Duitsland Archieven - Pagina 2 van 2

16 november 202116 november 2021

Nu de magisch lekkere wijn uit uniek Württemberg

De vierde regio is dus het zonnige warme Württemberg zoals je wellicht in de vorige blog hebt gelezen. De wijnregio Württemberg, ookwel Schwabenland genaamd, ligt vooral aan de rivier de Necker en heeft ruim 11.000ha aan wijnbouwgebied. Wat dit gebied uniek maakt is dat Württemberg de enige wijnregio van Duitsland is waar magisch lekkere rode wijn dominant is. Die overigens ook heerlijk gaat met de Schwäbische specialiteiten zoals Spätzle (pasta), Maultaschen (grote ravioli) of Wurstsalat

Württemberg ligt ten oosten van Baden en grenst in het noordwesten aan haar tweelingzus. Men produceert hier 875.000hl verspreid vanaf het Bodenmeer in het zuiden tot aan de Tauber vallei nabij Rothenburg. Opvallend in Württemberg is dat men geen Landwein kent en 91% is Prädikatswein van overwegend lokale druivenrassen. Saillant detail overigens is dat de Schwaben bijzonder dorstig te boek staan. Volgens het handboek van het Deutsches Weininstitut drinkt men hier 2x zoveel als de gemiddelde Duitser.

Druivenrassen

Met een aandeel van ruim 70 procent domineren hier blauwe druivenrassen. De bekendste rode wijn is de Trollinger (ongeveer 21% van de aanplant). Men noemt deze makkelijk drinkbare wijn wel de nationale drank van de Württembergers. Die drinken hem graag bij een Vesperteller met vleeswaren.

Daarnaast zijn veel aangeplante druiven zo’n 15% Schwarzriesling (Pinot Meunier) en Lemberger (Blaufränkisch – 14%). Dit zijn druivenvariëteiten die je zelden elders ziet. Blaufränkisch, vernoemd naar de plaats waar de druif afkomstig is, het Oostenrijkse Lemberger, zie je dus ook in Oostenrijk en in Hongarije onder de naam Kékfrankos. Uniek en magisch lekkere wijn kan je deze Lemberger uit Württemberg wel noemen, heerlijk fris en fruitig. Ideaal als aperitief.

De Schwarzriesling is oorspronkelijk afkomstig uit Bourgogne, waar deze druif onder de naam Pinot Meunier bekend staat. Opvallend is dat, hoewel afkomstig, de Pinot Meunier niet is toegestaan in de Bourgogne. Echter veel mensen kennen deze druif van Champagne.

Vanzelfsprekend is er ook nog witte wijn, van met name Riesling (18%), Kerner en Müller Thurgau (beiden 3%). Dit zijn toegankelijke wijnen met beperkte alcoholpercentage en sappige zuren.

Wijnbouwgebied

Wijnbouw vindt plaats op de hellingen langs de Neckar en in de beschutte dalen van zijrivieren als Rems, Enz, Kocher, Jagst en Tauber en zelfs aan de Bodensee. Kern van het wijngebied is het Bereich Württembergisches Unterland aan de Midden Neckar. Ten zuiden daarvan sluit het Bereich Remstal-Stuttgart aan. De hellingen geven een beschutting en de ligging is relatief zonnig en warm.

Württemberg kent veel waardevolle wijngaarden op steile hellingen. Wijnboeren bewerken vaak maar kleine percelen waarvan ze gewoontegetrouw de opbrengst aan de dichtstbijzijnde coöperatie leveren. Daarvan zijn er in Württemberg meer dan 50. Samen zijn die goed voor zo’n 80 procent van de verkopen.

Grote delen van het wijngebied worden ontsloten door de Württemberger Weinstraße. Over een lengte van 500 kilometer loopt die van Weikersheim bij Bad Mergentheim tot aan het oostelijk van Tübingen gelegen Metzingen, voornamelijk langs de Neckar en zijn fraaie zijdalen.

