Het was weer tijd om samen met een paar vrienden wat nieuws te proberen. We waren erg toe aan een gezellig intiem avondje ongedwongen proeven en ontdekken. Hoewel geen vastomlijnd thema, zoals gebruikelijk, had ik er wel een interessante twist in gegooid. Uiteindelijk waren we slechts met drieën, maar dat mag de pret zeker niet drukken!
Witte wijn uit Colchagua valley
Ik vond nog een fles Sauvignon Blanc uit 2016 van Casa Silva. Deze Chileense wijn is normaal bedoeld om juist jong te drinken. Dus het leek mij leuk om een kleine plot te introduceren. Laten we in een setting dat intiem is, ontdekken wat voor verschillen we proeven tussen een 2016 en een 2022 wijn. Nu kan ik alvast verklappen dat de 2016 nog verrassend overeind stond!
Casa Silva is een familie bodega dat uitsluitend wijn produceert van haar eigen domein. De geschiedenis gaat terug naar 1892 en momenteel is de vijfde generatie aan het roer van deze bodega. Het is tevens één van de domeinen uit Chili die de meeste medailles gewonnen heeft! Het opereert in Colchagua Valley heeft de wijnen aan de voet van de Andes liggen en staat bekend om haar top rode wijnen. Maar ook de witte zijn zeer goed. Het oosten heeft een overwegend mediterraan klimaat en profiteert van verkoeling door de hoogte en de invloed van de koude wind van de Andes. Het westen, nabij de Pacifistische Oceaan heeft juist een koeler zeeklimaat.
Casa Silva Reserva Sauvignon Blanc 2016
Deze wijn is niet meer verkrijgbaar en Casa Silva brengt de Sauvignon Blanc nu onder het label Colleccion op de markt. Hoewel reeds 7 jaar oud, heeft de wijn nog een mooie strogele kleur. In de neus is het fruit niet meer overheersend, maar wat verwacht je anders, en is er plaats gemaakt voor rijpere tonen. Denk aan amandelen. De wijn heeft nog een verrassend hoge zuurgraad met een pallet van limoen, steenfruit, vettigheid. De afdronk is niet onaangenaam en houdt langer vast dan verwacht. Het is niet de Sauvignon Blanc die je verwacht bij Chili. Maar toch is het er nog één waar je goed en ongecompliceerd van kan genieten.
Casa Silva Cool Coast Sauvignon Blanc 2022
Vervolgens hadden een recente Cool Coast wijn. Eigenlijk mag je deze wijn niet één op één vergelijken met de Reserva, maar ja die is dus niet meer verkrijgbaar. Dus vergelijken we toch. De wijngaard ligt in Paragones subregio op slechts 8km afstand van de oceaan. De wijn rijpt in RVS tanks gedurende 3 tot 4 maanden met bezinksel om meer smaak toe te voegen. Deze strogele wijn heeft de onmiskenbare geur van groene appel, kruisbes, meloen, wat vegetaals en ziltigs. Het stuift echt uit het glas. Ook hier is de zuurgraad nog hoog met minerale tonen, ook hier het groene fruit, groene asperges en een vleugje grassigheid. Het alcoholpercentage is wat verhoogd met 13.5% maar is niet overheersend.
Kortom een frisse krachtige Sauvignon Blanc met fijne zuren en veel spanning! Zoals een Sauvignon Blanc uit Chili bedoeld is.
Rode wijn uit Chili en Italië
Na deze interessante ervaring over Sauvignon Blanc, zijn we onze blik gaan verleggen naar Italië, om precies te zijn Veneto. Hier vinden we de Neropasso van Cantina Mabis, een blend van 2 lokale druivenrassen (corvina en Corvinone) en Cabernet Sauvignon. Daar hebben we vervolgens een Chileense blend van Carmenere en Cabernet Sauvignon tegenover gezet.
Mabis Neropasso
Deze wijn is afkomstig uit de regio Veneto en wordt geproduceerd door Cantina Mabis Biscardo. Tegen het eind van de 19e eeuw was de Biscardo familie groot in de textiel, maar ook in de wijn industrie. De wijnmakerij was in 1878 gebouwd en was één van de eerste wijnbedrijven die door Veronese handelaren werd bestuurd. Het gamma is veelzijdig waarbij Neropasso, Oropasso en Rosapasso de basis vormen. Daarnaast brengen ze ook prosecco, een klassieke serie, een appassimento van Sangiovese en de topklasse 3 Ori op de markt.
De Neropasso is een IGT Veneto en dus geen onderdeel van de hogere classificaties zoals DO of DOCG in Italië. Dit is mede omdat de blend bestaat uit een niet-Italiaanse druivenras, de Cabernet Sauvignon. De druiven zijn met de hand geplukt om de perfecte rijpheid te selecteren. Waarna een deel van de druiven de appassimento-methode ondergaan alvorens ze geperst worden. Hierna vindt de eerste rijping op RVS plaats om het fruitige karakter te behouden. Waarna een tweede rijping op tonneaux plaats vindt.
Dit resulteert in een zeer mooie, fluweelzachte wijn met intens granaatrode kleur. In de rijke neus bespeur je zwarte kersen, gerijpte pruimen en een kruidig karakter die je overdondert. Na de eerste slok wil je eigenlijk niet meer stoppen. Genieten met een grote G dankzij het prettige fruit pallet, de verfrissende zuurgraad die samen met de volle body het alcohol percentage van 13.5% doet vergeten. De afdronk is lang en zeer aangenaam met tonen van gestoofd rood en zwart fruit, vanille en specerijen. Deze wijn is prima zo te drinken, maar misstaat niet naast een pasta gerecht, gevogelte of gegrild vlees of zachte kazen.
Ook verkrijgbaar in onze webshop voor slechts € 11.95!
Montes Limited selection Carmenere- Cabernet Sauvignon
Na de Italiaanse fruitbom gaan we terug naar Chili. We komen uit bij het toonaangevende Bodega Montes. In de Apalta regio binnen Colchagua Valley wat “arme bodems” in het lokale dialect betekent. Dit is precies waar het hier om draait voor Montes. De druiven rijpen langzaam dankzij de invloed van de nabij gelegen Pacifistische Oceaan. Een deel van de wijn ondergaat 10 maanden rijping in nieuw Frans eiken vaten en de wijn is een blend van 70% Cabernet Sauvignon en 30% Carmenère.
De sterk geparfumeerde neus onthult intense aroma’s van rijp rood en zwart fruit zoals kersen op siroop, aardbeien en vijgen. Gedragen op een kruidige basis die doet denken aan rode en zwarte peper. Verder ontdek je tonen van verse tabak en crème de cassis die samengaan met de aroma’s van koffie en pure chocolade die na een paar minuten in het glas verschijnen. De royale smaak heeft zeer mooi afgeronde tannine die de geweldige body aan de wijn geeft. Met een gevoel van zoetheid in het midden van de mond, is dit een elegante en sappige wijn is met een zeer goede afdronk.
De wijn is geweldig bij een barbecue of stoofpotten. Maar ook bij oude en belegen kazen. Ook verkrijgbaar in onze webshop voor € 11.95
Verrassende dessertwijn
Tot slot hebben we nog een kleine verrassing ingeschonken. Ik had nog een flesje Ornus dell’Ornellaia liggen uit 2011. Dit is een dessertwijn waar niet zo gemakkelijk meer aan te komen is. Maar het staat nog als een huis. De wijn is gemaakt van een klein perceel Petit Manseng, genaamd Palmetta, die laat geplukt wordt (“late harvest”). De naam is afkomstig van de “Fraxinus Ornus” boom (in het Italiaans “Ornielo”) die typerend is voor de mediterrane kust. Hier dankt zowel de het huis als de wijn haar naam aan. Overigens ook hier geldt doordat de wijnmaker een Franse druivenras gebruikt, krijgt de wijn een IGT Toscane classificatie. Wat zeker niet de kwaliteit van de wijn reflecteert.
Het jaar 2011 markeerde zich als een heet droog jaar waardoor de oogst eerder plaats vond. Door koelere omstandigheden in juni en juli kon de geremd worden. Vervolgens kwam de regen precies op tijd na de bloei en tijdens de veraison. Gevolgd door een hitte in Augustus waardoor de rijpheid positief beïnvloed werd. Na de pluk eind augustus werden de druiven gedroogd volgens de appassimento-methode. Na het zachte persen vond vergisting plaats in nieuw eiken vaten en rijpten de wijn gedurende 12 maanden.
Dit resulteerde in een prachtige wijn die een diepgouden kleur vertoont. Met uitbundige aroma’s van exotisch fruit, gedroogde abrikoos, citrus en karamel. Rijk en intens in de mond met honing en exotische fruitaroma’s, de wijn is intens zoet, maar toch perfect in balans met de typische vrolijke zuurgraad van Petit Manseng.
