte, aan de andere kant van de vallei dan de Santa Lucia Highlands. Hier hebben de Salinas-winden invloed waardoor  de regio iets koeler aandoet dan het Santa Lucia-gebergte.

San Benito

De San Benito County AVA ligt meer in het binnenland. Het ligt ingeklemd tussen de Gabilan-bergketens in het westen en het zuidelijke uiteinde van de Diablo Mountains in het oosten. Landinwaarts van de kust van Monterey County AVA, begint het wijngaardgebied slechts een paar kilometer ten zuidwesten van de stad Hollister. Er is ongeveer 1.000ha aangeplant. Het heeft een mediterraan klimaat, hoewel dit bijzonder gematigd is in de noordelijke helft, waar de meeste wijngaarden zich bevinden. Pacifische winden vinden hun weg naar de vallei van de San Benito-rivier vanuit Monterey Bay en door openingen in de Gablian Ranges. Hierdoor koelen de wijnstokken op warme zomerdagen af.

De belangrijkste druivensoorten zijn Pinot Noir en Chardonnay,

Paso Robles

Paso Robles AVA ligt ingeklemd tussen Monterey en San Luis Obispo. Vaak wordt het gezien als een sub-appellatie van deze laatstgenoemde AVA. De westelijke rand wordt bepaald door de kustbergen van Santa Lucia, waarachter de kustlijn van de Stille Oceaan ligt. Tot 2013 was Paso Robles de grootste AVA van California dat niet in sub gebieden was onderverdeeld. In 2013 is deze onderverdeling wel gemaakt en zijn er 11 sub-appellaties in het leven geroepen, gebaseerd op hoogte, bodemopbouw en maritieme invloed.

Ondanks de nabijheid van de Stille Oceaan is het klimaat van Paso Robles opmerkelijk warm en continentaal. Dit is grotendeels te danken aan de heuvels die tussen de belangrijkste wijngaardgebieden en de kust liggen. Daardoor zijn Paso Robles-wijnen rijke, rijpe rode wijnen op basis van variëteiten met een warm klimaat, zoals Zinfandel, Cabernet Sauvignon, Merlot en het Rhônevallei-trio Grenache, Syrah en Mourvedre.

San Luis Obispo

De San Luis Obispo ligt nabij de Stille Oceaan maar is gescheiden door de Santa Lucia heuvelrug. Het heeft veel overeenkomsten met Sonoma en Napa Valley in de North Coast. Het is één van de koelste wijngebieden van California dankzij de verkoelende oceaanwind. De regio brengt frisse lichte witte wijnen voort van hoge kwaliteit. De beste wijnen zijn een mousserende blend van Chardonnay en Pinot Noir. Mist is hier een veelvoorkomend verschijnsel, wat de wijngaarden afkoelt van de warme zon.

Santa Barbara

Santa Barbara county heeft een lange geschiedenis van wijnproductie met de eerste wijngaarden geplant in 1782. De Stille Oceaan vormt de grens in het zuiden en westen van de county. Daarom bestaat de regio vooral uit kustheuvels en riviervalleien en ontstaat er een veelzijdig terroir en dus diversiteit aan druivensoorten. De kustvalleien liggen van oost naar west en brengen koele oceaanwind en mist oostwaarts door de valleien. Deze factoren houden de wijngaarden in de westelijke regionen van de provincie koel met een gematigd klimaat. Terwijl de wijngaarden in het oosten door de warmte grotere dagelijkse temperatuurschommelingen ervaren. Over het algemeen heeft Santa Barbara County een kustklimaat met een lang groeiseizoen, waardoor de druiven langer kunnen hangen om rijpe smaken en een goede balans van suikers en zuren te ontwikkelen.

In de koelere Santa Maria-vallei neigt de voorkeur duidelijk naar variëteiten met een koeler klimaat – Pinot Noir en Chardonnay . En in de warmere Happy Canyon van Santa Barbara Cabernet Sauvignon, Syrah en Grenache gedijen.

Meest bekende Napa

Napa Valley is waarschijnlijk het meest bekende wijnbouwgebied van California., zeker binnen de grotere North Coast AVA. Het zal voor altijd worden geassocieerd met de blinde proeverij van het Oordeel van Parijs in 1976. Hierbij beoordeelden enkele van ‘s werelds beste fijnproevers Napa Cabernet Sauvignon van Stag’s Leap Wine Cellars boven de geclassificeerde Bordeaux. Zie ook in de geschiedenis van California hoe Napa in één klap de meest bekende en begerenswaardige wijnenter wereld werden. In de daaropvolgende 40 jaar is Napa Valley van enkele tientallen wijnmakerijen naar enkele honderden gegaan. Handelsorganisatie Napa Valley Vintners heeft 500 leden, maar werd in 1944 opgericht door slechts zeven wijnboeren.

De regio ontving in 1981 de aanduiding AVA, waarmee het de eerste appellatie van Californië is en de tweede van het land. In de decennia daarna hebben de telers en wijnmakers in de regio gewerkt aan een beter begrip van het klimaat en de bodemsoorten binnen de AVA.  Ze hebben daarbij geleerd dat de regio eigenlijk veel verschillende meso- en microklimaten herbergt. Elk geschikt voor specifieke druivensoorten en wijnbereidingsstijlen. Dit heeft geresulteerd in de toekenning van 16 afzonderlijke sub-appellaties.

Napa ligt ten oosten van Sonoma County. De zuidelijk gelegen provincie hoofdstad met gelijknamige naam Napa ligt ongeveer op 55km afstand van San Francisco. Het is één van de kleinere counties binnen California, maar omvat met 200.000ha aan aangeplante wijnstokken. Dit is slechts 4% van de totale Californische wijnproductie. Toch, dankzij de premiumprijzen, is het goed voor 30% van de wijneconomie van California.

Napa-weetjes

 In Napa Valley heerst een mediterraan klimaat met warme zomers (33C) en koele, natte winters (met een gemiddelde temperatuur van 2.8C). Napa ligt op dezelfde hoogte als Setúbal in Portugal, het Spaanse Alicante, Calabrië in Italië en de Griekse Ionische eilanden. Naarmate je verder naar het noorden gaat, wordt het steeds warmer. Daarom dat er een ruime keus aan wijnstijlen te vinden zijn.

Van de ongeveer 40 druivensoorten die in Napa Valley zijn aangeplant, is Cabernet Sauvignon de meest productieve. Het is goed voor meer dan 50% van de wijngaarden die hier zijn aangeplant. Het is de kenmerkende wijn van Napa Valley. Daarnaast vindt je ook Chardonnay, Merlot, Pinot Noir, Sauvignon Blanc en Zinfandel.

Wanneer op de fles “Napa County” staat vermeld, dient minimaal 75% van de gebruikte druiven in Napa County verbouwd te zijn. Bij de vermelding van “Napa Valley AVA”, dient minimaal 85% van de druiven uit de Napa Valley AVA afkomstig te zijn. Daarmee heeft Napa Valley AVA dus strengere eisen. Indien binnen Napa Valley AVA het druivenras op het etiket staat vermeld, betekent dit dat minimaal 75% van dat ras gebruikt is voor de wijn. Tenslotte kan op een fles “Napa Valley Estate staan vermeld. Dit betekent dat 100% van de wijn afkomstig is van druiven die op het land van de wijnmakerij zijn geteeld. En de wijnbereiding ook in Napa Valley heeft plaatsgevonden.

Napa Valley nader onderzocht

Napa Valley heft 16 sub-regio’s die elk haar eigen kwaliteiten hebben. Je kan deze opdelen in drie hoofdcategorieën, te weten de vlakke vallei, het hoger gelegen berggebied en de baai. Uit het vallei gebied komen vooral wijnen die weelderig en verfijnd zijn. Uit het berggebied zijn de wijnen vooral krachtig en gedurfd zijn. Terwijl nabij de baai vooral mousserende wijnen en Pinot Noir wijnen te vinden zijn.

De vallei regio van Napa Valley

De acht subregio’s in de vallei van de Napa-rivier staan bekend om het produceren van weelderige en verfijnde stijlen. Waarbij Cabernet Sauvignon de belangrijkste druivensoort is.

Hoog gelegen Calistoga AVA

Deze AVA heeft niet alleen een van de warmste klimaten van de regio, het is ook het meest geologisch uniforme in heel Napa Valley. Hoewel de zomertemperaturen kunnen oplopen tot 38C, kunnen ze ‘s nachts ook in de 30 graden dalen. De oorzaak ligt in een koele bries uit de Stille Oceaan die door de Chalk Hill-bergkloof wordt getrokken. Deze dagelijkse temperatuurverschillen zijn de droom van elke druiventeler, Omdat het resulteert in volledig rijpe druiven die in evenwicht worden gehouden door frisse zuren.

Daarnaast is het het hoogst gelegen appellatie variërend tussen 90 en 370m van De valleien regio’s. De belangrijkste variëteiten hier zijn Cabernet Sauvignon, Zinfandel, Syrah en Petite Sirah. Maar ook de zeldzame Charbono (die in Argentinië bekend staat als Bonarda). Een ander kenmerk zijn de vulkanische bodems. Dit deel van de vallei heeft de meeste vulkanische oorsprongsbodems. Voor liefhebbers van mineraal gedreven wijnen met spanning tussen fruit en aarde, is dit the place to be.

St. Helena AVA

St Helena wordt gezien als de geboorteplaats van de commerciële wijnindustrie van Napa Valley. Napa’s oudste wijndomein, Charles Krug, werd hier in 1861 opgericht. St. Helena is de thuisbasis van 2.750ha aangeplante druiven en 400+ wijngaarden. Dit laatste is meer dan enige andere AVA in de Napa Valley. Er zijn 21 verschillende bodems op St. Helena. Ontstaan door eeuwenlange erosieafvoer van berghellingen en een voorheen krachtigere Napa-rivier en zijn oude zijrivieren. Met een warmer klimaat dan andere AVA’s, produceert de regio rijpe maar gestructureerde Cabernet Sauvignon, Merlot, Syrah, Zinfandel en Sauvignon Blanc. De regio organiseert ook een jaarlijkse wijnproeverij en foodpairing-wedstrijd genaamd BASH.

Bekend om Cabernet Sauvignon met mineraliteit, kracht en elegantie, maar ze verbouwen ook Malbec, Merlot, Zinfandel. De wijnen zijn opvallend maar zachte en zijdezachte tannines.

“Stoffige” wijn uit Rutherford AVA

Gelegen ten noorden van Oakville ligt Rutherford in het geologische en historische centrum van de Napa Valley. De verkoelende mist in de Bay Area verlaagt het warme klimaat. Rutherford ligt vooral op de bodem van de vallei met wijngaarden die reiken van de voet van de Mayacama’s tot de Silverado Trail.

Sommige wijnmakerijen in de regio dateren uit de late jaren 1800, toen tarwe het belangrijkste gewas van Napa Valley was. Thomas Rutherford, naar wie de AVA is vernoemd, vestigde zich en begon druiven te planten. Tegenwoordig vinden bezoekers rijke, rijpe wijnen gemaakt van Cabernet Sauvignon, Merlot, Cabernet Franc en Zinfandel, met ook wat Sauvignon Blanc. Het meest bekende kenmerk van Napa’s Rutherford is haar “stoffige” imago. Rond de oogsttijd wordt de regio bedekt met een laagje fijne stof. Het moet nog worden bewezen of dat het stof dat zich op de druiven verzamelt ook daadwerkelijk in fermentatietanks terechtkomt. Waardoor het de wijnen op smaak brengt.

Cabernet Sauvignon van Rutherford lijkt van alles een beetje te hebben. Het is fruitig, zoet, rokerig, leerachtig en uniek ‘stoffig’. Alsof je een studeerkamer binnenloopt en een oud leren boek afstoft.

Rutherford maakt ook een aantal zeer complexe Sauvignon Blanc en nog zeldzamere Sauvignon Gris. De vulkanische bodems geven deze witte wijnen een uitgesproken leisteenachtige textuur. Af en toe mengt de wijnmaker de Sauvignon die op RVS en op eikenhout gerijpte vaten om een rijke en romige wijn te creëren die een betere textuur oplevert. Zeker de moeite waard om dat uit te zoeken.

Cabernet uit Oakville AVA

Oakville is vernoemd naar de bosjes inheemse eikenbomen die het gebied in de jaren 1800 bedekten. Tegenwoordig behoren wijnen uit Oakville tot de meest erkende en gewilde ter wereld. Grote namen als Opus One, Screaming Eagle en Harlan hebben bijgedragen aan het creëren van het concept van “Cult Cabernet”. Dat is een synoniem met de appellatie Oakville. Terwijl andere kleinere, familie gerunde producenten in het gebied hun uitstekende reputatie voor wijnen en gastvrijheid van wereldklasse blijven behouden.

De druiven staan aangeplant op de alluviale uitlopers in de buurt van de valleien brengen kracht en structuur samen met frisheid. En de druiven van klei bodems brengen weelde en zachtheid. Dit samen krijg je alles wat je wilt in een Cabernet die uitstekend kan rijpen. Aroma’s variëren van rijpe braam en bosbessen, met hints van kruiden, tabaksblad en leer.

Onderscheidend Yountville AVA

De Yountville AVA heeft een rijke geschiedenis in Napa. Geourge Yount, naar wie de stad is vernoemd, plantte in 1836 de eerste wijngaarden in de regio in het gebied. Deze wijngaard staat nu bekend als Dominus Estate. De AVA, opgericht in 1999, strekt zich uit van de Mayacama’s in het westen tot het Vaca-gebergte in het oosten. Het vertoont een breed scala aan microklimaten en bodemsoorten die het mogelijk maken om veel verschillende druivensoorten te verbouwen. Hiermee onderscheid Yountville zich van de andere subappellaties. De wijngaarden liggen op slechts 60m hoogte met een gravelrijke leemachtige bodem en strekken zich 1.600ha uit. In Youthville staan vele variëteiten aangeplant, in tegenstelling tot het noordelijk gelegen Oakville. De diversiteit aan wijnstijlen is ingegeven door de klimaatverschillen, warmer in het noorden en koeler onder invloed van de San Pablo-baai, in het zuiden. Daarmee is het één van de koelere appellaties in Napa Valley.

