Amerika, het land met onbegrensde mogelijkheden. Ook dat zien we terug in de wijnindustrie. Hoewel het land nog maar jong is in het wijn maken, bezet het inmiddels de 4e plek in de wereldproductie. Elke staat kent wel een vorm van wijnbouw. Maar eigenlijk is vooral California echt bekend. Met op gepaste afstand volgen Oregon, Washington, New York met Finger Lake gebied en Virginia. Deze vijf staten zijn de enige staten waar eigenlijk noemenswaardige wijn vandaan komt. Daarentegen is Amerika de 4e grootste wijnproducent ter wereld met zo’n 18.5 miljoen hl
Californië heeft een klimaat dat vergelijkbaar is met de Middellandse Zee, waardoor het ideaal is voor volle rode wijnen. Dat gezegd hebbende, gebieden dichter bij de Stille Oceaan hebben invloed van mist waardoor de warme temperaturen getemperd worden. Hierdoor vinden we zeer goede Sauvignon Blanc en Pinot Noir met koel klimaat kenmerken. In Washington staan de wijngaarden voornamelijk aan de oostkant van de staat aangeplant aangezien deze droog en zonnig is. Dit gebied biedt fruitige rode wijnen met mooie zuren. Oregon’s Willamette Valley is ideaal voor Pinot Noir, Pinot Gris en Chardonnay. New York teelt voornamelijk Concord (meestal voor sap, niet voor wijn). Echter de staat wordt snel bekend om Riesling, elegante op Merlot gebaseerde blends en rosé.
Geschiedenis
Eigenlijk hebben er altijd druivenranken gegroeid op veel plaatsen langs de oostkust van Noord-Amerika. Het is mede daarom dat, toen de Vikingen rond het jaar 1000 voor Christus in Noord-Amerika landden, ze het huidige New Brunswick in Canada Vinland noemden.
In 1620 arriveerden Franciscaner missionarissen uit Europa. Zij brachten Vitis Vinifera-stokken mee. Deze werden met name in Virginia en Massachusetts aangeplant, maar kende vrijwel geen succes. Een toevallige ontdekking in 1740 wees uit dat men kon kruisen tussen Vitis Vinifera en Vitis Labrusca. Het resultaat was de Alexander-variëteit, die beter bestand was tegen ziekten en plagen. De Alexander druif was de basis voor de eerste prominente Noord-Amerikaanse ondernemer Jean Jaques Dufour. Hij boekte in 1802 succes in de buurt van het hedendaagse Indiana. Ziektedruk dreef uiteindelijk wijn producenten uit het midwesten. En verhuisden richting het noorden naar gebieden met een lagere luchtvochtigheid. Men streek neer nabij de Grote Meren en de Finger Lakes-regio van de staat New York. Daar begon de onbegrensde mogelijkheden van de wijnindustrie in de vroege jaren 1860 in Amerika.
Inmiddels aan de westkust in Baja California plantten de Franciscaanse missionarissen aan het begin van de 17e eeuw Mission. Deze druif is ook bekend onder de naam País in Argentinië. Deze vond haar weg naar wat nu New Mexico is en naar Californië tegen het einde van de jaren 1600.
Hoe Californië groot werd
Het was in 1769 wanneer de Franciscaanse missionaris Junipero Serra de eerste wijngaard en wijnmakerij van Californië oprichtte in San Juan Capistrano, in de buurt van het huidige San Diego. Waarna in de jaren 1830 de eerste commerciële wijnhuizen van Californië in Sonoma het licht zagen. Terwijl de eerste druiven in Napa Valley werden aangeplant. Met het begin van de Californische goudkoorts in 1849 migreerden 300.000 mensen naar de regio op zoek naar hun fortuin. Druiven werden snel geplant in wat nu de Sierra Foothills zijn om aan hun vraag naar wijn te voldoen. Zie hier wederom het onbegrende staaltje wijn-werk waar Amerika toe in staat is. Toen de goudkoorts wegebde richtten de Europeanen om de kustgebieden te verkennen en een kwaliteitsimpuls te geven de wijnbereidingsvaardigheden.
In 1861 werd Charles Krug opgericht, de oudste wijnmakerij van Napa. Ondertussen richtte graaf Agoston Haraszthy Sonoma’s Buena Vista-wijnmakerij op. Hij importeerde meer dan 100.000 stekken van 350 verschillende soorten wijnstokken die Haraszthy in Europa had verzameld. De stekken arriveerden in San Francisco en verplaatste zich meer naar het noorden. Hij staat bekend als de “vader van de Californische wijn”. Napa en Sonoma bleven veelbelovend en in 1879 richtte Gustav Niebaum Inglenook Winery op in de stad Rutherford. Niebaum richtte zich op de eerste Bordeaux-stijl wijnen uit de VS en staan bekend voor hun internationale bekendheid.
