Mooi fruitige wijn uit rijk Portugal

Vorige week hebben we Portugal geïntroduceerd en meteen de belangrijkste regio’s, Vinho Verde, Douro en Dão aangestipt. Er is hier ook mooi fruitige wijn te vinden in rijk Portugal. Dankzij de grote aantal microklimaten is er een enorme veelzijdigheid aan wijnkeuzes. Wij gaan verder inzoomen op het noorden en midden van Portugal.

Noordelijk Transmontano VR

In het uiterste noordoosten, naast Vinho Verde en boven Douro vinden we Transmontano IGP. Lokaal is dit Tras-os-Montes, ofwel “over de bergen” met de gelijknamige Tras-os-Montes DOC. In het westen vinden we de bekende Spaanse regio’s Toro DOC en Rueda DOC.

De wijnproductie is al lang een belangrijk onderdeel van deze regio. Echter doordat het internationaal niet doorbrak, waren veel inwoners gedwongen om naar de grotere steden te verhuizen. Gelukkig is er een start gemaakt om de wijnen meer onder de aandacht te brengen, en terecht!

De ondiepe, granieten bodem is niet geschikt voor akkerbouw of veeteelt, maar wel ideaal voor wijnbouw! Verder is Transmontano één van de droogste gebieden in Portugal, wat lage opbrengsten in de wijngaarden betekent. De westelijk gelegen bergketen beschermt het gebied tegen regenval. Hoewel hier de grootste aantal wijnstokken van Portugal staat, is dat dus niet het geval voor de opbrengst. Door de water schaarste liggen de meeste wijngaarden strategisch langs de rivieren Douro, Sabor, Tua en Tamega. De wijngaarden liggen op verschillende hoogten en produceren daardoor verschillende wijnstijlen. De koeler hoog gelegen gebieden leveren fruitige wijnen met een lager alcohol percentage en gemiddelde body. Terwijl de laag gelegen wijngaarden wijnen met volle body en hoger alcohol produceren. Er wordt een breed scala aan (lokale) druivenvariëteiten geteeld zoals Boal Branca, Malvasia Fino. Maar ook Tinto Roriz (Tempranillo), Touriga Franca en Touriga Nacional.

Mateus Rose Transmontano VR

De meest bekende wijn uit deze regio is misschien wel Mateus, een halfzoete semi-mousserende rosé wijn van Sogrape. Deze zeer goed verkrijgbare en betaalbare rosé (voor nog geen 5.50€) bruist van rood fruit op een kruidige ondergrond. Het is licht bruisend met een prettig mondgevoel. Drink deze wijn als aperitief of lichte maaltijden. Ook de Aziatische keuken is een mooie match.

Bijzonder Tras-os-Montes DOC

Tras os Montes

Binnen de VR Transmontano vinden we diverse gebieden die geclassificeerd zijn als Tras-os-Montes DOC. Chaves in het noordwesten van Transmontano staat bekend om haar stevige rode wijnen. Deze wijnen komen op de markt als Tras-os-Montes Chaves. De beste wijngaarden liggen op de steile hellingen aan de rivier Tamega. De wijngaarden van Tras-os-Montes Valpaços vinden we een plateau met koude winters en hete zomers. De rode wijn is licht en fruitig  die vaak bij de lokale cake “Folar” wordt geschonken. Tenslotte tegen het Spaanse Castilla y Léon ligt Tras-os-Montes Planalto Mirandes.

De lichte rode wijn heeft een prettige dronk en kan goed ouderen. De levendige witte wijn is verfrissend en heeft een kleine bubbel. Naast lokale druiven zoals Bastardo en Donzelinho branco, vinden we hier ook een brede reeks aan internationale druiven. Hieronder vinden we natuurlijk Cabernet Franc en Sauvignon maar ook Gewürztraminer bijvoorbeeld.

