Valle Archieven - Love4Wine

19 juli 20239 september 2023

De hoogst gelegen wijngaard ter wereld

In het uiterste noorden van Argentinië, op 23 graden zuiderbreedte, omvat het wijngebied meer dan 6.000ha gelegen in de Calchaguí-vallei en de Jujuy-vallei. Dit omvat ongeveer 3% van de Argentijnse wijnarsenaal. Calchaquí en Humahuaca in Jujuy zijn tevens de Geografische Indicaties die in dit gebied gelden. We vinden in deze regio tevens de hoogst gelegen wijngaard ter wereld. Op een duizelingwekkende 3.329m boven zeespiegel vinden we in de stad Uquia deze bijzondere wijngaard.

Hoogst gelegen wijngaard ter wereld in North Argentinië

De Calchaquí vallei strekt zich uit over drie provincies; Salta, Tucumán en Catamarca. De wijn traditie gaat hier terug naar de 18^e eeuw en hebben hun wijngaarden op grote hoogte, variërend van 1.550 tot 3.111m. De IG Cafayate Valley in Salta is de belangrijkste producerende centrum in het gebied van 60% van de aanplant. We vinden hier exceptionele Torrontés wijnen, met zijn karakteristieke parfum van abrikoos en perzik, hoewel Malbec de meest gecultiveerde variëteit is en degene die zijn oppervlakte het meest zag toenemen in de afgelopen 20 jaar. Daarnaast vinden we ook goede aanplant van Cabernet Sauvignon, Syrah en de lokale Cereza druivensoort.

Het klimaat is erg droog met grote dagelijkse temperatuurverschillen en intense zon, versterkt door de hoogte en de lange zomers. De hoogte levert de broodnodige verkoeling. De bodems zijn over het algemeen zandleem of zandering met een hoog aandeel fijn zand wat de drainage bevordert. Wijnstokken zullen daardoor dieper moeten wortelen om bij de voedingsstoffen te kunnen komen.

Recent Jujuy

Gelegen in het uiterste noordwesten van het land, onderscheidt de provincie Jujuy zich door de unieke kleur van zijn land en door een rijk cultureel erfgoed van de inheemse volkeren van het gebied. De aanplant is hier recent, pas na de eeuwwisseling, en voornamelijk in de gematigde valleien rondom de provinciehoofdstad San Salvador de Jujuy en in het Quebrada de Humahuaca welke in 2015 is toegevoegd aan de geografische indicaties. Dit is door UNESCO uitgeroepen tot werelderfgoed. Het is in deze provincie waar we de Moya-wijngaard op 3.329m boven zeespiegel vinden. Het is tevens de regio die het dichtst bij de evenaar ligt waar wijnbouw voorkomt. Tenslotte ligt in het zuiden de Valles Templados GI waar het warmer is dan in Quebrada de Humahuaca.

Het klimaat wordt sterk beïnvloed door de hoogte en kent een grote dagelijkse temperatuurverschillen en vanwege de hoogte (1.700 tot 3.329m) ook hoge zonnestraling. De druivensoorten zijn vooral blauwe soorten, waarbij Malbec het meest staat aangeplant. De wijnen zijn vol, bijna zwarte kleuren met violette randen, die de identiteit van wijnen van extreme hoogte markeren.

Divers Salta

In de provincie Salta liggen de wijnregio’s vooral geconcentreerd in de Valle Calchaquís. Salta kent ongeveer 3.600ha aan wijngaarden waar met name blauwe druivenvariëteiten domineren.

Langgerekt Calchaquís

De Calchaquís IG-valleien is een systeem van valleien van 270 km lang. Ook hier domineert hoogte, van 1.530 tot maar liefst 3.111m hoogte. Net als in andere delen van het land is Malbec de belangrijkste variëteit, ondersteund door Cabernet Sauvignon en Torrontés. Merlot, Tannat, Cereza, Syrah, Bonarda en Moscatel (meestal Muscat van Alexandrië) worden ook geteelt. De wijnen staan goed aangeschreven om hun zuurgraad en concentratie en de regio is daarom een prijswinnende regio.

Net als in andere delen van het land is Malbec de belangrijkste variëteit, ondersteund door Cabernet Sauvignon en Torrontés. Merlot, Tannat, Cereza, Syrah, Bonarda en Moscatel (meestal Muscat van Alexandrië) worden ook gekweekt.

Kleinschalig Cachi

In het noorden van de Calchaquís valleien vinden we Cachi met slechts 87ha. Er zijn een handvol wijnmakers, de vinificatie vindt elders plaats. We vinden hier vooral mineraalrijke Sauvignon Blanc en zeer mooi gestructureerde Malbec. Dit is absoluut een regio die het ontdekken waard is, alleen zijn de wijnen niet makkelijk verkrijgbaar.

Hoogste wijngaard in Molinos

Net ten noorden van Cafayate Valley ligt Molinos waar de wijngaarden gedomineerd worden door Bodega Colomé. Dit huis kent de op één na hoogste wijngaard ter wereld en tevens de oudste in Argentinië. Er is ongeveer 130ha aan wijnbouwgebied. Bodems in het gebied zijn meestal alluviaal van oorsprong en bestaan uit zand en grind met een duidelijk vulkanische oorsprong en reiken tot wel 3.111m. In combinatie met de lage regenval in Molinos bieden deze vrij drainerende bodems wijnbouwers veel controle over de groei van de wijnstokken door het gebruik van irrigatie. Groeikracht en druivenopbrengsten kunnen worden verminderd, wat leidt tot kleine, geconcentreerde bessen die veranderen in intense, goed gestructureerde wijnen. De wijnen worden echter geëtiketteerd als Valle Cachaquí of Salta in plaats van het minder bekende Molinos. Naast de zeer bekende en hoogwaardige Malbec, komt er ook heel goede fruitige Torrontès vandaan.

In een eerdere blog is de Colomé 1831 uitvoerig beschreven. Wanneer u interesse heeft in deze rijke smaakvolle wijn, of zelfs de Maxima Altura die gemaakt is van druiven van de wijngaard op 3.111m, neem dan even contact met ons op.

Het één na grootste San Carlos

San Carlos in Salta is met haar 630ha de één na grootste wijnbouwregio in Salta. Het ligt tussen Molinos en Cafayete Valley in en heeft met haar 1.900m dan wel niet de hoogste wijngaard ter wereld, maar is nog steeds hoog.

Grote historische waarde in Tucumán

In Tucumán was de zetel van het Congres gevestigd waarmee de onafhankelijkheid van de Spaanse overheersing werd uitgeroepen. Wijnbouw vindt hier plaats in de steden en gelijknamige subregio’s Amaicha del Valle en Colalao del Valle dat onderdeel uitmaakt van de regio Tafi del Valle IG. Wijn activiteit vindt plaats tussen de 1.690 en 2.230m hoogte en is verspreid over 127ha. De wijnbouw heeft hier een toevlucht genomen. In het begin van 1990 was hier nauwelijks 10ha.

De hoogte, de sterke invloed van de zon, de zachte noord-zuidwind, de zandleembodems, en de dagelijkse temperatuurvariatie, maken dat de Tucuman-wijn helder gekleurd, eenvoudig en kruidige aroma’s hebben. Samen met zoete, fruitige en rijpe smaken heeft de wijn de juiste balans tussen fruit, zuur en alcohol. De meest aangeplante variëteiten in Tucumán zijn Malbec (40% van de aanplant), Torrontés en Cabernet Sauvignon. Deze laatste produceert hoogwaardige en sterk geconcentreerde wijnen, waarbij het terroir de overhand heeft. Tenslotte vinden we ook de lokale Criolla Chica. In Chili staat deze bekend onder de naam País, origineel uit Spanje, waarvan aanplant nog steeds op de Canarische Eilanden te vinden is, heet het Listan Priesto en in California Mission.

Spectaculair landschap van Cafayate Valley

In het zuidwesten van de provincie ligt Cafayate Valley IG waar we de grootste productie vinden. Cafayate heeft een warm klimaat en koude nachten. Deze kunnen gedurende de dag stijgen naar 38C en in de nacht zakken naar slechts 12C. Samen met de lange zomers maken deze kenmerken een goede groei van de wijnstokken mogelijk. Waarbij de zanderige en diepe bodems een belangrijke rol spelen. De winters zijn koud met gemiddeld -6C waarbij vorstschade een groot risico vormt. De wijnen zijn over het algemeen van zeer goede kleur, aroma’s en smaken levend en met intense en rijpe tannine, dankzij het felle zonlicht. Het is Cafayate die één van de meest spectaculaire aanblikken van Argentinië kent. Van hete droge woestijn tot hoge bergen tot subtropisch regenwoud.

Zowel witte als rode wijnen herken je aan hun fruitigheid. Doordat men wacht op de juiste rijpheid van de druiven, is het alcoholgehalte is meestal hoog vanwege de hoge suikerproductie in het warme klimaat. Hoewel de blauwe druivensoorten domineren, waarbij vooral Malbec de boventoon voert, is het Torrontés Riojano die men ziet als de variëteit met de mooiste uitdrukking van Salta. Ook vinden we hier Tannat, wat toch wordt gezien als de druivensoort uit Uruguay. Het is niet verwonderlijk dat we hier dezelfde druivensoorten als in het zuidelijk gelegen Mendoza tegenkomen. Beide regio’s kennen eenzelfde bodemstructuur met een zanderige toplaag over een kleibasis.