Phylloxera impact
Rond die tijd begon phylloxera de wijngaarden van de wereld te verwoesten, en Californië was geen uitzondering. De bladluis zou de wortelsystemen van Vitis vinifera-wijnstokken vernietigen en er kon weinig worden gedaan om ze te redden. Slechts op enkele plekken in de wereld vinden we nog Vitis Vinifera wijnstokken op hun eigen onderstam.
In 1908 begonnen Amerikaanse steden met het zuiveren van drinkwater. Hierdoor waren de populaire alcoholische dranken als bier, cider en wijn niet meer de enige veilige dranken. Hoewel de Drooglegging in de jaren 1920 inging begon de onderliggende beweging reeds midden 19e eeuw. Gedurende 13 jaar was er een verbod om alcoholische dranken te produceren en te verkopen. Voor de Drooglegging waren er ruim 2.500 wijnhuizen in de VS. Maar daarna bleven er niet meer dan 100 over. Het duurde wel tot 1960 dat dankzij haar onbegrensde veerkracht, Amerika een vorm van betekenis werd in wijn productie.
Het Amerikaanse appellatie-systeem
Tegenwoordig zijn er ongeveer 250 AVA’s (American Viticultural Areas), waarvan er ruim 140 in Californië te vinden zijn. Opvallend is dat het eerste wijnbouwgebied (AVA) niet in Californië ontstond, maar in 1980 in Missouri. Augusta AVA is vernoemd naar de gelijknamige stad in Missouri. Natuurlijk niet te verwarren met Augusta, Georgia, bekend van de US Masters golf toernooi. Wijnen van Augusta AVA zijn echter niet meer buiten Missouri te vinden. Mocht dit sporadisch gebeuren, zal het waarschijnlijk hybride variëteiten zoals Seyval Blanc, Chambourcin of Norton (ook bekend als Cynthiana) zijn.
Wat echter veel verwarring oplevert is dat naast de officiële (federale) AVA, zijn er ook staat en provincie benamingen. Hierdoor ontstaat een mengelmoes van afgebakende en overlappende regionale wijnbouwgebieden. Bijvoorbeeld Oakville AVA is een sub-appellatie van Napa Valley AVA welke op haar beurt weer een (zij zeer bekende) sub-appellatie van het grotere North Coast AVA is.
Daarnaast wat extra verwarring oplevert is dat de AVA-wetgeving onder de Alcohol and Tobacco Tax and Trade Bureau (TTB) valt. Dit een voortvloeisel is van het Amerikaanse Ministerie van Financiën. En is uiteindelijk meer gericht op belasting inning en geen terroir-expert. Dus hoe kan zo een instantie een duidelijk oordeel vormen over kwaliteit en oorsprong?
Vereisten aan AVA
Een regionale grens kan een de landsgrens (wine of USA), een staatgrens (Wine of California) of een county (Wine of Sonoma County) zijn. Hiervoor dienen ten minste 75% van de wijn te bestaan uit druiven uit de vermelde regio. Om in aanmerking te komen om AVA moet de wijn dus gemaakt zijn van ten minste 85% van de druiven uit de genoemde AVA. Columbia Valley AVA is daar een goed voorbeeld van. Terwijl de sub-AVA, een niet officiële term in het systeem, refereert aan een AVA binnen een AVA. Zoals Oakville River AVA of Russian River Valley AVA.
Voor Oregon zijn specifieke eisen. Zo is minimaal 90% vereist voor Pinot Noir en Pinot Gris. Wanneer de wijn gelabeld is als estate wijn, moet de wijn zijn gemaakt van druiven die afkomstig zijn van de wijngaard van het domein.
Echter deze AVA eisen zeggen niets over terroir, wijnstijl, herkomst van de resterende druiven of beperkingen in opbrengst per hectare. De consument kan een bepaald beeld qua wijnstijl hebben bij een Napa Valley Cabernet Sauvignon, Willamette Valley (Oregon) Pinot Noir of Finger Lakes (New York) Riesling. Maar een wijnmakerij in één van deze appellaties zou regelmatig azijn kunnen bottelen en TTB zou het niet schelen. Het zou nog steeds kwaliteit zijn voor de AVA terwijl consumenten de werkelijke kwaliteit pas na hun aankoop weten komen.
Druivenvariëteiten
Hoewel het begon met Mission (of Pais), zijn het de bekende Franse druivenrassen die nu domineren. Denk vooral aan Chardonnay (~14%) en Cabernet Sauvignon (~15%). Maar ook Colombard (~8%), vooral bestemd voor bulkproductie, Pinot variëteiten en Merlot. Zinfandel (verwant aan de Italiaanse Primitivo) doet het erg goed. Al deze druivenrassen nemen ongeveer 80% van de aanplant voor hun rekening.
Opvallend is dat Californië een groot aandeel inneemt, vooral met Chardonnay, Cabernet Sauvignon, Merlot en Zinfandel. Terwijl in het koelere Oregon uitmuntende Pinot wijnen te vinden zijn. Terwijl in Finger Lakes AVA vooral prachtige wijnen voortbrengt van Riesling. Dit dankzij het microklimaat wat beïnvloed wordt door de grote diepe meren.
