Top 10 mooie kerst wijnen

Wanneer je nog op zoek bent naar een verrassende wijn, hebben wij het makkelijk voor u gemaakt; hier vindt u een top 10 van de mooie wijnen die niet misstaan bij de kerst dis. Doe inspiratie op en let goed op de wijn-spijs combinatie.

1. Ugolini Valpolicella Ripasso

Ugolini_Monte Solane Valpolicella Ripasso

Vol & Krachtig

Top keuze

Deze wijn is diep robijnrode met een aroma van intens rijp fruit, kruiden en hints van vanille met zwarte peper en anjerkruidnagel.

Geroosterd en gebakken rood vlees, steak, gerijpte kazen

€ 22.50

2. Saint Gall Premier Cru blanc de blanc

Saint Gall Premier Cru

Verfijnd & Zacht

Ster wijn

Een mooi bleekgele champagne met ragfijne mousse. Delicate smaak van steenfruit gedragen door minerale tonen.

Als aperitief, bij sint coquilles of zalm tartaar

€ 39.95

3. Cignomoro Vecchie Vigne primitivo

Cignomoro 80 Vechi Vigne

Vol & Krachtig

Flagship

Een diep rode wijn met complexe en aanhoudende aroma’s van kaneel, tabak, cacao en koffie in combinatie met donker overrijp fruit. Compact en jammy in de mond met een vanille en chocolade achtige finish op het einde.

Gegrild vlees en zachte kazen

€ 29.95

4. Paulinenhof Gewürztraminer

Paulinenhof Gewurztraminer

Rijk & Intens

Ster wijn

De wijn heeft een aantrekkelijke, diepe strogele kleur met een gouden gloed. Ze is aromatisch in de geur, iets gekruid en met veel rijp en tropisch fruit. Droog, met elegante zuren en een mooie lengte.

Pittig Aziatisch eten, desserts

€ 15.50

5. Chocolate Block

Chocolate Block

Vol & Krachtig

Vegan

De wijn heeft een aantrekkelijke, diepe strogele kleur met een In de neus veel rijp rood fruit (kersen, rode bessen) en blauwe bessen aroma’s, aangevuld met een tikje witte peper. In de smaak weelderig zwart fruit, subtiele zoete specerijen-aroma’s waaronder vanille door de 12 maanden houtrijping. De wijn heeft heel veel body en smaakstootjes van donkere chocolade. Tegelijkertijd toch fluweelzacht met een superlange afdronk.

Gegrild of gestoofd wild, steak, gerijpte kazen

€ 21.50

6. Paul Cluver Pinot Noir Estate

Assortiment_PaulCluver_PinotNoir_Etiket

Verfijnd & Zacht

Prijswinnaar

Ze vertoont in de neus geweldige citrusaspecten en tonen van wintermeloen met wat licht geroosterde brioche op de achtergrond. Geuren van mandarijnfruit en citrusbloesem zijn duidelijk aanwezig, met hints van vanillestokje en amandelschilfers. Deze kenmerken komen door in de mond. De fijne, frisse zuurgraad is natuurlijk en voegt evenwicht en focus toe aan de wijn.

Vegetarische gerechten, parelhoen, kalkoen, romige visgerechten

€ 23.50

7. Paul Cluver Chardonnay Estate

Paul Cluver Estate Chardonnay

Soepel & Fruitig

Flagship

Deze Paul Cluver Estate Pinot Noir heeft in de neus mooi rood fruit zoals cranberries, granaatappel en framboos met daarnaast wat aardse tonen. In de mond vallen de zijdezachte tannine op met frisse zuren en hartige tonen en vleugje vanille in de afdronk.

Vegetarische gerechten, eend, lamsvlees

€ 22.50

8. Straw wine Mullineux

Mullineux Straw Wine

Rijk & Intens

Prijswinnend

De wijn kent een diepgouden stro kleur, met een rijke, stroperige uitstraling. De neus en mondgevoel is complex, met een verleidelijke mix van gedroogde perziken, abrikozen en marmelade. En verder bespeur je hartige, nootachtige aroma’s van amandelen, marsepein en honing. Dit alles blijft in evenwicht door een schone, frisse en zeer lange afdronk van gedroogde abrikozen.

Desserts en gebak

€ 39.95

9. Vinho Verde Escolha

Assortiment_Vinho Verde Escolha_Etiket

Fris & Fruitig

Topkeuze

Neem eens iets anders, iets wat veel mensen niet kennen! Deze Vinho Verde is een aangename droge witte wijn waarbij de neus overloopt van acacia, bloemen, rijpe appel, peer, nectarine en perzik. Het is een lichtvoetige wijn in een lekkere klassieke vinho verde stijl.  Mooie zuren, sappig en aromatisch.

Garnalencocktail, zalm gerecht

€ 9.95

10. Kaiken Ultra Malbec

Kaiken Ultra Malbec etiket

Vol & Krachtig

Populair

De Kaiken Ultra Malbec heeft een mooie structuur, met veel complexiteit en lengte. De tannine is stevig en aanwezig, maar tegelijkertijd soepel. De wijnen worden gekenmerkt door hun mineraliteit, elegantie en sensualiteit, met tonen van vers fruit van blauwe bessen en bramen.

Gegrild rood vlees, biefstuk, entrecot, gerijpte kaas

€ 16.95

Bent u op zoek naar andere wijnen bij uw kerst diner buiten deze mooie top 10, kijk dan verder op onze webshop. Tevens vindt u een mooie selectie van exclusieve wijnen. Wij staan u graag tot dienst in deze uitdagende tijden!

De twee verrassende werelden van Bordeaux

Van de linkeroever in de Bordeaux schuiven we langzaam naar het oosten. Hier komen we Entre-Deux-Mèrs tegen. Ook hebben we vorige week niet stil gestaan bij de dessertwijnen van de linkeroever, omdat deze een speciale plaats innemen. Dit spiegelt de twee verrassende werelden van de Bordeaux.

Mooie langlevende dessertwijnen

Eén van ’s werelds mooiste dessertwijnen komt uit de Bordeaux, Château d’Yquem. Maar wie geen €200+ kwijt wilt zijn voor een flesje dessertwijn van 375ml, zijn er zeker alternatieven.

