Wijnflessen, waarom komen ze in zoveel soorten en maten? Wat doen al deze verschillende soorten flessen en maten. En wat is het nut van grote wijnflessen?
Wat voor flessen zijn er allemaal?
Laten we eerst eens kijken wat voor flessen er op de markt zijn. Op dit moment, ja want dat is ook aan verandering onderhevig, varieert de inhoud van 187ml (piccolo) tot aan 18lt. Echter binnen de EU is er een limiet gesteld tot 10lt voor wijn en 9lt voor mousserende wijn.
Piccolo
Deze fles, ook wel “split” of “quarter”/ “kwart” genoemd, heeft een inhoud van slechts 187ml. Het doel van dit flesje is een eenpersoons drankje ideaal voor leisure, reis en horeca doeleinden. Vaak zie je dat Champagne in dit soort flesjes zitten.
Chopine
Een Chopine kom je vooral in Bordeaux tegen. Dit is een flesje met 250ml inhoud en wordt gezien als een traditioneel flesje om wijn in te serveren.
Demi
Zoals de naam al doet vermoeden, is dit een fles van 375ml, de helft van een reguliere fles. Andere benamingen die je tegenkomt zijn “Half” of “Filette”.
Jennie
Het nut van de Jennie wijnflessen is dat deze speciaal voor zoete wijn en sherry is. Deze fles van 500ml zijn vooral gevuld met Sauternes en Tokaj wijn, naast sherry. Ze komen ook in de namen “Demie” of “Pinte” in Champagne.
Clavelin
Deze term was reeds geïntroduceerd in onze blog over de Jura. En dat is eigenlijk de enige plaats waar je de Clavelin met een inhoud van 620ml tegenkomt. De fles wordt uitsluitend gebruikt voor de Vin Jaune.
De grotere formaten
Vanzelfsprekend komen we eindelijk bij de standaard fles van 75cl aan. Maar dan zijn we er nog niet. Wat het nut van grotere flessen is, naast een mooie presentatie, komen we straks op terug.
De Magnum is mogelijk wel de meest bekende en favoriete maat fles. Dit is een 1.5lt fles en daarmee bevat het dus de dubbele inhoud van een normale fles. Het volgende formaat is de Double Magnum. En het zal je niet verbazen, die is 2x een magnum inhoud. Hier tussen zit de zeldzame Marie Jeanne of Tregnum. Dit is een fles van 2,25lt. Wanneer de fles een gebogen knop heeft, dan refereert men ook naar Tikkip. De fles is ongeveer even hoog als een standaard fles, maar heeft een dikkere hals en de lichaam van de fles is groter van omvang. Je komt port in dit soort flessen tegen. Maar door de grootte en de vorm van de fles is zorgvuldige behandeling en opslag nodig. Daarom zijn ze minder geliefd.
De flessen groter dan 3lt hebben de namen met een bijbels thema – de koningen van Israël. Waarom dit is is eigenlijk onduidelijk. Maar de eerste fles begint bij 3lt en heet Jeroboam. Om het makkelijk te maken, gebruikt men in Bordeaux de term dubbele magnum voor een 3lt fles. Daar hanteert men de term Jeroboam voor 5lt flessen, hoewel dat in het verleden 4.5lt was. In Bourgogne en Champagne noemen ze een 4.5lt fles Rehabeam.
Daarna volgen Methusalem of Impériale voor 6lt, Salmanazar of Mordechai voor 9lt, Balthazar voor 12lt, Nebukadnezar voor 15lt, Melchior voor 18lt. En als dat nog niet genoeg is hebben we ook nog Solomon voor 20lt, Sovereign voor 22,5lt, Primato voor 26,25lt (ofwel 35 standaard flessen), Goliath voor 27lt en Melchizedek voor 30lt.
Goliath staat ook bekend als Primat of Paramount. Terwijl Melchizedek ook wel Midas wordt genoemd.
Waarom een grote wijnflessen
Nu dan de belangrijke vraag, waarom zouden we ze een grote fles willen kopen of drinken? Natuurlijk is het aankomen zetten met zo een grote fles een goede binnenkomer bij een feest. Het is anders en heeft iets glamerous. En natuurlijk is het ook beleving. Men onthoudt de ervaring met zo een grote fles makkelijker, simpelweg omdat het anders is dan een standaard fles. Maar het heeft ook serieus een meer toegevoegde waarde.
Het nut van grotere wijnflessen is dat het een andere werking van zuurstof heeft op de wijn in de fles. Voornamelijk vanwege de grote verhouding tussen de wijn en zuurstof. Er zit eenmaal minder zuurstof in zo een grote fles ten op zicht van de hoeveelheid wijn. Hierdoor evolueert en rijpt de wijn langzamer en worden de aroma’s harmonieuzer. Laten we voorop stellen, de (basis)wijn is niet van een betere kwaliteit. Maar doordat de wijn anders op de fles rijpt, heeft de ingeschonken wijn een beter balans.
Helaas zien we ook dat de kosten van grotere wijnflessen niet evident is aan de inhoud. Een Magnum fles bijvoorbeeld is vaak duurder dan 2x een standaard fles en dat terwijl de inhoud het dubbele is. Dit zit wederom in ronding van de wijn. Omdat het verouderingspotentieel zoveel beter is, prijst men de wijn hoger.
En nu verder
Leuk het nut van al deze grote wijnflessen, maar al dat glas is niet goed voor onze moeder Aarde. Zie ook het artikel over de CO2 afdruk van de wijnindustrie. En hoe groter en zwaarder de fles, hoe groter de CO2 afdruk. Daarom zien we steeds meer wijn in een box of zelfs in plastic flessen. Maar zit het dan? In een box is de wijn vaak vacuüm verpakt, er kan dus geen zuurstof bij en kan zich daardoor niet verder ontwikkelen. Daarom is wijn die jong gedronken moet worden uitermate geschikt hiervoor. Wat plastic flessen gaan doen, moeten we nog afwachten. Deze ontwikkeling staat nog in kinderschoenen. Maar één ding is zeker. De beleving is zeker anders bij wijn uit een plastic of een glazen fles!