Amerikaanse wijn consumptie en productie
Ook in Amerika zien we een langzame wijziging in het drink gedrag van mensen. De consument is meer op zoek naar kwaliteitswijn en wijnen onder de $10 zien daardoor een sterke daling. De oudere, vaak prijsbewuste, consumenten nemen een stapje terug. Terwijl Generatie X en Millenials (die slechts 30% van de populatie zijn), juist 60% van de markt bepalen. Hierdoor zien we ook een gestage verandering van de gevestigde namen naar meer experimentele wijnstijlen, mousserende wijnen en no/low alcohol wijn.
De productie vertoont een gelijksoortig beeld. Sinds 2014 zien we het wijngaard areaal afnemen tot ongeveer 50.000ha in 2022, waarvan 75% te vinden is in Californië. Deze afname wordt vooral veroorzaakt door de overproductie in California in de voorbijgaande jaren. De productie voor wijn bedraagt 3 miljoen hl, een afname van maar liefst 10%. Hier neemt Californië met 2.3 miljoen hl een prominente plaats in (ofwel 80%).
Bij Brazilië denken we aan het Amazone woud, aan carnaval in Rio, aan de Coco Cabana en aan mooie stranden. Het is het 5e grootste wijn producerende land op het zuidelijk halfrond, na Argentinië, Zuid Afrika, Australië en Chili. Wat minder bekend is, is dat Brazilië ook groots en mooie, maar onbekende wijnen voortbrengt. Het is eenmaal het 3e grootste wijnproductie land van Zuid Amerika. Echter deze zijn nog niet zo bekend op de internationale markt, mede doordat Brazilië vooral tafelwijnen produceert. Het klimaat is subtropisch, dat houdt in warm met veel neerslag. Hierdoor zijn grote delen van het land niet geschikt voor wijnbouw. Maar toch zijn er een paar verrassende regio’s te vinden. Rode en mousserende wijnen zijn de trots van Brazilië met een speciale plaats voor Espumante.
Braziliaanse wijnen drukken de persoonlijkheid en cultuur van het land uit. Daarom zijn wijnen gemakkelijk te drinken, licht en fris, fruitig en lager in alcohol voor elke gelegenheid.
Ruim 80% van de aangeplante druivenvariëteiten (zo’n 80.000ha) zijn Amerikaanse variëteiten zoals Isabella, een dikhuidige druif die zich goed thuis voelt in lastige streken. Deze druif levert vooral tafelwijnen op. Dankzij continue focus op het verbeteren van technieken, zijn er ook druiven van de Vitis Vinifera-familie te vinden. Echter deze zijn nog in grote minderheid (zo’n 10%), waardoor de hele wijnbouwindustrie nog steeds in kinderschoenen staat. Dit wilt echter niet zeggen dat er een enorme wijnproductie is. Maar liefst 50% van de oogst wordt gebruikt voor de productie van druivensap. Er zijn twee classificaties vastgesteld door Emprada Grape and Wine; Denominacion Originale (DO) en Indicacion Geografica Protega (IP). Er zijn in totaal 10 IP’s en 2 DO’s aangewezen.
Wat er vooraf ging
Wijnbouw is in Brazilië geïntroduceerd door de kolonisten, net als in de andere Latijns Amerikaanse landen als Chili, Argentinië en Uruguay. In 1532 waren het de Portugese kolonisten die de wijncultuur introduceerden rondom de stad Sao Paulo. De eerste wijngaard werd aangelegd door Brás Cubas op de hellingen van de Serra do Mar, in het toenmalige dorp Santos. De wijnbouw sloeg niet aan door een combinatie van klimaat en schimmelziektes. In 1626 branchten Jezuïten Spaanse druivenstokken mee en vestigden zich rondom de Rio Grande do Sul. En in de 18e eeuw kwamen kolonisten afkomstig van de Azoren die stokken van Madeira meebrachten. In 1860 werden Isabella-stokken geïntroduceerd en dit werd gezien als de eerste succesvolle druiven aanplantingen. Tenslotte arriveerden de Italiaanse immigranten in 1880 die zich thuis voelden in de Serra Gaucha regio.
Er zijn twee zeer bepalende factoren geweest voor de Braziliaanse wijnbouw: het gebruik van de Vitis Labrusca druivenvariëteit Isabella, die beter bestand zijn tegen het vochtige klimaat, en het vormen van coöperaties waardoor een duidelijke organisatiestructuur ontstond, productietechnieken verbeterden en de waarde van de druiven verhoogde. Pas in de jaren 20 van de 20e eeuw kwamen de Vitis Vinifera druiven weer op de radar, waardoor de wijnen een kwaliteitsslag maakten. Lang bleef Braziliaanse wijnbouw relatief onbekend en kleinschalig. Tot in 1970 Moët & Chandon en Baccardi moderne wijnbouwtechnieken naar het land brachten. Dit zorgde voor een ommekeer, waarbij de wijn van Vitis Labrusco vooral als tafelwijn werden gebruikt.