Bereichen in Württemberg

Württemberg kent vijf Bereiche waar 17 Grosslagen en zo een 210 Einzellagen actief zijn. Een groot verschil met haar tweelingzus. En er zijn slechts 8 VDP wijngaarden, waarvan 6 nabij Stuttgart liggen. Van deze 8 producenten zijn er 7 die zowel Grosse Lagen als één of meerdere Erste Lagen produceren. De gemene deler zijn vooral Riesling en Lemberger. Maar er worden ook vele andere variëteiten gevoerd.

Bereich Kocher-Jagst-Tauber

Gelegen in het noordoosten is dit het enige Bereiche dat zich gespecialiseerd heeft in witte wijnen van Silvaner en Riesling. Kocherberg en Tauberberg zijn de belangrijkste locaties in dit Bereiche. Silvaner en Schwarzriesling groeien langs de rivieren op skeletkalksteen, vind je in de rest van het Hohenlohe-wijnland Trollinger (Vernatsch), Pinot Noir en Riesling gekenmerkt door de roodachtige en voedselrijke mergel van de Keuperformation

Württembergisches Unterland

Veruit het grootste wijnbouwgebied is Württembergisches Unterland. De belangrijkste wijngaarden liggen vooral in de middelste en lagere Neckar vallei. Hier komt ruim 80% van de wijnproductie vandaan. Riesling neemt 25% van de aanplant voor haar rekening. Andere belangrijke witte druivensoorten zijn Grauburgunder en Gewürztraminer. Würrtemberg staat vooral bekend haar rode Trollinger, terwijl Schwarzriesling hier toch de betere wijnen voortbrengt.

Remstal-Stuttgart

Het gebied Remstal-Stuttgart ligt in het zuidoosten van het teeltgebied. De wijngaarden liggen voornamelijk tot 400 meter boven de zeespiegel in de riviervallei van de Rems. Het is verdeeld in de vijf grote lagen. In het wat koelere en regenachtigere gebied heerst een zekere Rieslingtraditie.

Bereich Oberer Neckar

Het Boven-Neckargebied is het kleinste wijnbouwgebied van de Württembergse wijnstreek en omvat de wijngaarden in het dal van de Ammer aan de zuidelijke rand van het Schönbuch en in het Neckartal.

Bereich Württembergischer Bodensee

Is een klein gebied van slechts 8ha rondom de plaats Kressbronn aan de Bodensee. Tevens nabij het noordelijker gelegen Ravensburg heb je nog een enkele hectare wijnbouwgebied. Hier vind je vooral aanplant van Müller Thurgau. Maar het overgrote deel van de wijn activiteiten rondom de Bodensee valt onder Baden.

Nu wat maakt de wijn uit Württemberg zo uniek en magisch lekker

Hoewel de wijnen hier niet veel bekendheid genieten. Verrassend is dit niet omdat Württemberg relatief veel neerslag kent en de bodem bedekt is met een soort mergel dat slecht doorlatend is. Daarnaast liggen wijngaarden op 250 meter en hoger, wat in combinatie met de neerslag en dus koelere temperaturen niet ten goede is voor wijnproductie. Dankzij de bijzonder warme jaren begint ook Württemberg verrassend goede wijnen voort te brengen.

Maar wat maakt het verschil tussen een Riesling uit de Moezel, Rheingau of Württemberg? Riesling is in Duitsland bijzonder terroir gedreven. En Württemberg is één van de weinige regio’s waar je een mergel bodem vindt. Dus dat geeft de typerende mineraalachtige karakteristieken. Daarnaast vanwege het koele klimaat domineert het groene fruit en de hoge zuren de wijn.

De Schwarzriesling ofwel Pinot Meunier, staat eigenlijk uiteindelijk alleen aangeplant in Württemberg. Ze hebben een uitzonderlijk fruitig aroma dat wat weg heeft van de Pinot Noir, maar met een zachtere elegantere structuur. Het is een uitstekend aperitief, niet te gecompliceerd. De krachtere varianten misstaan niet naast varkensvlees of lamgerechten.

