Verrassend avondje van onbekende regio’s

Reeds enige tijd in de planning, maar eindelijk opgezet, een verrassend avondje met als proeverij thema onbekende Spaanse regio’s. Het idee erachter is om eens weg te blijven van de grote bekende regio’s als Rioja en Castilla y Léon. Maar om juist de onbekende zijde van Spanje te verkennen. Spanje is veel veelzijdiger dan je zou denken met vooral een grote verscheidenheid aan witte wijnen en lokale druivensoorten. Ervaar de gezelligheid van een avondje proeven van wijnen die verrassend goed zijn uit de onbekende Spaanse regio’s.

Val do Galir Godella 2021

We trappen de proeverij af met de Godello van het wijnhuis Pagos del Galir. Deze witte wijn van de Godello druif is afkomstig uit de regio Valdeoras DO. Deze regio is één van de weinige regio’s waar deze druif staat aangeplant. De druivenstokken staan aangeplant op arme leistenen bodem op de premier cru wijngaard A Malosa in het dorp Entoma. Hier worden de druiven vanwege de steile wijngaard handgeplukt. De wijn ondergaat koude maceratie (schilweking) voor optimale extractie van aroma’s. Vervolgens rijpt de wijn gedurende 6 maanden op haar lie in RVS tanks van 500lt.

De wijn is groengeel van kleur met lichte intensiteit. In de neus neem je direct de mineralen waar die afkomstig zijn van de arme leistenen bodem met citrusfruit en kruiden. De wijn heeft een volle body met een aangename zuurgraad. Je bespeurt een lichte honing ondertoon, toast, kruidigheid maar ook aromatisch fruit waaronder ananas en citrus. De afdronk is lang.

Geniet van deze wijn bij vis, vegetarische gerechten of wit vlees.

Awards: 92 punten Decanter

Mar de Frades 2007

Vlak aan de kust in Rias Baixas DO vinden we de subregio Val do Salnes. Op het uiterste puntje aan de monding van de rivier Umia ligt de wijngaard van het huis Mar de Frades. Dit betekent letterlijk “Zee van Broeders” en verwijst naar de plaats waar de pelgrims aan land kwamen om door te trekken naar Santiago de Compostela. Door de sterk gefragmenteerde kleine wijngaarden, werkt Mar de Frades samen met ongeveer 150 lokale wijnboeren. De Albarino druiven zijn handgeplukt en ondergaan rijping op RVS en tevens enkele maanden fles.

Iedereen kan een foutje maken, zo ook ik. Ik had niet goed op de jaargang gelet, want een 2007 Albarino is toch echt wel te oud. Maar toch is alleen de fles al de moeite waard. Wanneer deze fles goed gekoeld wordt, verschijnt er een zeilschip op het etiket. Ook de fles zelf is bijzonder, diep blauw van kleur.

De wijn neeg reeds naar het bruin toe. De oorzaak hiervan is de oxidatie die de wijn heeft ondergaan door te lang op fles te blijven liggen. In de neus was de wijn muf terwijl deze origineel juist naar citrusfruit en bloemen behoorde te ruiken.

In de mond kwam ondanks de oudheid een bijzondere complexiteit naar voren. Een duidelijke ziltheid en minerale tonen waren merkbaar.

Schenk deze (jonge) wijn als aperitief of schaal- en schelpdieren.

Award: 95 punten Decanter – maar dan moet die natuurlijk nog wel jong zijn

Dominio de Fontana Blanco

We zakken af naar het midden van Spanje, Ucles DO ligt in Castilla La Mancha. De laatstgenoemde is de grootste aaneengesloten wijnregio ter wereld met maar liefts 440.000ha. Echter Ucles DO is een geheel andere regio met haar leembodem op een 900m hoogte. Hier vinden we bijzondere wijn van Sauvignon Blanc vermengd met Verdejo.

Deze blend van 70% Sauvignon en 30% Verdejo is geheel biologisch bereid op de 400ha van Bodegas Fontana. De druiven krijgen rustig de tijd om te rijpen en hun frisheid te behouden. De hoogte draagt bij aan het koelere klimaat dan in de rest van La Mancha. En de droogte in het gebied voorkomen wijngaardziektes.

De bleke groengele wijn levert aangename aroma’s van onder andere peren, kruisbessen en vers gemaaid gras op. Een wijn met een zachte volle smaak, vriendelijk en aangenaam fris met tonen van citrus fruit. Lange afdronk met veel finesse en elegantie.

De wijn is heerlijk bij salades, gamba’s of tapas.