Pas in 2002 ontving Vale do Vinhedos als eerste wijnregio de geografische oorsprong status (“IP”) en in 2012 de eerste oorsprongsbenaming (“DO”). Zo zie je dat een groots land als Brazilië internationaal nog ontdekt moet worden met haar onbekende wijnen.
Veelzijdige wijnregio’s
De invloeden van de immigranten zien we ook terug in de gekozen druivenrassen. Voor rode wijn is het vooral Barbera, die we kennen uit Piemonte in Italië, Bonarda die vooral in Argentinië staat aangeplant, Cabernet, Merlot en Alicante Bouschet (afkomstig uit Castilla la Mancha in Spanje). Voor witte wijn gebruikt men vooral Trebbiano (die je ook overal in Italië vindt), Peverella (bekend uit Le Marche als Verdicchio Bianca), Malvasia (vooral bekend van versterkte wijn als Madeira en zoete wijn uit het Middellandse Zee gebied), Riesling, Sémillon en Chardonnay. Sinds de jaren 1970 is de heuvelachtige en koelere regio Serra Gaúcha uitgegroeid tot een land van mousserende kwaliteitswijnen. Het brengt mousserende wijn voort op basis van Chardonnay, Riesling Italico en Pinot Noir. Maar liefst 80% van de wijnproductie betreft mousserende wijnen, waarbij de Espumante een speciale plaats inneemt.
Brazilië kent twee belangrijke regio’s met in totaal ruim 80.000ha aangeplante wijngaarden. In de provincie Rio Grande do Sul komt veruit het leeuwendeel van de productie vandaan. Maar liefst 80% van de Braziliaanse wijn ofwel 65.000ha is afkomstig uit Serra Gaucha en de Vale dos Vinhedos. Daarnaast is dankzij irrigatie wijnbouw mogelijk in het woestijnachtige microklimaat van Vale de São Francisco. Van de 600ha wijngaarden is wijn afkomstig die zich kan meten met de beste Europese wijngaarden.
De regio’s liggen vooral in het zuiden tegen Uruguay aan. Behalve Vale do São Francisco dat in het uiterste noorden ligt, vernoemd naar de gelijknamige rivier die door de provincie loopt.
Mysterieus IP Vale do São Francisco
In de provincie Bahia, nabij de evenaar op slechts 9 graden zuiderbreedte, ligt de regio Vale do São Francisco. Dat maakt dat klimaat en topografie zeer ongebruikelijk is voor wijnbouw. De bodem is een mix van graniet, kalksteen en klei, zonder voedingsstoffen en met een hoge zuurgraad. De heuvelachtige, semi-aride vallei heeft 300 van de 365 dagen zon en slechts 3-5 centimeter regen per jaar. Bij deze combinatie van arme bodem en heet klimaat verwacht je geen wijnbouw.
Maar toch is deze regio zeer belangrijk voor de productie van tafelwijn. Dankzij het microklimaat en de grote hoeveelheden irrigatie water afkomstig van de rivier São Francisco is het zelfs mogelijk om twee plukken te realiseren per jaar. Verrassend genoeg vinden we hier Pinot Noir, Syrah, Malbec, Cabernet maar ook Chardonnay, Sauvignon Blanc en Muscat. Smaken zijn misschien niet de meest gedurfde of pittigste uit deze regio, maar wijnen zijn fruitig en gemakkelijk te drinken.
Rio Sol Parallel Premium
Deze wijn van het huis Rio Sol is een mooi voorbeeld van een blend van meerdere druivensoorten, waaronder Syrah, Alicante Bouschet en Touriga Nacional. Een zeer internationale blend met Franse, Spaanse en Portugese wortels. Naast een mooie diepe kleur heeft de wijn een overweldigende neus van rijp fruit. Denk hierbij aan guave, aardbeien en bessen. De wijn heeft een prettige body met een aangename zuurgraad. Tannine is zacht en ook in de mond overheersen de fruittonen, naast balsamico en een lichte toets van houtrijping. De afdronk is gemiddeld.
Geniet van deze wijn bij rood vlees of volle kazen.
Zeg je wijn uit Latijns Amerika, denkt iedereen direct aan de zwoele Malbec uit Argentinië of Carmenère uit Chili. Wat wellicht niet bij iedereen op de radar staat zijn de stevige Tannat-wijnen uit Uruguay. Ja, zo heeft ieder land haar eigen specialiteit. Uruguay is de 4e grootste wijn producerende land van Latijns Amerika (Brazilië completeert de top 4 verrassend genoeg). Maar ook de Albariño krijgt meer en meer internationale belangstelling. Vanwege het hoge gehalte aan polyfenolen en resveratrol, maakt Tannat uit Uruguay de “gezondste” rode wijn ter wereld.