Catamarca

Tenslotte ligt in het zuiden van het Noorden de provincie Catamarca. De wijnbouw is grotendeels geconcentreerd aan de oevers van de rivier de Abaucan, van de hoogwaardige regio Fiambalá tot de productievere regio Tinogasta in het zuiden van de provincie. Net als het grootste deel van Argentinië heeft Catamarca een balans van lage breedtegraad en grote hoogte die bevorderlijk is voor de wijnbouw. Catamarca valt onder de aanzienlijke regenschaduw van de Andes en is daardoor droog en heet, vooral in de zomer. Gemiddelde jaarlijkse neerslag hier is 432mm. Gelukkig vloeit gesmolten sneeuw via de rivieren naar beneden voor irrigatie. Hierdoor hebben wijnbouwers veel controle over de groei van de wijnstokken. Door de hoeveelheid water die wijnstokken ontvangen te beperken, kunnen kracht en opbrengsten worden verminderd, wat leidt tot wijn met een hogere concentratie.

In de gehele provincie staat een indrukwekkende 2.500ha aangeplant, maar de kwaliteit is niet noemenswaardig. Het is vooral massaproductie van vooral Cereza, een Criolla Grande variant, in Tinogasta GI. Echter er zijn ook een paar pareltjes te vinden. Santa Maria GI met haar 760ha valt binnen het uiterste zuidelijke puntje van Valle de Calchaquís GI. Daarnaast liggen de subregio’s Belén (205ha) en Pomán (37ha) meer naar uit midden en zuiden. Tot in het begin van de 21^e eeuw was de productie voornamelijk gericht op tafelwijn en rozijnen. Net als in andere Argentijnse wijnregio’s is men zich gaan richten op kwaliteit en commerciële exploitatie waardoor aanplant van Torrontés, Syrah en Malbec is gegroeid.

4 juli 20234 juli 2023

Ontkurk prachtig zuiden van Chili

Hoe zuidelijker je komt hoe koeler het wordt, want op het zuidelijk halfrond zak je af naar de zuidpool. In ontkurk het zuiden van Chili gaan we op zoek naar de koelere en prachtig mooie wijnregio’s. Dit zijn de regio’s Southern Chile of kortweg The South en de Austral. Zuidelijk van Cauquenes begint The South en dit strekt zich uit tot aan Los Angeles (en nee, niet L.A. in California). Waar het vervolgens in de Austral overgaat en strekt tot aan de stad Osorno. Dit gebied strekt zich uit over zuiderbreedte 35 tot 40 graden (wat gelijk staat aan het noorden van Nieuw Zeeland of de lijn van Napels/Madrid – 40 graden noorderbreedte – tot Tanger in Marokko/Limasol op Cyprus – 35 graden noorderbreedte). Zowel de ligging is gespiegeld als ook het klimaat. Op het noordelijk halfrond zijn dit hete tot zeer hete klimaten. Terwijl op het zuidelijk halfrond dit juist veel koelere gebieden zijn.

The South waar traditionele wijnbouw in ere wordt gehouden

De wijnregio Southern Chile omvat een schat aan oude wijnstokken, waar traditionele wijnbouw in ere wordt gehouden. Hier richt men zich onder andere op de druivensoorten die het eerst werden aangeplant door de kolonisten. Denk daarbij aan Sémillon, een druivenras die prachtig mooie wijnen uit het zuiden van Chili voortbracht. Deze druivensoort bereikte een aanplant van 30.000ha in de jaren 1960. Hiermee was Sémillon verantwoordelijk voor de beste witte wijnen uit Chili in die tijd. Helaas werd deze druif vanaf de jaren 80 vervangen door het commercieel sterkere Sauvignon Blanc en Chardonnay. Vandaag de dag is er nog ongeveer 950ha Sémillon te vinden in Maule (Central Valley regio) met wijnstokken van meer dan 70 jaar oud.

Een andere zuid-Franse druivenras die we in Chili zien is Cinsault. Deze staat vooral in de Maule en Itata valleien. Zij is lang gebruikt als bijrol in blends, maar onlangs heeft Cinsault een nieuwe leidende rol gekregen.

País is de meest traditionele en authentieke druivensoort in Chili. Dit ras staat ook bekend onder de namen Listan Prieto in Spanje, Criolla in Argentinië of Mission in Mexico en de Verenigde Staten. Geïntroduceerd door Spaanse kolonisten, afkomstig uit La Mancha, is País de basis voor pipeños (jonge ongefilterde wijn), chichas (een traditionele gefermenteerde drank) en asodealos del sur (een zoete wijn). Hoewel lang genegeerd door de internationale wijnmarkt, voegt País iets unieks toe. Te weten de aanwezigheid van vers fruit met een fantastisch balans verfijnde smaakprofiel en mooie tannine.

Tenslotte Muscat d’Alexandrie, die gelijktijdig met País in Chili arriveerde. Met name in Itata en Bio Bio valleien staat dit druivenras aangeplant. Muscat wordt gebruikt voor pisco, een weelderig zoete maar droge wijn en daarnaast voor pajarete, welke afkomstig is uit de DO Coquimbo en DO Atacama.

Valle del Itata

De historische, koele klimaatregio Valle del Itata wordt gedomineerd door Carignan, Muscat van Alexandrië en País, hoewel producenten modernere druivenrassen zoals Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Pinot Noir en Chardonnay beginnen te planten. Hoewel de grenzen van de Denominación de Originen 10.000km2 beslaat, is de dichtheid van wijngaarden bijzonder laag. En concentreert zich vooral rondom de rivieren Itata en Nuble. De eerste wijnstokken zouden in 1550 gearriveerd zijn en tegen de 20^e eeuw was bulkproductie de belangrijkste bron van inkomsten met grote hoeveelheden Muscat d’Alexandrie en País. Toen de Chilenen vanaf de jaren 1980 kwaliteit boven kwantiteit gingen stellen, raakte Valle del Itata uit de mode.

Het klimaat is vochtig mediterraan met aanzienlijk lagere temperaturen dan in de meer noordelijke valleien. Er zijn grote verschillen in dag- en nachttemperaturen, wat de balans en zuurgraad te goede komt. De bodems zijn zanderig, graniet en mineraalrijk, waardoor ze goed gedraineerd zijn. Wat een basis vormt voor een hoge productiviteit. Daarom dat País, Muscat en Carignan zich hier goed thuis voelen. Maar vandaag de dag proberen wijnhuizen deze oude wijnerfenis die was vergeten te redden door fijne soorten Cabernet Sauvignon, Carménère, Merlot, Tintórera, Semillón, Chardonnay en Sauvignon Blanc te cultiveren, waarbij de nadruk komt te liggen op biologische productie en hoge kwaliteitsnormen.

Stijgende populariteit van Valle del Bio Bio

Juist vanwege de zuidelijke ligging en koeler klimaat vinden we in Valle del Bio Bio frisse aromatische wijnstijlen. Hierdoor is de populariteit van Valle del Bio Bio DO enorm gestegen. We vinden hier dan ook voornamelijk aromatische druivenrassen als Riesling, Viognier en Gewürztraminer.

De Bío Bío vallei is een van de meer extreme wijnproducerende regio’s van Chili en ervaart meer wind-, regen- en klimatologische variatie dan het grootste deel van de rest van het land. Het koele klimaat – en het verlengde groeiseizoen dat het mogelijk maakt – is veel beter geschikt voor de ontwikkeling van complexe aromaten in witte wijn dan de hete, droge klimaten van de Maipo-vallei of Cachapoal verder naar het noorden. Hoogte speelt hier geen rol, het is koel genoeg in de vallei.

Uitdagend Valle del Malleco

Vooral de klimatologische omstandigheden maken het uitdagend in Valle del Malleco DO. Deze zuidelijkste DO van The South kent een hoge regenval (1.300mm per jaar), een kort groeiseizoen en gematigd klimaat. Ter vergelijking, in Nederland valt er op jaarbasis ongeveer 900mm. Dus de schimmeldruk is erg hoog in deze regio. De productie van wijn van hoge kwaliteit is mogelijk dankzij dit klimaat en een bodem van glaciale en vulkanische aard – welke overigens zeer goed waterdoorlatend is. En dat laatste is nodig gelet op de hoeveelheid regen die hier valt! De frisse, mineraalachtige wijnen van Sauvignon Blanc, Chardonnay en meer en meer Pinot Noir, verdienen de internationale aandacht. Desondanks is de schaalgrootte nog erg beperkt, slechts 40ha aan wijnbouwgebied.