Kortom
De avond duurde iets langer dan verwacht, pas na middernacht werd er afscheid genomen. Deze zetting was intiem en bijzonder geslaagd waarbij nieuwe ervaring waren opgedaan in proeven en het ontdekken van de wondere wereld van wijnen.
De Chileense Central Valley, die vooral bekend staat om de productie die in een groot volume hier plaats vindt, dient men niet te verwarren met de Californische Central Valley. Het omvat enkele van de grootste wijnbouw regio’s dat uitstrekt van Maipo Valley in het noorden – dat grenst met de Aconcagua regio – tot aan Maule in het zuiden. Central Valley is de belangrijkste volume producerende wijnregio van Chili. En dankzij haar omvang, geniet het ook van verschillende klimaat- en bodemtypes, zodat geen wijn hetzelfde is.
Over het algemeen heeft Central Valley een relatief koel klimaat met droge zomers en milde winters. Hierdoor kan er nagenoeg alles goed groeien, waardoor Central Valley ook de belangrijkste productieregio van Chili is. Maar ook de belangrijkste wijn producerende regio van Zuid Amerika. Grote risico’s zijn de regelmatige droogteperiodes, overstromingen, vulkanische uitbarstingen en aardbevingen. Maar de wijngaarden doorstaan alle stormen.
Het zijn vooral de iconische Bordeaux variëteiten (Cabernet Sauvignon, Merlot en Sauvignon Blanc) die naast Syrah en Chardonnay aangeplant zijn. Ook Carmenère speelt een rol. In de koelere delen vinden we ook Gewürztraminer en Riesling. Deze koelere gebieden verdienen tegenwoordig de meeste aandacht, met name de uitlopers van de Andes en de rivierdalen getemperd door de invloed van de Stille Oceaan.
Prijsstelling
Chileense wijnen hebben een goede prijs-kwaliteit verhouding en dat vindt haar oorzaak in drie redenen. Ten eerste liggen de arbeidskosten veel lager dan in Europa of de Verenigde Staten. Dit is vaak slechts 1/3e en wordt deels veroorzaakt, helaas, door illegale arbeid. Daarnaast zijn de kosten van grond aanzienlijk lager en tenslotte om de concurrentie aan te kunnen gaan, drukken de Chilenen hun prijzen. Central Valley staat vooral bekend om haar bulkwijn, productie in groot volume , afkomstig van vlakke wijngaarden. De hogere kwaliteitswijnen die kunnen ouderen zijn te vinden in de heuvels van Puente Alto (in Alto Maipo) en Alto Cachapoal.
Wanneer wijnen de referentie aan Central Valley op het etiket hebben, is niet dus niet veelzeggend. Dat betekent dat de druiven die voor de wijn gebruikt zijn, afkomstig mogen zijn uit het hele gebied en dat is dus erg groot. Van de 130.000ha aan wijngaarden in Chili, bevinden zich ruim 105.000ha in Central Valley (onderverdeeld in Maule incl Curicó – 53.000ha, O’Higgins in Rapel Valley – 41.500ha en Metropolitana met Maipo – 10.500ha). Vandaar dat de wijnen met Cental Valley op het etiket dus bulk of massa productie wijnen zijn zonder sporen van een specifieke regio. Dat wilt niet zeggen dat het geen goede wijn is overigens!
Bordeaux van Zuid Amerika
In Maipo, gelegen nabij de hoofdstad Santiago, is de wijnbouw geschiedenis van Chili ontstaan. Rond 1540 toen Santiago werd gesticht, werden ook de eerste wijnstokken aangeplant. Maar pas in de jaren 1800 dijde dit echt uit als indirect gevolg van de groeiende welvaart door de mineraalrijke Atacama woestijn. Hier vinden we enkele van de meest prestigieuze wijnen van Chili. Niet voor niets wordt Maipo ook wel het “Bordeaux van Zuid Amerika” genoemd. De Andes is de natuurlijke grens in het oosten, waar aan de andere kant het Argentijnse Mendoza te vinden is. Het is onder te delen in drie subregio’s Alto Maipo gelegen in de uitlopers van de Andes, Central Maipo in het middelste deel en Pacific Maipo nabij de Stille Oceaan.
Bordeaux blends domineren de aanplant. De bodem heeft een laag kaliumgehalte en een tekort aan stikstof wat een uitdaging vormt voor de wijnbouw. Maar recente technologie heeft de regio geholpen de effecten van deze tekorten te compenseren. Daarnaast bevatten de wijngaarden hoger zoutgehalte vanwege de noodzaak om te irrigeren met water uit de Maipo rivier.
Alto Maipo
Alto Maipo is uitstekend geschikt voor hoge kwaliteitswijnen. Het klimaat wordt beïnvloed door de hoogte (400 tot 760m) waardoor grote verschillen in dag- en nacht temperatuur ontstaat, wat goed is voor het behoud van de zuurgraad. De zon moet eerst in het oosten boven de Andes uit komen, voordat het haar licht spreidt over de westelijk gelegen wijngaarden. Hierdoor zijn de ochtenden koel en de middagen warm en zonnig. Daarnaast is de bodem arm en poreus. Dat zet de wijnstokken onder druk om water en voedingsstoffen te krijgen. Hierdoor gaat alle groeikracht naar de bessen in plaats van het bladerdek en krijg je dus heel geconcentreerde, fruitige druiven met haar eigen mineraalrijke karakter. Hier liggen ook de subregio’s Puente Alto en Pirque die het meest prestigieuze wijnbouwgebied van Maipo vormen.
Puente Alto
Puente Alto is één van de eerste regio’s in Chili die erkent werd door haar terroir. Hoewel op 700m hoogte gelegen, kent Puente Alto een alluviale bodemstructuur vanwege de nabijheid van de Maipo rivier. De bodem is droog,vrij drainerend en mineraalrijk. Dat resulteert in Cabernet-wijnen met een goede structuur, frisheid en stevige tannine. Almaviva, Don Melchor of Vinedo Chadwick hebben hun naam hier gevestigd en een goede Bordeaux wijn doet niet onder voor deze prijzen!
Pirque
Pirque ligt ten zuiden van Puente Alto en ligt net iets lager op 600m hoogte. De verschillen met Puente Alto zijn gering, maar de belangrijkste is toch wel de bodemopbouw. In Pirque is deze vulkanisch. Hierdoor neemt de minerale aroma’s toe in de wijn met soms een vleugje zwavel. Naast Cabernet Sauvignon vinden we hier ook Chardonnay en Sauvignon Blanc.
Centraal Maipo
De subregio Centraal Maipo is het oudste deel van de regio en ook het eerste bewoonde deel. Cabernet Sauvignon domineert de aanplant, maar ook Carmenère krijgt een groeiend aandeel. Het is het warmste en droogste subregio met een alluviale bodemstructuur. Deze rijkere bodem leidt tot iets minder verfijnde wijnstijlen. Vanwege de beperkte regenval is irrigatie een noodzaak en wordt vaak druppelgewijs verstrekt.
Pacific Maipo
De jongste telg in Maipo is Pacific Maipo subregio (ofwel Maipo Bajo). De wijncultuur is hier nog volop in ontwikkeling en profiteert vooral van de verkoeling vanaf de Stille Oceaan. De wijngaarden liggen vooral op oostelijke hellingen van het heuvellandschap om zo bescherming te vinden tegen de harde oceaanwind. Hier vinden we tevens subregio Talagante. Hoewel Talagante een eigen DO heeft, is het zeer zeldzaam om dit op het etiket aan te treffen. Meestal gebruikt men de overkoepelende Maipo Valley DO. Rode wijnen uit Pacific Maipo hebben een verfrissende natuurlijke zuurgraad. Het is ook een gebied waar geëxperimenteerd wordt met witte druivenrassen waaronder Sauvignon Blanc. Hoewel er nog maar een paar wijngaarden zijn, zijn er veel wijnhuizen die wijn maken van druiven uit het hele land.
Rapel Valley
Vernoemd naar de Rapel rivier en het Rapel-meer maakt de Rapel Valley onderdeel uit van de administratieve regio O’Higgins. Dit is één van de grootste wijnproducerende regio’s in Chili. Binnen Rapel Valley vinden we twee subregio’s: het noordelijk gelegen Cachapoal en zuidelijk Colchagua. Het staat vooral bekend om Carmenère en Cabernet en toenemende mate van Malbec aanplant. Mogelijk ingegeven doordat Mendoza aan de andere kant van de Andes ligt. De twee subregio’s zijn zeer tegenstellend. Daar waar in Cachapoal de beste wijngaarden in het oostelijke deel, in de uitlopers van de Andes te vinden zijn, zijn de wijngaarden van Colchagua juist in het westen te vinden. Cachapoal produceert een redelijk grote hoeveelheid van goede kwaliteitswijnen, terwijl Colchagua juist internationaal veel aandacht trekt met meer uitgesproken wijnen.