El Patito Feo

Na ons uitstapje in midden Spanje, gaan we weer terug naar Galicië, wel te verstaan naar Ribeiro DO. Dit ligt tussen Rias Baixas en Valdeorras in. Het is één van de oudste DO regio’s in Spanje. Hier vinden we Torontes en Treixadura druivensoorten, waarvan de laatste slechts 15% aangeplant staan. Zo zie je maar weer dat op dit avondje ook in de onbekende regio’s van Spanje wijnen verrassend lekker zijn, ware pareltjes!

El Patito Feo – de lelijke eendje – is een wijn van het huis Bodega Pateiro. Het is een 100% Treixadura van een 15 jaar oud perceel in de Avia vallei. De wijn is organisch en rijpt op lie gedurende 7 maanden in RVS vaten, om daarna nog 2 maanden in 300lt oude Frans eiken vaten te rijpen. Leuk detail is dat de schilweking plaats vindt zonder dat de schillen worden ondergedompeld voor extra extractie van aroma’s (“racking”). Terwijl de vergisting op gang wordt gebracht door wilde gist en dus geen gist wordt toegevoegd.

Desondanks heeft deze groengele wijn met een tint van goud een expressieve neus van grapefruit en witte bloesem met een vleugje basilicum. De frisse wijn met een bovengemiddelde zuurgraad heeft een volle (vette) body. Aroma’s van limoen en grapefruit overspoelen de mond waarna de afdronk aanhoudend is en gedragen wordt door minerale ondertonen.

Het is een zeer rijke complexe wijn die zeker een groot favoriet is.

Torres Sons de Prades 2021

We blijven in het noorden maar schuiven op naar het oosten. Hier ligt in Catalunya de regio Conca de Barbera. Deze regio ligt hoger dan het warme Penedès wat westelijk ligt. En dat vertaalt zich in de wijn. Het koelere klimaat brengt frissere wijnen voort van onder andere Chardonnay. Het brengt fabelachtige wijnen voort die vergelijkbaar kunnen zijn met de Bourgogne.

De Sons de Prades – Geluiden van ons Verleden – is van het zeer bekende wijnhuis Torres. De wijngaard staat aangeplant op de berg Prades die de zee invloed vermindert. De diepe kalkrijke kleigronden, rijk aan slib, met matige drainage levert uitmuntende wijnen voort. De wijn is subtiel dankzij de 30% die houtrijping krijgt gedurende 6 maanden.

Dat levert een elegante, licht ‘oaky’ chardonnay op met de smaak van perzik, vanille, mandarijn en tijm. Heerlijk bij pasta met kreeft of paddenstoelenrisotto.

Awards: 93 punten James Suckling.

Val do Galir Mencia 2020

Om nog even terug te grijpen naar Valdeorras, hebben we ook de andere druivensoort die in deze regio aangeplant staat. De rode Mencia staat vooral op leisteen bodem en ook hier geldt handmatige oogst. Net als bij de Godello vindt 48 uur durende koude maceratie plaats om de fruit aroma’s te behouden. Ook werden de druiven ontsteelt, maar niet geplet. Wederom om de primaire aroma’s te behouden. De wijn rijpt gedurende 10 maanden op 500lt Frans eiken vaten.

De kleur van de wijn is diep paars van kleur. In de neus intense aroma’s van rood maar vooral zwart fruit. Begeleid door specerijen en balsamico. Het palet is gebalanceerd en complex met een volle body. Verder is de tannine niet overheersend, maar wel merkbaar. Aroma’s van bramen, kers, maar ook drop, laurier, rozemarijn en tijm zijn in de afdronk te bespeuren.

De wijn is heerlijk bij gevogelte.

Awards: 90 punten Wine Spectator en 90 punten James Suckling.

Abadengo Roble

In Arribes is er eigenlijk maar één noemenswaardige druivensoort, de Juan Garcia. Deze is ook nergens anders te vinden. Arribes DO ligt langs de rivier de Duero waar deze naar het zuiden afbuigt en de grens met Portugal vormt. Het kenmerkt zich door haar steile hellingen en zanderige en granieten bodem. Juan Garcia staat hier aangeplant als lage struiken waar de wind goed doorheen kan waaien. Dit is nodig omdat de druiven variëteit uiterst gevoelig is voor de schimmel grijsrot.

De bijzondere wijn van Bodegas Ribera de Pelazas is gemaakt in het hart van het Nationale Park Arribes del Duero. De wijngaarden voor de Abadengo wijn zijn meer dan 60 jaar oud.  De wijn rijpt 12 maanden op frans eikenhout.

De wijn heeft een kersenrode kleur, waarbij in de neus rood fruit, specerijen en vanille kan worden waargenomen. In de mond bespeur je een volle body met prettige zuurgraad. De tannine is zacht en de wijn heeft een gemiddelde alcohol. Het pallet is complex met overwegend aroma’s van kersen, frambozen, rode bes, specerijen, toast door de houtrijping. De afdronk is prettig.