Lemberger is hier ook in staat serieuze wijnen te leveren. Natuurlijk is het gros een lichte toegankelijk wijn welke ideaal als aperitief is. Maar je hebt ook de kwaliteitswijnen die gekenmerkt worden door zwart fruit, specerijen als tabak, laurier en kaneel. Met mooie ronde tannine en een aangename afdronk. Deze zijn ideaal bij rollade of lamsvlees.

2 november 20212 november 2021

Geneugtes uit Weinstrasse in Pfalz

Na Rheinhessen is Pfalz het grootste wijnbouwgebied in Duitsland met ongeveer 23.700 ha en een productie van 2.1 miljoen hl. Ook hier geldt dat de gemiddelde opbrengst 96hl per ha is, slechts 1hl minder dan Rheinhessen. Door deze twee factoren dekt Pfalz met Rheinhessen 62% van de Duitse wijnproductie. Je vindt de wijngaarden vooral in het westelijk en zuidelijke deel van de deelstaat, tussen de Rijn en het Pfälzer Wald. Pfalz is sinds 2008 het grootste Rieslinggebied ter wereld! Het meest kenmerkende van de Pfalz is dat het bekend staat om haar Weinstrasse waar je mooie geneugtes vindt; de Südliche Weinstrasse en de Mittelhaardt-Deutsche Weinstrasse. Dit is de eerste wijntoerismeroute ter wereld! Daarnaast kent de Pfalz nog een kenmerkend iets; het keurmerk DC Pfalz. Districtus Controllatus waarborgt de kwaliteit en typiciteit van de wijn. Dit is ter herkennen aan het zilveren capsule met DC Pfalz.

Men produceert hier vooral Qualitätswein (78%) terwijl slechts 19% Prädikatswein is. Veruit de grootste productie is droge Qualitätswein. Maar wat is eigenlijk het verschil tussen Qualitätswein en Prädikatswein?

Qualitätswein

Qualitätswein bestimmter Anbaugebiete (Q.b.A) vormt de grootste groep Duitse wijnen. Deze kwaliteitswijnen moeten voor de volle 100% uit een van de 13 Duitse wijnbouwgebieden (Anbaugebiete) afkomstig zijn. Voor iedere Qualitätswein zijn, afhankelijk van druivenras en herkomstgebied, minimum normen voor het natuurlijke alcoholgehalte vastgesteld. Het minimum mostgewicht varieert tussen 50 en 72 graden Oechsle. Evenals tafelwijnen mogen kwaliteitswijnen gechaptaliseerd worden. Deze toevoeging van suiker voor de gisting is wettelijk beperkt. Per liter mag door chaptalisatie 20 tot 28 gram extra alcohol ontstaan.

Prädikatswein

Voor Prädikatswein gelden de strengste eisen ten aanzien van druivenras, rijpheid, harmonie en elegantie. Bij deze wijnen mag geen suiker toegevoegd worden. Er zijn zes verschillende categorieën, zoals eerder toegelicht. Deze hebben telkens een verschillende minimum mostgewichten (ofwel suikergehalte) per druivenras en gebied. In zuidelijke gebieden is in de regel sprake van hogere minima dan in noordelijke.

Klimaat

Net als de Elzas in Frankrijk, is de Pfalz het zonnigste en droogste deel van het land. Met ruim 1.800 zonuren doet dit bijna mediterraan aan, echter de gemiddelde temperatuur van 20 graden brengt je weer even terug. De bergketen beschermt het wijnbouwgebied tegen extreme koude luchtinvallen. Daarnaast is het risico van vorstschade beperkt doordat de koude luchtstroom van de heuvels naar beneden rolt. Kou zoekt eenmaal het diepste punt, terwijl de wijngaarden op de hellingen staan aangeplant.