Merkwaardig Stags Leap Palisades

Het potentieel van de Stags Leap District AVA gaat terug naar 1973. Toen de Cabernet Sauvignon van Stag’s Leap Wine Cellars de beruchte Judgement of Paris-proeverij won. Beschouwd als een “vallei in een vallei”, heeft de appellatie slechts 500ha aan wijngaarden en beplant met voornamelijk Bordeaux-variëteiten. Het is een warme regio die ‘s nachts wordt gemodereerd door koele baaiwinden. De rotsvormige palisades weerkaatsen het zonlicht en warmte op de wijngaarden eronder. Waardoor de temperatuur in de wijngaarden nog sneller stijgt dan in andere appellaties. De bodem van de regio bestaat uit leem- en kleisedimenten, samen met vulkanische afzettingen. Daarmee is het de eerste AVA die was goedgekeurd op basis van het onderscheidend vermogen van de bodem.

Door de warme dagtemperaturen en koele nachten bereiken de druiven hun maximale rijpheid terwijl ze hun zuren behouden. Het resultaat zijn weelderige, rijke wijnen met een minerale noot door de vulkanische bodeminvloed.

Oak Knoll District AVA

Dit district ontving haar AVA-status in 2004 als gevolg van de gezamenlijke inspanningen van lokale wijnmakers om het koele klimaat en het relatief lange groeiseizoen van de regio te erkennen. Het is het werkpaard van Napa Valley aangezien de grootste aanplant (met 1.750ha) hier te vinden is. Direct ten noorden van de stad Napa waaiert de vallei breedt uit. De opkomende korrelige bodem dwingt wijnstokken om diep te graven op zoek naar water. Wat resulteert in kleine, sterk geconcentreerde druiven en elegante, intens geparfumeerde wijnen gemaakt van de meest uiteenlopende druivensoorten in de Napa Valley. De wijngaarden vinden we tot 240m hoogte.

De bewolking in de baai houdt Oak Knoll overdag koel, waardoor Cabernet Sauvignon lang kan hangen. Rode wijnen van Oak Knoll hebben nog steeds een geweldige tannine en structuur zoals in de hele Napa Valley. Maar vaak met meer delicate kruidige en bloemige aroma’s. Samen met Chardonnay maakt Cabernet Sauvignon ongeveer 60% van de aanplant.

Potentieel uit Coombsville AVA

De nieuwste AVA van Napa Valley, Coombsville, kreeg in 2011 de status van appellatie en is 600ha groot. Dit gebied, in de zuidoostelijke hoek van de Napa Valley, ligt slechts tien minuten buiten het centrum van Napa. De wijngaarden liggen variërend van 30 tot 300m hoogte en bevatten vooral vulkanisch gesteente. Het wijnbouwgebied ligt op een oude ingestorte vulkaan met rivier afzetting. Het weer wordt aanzienlijk gekoeld door de nabijheid van de baai van San Pablo. Hierdoor brengt Coombsville elegante voorbeelden van Cabernet Sauvignon, Syrah, Pinot Noir en Chardonnay voort.

Napa Valley Mountains

De zeven subregio’s in de bergketens Mayacamas en Vaca staan bekend om hun krachtige en gedurfde rode wijnen.

Howell Mountain AVA

Gelegen aan de noordoostelijke kant van het Vaca-gebergte net boven St. Helena, is dit de eerste gevestigde sub-AVA van Napa Valley en één van de meest prestigieuze. Velen roemen de concentratie en kenmerkende “wildheid” van Howell Mountain-wijnen. Dit onderscheidende karakter is het resultaat van het warme, droge klimaat en de rotsachtige, poreuze bodems van de regio. Allemaal dankzij de ligging ver boven de valleibodem. De 600ha aangeplante wijngaarden liggen op 425 tot 760m hoogte. Dit betekent dat alle wijngaarden boven de mist liggen die vele dagen van het jaar de valleibodem bedekt. Samen met de goed doorlatende rode, ijzerrijke bodems en de vulkanische as bodems, zorgt dit voor een krachtige Cabernet Sauvignon.

De bessen van deze druiven zijn klein met een zeer dikke schil. Door het hoge kleurpigment krijg je diep gekleurde wijnen met geconcentreerde aroma’s. Ze bevatten ook veel tannine, hoewel de tannine de neiging hebben zijdezacht te zijn. Smaken variëren van rijpe bramen, kruidige en bloemige tonen, sigarenkistje en intense mineraliteit. Of probeer eens een Malbec, Zinfandel, Petite Sirah of Cabernet Franc.

Diamond Mountain AVA

Op een hoogte van 125 tot 670m vinden we de verbluffende wijnen van Diamond Mountain die voornamelijk zijn gemaakt van Cabernet Sauvignon. De regio werd in 2001 tot AVA benoemd. Gelegen in het warmere noordwestelijke deel van de Napa Valley, werd ze vernoemd naar de scherven van reflecterend vulkanisch glas die in de bodem worden aangetroffen. De regio werd voor het eerst geplant in 1868 door Jacob Schram van Schramsberg Vineyards. De wijnen worden geassocieerd structuur en onmiskenbare intensiteit van bergfruit met een groot rijpingspotentieel.

De temperaturen op Diamond Mountain zijn vergelijkbaar met die van Calistoga voor het behoud van de zuurgraad en rijpe aroma’s. Terwijl de hoogte de UVstraling verhoogt waardoor een diepere kleur en betere tannine structuur krijgen voor het rijpingspotentieel.

Spring Mountain District AVA

Gelegen boven St. Helena aan de oostkant van de Mayacama’s en aansluitend op de grens van Sonoma County in het noorden, dankt de regio zijn naam aan de vele natuurlijke bronnen die het gebied markeren. Spring Mountain District kent een rijke geschiedenis. Men beweert dat de eerste wijngaard van de regio, geplant in 1874, de Drooglegging heeft doorstaan. Simpelweg omdat ze zo afgelegen lag. Tegenwoordig levert het uitdagende bergterroir complexe wijnen op, gemaakt van Bordeaux-variëteiten en andere unieke druiven zoals Riesling, Sémillon, Gewürztraminer en zelfs traditionele Portugese druiven.

De rode wijnen leveren rijke, pure smaken van zwart fruit, samen met een verfijnde aardse mineraliteit, zoals zwarte peper of vers gebrande koffieboon.

Expressief Zinfandel van Chiles Valley District AVA

Chiles Valley, opgericht in 1999 en gelegen in de oostelijke heuvels van Napa Valley, is een van de kleinste AVA’s. Op ongeveer 350m hoogte bereikt de mistige bries die de valleibodem afkoelt dit gebied niet, dus het kan behoorlijk warm worden. De nachten in de vallei zijn echter koel op deze hoogte. Waardoor een dagelijkse variatie ontstaat die de druiven enorm ten goede komt. Interessant is dat vanwege het relatieve isolement van de Chiles-vallei veel van de vroegste wijngaarden gespaard bleven van phylloxera. Als zodanig is de AVA ook de thuisbasis van enkele zeer oude zinfandel-wijnstokken.

Hooggelegen Atlas Peak AVA

Opgericht in de vroege jaren 1990, is deze koele, hooggelegen AVA op de westelijke hellingen van het Vaca-gebergte de meest prominente piek in Napa. Door de hoge ligging blijft het ongeveer 10-15 graden koeler dan de valleibodem. Dit resulteert in heldere, expressieve wijnen met een hogere zuurgraad dan andere appellations in Napa Valley. Atlas Peak is een van de bergbenamingen van Napa Valley die boven de ochtendmistlaag liggen.

Het kleine hoogteverschil maakt het een uitstekende plek voor gedurfde rode wijnsoorten, waaronder Cabernet Sauvignon, Zinfandel en zelfs Sangiovese. De hoogte brengt kleur en textuur doordat de blootstelling aan UV vele malen hoger is. Dit verhoogt de ontwikkeling van polyfenonen wat de kleur en textuur (tannine) verhoogt. Terwijl de rotsachtige bodems de bloemige aroma’s meebrengen en de vulkanische kenmerken juist de unieke minerale en umami tonen levert.

Het unieke aan de wijnen van Atlas Peak is de levering van rijpe donkere fruitsmaken die worden gecontrasteerd door gedurfde tannines en subtiele umami-tonen. De hartige kwaliteit die je proeft in Atlas Peak is vooral prominent aanwezig in de wijngaarden met roodachtige bodems. Telers uit deze appellatie leveren premium fruit aan tientallen wijnmakerijen in Napa en Sonoma.

Mount Veeder AVA op

De appellatie Mount Veeder (op 150 tot 800m hoogte), gevormd uit een oude zeebodem, heeft een van de langste groeiseizoenen en de laagste opbrengsten in de Napa Valley. Het is ook de enige appellatie op een heuvel die grenst aan de koele, aan de baai gelegen Carneros. In 1993 kreeg Mount Veeder haar AVA status. Slechts 400ha staat aangeplant terwijl slechts 5ton opbrengst per hectare is toegestaan. De combinatie van maritieme invloed van de baai van San Pablo, in combinatie met de hoge ligging en het zuidoostelijke aspect, betekent dat het groeiseizoen voor Cabernet Sauvignon bijzonder lang is. Door de ruige omstandigheden dient men handmatig te oogsten. Dit leidt tot diep gekleurde Cabernets met een hoog gehalte aan fijnkorrelige tannine, delicate bramen en zelfs bloemige karakters. Kracht en elegantie in een fles. Daarnaast vinden we ook Chardonnay, Malbec en Sangiovese.

Obscuur Wild Horse Valley AVA

Hoewel Wild Horse Valley als 3e AVA werd opgericht in 1988, blijft ze één van de meest obscure van Napa Valley. Met 1.300ha aan wijnbouwgebied is slechts 40ha aangeplant. Ze strekt zich uit in zowel Napa als Solano county. Vanwege de hoogte (tot 650m hoogte) en de nabijheid van San Pablo Bay is het de koelste AVA van Napa Valley.

In tegenstelling tot de meeste andere AVA’s in Napa Valley, levert de regio druiven aan andere telers, dan voor de productie van eigen wijn. Dankzij het koele en ondiepe vulkanische bodems staat er vooral Pinot Noir, Chardonnay en Syrah aangeplant.

Koeler Napa Valley baai

Een enkele regio, Los Carneros, ligt naast de baai van San Pablo. De verkoelende bries maakt het mogelijk om uitzonderlijke Chardonnay, Pinot Noir en mousserende wijn te verbouwen.

Los Carneros AVA

Los Carneros, opgericht in 1983, is een van de coolste plekken vanwege de nabijheid van koel water in de baai van San Pablo. Deze AVA, die zich uitstrekt over de provincies Napa en Sonoma, is een van de meest bekende appellaties van Napa. Tevens is het één van de weinige regio’s die zich niet richt op Cabernet Sauvignon. Simpelweg omdat het te koel is om goed te rijpen. In plaats daarvan heeft Carneros het perfecte klimaat voor vroegrijpe variëteiten zoals Pinot Noir en Chardonnay. Deze Bourgondische variëteiten voelen zich hier perfect thuis, met enkele wijngaarden op slechts anderhalve kilometer van de baai. De koele middagbries en ochtendmist zorgen ervoor dat het hier zelden boven de 26C komt . Dit maakt de weg vrij voor elegante stijlen van Pinot Noir en Chardonnay, beiden met verfrissende zuren en potentieel om te bewaren.

Pinot Noir en Chardonnay zijn ook het perfecte paar voor het produceren van mousserende wijnen. Als je op zoek bent naar iets dat kan wedijveren met champagne, kijk dan eens naar Los Carneros. Deze wijnen, gemaakt volgens de traditionele methode, hebben een fijne mousse, een aroma van rode en groene appel, lemon curd, bakkruiden en briochetonen met een frisse lange afdronk.

Het beste wijnjaar 2023

Na jaren van rampen is er eindelijk goed nieuws uit het meest bekende Napa Valley. Zelfs zo goed dat de Napa-wijnmakers het hebben over “de vintage van je leven”. Dat is nogal een boude uitspraak.

In 2020 was Napa in de ban van de “Glass Fire” waardoor de lucht in de wijngaarden zich vulde met bijtende rook. In 2021 leverde de historisch droogte een kleine productie van zeer hoge kwaliteit op. Maar de hoeveelheid bleef dus achter. Terwijl 2022 enkele hittegolven bracht die het rijpingsproces versnelden. Hierdoor moesten de telers de druiven vroeger plukken dan normaal. Maar in augustus 2023 liep de rijpheid nog 2 weken achter van het gemiddelde. En het zachte weer hield aan, geen bosbranden, geen hittegolf, geen overdadige regen. Pas in november werden de druiven geplukt, een maand later dan normaal. Deze “verlengde” hangtijd zal bijdragen aan nieuwe aroma’s voor de 2023 wijnen.

Het zal even wachten zijn voordat wij hiervan kunnen genieten, pas over drie jaar zullen de flessen op de markt komen. Maar volgens de wijnmakers is het het wachten waard.

Voorbij Napa in geweldig North Coast

De North Coast AVA is één van de belangrijkste regio’s in California met de meest bekende appellaties en daarboven hebben we ook nog de Far North. Maar kijken we voorbij Napa en Sonoma Valley, zien we nog meer appellaties in de North Coast die als geweldig bestempeld kunnen worden. Wat je hier tegenkomt is echte passie voor druiven met als resultaat ongelooflijk goede wijnen die de concurrentie aankunnen met de wereldklasse uit Frankrijk. Zoals we wel vaker zien in Amerika, volgen de appellaties de grenzen van de counties. De North Coast kent zes appellaties ten noorden van geweldig mooi Napa. In het noordwesten ligt Mendocino met ten oosten Lake County. Onder Mendocino vinden we Sonoma County  met ten oosten Napa County. In het uiterste zuidoosten van Napa ligt Solano County. Tenslotte ligt ten noordwesten van de fameuze Golden Gate Bridge Marin County. Echter hier vinden we geen aparte sub-appellaties.

Gezien de ligging is het niet verwonderlijk dat Mendocino dezelfde wijnstijl heeft als haar zuidelijke zuster Sonoma. Terwijl Lake County juist dezelfde wijnstijl kent als Napa.

Voorbij Nappa in geweldig North Coast

Koel in Far North

Grenzend aan Oregon vinden we niet officiële regio Far North wat zich uitspreidt over de noordelijke counties Trinity, Humboldt, Shasta en Siskiyou. We vinden hier in de North Coast dezelfde druiven als in Napa maar dan koeler dus geweldig genuanceerder van smaak.

Koel Seiad Valley

In het uiterste noorden tegen Oregon aan ligt Siskiyou county. Seiad Valley AVA kreeg in 1994 de AVA-status, ondanks het feit dat er slechts één commercieel gebonden wijnmakerij in bedrijf was, Seiad Valley Vineyards. Helaas zijn de activiteiten gestaakt. De bodem van de vallei is bedekt met het uitgegraven gesteente dat is achtergelaten als residu van goudwinning. De blootgestelde rotsen absorberen en houden de warmte van de zon vast, waardoor de effecten van een koel bergvallei klimaat worden gematigd. Er wordt ongeveer 1ha Riesling verbouwd binnen de geografische grenzen van de AVA.