Schenk de wijn gegrild vlees.

Lavia Plus 2016

In het zuidoosten van Spanje ligt het prachtige en gezellig Bullas DO waar Monastrell staat aangeplant. Deze is niet zo onbekend als je mogelijk zou denken. De Franstalige benaming is Mourvèdre vooral bekend van de zuidelijke GSM blend. Het is Bodega Molino y Lagares de Bullas die het project omarmd heeft en in 2003 gestart is. De oorsprong is een groep wijn liefhebbers die graag grote wijnen wilden voortbrengen in Bullas van organische druiven. En of dat gelukt is! Het resultaat is deze prachtige Lavia Plus. Op een 800m hoogte staan 40 jaar oude wijnstokken op 12ha aangeplant. De bodem is alluviaal maar arm.

De druiven worden met de hand geplukt. Terwijl de fermentatie met inheemse gist plaatsvindt in 100hl houten vaten onder temperatuur controle.    

Deze Lavia Plus heeft een rode kleur met paarse tinten en een gemiddelde intensiteit. Ze heeft een intens boeket van zwart fruit, eucalyptis en balsamico aroma’s van de 12 maanden rijping op frans eiken. Het evenwichtige mondgevoel denkt aan noten, bramen, zwarte bessen. Ze voelt zijdezacht aan waarbij tannine geheel geintegreerd is in de wijn en een fijn spel speelt met de zuurgraad en de 14.5% alcohol. Deze wijn is een feestje waarbij de afdronk eigenlijk niet ophoudt, je blijft genieten.

Deze wijn gaat prima bij oude kazen, rood vlees of varkensvlees.

Awards: 92 punten Parker

Kortom

Al met al hebben we een heerlijk ontspannen avondje gehad waarbij we veel onbekende regio’s hebben ontdekt met wijnen die echt wel verrassend goed zijn. We hebben enorm interessante discussies gevoerd, over wijn maar ook over alledaagse zaken en voor je het weet is het al weer laat geworden. We waren het unaniem over eens, de Lavia Plus is een fantastische wijn, maar ook de Patito Feo is ge-wel-dig. Ook de Abadengo viel goed in de smaak, terwijl de andere wijnen op dit avondje uit deze onbekende regio’s ook verrassend waren.

Dit was de eerste avond van een serie van drie. De volgende avond moet nog gepland gaan worden.

Heeft u ook interesse om eens een gezellig avondje te ervaren? Neem dan even contact met ons op of boek gewoon via de website!

12 jonge wijnen een lichtpuntje in donkere dagen

Om een lichtpuntje in deze donkere dagen te hebben, was ik uitgenodigd door een vriendin voor een gezellige proeverij van maar liefst 12 jonge wijnen. Gezellig en intiem met een indrukwekkende lijst van verschillende wijn(stijlen)!

Maar hoe kan je nu na 9 of 10 wijnen die 11e en 12e nu eigenlijk nog proeven? Belangrijk is natuurlijk dat je geen volle glazen schenkt en neem er je tijd voor. Ook een stukje brood om de smaak in je mond te neutraliseren is van groot belang. En daarnaast, water drinken. Naast het feit dat het helpt je mond schoon te spoelen, verdunt het vanzelfsprekend de alcohol waardoor de kans op hoofdpijn ook een stuk kleiner is.

De volgende uitdaging is, hoe zet je de wijnen in de juiste volgorde. Om te beginnen met een zware wijn overspoelt je mond en beïnvloed elke andere wijn die je daarna proeft. Daar kan geen brood of water tegenop.  Het proefpakket dat was gekocht was een pakket met jonge rode wijnen. Nagenoeg alle wijnen waren 2020 met een enkele Bordeaux van 2018. Iets wat voor Bordeaux natuurlijk ook nog jong te noemen is! Dus zijn we begonnen met de lichtere wijn, een Pinotage uit Zuid Afrika en werkten zo naar meerdere flessen Negroamaro uit Puglia, Italië. Laat ik een aantal wijnen uitlichten.

Van den Brink Pinotage 2020

Van den Brink is een winery in Westkaap van Zuid Afrika. Hier liggen grotere wijngaarden gericht op een grotere productie. De regio’s Stellenbosch en Paarl staan bekend voor haar kwaliteitswijnen. Deze Pinotage heeft de algemene appellatie Western Cape. Dat wilt zeggen dat de gebruikte druiven uit de hele regio afkomstig mogen zijn en minder specifiek afkomstig zijn van een bepaald gebied.