Doordat Chili meer nadruk ligt op commercialisering van de wijnregio’s is de naam van Rapel Valley naar de achtergrond gedrukt. Indien niet afkomstig uit één van de twee subregio’s, gebruikt men eerder de benaming “Valle Central” dan “Valle Rapel”.
Cachapoal
Het klimaat van Cachapoal wordt getemperd dankzij de vele rivieren die uitmonden in het Rapel-meer. Hierdoor heeft de subregio een mediterraan klimaat dankzij de beschutting van de kustheuvels tegen de verkoelende werking van de Stille Oceaan. De meeste noemenswaardige wijngaarden liggen in het oosten van de subregio, in de uitlopers van de Andes. Hier staan, net als in Maipo, vooral Cabernet Sauvignon. Terwijl op de warmere vlakte vooral Carmenère aangeplant staat. Tevens vinden we nog Merlot, Syrah en Chardonnay.
In het oosten van Cachapoal zijn de grind- en zandgronden colluviaal, die in de loop van de tijd van de hellingen van de Andes in de vallei zijn afgezet. Hun vrij drainerende aard beperkt de opbrengst en groei, wat leidt tot kleine, geconcentreerde bessen die dichte, goed gestructureerde wijnen produceren. De westelijke bodems zijn een iets vruchtbaardere leem, ideaal is voor Carmenère. Ook andere vochtminnende druivenvariëteiten doen het hier goed.
In Cachapoal vinden we ook de subregio Peumo, die enkele van de beste Carmenère wijnen bevat. Deze subregio is in 1994 opgericht. Het klimaat is zeer geschikt voor de warmte minnende Carmenère, de Cachapoal rivier beïnvloedt de warme dagen en mildere nachten. Concha y Toro is de dominante wijnproducent die met Carmin de Peumo de regio op de kaart heeft gezet.
Beroemd Colchagua
Eén van de meest bekende wijnregio’s van Chili is toch wel Colchagua. Het is een veelbelovende regio die bekend staat om haar volle wijnen van Malbec, Cabernet Sauvignon en Carmenère in het warmere oosten. Terwijl Chardonnay, Sauvignon Blanc en Syrah in het koelere westen staan aangeplant. Colchagua heeft een koel mediterraan klimaat met beperkte regenval en een bodemopbouw dat bestaat uit klei, zand en graniet. Het is er dus warm dat profiteert van de verkoelende oceaan wind en relatief droog. Ideaal voor wijnbouw dus. Dit terroir in combinatie met de continue focus op marketing heeft Colchagua zo beroemd gemaakt.
In Colchagua zijn het de oostelijke hellingen van het kustgebergte dat een belangrijke basis vormt voor de wijngaarden. Ze profiteren van de vroege heersende zon, de verkoelende hogere locaties en de vrij drainerende granieten bodem dat bijdraagt aan kleinere maar geconcentreerde bessen. De dagelijkse temperatuur varietie draagt bij aan een mooi balans tussen zuurgraad en rijpheid. Op de lager gelegen wijngaarden op de vlaktes is het aanzienlijk warmer.
Subregio’s van Colchagua
De moderne wijnkelders zijn gebouwd met oog op het toerisme en vandaar dat Colchagua ook vaak de “Napa valley van Chili” wordt genoemd. Er zijn wel 16 verschillende DO’s te vinden in Colchagua, maar er zijn er drie die het noemen waard zijn. Apalta ligt in een hoefijzervormig vallei ten noordoosten van Santa Cruz. Deze wijnen van vooral Cabernet Sauvignon, Carmenère en Syrah zijn zeer geliefd. Het is de thuisbasis van de beroemdste producenten, waaronder Montes en Casa Lapostolle (eigendom van de Marnier-Lapostolle familie die Grand Marnier produceert). De wijngaarden liggen op de valleibodem en heeft een mediterraan klimaat. De alluviale bodem bestaat uit zeer arme zand- en kleileem met graniet op de heuvels. Dit geeft tevens de naam van deze DO; apalta betekent “arme bodems” in het lokale dialect.
Lolol DO
Gaan we naar het zuidwesten, door DO Santa Cruz, komen we bij DO Lolol. Deze relatief onbekende subregio heeft de aandacht getrokken door haar sublieme Sauvignon Blanc en Bordeaux-blends. Het relatief koele klimaat kan ook uitstekend vergeleken worden met Bordeaux. De reden dat het hier zoveel koeler is vergeleken met andere regio’s in Colchagua heeft te maken met de invloed van de Humboldt-stroom, Lolol ligt slechts 30km van de Stille Oceaan. De bodem bestaat hier uit rode klei en afgebroken rots en grind. Deze arme bodem draagt dan ook bij aan de smaakontwikkeling en stevige tannine.
Peralillo DO
Tenslotte Peralillo welke tussen de steden Santa Cruz en Marchihue ligt. Deze kleine DO heeft slechts één bekende wijnproducent, Los Vascos van de familie Rothschild-Lafite (bekend uit Bordeaux). Er zijn slechts enkele wijnen die Peralillo DO op het etiket dragen. De meeste wijnproducenten kiezen ervoor om te liften op de bekendheid van Colchagua DO. De beste wijngaarden liggen op de oostelijke uitlopers van het kustgebergte, die Peralillo beschermt tegen de ergste van de koude oceaanwinden. Het algemene klimaat in Peralillo is mediterraan, met warme, droge zomers en koele winters. De bodems, grotendeels vulkanisch van oorsprong, bestaan uit zandige klei en graniet. De resulterende wijnen zijn intens op smaak gebracht, met stevige tannine en een goede structuur.
De subregio Curicó is opgedeeld in twee DO’s te weten Teno DO in het noorden en Lontue Valley in het zuiden. Het staat bekend om haar betrouwbare en goede rode wijn van Cabernet Sauvignon voor dagelijks gebruik. Maar ook Sauvignon Blanc en vooral de Chardonnay doet het uitzonderlijk. De wijngaarden in Curicó zijn beplant met meer variëteiten dan waar dan ook in Chili. De rode wijnen kunnen niet wedijveren met de fantastische Maipo-wijnen. Noch komt de Sauvignon Blanc in de buurt van de frisse en complexe stijl uit Casablanca. Desondanks is het een productie in groot volume binnen Central Valley die consistent en betrouwbaar is.
Het zal inmiddels niet meer verrassend zijn dat het oostelijke deel van de regio koeler is dan het westelijke deel, vanwege de koude lucht die vanuit de Andes naar beneden komt. Het uiterste westen profiteert ook nog een beetje van de verkoelende wind vanaf de Stille Oceaan. De smeltwaterrivieren Lontue en Teno hebben een belangrijke invloed op de wijnbouw activiteiten. De gevarieerde bodems zijn afgeleid van kalksteen en vulkanisch gesteente en zijn in de loop der tijd in de vallei afgezet door de rivieren (alluviale afzetting) en door zwaartekracht (colluviaal). Doordat de bodem iets vruchtbaarder is dan de meeste wijnregio’s, verklaart dit de reputatie van Curicó Valley as bulk producerende regio van goede kwaliteit.
Bijzonder Pais in Maule
Maule Valley, of Valle del Maule, wordt al jarenlang geassocieerd met bulkwijn. Hiervoor gebruikt met de lokale druivensoort País, wat Maule meteen bijzonder maakt. Maar de productie zal langzaam veranderen omdat País vervangen wordt door internationale soorten als Cabernet Sauvignon en Carmenère. Ook produceert Maule enkele wijnen van wereldklasse van zeer oude Carignan wijnstokken. Zoals ook op het kaartje te zien is, is Maule één van de grootste regio’s qua oppervlakte. Dit betekent dat het ook diverse terroir met zich mee brengt, van laaggelegen rivierdalen tot het Andes gebergte.
De wijnbouw geschiedenis loopt terug naar de Spaanse kolonisatie. País stamt ook oorspronkelijk uit Castilla la Mancha, terwijl er vandaag de dag nog maar enkele aanplant op de Canarische Eilanden te vinden is. Pas sinds midden jaren 1990 is in Maule Valley een kwaliteitsslag begonnen. Desondanks staat Maule ook bekend om haar 70-jarige Carignan-wijnstokken die worden gebruikt om zachte, aardse rode wijnen te produceren met rijke pruimen- en zwartfruitkarakters.