Zuidelijk gelegen Austral regio

Tenslotte de laatste regio in Chili ligt het meest zuidelijk gelegen wijnbouwgebied van Chili. Opgericht in 1994 is vastgelegd dat wijnen ten minste 75% uit deze regio dient te komen om gelabeld te worden als Austral. Het bestaat uit twee wijnregio’s; Valle del Cautin en Valle del Osorno. Het is een kleine regio van in totaal 25ha aan wijngaarden.

We zien een toenemende interesse van een aantal grote namen, zoals Casa Silva die experimenteren met Sauvignon Blanc, Chardonnay, Riesling of Pinot Noir. Tevens produceert men mousserende wijnen. Grote namen zijn zoekende om echte koele klimaten te vinden vanwege de opwarming van de aarde. Mogelijk tegen 2050 kan Austral een belangrijke koel klimaat regio zijn voor Chileense wijnen.

De Austral-regio heeft de aandacht getrokken voor de productie van koelklimaatvariëteiten, zoals Pinot Noir, Chardonnay en Sauvignon Blanc, die gedijen in deze omstandigheden en wijnen produceren met een uitzonderlijke aromatische complexiteit en mineraliteit. De regio teelt ook minder bekende variëteiten zoals Gewürztraminer en Riesling, wat de innovatieve geest van het gebied weerspiegelt.

Valle de Cautin

Direct ten zuiden van Malleco ligt Valle de Cautin DO in de Austral regio. Hier liggen twee belangrijke subregio’s te weten Perquenco en Galvarino, afgeleid van gelijknamige dorpsnamen. Te midden van het Mapuche gebied in het La Araucanía gebied ligt de wijngaard Viña Aynco. Gelegen in Galvarino, wat een relatief droog gebied is in het zuiden, is 2.5ha aangeplant met Pinot Noir, Riesling en Chardonnay. Viña Aynco redde bijna niet-geïrrigeerde 30 tot 70 jaar oude wijnstokken van bosbouwactiviteiten. Het zijn ongefilterde wijnen met natuurlijke zuren en relatief laag alcohol.

Valle de Osorno

Verder ten zuiden ligt Valle de Osorno. Ook hier zijn twee subregio’s namelijk Lago Ranco en Valle del Bueno. Ondanks de 1.500mm regenval, is wijnbouw toch mogelijk, doordat dankzij klimaatverandering het warmer en de regenval minder wordt.

Michel Torres, een zeer bekende naam in Chili, ziet in Osorno een enorme potentie voor de productie van mousserende wijn. Dit vooral dankzij het koele klimaat en de mix van vulkanische en alluviale bodem.

Ook Casa Silva is actief in deze regio. In 2006 plantte zij de eerste wijnstokken in Lago Ranco onder de Austral DO. De Casa Silva ‘Lago Ranco’ Riesling is een unieke en heerlijke uitdrukking van de klassieke Riesling druif. De wijn heeft verbazingwekkende aroma’s, sappige limoen en geel fruit, samen met minerale tonen en een elegante afdronk. Deze wijn is afkomstig van Casa Silva’s Futrono Estate in Lago Ranco. De wijngaarden zijn geplant op hellingen gelegen tussen twee bergen die voor het Ranco-meer vallen. De bodem is 100% vulkanische as wat de minerale tonen onderstreept.

Tot slot

Dit laatste artikel in de serie van Chili bracht ons van het woestijnachtige noorden naar het koele zuiden. We hebben een hele schakeling aan variëteiten gezien, maar vooral Bordeaux-blend en Carmenère zijn toch wel top favoriet.

In het koele zuiden zijn we een groot potentie. Naast het feit dat het nu prachtig mooie wijnen in het zuiden van Chili te vinden zijn van vooral koel klimaat druivenrassen, is de verwachting toch wel dat met een jaar of 30-50 het er flink opgewarmd is. Ja ook hier is de global warming duidelijk aanwezig. We vinden een Sauvignon Blanc en Chardonnay ook noordelijker, komen ze hier toch echt het best tot hun recht. De wijnen zijn toch crispier, frisser, en aromatischer dan aan de westkust.

Bent u geïnteresseerd in de prachtig mooie wijnen uit deze regio’s in het zuiden van Chili? Neem dan even contact met ons op, want ze zijn niet altijd goed verkrijgbaar.

27 juni 202313 november 2023

Groot volume productie uit Central Valley

De Chileense Central Valley, die vooral bekend staat om de productie die in een groot volume hier plaats vindt, dient men niet te verwarren met de Californische Central Valley. Het omvat enkele van de grootste wijnbouw regio’s dat uitstrekt van Maipo Valley in het noorden – dat grenst met de Aconcagua regio – tot aan Maule in het zuiden. Central Valley is de belangrijkste volume producerende wijnregio van Chili. En dankzij haar omvang, geniet het ook van verschillende klimaat- en bodemtypes, zodat geen wijn hetzelfde is.

Over het algemeen heeft Central Valley een relatief koel klimaat met droge zomers en milde winters. Hierdoor kan er nagenoeg alles goed groeien, waardoor Central Valley ook de belangrijkste productieregio van Chili is. Maar ook de belangrijkste wijn producerende regio van Zuid Amerika. Grote risico’s zijn de regelmatige droogteperiodes, overstromingen, vulkanische uitbarstingen en aardbevingen. Maar de wijngaarden doorstaan alle stormen.

Het zijn vooral de iconische Bordeaux variëteiten (Cabernet Sauvignon, Merlot en Sauvignon Blanc) die naast Syrah en Chardonnay aangeplant zijn. Ook Carmenère speelt een rol. In de koelere delen vinden we ook Gewürztraminer en Riesling. Deze koelere gebieden verdienen tegenwoordig de meeste aandacht, met name de uitlopers van de Andes en de rivierdalen getemperd door de invloed van de Stille Oceaan.

Prijsstelling

Chileense wijnen hebben een goede prijs-kwaliteit verhouding en dat vindt haar oorzaak in drie redenen. Ten eerste liggen de arbeidskosten veel lager dan in Europa of de Verenigde Staten. Dit is vaak slechts 1/3^e en wordt deels veroorzaakt, helaas, door illegale arbeid. Daarnaast zijn de kosten van grond aanzienlijk lager en tenslotte om de concurrentie aan te kunnen gaan, drukken de Chilenen hun prijzen. Central Valley staat vooral bekend om haar bulkwijn, productie in groot volume , afkomstig van vlakke wijngaarden. De hogere kwaliteitswijnen die kunnen ouderen zijn te vinden in de heuvels van Puente Alto (in Alto Maipo) en Alto Cachapoal.

Wanneer wijnen de referentie aan Central Valley op het etiket hebben, is niet dus niet veelzeggend. Dat betekent dat de druiven die voor de wijn gebruikt zijn, afkomstig mogen zijn uit het hele gebied en dat is dus erg groot. Van de 130.000ha aan wijngaarden in Chili, bevinden zich ruim 105.000ha in Central Valley (onderverdeeld in Maule incl Curicó – 53.000ha, O’Higgins in Rapel Valley – 41.500ha en Metropolitana met Maipo – 10.500ha). Vandaar dat de wijnen met Cental Valley op het etiket dus bulk of massa productie wijnen zijn zonder sporen van een specifieke regio. Dat wilt niet zeggen dat het geen goede wijn is overigens!

Bordeaux van Zuid Amerika

In Maipo, gelegen nabij de hoofdstad Santiago, is de wijnbouw geschiedenis van Chili ontstaan. Rond 1540 toen Santiago werd gesticht, werden ook de eerste wijnstokken aangeplant. Maar pas in de jaren 1800 dijde dit echt uit als indirect gevolg van de groeiende welvaart door de mineraalrijke Atacama woestijn. Hier vinden we enkele van de meest prestigieuze wijnen van Chili. Niet voor niets wordt Maipo ook wel het “Bordeaux van Zuid Amerika” genoemd. De Andes is de natuurlijke grens in het oosten, waar aan de andere kant het Argentijnse Mendoza te vinden is. Het is onder te delen in drie subregio’s Alto Maipo gelegen in de uitlopers van de Andes, Central Maipo in het middelste deel en Pacific Maipo nabij de Stille Oceaan.

Bordeaux blends domineren de aanplant. De bodem heeft een laag kaliumgehalte en een tekort aan stikstof wat een uitdaging vormt voor de wijnbouw. Maar recente technologie heeft de regio geholpen de effecten van deze tekorten te compenseren. Daarnaast bevatten de wijngaarden hoger zoutgehalte vanwege de noodzaak om te irrigeren met water uit de Maipo rivier.

Alto Maipo

Alto Maipo is uitstekend geschikt voor hoge kwaliteitswijnen. Het klimaat wordt beïnvloed door de hoogte (400 tot 760m) waardoor grote verschillen in dag- en nacht temperatuur ontstaat, wat goed is voor het behoud van de zuurgraad. De zon moet eerst in het oosten boven de Andes uit komen, voordat het haar licht spreidt over de westelijk gelegen wijngaarden. Hierdoor zijn de ochtenden koel en de middagen warm en zonnig. Daarnaast is de bodem arm en poreus. Dat zet de wijnstokken onder druk om water en voedingsstoffen te krijgen. Hierdoor gaat alle groeikracht naar de bessen in plaats van het bladerdek en krijg je dus heel geconcentreerde, fruitige druiven met haar eigen mineraalrijke karakter. Hier liggen ook de subregio’s Puente Alto en Pirque die het meest prestigieuze wijnbouwgebied van Maipo vormen.