Probeer eens de Valpacos Branco 2020 van het wijnhuis Secret Spot. Deze jonge wijn is een blend van de lokale druiven Viosinho, Arinto en Codega do Larinho. Ze heeft een intense aroma van citrus en tropisch fruit met een minerale ondertoon. Mooi balans tussen zuurgraad en het mondgevoel met een prettige afdronk. Dit is een mooi voorbeeld van een rijk fruitige wijn uit Portugal.

Tavora e Varosa

Het kleine afgelegen bergachtige Tavora e Varos DOC ligt geklemd tussen Douro en Dão.  Hier vinden we vooral witte mousserende wijnen, in tegenstelling tot de buren. Leuk detail is dat de stad Tavora niet onder deze DOC valt, maar onder de Douro DOC. Tavora e Varosa DOC is ontstaan door het samenvoegen van Varosa IPR en Encostas da Nave IPR. In het voormalige Encostas da Nave vinden we Douro-gelijke rode wijnen.

Het klimaat is semi-continentaal met grote verschillen in dag en nacht temperatuur. Dit wordt benadrukt door de ligging tussen 500 en 850m. Over het algemeen is deze regio één van de koelste regio’s in Portugal. De ondergrond van graniet en leisteen helpen de druiven goed te rijpen maar ook doordat ze de warmte absorberen gedurende de dag. Om vervolgens gedurende de koude nachten deze af te geven.

Malvasia Fino beslaat ongeveer de helft van de oudere wijngaarden. Verder vind je hier lokale druivensoorten als Bical, Cerceal en Gouveio. Voor rode wijn staan de gebruikelijke Douro soorten aangeplant.

Murganheira Super Reserva Bruto

Murganheira Super Reserva

In plaats van Champagne, probeer eens een mousserende wijn van het huis Murganheira. Dit wijnhuis is opgericht in 1947 en is één van Portugal’s beste huizen. Murganheira bezit ongeveer 30ha eigen wijngaarden gelegen in de Varosa vallei en koopt de resterende druiven in bij zo’n 200 wijnboeren in de regio. Deze Super Reserva Bruto is een blend van de lokale Malvasia Fino, Gouveio Real, Cerceal en Tinta Roriz (Tempranillo). De handmatig geoogste druiven ondergaan een strenge selectie voor ze de wijnkelder in mogen. De wijnen rusten drie jaar in de kelder voor ze op de markt komen.

Deze variant van een mousserende wijn die op de traditionele methode is gemaakt is zeer harmonieus met een aangename vanille aroma. Fris en elegant van smaak van groen en citrus fruit, gedragen door een mineraalachtige ondertoon.  De afdronk is aangenaam lang. Een heel mooi voorbeeld van een rijk en fruitige wijn uit Portugal!

Drink deze wijn bij gegrild vis of zeevruchten. Maar het verrast ook bij desserts. Probeer nu voor slechts € 16.95, neem even contact op!

Beira IGP

Onder Vinho Verde en Douro vinden we nog twee pareltjes in de Beira IGP, DOC Bairrada en DOC Beira Interior.

Beira IGP

Ook hier vinden we een breed scala aan wijnen. De rode wijn zijn rijke, diepgekleurde wijnen van zoal Baga, Castelão, Rufete (ook wel Tinto Pinheira genaamd) en Merlot. Ook vind je versterkte wijnen om Port-wijn na te bootsen. Witte wijn is vooral gemaakt van Fernão Pires en Bical. Beiras IGP is een breed gebied en strekt zich uit vanaf de Atlantische Oceaan tot aan de Spaanse grens. Onder de IGP komen veelal de wijnen die een blend zijn met een internationaal druivenras.

Hierdoor varieert het terroir en klimaat ook. Van het maritieme westen tot het verzengende continentale klimaat in het oosten. En aan de kust zanderige gronden dat overgaat naar kalksteen en klei in Bairrada DOC tot alluviale bodems in de rivierdalen van het centrum tot oosten.

Baga domineert als druivenras, ze hebben hoge opbrengst en rijpen laat. Hierdoor vormen de herfstregens wel een probleem. Door de dikke schil, zijn het tanninerijke druiven met hoog zuur en diep gekleurd. De Franse rassen staan aangeplant om de Baga in een blend te verzachten.  