Doordat Maule Valley zoveel zuidelijker ligt, is het iets koeler dan in Rapel Valley of Maipo. Tevens valt er meer neerslag, vooral in de winter. Omdat de zon intensiteit onverminderd hoog is, geniet Maule Valley van warme dagen gevolgd door koude nachten. Hierdoor verlengt het groeiseizoen, rijpen de bessen langzaam en krijg je een goed balans tussen rijpheid en zuurgraad. De Maule rivier voorziet het gebied van water en zijn alluviale grondsoorten. Deze zijn divers van graniet, rode klei, leem en grind. De wijngaarden op de heuvels zijn vruchtbaarder en leveren grotere opbrengsten dan in de vallei.
Subregio’s in Maule
Er zijn een aantal subregio’s. Valle del Claro DO is een redelijk kleine regio met maar een handvol wijngaarden. Valle de Loncomilla DO ligt in het centale deel van Maule Valley. Volle fruitgedreven Bordeaux-blend wijnen zijn het signatuur van deze DO. De wijngaarden liggen nabij de Loncomilla-rivier waar de bodems vruchtbaar zijn en dus hoge opbrengsten genereren. Ook zijn de wijngaarden te vinden in het heuvelachtige gebied, waar de grond armer is en wijnstokken diepe wortelsystemen moeten maken om voedingsstoffen te vinden. Hierdoor zijn deze druiven van hogere kwaliteit. Wat opvalt aan Loncomilla is de grote verschillen tussen dag- en nachttemperatuur die wel 20C verschil kunnen vertonen. Tenslotte is er ook de subregio Valle del Tutuvén, ook wel bekend als Valle de Cauquenes. Dit gebied is koel en zonnig en wordt opgedeeld in drie subgebieden. Aan de ingang van de vallei is het nog erg warm en staat vooral Cabernet Sauvignon aangeplant. Het drogere binnenland is uitermate geschikt voor Carignan. Terwijl het uiterste zuiden, nabij de kust vooral Chardonnay en Merlot goed presteren. Juist Carignan trekt de laatste jaren de aandacht van de internationale wijnhandel. Het wordt vaak gekweekt uit zeer oude, laagproductieve struikranken, gekweekt zonder irrigatie.
Hoewel deze subregio’s bestaan, komen de wijnen eigenlijk vooral als Maule Valley op de markt.
Tot slot
Hoewel Central Valley of Valle Cental, zich vooral opwerpt als productie in groot volume met de nadruk op Bordeaux-blends, Cabernet Sauvignon en Carmenère, zijn hier ook een aantal pareltjes te vinden. Wanneer je je portomonee echt wilt open trekken denk dan aan de Andes subregio’s Puente Alta of Peumo. Maar gelukkig zijn er ook goed betaalbare pareltjes te vinden, denk aan Montes Alpha (rond €20) of de duurdere Alpha M (rond €70).
Een ander opvallend detail is de commercialisering. Hoewel er vele subregio’s zijn, kiezen de wijnproducenten toch vaak voor de meer algemene DO benaming. Omdat de marketing machine die erachter zit eenmaal erg goed werkt.
Over het algemeen zijn de wijnen uit Central Valley warme wijnen met een uitgesproken fruitig tot jammy karakter. Ze zijn goed betaalbaar, al vanaf €5. Dit zijn de meer bulkwijnen, goed voor alledaags gebruik. Wanneer je echt er voor wilt zitten, raad ik al snel aan iets meer uit te geven. Je krijgt echt waar voor je geld.
Ten zuiden van de Atacama en Coquimbo wijn regio’s ligt de Aconcagua zone met haar regio’s Aconcagua, Casablanca en San Antonio. Aconcagua regio maakt onderdeel van het grotere Valparaiso regio. Het is vernoemd naar de gelijknamige rivier die van Mount Aconcagua, die het zo belangrijke smeltwater naar de Stille Oceaan brengt. Deze berg is met 6.956m de hoogste berg in de Andes en op de twee Amerikaanse continenten. Dit brengt een enorm hoogte verschil met zich mee. In de Andes liggen de wijngaarden op zo’n 1.000m terwijl naar de kust deze op slechts 50m boven zeeniveau liggen. We gaan onderzoeken waarom Aconcagua in staat is echt fantastische kwaliteitswijnen voort te brengen.
Aconcagua is één van de vijf meest belangrijke wijnregio’s van Chili. Rode druiven rassen domineren de aanplant. Met name Syrah heeft zich goed aan de hete temperaturen en lange rijpingsseizoen aangepast en levert één van de echt fantastische kwaliteitswijnen van Aconcagua op.
Gelet op de ligging nabij de evenaar, is wijnbouw hier alleen mogelijk vanwege de oceanische invloed. Het creëert een onderscheidend klimatologisch kenmerk. Naarmate het warme, droge land van de regio in de loop van de middag opwarmt, stijgt de hete lucht in het oosten snel omhoog en zuigt koelere lucht uit de Stille Oceaan naar het westen aan. Dit proces wordt omgekeerd als het land ‘s avonds afkoelt. Deze dagelijkse briesjes matigen de anders hoge temperaturen in de Aconcagua-vallei en verminderen het risico op wijnstokziekte. De Antarctische ‘Humboldt-stroom’ die langs de westkust van Chili stroomt, helpt dit effect in stand te houden. Dit mediterrane klimaat heeft 215 mm regen per jaar. Deze bijzondere klimatologische en geografische omstandigheden zijn ervoor verantwoordelijk dat in Aconcagua echt fantastische kwaliteitswijnen geproduceerd worden.
Hoe het begon
Wijnpionier Don Maximiano Errazuriz plantte hier in de hete droge vallei de eerste wijnstokken en werd daarvoor belachelijk gemaakt. Maar vandaag de dag domineert het wijnhuis gestart door Errazuriz het gebied en produceert kwaliteit Cabernet Sauvignon, Syrah en Merlot.
Inmiddels staat er ruim 8.500ha aan wijngaarden aangeplant in deze regio.
DO Valle de Aconcagua
De Valle de Aconcagua is het meest bekend voor haar hoge kwaliteitswijnen met echt fantastische uitgesproken aroma’s. De wijngaarden worden natuurlijk geïrrigeerd door het smeltwater uit de Andes die de rivier meebrengt. Hier hebben Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc en Merlot een lange traditie in het binnenland van de vallei.
Verder landinwaarts in de Entre Cordilleras en Andes regio’s is de invloed van de zee minder en is het warmer. Je krijgt ook veel meer zon in het binnenland, wat erg goed is voor het rijpen van Bordeaux en mediterrane variëteiten, zoals Grenache en Syrah. Een mengsel van alluviale en granieten rotsen met diverse hellingen zorgen voor een aanzienlijke variatie aan microklimaten. Ook zijn deze klimatoligische omstandigheden goed voor de klassieke Bordeaux druivensoorten. Vanwege de hogere temperaturen, meer zonuren en drogere omstandigheden hebben wijnen meer structuur, hoger alcohol en strakkere tannine.
De rotsachtige bodem biedt veel weerstand voor de wortelstok. Deze moet daardoor harder werken hetgeen ideaal is voor een Cabernet Sauvignon. De stenen die de bodem bedekken voorkomen dat zonlicht het water verdampt, wat zeer welkom is in een heet klimaat. Tegelijk geven ze in de nacht de warmte af, zodat de koude nacht temperatuur weer gematigd wordt.
Ruim 40% van de wijnproductie betreft Bordeaux-blend terwijl vervolgens nog eens 15% Cabernet Sauvignon is. Dit wordt gevolgd door Pinot Noir (12%) en Sauvignon Blanc en Chardonnay (beiden 8%).
Aconcagua Costa DO
De Aconcagua Costa, een kleinere subregio van de grotere Aconcagua-vallei, is een onderscheidend wijnbouwparadijs. Genesteld in het meest westelijke deel van de vallei en niet ver van de Stille Oceaan, beschikt de regio over een uniek terroir dat de koele, maritieme invloeden benut. Deze laatste toevoeging in 2012 kent een koeler klimaat vanwege de invloed van de kustbries uit de Stille Oceaan en daarnaast spelen de zeemist en wolken een belangrijke verkoelende rol. Koelklimaat druivenrassen als Sauvignon Blanc en Chardonnay komen langzaam tot rijping waardoor de unieke aroma’s en zuurgraad verbeteren. Het is daarom dat het grote verschil met Valle de Aconcagua is dat in de Costa overwegend witte wijnen te vinden zijn. Vooral Sauvignon Blanc slaat hier goed aan. Het bodemprofiel is ook heel anders met leisteen en metamorf gesteente.
Wanneer je langzaam verder landinwaarts gaat, kom je eerst Pinot Noir tegen dat goed gedijt in deze koelere microklimaten. Ze heeft een reputatie opgebouwd dat dit wijnen met opmerkelijke diepte en complexiteit zijn. Maar ondanks dat is Syrah toch wel het kroonjuweel. Het koele klimaat en granieten bodem levert een Syrah op met peperige tonen, frisse zuren en fluweelzachte tannine.