Puente Alto

Puente Alto is één van de eerste regio’s in Chili die erkent werd door haar terroir. Hoewel op 700m hoogte gelegen, kent Puente Alto een alluviale bodemstructuur vanwege de nabijheid van de Maipo rivier. De bodem is droog,vrij drainerend en mineraalrijk. Dat resulteert in Cabernet-wijnen met een goede structuur, frisheid en stevige tannine. Almaviva, Don Melchor of Vinedo Chadwick hebben hun naam hier gevestigd en een goede Bordeaux wijn doet niet onder voor deze prijzen!

Pirque

Pirque ligt ten zuiden van Puente Alto en ligt net iets lager op 600m hoogte. De verschillen met Puente Alto zijn gering, maar de belangrijkste is toch wel de bodemopbouw. In Pirque is deze vulkanisch. Hierdoor neemt de minerale aroma’s toe in de wijn met soms een vleugje zwavel. Naast Cabernet Sauvignon vinden we hier ook Chardonnay en Sauvignon Blanc.

Centraal Maipo

De subregio Centraal Maipo is het oudste deel van de regio en ook het eerste bewoonde deel. Cabernet Sauvignon domineert de aanplant, maar ook Carmenère krijgt een groeiend aandeel. Het is het warmste en droogste subregio met een alluviale bodemstructuur. Deze rijkere bodem leidt tot iets minder verfijnde wijnstijlen. Vanwege de beperkte regenval is irrigatie een noodzaak en wordt vaak druppelgewijs verstrekt.

Pacific Maipo

De jongste telg in Maipo is Pacific Maipo subregio (ofwel Maipo Bajo). De wijncultuur is hier nog volop in ontwikkeling en profiteert vooral van de verkoeling vanaf de Stille Oceaan. De wijngaarden liggen vooral op oostelijke hellingen van het heuvellandschap om zo bescherming te vinden tegen de harde oceaanwind. Hier vinden we tevens subregio Talagante. Hoewel Talagante een eigen DO heeft, is het zeer zeldzaam om dit op het etiket aan te treffen. Meestal gebruikt men de overkoepelende Maipo Valley DO. Rode wijnen uit Pacific Maipo hebben een verfrissende natuurlijke zuurgraad. Het is ook een gebied waar geëxperimenteerd wordt met witte druivenrassen waaronder Sauvignon Blanc. Hoewel er nog maar een paar wijngaarden zijn, zijn er veel wijnhuizen die wijn maken van druiven uit het hele land.

Rapel Valley

Vernoemd naar de Rapel rivier en het Rapel-meer maakt de Rapel Valley onderdeel uit van de administratieve regio O’Higgins. Dit is één van de grootste wijnproducerende regio’s in Chili. Binnen Rapel Valley vinden we twee subregio’s: het noordelijk gelegen Cachapoal en zuidelijk Colchagua. Het staat vooral bekend om Carmenère en Cabernet en toenemende mate van Malbec aanplant. Mogelijk ingegeven doordat Mendoza aan de andere kant van de Andes ligt. De twee subregio’s zijn zeer tegenstellend. Daar waar in Cachapoal de beste wijngaarden in het oostelijke deel, in de uitlopers van de Andes te vinden zijn, zijn de wijngaarden van Colchagua juist in het westen te vinden. Cachapoal produceert een redelijk grote hoeveelheid van goede kwaliteitswijnen, terwijl Colchagua juist internationaal veel aandacht trekt met meer uitgesproken wijnen.

Doordat Chili meer nadruk ligt op commercialisering van de wijnregio’s is de naam van Rapel Valley naar de achtergrond gedrukt. Indien niet afkomstig uit één van de twee subregio’s, gebruikt men eerder de benaming “Valle Central” dan “Valle Rapel”.

Cachapoal

Het klimaat van Cachapoal wordt getemperd dankzij de vele rivieren die uitmonden in het Rapel-meer. Hierdoor heeft de subregio een mediterraan klimaat dankzij de beschutting van de kustheuvels tegen de verkoelende werking van de Stille Oceaan. De meeste noemenswaardige wijngaarden liggen in het oosten van de subregio, in de uitlopers van de Andes. Hier staan, net als in Maipo, vooral Cabernet Sauvignon. Terwijl op de warmere vlakte vooral Carmenère aangeplant staat. Tevens vinden we nog Merlot, Syrah en Chardonnay.

In het oosten van Cachapoal zijn de grind- en zandgronden colluviaal, die in de loop van de tijd van de hellingen van de Andes in de vallei zijn afgezet. Hun vrij drainerende aard beperkt de opbrengst en groei, wat leidt tot kleine, geconcentreerde bessen die dichte, goed gestructureerde wijnen produceren. De westelijke bodems zijn een iets vruchtbaardere leem, ideaal is voor Carmenère. Ook andere vochtminnende druivenvariëteiten doen het hier goed.

In Cachapoal vinden we ook de subregio Peumo, die enkele van de beste Carmenère wijnen bevat. Deze subregio is in 1994 opgericht. Het klimaat is zeer geschikt voor de warmte minnende Carmenère, de Cachapoal rivier beïnvloedt de warme dagen en mildere nachten. Concha y Toro is de dominante wijnproducent die met Carmin de Peumo de regio op de kaart heeft gezet.

Beroemd Colchagua

Eén van de meest bekende wijnregio’s van Chili is toch wel Colchagua. Het is een veelbelovende regio die bekend staat om haar volle wijnen van Malbec, Cabernet Sauvignon en Carmenère in het warmere oosten. Terwijl Chardonnay, Sauvignon Blanc en Syrah in het koelere westen staan aangeplant. Colchagua heeft een koel mediterraan klimaat met beperkte regenval en een bodemopbouw dat bestaat uit klei, zand en graniet. Het is er dus warm dat profiteert van de verkoelende oceaan wind en relatief droog. Ideaal voor wijnbouw dus. Dit terroir in combinatie met de continue focus op marketing heeft Colchagua zo beroemd gemaakt.

In Colchagua zijn het de oostelijke hellingen van het kustgebergte dat een belangrijke basis vormt voor de wijngaarden. Ze profiteren van de vroege heersende zon, de verkoelende hogere locaties en de vrij drainerende granieten bodem dat bijdraagt aan kleinere maar geconcentreerde bessen. De dagelijkse temperatuur varietie draagt bij aan een mooi balans tussen zuurgraad en rijpheid. Op de lager gelegen wijngaarden op de vlaktes is het aanzienlijk warmer.

Subregio’s van Colchagua

De moderne wijnkelders zijn gebouwd met oog op het toerisme en vandaar dat Colchagua ook vaak de “Napa valley van Chili” wordt genoemd. Er zijn wel 16 verschillende DO’s te vinden in Colchagua, maar er zijn er drie die het noemen waard zijn. Apalta ligt in een hoefijzervormig vallei ten noordoosten van Santa Cruz. Deze wijnen van vooral Cabernet Sauvignon, Carmenère en Syrah zijn zeer geliefd. Het is de thuisbasis van de beroemdste producenten, waaronder Montes en Casa Lapostolle (eigendom van de Marnier-Lapostolle familie die Grand Marnier produceert). De wijngaarden liggen op de valleibodem en heeft een mediterraan klimaat. De alluviale bodem bestaat uit zeer arme zand- en kleileem met graniet op de heuvels. Dit geeft tevens de naam van deze DO; apalta betekent “arme bodems” in het lokale dialect.

Lolol DO

Gaan we naar het zuidwesten, door DO Santa Cruz, komen we bij DO Lolol. Deze relatief onbekende subregio heeft de aandacht getrokken door haar sublieme Sauvignon Blanc en Bordeaux-blends. Het relatief koele klimaat kan ook uitstekend vergeleken worden met Bordeaux. De reden dat het hier zoveel koeler is vergeleken met andere regio’s in Colchagua heeft te maken met de invloed van de Humboldt-stroom, Lolol ligt slechts 30km van de Stille Oceaan. De bodem bestaat hier uit rode klei en afgebroken rots en grind. Deze arme bodem draagt dan ook bij aan de smaakontwikkeling en stevige tannine.

Peralillo DO

Tenslotte Peralillo welke tussen de steden Santa Cruz en Marchihue ligt. Deze kleine DO heeft slechts één bekende wijnproducent, Los Vascos van de familie Rothschild-Lafite (bekend uit Bordeaux). Er zijn slechts enkele wijnen die Peralillo DO op het etiket dragen. De meeste wijnproducenten kiezen ervoor om te liften op de bekendheid van Colchagua DO. De beste wijngaarden liggen op de oostelijke uitlopers van het kustgebergte, die Peralillo beschermt tegen de ergste van de koude oceaanwinden. Het algemene klimaat in Peralillo is mediterraan, met warme, droge zomers en koele winters. De bodems, grotendeels vulkanisch van oorsprong, bestaan uit zandige klei en graniet. De resulterende wijnen zijn intens op smaak gebracht, met stevige tannine en een goede structuur.