Terroir, verbinding tussen de Alpen en Pfalz

Veel mensen weten dat de Pfalz ooit Beiers was. Echter wat niet iedereen realiseert is dat de Pfalz haar verscheidenheid te danken heeft aan de Alpen. De Rijntrog is ontstaan doordat de Alpen hun gewicht op de aardmantel drukten en omhoog bogen. Er vormde een geul die zich uitstrekt over het gebied waar nu Basel en Mainz liggen. Miljoenen jaren later begon de Rijnsleuf te zinken, en later drong de zee door en veroorzaakte kalkrijke afzettingen. Vervolgens verzandde de zee. Waarna de Alpen 70km noordwaarts werden gedrukt en stegen naar het hooggebergte.

Dit alles leidde tot het landschap zoals wij het nu kennen en genieten de wijnboeren op de Haardt vandaag van een verbazingwekkende verscheidenheid aan rotsen en bodems. Deze bestaat overwegend uit een mengsel van zand, klei en mergel. Van Kallstadt tot Bad Dürkheim bijvoorbeeld liggen de toplocaties van deze regio op een kalkstenen rif. Van Wachenheim tot Gimmeldingen bepaalt een typische Pfalz-zandsteenverwering de bodem.

Mittelhaardt-Deutsche Weinstrasse

De Mittelhaardt strekt zich uit vanaf Neustadt tot aan het Zellertal. De naam Haardt is afkomstig van het Haardtgebergte, het laag gebergte, of een serie smalle heuvels, waar de wijnbouw plaatsvindt. De bodemgesteldheid is hier net iets lichter, waardoor het beter waterdoorlatend is. Wortels moeten dus dieper wortelen om water te vinden, waardoor het ook profiteert van meer mineraal opname. Het zijn de efficiënte coöperaties die hier een groot deel van de wijn produceren. Ze hebben oude traditionele methodes gemoderniseerd met een goede prijs-kwaliteitverhouding. Maar veel jongere wijnmakers hebben zich georganiseerd in organisaties die helpen het bewustzijn en zelfvertrouwen terug te krijgen voor individuele wijngaard productie. De Riesling is hier koning. Top Riesling waren in het verleden de duurste en meeste geliefde wijnen ter wereld. Maar ook vind je hier mooie Pinot Noir (Spätburgunder). Er liggen hier 15 VDP wijngaarden.

Je vindt de Einzellagen aan de heuvelige westkant. Forst is misschien wel de bekendste wijndorp waar de beste wijngaarden op waterhoudende klei liggen. Jesuitengarden en Kirchenstück zijn hier de klasse wijngaarden. Echter recent heeft Dedesheim het stokje overgenomen als beste wijndorp. Bad Dürkheim is met 800ha de grootste wijngemeente. Kwaliteit is gaat met rasse schreden vooruit en de wijnen geven een interessante weerspiegeling wat er mogelijk is in dit gebied.

Südliche Weinstrasse

De Südliche Weinstrasse strekt zich uit van Maikammer tot Schweigen bij de Franse grens. Hier kent de bodem een hogere compositie van klei. Het spaarzame water wat hier valt is dus makkelijker op te nemen voor de wortels. Doordat de druivenplant minder hard hoeft te werken voor haar wortelstokken, kan de focus liggen op vruchtzetting en is de opbrengst hier dus hoger. Ook niet verbazingwekkend is dat hier “slechts” 7 VDP wijngaarden liggen.

De Bourgondische druivensoorten nemen een steeds prominentere plaats in, zoals Pinot Gris (Grauburgunder), Pinot Blanc (Weissburgunder) en Chardonnay. Hetgeen ook niet geheel verrassend is, aangezien de Pfalz nabij Wissembourg aan de Franse Elzas vergroeid is, maar met een warmer en droger klimaat. Een mooi voorbeeld is Schweigener Sonnenberg die elk jaar opnieuw bewijst dat de Pfalz een stukje Frankrijk, gelegen in Duitsland, is. Neem bijvoorbeeld de Weissburgunder; een wijn met een subtiele houttoon in de neus en een geur die doet denken aan rijpe appels en peren. De wijn vertoont een speels spel van zuren en groen fruit met een vol mondgevoel. Met een mooie lange mineraalrijke afdronk.