Ingetogen Pinot Noir uit Trinity Lakes

Trinity county ligt slechts 105km van de grens met Oregon in het noorden en grenst aan Mendocino county in het zuiden. Humboldt county ligt in het westen en scheidt Trinity van de Stille Oceaan. De afgelegen, bergachtige county staat beter bekend om kamperen en vissen dan om de wijnbouw, maar ongewone, ingetogen stijlen van Pinot Noir, Chardonnay en Riesling beginnen de aandacht op de regio te vestigen.

De wijnmakerijen die hier bestaan, zijn te vinden rond de Hyampom-vallei in het westen en rond de Trinity Lakes in het noordoosten met haar eigen Trinity Lakes AVA die in 2005 is toegekend. Hoogte is hier de bepalende factor, de meeste wijngaarden liggen rond 360m met uitschieters naar 760m. De warme dagen worden getemperd door koude lucht uit de omliggende bergen die de wijngaarden ‘s avonds doordringt. Maar dit vormt ook een belangrijk risico op vorstschade. De belangrijkste druivenrassen zijn niet verbazingwekkend Pinot Noir, Chardonnay en Riesling.

Mediterraan Willow Creek

Willow Creek AVA is de tweede sub-appellatie en ligt in zowel Humboldt als Trinity county rond de stad Willow Creek zelf. Deze sub-appellatie heeft een warmer meer mediterraan klimaat dan de omringende gebieden. De bodem is vooral opgebouwd uit rotsachtige leisteen en kalksteen. Dit resulteert in sterke, gezonde wijnstokken die druiven van hoge kwaliteit produceren. Belangrijkste druivensoorten zijn Cabernet Sauvignon, Syrah, Merlot en Chardonnay.

Wat verder afgelegen, zelfs ten oosten van Central Valley, vinden we twee kleine sub-appellaties die behoren tot Far North. Dat zijn de Inwood Valley AVA en Manton Valley AVA gelegen in Shasta en deels Tehama county. Manton Valley AVA is in 2014 erkend als eigen appellatie vanwege de ondiepe bodem , arm van voedingsstoffen maar vulkanisch van oorsprong. Dit geeft de wijnen een bijzondere mineraliteit wat vooral de grondslag is voor de benoeming. De wijngaarden liggen op 600 tot 1.000m hoogte. Hoewel de dag temperatuur flink kan oplopen, zorgt de hoogte voor de nodige verkoeling. Ongeveer 80ha staat aangeplant met maar liefst zes verschillende druivensoorten, waaronder Cabernet Sauvignon, Merlot, Syrah en Sauvignon Blanc. Inwood Valley AVA beslaat ook zo’n 80ha en is in 2012 opgericht ten faveure van Anselmo Winery.

Elegantie en biologische wijnen uit Mendocino county

Traditioneel gezien werden wijnen uit Mendocino county alleen lokaal gedronken. Echter dankzij moderne distributiemogelijkheden mag de rest van de wereld ook van deze wijnen genieten. Mendocino county strekt zich uit over verschillende smalle valleien en kent één van de meest ruige, ongerepte kustlijnen van Californië. Opvallend is dat de algemene appellatie, Mendocino AVA, niet voor de hele county geldt. Het is één van de grootste wijnregio’s in California, maar qua aanplant allesbehalve. De meeste wijngaarden vinden we in het zuiden van de county. De wijnindustrie gaat terug naar de tijd van de Californische goudkoorts. Daarnaast is ze bepaald door de vroege Italiaanse immigrantenfamilies en mensen die San Francisco hebben achtergelaten voor het rustige leven van leven op het platteland.

De regio is verdeeld in twee klimaatzones, gescheiden door de Mendocino Ranges, een bergketen die deel uitmaakt van de Pacific Coast Ranges. Opvallend is dat de meeste appellaties aan de oostzijde ligt van de Ranges, beschut tegen de verkoelende invloed van de Stille Oceaan en dus warmer en droger. Wat deze regio zo bijzonder maakt is dat er heel veel 100% biologische wijngaarden zijn binnen de 11 verschillende sub-appellaties.

De regio bevat een derde van alle biologische wijngaarden in de hele staat California. Gezien het vochtige, koelere klimaat aan de westzijde van de Ranges is dit een hele prestatie. En dat terwijl de valleien de beste Pinot Noir- en Chardonnay-wijnen produceren. Elzasser witte druivensoorten – Riesling, Gewürztraminer en Pinot Gris – vinden we ook in het koelere klimaat. Terwijl ten oosten van de Ranges we meer robuustere druivenvariëteiten vinden, waaronder Cabernet Sauvignon, Petite Sirah, Syrah en Zinfandel.

Koel klimaat appellaties in Mendocino

De koelere AVA’s zijn Mendocino Ridge, het welbekende Anderson Valley en Yorkville Highlands AVA. Mendocino Ridge AVA ligt op de bergkam tussen de Stille Oceaan en Anderson Valley. Hoewel Mendocino Ridge een omvang heeft van 100.000ha, behoort slechts een derde tot de appellatie. Alleen de gebieden boven 365m mogen zich Mendocino Ridge AVA noemen. Pinot Noir en Zinfandel zijn de meest aangeplante soorten, omdat op deze hoogte de mist weinig invloed heeft terwijl het profiteert van de vroege ochtendzon. Verkoeling komt tot stand onder invloed van de hoogte en wind invloeden. De hoge regenval draagt bij aan een langer groeiseizoen dat zorgt voor heldere gestructureerde wijnen. Uniek aan Mendocino Ridge AVA is dat het niet één aansluitend gebied vormt, maar verspreid rondom de pieken van de bergtoppen.

Anderson Valley

Met name in Anderson Valley AVA speelt mist een belangrijke rol in de verkoeling van de wijngaarden. De lager gelegen smalle vallei met overwegend leemachtige kleigrond is ideaal gepositioneerd om de zeebries en mist naar binnen te leiden. Het is één van de koelste regio’s in California. De Pinot Noir van Anderson Valley heeft een ongecompliceerde en unieke stijl. Ook Chardonnay doet het bijzonder goed en er worden enkele uitstekende voorbeelden van Riesling en Gewürztraminer geproduceerd. Hier worden ook mousserende wijnen van uitzonderlijke kwaliteit gemaakt. De zuidelijke helft van de AVA ligt iets verder van de kust af waardoor het warmer is. Daarom vinden we hier ook Cabernet Sauvignon en Zinfandel.

Yorkville Highlands

De Yorkville Highlands liggen in het verlengde van Anderson Valley AVA, maar de onderscheidende bodemopbouw heeft het in 1998 haar eigen appellatie toegekend gekregen. De rotsachtige bodems van Yorkville Highlands AVA hebben een overwegend hoog grindgehalte. Deze zeer poreuze bodems zorgen voor een superieure waterafvoer, waardoor de wortels van wijnstokken diep moeten graven naar water. Het resultaat zijn wijnstokken met een lage groeikracht die geconcentreerd fruit opleveren. De gematigde temperaturen van de AVA zijn geschikt voor Sauvignon Blanc, maar zijn ook veelbelovend voor bordeauxrode wijnen zoals Cabernet Sauvignon en Merlot.

Verschillen in Mendocino AVA

Zoals reeds aangegeven volgen de county grenzen niet de Mendocino appellatie grens. Naast Anderson Valley en Yorkville Highlands AVA, liggen er nog vijf andere sub-appellaties binnen Mendocino AVA.  De appellatie omvat ruim 110.000ha en was opgericht in 1984. Het kenmerkt zich door veel kleine wijngaarden die verspreid liggen over de heuvels en dalen van de ruige regio. Deze oude wijngaarden uit het immigrantenverleden van Mendocino geven de regio zijn identiteit als thuisbasis van Zinfandel, mediterrane rode variëteiten, waaronder Syrah, Petite Sirah, Carignane, Charbono en Grenache. De appellatie ligt verder landinwaarts waardoor het warmer is, maar kan nog steeds genieten van de koele invloeden van de oceaan. Het terroir varieert enorm, maar de gedeelde factor is de bergachtige topografie.

Potter Valley

In het noordoosten ligt het ongeveer 60m hoger gelegen Potter Valley AVA. Grote temperatuurschommelingen overdag en ‘s nachts onderscheiden Potter Valley van andere teeltgebieden in Mendocino. Halverwege de dag kan het in deze vallei in het binnenland erg heet zijn, maar ‘s nachts dalen de temperaturen. Onder dergelijke omstandigheden gedijen variëteiten als Sauvignon Blanc, Chardonnay, Riesling en Pinot Noir en ontwikkelen ze een sterk maar verfijnd karakter. Een van de belangrijkste kenmerken van Potter Valley is de bodem van verwegend gesteente, bedekt met een alluviale laag van slib, zand en klei. De hoge grondwaterspiegel en regenval verhogen de luchtvochtigheid in sommige gebieden, waardoor de kans op de ontwikkeling van edelrot toeneemt. Hierdoor is het mogelijk om dessertwijnen te produceren van Riesling, Sémillon en Sauvignon Blanc.

Redwood Valley

Ingeklemd tussen Potter Valley in het oosten en Eagle Peak in het westen ligt Redwood Valley AVA. De omringende heuvels zijn de thuisbasis van de bovenloop van de Russian River. Een aanzienlijk aantal wijnmakerijen in Redwood Valley beoefenen biologische landbouwtechnieken. Naast rijke, volle rode wijnen, is de AVA ook de thuisbasis van voorbeelden van Chardonnay en Sauvignon Blanc. Het terroir kenmerkt zich door haar 245m hoogte waardoor de appellatie profiteert van intense zonlicht gevolgd door koude nachten onder invloed van de koele wind en mist afkomstig van de Stille Oceaan. Door deze temperatuurschommelingen verlengt het groeiseizoen en behouden druiven hun fruitige karakter en behouden ze haar zuurgraad.

De rode, rotsachtige bodems zijn een van de meest onderscheidende kenmerken van het terroir. Ze zijn goed doorlatend en rijk aan ijzer. Door het kleigehalte houdt het beperkt water vast, waardoor wortelstokken diep moeten gaan voor voedingsstoffen. Dus ideaal voor de productie van premium stokken met kleine, geconcentreerde druiven.

Cole Range en McDowell Valley

In het midden van Mendocino AVA, aan de westkant ligt het kleine Cole Range AVA. Dit is tevens de kleinste sub-appellatie van Amerika met slechts 24ha aanplant van Cabernet Sauvignon, Merlot en Riesling. De wijngaarden liggen in de hoger gelegen heuvels op 425 tot 490m hoogte. Deze zijn in beheer door de Sterling familie die bekend zijn van de Esterlina winery. Het verschil met andere hoger gelegen appellaties is dat Cole Range van schaduw geniet in de vroege ochtend en namiddag. De combinatie van minder direct zonlicht en significante koelere temperaturen door de hoogte, verlengt het groeiseizoen aanzienlijk. Waardoor de oogst soms wel een maand later is dan in de omringende appellaties.

In het zuidoosten vinden we het hoger gelegen McDowell Valley AVA. Het strekt uit over 220ha en ligt aan de voet van het Mayacamas Mountin-gebergte op een hoogte van ongeveer 300m. De in het westen langsstromende Russian River heeft een verkoelende werking dat in combinatie met de samenwerking met het verwarmde effect van de bergen een mediterraan klimaat creëert. De bodem bestaat vooral uit kleiachtig leem. Vandaar dat Syrah hier uitstekende wijnen voortbrengt. Ook andere Rhône druivenrassen als Marsanne en Viognier zijn populair. McDowell Valley Vineyard beheert de wijngaarden in deze appellatie sinds 1970.

Daarnaast ligt in het uiterste zuidoosten de grensoverschrijdende Pine Mountain Cloverdale Peak, die grotendeels in Napa valt. Maar rondom deze piek vindt wijnbouw in beide counties plaats.

Appellaties buiten Mendocino AVA

Naast de Mendocino Ridge AVA zijn er nog een drietal sub-appellaties die buiten de Mendocino AVA vallen. In het noordoosten vinden we Covelo AVA en omvat Round Valley, Williams Valley en andere uitlopers. Het komvormige bekken van Round Valley verschilt duidelijk van de andere langgerekte smalle valleien in Mendocino county. De bodems bevatten diepe leemlagen en de hoge bergtoppen die eromheen liggen blokkeren elke kustinvloeden. Hierdoor kent Covelo AVA als enige sub-appellatie in California een echt landklimaat. De warme dagen bieden de mogelijkheid voor optimale rijpheid van de druiven, maar het groeiseizoen is korter omdat de druiven anders overrijp dreigen te worden. In 2006 kreeg Covelo haar AVA status met maar slechts 1ha wijngaard dankzij het werk door amateur vigneron Ralph Carter. Maar er vindt tot op heden geen commerciële wijnbouw plaats. De reden dat een AVA was aangevraagd is het unieke terroir.

Dos Rios

Ten westen van Covelo AVA ligt Dos Rios AVA, vernoemd naar de twee belangrijke rivieren die door de appellatie stromen, de Eel River en de Middle Fork of the Eel River. Dit is de thuisbasis van het enige domein Vin de Tetis die zich richt op rode variëteiten, waaronder Cabernet Sauvignon, Merlot, Zinfandel, Cabernet Franc, Syrah, Petit Verdot en interessant genoeg Charbono, beter bekend als Bonarda. Dos Rios is een overgangsgebied met continentale kenmerken. Ten westen ligt het gebied met de verkoelende invloed van de Stille Oceaan en ten oosten ligt het continentale Covelo AVA. De wijngaarden liggen op steile, onvruchtbare hellingen bezaait met stenen die opwarmen in de hete zomerzon en hun warmte vasthouden gedurende de koude nachten. Dankzij dezelfde Carter heeft ook Dos Rios haar AVA status ontvangen.

Eagle Peak

Tenslotte ligt ten westen van Redwood Valley AVA, net buiten de grenzen van Mendocino AVA het Eagle Peak AVA. Het ontleent haar naam aan de nabijgelegen Eagle Peak bergtop en beslaat een bergachtig gebied in de Coastal Range. De sub-appellatie omvat 50ha verdeeld over slechts een handvol producenten. In 2014 is het verheven tot haar eigen sub-appellatie vanwege het heuvelachtige terrein dat tot 975m hoogte reikt. De wijngaarden op het zuiden en oosten genieten van zonnige locaties en profiteren tegelijkertijd van een koel, door de zee beïnvloed klimaat. Dit draagt bij aan een lang groeiseizoen en een verfijnde zuurgraad in de druiven.