Maar hoe komen deze wijnen in het flesje? De wijn is gemaakt van druiven die geinfecteerd zijn met de schimmel Botrytis Cinerea. Doordat deze schimmel kleine gaatjes perforeert in de druivenschil, verdampt het vocht uit de druif. Hierdoor krijg je een druif die nog geconcentreerder is dan anders. Echter tevens gaat de opbrengst fors naar beneden, er is immers minder druivensap! Dit in combinatie met de handmatige pluk, waarbij plukkers meerdere malen door de wijngaard moeten gaan, drijven de prijzen aanzienlijk omhoog.

Pessac Léognan en Graves zijn vorige week reeds aanbod gekomen. Hier komen hele mooie droge witte en rode wijnen vandaan. Maar terug naar de dessertwijnen. Wie aan Franse dessertwijn denkt, komt vaak uit bij Sauternes. Echter, ook voor een goede Sauternes leg je al snel tientallen euro’s neer. Maar er zijn ook nog andere mooie gebieden. Dat hebben we gezien in het artikel over de Loire. Maar ook in de Bordeaux heb je subregio’s die verrassende verschillende werelden laat zien.

Sauternes en Barsac

Maar natuurlijk eerst de meest belangrijke appellatie, Sauternes. Grofweg gelegen tussen Barsac in het noorden en Sauternes in het zuiden, langs de rivier de Ciron, strekt zich de appellatie Sauternes AOC en Barsac AOC zich uit. Overigens mogen wijnen uit Barsac ook onder de naam Sauternes AOC op de markt gebracht worden.

Sauternes

Sauternes is gekenmerkt door een bodem van krijt, kalksteen, zand, klei en grind op een alluviale ondergrond. Er zijn zacht glooiende heuvels. Door de ligging langs de Ciron die uitmondt in de Gironde ontstaat een microklimaat dat ideaal is voor Botryttis Cinerea geïnfecteerde druiven. Een unieke condensatie draagt bij aan mistvorming in de herfstochtenden waarna mooie zonnige middagen volgen. Hier gedijt de schimmel het best. De oogst kan wel 3 maanden duren, waarbij alleen die druiven worden geplukt die goed aangetast zijn door de schimmel. Vervolgens vindt er wel 3 tot 5 sorteer rondes plaats. Men perst de druif langzaam en voorzichtig. Waarna de wijn gefermenteerd wordt in RVS tanks. Hout is zelden gebruikt omdat men de nadruk wilt leggen op het fruitige karakter.

Jonge Sauternes is bijzonder fruitig – citrus, wilde perzik en accacia bloessem. Wanneer je de wijn weglegt zal je merken dat de kleur naar amber gaat en het pallet aanzienlijk complexer wordt – gekonfijt en gedroogd fruit. Voor goede Sauternes, is er een eis van minimaal 13% alcohol en de wijn dient duidelijk zoet te moeten zijn. Echter is er geen regulering omtrent restsuikers (zoals bij de Duitse dessertwijnen en indirect ook bij Hongaarse Tokaji. Sauternes relatief makkelijk herkennen aan hun nootachtige ondertoon. Dit is een typerend karakteristiek van de Sémillon druif die overwegend aanwezig is met de blend van Sauvignon Blanc, Gris en/of Muscadelle. Wanneer je een fles hebt van een goed huis, uit een goed jaar en bewaard onder de juiste condities, kan de wijn wel meer dan 100 jaar oud worden!

Barsac

Overigens het grote verschil tussen Barsac en Sauternes is dat wijnen uit Barsac over het algemeen lichter en verfrissender zijn dan de romigere en ronde wijnen uit Sauternes. Dit komt door de ziltige aluviale ondergrond die specifiek is voor Barsac.

Sauternes Carmes de Rieussec

Carmes de Rieussec – Sauternes 2014

Deze wijn uit het fantastische jaar 2014 gedronken. Strogeel van kleur. Bijzonder fruitig gedragen door de hoge zuurgraad. Citrus, abrikoos, accacia bloessem. Maar ook rozijntjes, geconfijte sinaasappel, honing, vijgen en kaneel en natuurlijk hazelnoot. In de afdronk een verfrissend grapefruit-bittertje na. De wijn is vol en zoet maar door de aanhoudende frisheid is dat niet vervelend. Kortom, alles wat een Sauternes behoort te zijn!

Graves Supérieures en Cérons

De andere twee overgebleven gebieden zijn Graves Supérieures en Cérons. Wijnen gelabeld Graves Supérieures kunnen geproduceerd worden van druiven die uit het hele gebied komen. De mini-appellatie Cérons kan alleen zijn toegewezen aan wijnen gemaakt van druiven uit de dorpen Cérons, Podensac and Illats. Château de Cérons bijvoorbeeld heeft nog maar 5ha gereserveerd voor haar dessertwijn. De kwaliteit is fantastisch (en prijzen zijn bijzonder betaalbaar), maar deze appellatie is helaas tanende. Deze wijnen zijn overigens niet zo lang houdbaar als Sauternes; max ongeveer 5 jaar.

De Graves Supérieures daarentegen is een lichtzoete wijn gemaakt door het voortijdig stoppen van de vergisting zodat er restsuikers achterblijven in de wijn of door het gebruik van overrijpe druiven. Dat is ook de reden dat deze wijn aanzienlijk beter betaalbaar is. Ook deze wijn is beperkt houdbaar.

Entre-Deux-Mèrs

Entre-Deux-Mèrs Twee werelden van Bordeaux

Dan steken we de Garonne over en komen terecht in het gebied tussen de Garonne en de Dordogne; het Entre-Deux-Mèrs. Hier vind je rode wijn met als label Bordeaux AOC of Bordeaux Supérieur AOC, of witte wijn welke ook haar eigen gemeente appellatie mag dragen.

Tevens vind je zoete wijnen uit de gemeenten Cadillac, Loupiac of Sante-Croix-du-Mont. Primair zijn de witte wijnen gemaakt van Sémillon, geblend met Sauvignon Blanc en Muscadelle. Met haar 6.000ha is dit tevens één van de grootste wijngebieden van de Bordeaux en goed voor bijna de helft van de Bordeaux wijn. Hoewel de meeste wijn uit de regio rood is, is de appellatie Entre-Deux-Mèrs AOC alleen voor witte wijn! De regio is significant anders dan Bordeaux aangezien er een ruime variëteit aan ondergrond is.