Binnen de huidige Aconcagua Costa DO vinden we een aantal zones die in aanmerking kunnen komen voor een eigen DO, zoals Zapallar en Quillota. Opvallend detail is dat wijnmakers de Aconcagua Costa DO ook mogen gebruiken wanneer druiven uit Casablanca, San Antonio en/of Leyda geblend worden.
De grootste en meestbekende wijnhuizen van Chili, Errazuriz, Arboleda en Montes zijn hier goed vertegenwoordigd.
Montes Outer Limits Sauvignon Blanc
Viña Montes is opgericht door de Montes familie in 1987. Met hun Outer Limit-reeks zoeken zij nieuwe gebieden en grenzen op voor de wijnbouw. Zo ook deze Sauvignon Blanc uit Zapallar in Valle de Aconcagua. Op Slechts 7km van de Stille Oceaan genieten de wijngaarden optimaal van de verkoeling vanaf de Stille Oceaan.
Naast de typische tonen van passievrucht, biedt het aroma’s van limoen en grapefruit met een vleugje asperges op de achtergrond. Het is fris, knapperig en droog in de mond, met een zeer goed bereikte zuurgraad. Het lichaam is licht, maar blijft lang hangen, waardoor het koude klimaatkarakter nog verder wordt benadrukt.
Drink de wijn licht gekoeld en serveer bij salade, vis gerechten zonder romige saus of als nagerecht eventueel bij een kaasplankje met lichte kazen.
Pas in 1980, tijdens de revitalisering van de Chileense wijnindustrie, zagen de eerste wijngaarden het licht in Valle de Casablanca. De koele Pacifische winden zijn toegankelijk voor de laaggelegen valleien, waardoor prachtige Chardonnay, Sauvignon Blanc en toenemende hoeveelheden Gewürztraminer en Pinot Gris verbluffende resultaten behalen. Naast het koelere klimaat is de regenval iets frequenter en hebben witte wijnen de neiging om een minerale afdronk te hebben dankzij de zachte klei- en zandgronden in de regio. Het heeft veel investeringen aangetrokken van wijnbedrijven die hun witte wijnportefeuille wilden vergroten. En daar heeft Casablanca optimaal van geprofiteerd. Verder is Casablanca ook voorloper in Chili van biologische wijnen.
Doordat Casablanca op slechts 30km van de Stille Oceaan ligt, heeft de Humboldt-stroom grote invloed op het gebied. Deze koude stroming vanaf Antarctica brengt veel verkoeling. Vanwege de langere rijpingstijd, hebben witte druivenrassen meer tijd om hun smaakcomplexiteit te ontwikkelen terwijl zuren en suikers in balans blijven. Echter het grote risico hier zijn de voorjaarsvorsten. Deze kan grote schade toebrengen in de wijngaard.
De bodem bestaat vooral uit zanderig kleigrond wat goed waterdoorlatend is. Hier komt een ander risico om de hoek kijken. In dit soort bodems groeien nematoden weelderig. Dit zijn microscopische wormen die de wortelstokken van de wijngaard aanvreten en daarmee de groeikracht ondermijnen waardoor de druivenstok afsterft. Om deze reden hebben telers veel van hun wijngaarden op nematode-bestendige wortelstokken moeten enten – gelijkwaardig aan de phylloxera-bestendige wortelstokken in de Europese wijngaarden.
Waarom Casablanca zo uniek is
Wat Casablanca zo uniek maakt in Chili is de combinatie van de verkoelende oceaanwind met het hete klimaat en zanderige bodems. Dit is niet ergens anders te vinden. In het noorden (Coquimbo en Atacama) hebben een woestijnklimaat, terwijl Central Valley wat in het zuiden ligt vooral een continentaal klimaat kent. Slechts in het zuiden vinden we een gelijksoortig koeler klimaat, echter daar is de zon minder intens en valt er meer regen.
Montes Alpha Chardonnay
Of wat dacht u van die andere krachtpatser van Montes. Een schitterende Chardonnay uit de Alpha serie.
Complexiteit en subtiliteit gaan hand in hand. Met een heldere, goudgele kleur. Verleidelijke geuren en smaken van tropisch rijp fruit (ananas, banaan, mango), zacht pitfruit (perzik, abrikoos) en frisse grapefruit. In de verte iets van asperges, karakteristiek voor Chardonnay wijnen uit Casablanca. Tevens bespeur je iets van toast, als gevolg van het feit dat 40% is gerijpt op Frans eiken hout voor 12 maanden. Rijkheid en frisheid, waarbij alles in balans is.
Dit is een veelzijdige alleskunner. Past prima bij sushi of vis gerechten. Maar gaat ook prima samen bij gevogelte, pasta of een kaas plank.
Neg ten zuiden van Casablanca ligt het kleinere San Antonio. DO Valle de San Antonio biedt wijnboeren een meer temperamentvol klimaat vanwege de ligging aan de kust. Het gebied staat vooral bekend om haar Sauvignon Blanc, Chardonnay en Pinot Noir die een prettig lichte body heeft met een minerale verfrissende aroma. Syrah is hier de in het oog springende druivensoort omdat je die eerder in het warmere noorden verwacht. Wijnbouw is hier mogelijk dankzij de koele zee wind van de Stille Oceaan die het hete klimaat matigt.
De bodem is meer granietachtig met een bovenlaag van klei en water uit de Maipo rivier is noodzakelijk (vanwege de te geringen regenval) om rijpe gezonde druiven voort te brengen. Deze arme, goed gedraineerde bodems zorgen ervoor dat wijnstokken gedwongen worden om diepe wortelsystemen te laten groeien op zoek naar voedingsstoffen en water. Dit leidt tot gezonde planten die druiven van hoge kwaliteit produceren.
Valle de San Antonio omvat ook meerdere subregio’s waarvan alleen DO Leyda Valley haar eigen classificatie heeft gekregen. Maar ook San Rosario Valley kan worden gezien als een eigen regio, hoewel dat meer te maken heeft met Matetic Vineyards die hier domineert met hun biologische en biodynamishe wijngaarden.
Verwar Valle de San Antonio (San Antonio Valley) niet met AVA San Antonio Valley in California!
Juweeltjes uit DO Valle de Leyda
De enige officiële subregio van San Antonio is Valle de Leyda. DO Valle de Leyda is mogelijk nog bekender dan San Antonio vanwege de juweeltjes van wijnen die de subregio voortbrengt. Het kent een koel constante temperatuur waardoor druiven langzaam rijpen en tot hun volledige rijpheid komen. Hoewel vooral bekend voor haar Sauvignon Blanc en Pinot Noir, is er ook veel lof voor Chardonnay en Syrah.
Leyda stond van oudsher bekend om de productie van tarwe en gerst, maar heeft in korte tijd een grote reputatie opgebouwd voor wijnbouw. In de late jaren 1990 trokken wijntelers naar Leyda vanwege haar unieke terroir dat goed geschikt is voor premium druiventeelt. Er was echter één uitdaging, de waterschaarste. Leyda is, nog meer dan San Antonio, afhankelijk van de watertoevoer van de Maipo rivier. Deze is beschikbaar dankzij pijpleidingen. Echter door de beperkte capaciteit van deze leidingen geeft dit automatisch een rem op de groei en ontwikkeling van Leyda Valley.
Geologie in Leyda
De regio ligt op een reeks glooiende heuvels aan de zeezijde van het kustgebied dat een groot deel van centraal Chili beschermt tegen oceanische invloeden. Het ligt net ten zuiden van het koele wijngebied van Casablanca Valley, en de aanzienlijke Maipo-vallei ligt in het oosten. De Pacifische kust ligt 12km ten westen van Leyda Valley. Deze nabijheid van de kust is wat telers naar Leyda drijft. Koude zeebries en ochtendmist matigen de algehele temperaturen en de vallei is daarom aanzienlijk koeler dan de lage breedtegraad doet vermoeden. Deze koele temperaturen worden aangevuld met warme zonneschijn tijdens het lange groeiseizoen, waardoor druiven volledig rijpen en complexiteit ontwikkelen met behoud van zuurgraad.
De bodem heeft een unieke mix van klei- en leemachtige structuur over een granieten ondergrond met beperkte drainage. Deze bodems met een lage vruchtbaarheid zijn goed voor de productie van premium druiven omdat ze de wijnstokken laten vechten om te overleven. Dit resulteert in wijnstokken die al hun energie steken in het produceren van kleine, geconcentreerde druiven in plaats van bladachtig gebladerte. Hierdoor zijn de wijnen zeer complex met uitgesproken aroma’s en mineralen.