Montes en Vina Casa Silva zijn uitstekende wijnhuizen die opereren in de Colchagua subregio.

Curicó

De subregio Curicó is opgedeeld in twee DO’s te weten Teno DO in het noorden en Lontue Valley in het zuiden. Het staat bekend om haar betrouwbare en goede rode wijn van Cabernet Sauvignon voor dagelijks gebruik. Maar ook Sauvignon Blanc en vooral de Chardonnay doet het uitzonderlijk. De wijngaarden in Curicó zijn beplant met meer variëteiten dan waar dan ook in Chili. De rode wijnen kunnen niet wedijveren met de fantastische Maipo-wijnen. Noch komt de Sauvignon Blanc in de buurt van de frisse en complexe stijl uit Casablanca. Desondanks is het een productie in groot volume binnen Central Valley die consistent en betrouwbaar is.

Het zal inmiddels niet meer verrassend zijn dat het oostelijke deel van de regio koeler is dan het westelijke deel, vanwege de koude lucht die vanuit de Andes naar beneden komt. Het uiterste westen profiteert ook nog een beetje van de verkoelende wind vanaf de Stille Oceaan. De smeltwaterrivieren Lontue en Teno hebben een belangrijke invloed op de wijnbouw activiteiten. De gevarieerde bodems zijn afgeleid van kalksteen en vulkanisch gesteente en zijn in de loop der tijd in de vallei afgezet door de rivieren (alluviale afzetting) en door zwaartekracht (colluviaal). Doordat de bodem iets vruchtbaarder is dan de meeste wijnregio’s, verklaart dit de reputatie van Curicó Valley as bulk producerende regio van goede kwaliteit.

Bijzonder Pais in Maule

Maule Valley, of Valle del Maule, wordt al jarenlang geassocieerd met bulkwijn. Hiervoor gebruikt met de lokale druivensoort País, wat Maule meteen bijzonder maakt. Maar de productie zal langzaam veranderen omdat País vervangen wordt door internationale soorten als Cabernet Sauvignon en Carmenère. Ook produceert Maule enkele wijnen van wereldklasse van zeer oude Carignan wijnstokken. Zoals ook op het kaartje te zien is, is Maule één van de grootste regio’s qua oppervlakte. Dit betekent dat het ook diverse terroir met zich mee brengt, van laaggelegen rivierdalen tot het Andes gebergte.

De wijnbouw geschiedenis loopt terug naar de Spaanse kolonisatie. País stamt ook oorspronkelijk uit Castilla la Mancha, terwijl er vandaag de dag nog maar enkele aanplant op de Canarische Eilanden te vinden is. Pas sinds midden jaren 1990 is in Maule Valley een kwaliteitsslag begonnen. Desondanks staat Maule ook bekend om haar 70-jarige Carignan-wijnstokken die worden gebruikt om zachte, aardse rode wijnen te produceren met rijke pruimen- en zwartfruitkarakters.

Doordat Maule Valley zoveel zuidelijker ligt, is het iets koeler dan in Rapel Valley of Maipo. Tevens valt er meer neerslag, vooral in de winter. Omdat de zon intensiteit onverminderd hoog is, geniet Maule Valley van warme dagen gevolgd door koude nachten. Hierdoor verlengt het groeiseizoen, rijpen de bessen langzaam en krijg je een goed balans tussen rijpheid en zuurgraad. De Maule rivier voorziet het gebied van water en zijn alluviale grondsoorten. Deze zijn divers van graniet, rode klei, leem en grind. De wijngaarden op de heuvels zijn vruchtbaarder en leveren grotere opbrengsten dan in de vallei.

Subregio’s in Maule

Er zijn een aantal subregio’s. Valle del Claro DO is een redelijk kleine regio met maar een handvol wijngaarden. Valle de Loncomilla DO ligt in het centale deel van Maule Valley. Volle fruitgedreven Bordeaux-blend wijnen zijn het signatuur van deze DO. De wijngaarden liggen nabij de Loncomilla-rivier waar de bodems vruchtbaar zijn en dus hoge opbrengsten genereren. Ook zijn de wijngaarden te vinden in het heuvelachtige gebied, waar de grond armer is en wijnstokken diepe wortelsystemen moeten maken om voedingsstoffen te vinden. Hierdoor zijn deze druiven van hogere kwaliteit. Wat opvalt aan Loncomilla is de grote verschillen tussen dag- en nachttemperatuur die wel 20C verschil kunnen vertonen. Tenslotte is er ook de subregio Valle del Tutuvén, ook wel bekend als Valle de Cauquenes. Dit gebied is koel en zonnig en wordt opgedeeld in drie subgebieden. Aan de ingang van de vallei is het nog erg warm en staat vooral Cabernet Sauvignon aangeplant. Het drogere binnenland is uitermate geschikt voor Carignan. Terwijl het uiterste zuiden, nabij de kust vooral Chardonnay en Merlot goed presteren. Juist Carignan trekt de laatste jaren de aandacht van de internationale wijnhandel. Het wordt vaak gekweekt uit zeer oude, laagproductieve struikranken, gekweekt zonder irrigatie.

Hoewel deze subregio’s bestaan, komen de wijnen eigenlijk vooral als Maule Valley op de markt.

Tot slot

Hoewel Central Valley of Valle Cental, zich vooral opwerpt als productie in groot volume met de nadruk op Bordeaux-blends, Cabernet Sauvignon en Carmenère, zijn hier ook een aantal pareltjes te vinden. Wanneer je je portomonee echt wilt open trekken denk dan aan de Andes subregio’s Puente Alta of Peumo. Maar gelukkig zijn er ook goed betaalbare pareltjes te vinden, denk aan Montes Alpha (rond €20) of de duurdere Alpha M (rond €70).

Een ander opvallend detail is de commercialisering. Hoewel er vele subregio’s zijn, kiezen de wijnproducenten toch vaak voor de meer algemene DO benaming. Omdat de marketing machine die erachter zit eenmaal erg goed werkt.

Over het algemeen zijn de wijnen uit Central Valley warme wijnen met een uitgesproken fruitig tot jammy karakter. Ze zijn goed betaalbaar, al vanaf €5. Dit zijn de meer bulkwijnen, goed voor alledaags gebruik. Wanneer je echt er voor wilt zitten, raad ik al snel aan iets meer uit te geven. Je krijgt echt waar voor je geld.

20 juni 202327 juni 2023

Echt fantastische kwaliteitswijnen in de Aconcagua

Ten zuiden van de Atacama en Coquimbo wijn regio’s ligt de Aconcagua zone met haar regio’s Aconcagua, Casablanca en San Antonio. Aconcagua regio maakt onderdeel van het grotere Valparaiso regio. Het is vernoemd naar de gelijknamige rivier die van Mount Aconcagua, die het zo belangrijke smeltwater naar de Stille Oceaan brengt. Deze berg is met 6.956m de hoogste berg in de Andes en op de twee Amerikaanse continenten. Dit brengt een enorm hoogte verschil met zich mee. In de Andes liggen de wijngaarden op zo’n 1.000m terwijl naar de kust deze op slechts 50m boven zeeniveau liggen. We gaan onderzoeken waarom Aconcagua in staat is echt fantastische kwaliteitswijnen voort te brengen.

Echt fantastische wijnen in de regio Aconcagua

Aconcagua is één van de vijf meest belangrijke wijnregio’s van Chili. Rode druiven rassen domineren de aanplant. Met name Syrah heeft zich goed aan de hete temperaturen en lange rijpingsseizoen aangepast en levert één van de echt fantastische kwaliteitswijnen van Aconcagua op.

Gelet op de ligging nabij de evenaar, is wijnbouw hier alleen mogelijk vanwege de oceanische invloed. Het creëert een onderscheidend klimatologisch kenmerk. Naarmate het warme, droge land van de regio in de loop van de middag opwarmt, stijgt de hete lucht in het oosten snel omhoog en zuigt koelere lucht uit de Stille Oceaan naar het westen aan. Dit proces wordt omgekeerd als het land ‘s avonds afkoelt. Deze dagelijkse briesjes matigen de anders hoge temperaturen in de Aconcagua-vallei en verminderen het risico op wijnstokziekte. De Antarctische ‘Humboldt-stroom’ die langs de westkust van Chili stroomt, helpt dit effect in stand te houden. Dit mediterrane klimaat heeft 215 mm regen per jaar. Deze bijzondere klimatologische en geografische omstandigheden zijn ervoor verantwoordelijk dat in Aconcagua echt fantastische kwaliteitswijnen geproduceerd worden.

Hoe het begon

Wijnpionier Don Maximiano Errazuriz plantte hier in de hete droge vallei de eerste wijnstokken en werd daarvoor belachelijk gemaakt. Maar vandaag de dag domineert het wijnhuis gestart door Errazuriz het gebied en produceert kwaliteit Cabernet Sauvignon, Syrah en Merlot.

Inmiddels staat er ruim 8.500ha aan wijngaarden aangeplant in deze regio.