Bairrada DOC

Het westelijk gelegen Bairrada DOC heeft lang te lijden gehad van een slechte naam. In de 18e eeuw werden een aantal Bairrada producenten betrapt dat ze hun wijn als port verkochten. Aangezien de Britse Port-honger enorme hoogten bereikte. Wetgeving stond nog in de kinderschoenen, maar desondanks werd door de regering bevolen om alle wijnstokken van Bairrada te rooien. Deze smet op de reputatie duurde tot ver in de 20e eeuw, en Bairrada DOC kreeg haar erkenning pas in 1980.

De naam Bairrada is afgeleid van de grondsoort wat een soort kalksteen is. Het ligt op een heuvelachtig plateau op ongeveer 40 tot 120m hoogte. De bodem bestaat vooral uit een stevige kleilaag met kalksteen. Het klimaat is mild dankzij de sterke invloed van de oceaan. Vooral hier heerst het risico van teveel regen, omdat vanaf september, wanneer de pluk begint, het regenseizoen begint. Stille rode wijnen overheersen, vooral van Baga. Wanneer de wijn bestaat uit minimaal 50% Baga met Alfrocheiro, Camarate, Castelão en Routiga Nacional mag de wijn de term “Classico” dragen. Ook zijn er witte, rosé en mousserende wijnen. Bijzonder is dat de Bical-wijnen na ongeveer vijf jaar de aromatische eigenschappen van een gerijpte Riesling wijn hebben.

Nossa Calcario Bical

Op de biodynamische wijngaard van Filipa Pato en William Wouters bevinden zich 40 jaar oude wijnstokken van Bical. De ondergrond is kalkrijk en kleiachtig. Vergisting vindt plaats in 500lt vaten waarna rijping op Frans eiken plaats vindt (hiervan is 20% nieuw eiken).

Nossa Calcario Bairrada

Het is een intense, geconcentreerde wijn met een neus van vuursteen, tikje aards en subtiele hint van peer, hazelnoot en amandelen. In de mond wisselt de prachtige zuren zich af met mineraalachtige, crunchy en nootachtige structuur. De body is vol met een lange aangename afdronk.

Drink deze wijn bij oesters, vitello tonnato, gevogelte, gegrilde visgerechten of kalfsvlees.

Wanneer u geïnteresseerd bent in deze wijn, neem even contact op voor een prijsopgave. Naar verwachting ligt dat rond €30 per fles.

Beira Interior DOC

In het oosten van Beira vinden we Beira Interior DOC. De DOC is in 2005 opgericht door drie subregio’s samen te voegen. Deze mogen nog steeds op het etiket worden gebruikt als aanduiding. Dit zijn de noordelijk gelegen Pinhel en Castel Rodrigo en het zuidelijk gelegen Cova de Beira. Hier is het warmer dan in de heuvelachtige noordelijke subregio’s waardoor de druiven beter kunnen rijpen.

De rode wijnen zijn een blend van klassieke Portugese druivensoorten als Baga, castelão Rufete en Touriga Nacional.

Beyra Vinhos de Altitude Tinto

Beyra Vinho de Altitude Tinto

Deze wijn van het huis Rui Roboredo Madeira is een blend van Tinta Roriz en Touriga Nacional. Ze staan aangeplant op het plateaugebied van Beira Interior op gemiddeld 700m hoogte, op een granieten en leistenen bodem. Fermentatie vindt gedurende 7 dagen plaats met zachte schil inweking voor de kleur en tannine afgifte. De wijn rijpt vervolgens gedurende één jaar op RVS.

Dit resulteert in een mooie fruitige wijn van zwarte bessen en kruiden. Het is fris met een fruitige afdronk en discrete mineralen toets. Heerlijk bij schapenkaas, charcuterie, pasta of tapas.

Wanneer je interesse hebt, neem even contact op via Whatsapp of email. Ik kan deze wijn voor € 12.95 aanbieden.