Entre-Deux-Mèrs stond bekend voor haar half-zoete witte wijnen tot de jaren 50 van de vorige eeuw.  Deze behoorden tot de slechtste Bordeaux wijnen. Hierdoor leek een lokale economische ramp te gaan ontstaan, totdat de wijnboeren omschakelden naar het aanplanten van rode druiven. Deze wijn is nog steeds volop verkrijgbaar als Bordeaux AOC of Bordeaux Supérieur AOC. Enkele decennia later zijn er een aantal voortrekkers geweest om droge witte wijnen te herintroduceren met moderne vinificatietechnieken. Hierdoor werd de wijn fris en fruitig. De toegestane druiven zijn vanzelfsprekend Sémillon, Sauvignon Blanc en Muscadelle (gezamenlijk minimaal 70%). Maar daarnaast ook Merlot Blanc, Colombard, Mauzac en Ugni Blanc.

Marjosse

Chateau Marjasse, Entre-Deux-Mèrs 2019

Dit landgoed is in eigendom van M. Lurton die ook werkzaam is geweest als manager bij Chateau Chéval Blanc (een 1er Cru wijngaard) en Chateau d’Yquem. Toch niet de minste referenties!

De wijn is een blend van 44% Sauvignon Blanc, 20% Sauvignon Gris, 32% Sémillon en 4% Muscadelle. De druiven apart geplukt (in de koele ochtend) en hebben hin eigen vinificatie.  Dit geeft een bleekgouden wijn met een intense neus van wilde perzik, steenfruit en vlierbloesem. Het volle mondgevoel is gedragen door een stevig alcohol percentage en licht hogere zuren. De lengte is wat aan de korte kant, maar desalniettemin bijzonder aangenaam. Kortom, een heerlijke wijn voor een zonnige aangename dag!

Tevens zijn er een aantal kleinere appellaties;

Haut-Benauge

In het zuiden ligt Haut Benauge. Deze relatief onbekende regio is onder te verdelen in 2 sub regio’s; Bordeaux Haute Benauge en Entre-Deaux-Mèrs-Haute-Benauge. Rode wijn voort hier de boventoon (ongeveer 80% rood of rosé). En komt onder de generieke AOC Bordeaux op de markt. Het terroir varieert van krijtsteen, gravel, zand en klei gronden.

De droge wijn dient jong gedronken te worden en gaat prima samen met oesters, vis of geitenkaas.

Bordeaux Haute Benauge

De droge witte wijn is gemaakt van Sémillon, Sauvignon Blanc en Muscadelle, welke op een kalkrijke bodem staan. Mede door de vergisting op lage temperatuur, geeft dit levendige frisse wijnen met toetsen van citrusfruit, gele bloemen en exotische vruchten.

Ook vind je hier mooie halfzoete wijn (moulleux) van dezelfde druiven. Hiervoor staan de stokken eerder aangeplant op klei-kalkstenen bodems. Dit brengt elegante wijnen voort met een lange geurige afdronk, vol citrus en exotisch fruit.

Entre-Deux-Mèrs-Haute-Benauge

Deze appellatie omvat uitsluitend droge witte wijnen. Je zal daarom ook zien dat de droge wijnen eerder deze appellatie op het etiket voeren. De wijnen worden vaak gezien als een iets betere kwaliteit dan de Entre-Deux-Mèrs AOC. Tevens kan je mousserende wijn vinden uit deze regio!

Loupiac

Is een sub regio dat in 1936 is gecreëerd, gelegen ten oosten van de Gironde en ten zuidwesten van Cadillac. Ongeveer 70 huizen produceren dessert wijn. Je ziet de wijngaarden van Barsac aan de andere kant van de rivier liggen. Het terroir en sub klimaat is ongeveer hetzelfde als in Barsac.

De wijnstokken zijn overwegend ouder waardoor ze nog geconcentreerdere wijnen opleveren. De prijzen zijn hier wat vriendelijker dan aan de overkant van de Gironde, onder de 20 euro kan je hier al goede wijn vinden!

Cadillac

Is een kleine appellatie gelegen naast Loupiac. Terwijl de bodem (grind, kalksteen en klei) een andere samenstelling kent dan de overbuur, profiteert ze van dezelfde ochtend mist. Vandaar dat ook hier mooie zoete wijnen te vinden zijn onder de naam Cadillac AOC. De wijnen hebben een neus van acacia, honing, vanille, citrus en abrikoos. Jonge wijnen hebben een lekkere pit maar naar gelang ze ouderen krijgen ze meer room en zijn ze ronder van smaak.

Côtes de Bordeaux

In 2009 opgezet door vier subregio’s samen te voegen; Premièr Côte de Blaye, Côtes de Castillon, Côtes de Francs en de rode wijn van Côtes de Cadillac. In 2016 is Sante Foy Bordeaux toegevoegd. Deze samenvoeging is commercieel gedreven om meer eenheid te creëren en de appellatie structuur te vereenvoudigen. Hierbij liggen eigenlijk alleen Cadillac en Sante Foy in Entre-Deux-Mèrs. Hier komen rode wijnen vergelijkbaar met Bordeaux, witte wijnen, rosé en dessertwijnen vandaan.

Premièrs Côtes de Bordeaux

Is nu alleen nog maar een appellatie voor witte wijn. Deze zijn overwegend fruitig en bloemig met tonen van citrusfruit, gekonfijt fruit en kweepeer. De klei en kalksteenrijke bodem geeft de wijn haar frisse zuren.

Cadillac Cotes de Bordeaux

Tot 1973 viel dit onder Premières Cotes de Bordeaux om vervolgens in 2009 op te gaan in Côtes de Bordeaux AOC. Hier vind je alleen rode wijn in Bordeaux stijl tegen een betere prijs-kwaliteit verhouding. Het terroir bestaat uit krijtsteen en gravel op mooie hellingen. De wijngaarden op het plateau heeft een kleibodem, terwijl onderaan de helling vooral zandgronden liggen. Dit verklaart meteen de uiteenlopende wijnen. Merlot is hier de dominante druif gevolgd door Cabernet Sauvignon en Franc en Malbec. De wijnen zijn elegant en vlezig met een neus van rood fruit en specerijen. Het zijn soepele wijnen met een rond mondgevoel. Bijzonder aangenaam en zeker een aanrader!