DO Valle de Aconcagua

De Valle de Aconcagua is het meest bekend voor haar hoge kwaliteitswijnen met echt fantastische uitgesproken aroma’s. De wijngaarden worden natuurlijk geïrrigeerd door het smeltwater uit de Andes die de rivier meebrengt. Hier hebben Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc en Merlot een lange traditie in het binnenland van de vallei.

Verder landinwaarts in de Entre Cordilleras en Andes regio’s is de invloed van de zee minder en is het warmer. Je krijgt ook veel meer zon in het binnenland, wat erg goed is voor het rijpen van Bordeaux en mediterrane variëteiten, zoals Grenache en Syrah. Een mengsel van alluviale en granieten rotsen met diverse hellingen zorgen voor een aanzienlijke variatie aan microklimaten. Ook zijn deze klimatoligische omstandigheden goed voor de klassieke Bordeaux druivensoorten. Vanwege de hogere temperaturen, meer zonuren en drogere omstandigheden hebben wijnen meer structuur, hoger alcohol en strakkere tannine.

De rotsachtige bodem biedt veel weerstand voor de wortelstok. Deze moet daardoor harder werken hetgeen ideaal is voor een Cabernet Sauvignon. De stenen die de bodem bedekken voorkomen dat zonlicht het water verdampt, wat zeer welkom is in een heet klimaat. Tegelijk geven ze in de nacht de warmte af, zodat de koude nacht temperatuur weer gematigd wordt.

Ruim 40% van de wijnproductie betreft Bordeaux-blend terwijl vervolgens nog eens 15% Cabernet Sauvignon is. Dit wordt gevolgd door Pinot Noir (12%) en Sauvignon Blanc en Chardonnay (beiden 8%).

Aconcagua Costa DO

De Aconcagua Costa, een kleinere subregio van de grotere Aconcagua-vallei, is een onderscheidend wijnbouwparadijs. Genesteld in het meest westelijke deel van de vallei en niet ver van de Stille Oceaan, beschikt de regio over een uniek terroir dat de koele, maritieme invloeden benut. Deze laatste toevoeging in 2012 kent een koeler klimaat vanwege de invloed van de kustbries uit de Stille Oceaan en daarnaast spelen de zeemist en wolken een belangrijke verkoelende rol. Koelklimaat druivenrassen als Sauvignon Blanc en Chardonnay komen langzaam tot rijping waardoor de unieke aroma’s en zuurgraad verbeteren. Het is daarom dat het grote verschil met Valle de Aconcagua is dat in de Costa overwegend witte wijnen te vinden zijn. Vooral Sauvignon Blanc slaat hier goed aan. Het bodemprofiel is ook heel anders met leisteen en metamorf gesteente.

Wanneer je langzaam verder landinwaarts gaat, kom je eerst Pinot Noir tegen dat goed gedijt in deze koelere microklimaten. Ze heeft een reputatie opgebouwd dat dit wijnen met opmerkelijke diepte en complexiteit zijn. Maar ondanks dat is Syrah toch wel het kroonjuweel. Het koele klimaat en granieten bodem levert een Syrah op met peperige tonen, frisse zuren en fluweelzachte tannine.

Binnen de huidige Aconcagua Costa DO vinden we een aantal zones die in aanmerking kunnen komen voor een eigen DO, zoals Zapallar en Quillota. Opvallend detail is dat wijnmakers de Aconcagua Costa DO ook mogen gebruiken wanneer druiven uit Casablanca, San Antonio en/of Leyda geblend worden.

De grootste en meestbekende wijnhuizen van Chili, Errazuriz, Arboleda en Montes zijn hier goed vertegenwoordigd.

Montes Outer Limits Sauvignon Blanc

Viña Montes is opgericht door de Montes familie in 1987. Met hun Outer Limit-reeks zoeken zij nieuwe gebieden en grenzen op voor de wijnbouw. Zo ook deze Sauvignon Blanc uit Zapallar in Valle de Aconcagua. Op Slechts 7km van de Stille Oceaan genieten de wijngaarden optimaal van de verkoeling vanaf de Stille Oceaan.

Naast de typische tonen van passievrucht, biedt het aroma’s van limoen en grapefruit met een vleugje asperges op de achtergrond. Het is fris, knapperig en droog in de mond, met een zeer goed bereikte zuurgraad. Het lichaam is licht, maar blijft lang hangen, waardoor het koude klimaatkarakter nog verder wordt benadrukt.

Drink de wijn licht gekoeld en serveer bij salade, vis gerechten zonder romige saus of als nagerecht eventueel bij een kaasplankje met lichte kazen.

Neem even contact op wanneer u geïnteresseerd bent.

DO Valle de Casablanca

Pas in 1980, tijdens de revitalisering van de Chileense wijnindustrie, zagen de eerste wijngaarden het licht in Valle de Casablanca. De koele Pacifische winden zijn toegankelijk voor de laaggelegen valleien, waardoor prachtige Chardonnay, Sauvignon Blanc en toenemende hoeveelheden Gewürztraminer en Pinot Gris verbluffende resultaten behalen. Naast het koelere klimaat is de regenval iets frequenter en hebben witte wijnen de neiging om een minerale afdronk te hebben dankzij de zachte klei- en zandgronden in de regio. Het heeft veel investeringen aangetrokken van wijnbedrijven die hun witte wijnportefeuille wilden vergroten. En daar heeft Casablanca optimaal van geprofiteerd. Verder is Casablanca ook voorloper in Chili van biologische wijnen.

Doordat Casablanca op slechts 30km van de Stille Oceaan ligt, heeft de Humboldt-stroom grote invloed op het gebied. Deze koude stroming vanaf Antarctica brengt veel verkoeling. Vanwege de langere rijpingstijd, hebben witte druivenrassen meer tijd om hun smaakcomplexiteit te ontwikkelen terwijl zuren en suikers in balans blijven. Echter het grote risico hier zijn de voorjaarsvorsten. Deze kan grote schade toebrengen in de wijngaard.

De bodem bestaat vooral uit zanderig kleigrond wat goed waterdoorlatend is. Hier komt een ander risico om de hoek kijken. In dit soort bodems groeien nematoden weelderig. Dit zijn microscopische wormen die de wortelstokken van de wijngaard aanvreten en daarmee de groeikracht ondermijnen waardoor de druivenstok afsterft. Om deze reden hebben telers veel van hun wijngaarden op nematode-bestendige wortelstokken moeten enten – gelijkwaardig aan de phylloxera-bestendige wortelstokken in de Europese wijngaarden.

Waarom Casablanca zo uniek is

Wat Casablanca zo uniek maakt in Chili is de combinatie van de verkoelende oceaanwind met het hete klimaat en zanderige bodems. Dit is niet ergens anders te vinden. In het noorden (Coquimbo en Atacama) hebben een woestijnklimaat, terwijl Central Valley wat in het zuiden ligt vooral een continentaal klimaat kent. Slechts in het zuiden vinden we een gelijksoortig koeler klimaat, echter daar is de zon minder intens en valt er meer regen.

Montes Alpha Chardonnay

Of wat dacht u van die andere krachtpatser van Montes. Een schitterende Chardonnay uit de Alpha serie.

Complexiteit en subtiliteit gaan hand in hand. Met een heldere, goudgele kleur. Verleidelijke geuren en smaken van tropisch rijp fruit (ananas, banaan, mango), zacht pitfruit (perzik, abrikoos) en frisse grapefruit. In de verte iets van asperges, karakteristiek voor Chardonnay wijnen uit Casablanca. Tevens bespeur je iets van toast, als gevolg van het feit dat 40% is gerijpt op Frans eiken hout voor 12 maanden. Rijkheid en frisheid, waarbij alles in balans is.

Dit is een veelzijdige alleskunner. Past prima bij sushi of vis gerechten. Maar gaat ook prima samen bij gevogelte, pasta of een kaas plank.

Verkrijgbaar voor € 15.50

DO Valle de San Antonio

Neg ten zuiden van Casablanca ligt het kleinere San Antonio. DO Valle de San Antonio biedt wijnboeren een meer temperamentvol klimaat vanwege de ligging aan de kust. Het gebied staat vooral bekend om haar Sauvignon Blanc, Chardonnay en Pinot Noir die een prettig lichte body heeft met een minerale verfrissende aroma. Syrah is hier de in het oog springende druivensoort omdat je die eerder in het warmere noorden verwacht. Wijnbouw is hier mogelijk dankzij de koele zee wind van de Stille Oceaan die het hete klimaat matigt.

De bodem is meer granietachtig met een bovenlaag van klei en water uit de Maipo rivier is noodzakelijk (vanwege de te geringen regenval) om rijpe gezonde druiven voort te brengen. Deze arme, goed gedraineerde bodems zorgen ervoor dat wijnstokken gedwongen worden om diepe wortelsystemen te laten groeien op zoek naar voedingsstoffen en water. Dit leidt tot gezonde planten die druiven van hoge kwaliteit produceren.

