Sint Catharinadal; verrassend goede wijn van Nederlandse bodem

Het klooster

Sinds 1647 verblijven de zusters van Norbertinessen van priorij Sint Catharinadal onafgebroken in  het Slotje de Blauwe Camer te Oosterhout (Noord Brabant). De zusters zijn experts waar het gaat om boek restauratie en kalligrafie. Maar om het voortbestaan van het klooster te waarborgen, werd in 2014 een begin gemaakt om weide en akkergrond geschikt te maken voor de wijnbouw. Naast de wijngaard is ook de voormalige koeienstal omgebouwd tot wijnhuis-restaurant; genaamd de Blauwe Camer.

Toegang tot Sint Catharinadal
Alsof je terug in de tijd gaat met het klooster in de verte

De wijngaard Sint Catharinadal

Sint Catharinadal wijngaard
Zicht op de wijngaard met de Auxerrois aangeplant

Het Sint Catharinadal-domein beslaat ongeveer 7.5ha met totaal 44km aan druivenplanten. Wanneer de wijngaard volgroeit is, kan deze bij gemiddelde tot goede oogst naar verwachting ongeveer 40.000 flessen wijn opbrengen. Tevens beschikt de wijngaard over een clos. Deze 1ha clos is een ommuurd perceel, welke door de beschutte ligging een hogere gemiddelde temperatuur kan bereiken. Tevens zijn de druivenranken beter beschermd tegen wind. Een hogere temperatuur heeft invloed op de groei van de druivenplant en de productie van druiven. Bij voldoende warmte stijgt tijdens de rijping het suikergehalte van het fruit – en daarmee het potentiële alcoholgehalte, terwijl de zuurgraad juist afneemt. Dit alles heeft invloed in de beleving van de wijn. Vandaar dat gekozen is om hier de rode druiven aan te planten, aangezien de rijping van een rode druif vaak langer duurt en meer warmte nodig heeft dan een witte druif.

In de wijngaard zijn de volgende druivensoorten aangeplant;

  1. Chardonnay
  2. Pinot Gris
  3. Pinot Blanc
  4. Auxerrois
  5. Pinot Noir
  6. Gamay

Met deze traditionele rassen (ofwel vitis vinifera) wordt overwegend witte wijn gemaakt. De Pinot Noir en Gamay worden tevens gebruikt voor een lichte, verfijnde rosé.

Vinificatie

De vinificatie (het daadwerkelijk maken van de wijn) gebeurd geheel op het klooster. Het wijnhuis beschikt over grote RVS tanks en ook eiken houten vaten voor de rijping van de wijn. En ja, dit is ook te bezichtigen! Het proces staat onder toeziend oog van Andries Burger, de wijnmaker van niemand minder dan de Zuid-Afrikaanse wijnproducent Paul Cluver. Via de goede connecties van Marc Mulder, eigenaar van All About Wine en beheerder van de wijngaard, is Andries de uitdaging aangegaan om kwaliteitswijn te maken in Nederland – iets wat hij in eerste instantie onmogelijk achtte. Het voordeel voor Andries is dat in Elgin hij ook in een koel klimaat werkt, en dat de oogst in Afrika tegengesteld is (in april-mei) aan die in Europa (in oktober). Je kan hier een leuke podcast luisteren met Marc over het klooster en de wijngaard.

De eerste oogst was van 2017 en was meteen een uitdaging; late vorst in het voorjaar en natte augustus en september maanden resulteerden in rot. Uiteindelijk werden er 11.000 flessen gebotteld.

Het tweede oogstjaar 2018 was van een heel andere orde. Er zijn toen 55.000 flessen gebotteld dankzij de hele mooie en warme voorjaar en zomer.

Inmiddels is er hard gewerkt aan het derde oogstjaar en deze wijnen – ongeveer 20.000 flessen – zullen één dezer weken beschikbaar komen. En natuurlijk zullen wij je niet onthouden hoe deze zal smaken.

Wijn notitie van de wijnen van het Sint Catharinadal

Nu vraagt je je natuurlijk af, kwaliteitswijn uit Nederland, hoe smaakt dat dan. Nu, ik zal je de proefnotitie niet onthouden. De zusters van het Sint Catharinadal produceren drie soorten wijn; een houtgelagerde chardonnay (en het paradepaardje), en blend en zoals gezegd een rosé.

Houtgelagerde Chardonnay 2018 Sint Catharinadal
Het pareltje van de wijngaard, de houtgelagerde chardonnay 2018

De houtgelagerde chardonnay is flonkerend en groengeel van kleur met een lichte intensiteit. De frisse, zuivere neus kent een medium geurintensiteit van appel en citroen. Verder bespeur je het vettige van boter (door mlf) en rokerige, vanille van houtrijping. Het Is een droge wijn, hoog in het zuur met gemiddeld alcohol. Je bemerkt het groene fruit, de room of boter en houtrijping. De wijn kent een aangename frisse afdronk met verlengde rook tonen. Dit jaargang lijkt beter in balans te zijn dan vorig jaar gelet op zuurgraad en hout. En zal menig persoon op het verkeerde been zetten denkend dat het een bourgogne wijn is!