Uitgesproken wijnstijlen
Over het algemeen kan je zeggen dat vooral de kwaliteitswijnen van Bordeaux-blends uit Aconcagua zeer populair zijn met hun echt fantastische felgekleurde kersenrode verfrissende wijn met aroma’s van theebladeren, zachte rooksmaak en een lichte chocoladetoets. Maar juist Merlot en Syrah leveren meer gedurfde wijnen op. De zijn robijnrood van kleur met een volle body en onderscheidende kersen, roodfruit en een mild bloemig aroma.
De witte wijnen vallen minder op. Maar de Sauvignon Blanc kenmerkt zich door haar groengele kleur met kenmerkende citrus aroma en hints van kruiden en passievrucht.
In het uiterste noorden van Chili vinden we de Atacama woestijn. Het is bijzonder verrassend dat onder deze extreme woestijn omstandigheden toch uitzonderlijke wijnen worden geproduceerd. Daarom zal de focus meer op tafelwijn liggen dan op kwaliteit. Dit laatste is echter wel te vinden in een regio net ten zuiden van Atacama, de Coquimbo regio. Maar meer daarover hieronder.
Woestijn wijngaarden in DO Atacama
De Atacama woestijn beslaat voor een groot deel de gelijknamig regio. Het staat bekend als één van de droogste woestijn ter wereld met minder dan 5mm neerslag per jaar. Dit wordt veroorzaakt door de hoge ligging, op gemiddeld 600m hoogte, de aflandige wind en de koude Humboldtstroom waardoor weinig zeewater verdampt. Wanneer je ook nagaat dat het van 1919 tot 2015 niet heeft regent, kan je je afvragen wat wijnbouw en mensen hier te zoeken hebben.
Ondanks dit woestijn klimaat vinden we hier verrassend genoeg uitzonderlijke wijnen, vooral in een dunne strook langs de kust. Hier is het broodnodige water voorhanden en zorgt de zeewind voor verkoeling. De nadruk ligt hier op tafeldruiven en ander fruit en in beperkte mate ook wijngaarden. Het is ook hier waar een lokaal initiatief ontstond, gerund door de inheemse bevolking. Ayllu is een wijnhuis dat haar wijngaarden onder deze barre omstandigheden teelt. De wijngaarden liggen op maar liefst 2.400m hoogte om zo verkoeling te krijgen. De druiven verkrijgen een dikke schil om zo de hitte te weerstaan. Maar dankzij de vele zonuren en koele nachten zijn de wijnen mooi van kleur, afgeronde tannine, en een veelzijdigheid aan aroma’s. Dit zijn met recht uitzonderlijke wijnen afkomstig uit een uitzonderlijk gebied. We vinden hier slechts 55ha aan wijnbouwarsenaal.
Naast het schaarse wijnbouw, is Atacama een grote producent van Pisco, een Chileense brandewijnachtige drank die reeds sinds de komst van de conquistadores in de 16e eeuw wordt geproduceerd.
Maar ook hier vinden we twee subregio’s: de Capiapo en Huasco valleien.
Kleinschalig DO Valle de Copiapo
In het centrum van de regio Atacama vinden we Copiapo. Deze regio wordt gedomineerd door mijnbouw. Maar wijnbouw neem hier ook een belangrijke plaats in. Het is de meest noordelijk gelegen wijngebied van Chili. Het is de conquistadores Francisco del Aguirre die gouverneur werd van de provincie Tucuman en tevens gouverneur van Chili, die op zijn landgoed in Copiapo wijnstokken verbouwde. Zijn eerste oogst was in 1551.
Een groot deel van de aangeplante wijngaarden gebruiken hun druiven voor de productie van Pisco. Daarnaast vinden we ook zoete wijnen van met name Muscat druivensoorten. Sommige wijnhuizen proberen volledig biologisch te werken, maar dat komt met extra uitdagingen.
Koel DO Valle de Huasco in woestijn regio Atacama
Huasco Valley, ook bekend onder de naam “Garden of Atacama” is een vruchtbare vallei in het zuidelijke deel van de regio.
De oorsprongsbenaming Valle del Huasco is opgenomen in het wijngebied van Atacama. Het beslaat de hele provincie Huasco. De oorsprongsbenaming Valle del Huasco is onder de Chileense bevolking bekend als “Jardín de Atacama”. Historisch gezien heeft deze oorsprongsbenaming zijn wijnstokken gewezen op de productie van druiven om pisco, een zoete gedistilleerde, te bewerken. Momenteel wordt er ook een ander type wijn geproduceerd, naast het bestaan van land voor olijfbomen.
Van de wijngaarden die in het binnenland zijn geplant, aan de voet van de bergketen in wat de Alto Huasco of Alto del Carmen wordt genoemd, zijn historisch frisse, zoete en aromatische wijnen geproduceerd van muscat variëteiten die “pajarete” worden genoemd. Dit is een blend van verschillende zeer aromatische muskaatdruiven, geteeld op meer dan 1.100 meter boven de zeespiegel.
In het kustgebied vertonen de bodems ernstige hoog zoutgehalte. Hoe dichter je bij het kustgebied komt met bodems die zijn afgeleid van alluviale inhoud, hoe meer zoutgehalte ze hebben. Met behulp van irrigatie probeert men het zoutgehalte te reduceren. Doordat dit gebied in vroegere tijden onder de Stille Oceaan lag, is de bodem meer kalkhoudend waar Chardonnay, Sauvignon Blanc en Syrah van zeer goede kwaliteit vandaan komen.
Ventisquero Tara Sauvignon Blanc, DO Valle de Huasco
Nabij de Huasco rivier vinden we het wijnhuis Ventisquero, afkomstig uit Maipo, dat een project gestart is van 10ha. Ze vonden een gebied met kalksteen in de bodem, anders dan in het overgrote deel van Chili dat bedekt is met graniet. Vandaar dat er ook ziltigheid te bespeuren valt in de afdronk. Dankzij de nabijheid van de oceaan is de dagtemperatuur hier rond de 25C terwijl de nachttemperatuur tussen de 8 en 10C is. Ideaal voor wijnbouw dus. Ventisquero is de belangrijkste producent in deze subregio en verbouwt naast Sauvignon Blanc en Chardonnay, ook andere koel klimaat druiven als Pinot Noir maar ook Syrah, Merlot en Viognier. Door de druppel irrigatie vindt er zeer precies waterafgifte plaats om de druivenrank goed te ondersteunen.
De Chardonnay is groengeel van kleur en kan licht troebel zijn, doordat de wijn niet geklaard of gefilterd wordt. Het is echt puur natuur! De geur is subtiel met aroma’s van zoete komkommer, abrikoos en florale en minerale tonen. De Chardonnay is fris en levendig, heel mineraalrijk en een mooie structuur, mede door haar 13% alcohol. Opvallend is het lichte vleugje ziltigheid in de afdronk.
Geniet van deze wijn bij vette vis of wit vlees waarbij een romige saus niet overbodig is.
Het hart van Chileense wijn is te vinden in de regio Coquimbo
Coquimbo is gelegen tussen de regio Atacama in het noorden, Argentinië in het oosten en de regio Valparaiso in het zuiden. Het omvat drie subgebieden: de Elqui vallei, de Limari vallei en de Choapa vallei. De meeste druiven die zijn aangeplant zijn Chardonnay, Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon en Merlot. Net als in de Atacama-regio staat ook Coquimbo bekend om de productie van Pisco en tafeldruiven. Voor de productie van Pisco worden Moscatel Rose, de Alejandria Moscatel en Moscatel Australia geselecteerd. Het proces omvat de fermentatie en destillatie, gevolgd door een rustperiode in fijne houten vaten.
Vandaag de dag strekken de wijngaarden zich uit vanaf de kust tot 2.000m hoog in het Andes gebergte met een arsenaal van 3.115ha. Vooral Syrah heeft zich aangepast aan het klimaat en behaald verbluffende resultaten.
De Coquimbo vallei kent een warm en droog klimaat met aanzienlijke temperatuurverschillen tussen dag en nacht. Dit is grotendeels beïnvloed door de koele oceaanstroming vanuit de Stille Oceaan en de grote hoogte van de wijngaarden.
DO Valle de Elqui
De Elqui vallei ligt aan de zuidkant van de Atacama woestijn. De naam betekent “smalle vallei” in de lokale Quechua-taal en weerspiegelt de geologie perfect. De wijngaarden strekken zich uit vanaf de Stille Oceaan het in het westen tot het Andres gebergte in het oosten. En zijn te vinden tot wel 2.000m hoogte. De meeste wijngaarden liggen langs de vallei van de Elqui rivier. Waardoor telers toegang hebben tot de broodnodige irrigatiewater. Traditioneel richtte Elqui zich op Pisco, maar de nieuwe generatie wijnmakers produceert zich intens aromatische wijnen van Sauvignon Blanc en Syrah. Het klimaat is droog en zonnig en dus ideaal voor druiventeelt. Naast de eerder genoemde druivenrassen, vinden we ook Carmenère en Cabernet Sauvignon.