Valle de San Antonio omvat ook meerdere subregio’s waarvan alleen DO Leyda Valley haar eigen classificatie heeft gekregen. Maar ook San Rosario Valley kan worden gezien als een eigen regio, hoewel dat meer te maken heeft met Matetic Vineyards die hier domineert met hun biologische en biodynamishe wijngaarden.

Verwar Valle de San Antonio (San Antonio Valley) niet met AVA San Antonio Valley in California!

Juweeltjes uit DO Valle de Leyda

De enige officiële subregio van San Antonio is Valle de Leyda. DO Valle de Leyda is mogelijk nog bekender dan San Antonio vanwege de juweeltjes van wijnen die de subregio voortbrengt. Het kent een koel constante temperatuur waardoor druiven langzaam rijpen en tot hun volledige rijpheid komen. Hoewel vooral bekend voor haar Sauvignon Blanc en Pinot Noir, is er ook veel lof voor Chardonnay en Syrah.

Leyda stond van oudsher bekend om de productie van tarwe en gerst, maar heeft in korte tijd een grote reputatie opgebouwd voor wijnbouw. In de late jaren 1990 trokken wijntelers naar Leyda vanwege haar unieke terroir dat goed geschikt is voor premium druiventeelt. Er was echter één uitdaging, de waterschaarste. Leyda is, nog meer dan San Antonio, afhankelijk van de watertoevoer van de Maipo rivier. Deze is beschikbaar dankzij pijpleidingen. Echter door de beperkte capaciteit van deze leidingen geeft dit automatisch een rem op de groei en ontwikkeling van Leyda Valley.

Geologie in Leyda

De regio ligt op een reeks glooiende heuvels aan de zeezijde van het kustgebied dat een groot deel van centraal Chili beschermt tegen oceanische invloeden. Het ligt net ten zuiden van het koele wijngebied van Casablanca Valley, en de aanzienlijke Maipo-vallei ligt in het oosten. De Pacifische kust ligt 12km ten westen van Leyda Valley. Deze nabijheid van de kust is wat telers naar Leyda drijft. Koude zeebries en ochtendmist matigen de algehele temperaturen en de vallei is daarom aanzienlijk koeler dan de lage breedtegraad doet vermoeden. Deze koele temperaturen worden aangevuld met warme zonneschijn tijdens het lange groeiseizoen, waardoor druiven volledig rijpen en complexiteit ontwikkelen met behoud van zuurgraad.

De bodem heeft een unieke mix van klei- en leemachtige structuur over een granieten ondergrond met beperkte drainage. Deze bodems met een lage vruchtbaarheid zijn goed voor de productie van premium druiven omdat ze de wijnstokken laten vechten om te overleven. Dit resulteert in wijnstokken die al hun energie steken in het produceren van kleine, geconcentreerde druiven in plaats van bladachtig gebladerte. Hierdoor zijn de wijnen zeer complex met uitgesproken aroma’s en mineralen.

Uitgesproken wijnstijlen

Over het algemeen kan je zeggen dat vooral de kwaliteitswijnen van Bordeaux-blends uit Aconcagua zeer populair zijn met hun echt fantastische felgekleurde kersenrode verfrissende wijn met aroma’s van theebladeren, zachte rooksmaak en een lichte chocoladetoets. Maar juist Merlot en Syrah leveren meer gedurfde wijnen op. De zijn robijnrood van kleur met een volle body en onderscheidende kersen, roodfruit en een mild bloemig aroma.

De witte wijnen vallen minder op. Maar de Sauvignon Blanc kenmerkt zich door haar groengele kleur met kenmerkende citrus aroma en hints van kruiden en passievrucht.

13 juni 202313 juni 2023

Uitzonderlijke wijnen uit de woestijn

In het uiterste noorden van Chili vinden we de Atacama woestijn. Het is bijzonder verrassend dat onder deze extreme woestijn omstandigheden toch uitzonderlijke wijnen worden geproduceerd. Daarom zal de focus meer op tafelwijn liggen dan op kwaliteit. Dit laatste is echter wel te vinden in een regio net ten zuiden van Atacama, de Coquimbo regio. Maar meer daarover hieronder.

Woestijn wijngaarden in DO Atacama

De Atacama woestijn beslaat voor een groot deel de gelijknamig regio. Het staat bekend als één van de droogste woestijn ter wereld met minder dan 5mm neerslag per jaar. Dit wordt veroorzaakt door de hoge ligging, op gemiddeld 600m hoogte, de aflandige wind en de koude Humboldtstroom waardoor weinig zeewater verdampt. Wanneer je ook nagaat dat het van 1919 tot 2015 niet heeft regent, kan je je afvragen wat wijnbouw en mensen hier te zoeken hebben.

Ondanks dit woestijn klimaat vinden we hier verrassend genoeg uitzonderlijke wijnen, vooral in een dunne strook langs de kust. Hier is het broodnodige water voorhanden en zorgt de zeewind voor verkoeling. De nadruk ligt hier op tafeldruiven en ander fruit en in beperkte mate ook wijngaarden. Het is ook hier waar een lokaal initiatief ontstond, gerund door de inheemse bevolking. Ayllu is een wijnhuis dat haar wijngaarden onder deze barre omstandigheden teelt. De wijngaarden liggen op maar liefst 2.400m hoogte om zo verkoeling te krijgen. De druiven verkrijgen een dikke schil om zo de hitte te weerstaan. Maar dankzij de vele zonuren en koele nachten zijn de wijnen mooi van kleur, afgeronde tannine, en een veelzijdigheid aan aroma’s. Dit zijn met recht uitzonderlijke wijnen afkomstig uit een uitzonderlijk gebied. We vinden hier slechts 55ha aan wijnbouwarsenaal.

Naast het schaarse wijnbouw, is Atacama een grote producent van Pisco, een Chileense brandewijnachtige drank die reeds sinds de komst van de conquistadores in de 16^e eeuw wordt geproduceerd.

Maar ook hier vinden we twee subregio’s: de Capiapo en Huasco valleien.

Kleinschalig DO Valle de Copiapo

Uitzonderlijke wijnen uit de woestijn in Valle de Copiapo

In het centrum van de regio Atacama vinden we Copiapo. Deze regio wordt gedomineerd door mijnbouw. Maar wijnbouw neem hier ook een belangrijke plaats in. Het is de meest noordelijk gelegen wijngebied van Chili. Het is de conquistadores Francisco del Aguirre die gouverneur werd van de provincie Tucuman en tevens gouverneur van Chili, die op zijn landgoed in Copiapo wijnstokken verbouwde. Zijn eerste oogst was in 1551.

Een groot deel van de aangeplante wijngaarden gebruiken hun druiven voor de productie van Pisco. Daarnaast vinden we ook zoete wijnen van met name Muscat druivensoorten. Sommige wijnhuizen proberen volledig biologisch te werken, maar dat komt met extra uitdagingen.

Koel DO Valle de Huasco in woestijn regio Atacama

Huasco Valley, ook bekend onder de naam “Garden of Atacama” is een vruchtbare vallei in het zuidelijke deel van de regio.

De oorsprongsbenaming Valle del Huasco is opgenomen in het wijngebied van Atacama. Het beslaat de hele provincie Huasco. De oorsprongsbenaming Valle del Huasco is onder de Chileense bevolking bekend als “Jardín de Atacama”. Historisch gezien heeft deze oorsprongsbenaming zijn wijnstokken gewezen op de productie van druiven om pisco, een zoete gedistilleerde, te bewerken. Momenteel wordt er ook een ander type wijn geproduceerd, naast het bestaan van land voor olijfbomen.

Van de wijngaarden die in het binnenland zijn geplant, aan de voet van de bergketen in wat de Alto Huasco of Alto del Carmen wordt genoemd, zijn historisch frisse, zoete en aromatische wijnen geproduceerd van muscat variëteiten die “pajarete” worden genoemd. Dit is een blend van verschillende zeer aromatische muskaatdruiven, geteeld op meer dan 1.100 meter boven de zeespiegel.

In het kustgebied vertonen de bodems ernstige hoog zoutgehalte. Hoe dichter je bij het kustgebied komt met bodems die zijn afgeleid van alluviale inhoud, hoe meer zoutgehalte ze hebben. Met behulp van irrigatie probeert men het zoutgehalte te reduceren. Doordat dit gebied in vroegere tijden onder de Stille Oceaan lag, is de bodem meer kalkhoudend waar Chardonnay, Sauvignon Blanc en Syrah van zeer goede kwaliteit vandaan komen.

Ventisquero Tara Sauvignon Blanc, DO Valle de Huasco

Nabij de Huasco rivier vinden we het wijnhuis Ventisquero, afkomstig uit Maipo, dat een project gestart is van 10ha. Ze vonden een gebied met kalksteen in de bodem, anders dan in het overgrote deel van Chili dat bedekt is met graniet. Vandaar dat er ook ziltigheid te bespeuren valt in de afdronk. Dankzij de nabijheid van de oceaan is de dagtemperatuur hier rond de 25C terwijl de nachttemperatuur tussen de 8 en 10C is. Ideaal voor wijnbouw dus. Ventisquero is de belangrijkste producent in deze subregio en verbouwt naast Sauvignon Blanc en Chardonnay, ook andere koel klimaat druiven als Pinot Noir maar ook Syrah, Merlot en Viognier. Door de druppel irrigatie vindt er zeer precies waterafgifte plaats om de druivenrank goed te ondersteunen.