Uruguay ligt ten noordoosten van Argentinië, gescheiden door de rivier met de toepasselijke naam de Uruguay, in het noorden Brazilië en de Atlantische Oceaan in het oosten. Uruguay kent een gematigde klimaatzone met milde winters en warme, droge zomers. Extreme temperaturen zijn hier zeldzaam, terwijl regen met regelmaat neervalt. Het is de lange kustlijn die Uruguay aan drie zijden omsluit, die de temperatuur matigt. De afwezigheid van bergen stelt het landschap bloot aan harde wind. Hierdoor ondervindt het relatief vlakke landschap erosieve verwering die een verscheidenheid aan bodemsoorten heeft bepaald. Wat Uruguay onderscheidt van de grootmachten Argentinië en Chili is de verscheidenheid aan bodemsoorten, maar liefst 99 typen. De wijnbouwgebieden in het zuiden hebben de diepste en meest vruchtbare bodems. De wijngaarden zijn te vinden op plekken met een hoog kalkgehalte.
Wijn geschiedenis
De moderne wijnbouw gaat terug naar 1870 toen Baskische en Italiaanse immigranten zich meer begonnen te vestigen. Het is gebleken dat inheemse druivensoorten (Vitis labrusca, Vitis rotundifolia, Vitis aestivalis, Vitis berlandieri, Vitis rupestris en Vitis riparia) ongeschikt bleken te zijn voor goede wijnen. Het is alleen de Europese Vitis Vinifera die commercieel succesvol zijn.
Tannat is afkomstig uit het zuidwesten van Frankrijk en Don Pascual Harriague introduceerde deze druif in Uruguay. Sindsdien is Tannat omarmt als nationale druif. Mede daarom werd de naam Harriague gebruikt als synoniem voor Tannat. In 1954 werd Albariño geïntroduceerd door immigranten uit het Spaanse Galicië. Pas aan het eind van de jaren 80 van de 20e eeuw werden er stappen gezet om meer te richten op kwaliteit en marketing met de oprichting van Mercosur, een Latijns Amerikaanse handelszone. Wat ook nodig was om niet volledig overschaduwd te worden door Brazilië en Argentinië waar de productiekosten lager liggen. Veel van de wijngaarden zijn kleinschalige familiebedrijven. Vaak zelfs nog nazaten van de immigranten die de wijngaarden hebben opgezet. Er zijn ongeveer 180 wijngaarden die 10 miljoen kisten wijn afkomstig van ongeveer 6.500ha wijngaarden.
Landklimaat in Uruguay met oceaan-invloeden
Het klimaat in Uruguay is uitermate geschikt voor Tannat met haar dikke schil. Ze komt beter tot rijping dan in haar “thuisland” Frankrijk. Naarmate wijnbouw- en bereidingstechnieken blijven door ontwikkelen zal de status van Uruguay als kwaliteit wijnland zeker toenemen. Tannat uit Uruguay is ook de meest gezondste wijn ter wereld. Dit is vanwege de ongeveer 2,7x hogere resveratrol gehalte dan andere Franse rode variëteiten en zeer hoge niveaus van procyanidines. Deze verhogen de zuurstoftoevoer naar de rode bloedcellen en verminderen het risico op hart- en vaatziekten. Daarnaast zijn het vooral Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc en Merlot voor rode wijn. Terwijl Chardonnay en Sauvignon Blanc de witte wijn domineren. Overigens beginnen Viognier en Albariño een steeds belangrijkere rol te spelen.
Van oudsher is Brazilië de grootste exportmarkt. Maar sinds de focus is komen te liggen op kwaliteitswijn, gaan de deuren van de wereldmarkt ook verder open.
Classificatie
Er zijn twee classificatieniveaus voor Uruguay-wijnen. Kwaliteitswijn kent de classificatie Vino de calidad preferente (VCP). Deze wijnen moet men maken van Vitis vinifera-variëteiten en gebotteld in flessen van 75 cl of kleiner. De tafelwijn staat bekend onder de naam Vino común (VC). Vaak verkoopt men VC-wijnen in demijohns (een container variërend van 4 tot 60lt) en tetra pak verpakkingen. Vaak betreft dit rosé wijnen die in bulk geproduceerd wordt van Zwarte Muscat (ook bekend als Muscat Hamburg).
Wijnregio’s
De wijnregio’s in Uruguay volgen, net als in de Chili en Argentinië, de administratieve regio’s. De meeste wijngaarden en wijnhuizen bevinden zich in de heuvels ten noorden van de hoofdstad Montevideo, met name in de departementen: Canelones (waar maar liefst 60% van de productie plaatsvindt), Montevideo, Colonia en San José. In 15 van de in totaal 19 departementen vindt wijnbouw activiteiten plaats. Wat opvalt is dat wijnbouw vooral gelegen is rondom de grenzen van het land. De kustgebieden zijn sterk onderhevig aan de invloeden van de Atlantische Oceaan en hebben daardoor een klimaat dat vergelijkbaar is met Bordeaux.