Met 29 graden zuiderbreedte ligt Elqui op dezelfde hoogte als Pretoria in Zuid Afrika. Wanneer je dit spiegelt naar noorderbreedte, kom je in centraal Algarije uit. Dit geeft reeds aan aan wat voor soort klimaat je moet denken. De straling van de zon is hier vele malen hoger dan in welk Europees wijngebied dan ook. En dat vertaalt zich terug in de wijnstijl. Wanneer het alcoholpercentage onder controle kan worden gehouden, levert dit enorm levendige wijnen op. Hoogte is hier key. Dat betekent dat de warme heldere dagen afgewisseld worden door koele frisse nachten. Deze dagelijkse temperatuurverschillen dragen bij aan de zuurgraad maar ook om het karakter van de druivenras tot uiting te brengen.
Elqui is een veel belovende opkomende regio met zeer uitgesproken wijnen.
Fantastische Chardonnay uit DO Valle de Limari
Limari Valley is een oud wijngebied. De eerste wijnstokken werden geplant in de zestiende eeuw. Tegenwoordig stellen nieuwe technologieën wijnmakers in staat om met een frisse blik naar deze regio te kijken. Tegelijk is het één van de nieuwere wijnregio’s in Chili.
Hoewel het klimaat warm en heet is, is het in de Limari vallei koeler en groener dan aan het land aan weerszijden. Dit is dankzij de verkoelende Camanchaca-mist van de Stille Oceaan, die de vallei elke ochtend bedekt en verdwijnt als de zon boven de wijngaarden opkomt. Dit fenomeen vertoont veel gelijkenissen met het Californische Napa-valley. Omdat er slechts 100mm regen per jaar valt, en de mist ontoereikend is om vocht te leveren, is druppelirrigatie belangrijk opdat de wortels duiken diep in mineraalrijke grond. De plaatselijke kalksteenbodem soorten zijn uniek in Chili. Deze zijn gevormd doordat voormalige de zeebodem Al deze factoren geven een nieuwe frisse wijn met een duidelijk mineraal randje. Het is vooral Chardonnay die hier fantastisch tot haar recht komt. Daarnaast staan er ook Sauvignon Blanc, Syrah, Pinot Noir en natuurlijk Chili’s stokpaardje Carmenère aangeplant die in staat zijn mooie wijnen te produceren.
Chardonnay is de sterdruivensoort in limari-valleiwijnen en produceert wijnen met een zekere mineraliteit dankzij het relatief koele klimaat en het kalksteengehalte in de bodem. Syrah is hier ook succesvol en produceert hartige stijlen in de koelere wijngaarden aan de kust en vollere, fruitgedreven stijlen in warmere, binnenlandse locaties. Cabernet Sauvignon en Merlot – Chili’s meest succesvolle variëteiten komen ook voor, naast de Chileense kenmerkende druif, Carmenère.
DO Valle de Choapa
De Choapa-vallei ligt in het zuidelijke deel van de regio Coquimbo. Het ligt in het smalste deel van Chili, waar Andes gebergte en de kuststrook elkaar ontmoeten. Het ligt ingeklemd tussen DO Valle de Limari in het noorden en DO Aconcagua in het zuiden. Een aantal rivieren doorkruisen de berguitlopers en het is in deze valleien waar de wijnbouw plaats vindt. Het bestaat uit twee subregio’s, te weten Illapel en Salamanca. We vinden geen wijnhuizen in deze subregio’s, zijn de wijngaarden aangeplant op de uitlopers van de Andes en produceren kleine hoeveelheden Syrah, Carmenère en Cabernet Sauvignon van hoge kwaliteit. De neerslag is ook hier slechts 100mm per jaar waardoor irrigatie een noodzaak is. De wijn staat bekend om haar intense kleur, rijke tannine en complexe aroma’s.
Het koele, woestijnachtige klimaat in Choapa is vergelijkbaar met dat van zijn noorderburen Limari en Elqui. Invloeden van zowel de Antarctische Humboldtstroom van de Stille Oceaan als de hoge toppen van de Andes leveren de broodnodige verkoeling de wijngaarden tijdens het groeiseizoen. Doordat de wijngaarden in Valle de Choapa op 800m hoogte zijn te vindne, moet de hoge UV straling van de zon getemperd worden. De verkoeling van zowel de Andes als de Humboldtstroom spelen hier een belangrijke rol in. Hierdoor kunnen druiven optimale fenolische rijpheid bereiken zonder in te leveren op de hoogte van de zuurgraad, wat resulteert in uitgebalanceerde wijnen.
De rotsachtige bodems zijn in de loop van de tijd door de effecten van de zwaartekracht in het gebied afgezet en bestaan voornamelijk uit klei, slib en krijt. Lage vruchtbaarheid, gebrek aan voedingsstoffen en goede drainage dwingt de wortelstok dieper te penetreren op zoek naar water. Dit verbetert de gezondheid van de wijnstok en levert druiven op van hoge kwaliteit met een uitstekende aroma concentratie.
De Martino 347 Vineyards Syrah, DO Valle de Choapa
De naam 347 is afgeleid van het aantal wijngaarden dat de familie De Martino bezit. Deze wijnen kenmerken zich door hun puurheid, precisie en diepgang. Doordat de wijn op haar gist rijpt, is de body nog ronder en voller dan je bij een 14% wijn zou verwachten. Ook voegt dit meer diepgang en complexiteit toe aan de aroma’s waardoor smaken als leer en drop naar voren komen. Het is een elegante en complexe wijn met tonen van rijp zwart fruit, tabak, leer, drop, peper, tijm en cacao. Lange afdronk met zijdezachte tannine en stevige body.
De wijn is verkrijgbaar bij Henri Bloem voor slechts € 7.95
Slot
Het noorden van Chili met toch vooral een woestijn klimaat is ruig maar toch vinden we hier een paar uitzonderlijke wijnen. De verwachting is dat de regio’s Atacama en Coquimbo meer van zich laten horen. Over het algemeen kan je stellen dat de wijnen zeer betaalbaar zijn voor de kwaliteit die ze leveren. En dus zeker de moeite waard om in de gaten te houden en natuurlijk soms lekker van te genieten!
Chili is één van de succes verhalen van de wereldwijde wijnlanden. Daarnaast is het ook één van de belangrijkste wijn producerende landen in Latijns Amerika. En met 12.4 miljoen hl (mhl) in 2022 tevens de grootste. Het beslaat een dunne strook langs de westkust van het continent, maar kent een breed scala aan terroirs en wijnstijlen. Het is de 6e grootste wijn producent ter wereld. En de 4e grootste exporteur met 8.4mhl achter de gevestigde namen Italië (21.9mhl), Spanje (21.2mhl) en Frankrijk (14.0mhl – bron: OIV).
Chileense wijngeschiedenis
Chili is in 1493 ontdekt door Christopher Columbus. In de 16e eeuw introduceerden de Spaanse overheersers de Vitis Vinifera wijnstokken. Pais (Listan Prieto, waarschijnlijk afkomstig uit La Mancha, maar nu nog te vinden is op de Canarische Eilanden) is waarschijnlijk de eerste soort die is aangeplant.
Maar dit was niet het eerste alcoholische drankje van het land. Inheemse stammen maakten Chicha. Dit is een halfgistende zoete drank gemaakt van groente of fruit dat een geschiedenis van maar liefst 7.000 jaar kent. Toen de Spanjaarden druiven introduceerden, begonnen inboorlingen ook druiven te gebruiken om Chicha te maken.
Uiteindelijk werd koloniale Chileense wijn wereldberoemd als een goedkope exportwijn in de 17e en 18e eeuw. Toen Chili zijn onafhankelijkheid van Spanje kreeg in 1818, begonnen de dingen te veranderen. Nadat rijke Chileense landeigenaaren in 1851 naar Frankrijk reisden, werden de eerste Franse wijnstokken in Chili geïntroduceerd. Dit was een geluk bij een ongeluk, want daar waar phylloxera de halve wereld teisterde, heeft deze plaag Chili nooit aangedaan. Daarmee heeft Chili als enige land ter wereld met pre-phylloxera wijnstokken. De oudste wijngaard is waarschijnlijk Viña de Pedregal welke was opgericht in 1825.
Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Cot (Malbec), Merlot, Petit Verdot, Carmenere, Sauvignon Blanc, Chardonnay, Riesling en Gewurztraminer behoorden tot de druiven die in deze tijd uit Frankrijk werden meegebracht. Ook zouden Zwitserse immigranten Corinto (Chasselas) naar het zuiden van Chili hebben gebracht. Bovendien bracht de verwoesting van Franse wijnhuizen veel Franse wijnmakers naar Chili op zoek naar werk. Met hun kennis en kunde hielpen ze de kwaliteit van Chileense wijn te verbeteren.