Ook de ontwikkeling van de Pfalz tot het grootste rode wijngebied van Duitsland (gebaseerd op rassen als Portugieser, Dornfelder en Pinot Noir) heeft zijn wortels in het zuiden.

Ook vind je hier de oudste wijngaard van Duitsland, Weingut Oberhofer in Rhodt unter Rietburg met meer dan 400 jaar oude Traminer-wijnstokken. Deze wijn heeft een prachtige goudgele kleur, een volle body, heerlijke geuren van ananas, mango, perzik, rijpe abrikoos, vanille, kruidnagel en rozenblaadjes. Mooi, zacht en lichtzoet met licht zuurgehalte.

Druivenrassen

De verhouding tussen wit en rode wijn is hier 66%-34%. Riesling neemt 25% van de aanplant voor haar rekening, maar het is de Dornfelder die de rode wijn domineert met 12% van de aanplant. Müller-Thurgau, eens wijds aangeplant voor de productie van Liebfraumilch, is zwaar op haar retour; er staat slechts 7%. Terwijl Pinot Gris en Blanc deze plaats innemen (beiden 7%).

Daar waar de Riesling uit Rheinhessen meer groen fruit vertoont, neigt die uit de Pfalz meer naar bloemen en geel fruit. Verder vaak een kruidige ondertoon met frisse zuren. De Dornfelder kent twee soorten wijnen. Ze zijn altijd diepdonker van kleur, maar de wijn die je jong drinkt heeft de nadruk op fruitigheid. Intense amarenekersen, bramen en vlierbessen. De andere Dornfelder is één die op hout rijpt en benadrukken de tannine en de structuur van de wijn en minder de fruitigheid.

Bijzondere geneugtes uit de Weinstrasse in Pfalz is de druivensoort St. Laurent. Deze druif is door wijnboeren uit de regio van uitsterven gered en vandaag de dag wijnliefhebbers verrukt met fluweelzachte, volle rode wijnen met vlierbes en wilde kers.

Verschil Weissherbsten en rosé

In de Weinstrasse Pfalz vind je Weissherbsten, unieke geneugtes die je moet ervaren. De Pfalz is marktleider van deze frisse, zalmkleurige zomerwijnen die meestal worden verkregen uit de Portugieser druif. Maar wat is eigenlijk het verschil met internationale rosé wijnen en Weissherbsten? Deze wijn is een monocépage, in tegenstelling de vele blends van internationale rosé wijnen. Een ander verschil zit in de gebruikte druivensoorten; Pinot Noir, Schwarzriesling of Blauer Portugieser. Ook mag niet geblend worden met druiven uit een andere streek en dient te voldoen aan de richtlijnen van de Qualitätswein.

Een Pinot Noir Weissherbsten kenmerkt zich vaak door de aardbeien expressie, sappig met milde sturen en verfijnde kruiden. De Blauer Portugieser kent naast de aardbeien ook kersen aroma’s en subtiele zuren. De Schwarzriesling Weissherbsten is een fris-aromatische wijn met zure kersen en aardbeienaroma’s. Vol van pittig karakter.

Serveer een Weissherbsten jong, want rijpen doet de wijn geen goed en net als bij rosé, koel haar tot 8 tot 10 graden. Het bijzondere aan deze wijn is dat het bij nagenoeg elk gerecht geschonken kan worden.

Vele geneugtes uit Weinstrasse in Pfalz

Mede door haar omvang, heeft de Pfalz veel te bieden. Duitsland is een echt Riesling land, dus het is niet verbazingwekkend dat deze druivensoort domineert. De wijn van Riesling verschilt hier van het noordelijkere gelegen Rheinland en het westelijk gelegen Moezel. Daar waar Rheinland koeler is en dus meer groen fruit vertoont, hebben Moezel Rieslings warmer fruittonen. De Riesling uit de Pfalz zit daar tussen met steenfruittonen. Ook de Bourgogne druiven beginnen een grotere rol te spelen. De kwaliteitskloof tussen de top van de Franse wijnen verkleint snel. En de Duitse Spätburgunder begint een goed alternatief te worden voor de vooral duur geprijsde Franse zuster.