De Chardonnay is groengeel van kleur en kan licht troebel zijn, doordat de wijn niet geklaard of gefilterd wordt. Het is echt puur natuur! De geur is subtiel met aroma’s van zoete komkommer, abrikoos en florale en minerale tonen. De Chardonnay is fris en levendig, heel mineraalrijk en een mooie structuur, mede door haar 13% alcohol. Opvallend is het lichte vleugje ziltigheid in de afdronk.

Geniet van deze wijn bij vette vis of wit vlees waarbij een romige saus niet overbodig is.

Het hart van Chileense wijn is te vinden in de regio Coquimbo

Coquimbo wijnen ten zuiden van de woestijn

Coquimbo is gelegen tussen de regio Atacama in het noorden, Argentinië in het oosten en de regio Valparaiso in het zuiden. Het omvat drie subgebieden: de Elqui vallei, de Limari vallei en de Choapa vallei. De meeste druiven die zijn aangeplant zijn Chardonnay, Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon en Merlot. Net als in de Atacama-regio staat ook Coquimbo bekend om de productie van Pisco en tafeldruiven. Voor de productie van Pisco worden Moscatel Rose, de Alejandria Moscatel en Moscatel Australia geselecteerd. Het proces omvat de fermentatie en destillatie, gevolgd door een rustperiode in fijne houten vaten.

Vandaag de dag strekken de wijngaarden zich uit vanaf de kust tot 2.000m hoog in het Andes gebergte met een arsenaal van 3.115ha. Vooral Syrah heeft zich aangepast aan het klimaat en behaald verbluffende resultaten.

De Coquimbo vallei kent een warm en droog klimaat met aanzienlijke temperatuurverschillen tussen dag en nacht. Dit is grotendeels beïnvloed door de koele oceaanstroming vanuit de Stille Oceaan en de grote hoogte van de wijngaarden.

DO Valle de Elqui

De Elqui vallei ligt aan de zuidkant van de Atacama woestijn. De naam betekent “smalle vallei” in de lokale Quechua-taal en weerspiegelt de geologie perfect. De wijngaarden strekken zich uit vanaf de Stille Oceaan het in het westen tot het Andres gebergte in het oosten. En zijn te vinden tot wel 2.000m hoogte. De meeste wijngaarden liggen langs de vallei van de Elqui rivier. Waardoor telers toegang hebben tot de broodnodige irrigatiewater. Traditioneel richtte Elqui zich op Pisco, maar de nieuwe generatie wijnmakers produceert zich intens aromatische wijnen van Sauvignon Blanc en Syrah. Het klimaat is droog en zonnig en dus ideaal voor druiventeelt. Naast de eerder genoemde druivenrassen, vinden we ook Carmenère en Cabernet Sauvignon.

Met 29 graden zuiderbreedte ligt Elqui op dezelfde hoogte als Pretoria in Zuid Afrika. Wanneer je dit spiegelt naar noorderbreedte, kom je in centraal Algarije uit. Dit geeft reeds aan aan wat voor soort klimaat je moet denken. De straling van de zon is hier vele malen hoger dan in welk Europees wijngebied dan ook. En dat vertaalt zich terug in de wijnstijl. Wanneer het alcoholpercentage onder controle kan worden gehouden, levert dit enorm levendige wijnen op. Hoogte is hier key. Dat betekent dat de warme heldere dagen afgewisseld worden door koele frisse nachten. Deze dagelijkse temperatuurverschillen dragen bij aan de zuurgraad maar ook om het karakter van de druivenras tot uiting te brengen.

Elqui is een veel belovende opkomende regio met zeer uitgesproken wijnen.

Fantastische Chardonnay uit DO Valle de Limari

Limari Valley is een oud wijngebied. De eerste wijnstokken werden geplant in de zestiende eeuw. Tegenwoordig stellen nieuwe technologieën wijnmakers in staat om met een frisse blik naar deze regio te kijken. Tegelijk is het één van de nieuwere wijnregio’s in Chili.

Hoewel het klimaat warm en heet is, is het in de Limari vallei koeler en groener dan aan het land aan weerszijden. Dit is dankzij de verkoelende Camanchaca-mist van de Stille Oceaan, die de vallei elke ochtend bedekt en verdwijnt als de zon boven de wijngaarden opkomt. Dit fenomeen vertoont veel gelijkenissen met het Californische Napa-valley. Omdat er slechts 100mm regen per jaar valt, en de mist ontoereikend is om vocht te leveren, is druppelirrigatie belangrijk opdat de wortels duiken diep in mineraalrijke grond. De plaatselijke kalksteenbodem soorten zijn uniek in Chili. Deze zijn gevormd doordat voormalige de zeebodem Al deze factoren geven een nieuwe frisse wijn met een duidelijk mineraal randje. Het is vooral Chardonnay die hier fantastisch tot haar recht komt. Daarnaast staan er ook Sauvignon Blanc, Syrah, Pinot Noir en natuurlijk Chili’s stokpaardje Carmenère aangeplant die in staat zijn mooie wijnen te produceren.

Chardonnay is de sterdruivensoort in limari-valleiwijnen en produceert wijnen met een zekere mineraliteit dankzij het relatief koele klimaat en het kalksteengehalte in de bodem. Syrah is hier ook succesvol en produceert hartige stijlen in de koelere wijngaarden aan de kust en vollere, fruitgedreven stijlen in warmere, binnenlandse locaties. Cabernet Sauvignon en Merlot – Chili’s meest succesvolle variëteiten komen ook voor, naast de Chileense kenmerkende druif, Carmenère.

DO Valle de Choapa

De Choapa-vallei ligt in het zuidelijke deel van de regio Coquimbo. Het ligt in het smalste deel van Chili, waar Andes gebergte en de kuststrook elkaar ontmoeten. Het ligt ingeklemd tussen DO Valle de Limari in het noorden en DO Aconcagua in het zuiden. Een aantal rivieren doorkruisen de berguitlopers en het is in deze valleien waar de wijnbouw plaats vindt. Het bestaat uit twee subregio’s, te weten Illapel en Salamanca. We vinden geen wijnhuizen in deze subregio’s, zijn de wijngaarden aangeplant op de uitlopers van de Andes en produceren kleine hoeveelheden Syrah, Carmenère en Cabernet Sauvignon van hoge kwaliteit. De neerslag is ook hier slechts 100mm per jaar waardoor irrigatie een noodzaak is. De wijn staat bekend om haar intense kleur, rijke tannine en complexe aroma’s.

Het koele, woestijnachtige klimaat in Choapa is vergelijkbaar met dat van zijn noorderburen Limari en Elqui. Invloeden van zowel de Antarctische Humboldtstroom van de Stille Oceaan als de hoge toppen van de Andes leveren de broodnodige verkoeling de wijngaarden tijdens het groeiseizoen. Doordat de wijngaarden in Valle de Choapa op 800m hoogte zijn te vindne, moet de hoge UV straling van de zon getemperd worden. De verkoeling van zowel de Andes als de Humboldtstroom spelen hier een belangrijke rol in. Hierdoor kunnen druiven optimale fenolische rijpheid bereiken zonder in te leveren op de hoogte van de zuurgraad, wat resulteert in uitgebalanceerde wijnen.

De rotsachtige bodems zijn in de loop van de tijd door de effecten van de zwaartekracht in het gebied afgezet en bestaan voornamelijk uit klei, slib en krijt. Lage vruchtbaarheid, gebrek aan voedingsstoffen en goede drainage dwingt de wortelstok dieper te penetreren op zoek naar water. Dit verbetert de gezondheid van de wijnstok en levert druiven op van hoge kwaliteit met een uitstekende aroma concentratie.

De Martino 347 Vineyards Syrah, DO Valle de Choapa

De naam 347 is afgeleid van het aantal wijngaarden dat de familie De Martino bezit. Deze wijnen kenmerken zich door hun puurheid, precisie en diepgang. Doordat de wijn op haar gist rijpt, is de body nog ronder en voller dan je bij een 14% wijn zou verwachten. Ook voegt dit meer diepgang en complexiteit toe aan de aroma’s waardoor smaken als leer en drop naar voren komen. Het is een elegante en complexe wijn met tonen van rijp zwart fruit, tabak, leer, drop, peper, tijm en cacao. Lange afdronk met zijdezachte tannine en stevige body.

De wijn is verkrijgbaar bij Henri Bloem voor slechts € 7.95

Slot

Het noorden van Chili met toch vooral een woestijn klimaat is ruig maar toch vinden we hier een paar uitzonderlijke wijnen. De verwachting is dat de regio’s Atacama en Coquimbo meer van zich laten horen. Over het algemeen kan je stellen dat de wijnen zeer betaalbaar zijn voor de kwaliteit die ze leveren. En dus zeker de moeite waard om in de gaten te houden en natuurlijk soms lekker van te genieten!