De steile hellingen helpen bij de luchtbeweging, waardoor de kans op vorst sterk wordt verminderd. Van deze omstandigheden profiteert vooral Pinot Noir die evenwichtige en weelderige wijnen voortbrengt in vergelijking tot de warmere zuidelijke appellaties. Daarnaast profiteert Eagle Peak van de dunne, grindachtige bodems waardoor water snel uit de wijngaard worden afgevoerd. Schimmeldruk vermindert hierdoor en bladgroei vermindert. Echter soms is irrigatie nodig omdat er te weinig water voorhanden is.

Warm Lake county

Ten oosten van Mendocino county ligt het Lake county. Het ontleent haar naam aan het Clear Lake, het grootste niet-vergane natuurlijke meer in California met haar 180km2 oppervlakte. Het is een 480.000 jaar oud meer naast de Mount Konocti vulkaan. In 1960 leefde de wijnindustrie weer op en groeide van 100ha tot de huidige 3.800ha. Lake county ligt in de regenschaduw van het Macayama gebergte, waardoor het een warm en droge regio is. Terwijl in het oosten het Vaca Range gebergte ligt. Het grote wateroppervlakte van het meer en de 400m hoogte dragen bij aan de verkoeling en het realiseren van de rijpheid van de druiven. Hierdoor krijgen druiven een dikkere schil als bescherming tegen de zonintensiteit waardoor er meer smaak afgegeven kan worden. Daarnaast kent de regio de schoonste luchtkwaliteit van Amerika.

De regio heeft een zeer interessante groeipotentieel van met name Cabernet Sauvignon, Merlot, Petit Verdot, Syrah, Tempranillo maar ook Sauvignon Blanc. Dezelfde druiven vinden we terug in het zuidelijk gelegen Napa Valley wat ook onderdeel uitmaakt van North Coast maar de stijl is geweldig anders. Wijnbouw vindt vooral plaats langs het zuidelijke deel van het meer en profiteren van de voornamelijk vulkanische bodem waarbij dan ook nog eens 25% duurzaam is. Een paar zeer bekende Amerikaanse wijnmakers hebben deze appellatie ook ontdekt, waaronder Kendall Jackson en E&J Gallo.

Westenlijk Clear Lake

Het hele gebied rondom Clear Lake behoort tot de Clear Lake AVA. Maar er zijn een aantal sub-appellaties te vinden. Ten zuiden van Lakeport en ten noorden van Mount Konocti ligt Big Valley – Lake District AVA dat in 2013 haar eigen appellatie toegekend kreeg. Het staat bekend om haar dunne droge Sauvignon Blanc wijnen. Het beslaat het vlakkere deel van de vallei en omvat 4.500ha. Aangrenzend in het zuiden ligt Kelsey Bench AVA met slechts 365ha. Dit ligt op hoger gelegen terrassen en is dus warmer dan Big Valley. De belangrijkste druivenrassen zijn Sauvignon Blanc, Chardonnay, Viognier en Riesling. Daarnaast vinden we nog Zinfandel, Merlot en Cabernet Franc. Rosa d’Oro is het enige huis wat hier te vinden is.

Ten zuidoosten van Kelsey Bench en aan de zuidelijke kant van Mount Konocti ligt Red Hills Lake County AVA. Dit is één van de grotere sub-appellaties met 1.500ha. Het is de laatste vulkanische formatie in deze regio en de naam refereert naar de rode lava bodem. De meeste wijngaarden liggen boven de 600m waar de lucht zeer zuiver is en daardoor zijn de druiven blootgesteld aan meer UV straling. De druivenschillen zijn daarom dikker, hebben meer tannine en leveren zeer fruitige wijnen. Vooral Cabernet Sauvignon wijnen zijn bijzonder goed.

Upper Lake Valley

In het noorden ligt Upper Lake Valley AVA die pas in 2022 haar eigen appellatie toegewezen kreeg en is met 7.000ha tevens de grootste. Echter er staat slechts 300ha aangeplant. De reden dat Upper Lake haar eigen appellatie toegewezen heeft gekregen hangt samen met de bodemstructuur met hoog grondwaterpeil. Een groot deel van het gesteente bestaat uit schalie en zandsteen, terwijl de bovengronden omvatten combinaties van slib, grind, klei en leem. Het is tevens iets koeler dan in de andere appellaties door de noordelijke en hogere ligging.

Oostelijk Clear Lake

Ten oosten van Clear Lake vinden we ook nog twee sub-appellaties. High Valley en Long Valley AVA. De hooggelegen vallei van High Valley AVA is omringd door steile vulkanische hellingen en produceert fruit met veel kleur en structuur. Gelegen boven de noordoostelijke oevers van Clear Lake, wordt deze sub-appellatie bepaald door steile bergruggen die tot 900m stijgen. De meeste wijngaarden liggen tussen de 500 en 750m. De baksteenrode vulkanische sintels en puimsteenachtig grind zorgen voor een goede afwatering waardoor worstelstokken diep moeten graven om bij voedingsstoffen te komen. De westelijke rand en het midden van High Valley bestaan uit grindachtige leem. Donkere, soepele rode wijnen gemaakt van Petite Sirah, Syrah en Grenache zijn een bijzondere specialiteit van de regio.

De meest recente aanwinst is Long Valley AVA, zij heeft pas in juli 2023 haar status ontvangen. Om dit te bewerkstelligen is de grens van North Coast AVA uitgebreid, zodat de hele Long Valley binnen de appellatie zou vallen. De vallei bestaat uit een langgerekte valleibodem op 400m hoogte omringd door de High Valley Ridge en Rocky Ridge bergen. De reden voor een eigen appellatie is de lagere hoogte ten opzichte van High Valley AVA en Red Hills Lake County AVA. Ook de bodemopbouw verschilt, de basis is een fossielafzetting uit het Jura-tijdperk. Minerale tonen zijn dus een belangrijk verschil met andere appellaties. Hoewel de appellatie 3.000ha beslaat, is er slechts 60ha aangeplant en beheert door drie wijnmakers; Noggle Vineyards and Winery, Cache Creek Vineyards and Winery en Stonehouse Cellars.

Verdwaalde Benmore en Guenoc

Tenslotte zijn er twee buitenbeentjes, Benmore Valley wat veel dichter bij McDowell Valley AVA ligt en Guenoc Valley wat Howell Mountain AVA in Napa Valley ligt. De Benmore Valley AVA is een klein wijngebied op een bergtop met een oppervlakte van slechts 583ha in het zuidwesten van Lake County. Sinds 1991 geniet ze van haar eigen appellatie-status. Het is hier significant koeler met beperkte oceaaninvloed en geen mist. Vorst is een reëel gevaar voor wijnstokken, en de koele zomers en het korte groeiseizoen betekenen dat het een strijd was voor druiven om hun volledige fenolische potentieel te bereiken. Chardonnay was de druivensoort bij uitstek, echter op het moment is er geen aanplant meer bekend.

Ondanks dat Guenoc Valley AVA een groot gebied van ongeveer 1.800ha beslaat, herbergt de Guenoc-vallei slechts een handvol wijngaarden. Sinds 1981 is ze onderscheden met de AVA-status en er is slechts één wijnmakerij – Langtry Estate. Hier worden volle, geconcentreerde wijnen van een grote verscheidenheid aan druiven geproduceerd, waarbij Petite Sirah, Cabernet Sauvignon, Sauvignon Blanc en Chardonnay het populairst zijn. Dit bergachtige wijngebied is een van de warmste van Californië. Het Mayacamas-gebergte dat tussen de vallei en de Stille Oceaan ligt, creëert een regenschaduw, waardoor de Guenoc-vallei droger en heter is dan de regio’s aan de westkant van de bergen. Daarom dat de wijngaarden op 425m hoogte staan aangeplant, dit is relevant om de benodigde verkoeling te verkrijgen.  Hitte en suikerniveau zijn hier de grootste risico’s.

Duitse wijn uit overweldigend Finger Lakes

In het noordoosten van Amerika, ten zuiden van Lake Ontario in de staat New York vinden we Finger Lake AVA. Hier komt 80% van de wijnproductie van de staat New York vandaan. De andere wijnregio’s in de staat zijn Lake Erie region, Niagara Escarpment, Hudson River region en Long Island region. De Finger Lakes is een overweldigend en uitgestrekt gebied waar met name Duitse wijn invloeden te vinden zijn. Riesling is één van de belangrijkste commerciële gewassen. Maar daarnaast vinden we hier ook andere Europese rassen, hybride druiven soorten en inheemse Amerikaanse soorten.

De Finger Lakes AVA werd opgericht in 1982 en omvat de elf vingervormige meren. Dit zijn natuurlijk gevormde meren. Volgens indiaanse overleving “keek de Schepper met speciale gunst naar het land en reikte naar beneden om het te zegenen, waarbij hij de afdruk van zijn hand achterliet”. Geologisch wijst uit dat toen de laatste ijstijd eindigde, trokken gletsjers zich terug. De enorme slijpdruk als gevolg van de terugtrekkende gletsjers lieten diepe sporen achter, wat nu de Finger Lakes zijn.

Het omvat in totaal 11 meren. Waarbij de grootste aanplant te vinden is nabij Canadaigua, Keuka, Seneca en Cayuga Lakes. In totaal beslaat Finger Lakes AVA ongeveer 4.500ha aan wijngaarden.

Geschiedenis

De eerste vermelding van wijngaardbeheer dateert uit 1829 toen een bisschoppelijke predikant in Hammondport Vitis Labrusca-scheuten in de pastorietuin aanplantte. De eerste commerciële wijnbouw dateert van 1862 met de oprichting van de Hammondsport en Pleasant Valley Wine Companies.

De regio werd beroemd om haar mousserende wijnen waarbij zelfs Europese prijzen werden behaald. Deze successen stimuleerden de industrie waardoor de aanplant groeide tot meer dan 10.000ha. In het begin van de 20e eeuw ontstond er echter een daling, ingegeven door de Drooglegging, de groei van de Californische wijn industrie en de phylloxera-plaag. Na de opheffing van de Drooglegging in 1933 kwam de productie slechts beperkt op gang. Toen de soldaten terugkeerden aan het eind van de Tweede Wereldoorlog, waren de Europese droge wijnen meer in trek. Terwijl de wijnen van de inheemse Amerikaanse wijnstokken meer suikers bevatten. Echter door het barre klimaat in Finger Lakes ondervond men veel problemen met de verbouwing van Vitis Vinifera druivenstokken. De wijnbouwers begonnen te experimenteren met een kruising tussen Franse en Amerikaanse wijnstokken met beperkt succes.

Pas in 1962 bewees Dr Frank dat het enten van Vitis Vinifera druivenrassen op een winterharde Amerikaanse onderstok weldegelijk succesvol kan zijn. Hij plantte de Duitse Riesling, Chardonnay, Pinot Noir, Gewürztraminer en Cabernet Sauvignon wijn stokken met overweldigend succes aan in het Finger Lakes district. Dit zorgde voor revitalisering van de wijnindustrie.

Bedreiging

Naast de vanzelfsprekende vorst risico’s is in 2020 de Gevlekte Lantaarnvlieg ontdekt. Dit  is een invasieve insectenplaag uit Azië die zich voornamelijk voedt met onder andere wijnstokken, hop, esdoorn, walnoot en fruitbomen. Hoewel de volledige effecten van dit insect onbekend zijn, zal het, volgens de DEC, een negatieve invloed hebben op de landbouw- en toerisme-industrie en kan het de bossen van New York beïnvloeden.

Terroir

De diepe meren helpen het klimaat te matigen. De zomerse warmte wordt opgeslagen in het water en komt in de winter vrij. Hierdoor blijft het klimaat mild en heeft de anders zo strenge vorst minder impact op de wijngaarden. De wijngaarden staan op steile hellingen aangeplant met uitzicht op de meren, zodat ook de reflectie van het water zonlicht tot onder het bladerdek kan brengen (en dus vorst vermindert) en voorziet in goede afwatering.

Het gesteente is op sommige plaatsen kalkhoudend en op andere niet-kalkhoudend. De kalksteenbodem is te vinden in het noorden van de regio met zuurdere bodems in het zuiden. In de gebieden met kalksteenbodems lekt zure regen calciumcarbonaat uit het gesteente en zet het af in de bodem en het meer. Dit calciumcarbonaat fungeert als een buffer tegen de pH van de bodem, waardoor de bodem ideaal is voor de druiventeelt. In de niet-kalksteenzones moet gemalen kalksteen aan de bodem worden toegevoegd om dit bufferende effect te creëren.

Overweldigend Finger Lakes AVA wijn

Er zijn inmiddels ongeveer 150 wijndomeinen te vinden binnen deze AVA, die over een breed assortiment beschikken. De toekenning van AVA is in 1982 gebeurd. In totaal valt maar liefst 1 miljoen hectare onder de AVA regulering. Riesling wijn, van Duitse herkomst, is vanzelfsprekend de signatuur voor de Finger Lakes regio met ongeveer 25% van de totale productie. Maar er zijn ook voortreffelijke Chardonnay, Pinot Noir en Cabernet Sauvignon te vinden. New York mag de derde grootste wijnproducerende staat van Amerika zijn, maar 80% van het wijngaarden staan aangeplant met Vitis Labrusca voor druivensap, zoals Concord, Niagara en Catawba. Ook staat er een wijde variëteit aan hybride of moderne druivenrassen, waarvan Vidal Blanc de meest bekende is voor ijswijn.

Overweldigend Finger Lakes met Duitse Riesling wijn

Gelet op het koele klimaat is er tevens mousserende wijn voorhanden, van de traditionele Champagne stijl maar ook verrassend en ongebruikelijke mousserende wijn van Riesling. Binnen de AVA zijn twee subregio’s die een eigen AVA hebben toegekend, dat zijn Cayuga AVA in 1988 en Seneca AVA in 2003.

De wijnstijlen variëren van droog, mousserend tot zoet en ook ijswijn. De wijnen zijn overwegend licht en verfrissend – heel anders dan de Californische tegenhangers. Ook gelet op het koelere klimaat is het niet verrassend dat de alcohol percentages lager liggen.