Van den Brink Pinotage

Deze wijn is wat flauw in de neus, de geur komt niet lekker uit het glas. In de mond wat het eerste opvalt is haar zoetheid. De wijn heeft veel restsuikers. Verder is het een zwoele fruitige wijn met een hint van laurier. De zoetheid overheerst de wijn waardoor deze ook lang blijft “naplakken”.

Rocca Vini Duchetti Nero di Troia 2020

Ik was erg nieuwsgierig naar deze wijn. Nero di Troia is een zeldzame druif die eigenlijk alleen voorkomt in een klein gebied in het noordoosten van Puglia. Omdat ik zelf nog niet in aanraking was gekomen met deze druif, keek ik hier erg naar uit.

Duchetti Nero di Troia

In de neus is het een wijn vol met zwart fruit, bramen, zwarte bessen, kersen. In de mond bespeur je de rauwe tannine die zo kenmerkend is voor deze druif. Een prettige zuurgraad die wat tegen gewicht geeft aan de tannine en het zwarte fruit prettig draagt. Helaas is de afdronk kort en wordt overheerst door de tannine. Hoewel de tannine niet mooi geïntegreerd zijn in de wijn, is het desalniettemin een interessante wijn en druivensoort om te proberen.

Globo Rojo Bobal 2020

Tussen de grootste wijnregio in Spanje, la Mancha, en Valencia, vind je een klein wijngebied rondom de steden Utiel en Requena. Hier staat de druivenvariëteit Bobal aangeplant. Buiten Spanje is deze ras niet aangeplant. Tevens zijn wijnmakers bewust geworden dat deze druif ook potentieel heeft. En je kan hier mooie wijnen van vinden, naast een nog steeds grote hoeveelheid simpele wijnen.

Globo Rojo Bobal

Deze wijn heeft even de tijd nodig om los te komen, maar dan ontdek je aroma’s van bessen en kersen. Het mondgevoel is prettig met vooral zwarte bessen. De tannine is nog niet helemaal geïntegreerd en vooral in de afdronk komt deze naar voren.

Lastarria Carmenère 2020

Carmenère, hoewel origineel afkomstig uit Frankrijk, is het paradepaardje van Chili. Het is een druif die sappig en rijk is.

Lastarria Carmenère

De Lastarria is afkomstig uit Valle Central wat tevens één van de grootste regio’s in Chili is. Deze regio is onder te verdelen in wat we met recht pareltjes mogen noemen. Denk aan Maipo, Rapel, Curicó en Maule. Maar deze wijn komt niet uit één van deze gebieden. Het is een algemene appellatie.  Dat neemt niet weg dat het een slechte wijn is, in tegendeel. Het zwarte fruit van bramen, zwarte kersen spat uit het glas, vermengt met vanille tonen. Ook in de mond bijzonder sappig van het fruit, vermengt met kruidnagel en vanille van de houtrijping. Tannine en zuren zijn mooi in balans. De afdronk is middellang en aangenaam.

San Marzano Granbello Negroamaro Primitivo 2020

We hadden twee verschillende blends van Negroamaro en Primitivo op de rol. En daarnaast ook nog een single variety Primitivo. Ik heb gekozen voor de Granbello van San Marzano omdat deze eigenlijk de lekkerste was. Deze druiven zijn typerend voor Puglia, waar deze wijn dan ook vandaan komt.

San Marzano Granbello

Het is een wijn met een zwoele neus van rijp zwart fruit. Je bespeurt zwarte kersen, pruim en bessen. Maar ook iets kruidigs als laurier en kruidnagel. In de mond, overheerst de alcohol en bemerk je de stroefheid van de tannine. Wat zo kenmerkend is voor wijn van deze druiven. Het is een echte heet klimaat liefhebber! Het gestoofde fruit is bijzonder aangenaam. De afdronk is gemiddeld, wat stroef en scherp door de alcohol maar desalniettemin fruitig.

Kortom…

De opzet was bijzonder geslaagd, we hebben een heerlijk gezellige avond gehad en vergaten even de donkere dagen die ons omringen, deze 12 jonge wijnen waren met recht een lichtpuntje! Maar eerlijk is eerlijk, je wordt ook wel weer met de neus op de feiten gedrukt. Noem het verwend, maar ik ben toch echt meer een liefhebber van oudere wijnen die meer complexiteit met zich mee brengen. De druiven waar deze wijnen van gemaakt zijn, zijn ook perfect om te rijpen in de wijnkelder of op fles. Ze geven dan meer finesse aan de wijn dankzij de tertiaire aroma’s. Helaas zit daar ook een prijskaartje aan vast. Maar als liefhebber neem ik dat op de koop toe.

Neem ook eens een kijkje in de webshop. Ook wij hebben meer dan uitstekende wijnen van druivensoorten als Primitivo, Sangiovese, Carmenère en natuurlijk Cabernet!