De bleekgele blend van Auxerrois, Pinot Blanc en Pinot Gris kent een frisse geur van citrus en steenfruit. De verfijnde zuren geven de wijn een sprankelende frisheid van kruisbes, citrus, perzik. Met iets mineraligs. De wijn heeft een prettige afdronk, maar blijft niet te lang hangen en is gewoon een zeer plezant en verfrissend glas wijn.

St Catharinadal blend
De frisse blend van Auxerrois, Pinot Blanc en Pinot Gris
St Catharinadal Rosé
De fruitige rosé van de zusters.

Tenslotte de mooi zalmroze rosé. De 2018 oogst is beduidend beter dan de zeer zoete 2017. De wijn heeft een mooie neus van aardbeien en frambozen, met een grondige of minerale hint. Mede door de mooie verfijnde zuren komen deze smaken perfect terug in het palet van de wijn. De afdronk is mooi lang van deze niet al te complexe wijn. Maar is fantastisch op een mooie zomer middag of avond. Een absolute aanrader.

Conclusie

Natuurlijk is Sint Catharinadal niet de enige wijn producent in Nederland, sterker nog er zijn ruim 200 wijngaarden in Nederland! Helaas schrikken mensen soms van prijzen, maar om het commercieel interessant te houden voor de wijngaardbeheerders liggen prijzen wel iets hoger dan de gemiddelde prijs die Nederlanders aan wijn besteden. Mocht u hier meer over willen weten kunt u altijd contact met ons opnemen via het contact formulier of telefoon. Of je kan natuurlijk langs gaan bij de zusters!

Misleidende druivennamen: Pinot Gris/Grigio

Achtergrond

Er zijn ontzettend veel druivensoorten, maar wist u dat er in verschillende regio’s verschillende namen worden gebruikt voor eigenlijk eenzelfde druif? Het meest aansprekende voorbeeld is denk ik wel pinot gris (vooral bekend uit Elzas, Frankrijk maar ook zeker bekend in Califonië US en Nieuw Zeeland) en pinot grigio (vooral bekend uit Trentino-Alto Adige en Veneto, Italië). Tevens is deze druif ook bekend onder de namen Rülander of Grauburgunder (Duitsland) en in Hongarije Szürkebarát. Origineel heette pinot gris in de Elzas Tokay d’Alsace. Maar dat is niet meer toegestaan om de verwarring met de Hongaarse Tokaji-druif te voorkomen. Tenslotte sta ik even stil bij de naam Malvoisie (Valais, Zwitserland) welke je niet dient te verwarren met Malvasia waar in Italië een zoete wijn van wordt gemaakt! Hoe bedoel je misleidende druivennamen, Pinot Gris/Grigio is een goed voorbeeld.

De pinot gris is een kleuren mutatie van de pinot noir. Vandaar dat de oorsprong dan ook in Bourgogne (FR) plaats vindt. In de Middeleeuwen werd deze druif daar Fromenteau genoemd. De naam pinot gris is geïntroduceerd rond 1783-1784 in de wijngaarden van Côte d’Or (Rézeau, 1997).

Viticulture

Ondanks dat dit dezelfde druif is, zult u bemerken dat de smaken erg verschillen. Oorzaak ligt in het terroir waar de wijngaard ligt en de wijnmaak technieken. De vrucht heeft van nature suikers maar weinig zuur. Daarom komt deze het best tot zijn recht in koelere klimaten; in warme klimaten zou dit leiden tot een wat saaie zoetige wijn. Doordat de schil weinig kleurstoffen bevat (deze is grijzig en neigt naar roze indien de druif goed rijp is) maakt men er vooral witte wijn en een rosé (vaak aangeduid als “Blush”). Echter in koel klimaat met veel neerslag is de kans op rotting groter, omdat de kleine druiven in compacte trossen op elkaar zitten. Wanneer de druif i.v.m. najaarsregens vroeg geplukt wordt, zal de druif zijn aromatische smaak nog niet ontwikkeld hebben en krijg je neutralere wijnen. In de Elzas wordt deze druif vaak laat geplukt (vendange tardive) wat deze wijn een milde tot zoete smaak geeft.

Pinot gris

De pinot gris is over het algemeen complexer, voller en iets wat zoeter van smaak. Abrikoos, banaan en mango zijn vaak kenmerkend aroma’s. Bij hoge kwaliteitswijnen, vaak de meer zoete die langer kunnen rijpen, zijn tonen van honing en gember waar te nemen. De wijn gaat, als een van de weinige wijnen, heel goed samen met (pittige) Aziatische gerechten. De volheid is een mooie aanvulling op de kruidige gerechten, terwijl het lichte zoete een goede combo is met de pittigheid. Tevens past deze ook heel goed bij kip of kalkoen gerechten.

Pinot grigio

De pinot grigio daarentegen is gelegen in het koelere hoger gelegen Trentino-Alto Adige en Veneto. De wijn is soepel en heeft frisse zuren en aroma’s van appel. peer en citrus. De wijn is perfect om direct te drinken en matched uitstekend bij Italiaanse ham en kaas of prima als aperitief.