De wijnregio’s zijn opgedeeld in geografische zones. De Metropolitan Zone is veruit de belangrijkste wijnzone met regio’s Canelones, Montevideo en San Jose. Het warmere Central Zone omvat de regio Durazno en Lavalleja. In de Oceanic (ookwel Eastern) Zone liggen de wijngaarden op een lichte verhoging met de regio Mandolado en Rocha.
Metropolitan Zone
Om meteen bij het belangrijkste productiegebied te beginnen, dit is Canelones rondom de hoofdstad Montevideo. Hier vindt maar liefst 60% van alle wijnproductie plaats. Mogelijk is de ligging nabij de hoofdstad de reden dat Canelones zo belangrijk is geworden. Het ligt eenmaal nabij een groot afzetgebied. Canelones heeft een rijke, zware bodem en is her en der kalkrijk. Er staan veel druivenvariëteiten maar Tannat is toch wel de belangrijkste door haar constante kwaliteit met een diepe kleur en goede zuurgraad en structuur. Een smalle strook tussen Montevidéo en Maldonado, langs de Atlantische kust, is de subregio Atlántida. De wijngaarden hier hebben dezelfde klimatologische kenmerken als Maldonado, maar dan milder. Het is hier koeler dan in de rest van Canelones.
Daarnaast ligt hier ook de regio Montevideo waar de oudere wijnproducenten liggen. Echter de wijngaarden liggen in de verdrukking door de groeiende verstedelijking. Hoewel veel wijnbouwbedrijven hun wijngaarden in Canelones hebben liggen, liggen de productie faciliteiten in Montevideo.
Wanneer we verder naar het westen kijken, komen we terecht in de regio San José, vaak gerefereerd als het kleine broertje van Canelones. De traditionele wijngaarden liggen op hellingen. Terwijl de nieuwste wijngaarden op arme gronden van graniet en schist te vinden zijn.
Oceanic Zone met de nieuwe aanwinsten
Ten oosten van Canelones vinden we de nieuwe aanwinsten Maldonado en Rocha. De regio’s Maldonado en Rocha liggen aan de kust en worden gezien als de toekomst van Uruguayaanse wijn. De arme bodem van graniet, rotsachtig en zand kent een betere drainage. Daarnaast brengen de oceaanwind en koelere temperaturen de luchtvochtigheid omlaag, waardoor we hier meer aromatische wijnen met verfrissende aciditeit. Daarom zien we hier ook variëteiten als Albariño, Sauvignon Blanc, Viognier en Riesling voor witte wijn. En Pinot Noir en Sangiovese (tja Italiaanse immigranten hebben eenmaal een sterke invloed gehad) dragen bij aan lichte rode wijnen, terwijl Cabernet Franc, Merlot en natuurlijk Tannat de zwaardere wijnen voor hun rekening nemen.
Binnen Maldonado vinden we subregio’s Pan de Azucar, Piriapolis, Sierra de la Ballena, Garzon en Jose Ignacio. Terwijl Rocha de subregio Lomas de Paloma heeft. De Pinot Noir in Moldonado wordt tevens gebruikt voor excellente mousserende wijn, gemaakt met de traditionele methode.
Rocha tenslotte ligt verder naar het noordoosten aan de Atlantische kust. Het is de nieuwste grens van kustwijngaarden voor Uruguay en een enkele pionier is hier te vinden.
Central Zone
Midden in Uruguay, onder het Lago Rincon del Bonete, is Durazno een klein wijngebied met een warmer klimaat dat een goede rijping van de later rijpende variëteiten zoals Cabernet Sauvignon mogelijk maakt. De klei- en zandgronden hebben een redelijk goede drainage en de oogst is altijd een paar weken eerder dan in Canelones, wat betekent dat de rijping van de druiven eindigt voordat de herfstregens eindigen.
Lavalleja ligt meer landinwaarts, ten noordoosten van Canelones. Deze regio speelt zich in de kaart door de vulkanische bodem. In de subregio Cerro Guazuvirá vinden we de mooie wijnen van Bodega Familia Deicas waar zeer mooie wijnen gemaakt worden.
Northern Zone
In het uiterste noordoosten van Uruguay grenst Rivera aan het Braziliaanse wijngebied Campanha. De de dieprode zandbodems zijn veel armer, met een goede drainage, en de warmere temperaturen zorgen er ook voor dat later rijpende variëteiten goed kunnen rijpen. De regio is zeer geschikt voor Tannat en Cabernet Sauvignon.