Wijn proeven – geur waarnemen

Vorige week zijn we begonnen aan een blog serie over wijn proeven. In het eerste deel is het beoordelen van het uiterlijk van de wijn aan bod gekomen. Deze week wil ik je meenemen in het beoordelen van de tweede stap; de geur waarnemen in wijn.

Geur waarnemen

Het zal je waarschijnlijk niet ontgaan zijn, maar vaak draaien mensen de wijn in hun glas rond (het zogenaamde walsen). Nu vraag je je misschien af waarom dat dat is. Zuurstof is een belangrijk element om geuren los te maken. Het is daarom van belang dat je een goed glas hebt om de wijn goed te kunnen laten walsen. Hiermee komt meer van de vloeistof in aanraking met zuurstof en komen dus geuren (en ook smaken) beter vrij.

Tevens is het van belang dat je het glas niet hoog bij de rand pakt. Want dan “besmet” je het glas met je eigen geur (parfum of lichaamsgeur), waardoor je de geur van de wijn minder kan waarnemen. Het beste is halverwege de steel van het glas om dan te walsen.

Na het walsen plaats je neus aan de rand van het glas en snuif kort en diep. Hierdoor neem je de conditie en aroma karakteristieken waar. Sommige karakteristieken zijn toegankelijker dan anderen. Nu gaan we kijken hoe we volgens WSET een proef notitie kunnen schrijven.

Geur waarnemen

Conditie

Allereerst beoordelen we de conditie. Wat is dit nu eigenlijk? Conditie betekent niets anders dan of er fouten in de wijn zitten. Een wijn kan er helder uit zien, maar dat wilt niet zeggen of de conditie zuiver is. De meest aansprekende fout is dat je “kurk” ruikt. Dit heeft niets met een slechte kurk te maken of zo. Maar de wijn kan bloot zijn gesteld aan de TCA bacterie. Deze bacterie kan zowel in het wijn maak proces (schoonmaken van installatie) als in de kurk fabricage terecht komen. TCA besmetting kenmerkt zich door een muffe natte karton geur (vandaar de verwijzing naar kurk).

Een andere waarneming kan reductie of juist het tegenovergestelde oxidatie zijn. Bij reductie is de wijn te weinig in contact met zuurstof gekomen tijdens het wijn maak proces. Je bemerkt dan een geur van rotte eieren of gekookte kool. Reductie kan gecompenseerd worden wanneer de wijn geopend wordt. In geval van oxidatie is de wijn juist teveel blootgesteld aan zuurstof. Dit is reeds aan de kleur te bemerken; deze is donkerder en bruiner dan de bedoeling is. De wijn mist de fruitige karakter en daarvoor in de plaats bespeur je chocolade, toffee, honing, karamel. Dit betekent natuurlijk niet dat wijn altijd foutief is wanneer je oxidatie bespeurd. Zowel reductie als oxidatie kan een bewuste keuze zijn in wijn maak techniek. Het gaat dan meer om het geheel van de observatie.

Brett (Brettanomyces) is een wilde schimmel die reeds op een druivenschil aanwezig kan zijn. Wijnen besmet met Brett is een langzaam groeiende gist die in moeilijke omstandigheden, zoals bij hoge alcohol percentage en weinig voedingsstoffen, kan overleven. De groei wordt gestimuleerd door kleine hoeveelheden zuurstof, zoals je die kunt vinden in niet goed bijgevulde vaten. Deze besmetting kenmerkt zich door animale geuren.

Overige fouten zoals slechte conditie (de wijn is te oud, of slecht bewaard – dan ruikt deze muf en steels), Zwaveldioxide wordt gebruikt in het wijn maken om het zuurstofcontact te beperken (waardoor de wijn fris en fruitig blijft) en voorkomt de groei van ongewenst schimmels en bacteriën (wat de wijn zuiver houdt). Omdat astma patiënten kunnen reageren op sulfiet, staat het op de fles vermeldt wanneer dit wordt toegevoegd. Echter, in het gistingsproces komt er ook natuurlijke sulfieten vrij, dus er bestaat geen sulfiet-vrije wijn! Wanneer een wijn een hoog sulfiet gehalte heeft, bemerk je de geur van pas ontbrande lucifers. Vluchtige zuren komen voor in wijn wanneer deze teveel is blootgesteld aan oxidatie in het wijn maak proces. Waardoor de wijn besmet is met azijn makende bacteriën. Dit kenmerkt zich door de geur van nagellakremover.

Intensiteit

De intensiteit is een heel subjectieve beoordeling. Je kan de volgende logica toepassen. Indien je de aroma’s kan ruiken zonder je neus in het glas te stoppen, kan je zeggen dat de wijn een “uitgesproken” geur intensiteit heeft. Indien je niet echt een idee hebt wat je nu precies ruikt, nadat je je neus in het glas hebt gehad, dan is de geur intensiteit “licht”. En de regel is anders “gemiddelde” intensiteit.