Tot slot

Daar waar deze regio’s bekend staan om hun zware rijke wijnen, zie je steeds meer lichtere fruitige wijnen dankzij nieuwe wijnmaaktechnieken. Het zacht persen, het ontstelen, in combinatie met temperatuur gecontroleerd vergisting werpt zijn vruchten af. Kijk eens verder dan Port en ga op zoek naar deze pareltjes van rijk fruitige wijn uit het mooi Portugal, of maak gebruik van onze service.

Fantastisch Portugal is meer dan Port

Wanneer je Portugal zegt, denkt iedereen direct aan zon en vakantie en natuurlijk het zoete port drankje. Maar naast een fantastisch toeristisch land is Portugal meer dan alleen port. Iets wat niet bij het brede publiek bekend is, is dat er ook heel mooie verrassende witte en rode wijnen vandaan komen. Toeristen worden aangetrokken door de culturele tradities, het erfgoed, de rust en gastvrijheid. Maar ook de innovatie en diversiteit. En dit zie je ook allemaal terug komen in de wijnbouw.

Fantastisch Portugal is meer dan Port

Portugal kent een geweldige wijngeschiedenis waarbij inheemse druivenvariëteiten domineren. Door een breed scala van klimaten en invloeden, is geen regio hetzelfde. Daarnaast is Portugal de hofleverancier van wijnkurken.

Portugal is al geruime tijd een belangrijke bestemming voor wijntoerisme. Dit is verklaard door de prachtige wijnen, het geweldig eten en een fascinerende geschiedenis en cultuur. Maar ook een heerlijk klimaat, het gevarieerde landschap en haar prachtige wijndomeinen ook Quintas genaamd.

Er zijn maar liefst 14 verschillende wijnregio’s met ongeveer beslaat 175.000ha aan wijngaarden. Dat bewijst dat Portugal met haar fantastisch mooie wijnen meer is dan alleen port.

Wijnwetgeving

Net als in de omringende landen als Frankrijk en Spanje, zijn er in Portugal drie niveaus die de herkomst van de wijn aangeven.

Vinho is Portugese tafelwijn. De Vinho Regional ofwel IGP zijn gedefinieerde regio’s die in de afbeelding terug te vinden zijn. Hier laat de wetgeving ruimte voor experimenteren in zowel de wijngaardbeheer als het wijnmaakproces. Tenslotte is er de DOC ofwel de Denominacao de Origen Controlada. In deze regio’s zijn er strenge regels aan de te gebruiken druivensoorten en de maximale opbrengsten. Er zijn in  totaal maar liefst 30 DOC’s.

Daarnaast kunnen de termen Reserva en Garrafeira op het etiket voorkomen. Reserva wijnen moet zijn gemaakt van druiven met DOC kwalificatie die afkomstig zijn van een specifieke wijngaard. Verder moet het alcohol percentage 0.5% hoger zijn dan het minimum vereiste binnen de DOC. Garrafeira is van toepassing op zowel DOC and IGP wijnen van een specifieke wijngaard. Rode Garrafeira wijn dient 30 maanden te rijpen waarvan 12 maanden op fles. Witte en rosé wijn dienen 12 maanden te rijpen waarvan 6 maanden op fles.

Portugese wijnen zijn over het algemeen vol karakter en hebben originele aroma’s. Natuurlijk zijn buiten Portugal de versterkte port-wijnen het meest bekend. Maar ook de zoete wijnen van Madeira zijn beroemd. Echter neem eens iets anders en probeer een jonge Vinho Verde of fruitige Dão-wijn.

Portugal lijkt ergens een beetje op Italië, er zijn hier maar liefst 250 verschillende lokale druivenvariëteiten. Waarvan er meer dan 100 alleen al in de Douro vallei te vinden zijn! Ook staan internationale druivensoorten aangeplant, waarbij Syrah het meest populair is. De meest populair rode druivensoorten zijn Touriga Nacional, Touriga Franca, Trincadeira , Tinta Roriz (ofwel Tempranillo of Aragonês) en Syrah. Van de minder populaire witte druivensoorten zijn dat Fernao Pires, Siria (ofwel Roupeiro) en Arinto (ookwel Pederna).