Cayuga AVA

Cayuga Lake was het eerste individuele meer van de Finger Lakes dat in 1988 de AVA-status verwierf. Met haar Veertig mijl lengte is Cayuga Lake de langste van de elf Finger Lakes. Net als het Seneca-meer zijn de wijngaarden op steile hellingen geplant, waardoor luchtpatronen mogelijk zijn die een microklimaat creëren waarin koude lucht van de wijngaarden naar het meer stroomt waar het opwarmt en stijgt, waardoor een vacuüm ontstaat dat meer koude lucht van het land trekt. Ongeveer 500ha is aangeplant met overwegend Riesling, Cabernet Franc, Chardonnay, Gewürztraminer, Pinot Gris. Het gesteente van het Cayuga-meer is schalie.

Seneca AVA

Seneca Lakes is de diepste van de 11 Finger Lakes. Met een maximale diepte tot 188m bevriest dit 35 mijl lange water zelden. De diepte van het meer beïnvloedt het mesoklimaat van de regio door zowel de winter- als de zomertemperaturen te matigen. Het is de meest productieve region binnen Finger Lakes met 3.700ha aangeplante wijngaarden met vooral  Riesling, Cabernet Franc, Chardonnay, Pinot Noir, Gewurztraminer. Rond het Seneca-meer bestaat het gesteente voornamelijk uit schalie, terwijl de zuidelijke regio een mix is van zandsteen en schalie.

Adembenemende proeverij Nuits-St-Georges

Tijdens mijn verblijf in de Beaujolais-streek kon ik het niet nalaten om even een ommetje te maken om zo te genieten van het fantastische Bourgogne. Het is en blijft een gebied waar unieke wijnen vandaan komen. Nergens zie je op zo een kleine km2 zoveel verschillende wijnstijlen. Dit vloeit allemaal voort uit het lokale terroir. Het is verbazingwekkend dat ligging zoveel te weeg kan brengen. Mijn keuze is uiteindelijk gevallen op een kleine “cave” in het schattige plaatsje Nuits-St-Georges waar ik van een adembenemende proeverij heb genoten. In Nederland zou dit, oneerbiedig gezegd, een wijnspeciaalzaak zijn, maar dan natuurlijk heel anders.

Het voordeel van een “cave” is dat ze wijnen van verschillende producenten uit de verschillende subregio’s in de Bourgogne hebben. Daarnaast zijn kleine “degustation”, ofwel proeverijen, volledig gratis.

Een korte recap

Even een korte recap. Bourgogne ligt in het oosten van Frankrijk, grofweg tussen Dijon en Lyon. En het zal Frankrijk niet zijn wanneer er tenminste één uitzondering is. Voor deze regio is dat de Chablis wat ten oosten van Auxerre, net onder de Champagne-streek ligt. Naast Chablis bestaat de Bourgogne uit de Côte d’Or, Côte Chalonnaise en Mâconnais.

De Côte d’Or ofwel “gouden helling” ookwel “goudkust” wordt zo genoemd omdat je hier de allerbeste wijnen van de regio zult vinden. Deze regio is onder te verdelen in de noordelijke Côte de Nuits waar de focus ligt op Pinot Noir en de zuidelijke Côte de Beaune wat meer gericht is op Chardonnay. De Côte de Nuits heeft maar liefst 24 grand cru en 10 Premier Cru-wijngaarden en vormen een lappendeken op de oostelijke hellingen met uitzicht op de vallei en de rivier de Saône. De overige wijngaarden hebben een “gewone” cru-status. Ze beginnen bij het dorp Gevrey-Chambertin en eindigt bij Nuits-St-Georges. De meeste wijngaarden zijn klein en hebben veel eigenaars vanwege de structuur van het erfrecht na de Franse Revolutie.

Het dorp waar ik op bezoek was, Nuit-St-Georges, is een dorpsappellatie binnen Côte de Nuits. Maar ik heb hier verschillende wijnen uit de hele Côte d’Or geproefd.

Maison Chanzy, Rully 2018

Ik begon met een witte wijn uit Rully van het wijnhuis Maison Chanzy. Rully is een dorp dat ligt nog iets zuidelijker in de Côte Chalonnaise, net tegen de Côte de Beaune aan. Deze wijnen zijn prijstechnisch zeker een stuk interessanter. Maison Chanzy is opgericht in 1928 en begon in Bouzeron, een plaatsje wat net boven Rully ligt. Tegenwoordig is de onderneming in handen van een investeringsmaatschappij en het omvat 80ha, waarvan 66ha beplant zijn met Aligoté, Chardonnay en Pinot Noir. De wijngaarden liggen verspreid over Côte Chalonnaise, Côte de Beaune en Côte de Nuits.

Domaine Chanzy Rully

De wijn kent een mooie goudgele kleur en heeft een expressieve neus met citrus, tropisch fruit (zoals ananas) en karamel. Ze heeft een prettige body waarbij de hoge zuurgraad en gemiddeld (13%) alcohol goed aanvoelt. Desondanks komt de wijn een beetje waterig over, alsof de body zich niet geheel heeft ontwikkeld. De kruidachtige hints met boter-tonen van de malolactische omzetting, wisselen af met steen- en tropisch fruit getuige de warmere regio in het zuiden. De afdronk is gemiddeld. Kortom de wijn is sappig, recht toe recht aan maar mist de bijzonderheid.

Geniet van deze wijn bij een visgerecht, zonder een overdaad aan (romige) saus. Omdat dit de wijn tekort zal doen. Bij een iets hardere kaas komt de wijn beter uit de voeten.

Domaine Collotte Marsannay les Boivins 2021

De volgende wijn was afkomstig van Domaine Collotte, gelegen in Marsannay. Marsannay AOC ligt tegen Dijon aan en is de eerste dorpsappellatie van de Côte de Nuits en wordt daarom vaak Porte d’Or (de Gouden Poort) genoemd. Het is de enige dorpsappellatie in de Bourgogne waar zowel rode, witte als rosé wijn zijn geclassificeerd. Vooral rosé is bijzonder omdat die normaal de classificatie Bourgogne Passe-tous-grains of Cremant de Bourgogne krijgen. Er zijn ongeveer 300ha aan wijngaarden beheerd door 40 producenten. Domaine Collotte werkt met relatief oudere wijnstokken en de druiven worden met de hand geselecteerd en volledig van stokjes ontdaan. Na een koude inweking van 7 dagen fermenteert de wijn en dompelt men de schillen 2x per dag onder in het sap voor de kleurextractie. In de volgende lente volgt de botteling. Overigens is het huis bezig om het certificaat voor organische wijn maken te verkrijgen.

Domaine Collotte Marsannay Les Boivins

De wijn is paars van kleur met een lichte kleurintensiteit. In de neus bespeur je frisse bosvruchten, kersen maar ook vanille en kruidnagel. De wijn heeft een gemiddelde geurintensiteit. De mond geeft hardere tannine, beetje vlezig met hoog zuur. Verder komen natuurlijk het fruit duidelijk naar voren met een lange afdronk. Persoonlijk vind ik de wijn niet in balans vanwege de hardere tannine en hoge zuur. Misschien had de wijn  gewoon nog wat langer moeten blijven liggen.

Maison Chanzy Mercurey 2019 premier cru clos Voyens

De tweede wijn die ik van Maison Chanzy proefde kwam uit Mercurey. We dalen dus weer af naar de Côte Chalonnaise. Mercurey ligt onder Rully als één van de vijf dorpsappellaties in de Côte Chalonnaise en is één van de toonaangevende appellaties van Côte Chalonnaise (voorheen genaamd Région de Mercurey). Dit omdat de productie vele malen hoger ligt dan in de andere appellaties mede dankzij de royale 650ha aan wijngaarden. Mercurey richt zich met name op Pinot Noir (75%) terwijl slechts 25% Chardonnay is. De rode wijnen zijn dieper van kleur en voller van body dan in de andere subregio’s in Côte Chalonnaise. Dit is mede veroorzaakt door het uitstekende terroir en de strenge appellatiewetten die meer bij de Côte d’Or dan die van Chalonnaise liggen. Ongeveer een kwart van de wijngaarden hebben een Premier Cru status.

Deze wijn is afkomstig van de wijngaard Clos Voyens, welke een Premier Cru-status heeft. Omdat dit op het etiket vermeldt staat moet de druiven van deze specifieke wijngaard afkomstig zijn en dus niet geblend met andere druiven elders uit de appellatie. Het feit dat naar een “clos” gerefereerd wordt, wilt zeggen dat de wijngaard ommuurd is. Ook deze wijn heeft een koude schilweking gehad gedurende 10 dagen met regelmatige onderdoping van de schillen. De wijn heeft gedurende 10 maanden gerijpt op eikenhouten vaten van 228lt, waarna ze nog gedurende 5 maanden hebben gerust in RVS vaten.

Domaine Chanzy Mercurey

Deze mooie wijn heeft een robijnrode kleur met lichte intensiteit. In de gemiddeld intense geur herken je vooral naast rood fruit een stal en natte bosgrond lucht wat toch wel typerend is voor Bourgogne wijnen. Het complexe palet van rood fruit en specerijen en humus wisselt zich af met een volle body. De alcohol is nog wat scherp terwijl de zuurgraad bovengemiddeld is. De wijn mag nog verder ontwikkelen en kan gerust nog 10 jaar weggelegd worden.

De wijn is heerlijk bij een vleesplankje, geroosterd varkensvlees of ravioli met groente.

Christophe Chevaux Nuits Saint Georges 2020

Van het kleine domein van Christophe Chevaux is maar weinig te vinden. En dat is toch wel zonde, want de wijn is van uitmuntende kwaliteit terwijl ze nog erg jong is – slechts 2020. Hoewel gebotteld in Vosne-Romanée, ligt de wijngaard in Nuits-St-Georges waar deze wijn bijdroeg aan de adembenemende proeverij.

Christophe Chevaux Nuits-St-Georges

De wijn is mooi robijnrood met een gemiddelde geurintensiteit. Het is een zeer complexe geur van aardbeien, frambozen, iets gistachtig, het vegetale aroma van de Bourgondische Pinot Noirs en koffie. De body is vol en de zuurgraad is mooi geïntegreerd met het alcohol. Tannine is merkbaar, maar niet storend of overheersend. Het pallet is net zo complex als de geur. Met primaire fruit aroma’s, champignons en natte bosgrond. Maar ook secundaire aroma’s van brioche (door de vergisting), boter (MLF) en vanille (van de rijping op eikenhout). En ondanks de jeugdigheid zelfs tertiaire aroma’s van koffie en karamel. De wijn begint zich al aardig te ontwikkelen maar kan nog zeker 10 jaar liggen. De afdronk is simpelweg genieten. Kortom een zeer goede wijn.

Absoluut een eet-wijn. Heerlijk bij wild of gevogelte maar ook een kaasplankje met mooi gerijpte kazen misstaat niet bij deze wijn.

Kortom

Deze eerste proeverij was absoluut een smaakmaker. Waarbij de laatste twee wijnen zeer verrassend waren. Het is nog steeds ongelooflijk dat op zo een klein stukje land zoveel verschillende wijnen te vinden zijn. Er is maar één advies, ga er zelf heen en probeer zoveel mogelijk te proeven!

Ontkurk prachtig zuiden van Chili

Hoe zuidelijker je komt hoe koeler het wordt, want op het zuidelijk halfrond zak je af naar de zuidpool. In ontkurk het zuiden van Chili gaan we op zoek naar de koelere en prachtig mooie wijnregio’s. Dit zijn de regio’s Southern Chile of kortweg The South en de Austral. Zuidelijk van Cauquenes begint The South en dit strekt zich uit tot aan Los Angeles (en nee, niet L.A. in California). Waar het vervolgens in de Austral overgaat en strekt tot aan de stad Osorno. Dit gebied strekt zich uit over zuiderbreedte 35 tot 40 graden (wat gelijk staat aan het noorden van Nieuw Zeeland of de lijn van Napels/Madrid – 40 graden noorderbreedte – tot Tanger in Marokko/Limasol op Cyprus – 35 graden noorderbreedte). Zowel de ligging is gespiegeld als ook het klimaat. Op het noordelijk halfrond zijn dit hete tot zeer hete klimaten. Terwijl op het zuidelijk halfrond dit juist veel koelere gebieden zijn.

The South waar traditionele wijnbouw in ere wordt gehouden

De wijnregio Southern Chile  omvat een schat aan oude wijnstokken, waar traditionele wijnbouw in ere wordt gehouden. Hier richt men zich onder andere op de druivensoorten die het eerst werden aangeplant door de kolonisten. Denk daarbij aan Sémillon, een druivenras die prachtig mooie wijnen uit het zuiden van Chili voortbracht. Deze druivensoort bereikte een aanplant van 30.000ha in de jaren 1960. Hiermee was Sémillon verantwoordelijk voor de beste witte wijnen uit Chili in die tijd. Helaas werd deze druif vanaf de jaren 80 vervangen door het commercieel sterkere Sauvignon Blanc en Chardonnay. Vandaag de dag is er nog ongeveer 950ha Sémillon te vinden in Maule (Central Valley regio) met wijnstokken van meer dan 70 jaar oud.

Een andere zuid-Franse druivenras die we in Chili zien is Cinsault. Deze staat vooral in de Maule en Itata valleien. Zij is lang gebruikt als bijrol in blends, maar onlangs heeft Cinsault een nieuwe leidende rol gekregen.

País is de meest traditionele en authentieke druivensoort in Chili. Dit ras staat ook bekend onder de namen Listan Prieto in Spanje, Criolla in Argentinië of Mission in Mexico en de Verenigde Staten. Geïntroduceerd door Spaanse kolonisten, afkomstig uit La Mancha, is País de basis voor pipeños (jonge ongefilterde wijn), chichas (een traditionele gefermenteerde drank) en asodealos del sur (een zoete wijn). Hoewel lang genegeerd door de internationale wijnmarkt, voegt País iets unieks toe. Te weten de aanwezigheid van vers fruit met een fantastisch balans verfijnde smaakprofiel en mooie tannine.

Tenslotte Muscat d’Alexandrie, die gelijktijdig met País in Chili arriveerde. Met name in Itata en Bio Bio valleien staat dit druivenras aangeplant. Muscat wordt gebruikt voor pisco, een weelderig zoete maar droge wijn en daarnaast voor pajarete, welke afkomstig is uit de DO Coquimbo en DO Atacama.

Valle del Itata

De historische, koele klimaatregio Valle del Itata wordt gedomineerd door Carignan, Muscat van Alexandrië en País, hoewel producenten modernere druivenrassen zoals Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Pinot Noir en Chardonnay beginnen te planten. Hoewel de grenzen van de Denominación de Originen 10.000km2 beslaat, is de dichtheid van wijngaarden bijzonder laag.  En concentreert zich vooral rondom de rivieren Itata en Nuble. De eerste wijnstokken zouden in 1550 gearriveerd zijn en tegen de 20e eeuw was bulkproductie de belangrijkste bron van inkomsten met grote hoeveelheden Muscat d’Alexandrie en País. Toen de Chilenen vanaf de jaren 1980 kwaliteit boven kwantiteit gingen stellen, raakte Valle del Itata uit de mode.