Ontwikkeling

Je kan de waar te nemen aroma’s onderverdelen in drie klassen; primair, secundair en tertiair. Primaire aroma’s zijn heel fruitige, florale aroma’s van de druiven. Bij jonge wijnen kan je aan de hand van de primaire aroma’s de verschillende druivensoorten onderscheiden.

Secundaire aroma’s zijn aroma’s die ontstaan in het wijn maak proces (zie ook de blog over wat proeven we in wijn). De beste voorbeelden is het contact met hout (levert vanille, toast of cederhout hinten), malolactische fermentatie (MLF; de omzetting van appelzuur naar melkzuur geeft boterachtige aroma’s), maar ook het spelen met de duur van gistcontact zoals je bemerkt bij de bubbels (je bespeurt aroma’s van biscuit, gist en dergelijke).

De laatste, tertiaire aroma’s vinden hun oorsprong in het rijpingsproces. Dit kan oxidatief zijn (zoals het rijpen of houten vaten) zodat er aroma’s vrijkomen van koffie, chocolade, toffee, karamel. Maar kan dus ook reductief zijn zoals bij het rijpen op een afgesloten fles, waardoor je hartige aroma’s van paddenstoelen of aardig kan bespeuren.

Over het algemeen kan gesteld worden dat wanneer wijn wordt gedomineerd door primaire en/of secundaire aroma’s de wijn nog jong is. Indien de geur kenmerken worden gedomineerd door tertiaire aroma’s dan is de wijn volledig ontwikkeld. Wanneer de wijn niet jong is en niet volledig ontwikkeld, classificeren we deze als “in ontwikkeling”. Als een wijn voorbij de volledige ontwikkeling is, en eigenlijk in kwaliteit achteruit gaat, dan is deze “vermoeid“.

Aroma karakteristiek

Maar welke primaire geur nemen we nu eigenlijk waar in wijn? Dat is bijzonder uiteenlopend en ook bijzonder persoonlijk. Ieder persoon proeft nu eenmaal anders. Ik zal hieronder een kort overzicht geven.

Floraalacacia, kamille, roos, viooltje
Groen fruitgroene appel, peer
Citrus fruitgrapefruit, citroen, limoen
Steen fruitperzik, abrikoos, nectarine
Tropisch fruitbanaan, lychee, mango, meloen
Rood fruitaardbei, framboos, rode bes, cranberry, rode kers
Zwart fruitbraam, zwarte bes, zwarte kers
Rijpheidgroene/witte peper, paprika, tomaat
Kruidachtiggras, asperge
Kruidigeucalyptus, munt, lavendel, dille
Een verkorte lijst van geur en smaak kenmerken

Wederom deze geuren worden niet toegevoegd aan een wijn, het zijn natuurlijke aroma’s die ontstaan door de groei van de druif en haar soort.

Volgende week komt het smaakpalet aan bod. Tot volgende week!

Wijn proeven

Je hebt wijn proeven en wijn proeven. Natuurlijk wanneer je wijn drinkt, proef je. Maar proef je ook echt welke smaken complexiteit aan je wijn toevoegt?

Er zijn reeds diverse artikelen gepubliceerd over wat je proeft in een bepaalde wijn, zie de voorgaande blogs. Maar hoe doe je nu wijn proeven, welke smaken kan je erin herkennen  en hoe kan je dit systematisch vast stellen? WSET heeft hier een methode voor ontwikkeld, die het inzichtelijk maakt om op een neutrale, onafhankelijk wijze de wijn te proeven, deze te beschrijven en de kwaliteit te beoordelen. Daar wil ik het met jullie over hebben in de komende blogs.

De drie onderdelen

Je kan het beschrijven van een wijn onderverdelen in drie categorieën; het uiterlijk, de geur en de smaak. Door deze drie categorieën te beschrijven, kan je tot een algehele conclusie komen. In deze blog hebben we het over het uiterlijk van de wijn.

Helderheid

Bij het beoordelen van het uiterlijk van de wijn kijk je naar de helderheid, de kleur intensiteit en de kleur zelf. De helderheid geeft aan of de wijn troebel is. Troebelheid wordt veroorzaakt door deeltjes die in de wijn verspreid zijn. Wanneer de wijn uitgegist is, ziet deze er troebel uit. Dit komt door (dode) gistcellen en/of pitdeeltjes die nog in de wijn aanwezig zijn. Dit kan op een fout in de wijn wijzen, maar kan ook met opzet zijn gedaan. Dit laatste is het geval bij natuurwijnen indien niet “geklaard” wordt. Klaren is het helder maken van wijn door het toevoegen van eiwitten (wat op problemen stuit bij veganisten). Hierdoor binden de deeltjes zich met het eiwit waardoor deze naar de bodem zakken. Vervolgens middels filtratie wordt de wijn helder gemaakt.