Sainte Foy Bordeaux Côtes de Bordeaux

Tenslotte Sainte Foy Bordeaux. Deze is sinds 2016 toegetreden tot de Côtes de Bordeaux. De regio ligt aan de oostelijke grens van de Bordeaux, dicht tegen Bergerac aan. Hoewel Sainte Foy bekend is om haar witte Bordeaux, is men sinds 1990 begonnen met rode wijn productie. Tevens is Sainte Foy de “speeltuin” van de Bordeaux, waar men een wijde range van druiven toestaat die op zijn minst zeer bijzonder te noemen zijn voor de regio! Natuurlijk het bekende drietal staat hier, maar ook Colombard, Mauzac, Merlot Blanc en Ugni Blanc.

De droge witte wijn is zijdezacht en mineralig met aroma’s van perzik en vanille. Een aanrader, zeker om jong te drinken.

De zoete wijn, ofwel Sainte Foy Liquoreux, is gemaakt van druiven geïnfecteerd met Botrytis Cinerea. Deze is rond, romig, maar toch ook fris en fruitig met een lange aromatische afdronk. Je ontdekt tonen van witte bloemen, honing, brood en subtiele hint van muskus.

De rode wijn is stevig (bijna boers te noemen), complex met diepe structuur. Duidelijk rood fruit zoals kers is aanwezig, maar ook leer en hout zijn goed te onderscheiden.

Cotes de Bordeaux St. Macaire

Net ten oosten van de Premièrs Côtes de Bordeaux vind je St Macaire. De naam is afgeleid van een druivenvariëteit met een heel donkere schil. Helaas vind je deze druivenvariëteit nagenoeg niet meer en dat terwijl deze oorspronkelijk hier vandaan komt! De druif heeft inmiddels een weg gevonden naar Californië en NewSouthWales, maar is nog steeds een zeldzaamheid.

Vandaag de dag vind je hier vooral Sauvignon Blanc, Sémillon en Muscadelle, vooral voor de zoete witte wijn. Toch vind je ook beperkt droge witte wijn. Het terroir is vooral een mix van zand met kalksteen (vooral droge wijn) of klei met kalksteen (voor zowel zoete als droge wijn). Het brengt fruitige volle wijn voort.

De zoete wijn is gemaakt van Sémillon en Muscadelle en mondt uit in wijn met een neus van muskus, geroosterde amandelen, groene appel en vanille. Terwijl het pallet eerder tonen van honing en gekonfijt fruit geven.

De droge wijn is een blend van Sauvignon Blanc en Sémillon. Dit geeft sterk aromatische wijnen met de frisheid van ceder en zoetheid van gedroogde abrikoos en marsepijn.

Graves de Vayres

Dit is een klein sub gebied in het grotere Entre-Deux-Mèrs en beslaat twee gemeenten; Vayres en Arveyres.Hoewel de naam het zou doen vermoeden, is er geen relatie met de Graves. Dit is een referentie aan de grindachtige bodem. Hier vind je zoete, droge witte wijnen en rode wijnen (vooral Merlot). Ook Merlot Blanc is hier toegestaan. Deze relatief neutrale druif is gelimiteerd tot maximaal 30% in de blend en is bedoeld om de blend te ondersteunen.

Op de lichte grindbodem staan de Muscadelle, Sauvignon Blanc en Sémillon aangeplant voor de droge witte wijn. Deze hebben aroma’s van hazelnoot, citrus en wit fruit en met een elegante soepel geurig mondgevoel. Drink deze wijn jong.

In de zoete wijn kom je het bekende drietal druiven weer tegen. Deze staan vooral aangeplant op de grindrijke bodems van de wijngaarden. Het levert soepel volle wijnen waarin je abrikoos, acacia en exotisch fruit in herkent.

De rode wijn tenslotte is een op Merlot-gebaseerde wijn, waarbij Cabernet Sauvignon de tannine voorziet en de Sauvignon Franc de body. Het zijn zachte fluweelachtige wijnen met milde tannine structuur en duidelijk herkenbaar framboos en kersen tonen. Deze doen zeker niet onder voor de wijnen van de rechteroever, echter de prijzen zijn een stuk vriendelijker.

Sainte Croix du Mont

In Cadillac en ten zuiden van Loupiac ligt Sainte Croix du Mont. Aan de overkant van de rivier ligt dus Sauternes. Het terroir onderscheidt zich duidelijk van de andere gebieden door de grote hoeveelheid oesterschelpen en fossielen in de bodem. Deze zijn vermengd met klei, kalksteen en grind. Hier zijn alleen zoete witte wijnen toegestaan, die optimaal profiteren van het microklimaat dat hier is ontstaan. Dit levert krachtige levendige en complexe dessertwijnen met een lange afdronk. Naast het bekende abrikoos en perzik, ontdek je ook aroma’s van druiven, vijg, acacia en kamperfoelie in de wijn! Zeker de moeite waard om te ontdekken.

Afsluiting van de twee verrassende werelden van de Bordeaux

Natuurlijk zegt iedereen rode wijn, wanneer naar Bordeaux wordt gevraagd. Tenslotte is 90% van de wijn rood! Maar nu heb je ook gezien dat er veel meer is, zowel droog wit als weelderige zoete wijn. Maar ook dat prijstechnisch er nogal wat verschillen zijn. Ja de top producenten hebben hun naam hoog te houden, zowel in kwaliteit als in prijs. Duik eens wat dieper in Bordeaux en ga op zoek naar de pareltjes. Verder is het duidelijk dat Entre-Deux-Mèrs een overgangsgebied is, het heeft veel weg van de linkeroever, de fameuze Médoc. Maar neigt ook al duidelijk naar de stijl op de rechteroever met haar Pomerol. Daar gaan we volgende week verder in duiken.