Het klimaat is vochtig mediterraan met aanzienlijk lagere temperaturen dan in de meer noordelijke valleien. Er zijn grote verschillen in dag- en nachttemperaturen, wat de balans en zuurgraad te goede komt. De bodems zijn zanderig, graniet en mineraalrijk, waardoor ze goed gedraineerd zijn. Wat een basis vormt voor een hoge productiviteit. Daarom dat País, Muscat en Carignan zich hier goed thuis voelen. Maar vandaag de dag proberen wijnhuizen deze oude wijnerfenis die was vergeten te redden door fijne soorten Cabernet Sauvignon, Carménère, Merlot, Tintórera, Semillón, Chardonnay en Sauvignon Blanc te cultiveren, waarbij de nadruk komt te liggen op biologische productie en hoge kwaliteitsnormen.

Stijgende populariteit van Valle del Bio Bio

Juist vanwege de zuidelijke ligging en koeler klimaat vinden we in Valle del Bio Bio frisse aromatische wijnstijlen. Hierdoor is de populariteit van Valle del Bio Bio DO enorm gestegen. We vinden hier dan ook voornamelijk aromatische druivenrassen als Riesling, Viognier en Gewürztraminer.

De Bío Bío vallei is een van de meer extreme wijnproducerende regio’s van Chili en ervaart meer wind-, regen- en klimatologische variatie dan het grootste deel van de rest van het land. Het koele klimaat – en het verlengde groeiseizoen dat het mogelijk maakt – is veel beter geschikt voor de ontwikkeling van complexe aromaten in witte wijn dan de hete, droge klimaten van de Maipo-vallei of Cachapoal verder naar het noorden. Hoogte speelt hier geen rol, het is koel genoeg in de vallei.

Uitdagend Valle del Malleco

Vooral de klimatologische omstandigheden maken het uitdagend in Valle del Malleco DO. Deze zuidelijkste DO van The South kent een hoge regenval (1.300mm per jaar), een kort groeiseizoen en gematigd klimaat. Ter vergelijking, in Nederland valt er op jaarbasis ongeveer 900mm. Dus de schimmeldruk is erg hoog in deze regio. De productie van wijn van hoge kwaliteit is mogelijk dankzij dit klimaat en een bodem van glaciale en vulkanische aard – welke overigens zeer goed waterdoorlatend is. En dat laatste is nodig gelet op de hoeveelheid regen die hier valt! De frisse, mineraalachtige wijnen van Sauvignon Blanc, Chardonnay en meer en meer Pinot Noir, verdienen de internationale aandacht. Desondanks is de schaalgrootte nog erg beperkt, slechts 40ha aan wijnbouwgebied.

Zuidelijk gelegen Austral regio

Ontkurk prachtig zuiden van Chili

Tenslotte de laatste regio in Chili ligt het meest zuidelijk gelegen wijnbouwgebied van Chili. Opgericht in 1994  is vastgelegd dat wijnen ten minste 75% uit deze regio dient te komen om gelabeld te worden als Austral. Het bestaat uit twee wijnregio’s; Valle del Cautin en Valle del Osorno. Het is een kleine regio van in totaal 25ha aan wijngaarden.

We zien een toenemende interesse van een aantal grote namen, zoals Casa Silva die experimenteren met Sauvignon Blanc, Chardonnay, Riesling of Pinot Noir. Tevens produceert men mousserende wijnen. Grote namen zijn zoekende om echte koele klimaten te vinden vanwege de opwarming van de aarde.  Mogelijk tegen 2050 kan Austral een belangrijke koel klimaat regio zijn voor Chileense wijnen.

De Austral-regio heeft de aandacht getrokken voor de productie van koelklimaatvariëteiten, zoals Pinot Noir, Chardonnay en Sauvignon Blanc, die gedijen in deze omstandigheden en wijnen produceren met een uitzonderlijke aromatische complexiteit en mineraliteit. De regio teelt ook minder bekende variëteiten zoals Gewürztraminer en Riesling, wat de innovatieve geest van het gebied weerspiegelt.

Valle de Cautin

Direct ten zuiden van Malleco ligt Valle de Cautin DO in de Austral regio. Hier liggen twee belangrijke subregio’s te weten Perquenco en Galvarino, afgeleid van gelijknamige dorpsnamen. Te midden van het Mapuche gebied in het La Araucanía gebied ligt de wijngaard Viña Aynco. Gelegen in Galvarino, wat een relatief droog gebied is in het zuiden, is 2.5ha aangeplant met Pinot Noir, Riesling en Chardonnay. Viña Aynco redde bijna niet-geïrrigeerde 30 tot 70 jaar oude wijnstokken van bosbouwactiviteiten. Het zijn ongefilterde wijnen met natuurlijke zuren en relatief laag alcohol.

Valle de Osorno

Verder ten zuiden ligt Valle de Osorno. Ook hier zijn twee subregio’s namelijk Lago Ranco en Valle del Bueno. Ondanks de 1.500mm regenval, is wijnbouw toch mogelijk, doordat dankzij klimaatverandering het warmer en de regenval minder wordt.

Michel Torres, een zeer bekende naam in Chili, ziet in Osorno een enorme potentie voor de productie van mousserende wijn. Dit vooral dankzij het koele klimaat en de mix van vulkanische en alluviale bodem.

Ook Casa Silva is actief in deze regio. In 2006 plantte zij de eerste wijnstokken in Lago Ranco onder de Austral DO.  De Casa Silva ‘Lago Ranco’ Riesling is een unieke en heerlijke uitdrukking van de klassieke Riesling druif. De wijn heeft verbazingwekkende aroma’s, sappige limoen en geel fruit, samen met minerale tonen en een elegante afdronk. Deze wijn is afkomstig van Casa Silva’s Futrono Estate in Lago Ranco. De wijngaarden zijn geplant op hellingen gelegen tussen twee bergen die voor het Ranco-meer vallen. De bodem is 100% vulkanische as wat de minerale tonen onderstreept.

Tot slot

Dit laatste artikel in de serie van Chili bracht ons van het woestijnachtige noorden naar het koele zuiden. We hebben een hele schakeling aan variëteiten gezien, maar vooral Bordeaux-blend en Carmenère zijn toch wel top favoriet.

In het koele zuiden zijn we een groot potentie. Naast het feit dat het nu prachtig mooie wijnen in het zuiden van Chili te vinden zijn van vooral koel klimaat druivenrassen, is de verwachting toch wel dat met een jaar of 30-50 het er flink opgewarmd is. Ja ook hier is de global warming duidelijk aanwezig. We vinden een Sauvignon Blanc en Chardonnay ook noordelijker, komen ze hier toch echt het best tot hun recht. De wijnen zijn toch crispier, frisser, en aromatischer dan aan de westkust.

Bent u geïnteresseerd in de prachtig mooie wijnen uit deze regio’s in het zuiden van Chili? Neem dan even contact met ons op, want ze zijn niet altijd goed verkrijgbaar.

Top wijnregio’s in veelzijdig Noordereiland

Wijnregio’s zijn verspreidt over het Noorder- en Zuidereiland van Nieuw Zeeland. De sneeuwbedekte pieken van de bergrug en het heldere water dat door de rivieren stroomt met wijngaarden op de voorgrond leveren fantastische plaatjes op. Noordereiland omvat top wijnregio’s met wijngaarden die veelzijdig zijn qua wijnaabod. Hoewel het grootste wijnbouwgebied op Zuidereiland ligt, vinden we de meest gerenommeerde wijngebieden op Noordereiland. Het warmere en vochtigere klimaat van wijnhuizen op het Noordereiland heeft de kenmerkende Sauvignon Blanc van het land zien bloeien, op de voet gevolgd door Chardonnay en Bordeaux-stijl rode blends.

Top wijnregio's in veelzijdig Noordereiland

Het lang gerekte eiland kent verschillende wijnregio’s die redelijk verspreid liggen. Het warmere en vochtigere klimaat heeft een impuls gegeven aan de kenmerkende Nieuw-Zeelandse Sauvignon Blanc, gevolgd door Chardonnay en Bordeaux-blends.

Hawke’s Bay is dé toonaangevende regio voor de beste wijnhuizen en is het op één naar grootste wijnbouwgebied. Gisborne geniet van de meeste zon van alle wijnbouwgebieden. Uniek is dat hier ook de eerste wijngaarden liggen die de zonsopgang zien. De eerste wijnstokken werden in Northlands aangeplant in 1819. Hier vindt nu een nieuwe revival plaats nadat Northlands een tijdje uit de gratie is geraakt. Vooral Cabernet Sauvignon, Merlot en Chardonnay zijn erg in trek.

In het midden van het eiland ligt Auckland met de gelijknamige regio.  Ook hier vinden we vooral aanplant van Bordeaux-blends en Chardonnay. Waikato en de Bay of Plenty zijn twee van de kleinere regio’s, met wijngaarden verspreid over glooiende landbouwgrond waar de focus ligt op Chardonnay gevolgd door Cabernet Sauvignon en Sauvignon Blanc.

En tenslotte in het zuiden ligt het wijngebied Wellington.

Waar het begon in Northland

Wijnbouw is verspreid over drie districten: Kaitaia aan de westkust in het uiterste noorden, rond de Bay of Islands aan de noordoostkust en in de buurt van Whangarei, de grootste stad van Northland. Wijngaarden bevinden zich voornamelijk op vlakke of zachte hellingen. Bodems variëren in de hele regio van ondiepe kleigronden over zand-klei ondergronden tot vrij drainerende vulkanische structuren.

Hoewel de wijnbouwgeschiedenis in Northland begon, is het een beetje in de vergetelheid geraakt. Hoewel de regio nu weer in opkomst begint te raken, is het nog steeds het gebied met de kleinste opbrengst met haar 77ha, 27 wijnbouwers en slechts 195 ton

Northland ervaart meestal de warmste rijpingsomstandigheden van het land, wat de populariteit van Syrah (13.6% van de aanplant) en Chardonnay (19.7%) verklaart. Maar ook Pinot Gris (11%) en verrassend genoeg Zuid-Afrika’s trots, Pinotage (3.7%) en het moderne ras Chambourcin die we ook al in het Australische Hastings River tegen kwamen, vinden we hier! Dit getuigt hoe veelzijdig en top de wijnregio’s van Noordereiland kunnen zijn.

Het subtropische gebied van Northland is uniek in Nieuw Zeeland. De warme en vochtige zomers gevolgd door regenachtige winters zijn een uitdaging voor telers. Het zorgvuldig toepassen van verschillende wijngaardtechnieken is van groots belang om meeldauw en rot tegen te gaan. Een rol die meespeelt is het aanplanten nabij de kust waar wijngaarden zijn blootgesteld aan de verkoelende winden vanaf de Stille Oceaan of de Tasmanzee.

De bodems variëren van harde zandsteen tot dichte slecht gedraineerde keien. Ondanks deze minder geschikte bodem is het telers toch gelukt om wijngaarden te exploiteren. Vooral die op de glooiende vulkanische bodems

Divers Auckland

Zowel vanwege historische als commerciële redenen vinden we de grootste wijnmakers in Auckland, zoals Montana en Villa Maria. Het waren de Dalmatische kolonisten die hun wijnbouwtradities meebrachten uit Kroatië en wijngaarden begonnen te ontginnen rondom Kumeu. Hoewel de grootste wijnmakers hier gevestigd zijn, verkrijgen ze de meeste druiven uit andere regio’s. Wijnbouw in de regio Auckland, ten noorden en zuiden van de gelijknamige stad, zijn vaak boetiekwijnmakerijen. Hier staan voornamelijk Chardonnay (71ha) en de Bordeaux-druivenrassen Merlot, Cabernet Sauvignon en Cabernet Franc (gezamenlijk 70ha) aangeplant, verspreid over 291ha. De in het oog springende variëteiten zijn Albariño (10ha) en Malbec (14ha). Ook hier zien we grote verschillen, er zijn slechts 3 wijngaarden die meer dan 50ha omvatten. Terwijl er 75 zijn die kleiner dan 5ha zijn.

Het klimaat is vochtig vanwege de ligging aan de kust, gepaard met hoge regenval. De oostelijke delen, en met name Waikeke Island, worden beschermd door de Waitakere Ranges. Tijdens het groeiseizoen is er voldoende warmte om de druiven optimaal te laten rijpen, wat resulteert in hoge kwaliteitswijnen. De bodem is overwegend ondiep klei met lage natuurlijke drainage. Hierdoor is ziekte, schimmel en overdadige bladergroei een groot risico.

Subregio’s in Auckland

Veelzijdig Auckland op Noordereiland

Al sinds de vroege jaren 1900 vindt hier wijnbouw plaats. Deze is beïnvloedt door Kroatische, Libanese en Britse wijnmakers. Verspreid over een groot, geografisch divers gebied, omvat het wijngebied van Auckland drie subregio’s, het eiland Waiheke, het historische West Auckland en het noordelijk gelegen Matakana. Desondanks delen deze drie subregio’s dezelfde bodemstructuur; een vulkanische, kleirijke bodem gecombineerd met een gematigd zeeklimaat.

Waiheke eiland ligt recht voor de stad Auckland. Het warme droge zeeklimaat bevordert de intensiteit en zuiverheid van het fruit. Het heeft een rijke geschiedenis met hun Cabernet blend (Sauvignon x Franc). Deze kennen dezelfde prijsniveau’s als vergelijkbare wijn uit Bordeaux en Toscane. Maar recentelijk worden de gedurfde Syrah, elegante Chardonnay, diepe, met fruit gevulde Montepulciano en Petit Verdot, en geurige Viognier- en Pinot Gris-wijnen geprezen.

Ten noorden van Auckland liggen de mooie glooiende heuvels van Matakana. De wijnstokken zijn relatief jong, maar produceren met fruit gevulde Pinot Gris, Syrah en Cabernet wijnen. Door de noordelijkere liggen is het klimaat warmer en zonniger, maar desondanks hebben de wijnen een goede body en textuur dankzij zorgvuldige selectie. Ook experimenteert men met Italiaanse stokken zoals Sangiovese, Nebbiolo en Montepulciano.

De subregio Kumeu produceert een evenwichtige Chardonnay met rijp tropisch fruit en frisse uitgebalanceerde zuren van vooral oude wijnstokken. De Chardonnay van Kumeu River wines heeft inmiddels een wereldwijde cult-status bereikt.