Kleurintensiteit

De kleurintensiteit geeft aan hoeveel kleur de wijn geeft (let op, niet welke kleur!). Intensiteit is de hoeveelheid kleur (pigment) die aanwezig is in de wijn en is o.a. afhankelijk van het druivenras. Maar ook in het wijnmaak proces is de intensiteit te beïnvloeden door de lengte van het schilcontact te bepalen (hoe langer het contact, hoe dieper de kleur).

Wanneer de kleur, die je in het midden ziet, doorloopt tot de rand van de wijn dan is de wijn diep van kleur. Het kan ook zijn dat de buitenste rand van de wijn waterig is en dus eigenlijk geen kleur meer heeft. Hoe groter de kleurloze rand hoe lichter de wijn is.

Bij rode wijn kan je de wijn boven een wit vel papier houden en van boven in het glas kijken. Pak met duim en wijsvinger het pootje vast, vlak onder de kelk. Zie je je duim en wijsvinger door de wijn heen dan is de intensiteit gemiddeld. Zak je met duim en wijsvinger naar het voetje en blijf je ze zien dan is de intensiteit licht. Kan je beide niet zien en kan je er niet of nauwelijks doorheen kijken dan is deze diep. Over het algemeen kan je zeggen; hoe ouder de wijn wordt, hoe minder diep van kleur deze wordt bij rode wijn. Maar bij witte wijn krijgt deze met de leeftijd een diepere kleur!

Kleur

WSET wijn beoordelen

En dan de kleur zelf. De kleur is de balans tussen de gehaltes aan rood, blauw, geel, groen of bruin in de wijn. Witte wijnen hebben doorgaans een citroengele kleur. Indien er een waarneembare groene tint in zit, is deze groengeel. Heeft de wijn een oranje of bruine tint, dan is de kleur goudgeel. Wijnen die duidelijk richting bruin gaan, worden omschreven als ambergeel of bruin.

Jonge wijnen hebben doorgaans een groene tint. Oude wijnen of wijnen die geoxideerd zijn, gaan meestal richting bruin.

Rode wijnen kennen een kleur schakering van paars tot bruin. De meest voorkomende kleur is robijnrood. Wanneer er een duidelijk blauwe of paarse toets te zien is, wordt de wijnkleur als paars omschreven. Is deze meer oranje of bruin, dan is het granaatrood. Is de wijn meer bruin dan rood, noem het dan roodbruin.

In het geval van rosé wijnen duiden we de zuiver roze incl een paarse tint aan als roze. Is er een oranje tint, dan duiden we de wijn aan als zalmroze. Is de oranje kleur dominant, dan duiden we de kleur aan als oranje. Deze zijn echter bijzonder zeldzaam.

Overige kenmerken

Tenslotte zijn er nog een paar algemene opmerkingen te maken omtrent het uiterlijk van de wijn. Alle wijnen tonen tranen ofwel benen (stroompjes wijn die aan de zijkant van het glas blijven hangen na het walsen). Wijnen die suiker bevatten of een hoog alcoholgehalte hebben, zijn stroperiger. Dit kenmerkt zich doordat de tranen dikker zijn en langer aanhouden.

Sommige stille wijnen tonen een lichte tinteling of “pétillance” door koolzuurgas. Hoe wel dit kan indiceren op een fout in de wijn (zoals hergisting of malolactische omzetting in de fles), worden sommige lichte, niet-houtgerijpte witte wijnen gebotteld met een beetje opgeloste koolzuurgas, voor een prettige frisheid en textuur.

Belletjes zijn van fundamenteel belang voor mousserende wijnen. Het is een algehele mis opvatting dat hoe de belletjes eruit zien, een aanwijzing is voor de kwaliteit van de wijn. Er zijn echter andere factoren, zoals eventuele onrechtmatigheden in het wijnglas, die van invloed kunnen zijn op hoe de wijn zich in het glas toont.

Conclusie

Het is dus niet zonneklaar vanuit het uiterlijk of een wijn nog goed is. Echter indien de wijn troebel én donkerbruin is, is de kans wel erg groot dat de wijn niet meer goed is. Vandaar dat geur en smaak er ook toe doen. Maar deze volgen nog!

Hoe en wat proeven we?

Hoe proeven we?