Wat maakt port zo opwindend

Zoals aangegeven in de blog over dessert wijnen, wil ik je in een aparte blog meenemen wat port zo opwindend maakt voor veel mensen. Port is een versterkte wijn afkomstig uit de Douro vallei in Portugal. Douro betekent niet voor niets “gouden rivier”. De Douro (of Duero in Spanje) ontspringt in de Sierra de la Demanda – een oude bergketen in het westelijke deel van de regio La Rioja. Bij Salto de Castro stroomt de rivier Portugal in, vanwaar het eerst voor bijna 100km de grens vormt tussen Spanje en Portugal. Bij Barca de Alva stroomt de Douro westwaarts Portugal in. Het is één van de oudste herkomstgebieden van kwaliteitswijn; afgebakend in 1756! Leuk weetje; port is in de 18e eeuw ontdekt door Britse handelaren. Zij wilden de fermentatie stoppen om een zoete alcoholische wijn te maken die de lange reizen kon overleven.

Het gebied

Port: Douro regio

Het meest oostelijke deel van het stroomgebied van de Douro is Douro Superior, waarna Cima Corgo en tenslotte de Baixo Corgo. Deze regio houdt op ter hoogte van Mesao Frio waar het Serra do Marao gebergte ligt. Deze bergrug houdt de natte Atlantische wind tegen. De Douro stroomt nog door en mondt uit in de Atlantische Oceaan bij Oporto.

De vallei is gekenmerkt door haar steile hellingen met terrassen waar de wijngaarden op gelegen zijn. De regio is door UNESCO als werelderfgoed zijn geclassificeerd. Mede vanwege de unieke vorm van stenen muren en opgevulde terrassen met een mengsel van fijne aarde en fragmenten van schisteesteen. Meeste druiven voor port staan lager gepland, waar het warmer is en dus de druiven meer warme, rijpe smaken krijgen. Terwijl de hoger gelegen terrassen bewaard worden voor de reguliere wijnen. Elke 100m stijging geeft een daling van 0.5C.

De wijngaarden kennen een classificatie systeem welke bestaat uit 13 criteria, waaronder opbrengst, druivensoort, grondsoort e.d. Classificatie A staat voor de beste kwaliteit en F voor de minste. Overigens is deze classificatie niet zichtbaar op het etiket, maar vormt de basis voor het productie controle systeem. Er staan vele druivensoorten aangeplant, maar tinta roriz, tinta barroca, touriga francesa, tinta amarela, tinto cão en touriga nacional zijn dé druiven voor port. Maar er worden wel 30 verschillende druiven voor port gebruikt.

Douro Superior

Dit is de regio van extremen; het is de heetste en droogste regio. De hellingen zijn er steil en is lastiger te bewerken. De opbrengsten zijn het laagst, maar hierdoor produceert het de krachtigste wijnen.

Cima Corgo

De rivier de Corgo die ter hoogte van Pesa da Régua in de Douro stroomt vormt de grens tussen Cima Corgo (boven de Corgo) en Baixa Corgo (beneden de Corgo). Het klimaat is droger dan in Baixa Corgo. Tevens liggen hier de meeste hoog kwaliteit van historische wijngaarden.

Baixo Corgo

Dit is het meest westelijke en natste deel van de Douro vallei. De wijngaarden genereren de hoogste opbrengsten van relatieve lichte en jonge wijnen.

Hoe wordt port gemaakt?

De basiswijn wordt gemaakt bij de wijnhuizen, echter de rijping vindt plaats bij de grote porthuizen in de havensteden Vila Nova de Gaia en Oporto. Hier waait een frisse oceaan wind, wat de temperatuur verlaagd en dus beter is voor de rijping van de port.

Basiswijn

Allereerst maakt men een gewone basiswijn. Waarbij de druiven door elkaar worden vergist – iets wat met “gewone” wijnen vaak niet gebeurd om zo de druif karakteristiek te behouden. Echter de opzet bij port is om zoveel mogelijk kleur en smaak uit de schil te onttrekken binnen de eerste 24-36 uur. Daarom gaat men op “ouderwetse” wijze de druiven stampen. Hele trossen worden in cementbakken (lagares) verzameld waarna mensen gedurende minimaal 2 uur arm in arm op blote voeten op en neer lopen. Deze wijze van “zachte” persing maximaliseert de onttrekking. Doordat vergisting reeds hier op gang komt, komt er ook CO2 vrij. Door het arm in arm lopen, heeft men snel in de gaten wanneer iemand onwel wordt en dus vervangen moet worden. Deze traditionele methode is nog steeds in gebruik voor premium port. Voor basis segment is dit geautomatiseerd.

Wanneer ongeveer de helft van de suiker is omgezet in alcohol, pompt men de wijn over in vaten. En stopt men de gisting door brandy (aguardente genaamd) toe te voegen.

Rijping

Barcos Rabelos

Voordat de wijn naar de opslag in Oporto of Vila Nova de Gaia wordt getransporteerd, evalueert de wijnmaker de wijn om de uiteindelijke wijnstijl van de port te bepalen. In het voorjaar na de oogst transporteert men de wijn naar de havensteden via grote tankers (en niet meer via de karakteristieke zeilboten (barcos rabelos).

Hier in de opslag onder invloed van de koele, vochtige oceaanwind rijpt de wijn gelijkmatiger dan in het warme binnenland. Het warme en droge klimaat bij de wijnmakerij versnelt de veroudering en het kleurverlies van de wijn. In geval van tawny port kan dit gewenst zijn, maar is zeker niet altijd het geval.

Eenmaal in de opslag gaat de port welke lang rijpt over in grote eikenhouten vaten. Dit is geen nieuw hout omdat die teveel smaak afgeven. Ruby en sommige vintage port komen ook in RVS tanks. Om zo het fruitige karakter van de wijn te behouden. Overigens, bij een jonge port bemerk je het uitgesproken warme karakter van de alcohol vanwege de door de toevoeging van de brandy.

Welke stijlen zijn er en wat maakt port zo opwindend

Er zijn enorm veel verschillende stijlen van port. Je kan bijna zeggen voor ieder wat wils! Hieronder gaan we in op port en haar opwindende, expressieve stijlen.

Witte port

Witte port is niet gemaakt van één van de traditionele rassen, maar van uitsluitend witte druiven. Om de wijn te maken, blendt de wijnmaker de wijn van meerdere jaargangen (non-vintage wijn). Deze wijn wordt over het algemeen jong gedronken. De wijn heeft een gouden kleur, heeft een lage zuurgraad en kenmerkt zich door smaken van honing en noten door de opzettelijke oxidatie.