Hedendaagse Chileense focus
De focus ligt op Bordeaux wijnstijlen. Maar ook Chili heeft een specifieke druivensoort omarmt. Daar waar Sauvignon Blanc floreert in Nieuw Zeeland, Syrah in Australië, Pinotage in Zuid Afrika, is het Carmenère in Chili. Van deze druivensoort, oorspronkelijk afkomstig uit Frankrijk, werd aangenomen dat deze met de phylloxera plaag uitgestorven was. Maar in de jaren 90 van de 20e eeuw werden Carmenère druivenstokken tussen Merlot stokken in Chili gevonden. In eerste instantie dacht men dat dit een slechter presterende Merlot-mutatie was. Toen eenmaal achterhaald was dat het Carmenère was, bleef het fruit 2 weken langer aan de stokken hangen om beter te rijpen.
Dat Chili één van de succes verhalen is, mag duidelijk zijn wanneer je naar de nummers kijkt. Het land is de tweede wijn producent van Latijns Amerika met zo’n 12,4 miljoen hectoliter in 2022 en ongeveer 130.000ha aan wijngaarden. Ruim 74% zijn blauwe druivenvariëteiten, waarvan maar liefst 39% Cabernet Sauvignon en 11% Merlot. Maar liefst 80% van de productie wordt geëxporteerd naar met name China (16%), Verenigde Staten (15%) en het Verenigd Koninkrijk (14%). Veruit het grootste deel van de export wijn is afkomstig uit Cental Valley. Niet verrassend aangezien in Central Valley ook 80% van de wijngaarden liggen.
Cabernet Sauvignon levert volle tannine-rijke wijnen die doet denken aan zwarte bessen, eucalyptus en cederhout.
Regio’s
Chili is een dunne strook land ingeklemd tussen de Stille Oceaan en het Andesgebergte. De ligging creëert een enorm airconditioner-effect – het zuigt koele oceaanlucht landinwaarts. Elk wijngebied heeft 3 unieke teeltzones: de Costas (koelere kustgebieden), Entre Cordilleras (warme valleien in het binnenland) en Los Andes (de bergachtige gebieden).
Ook van noord naar zuid is er een groot verloop. Daar waar het noorden warm en droog is, zijn de zuidelijk gelegen gebieden koeler en nat. In Central Valley – rondom de hoofdstad Santiago – is het warm en droog met slechts 38cm regen en weinig kans op lentevorst. De nabijheid van de Andes zorgt voor grote temperatuurverschillen gedurende de dag, wat bijdraagt aan de zuurgraad. De meeste premium wijngaarden zijn afhankelijk van irrigatie – iets wat verboden is in bijvoorbeeld Frankrijk. En ze hebben het hier een stap verder gezet. Daar waar in het verleden flooding (een wijngaard laten overstromen) werd toegepast, ligt de focus nu op druppel irrigatie, waarbij elke wijnstok haar eigen vastgestelde hoeveelheid water toegediend krijgt.
De kustgebieden zijn het meest geschikt voor koele klimaatdruiven zoals Pinot Noir en Chardonnay. Sauvignon Blanc groeit hier ook goed! De valleien in het binnenland zijn het warmst en staan bekend om hun zachte en soepele Bordeaux Blends. De hooggelegen Andes, met haar overvloedige smeltwaterrivieren, creëert wijnen met meer structuur (tannine en zuurgraad) en dit heeft geleid tot intrigerende Syrah, Cabernet Franc, Malbec en Cabernet Sauvignon.
De wijngaarden van Chili liggen tussen 32 en 28 graden zuiderbreedte, wat overeenkomt met Zuid Spanje en Noord Afrika op het noordelijk halfrond. Echter het klimaat in Chili is veel gematigder dan de noordelijke tegenhangers. Over het algemeen kan je aannemen dat het klimaat mediterraan is.
Overeenkomsten tussen Chili en Frankrijk
Hoewel zeer uitgerekt en divers, is het terroir toch niet geheel uniek te noemen. Pedro Parra, een expert in bodemsamenstellingen, stelt dat Chili gezegend is met diverse terroirs die de karakters van zijn topwijnen sterk beïnvloeden. Toch zijn deze terroirs niet helemaal uniek voor Chili, aldus Parra. Hij suggereert dat sommige van de beste terroirs van Chili vergelijkbaar zijn met die in enkele van ‘s werelds meest geprezen wijnregio’s. “Neem Chileens graniet en graniet uit Hermitage in Frankrijk… de rotsen zijn ongeveer even oud, hebben dezelfde kleur en hebben dezelfde breuken”, zegt Parra. “Maar de Syrah wijnen uit Chili en de noordelijke Rhône zijn heel verschillend. Het klimaat is niet hetzelfde, dit is waar, en er zijn andere verschillen. Zo zijn er ook grote overeenkomsten met de bodem in Leyda Valley in Chili en Sonoma in Californië.
Classificatie
De wijnwetgeving in Chili lijkt niets op die van Frankrijk. Het heeft meer overeenkomsten met Amerikaanse appellatie systeem. Het systeem werd in 1995 ingevoerd en stelde naast de grenzen van de wijngebieden ofwel Denominación de Origen (DO; waarvan er zes zijn) ook de voorschriften voor het etiket vast.
Er zijn geen beperkingen qua druivenras of wijnbouwtechnieken. Voor lokale wijnen geldt dat indien het druivenras op het etiket staat vermeldt, de wijn minimaal 75% van dit ras moet bevatten. Ditzelfde geldt voor het vermelden van het oogstjaar (vintage-wijn). Indien de wijn voor export is bestemd, gaat dit percentage in beide gevallen omhoog naar 85%. Voor export wijn geldt ook een minimum alcoholpercentage: voor wit is dit 12%ABV en voor rode wijn 11.5%ABV. ABV staat voor Alcohol By Volume, het alcohol percentage uitgedrukt in volumeprocent. Om een bepaald wijngebied op het etiket te mogen zetten, dient ook 85% van de druiven afkomstig te zijn uit het gebied.
Verder kom je soms andere verwijzingen tegen op een etiket, zoals “Reserve Especial”. Maar hier is geen wettelijke definitie voor. Er zijn echter wel rijpingsvereisten voor wijnen.
Especial – betekent dat de wijn 2 jaar gerijpt heeft
Reserva – de wijn rijpt 4 jaar
Gran Vino – de wijn rijpt minimaal 6 jaar.
Chileense krachtpatsers
Kortom Chili is in korte tijd zich gaan profileren als een belangrijk wijnland. Binnen de nieuwe wereld landen is Chili één van de grote succes verhalen. Chili gaat met de mainstream mee, met de focus op Bordeaux-blends. Maar kan zich onderscheiden door haar warme wijnen. Door de warmere temperaturen bereikt de wijn een vollere body of mondgevoel en maakt de tannine zachter dan die in Bordeaux. Vooral voor de jongere wijnen. Een Chileense Cabernet Sauvignon kent kruidige aroma’s met haar natuurlijke zwarte fruitsmaken zoals bramen en vijgen. Samen met haar zijdeachtige textuur maakt het een enigszins exotische Cabernet. Daarnaast zijn er verschillende stijlen: licht, met een grotere structuur, meer of juist minder eikenhout, of om meteen te drinken of jarenlang te rijpen.
Dan zijn er de Carmenère wijnen met hun opvallende aroma’s van frambozensaus, zure kers, groene peperkorrel en een granietachtige minerale structuur. De meer betaalbare wijnen hebben een fruitige rode bessenaroma’s en zure smaken van framboos met een subtiel bittere smaak vergelijkbaar met boerenkool. In het duurdere segment (en denk dan rond de 20€) gaan de kruidachtige, bittere tonen naar de achtergrond ten gunste van zoete bessen, geraffineerde lichte tannine en een bitterzoete noot, zoals cacaopoeder. Je kan stellen dat Carmenère qua body en textuur veel overeenkomsten heeft met Merlot.
Deze site maakt gebruik van cookies, zodat wij je de best mogelijke gebruikerservaring kunnen bieden. Cookie-informatie wordt opgeslagen in je browser en voert functies uit zoals het herkennen wanneer je terugkeert naar onze site en helpt ons team om te begrijpen welke delen van de site je het meest interessant en nuttig vindt.
Strikt noodzakelijke cookies
Strikt noodzakelijke cookie moet te allen tijde worden ingeschakeld, zodat we je voorkeuren voor cookie instellingen kunnen opslaan.
Als je deze cookie uitschakelt, kunnen we je voorkeuren niet opslaan . Dit betekent dat elke keer dat je deze site bezoekt het nodig is om cookies weer in te schakelen of uit te schakelen.