Rivera heeft slechts één belangrijke subregio, Cerro Chapeu, gelegen aan de Braziliaanse grens. De Cerro do Chapeu, waarnaar de subregio is vernoemd, is een heuvel net ten zuiden van Rivera stad, die zelf wordt doorsneden door de grens. De Braziliaanse helft van Rivera stad heet Santana do Livramento en markeert het zuidelijkste punt van de Braziliaanse wijnstreek Fronteira/Campanha. Tannat, Syrah en Chardonnay zijn de meest aangeplante druivensoorten in de regio, omdat ze goed gedijen bij de waterstress die ontstaat door deze bodem. Het landklimaat wordt gekenmerkt door droge seizoenen met veel zon en weinig neerslag het hele jaar door. Cerro Chapeu heeft slechts één commerciële wijnmakerij, Bodegas Carrau. De wijngeschiedenis van de familie Carrau gaat acht generaties terug, 260 jaar terug naar Barcelona, Spanje.
Northern Riverside
In het noordwesten van Uruguay, aan de grens van Argentinië langs de Uruguay-rivier ligt de zone Northern Riverside. Hier heerst een mix van bodems met veel organisch materiaal met stenen en calciumcarbonaat. Het klimaat is warmer met een hoge luchtvochtigheid en grote dagelijkse temperatuurverschillen. Vanwege deze hogere luchtvochtigheid zijn de meeste wijnen hier bestemd voor tafelwijn. De regio is vooral bekend om Tannat.
In Paysandúis de bodem vruchtbaar en rijk aan kalk, en dus goed voor Tannat, Cabernet Sauvignon en Syrah. In Salto kenmerkt het Daymán-bekken door grote temperatuurschommelingen. De bodems zijn slibachtig, slechts een halve meter dik en niet erg vruchtbaar. Het ligt op een goed gedraineerde laag grind die enige vochtigheid handhaaft. Ze zijn ideaal voor fijne wijnen, in het bijzonder voor Tannat, dat goed afgerond en zacht wordt.
Southern Riverside
Recht tegenover Buenos Aires in Argentinië, vinden we de regio Colonia aan de overzijde van de rivier Rio de la Plata. Door het warmere rivierwater, wordt het maritieme effect van de Atlantische Oceaan verzacht. Doordat Colonia ook een toeristische trekpleister is, stemt men de wijn meer af op deze lifestyle. Colonia is zowel een historisch als een nieuw wijngebied en kent een grote diversiteit. Iets verder landinwaarts zijn de bodems rijk en vruchtbaar. Daarom zien we hier meer rood; echter, direct aan de rivieroevers laten gemalen fossielen kalkhoudende bodems achter die goed zijn gebleken voor bijvoorbeeld Sauvignon Blanc.
De Chileense Central Valley, die vooral bekend staat om de productie die in een groot volume hier plaats vindt, dient men niet te verwarren met de Californische Central Valley. Het omvat enkele van de grootste wijnbouw regio’s dat uitstrekt van Maipo Valley in het noorden – dat grenst met de Aconcagua regio – tot aan Maule in het zuiden. Central Valley is de belangrijkste volume producerende wijnregio van Chili. En dankzij haar omvang, geniet het ook van verschillende klimaat- en bodemtypes, zodat geen wijn hetzelfde is.
Over het algemeen heeft Central Valley een relatief koel klimaat met droge zomers en milde winters. Hierdoor kan er nagenoeg alles goed groeien, waardoor Central Valley ook de belangrijkste productieregio van Chili is. Maar ook de belangrijkste wijn producerende regio van Zuid Amerika. Grote risico’s zijn de regelmatige droogteperiodes, overstromingen, vulkanische uitbarstingen en aardbevingen. Maar de wijngaarden doorstaan alle stormen.
Het zijn vooral de iconische Bordeaux variëteiten (Cabernet Sauvignon, Merlot en Sauvignon Blanc) die naast Syrah en Chardonnay aangeplant zijn. Ook Carmenère speelt een rol. In de koelere delen vinden we ook Gewürztraminer en Riesling. Deze koelere gebieden verdienen tegenwoordig de meeste aandacht, met name de uitlopers van de Andes en de rivierdalen getemperd door de invloed van de Stille Oceaan.
Prijsstelling
Chileense wijnen hebben een goede prijs-kwaliteit verhouding en dat vindt haar oorzaak in drie redenen. Ten eerste liggen de arbeidskosten veel lager dan in Europa of de Verenigde Staten. Dit is vaak slechts 1/3e en wordt deels veroorzaakt, helaas, door illegale arbeid. Daarnaast zijn de kosten van grond aanzienlijk lager en tenslotte om de concurrentie aan te kunnen gaan, drukken de Chilenen hun prijzen. Central Valley staat vooral bekend om haar bulkwijn, productie in groot volume , afkomstig van vlakke wijngaarden. De hogere kwaliteitswijnen die kunnen ouderen zijn te vinden in de heuvels van Puente Alto (in Alto Maipo) en Alto Cachapoal.