Tenslotte Clevedon is de meest recent opgericht subzone. Hoewel bijzonder klein qua omvang, geniet Clevedon een uitstekende reputatie voor Bordeaux-blends in Nieuw Zeeland. Ook hier zijn het overwegend oude wijnstokken. De wijngaarden liggen rondom de stad Clevedon aan de Wairoa rivier.   

Niet zo veel in Bay of Plenty

De regio’s Waikato – Bay of Plenty ten zuiden van Auckland vertegenwoordigen kleine maar gestaag groeiende wijngaardaanplantingen (slechts 14ha) die verspreide stukken land bezetten te midden van glooiende landbouwgrond. Eigenlijk is het natte klimaat niet geschikt voor wijnbouw. De wijnhuizen hebben vaak een kleine wijngaard, maar het meeste fruit is afkomstig uit omringende regio’s en dus hebben de wijnen geen regio-specifieke stijl. De wijnproductie is voornamelijk gericht op Pinot Noir (5ha) met Chardonnay (4.7ha) en Pinot Gris (1.9ha) op de tweede en derde plaats. Beide regio’s genieten van een gematigd warm klimaat naar Nieuw-Zeelandse normen met bodems van zware leem over klei ondergronden.

Boetiek wijngaarden in Gisborne

Gelegen op het meest oostelijke puntje van het land heeft Gisborne‘s werelds meest oostelijke wijngaarden en de eerste wijnstokken die elke dag de zon zien. De regio krijgt veel zonuren op kustvlakten die vanuit het westen worden beschut door een reeks bergen.

Lange tijd had de regio een reputatie als een bulkwijnproducent, met haar 1.250ha en 19.500ton opbrengst. Maar heeft zich nu omgedoopt tot “Chardonnay Capital of New Zealand”. Het is het twee na grootste wijnbouwcentrum van Nieuw Zeeland, verdeeld in verschillende subregio’s waarbij Central Valley en Patutahi de belangrijkste twee zijn. Bodems omvatten alluviale leem over zanderige of vulkanische ondergronden van matige vruchtbaarheid. Chardonnay beslaat ongeveer 50% van de wijngaarden. Maar ook andere aromatische rassen als Gewürztraminer, Viognier en Chenin Blanc doen het erg goed.

Top wijnregio's in Gisborne

De wijngaarden worden sterk beïnvloed door hun ligging aan de kust, een beschut macroklimaat en overvloedige zonneschijn tijdens het groeiseizoen – Gisborne is een van de meest betrouwbare gebieden in Nieuw-Zeeland voor het verbouwen van druiven. Zeebries tijdens de zomer helpt de intensiteit van het zonlicht in de regio te matigen en het groeiseizoen te verlengen, waardoor de complexiteit en zuurgraad aan de bessen worden toegevoegd. Wijngaarden op hellingen op het zuiden bestaan over het algemeen uit silt-leem met sporen van kalksteen en lopen naar beneden in vlakke, alluviale wijngaarden met zware kleigronden. Irrigatie is hier niet nodig.

Classificaties in Gisborne

Er zijn grofweg 4 subregio’s, echter die zijn ook nog onderverdeeld. We beginnen bij Ormond, waar we de originele aanplant terugvinden. Hier vinden we ook de “Golden Slope”, een 10km lange zacht glooiende helling met kalkstenen bovengrond die enkele van Gisborne’s beste Chardonnay voortbrengt. Ook de subregio Ormond Vallei die vergelijkbaar is met de “Golden Slopes” leveren zeer gebalanceerde wijnen. Net als Hexton Hills die zich onderscheid door haar Kaiti klei gebaseerde bodem.

Central Valley

Ook op de oostelijke oever van de Waipaoa rivier vinden we subregio Central Valley. De noordelijke gebieden bestaan uit een mengsel van kleileem en slibgronden. Riverpoint is de subregio van de Central Valley dat de verkoelende zeebries van de Pacifische kust ontvangt om de hitte van de zomer te temperen. De bodems bestaan uit vrij drainerende siltleem die fruit goed laat rijpen, met constant hoge fruitsuikerspiegels.

Parurahi

Tegenover Central Valley ligt Patutahi subregio. Hier vindt de grotere productie plaats met maar liefst ruim 33% van de aanplant. Het warme klimaat met weinig neerslag (maar liefst 30% minder regen) en goed doorlatende glooiende klei en slibgrond levert uitstekende Gewürztraminer met goede body en textuur op. Het Parurahi Plateau is één van de jongste aanwinsten binnen Gisborne regio. De Kaiti-kleileembodems in dit teeltgebied zijn al veelbelovend en hebben premium, rijk gearomatiseerde, bekroonde wijnen geproduceerd. Het is over het algemeen warmer en droger dan andere Gisborne teeltgebieden.

Manutuke

In het kustgebied Manutuke, ten zuiden van de stad Gisborne, werden wijnstokken voor het eerst gevestigd in de late jaren 1890. Chardonnay is de belangrijkste variëteit die wordt geteeld op goed gedraineerde en zanderige bodems, met siltige en zwaardere Kaiti-kleigronden die te vinden zijn op locaties in het heuvelachtigere westen. Dichter bij de rivier kunnen bodem- en klimatologische omstandigheden heerlijke gebotrytiseerde wijnen en fijn gestructureerde aroma’s produceren.

Waipaoa

Tenslotte is subregio Waipaoa beschermd tegen koele zeebries en kustbuien. Een warmteval veroorzaakt door een natuurlijke vernauwing van de vallei, gecombineerd met de kleigronden in dit gebied, produceren wijnen met rijpere fruitsmaken en warme honingachtige complexiteit. Wijngaarden liggen het meest dicht bij de Waipaoa-rivier op lichtere, meer vrij drainerende bodems met wijnstokken die zeer productief zijn.

Hawke’s Bay

Welkom in het wijngebied dat hoog staat aangeschreven om haar zeer hoogwaardige Bordeaux-blends en volle Chardonnay. Syrah dat geproduceerd wordt in de klassieke Europese stijl heeft een groot potentieel. Het is het één na grootste wijnbouwgebied met 4.850ha. De opbrengst in 2022 was 40.170 ton wat daarmee ook de tweede grootste productieve regio is. Sauvignon Blanc heeft de grootste aanplant met 1.088ha, gevolgd door Chardonnay met 1.064ha. De Bordeaux rassen (Merlot, Cabernet Sauvignon en Franc) zijn de belangrijkste blauwe druivensoorten met in totaal 1.120ha terwijl Syrah “slechts” 345ha beslaat.

Top wijnregio's in Hawke's Bay met wijnen die veelzijdig zijn in Noordereiland

Het klimaat is warm en droog, gematigd door de nabijheid van de oceaan in het oosten en beschut door het centrale plateau in het midden van het eiland. Het is niet zo warm en vochtig als in Gisborne, maar ook niet zo koel en winderig als Wellington. Wat overblijft zijn warme droge zomers en een lange herfst, ideaal voor wijnbouw voor druiven. Vignerons moeten hun locaties zorgvuldig uitkiezen om te profiteren van de complexe mesoklimaten die hier te vinden zijn. De meeste wijngaarden zijn te vinden langs de paden en alluviale terrassen van de vier grote rivieren. Hierbij zijn de subregio’s in te delen in vijf gebieden; het kustgebied, de hellingen, de alluviale vlakte, de rivierdalen en het centrale deel van Hawke’s Bay.

Subregio’s

De twee wijnbouwgebieden nabij de kust profiteren het meest van de gematigde temperatuur en het lange groeiseizoen. De grindachtige bodems van Bay View in het noordelijk gelegen Esk River Valley en Te Awanga in het zuiden brengen  premium Chardonnay en vroegrijpe Pinot Noir wijnen voort.

Wanneer we hoogte zoeken, komen we uit in Havelock met Maraekakaho subregio en Bay View. Hier vinden we uitmuntende Pinot Noir wijnen.

De alluviale vlaktes zijn gevormd door rivieren die met hun vrij drainerende grindbedden en steenachtige terrassen het landschap domineren. Dit is de thuisbasis van enkele van de beste wijnen van Hawke’s Bay met subregio’s als Gimblett Gravels en Bridge Pa Triangle. Gimblett Gravels is uitgegroeid tot een fenomeen, vooral de Syrah is bijzonder goed. Je ziet zelden dat de wetgeving zo strikt is als in Gimblett Gravels, 95% van de druiven moeten uit deze regio komen die ongeveer 600ha omvat en waar slechts ongeveer 25 vignerons actief zijn.

De vier rivieren die Hawke’s Bay doorkruisen vormen een volgende subregio. Hier vinden we mooie Chardonnay, Sauvignon Blanc, Pinot Gris en Pinot Noir van de hoger gelegen gebieden.

Landinwaarts op een hoogte tot 300 meter worden de wijngaarden van Central Hawke’s Bay gekenmerkt als koelere gebieden met potentieel voor Sauvignon Blanc, Pinot Gris en Pinot Noir.

“Glinsterende wateren”

De kleine subregio Wairarapa, wat ‘glinsterende wateren’ betekent in het Maori, is waar een klein cluster van wijnhuizen van het Noordereiland van Nieuw-Zeeland een aantal uitzonderlijke Pinot Noir- en Sauvignon Blanc-variëteiten produceert. De drie belangrijkste subregio’s delen in grote lijnen hetzelfde klimaat en bodems, maar bieden ook subtiele verschillen in karakter van de wijn. Het heeft ongeveer 1.100ha aan wijngaardgebieden waarbij de aanplant van Pinot Noir domineert.

Masterton is de grootste stad in Wairarapa en ook de benaming van de subregio die er ligt. Het is het eerste gebied waar druiven werden geplant in de regio. De vallei wordt overschaduwd door de Tararua-bergen en vroege ochtendvorst komt vaak voor, wat een mooi contrast is met de ongelooflijk hete zomerdagen. Dit levert complexe en smaakvolle wijnen, met Sauvignon Blanc en Pinot Noir als dominante variëteiten.

Net ten zuiden is de subregio Gladstone gezegend met vrij drainerende rivierterrassen en een koeler klimaat met veel zon. Klei tussen de steenachtige siltleem past heel goed bij de overheersende Pinot Noir, naast levendige Sauvignon Blanc en indrukwekkende aroma’s.

Wairarapa

Martinborough is het pittoreske koloniale dorp dat omgeven is door kleine wijngaarden, onderhouden door familiebedrijven. Met een klimaat- en bodemprofiel vergelijkbaar met dat van Bourgondië, is het geen wonder dat Martinborough de wijnwereld op haar kop heeft gezet. Veelgeprezen Pinot Noir, levendige Sauvignon Blanc en elegante Syrah worden allemaal geproduceerd in deze meest zuidelijke Wairarapa-subregio, met vrij drainerende bodems en een koel, droog klimaat.

Geweldig stuivende Sauvignon Blanc

We zakken vanuit Australië zuidelijk af en komen aan in Nieuw Zeeland. Wie Nieuw Zeeland zegt, denkt direct aan de geweldig stuivende Sauvignon Blanc met aroma’s van passievrucht tot kruisbessen en grassen. Nieuw Zeeland is een kleine wijn producerend land die internationaal goed staat aangeschreven voor hun koelklimaat wijnen. Verspreid over twee eilanden, Noorder- en Zuidereiland, liggen 10 belangrijke wijnbouwgebieden.

Hoewel Sauvignon Blanc, en dan met name de Marlborough Sauvignon Blanc, het meest bekend is, is er een verscheidenheid aan druivensoorten en wijnstijlen in Nieuw Zeeland. De belangrijkheid van deze druif is overduidelijk wanneer we naar de cijfers kijken. Maar liefst 60% van alle aanplant betreft Sauvignon Blanc, terwijl in de export deze druif 85% inneemt. Deze export is voornamelijk naar Australië, Groot Brittanië en de VS. Ook Pinot Noir begint internationale faam te krijgen, vooral wanneer afkomstig uit Martinborough, Marlborough of Central Otega. Ook Riesling, Pinot Gris en Gewürztraminer hebben een niche gecreëerd op de koelere delen van Zuidereiland. Misschien verrassend, maar ook Syrah, Cabernets en Merlot doen het goed op het warmere Noordereiland.

Wijngeschiedenis in Nieuw Zeeland

In 1819 arriveerden de eerste wijnstokken Nieuw Zeeland in Northland, het noordelijkste puntje van Noordereiland. Deze werden gebracht door de missionaris Samuel Marsden en waren aangeplant in Kerikeri. In 1836 produceerde James Busby, de Godfather of wine in Australië en Nieuw Zeeland, zijn eerste wijn in Waitangi. Hij was een Britse resident die betrokken was bij de Onafhankelijkheidsverklaring van Nieuw Zeeland. Hij wordt gezien als vader omdat hij de eerste wijnstokken uit Spanje en Frankrijk naar Australië bracht. Missionarissen brachten wijnstokken naar Hawke’s Bay in de jaren 1850, voor het maken van communiewijn. Deze wijngaard is nu onderdeel van het Mission Estate Winery en is nu de oudste commerciële wijngaard van Nieuw Zeeland. In de late 19e en vroege 20e eeuw plantten Dalmatische kolonisten wijnstokken in Auckland en Northland, die de basis vormden voor de moderne Nieuw-Zeelandse wijnindustrie.

Voor een groot deel van de 20e eeuw waren de wijngaarden van het land meestal beperkt tot de oostkust van het Noordereiland, en de meeste wijn werd alleen gemaakt voor lokale consumptie. Pas in de jaren 1970 begonnen de wijngaarden zich te ontwikkelen en begonnen Nieuw-Zeelandse wijnen te worden geëxporteerd.

In 1973 kocht de in Auckland gevestigde wijnproducent Montana (deze heet nu Brancott Estate, onderdeel van Pernod Ricard) land in de Wairau-vallei in Marlborough. Na een paar problemen met slecht gekozen druivenrassen en de plaag van phylloxera, nam Marlborough Sauvignon Blanc een grote vlucht in de jaren 1980 en 1990 en produceerde een stuivende stijl van wijn die geweldig werd geprezen om zijn vooruitstrevendheid en zijn kruidachtige karakter. Tevens verbeterde de technieken voor bladbeheer om de bladgroei te beperken en de kwaliteit van de druiven te verbeteren. Dit gaf een nieuw impuls aan de wijn industrie.