Ruby port

De basis ruby port is een goedkope jonge, non-vintage wijn die direct drinkbaar is. Ze is fruitig en diep van kleur en hebben zelden meer dan 4 jaar gerijpt. Reserve ruby port is een blend van een hogere kwaliteit, van één of meerdere jaargangen, welke tot 5 jaar houtgerijpt zijn. Het is een wijn met volle body en rijker fruit. De alcohol is door de rijping beter geintegreerd. Late bottled vintage port (LBV) is een ruby port van een specifiek jaar dat 4 tot 6 jaar gerijpt heeft voordat deze is gebotteld.

Tawny port

In vergelijking met ruby, zijn tawny ports bleker en bruiner van kleur. Maar ze hebben tevens de mooiste complexe aroma’s door de oxidatieve rijping. De basis tawny port is net als ruby zelden meer dan 4 jaar gerijpt en in bulk geproduceerd. Ze is direct op dronk. Vaak zijn deze afkomstig van het nattere Baixo Corgo en is een mindere kwaliteit vergeleken met haar zussen. Reserve tawny port kent 7 jaar rijping op vat. Hierdoor is de wijn significant meer complex en heel zacht. De kleur is meer taan. Normaal zijn dit wijnen geblend van meerdere jaargangen en is direct drinkbaar. Tawny port met jaar indicatie mag gelabeld worden (zoals 10, 20, 30 of 40 jaar) indien de wijn consistent is met de karakteristieken die typerend zijn voor een wijn met zulk een leeftijd. Dit betekent dus dat niet de jongste wijn zo oud moet zijn, maar dat de leeftijd een gemiddelde is van de blend. Het jaar van bottelen is relevant aangezien deze wijnen haar frisheid verliezen wanneer ze op de fles zitten. Dit zijn de meest complexe en geconcentreerde port wijnen. Door de oxidatieve rijping verliest de wijn haar kleur en gaat deze meer richting bruin. De aroma’s daarentegen geven noot tonen, coffee, chocolade en karamel. Ze is gefilterd en dus direct op dronk en niet bedoelt om te bewaren.

De Colheita port is een zeldzame port wijn. Deze zijn ven een enkel jaar en hebben minimaal 8 jaar op hout gerijpt tot net voor de verkoop. Feitelijk zijn dit vintage gedateerde tawny port wijnen.

Vintage port

Dit is een port welke bedoeld is om verder op fles te ontwikkelen en is dus niet gefilterd! Ze kennen maar een korte rijping op vat (1 ½ tot 3 jaar) voordat ze gebotteld worden. Deze wijnen kunnen enorm lang op fles door ontwikkelen. Wanneer ze jong zijn, zijn ze vol van body, rijk van smaak maar ook hoog in tannine. Ze ontwikkelen zich langzaam op fles en bereiken hun piek niet eens voor 20 jaar flesrijping. Single Quinta vintage port is een vintage port van één wijnhuis of quinta. De naam is dan ook vermeld op het etiket.

Zoals je wel ziet, de wereld van port is een zeer uitgebreide wereld. Maar wat maakt port nu zo opwindend? Nou, het is een product dat je zowel heel jong (ruby) als bijzonder oud (meer dan 50 jaar!) kan verkrijgen en dan nog is het een wijn om lang van te genieten. Maar ook een wijn die van simpel tot enorm complex kan zijn.

Versterkte dessertwijnen

Met het kerstdiner vers in ons geheugen, zal mogelijk bij u ook een dessertwijn op tafel hebben gestaan. Maar dessertwijn, wat is dit en wat zijn de verschillen tussen al die zoete wijnen? Er is zoveel te kiezen, moscato, ijswijn, tokaj, noem ze maar op. En waarom is er zo een groot prijsverschil tussen al deze zoete wijnen? Vandaag gaat het artikel over de versterkte dessertwijnen.

Wat is dessertwijn

Een dessertwijn wordt geassocieerd met jawel het dessert! Maar ook met een kaasplankje. Een dessert is vaak een zoet nagerecht en om daar een droge wijn of een wijn met duidelijke tannine naast te zetten is geen beste combinatie. Het vult elkaar niet aan of sterker het werkt elkaar tegen. Zo zal een minder zoete wijn nog zuurder smaken door het suikergehalte in het nagerecht. Een goede wijncombinatie dient het gerecht te dragen, om de smaken tussen het gerecht en de wijn nog beter tot uiting te brengen. Daarom dient een dessertwijn ook een hoger dan gemiddeld zoet gehalte te hebben. Maar bedenk ook dat een zoete wijn niet per definitie zoet is. Tuurlijk zal je echt wel zoetheid proeven, maar een goede dessertwijn is uiterst gebalanceerd tussen zuurgraad en zoetheid. En het zal je misschien verbazen, maar dessertwijn kan ook prima een mooi hoofdgerecht dragen.

Nu in die zoetheid ligt tevens de uitdaging. Want, zoals je in het blog over wijn maak technieken hebt kunnen lezen, zet tijdens het vergistingsproces de natuurlijke suiker om in alcohol. Dus wanneer de wijn voldoende suiker en gistcellen heeft, blijft dit chemische proces doorgaan met als gevolg hoge alcohol. Laten we eens gaan inzoomen op de verschillende soorten dessertwijn. Want de productiewijze is mede bepalend welke soort wijn wordt geproduceerd.

Productie methoden voor versterkte dessertwijnen

Vroegtijdig stoppen van de vergisting

Door een destillaat (wijnalcohol) toe te voegen, kan de wijnmaker het vergistingsproces onderbreken en zelfs stoppen. Het destillaat doodt de resterende gistcellen waardoor restsuikers nog achter blijven in de wijn. Over het algemeen zijn dit wijnen die een hoger alcohol percentage hebben.

Port

Ferreira proefpakket, een interessante en smaakvolle ervaring met port

Dit is misschien wel één van de meest aansprekende voorbeelden van versterkte dessertwijnen en toch ook weer niet. Bij een kaasplankje staat vaak port, maar wat veel mensen niet realiseren is dat een 30 jarige tawny niet misstaat bij wild bijvoorbeeld! Port is het waard om een aparte blog aan te wijden. Het is zo een veelzijdig product.

