Onlangs kende het noord Spanje een nieuwe uitdaging, zoals zeer extreem weer voor de Spaanse wijnbouw. Hagelstenen zo groot als pingpongballen kwamen uit de lucht vallen en hebben grote schade veroorzaakt in DO Bierzo en DO Valdeorras. Eerder kende ook het Spaanse Catalonië extreem weer met funeste gevolgen voor de wijnbouw.
Op 25 juni trof een storm de omgeving van Valtuille de Abajo. Ongeveer 500 tot 600ha van de best gelegen wijngaarden van DO Bierzo werden geteisterd met hagelstenen. Met als gevolg dat druiven zijn geplet, de bladeren van wijnstokken afgescheurd en zelfs stokken en blijvend hout zijn beschadigd. Dit is de tweede hagelbui voor de regio. Op 18 juni trok een andere storm over het nabijgelegen Cacabelos, waarbij ongeveer 250ha wijngaarden rond de stad waren getroffen. De gebeurtenis trof ook de nabijgelegen provincie Ourense, waarbij wijngaarden in DO Valdeorras werden weggevaagd.
Omdat de oogst nog maar 2 maanden verwijderd is, zitten de wijnbouwers met hun handen in het haar. Wat leek op een zeer succesvolle oogst, zijn er nu twijfels over wat er nog te redden valt. Daarnaast heeft de schade op de wijnstokken natuurlijk ook gevolgen voor de oogst van volgend jaar.
DO Bierzo impact
In DO Bierzo is de schade het grootst in Valtuille de Abajo en Valtuille de Ariba, waar we tevens 50% van de belangrijkste wijngaarden van de appellatie vinden. De hagelbui kwam tevens op een zeer ongelegen moment. De wijnstokken waren net, na de bloei, aan de vruchtzetting begonnen. De bessen zijn tot aan de véraison gevoelig voor schimmeldruk. En momenteel is er een verhoogd risico op Valse Meeldauw, Zwartrot en Echte Meeldauw, als gevolg van de natte omstandigheden en de hoge temperaturen.
Conclusie
Terwijl de Spaanse telers door moeten gaan en hopen er het beste van te maken, is het zaak dat de beschadigde wijnstokken zo spoedig mogelijk te behandelen om de schade en wonden van het extreme weer te beperken.
Het huidige jaar 2024 zal naar waarschijnlijkheid snel vergeten zijn terwijl de telers 2025 nauwlettend in de gaten zullen houden.
Oude wijnstokken behouden
Daarnaast speelt er nog een andere belangrijke uitdaging zich af voor de Spaanse wijnbouw in het noordoosten. In het kader van een EU-programma om wijngaarden te herstructureren, wilt de Spaanse regering en lokale autoriteiten oude wijnstokken vervangen voor productievere wijnstokken.
Nu schuilt hieronder een dieper probleem. In DO Bierzo zijn vele wijngaarden in eigendom van kleine families. Deze hebben wijnstokken van wel 70+ jaar. Denk hierbij aan Godello, Mencia, Alicante Bouschet, Palomino, Bastarda, Malvasia en Dona Blanca. De overdracht en regulering eigendom en pacht van deze kleine minifundio was vroeger vaak onder mondeling afspraken. Doordat de lokale autoriteiten hebben geregistreerd, komen deze niet voor in het wijnbouwregister waardoor regulering lastig is. Terwijl dezelfde lokale autoriteiten nu oproepen tot het rooien en herplanten met Europees geld.
Nu zijn de toonaangevende Raul Perez en Demencia Wine opgestaan en hebben een petitie gestart voor het behouden van deze oude wijnstokken.
Eenmaal, de oude wijnstokken van Bierzo zijn al meer dan een eeuw bewaard gebleven door traditie en de liefde en inspanningen van wijnbouwers en families. Deze moeten het unieke genetische wijnerfgoed van Bierzo behouden.