Klimaat en geologie

De meeste wijngebieden van Nieuw-Zeeland hebben een zeeklimaat. De lange, dunne vorm van het land betekent dat wijngaarden nooit meer dan 120 km van de kust liggen. Een bergrug die door het midden van het land loopt – van het Tongariro National Park op het Noordereiland tot de Zuidelijke Alpen op het Zuidereiland – beschermt de meeste van de belangrijkste wijngebieden tegen de sterke westenwinden van de Tasmanzee die bekend staan als de Roaring Forties. Vanwege deze winden zijn er weinig wijngebieden aan de westkust van Nieuw-Zeeland.

Nieuw-Zeeland ligt op de grens tussen de Stille Oceaan en de Indo-Australische tektonische plaat, wat bijdraagt aan de vulkanische bodems die te vinden zijn in veel van de wijngebieden van Nieuw-Zeeland, met name op het Noordereiland. Wijngebieden op het Zuidereiland hebben geografisch meer te danken aan glaciale bewegingen.

De wijngaarden liggen overwegend in vrij drainerende alluviale valleien. Dit is een afzetting van typisch lokaal zandsteen, genaamd greywacke. Ook schist vormt een groot deel van de bodem in de wijngaarden van Nieuw-Zeeland. Soms is de bodem dermate van invloed op de wijn dat het apart op het etiket vermeld wordt. Zo heb je bijvoorbeeld in Hawke’s Bay een afzetting genaamd Gimblett Gravels. Dit is een voormalige rivierbedding met zeer steenachtige bodems. Het effect van de stenen is om de vruchtbaarheid te verlagen, de grondwaterspiegel te verlagen en te fungeren als een warmteopslag die de koele zeebries tempert die Hawke’s Bay ervaart. Hierdoor ontstaat een aanzienlijk warmer mesoklimaat.

Wijnbouw

Geweldig stuivende Sauvignon Blanc uit Marlborough Nieuw Zeeland
By Amitchell125 – Own work, CC BY-SA 4.0

Net als zo vaak met Nieuwe Wereld wijnen, zijn Nieuw Zeelandse wijnen single variety. Wanneer het toch een blend is, staan alle druivensoorten op het etiket vermeld.

De wijnbouwgebieden strekken zich uit vanaf de 36 graden zuiderbreedte (wat vergelijkbaar is met Jerez in Spanje) tot 45 graden zuiderbreedte in het zuiden (wat vergelijkbaar is met Bordeaux). Het klimaat van Nieuw-Zeeland is maritiem, wat betekent dat de zee het weer matigt en koelere zomers en mildere winters produceert. Maritieme klimaten hebben de neiging om een hogere temperatuur variaties te vertonen. Het klimaat is meestal natter, maar wijngebieden liggen in de regenschaduw van de bergrug (in het oosten dus). De wijngebieden van Nieuw-Zeeland neigen naar koele nachten, zelfs in de heetste zomers. De impact van deze temperatuurverschillen resulteren in fruitige wijnen met hoge zuurgraad.

Omdat agricultuur lange tijd onderdeel was van de Nieuw Zeelandse samenleving, en zuivel een belangrijk onderdeel was, zijn tanks van roestvrij staal volop beschikbaar. Dit had tevens een onderscheidend effect op de wijnstijlen. De eerste wijnen die internationaal furore maakten, waren geprezen om hun fruitigheid en zuiverheid. Mede mogelijk gemaakt door de rijping op RVS in plaats van hout.

Classificatie

In november 2016 is een wet aangenomen om de Geografische Indicaties te formaliseren. Dit is een grote stap voorwaarts omdat dit de sector de bescherming biedt in de internationale wijnwereld. Er zijn 18 GI’s aangewezen, waarbij Marlborough en Hawkes Bay de meest bekende zijn.

Ook werd in 2016 is een nieuw beoordelingssysteem geïntroduceerd. Doel is om een onbevooroordeelde, onafhankelijk wijn oordeel aan wijn te geven. Het omvat de grootste wijnen van Nieuw Zeeland en Australië met een uitstekende staat van dienst. Elke wijn heeft zijn kwaliteit bewezen in blind proeverijen over een periode van minstens 10 jaar. Het is een dynamische classificatie en is wijn gebonden – dus niet de wijngaard (zoals in Bourgogne), het wijnhuis (zoals in Bordeaux).

De Real Review Wine classificatie kent drie niveaus;

  • MMM of 3 Merit: Iconische wijnen van echte herkomst en voorbeeldige staat van dienst. Minder dan 0,5% van de geproduceerde wijnen bereikt dit niveau. De meeste van deze wijnen hebben gouden medailles ontvangen voor recente jaargangen. Topjaren scoren 98 punten of meer.
  • MM of 2 Merit: Wijnen die gouden en hoge zilveren medailles behalen in recente jaargangen, met topjaren die 96 punten of meer behalen.
  • M of 1 Merit: Wijnen die op betrouwbare wijze gouden en zilveren medailles behalen in recente jaargangen, met topjaren die 95 punten of meer behalen.

Wijn in beeld

Er is ongeveer 41.000ha aan wijnbouwgebied in Nieuw Zeeland dat jaarlijks zo’n 2.85 miljoen hectoliter produceert. Dit is een 2% stijging ten opzichte van vorig jaar. Marlborough is veruit de belangrijkste regio is met 29.500ha, Hawke’s Bay komt op de tweede plaats met 4.750ha en Central Otega op de derde met 2.055ha. Er staat 33.750ha aangeplant met witte druivensoorten, waarvan 29.500ha Sauvignon Blanc is, en slechts 7.850ha met blauwe druivensoorten.

Er zijn 2.100 wijngaarden.

Marlborough is veruit het belangrijkste productiegebied met 80% van de opbrengst. Wat ook niet verrassend is gelet op haar grootte. Hawke’s Bay (8%) en Gisborn (4%) zijn de nummers 2 en 3 op verre afstand. Interessant genoeg komt Gisborne pas op de 5e plaats als het gaat om oppervlakte.

In 2022 werd 532.000 ton van 700 wijnmakers geoogst. Hiervan was ongeveer 75% Sauvignon Blanc en de volgende was Pinot Noir met 7%, om het belang van Sauvignon nog maar extra te onderstrepen. Dit was 44% meer dan het jaar ervoor.

Cycloon Gabrielle die in februari 2023 aan land kwam op Noordereiland, net voor dat de oogst binnen zou worden gehaald. Hawkes Bay en Gisborne, qua omvang 60,000 ton ofwel 12% van de 2022 opbrengst, zijn zwaar getroffen.

Krachtig Shiraz of Syrah in Australië

Nadat we de oude nieuwe wereld Afrika achter ons laten, gaan we de wijnen van succesvol Australië ontdekken. Wie Australië zegt, zegt vaak krachtig Shiraz, wijn gemaakt van Syrah.

Dit enorme land is verdeeld in zeven staten waarvan in maar liefst zes wijnproductie plaats vindt. Hierbinnen zijn 60 wijnregio’s actief, waarvan sommige een lange geschiedenis hebben. Het totale wijngaard arsenaal omvat ongeveer 146.200ha. South Australia is veruit de grootste regio met ruim 76.200ha gevolgd op ruime afstand door New South Wales (bijna 35.000ha) en Victoria (22.000ha). Western Australia omvat 10.750ha, Tasmania 1.700ha en tenslotte Queensland 675ha. De totale opbrengst in 2021 was 2.03 miljoen ton waarbij de toonaangevende druivensoorten Shiraz (27%) en Chardonnay (19%) waren.

Krachtig Shiraz (syrah) in Australië

Australië is in korte tijd een belangrijke speler geworden op de internationale wijnhandel, zowel in termen van kwaliteit als kwantiteit. Het kenmerkende van Australische wijnen is de fruitgedrevenheid. Het zijn veelal jonge frisse fruitige wijnen. Inmiddels is Australië opgeklommen tot de 7e grootste wijn producerende landen ter wereld. Maar het kent geen autochtone wijnrassen, het zijn geïmporteerde vitis vinifera rassen uit Europa en Zuid Afrika.

Wat ging er aan vooraf?

In 1788 bracht de Eerste Vloot van gouverneur Arthur Philip de eerste wijnstokken van Kaap de Goede Hoop naar de strafkolonie in New South Wales. Na mislukte pogingen is het de kolonisten toch gelukt om met succes wijnstokken te cultiveren in het hete droge klimaat. De eerste wijn was in 1820 beschikbaar in eigen land, terwijl in 1822 de eerste wijn reeds werd geëxporteerd. De Schot James Busby bouwde een boerderij in Hunter Valley in 1825 en plantte zaaigoed vanuit Europa. In 1833 kwam hij terug vanuit Frankrijk met en Spanje met een serieuze selectie druivenrassen. Hiermee wordt hij ook vaak betiteld als de grootvader van de Australische wijnindustrie.

De productie en kwaliteit van Australische wijn verbeterde sterk door de komst van vrije kolonisten uit verschillende delen van Europa. Zij gebruikten hun vaardigheden en kennis om enkele van de belangrijkste wijnregio’s van Australië te vestigen. Emigranten uit Pruisen in het midden van de jaren 1850 waren bijvoorbeeld belangrijk voor Barossa Valley als een wijnbereidingsgebied. Op kleinere schaal hielpen wijnmakers uit Zwitserland ook bij het vestigen van Geelong wijngebied in Victoria in 1842.

Vroege Australische wijnmakers waren vaak geconfronteerd met veel problemen, vooral vanwege het onbekende Australische klimaat. Maar omdat het ook warm, droog en mediterraan is, is Australië ideaal voor wijnproductie. Hierdoor behaalden ze uiteindelijk aanzienlijk succes. “Op de Weense tentoonstelling van 1873 prezen de Franse juryleden, blind proevend, enkele wijnen uit Victoria, maar trokken zich terug uit protest toen de herkomst van de wijn werd onthuld, op grond van het feit dat wijnen van die kwaliteit duidelijk Frans moeten zijn.” (bron: A short history of wine).

Weelderige Barossa Shiraz, krachtige Coonawarra Cabernet en houtgerijpte Chardonnay zijn de boegbeelden uit Down Under. Hoewel tegenwoordig de elegante wijnen uit de koele Australische wijngebieden erg populair zijn.

Export in de 20e eeuw

Pas in de jaren 80 van de 20e eeuw brak Australië op de export markt door, maar won direct terrein met haar fruitige wijnen van hoge kwaliteit. Het staat op de 5e plek met zo’n 6.3 miljoen hl wereldwijd en moet in 2021 Spanje, Italië, Frankrijk en Chili voor zich dulden (bron: Statista).

Het grote voordeel voor Australië is dat het land geen beperkende wijnwetgeving kent. De industrie heeft vrije keuzes omarmd en experimenteert met druivenrassen, wijnstijlen en bereidingsmethoden.

Appellatie systeem

Het appellatie systeem van Australië heeft veel weg van het Bourgondische systeem in Frankrijk. Maar er is één die er uitspringt, dat is Zuidoost Australië. Deze GI (Geographical Indication) omvat de staten Tasmania, Victoria, New South Wales en delen van Queensland en South Australia.

Classificatie Australië

Onderaan staat de staat en heeft betrekking op de wijnen die in de staat geproduceerd zijn, zoals South Australia. Het niveau erboven is een zone. Dit bestaat uit één of meer regio’s die binnen een staat liggen, zoals de Barossa.

Vervolgens dus regio. Dit is een gebied binnen een zone, zoals Barossa Valley of Eden Valley. En tenslotte is een sub-regio een aangewezen gebied binnen een regio, zoals High-Eden in zone Eden Valley.

Net als in Frankrijk betekent dit hoe specifieker de locatie aangeduid kan worden, hoe hoger het in de appellatie classificatie komt. Daarom dat dit systeem veel lijkt op het appellatie systeem zoals dat in Bourgogne gebruikt wordt. Het gaat dus niet om de kwaliteit maar om de geografische ligging, hoe exacter aangegeven, hoe hoger in de classificatie. Realiseer ook dat in Australië de nadruk meer op het druivenras ligt dan op het terroir (uitdrukking van klimaat en bodemopbouw wat resulteert in verschillende wijnstijlen).

Iconisch Shiraz

Shiraz is de meest geteelde druivensoort in Australië. Shiraz, ook bekend als Syrah, is een druivensoort in Australië met een donkere schil. Ze staat veel aangeplant in de Rhône-streek, maar wordt ook over de hele wereld geteeld, waaronder ook in Zuid Afrika. Shiraz heeft zich aangepast aan het lokale Australische klimaat en de bodemgesteldheid en verschilt het ook van de Europese Syrah-selecties. In Australië heet de druivensoort Shiraz, waarvan de wijn krachtig is, terwijl het exact dezelfde soort is als Syrah. Dit is gedaan om een verschil in wijnstijl te accentueren. In Australië staat Shiraz in een warm klimaat terwijl de soort die Syrah heet vaak in een koel klimaat staat aangeplant. Hierdoor is de wijnstijl van Shiraz in Australië krachtig en gedurfder is terwijl Syrah subtieler is. Beiden hebben sterke fruit- en kruidentonen, waarbij Syrah meestal zachter fruit en tonen van witte peper heeft, terwijl Shiraz rijker fruit en tonen van zwarte peper heeft.

Maar naast Shiraz staan hier ook andere druivensoorten aangeplant. Wel meer dan 100 variëteiten zoals Cabernet Sauvignon, Merlot, Chardonnay, Sauvignon Blanc, Sémillon, Riesling, Viognier, Pinot Noir, Grenache, Sangiovese, Mourvèdre and Pinot Grigio. Wat direct opvalt is de grote aanwezigheid van rode druivenrassen, het is dan ook niet verwonderlijk dat de verhouding rode en witte wijn 60-40 is.

Klimaat en bodemopbouw

Het klimaat is overwegend mediterraan met warme droge zomers en koele natte winters. Daarnaast spelen hoogte en nabijheid van de oceaan een lokale rol voor de regio’s. Bodemtypen variëren van vruchtbare roodbruine aarde in Riverina tot oude verweerde granieten bodems in Margaret River. Mogelijk de bekendste bodemsoort is wel de terra rossa in Coonawara in de Lime Coast van South Australia. De rode kleileem heeft een hoog ijzergehalte en ligt op kalksteen met goede drainage. Hier vinden we topkwaliteit Cabernet Sauvignon.  We kunnen vergelijkbare bodems vinden in La Mancha (Spanje) en Carso in de regio Friuli Venezia Giulia in Italië. De veelzijdigheid die Australië biedt wordt ook uitgedrukt in een breed porfolio van wijnstijlen. In Barosso Valley, South Australia, vinden we blockbuster Shiraz terwijl we in het naburige Eden Valley, op grotere hoogte de beste Rieslings vinden. Terwijl Tasmanië met haar koel klimaat mooie Pinot Noir en mousserende wijnen voortbrengt.