Madeira

Madeira is verkrijgbaar van droog tot zoet stijlen en is één van de weinige wijnen die al voor 200 jaar niet is veranderd. De unieke smaak van Madeira komt van het herhaaldelijk opwarmen van de wijn. De verwarming zorgt voor een wijn met fascinerende smaken van geroosterde noten, gestoofd fruit, karamel en toffee. De Boal en Malvasia of Malmsey is de dessertwijn variant en kunnen tientallen jaren blijven liggen. De zoete madeira is een prima match met lam of wild gerechten, maar ook stoofgerechten waar gestoofd fruit in verwerkt is.

Vin Doux Naturels (VDN)

Dessertwijn VDN

VDNs zijn vaak jong gebotteld en daardoor bijzonder expressief. Muscat is een vaak gebruikte druif, maar let op; de duurdere Muscat Blanc à Petit Grains is meer expressief dan haar familielid Muscat of Alexandria die daardoor dus goedkoper is. Ook van Grenache kan men VDN maken. VDN is heerlijk bij vruchten dessert maar misstaat ook niet bij schimmelkazen of zelfs gerookte zalm!

Muscat

De Muscat de Beaumes de Venise in de Rhone, Muscat de Saint Jean de Minervois en de Muscat de Rivesaltes beiden uit de Languedoc zijn wel de meest aansprekende wijnen waar het gaat om Vin Doux. Ze zijn fris en fruitig en ondergaan soms wat houtrijping. De wijn is heerlijk bij oude kaas met vijgenbrood. Neem je een oude VDN (20+ jaar) denk dan ook aan ganzen/eendenlever met confituur of geroosterd kalfsvlees met een fruitige saus.

Rutherglen
Dessertwijn Rutherglen Australia

De Australische regio Rutherglen staat ook bekend voor haar VDN. Hier vindt een combinatie plaats tussen late oogst en VDN, waardoor nog rijkere zoete sap kan worden geperst. De wijn ondergaat oxidatieve rijping op vaten. Hierdoor is naast het gedroogde rijpe fruit (pruim, abrikoos, rozijn) ook marmelade, karamel, noten en toffee waarneembaar.

Samos Vin Doux

Afkomstig van het Griekse eiland Samos en vol van primaire aroma’s van de Muscat Blanc à Petit Grains. Heerlijk zomers fruit, bloemen en een hint van butterscotch. Met gebak, gedroogd fruit, noten, noem maar op, kan je van een glas samos lang genieten.

Een andere wijze om vergisting vroegtijdig te stoppen is de wijn te koelen. Echter het is van belang de wijn direct te filteren om alle gistcellen te verwijderen, omdat anders de vergisting opnieuw op gang komt. Dit wordt toegepast in de premium Kabinett wijnen uit Duitsland maar ook de Moscato d’Asti.

Kabinett

Dit is de minst zoete wijn classificatie in Duitsland. Maar desalniettemin ook te gebruiken als dessertwijn. Vooral bij een fruit dessert of lichte kazen komen de zuren en lichte zoetheid goed tot haar recht. Vaak hebben deze wijnen een lager alcohol percentage (denk aan 8-9%), terwijl de drogen wijnen juist hoger zitten (12%).

Moscato d’Asti

Deze mousserende wijn heeft een laag alcohol percentage (~5.5%). De wijn ondergaat slechts één vergisting waardoor er veel restsuikers achter blijven. Doordat zowel de wijn als de mousse niet overheersend zijn, wordt de wijn gebruikt als digestivo; het neutraliseert het pallet na de maaltijd en voor het dessert.

Toevoegen van druivensap

Het aanzoeten van wijn, het zogenaamde “Süssreserve” is toegestaan in Duitsland voor de Prädikatswein. Echter dit wordt alleen toegepast op Kabinett, Spatlese of Auslese wijnen, en dan niet altijd. Wijnmakers vinden dat het aanzoeten inbreuk doet op de wijn en haar minder harmonieus maakt dan wanneer de wijn niet wordt aangezoet. Helaas is het niet altijd te herleiden voor de consument of de wijn is aangezoet. Noteer dat Süssreserve niet hetzelfde is als chaptilisatie.

Volgende week gaan we verder in deze serie over dessertwijnen. Waarbij de nadruk niet ligt op versterkte dessertwijnen maar andere productie methoden voor dessertwijn.

Ervaar een interessante en smaakvolle vergelijking met Port

Ferreira proefpakket, een interessante en smaakvolle ervaring met port

We hebben al een paar gure dagen achter de rug, lijkt een eeuwigheid vergeleken met de huidige zomerse temperaturen, terwijl de herfst eraan komt volgens de meteorologische kalender. Dus wordt het tijd om te schrijven over een bijzonder mooi product; te weten port. Wie kent port niet. Maar er zijn zoveel mogelijkheden! Nu had ik nog een leuk klein proefpakket liggen van Ferreira Port met 5 verschillende flesjes. Ideaal voor een leuke blog; Port, ervaar een interessante en smaakvolle vergelijking!

Wat is port en hoe wordt het gemaakt?

Port is een versterkte wijn afkomstig uit de Portugese Douro vallei. Het is een zoete wijn (zowel rood als wit) en wordt vaak geserveerd als dessertwijn. Hoewel in Portugal al eeuwen wijn wordt verbouwd, is port pas ontstaan in de 17e eeuw. Als gevolg van de oorlog tussen Engeland en Frankrijk weken de Engelsen uit naar Portugese wijn. Echter aangezien de overtocht te lang duurde, verging de wijn. Daarom voegden de Engelsen wijnalcohol toe, zodat de vergisting stopte en de wijn langer goed bleef.

Waar kan je port vinden?

Port wordt geproduceerd van druiven van wijngaarden uit de Douro regio.

De Douro regio kan worden opgedeeld in 3 sub regio’s;

  • Baixo Corgo (meest westelijk; mindere kwaliteit van druiven door klimatologische omstandigheden),
  • Cima Corgo (hoge kwaliteit van druiven) en
  • Douro Superior (meest oostelijk tegen de Spaanse grens aan, hooggelegen, minder toegankelijk gebied waar druiven van goede kwaliteit vandaan komen).