Klimaat in Portugal

Door de ligging aan de kust, heeft Portugal een gematigd maritiem klimaat. De hoge regenval die vanuit de Atlantische Oceaan komt biedt hoge opbrengsten voor wijngaarden. Maar ook dus schimmelrisico, waardoor ventilatie in de wijngaard van groot belang is. In bijvoorbeeld Lisboa en Setubal is weinig nodig voor grote oogst hoeveelheden. Echter wanneer kwaliteit voorop staat, moet men de hoeveelheid beperken door goed bladerbeheer en mogelijk groen oogsten.

In het binnenland liggen de wijngaarden meer beschut, zoals in Transontano en Duero. Het drogere klimaat en alluviale bodems zijn uitermate geschikt voor kwaliteitswijnen.

Het terroir is niet zo divers als in Frankrijk of Italië maar de aanzienlijke variatie tussen bergen, zanderige kustvlakten en kalkstenen kustheuvels bieden toch veel gebiedspecifieke wijnen. De meest bekende streken zijn Vinho Verde, Douro en Dão. Laten we daar eens iets dieper in kijken.

Originele en onderscheidende wijnen van Vinho Verde DOC

Vinho Verde DOC ligt in het uiterste noordwesten van Portugal. Dit overlapt met Minho Vinho Regional (een soort vin de pays). Echter volgens de Minho Vinho classificatie zijn internationale druivenrassen ook toegestaan, wat niet het geval is voor Vinho Verde DOC.

Vinho Verde DOC

Dit is de grootste regio. Echter je moet niet denken dat dit alleen grote wijngaarden zijn. Veelal zijn het kleine percelen, niet groter dan een achtertuin. De wijngaarden liggen in de riviervalleien met zeer vruchtbare granieten bodems. Dit ondersteund dan ook de zuurgraad. De regio is opgedeeld in negen subregio’s. De ligging aan de Atlantische Oceaan levert het voordeel op dat druiven in grote hoeveelheden weelderig groeien. De westenwind brengt de nodige regen met zich mee.  Op de 15.500ha wijngaarden staat voor zo’n 70% witte druiven aangeplant.  De meest toonaangevende wijngaarden zijn te vinden rondom de stad Moncao. De opbrengst is hier lager wat resulteert in vollere wijnen.

Men past hier een aantal ongebruikelijk technieken toe in de wijngaardbeheer. De wijnranken worden hoog opgebonden volgens het pergola systeem. Dit noemen ze plaatselijk “latada”. Waarbij soms zelfs telefoonpalen gebruikt worden! Verder zie je ook het “Enforcado vine”, een systeem waarbij de wijnranken verweven zijn in bomen.

Je hebt jonge frisse wijnen in zowel wit, rood als rosé stijl, die ook allemaal het predikaat Vinho Verde (“groene wijn”) mogen dragen. Mogelijk refereert deze naam ook naar de bijzonder groene omgeving. De rode en rosé wijnen zijn helaas internationaal niet zo makkelijk verkrijgbaar.  Saillant detail is dat veel Vinho Verde wijnen een lichte bubbel hebben. Niet voldoende om mousserend genoemd te worden, maar wel “petillance”. Deze bubbel is afkomstig van de malolactische omzetting die op de fles plaats vindt.

Escola Alvarinho

Witte wijn Vinho Verde

Neem bijvoorbeeld de Escolha-blend van Anselmo Mendes. De Alvarinho is afkomstig uit de Quinta da Torre nabij Moncao. Deze geeft de wijn haar structuur en body. Terwijl de Loureiro variëteit uit het iets zuidelijker gelegen Lima vallei komt en de aroma’s van citrus, mint en een minerale ondertoon toevoegt. En tenslotte de Avesso, met haar aangename zuurgraad, uit de Douro vallei. Koop deze wijn nu voor slechts 9.50€ met kortingscode Portugal*.