19 oktober 202112 oktober 2023

Ontwikkelt Duitsland zich als een uitstekend wijnland?

Vanuit het Oostenrijkse Bergland steken we de grens over naar het noordelijk gelegen Duitsland. Vooral groot geworden dankzij de zoete Liebfraumilch, waarbij je de vraagtekens kan stellen of dit echt wel wijn is. Hoe ontwikkelt Duitsland zich sindsdien als een uitstekend wijnland? Daar gaan we de komende weken ons in verdiepen.

Duitsland is natuurlijk een groots uitgestrekt land. Je associeert dit land misschien niet direct met wijn, maar bedenk dat het zuidelijk deel op dezelfde hoogte ligt als de Elzas, de Champagne, maar ook de Chablis in het noordelijke Bourgogne. En niet verrassend genoeg liggen de Duitse wijngaarden op dezelfde lijn. Maar ook hier speelt klimaatopwarming een rol. Regio’s als de Ahr, Saale-Unstrut en Sachsen liggen toch serieus wat hoger. Over de Ahr hebben we het nodige al geschreven. Terwijl Saale en Sachsen ook profiteren van het Mittelgebergte wat een extra bescherming biedt tegen de regen uit het westen.

Witte wijn land Duitsland

Ook zal het niet verrasssen dat witte wijn de boventoon voert. Het is eenmaal een koel klimaat land. Ongeveer tweederde van de geproduceerde wijn is wit. Riesling is het vlaggenschip, maar tot de jaren 90 van de vorige eeuw waren dat Müller-Thurgau ofwel Rivaner. Sindsdien is haar aandeel gaan dalen ten faveure van de internationale rassen Pinot Gris en Pinot Blanc. Andere belangrijke inheemse druiven zijn Silvaner en Scheurebe.

Rode wijn in Duitsland

Op de resterende éénderde aan wijngaarden domineert de Blauburgunder, ofwel Pinot Noir met 10% van de aanplant van rode wijn. Interessant om te realiseren is dat de Duitse Pinot Noir eenzelfde reputatie geniet als de grote wijnen uit de Bourgogne. Verder zijn Dornfelder (populair in Rheinhessen en Pfalz), en Portugieser, Trollinger en Lemberger gerenommeerde druivensoorten.

De indrukwekkende wijnproductie

Ontwikkeld Duitsland zich als uitstekend wijnland

Daar waar je al jaren een daling ziet in de wijnproductie van Frankrijk, is de productie en consumptie van Duitse wijn al jaren stabiel rond de 270 miljoen hl. Deze productie wordt bereikt door 13 verschillende wijnbouwgebieden. Waarbij Rheinhessen, Pfalz en Baden tweederde van het areaal voor hun rekening nemen. En dus de Moezel staat niet eens in de top drie! Terwijl de kleinste regio’s zoals Ahr en Saksen niet verder komen dan 500ha.

Wijnkwaliteit gemeten in suikergehalte

Er zijn drie kwaliteits categorieën in Duitsland, tafelwijn ofwel Deutscher wein, Qualitätswein (Qualitätswein bestimmter Anbaugebiete, QbA) en de uitgesproken Prädikatswein. Merendeel van de wijn behoort toe aan de laatste twee categoriën, die dan ook een duidelijke oorsprongsvermelding dienen te hebben. Van oudsher speelt het suikergehalte een belangrijke rol. Dit maakt het onderscheid binnen de Prädikatswein gradatie;

Kabinett

Is een lichte wijn gemaakt van rijpe druiven met een laag alcoholgehalte. Een ideale aperitief!