In de voorgaande blogs is het steeds gegaan over hoe wijn smaakt. Maar wat bepaalt smaak nu eigenlijk? Je proeft met smaakpapillen. Er zitten wel 10.000 papillen in je mond, waarvan de meeste op de tong. Er zijn vier basis smaken die men kan proeven; zout, zuur, zoet en bitter. Nu hoor je de laatste tijd steeds vaker dat er een vijfde smaak is; umami. Umami is het Japanse woord voor hartig of heerlijkheid.

Wat zijn eigenlijk smaken?

Smaak laat je genieten van eten en drinken. Wanneer je een stof in de mond neemt ontstaat er een chemische reactie  tussen de stof en de smaakpapillen. Deze reactie heet sensatie.

Elke smaakpapil bestaat uit honderden smaakgevoelige cellen die het signaal van smaak doorgeven aan de hersenen. Smaken zijn alleen waarneembaar wanneer deze zijn opgelost in speeksel. Dus wanneer de mond meer speeksel produceert, helpt dit bij het proeven en onderscheiden van smaken.

De vijf basis smaken

Smaken houden verband met typen voedsel/drank waar het lichaam op reageert. Elke smaak laat de papillen reageren om een sensatie teweeg te brengen. Zoetheid helpt ons energierijk voedsel te identificeren. Een bittere smaak fungeert als waarschuwing dat iets giftig kan zijn. Umami daarentegen geeft een signaal af van eiwitrijk eten. Iedere smaakpapil op de tong kan iedere smaak registreren, maar bij wijn proeven hanteren we vooral het volgende overzicht;

Smaak papillen
  • Vooraan op de tong de zoetheid (speeksel wordt dikker)
  • Zijkant-vooraan overwegend zout (maakt smaken sterker)
  • Zijkant-achteraan overwegend zuur (maakt speeksel dunner)
  • Achterop de tong bitterheid (geeft een droger mondgevoel)
  • Umami bevindt zich op de gehele tong
  • En laten we tannine niet vergeten, dit kenmerkt zich door de bitterheid op het tandvlees

Leuk detail is dat smaakpapillen ook op je gehemelte zit, welke belangrijk zijn voor de nasmaak. Bij het slikken duw je namelijk je tong tegen je gehemelte aan. Dit drukt de smaakstoffen tegen deze papillen waardoor de smaken extra worden benadrukt.

Ook het reukvermogen heeft een invloed op smaak, omdat de neusholte inwendig verbonden is met de mond. Wanneer je proeft, zullen de meeste mensen eerst ruiken aan de wijn. Hierdoor onderscheid je de eerste geuren. Wanneer je vervolgens de wijn in de mond neemt, worden de aroma’s voor de tweede keer waargenomen. Maar de perceptie is anders, omdat de vloeistof in de mond warmer wordt. Ook omdat de enzymen in ons speeksel het aromaprofiel van de wijn kan beïnvloeden. Omdat neus en mond zo verweven zijn, hebben externe factoren grote invloeden op ons reuk- en smaakvermogen. Wanneer iemand verkouden is of een allergische aanval heeft, zal je bemerken dat zowel je reuk- als je smaakvermogen drastisch vermindert.

Wat proef ik in wijn?

Maar hoe zit het dan met wijn en smaken? Waarom smaakt de ene wijn fruitig en de andere wijn juist niet? Nu, dit heeft diverse oorzaken. De druif die wordt gebruikt (bijvoorbeeld een torrontes is bijzonder “bloemig” daar waar een chardonnay heel “steels” is). De ene druif heeft veel profijt van wijnmaak techniek (zoals de chardonnay) daar waar de andere wijn voor zichzelf spreekt (zoals de torrontes dus).

Zoals gezegd de wijnmaak techniek heeft hier ook een invloed op. Wijnmaak technieken moet je denken aan malolactische vergisting; MLF (omzetten van zure appelzuren naar melkzuren), rijping op vat of stalen tanks (het eerste geeft smaakstoffen af, daar waar staal vanzelfsprekend geen additionele smaken afgeeft), of het laten liggen op lie (de wijn in contact laten met dode gistcellen). En zo zijn er nog vele andere invloeden.

Ook is de geografische ligging (zowel breedtegraad als hoogte) van groot belang. Net als het terroir (de bodem) en de klimatologische omstandigheden. Een pinot noir uit de Bourgogne (koel klimaat) zal heel anders smaken dan één uit Yarra Valley Australië (warm klimaat) deze neigen naar meer door ontwikkeld (gestoofd) fruit.

Conclusie

Is er dan een vuistregel hoe wijn kan smaken? Nou de conclusie is dus; eigenlijk niet. In een volgend blog zal ik verder ingaan op hoe je nu wijn kan proeven (ja er is meer tussen hemel en aarde dan alleen de wijn doorslikken…). En ook een aantal opties hoe wijn en eten elkaar kunnen versterken.

Geverifieerd door MonsterInsights