*Aanbieding is geldig tot eind augustus 2022

Ruig Douro DOC

Net ten oosten van Vinho Verde, vinden we Douro DOC. Dit is een ruig, wild gebied, uitgesleten door de vallei van de Douro-rivier. En kenmerkt zich door haar arme leisteenbodem. Welkom in het land van Port. Maar ook steeds meer krachtige droge rode wijn van dezelfde druivensoorten.

Douro DOC

Het klimaat is meestal droog, met koude winters en zeer hete zomers, variërend van matige regenval in het westen tot de bijna woestijnachtige droogte van het land in de buurt van de grens.

Hoewel Douro bekend staat om Port, is de totale productie gelijkmatig verdeeld tussen de zoete versterkte drank en droge rode wijn. Veel over het gebied is reeds beschreven in de Port-blog.

Er zijn drie erkende sub-zones gelegen langs de Douro-rivier. Douro Superior ligt het verst landinwaarts. Deze opkomende regio is bedekt met terrasvormige wijngaarden en beslaat ongeveer 20% van de Douro DOC. Cima Corgo of Alto Corgo staat bekend als de subzone waar de meeste vintage port vandaan komt en is goed voor de helft van de totale wijnproductie. Het dichtst bij de kust ligt Baixo Corgo. Dit gebied is het meest geschikt voor de productie van tafelwijnen. Het gebied is koeler en natter, maar ook toegankelijker. Daardoor is bulkproductie mogelijk.

Gewaardeerde wijnen uit Dão DOC

Dao DOC

Ten zuiden van zowel Vinho Verde DOC als Douro DOC vinden we Dão DOC. Dit is tevens één van de oudste wijngebieden in Portugal. De Dão regio is omringt door bergen en heeft zeer arme granietbodems. Hierdoor is het gematigde klimaat relatief mild, stabiel en consistent tussen de wijngaarden. Hoewel Dão in het verleden een slechte reputatie had, is dat nu wel anders. Het behoort tot de hoogst gewaardeerde wijnen in Europa en Amerika.

De meeste kwaliteitswijngaarden liggen op 150 tot 450m hoogte. Daardoor profiteren de druiven van optimale zonuren voor hun rijpheid, terwijl de koele nachten de zuurgraad versterken. Het is niet verwonderlijk dat vooral de Tinta Roriz (Tempranillo) en Touriga Nacional met hun dikke schillen hier staan aangeplant. Ook vinden we hier Jaen. De stevige rode wijnen moeten voor tenminste 20% uit Touriga Nacional bestaan en minstens 12.5% alcohol. De beste wijn krijgt op het etiket Dão Nobre wat “edele Dão” betekent. Ook een enkele witte wijn wordt hier geproduceerd. De beste zijn gebaseerd op de Encruzado druif.

Lafões is een klein overgangsgebied tussen Dão en Vinho Verde DOC met granieten bodems. Hier vind je vooral frisse witte wijnen met hoog zuur, vergelijkbaar met de wijnen uit Vinho Verde DOC. Maar de druivensoorten zijn vooral Arinto, Cerceal ,Dona Branca, Esgana Cão en Rabo de Ovelha. De rode wijn is gemaakt van Amaral en Jaen.

Cabriz

Neem deze Cabriz Encruzado Reserva van het wijnhuis Cabriz. De wijn toont aroma’s van limoen en citroen met lichte tonen van hazelnoot en tropisch fruit. Ze voelt een beetje vettig aan, zoals Chardonnay dat kan doen. Serveer deze wijn op 10C bij gebakken vis, gegrild of geroosterd wit vlees of pasta en zachte kazen.

Wanneer je interesse hebt, neem even contact met ons op.

Kortom

We zijn nu meteen met de deur in huis gevallen met de mooiste wijnregio’s van Portugal. Dat het een bijzonder land is, mag duidelijk zijn. Wat het zo uniek maakt is dat hier vooral inheemse soorten voorkomen, misschien nog wel meer dan in het buurland Spanje. Ook weten we nu dat fantastisch Portugal meer te bieden heeft dan alleen Port.