Spätlese

Dit zijn vollere wijnen. Omdat volledige rijping meer tijd nodig heeft, haalt met de druiven pas aan het eind van de oogst naar binnen. De wijn kan variëren van droog met volle body tot vrij zoet maar lichter. Deze wijnen kunnen goed ouderen.

Auslese

Hierbij dienen de trossen volledig rijp te zijn met enig restsuiker. De onrijpe of slechte druiven worden eruit gehaald. Deze wijn profiteert met flesrijping.

Beerenauslese

De Beerenauslese is een volle, fruitige wijn gemaakt van overrijpe druiven, die meestal een nobele rotting hebben ondergaan (Botrytis cinerea). De druiven zijn handmatig geplukt.

Eiswein

Eiswein is gemaakt van druiven die bevroren zijn geoogst en geperst. De temperatuur dient hierbij minimaal -7 graden te zijn en natuurlijk perst men alleen het natuurlijke sap.

Trockenbeerenauslese

Dit is een zeldzame, zeer geconcentreerde wijn van druiven met nobele rotting die bijna tot rozijnen zijn ingedroogd. Er is een strenge handmatige selectie tijdens de oogst.

De onofficiële classificatie

Omdat de classificatie op zoetheid eigenlijk geen weerspiegeling van de kwaliteit van de wijn is, stond er een groep wijnproducenten op die zich hard maken voor onafhankelijke kwaliteit. Ze zijn verenigd in het Verband Deutscher Prädikatsgüter (VDP). De leden hebben de wingaarden geclassificeerd naar het voorbeeld in de Bourgogne. Hierdoor is er geen twijfel mogelijk over de beste wijngaarden in Duitsland. De VDP is opnieuw in het leven geroepen omdat overal in Duitsland “kwaliteitsgebieden” in het leven werden geroepen, waardoor de naam uitgehold werd. Maar ook omdat het hierboven beschreven suikergehalte belangrijker werd. Ten slotte omdat kwaliteit niet werden gelinkt aan typiciteit als druivenras, bodem, terroir.

Een VDP wijn kan je herkennen aan het logo van een adelaar met een druiventros. Deze is vaak geplaatst op het capsule, maar soms ook op het achter etiket. Deze wijnen kunnen zowel droog als zoet zijn. Bedenk dat een VDP wijn een Qualitätswein is en niet per definitie een Prädikatswein! Maar Duitsland is hard bezig en ontwikkelt zich reeds als uitstekend wijnland.

VDP.Gutswein

De instap zijn de VDP.Gutswein. het zijn vaak de trendsetters, met andere woorden de eerste wijnen van een wijnjaar die men bottelt en verkoopt. De wijnmakers zetten er hun eigen stempel op en hebben de ruimte om te experimenteren. Een ideale wijze om van een eerste kennismaking met de wijnmaker te genieten!

VDP.Ortswein

De Ortswein is wat de naam al aangeeft, het staat gelijk aan de gemeentelijke appellatie in de Bourgogne. Dit zijn de interessante en betaalbare alternatieven voor de twee hogere kwaliteitswijnen. Omdat veel van de Ortswein van eenzelfde wijngaard afkomstig is als de Erste en Grosse Lage. Alleen regionaal toegestane druiven vinden hun weg naar de wijn en geeft de wijn haar typische terroir expressie.

VDP.Erste Lage

De druiven voor de Erste Lagen zijn met de hand geplukt, want de druiven dienen een hoge fysiologische rijpheid hebben. De droge wijn is gelabeld als Qualitätswein trocken. Deze wijn kan je vergelijken met de Premier Cru’s. Opbrengst per hectare is gelimiteerd om de kwaliteit beter tot haar recht te laten komen. De droge wijn mag pas op de markt komen in april volgend op de oogst. De zoete en edel zoete wijnen in mei volgend op de oogst.