Over het algemeen gebruikt men alleen de volgende inheemse druivenrassen; Tinta Barroca, Tinto Cão, Tinta Roriz (Tempranillo), Touriga Francesa, and Touriga Nacional. Eerst wordt een basiswijn gemaakt en die wordt vervolgens versterkt door het toevoegen van een alcohol (aguardente). Dit zorgt ervoor dat de vergisting stopt en restsuikers worden behouden en dus alcoholgehalte hoog is. Vervolgens wordt de wijn opgeslagen in grote fusten om te ouderen.

Wegwijs in de verschillende soorten port

Er zijn vijf verschillende soorten port;

  • Ruby port

Dit is de meest gedronken port. Het is jong en fruitig. Na het persen en gisten wordt ruby port twee tot drie jaar in (stalen) tanks opgeslagen. Daarna rijpt deze verder op de fles. Ook verkrijgbaar als Reserva, wat een betere kwaliteit aanduidt.

  • Tawny port

Rijpt op houten vaten 3 tot 7 jaar en wordt daardoor lichter van kleur. Hier dankt deze port de naam tawny (taan) aan. Taankleur is een licht tot middelmatig donkerbruine tint. Tevens verkrijgbaar als Reserva of met specifieke leeftijdsaanduiding. De leeftijd hangt samen met de gemiddelde leeftijd van de wijnen die zijn gebruikt in de blend. Het jaartal op het etiket verwijst naar het jaar van bottelen.

  • Rose port

Pas sinds 2009 erkent Portugal rosé port wettelijk als een officiële portsoort. Deze port gist minder lang, hierdoor heeft hij een frissere smaak en blijft ‘ie rozig van kleur.

  • Witte port

Wordt gemaakt van puur en alleen witte druiven (niet zoals bij witte wijn van blauwe druiven). Witte port moet minimaal drie jaar op vaten rijpen en heeft een frisse smaak.

  • Vintage port

Vintage port staat voor kwaliteit: Vintage port wordt alleen in zeer goede oogstjaren gemaakt van de beste druiven. De port gaat tientallen jaren ontwikkelen op de fles en is een stuk duurder dan de bovenstaande soorten!

Het wijnhuis van Ferreira Port

Ferreira Port behoort tot de top van de Portugese Porthuizen. Voor de Portugees staat de naam synoniem voor kwaliteit en eeuwenoude traditie. Verscholen in het achterland van Porto, gelegen in de indrukwekkende Douro Vallei, liggen de prachtige Quinta’s van Ferreira Port, de Portugese wijnboerderijen, met namen als Quinta de Seixo en Quinta do Porto. Schitterende landgoederen waar de geschiedenis van Ferreira Port meer dan 250 jaar geleden is begonnen. Het is dan ook een van de oudste porthuizen met eigen wijngaarden die een oppervlakte bestrijken van meer dan 150 hectare.

José Ferreira was een van de pioniers in de Douro-vallei die in 1751 op kleine schaal is begonnen. Het was echter Dona Antonia Adelaide Ferreira, een zakenvrouw pur sang die de export en de verbreiding van het merk op een hoger plan heeft gekregen, zonder enige concessies te doen aan de kwaliteit van haar familie product. Zij leefde van 1811 tot 1896 en behoorde tot de vierde generatie van de familie.

Dona Antonia werd al op haar 33ste weduwe, waar zij de kracht uit putte om met een enorme energie en flair haar Porthuis verder op te bouwen. Zij was zeer geliefd bij het volk en zeer begaan met het lot van de minderbedeelden en richtte daarom verschillende liefdadigheidsinstellingen op, die heden ten dagen nog steeds functioneren. Een vrouw met een bijzonder grote invloed op het “Port-metier”. Om haar blijvend in gedachte te houden brengt Ferreira nog steeds haar “Personal Reserve” de “Dona Antonia” op de markt. Een meesterlijke selectie van portwijnen, komend van de Quinta do Seixo. Met een gemiddelde leeftijd van 6 jaar en een elegante opvoeding op eiken, is men erin geslaagd het intense fruit van een Ruby met de zachte rijpheid van een Tawny te combineren.

Vergelijking van het port proefpakket

Het pakketje bestaat uit 5 kleine flesjes en bevat een branco, ruby, tawny, Dona Antonia Reserva Branco en Dona Antonia Reserva Tawny. Ik heb deze verschillende portwijnen naast elkaar geproefd, vergezeld van een lekker kaasplankje. Ervaar deze interessante en smaakvolle vergelijking met port!

Branco port

Deze witte port kent als basis de malvasia en heeft een strogele kleur. Het is lekker verfrissend en elegant met exotische tonen van abrikoos, lychee en amandel.

Ruby port

Ruby port

Een duidelijke jeugdige rode port. Robijnrood van kleur, rijp rood fruit. Zwoel en zoet. De alcohol is minder scherp aanwezig maar de tannine is stroever.

Tawny port

Tawny port

De tawny port is mooi roodbruin door de houtrijping. Een duidelijk karakter van gedroogd fruit, krenten, noten en eikenhout! Vleugje karamel in de afdronk. Wel wat hoog in alcohol en lichtelijk onbalans.

Dona Antonia Reserve Branco

Ferreira Dona Antonia Reserve Branco

Deze bijzondere port is goudgeel van kleur met intense tonen van marmelade en bloemen. Tevens gedroogd fruit (mede door het feit dat de druiven overrijp geplukt worden) en noten. De houtrijping maakt dat deze portwijn complex is.

Dona Antonia Reserve Tawny

Dona Antonio Reserve Tawny

Bekroond met 92 punten in “The Wine Spectator”. Kent een uitgesproken kruidig smaakpalet, een licht pepertje met een forse dosis cassis, kersen en een mondvullende warme finish. Met een gemiddelde leeftijd van 6 jaar en een elegante opvoeding op eiken heeft deze portwijn de combinatie van het intense fruit van een Vintage met de zachte rijpheid van een houtgelagerde Tawny.

Conclusie

Het mag duidelijk zijn dat de ene port niet de andere port is. Elke soort port heeft zijn eigen karakter. Wanneer je je verder gaat verdiepen in het product kom je elke keer weer nieuwe karakteristieken tegen. Het is niet verkeerd om verschillende soorten port naast elkaar te zetten en zelf te ervaren wat een interessante en smaakvolle vergelijking dit kan zijn.