VDP.Grosse Lage

De hoogste kwaliteit is de Grosse Lage, welke vergelijkbaar is met de Grand Cru’s. Dit zijn Duitsland’s beste wijnen. Herkenbaar aan haar individuele karakter en geven de kwaliteit van de wijngaard het beste weer. Ze kunnen vele jaren rijpen op fles. De opbrengst is verder beperkt net als de toegestane druivenrassen. De droge wijn mag niet voor 1 september van het jaar na de oogst op de markt komen, terwijl rode wijn zelfs nog 1 jaar extra moet rijpen.

De droge wijnen van Grosse Lage wijngaarden worden ook Grosse Gewachs genoemd. Deze zijn te herkennen aan het GG logo op de hals van de fles.

Andere kwaliteitskeurmerken

In navolging van VDP zijn in de regio’s ook lokale kwaliteitsaanduidingen ontstaan.

Rheinhessen Silvaner

Om het imago van het oude Silvaner ras te verbeteren, heeft Rheinhessen een traditioneel gebalanceerde droge wijn geïntroduceerd. De wijn dient 100% van Silvaner gemaakt te zijn met vermelding van het oogstjaar. Het is een bijzonder droge wijn met max 4 gram restsuiker. Individuele keuring vindt plaats en het proeven vindt plaats door een speciale commissie. De wijn herken je aan het zwart-gele etiket met RS en de naam van de producent.

Selection Rheinhessen

Daar waar de RS zich richt op Silvaner, is de Selection Rheinhessen gericht op klassieke druivenrassen. Dit zijn Silvaner, Riesling, Weiss-, Grau-, Spät- en Frühburgunder (Pinot Madeleine), Gewürztraminer en Portugieser. De wijnstokken dienen minimaal 25 jaar oud te zijn waardoor meer geconcentreerde aroma’s in de druiven ontwikkelen, maar ook de opbrengst lager uitvalt. De druiven mogen van slechts één wijngaard afkomstig zijn die bovendien handmatig geoogst dienen te worden.

DC Pfalz

DC Pfalz is een herkomstbenaming verbonden met een meer dan gemiddelde kwaliteit. Het kan gebruikt worden voor wijnen van een van de vijf traditionele druivenrassen. Dit zijn Riesling, Dornfelder en de Weiss-, Grau- en Spätburgunder. Ze hebben een fruitig smaakprofiel dat typisch is voor gebied en druif. Dankzij het DC Pfalz logo zijn ze makkelijk herkenbaar.

Riesling S

De droge Rieslingwijnen van de steile leisteenhellingen langs Mosel, Saar en Ruwer kan men verkopen onder het kwaliteitsmerk “Riesling S” (of “/S”) indien de wijn voldoet aan bepaalde kwaliteitskenmerken. Zoals een late (meestal november) en selectieve pluk, volledig rijpe gezonde druiven (dus niet geïnfecteerd met Botrytis), lage opbrengst, lange vergisting en lagering op het bezinksel.

Duitse moeilijkheid

Vaak spreken we over Frankrijk en de ongelooflijk complexe appellatie structuur, maar Duitsland kan er ook aardig wat van. Ik hoop dat het nu een beetje duidelijker is. Bedenk dat een Auslese wijn een indicatie is van de zoetheid en niet van de kwaliteit van de wijn zelf, zoals we dat in andere landen zien. De zoetheid bepaalt, niet de kwaliteit van het terroir van de wijngaard noch de kwaliteiten van de wijnmaker. De VDP probeert hier meer duidelijkheid in te scheppen, echter deze is alleen toegankelijk voor haar leden. Terwijl er nog een grote groep wijnproducenten zijn die niet aangesloten zijn bij de VDP. Ook het feit dat een VDP wijn een QbA is kan veel verwarring opleveren.

Maar ontwikkelt Duitsland zich als een uitstekend wijnland? Mijn mening is van wel ja. Geholpen door de opwarming waardoor druiven nog hogere rijpheid kunnen realiseren en meer duidelijkheid naar de consument toe hoe het etiket begrepen kan worden dragen vooral bij aan deze kwaliteitsaanduiding.