Wanneer wijnen de referentie aan Central Valley op het etiket hebben, is niet dus niet veelzeggend. Dat betekent dat de druiven die voor de wijn gebruikt zijn, afkomstig mogen zijn uit het hele gebied en dat is dus erg groot. Van de 130.000ha aan wijngaarden in Chili, bevinden zich ruim 105.000ha in Central Valley (onderverdeeld in Maule incl Curicó – 53.000ha, O’Higgins in Rapel Valley – 41.500ha en Metropolitana met Maipo – 10.500ha). Vandaar dat de wijnen met Cental Valley op het etiket dus bulk of massa productie wijnen zijn zonder sporen van een specifieke regio. Dat wilt niet zeggen dat het geen goede wijn is overigens!
Bordeaux van Zuid Amerika
In Maipo, gelegen nabij de hoofdstad Santiago, is de wijnbouw geschiedenis van Chili ontstaan. Rond 1540 toen Santiago werd gesticht, werden ook de eerste wijnstokken aangeplant. Maar pas in de jaren 1800 dijde dit echt uit als indirect gevolg van de groeiende welvaart door de mineraalrijke Atacama woestijn. Hier vinden we enkele van de meest prestigieuze wijnen van Chili. Niet voor niets wordt Maipo ook wel het “Bordeaux van Zuid Amerika” genoemd. De Andes is de natuurlijke grens in het oosten, waar aan de andere kant het Argentijnse Mendoza te vinden is. Het is onder te delen in drie subregio’s Alto Maipo gelegen in de uitlopers van de Andes, Central Maipo in het middelste deel en Pacific Maipo nabij de Stille Oceaan.
Bordeaux blends domineren de aanplant. De bodem heeft een laag kaliumgehalte en een tekort aan stikstof wat een uitdaging vormt voor de wijnbouw. Maar recente technologie heeft de regio geholpen de effecten van deze tekorten te compenseren. Daarnaast bevatten de wijngaarden hoger zoutgehalte vanwege de noodzaak om te irrigeren met water uit de Maipo rivier.
Alto Maipo
Alto Maipo is uitstekend geschikt voor hoge kwaliteitswijnen. Het klimaat wordt beïnvloed door de hoogte (400 tot 760m) waardoor grote verschillen in dag- en nacht temperatuur ontstaat, wat goed is voor het behoud van de zuurgraad. De zon moet eerst in het oosten boven de Andes uit komen, voordat het haar licht spreidt over de westelijk gelegen wijngaarden. Hierdoor zijn de ochtenden koel en de middagen warm en zonnig. Daarnaast is de bodem arm en poreus. Dat zet de wijnstokken onder druk om water en voedingsstoffen te krijgen. Hierdoor gaat alle groeikracht naar de bessen in plaats van het bladerdek en krijg je dus heel geconcentreerde, fruitige druiven met haar eigen mineraalrijke karakter. Hier liggen ook de subregio’s Puente Alto en Pirque die het meest prestigieuze wijnbouwgebied van Maipo vormen.
Puente Alto
Puente Alto is één van de eerste regio’s in Chili die erkent werd door haar terroir. Hoewel op 700m hoogte gelegen, kent Puente Alto een alluviale bodemstructuur vanwege de nabijheid van de Maipo rivier. De bodem is droog,vrij drainerend en mineraalrijk. Dat resulteert in Cabernet-wijnen met een goede structuur, frisheid en stevige tannine. Almaviva, Don Melchor of Vinedo Chadwick hebben hun naam hier gevestigd en een goede Bordeaux wijn doet niet onder voor deze prijzen!
Pirque
Pirque ligt ten zuiden van Puente Alto en ligt net iets lager op 600m hoogte. De verschillen met Puente Alto zijn gering, maar de belangrijkste is toch wel de bodemopbouw. In Pirque is deze vulkanisch. Hierdoor neemt de minerale aroma’s toe in de wijn met soms een vleugje zwavel. Naast Cabernet Sauvignon vinden we hier ook Chardonnay en Sauvignon Blanc.
Centraal Maipo
De subregio Centraal Maipo is het oudste deel van de regio en ook het eerste bewoonde deel. Cabernet Sauvignon domineert de aanplant, maar ook Carmenère krijgt een groeiend aandeel. Het is het warmste en droogste subregio met een alluviale bodemstructuur. Deze rijkere bodem leidt tot iets minder verfijnde wijnstijlen. Vanwege de beperkte regenval is irrigatie een noodzaak en wordt vaak druppelgewijs verstrekt.
Pacific Maipo
De jongste telg in Maipo is Pacific Maipo subregio (ofwel Maipo Bajo). De wijncultuur is hier nog volop in ontwikkeling en profiteert vooral van de verkoeling vanaf de Stille Oceaan. De wijngaarden liggen vooral op oostelijke hellingen van het heuvellandschap om zo bescherming te vinden tegen de harde oceaanwind. Hier vinden we tevens subregio Talagante. Hoewel Talagante een eigen DO heeft, is het zeer zeldzaam om dit op het etiket aan te treffen. Meestal gebruikt men de overkoepelende Maipo Valley DO. Rode wijnen uit Pacific Maipo hebben een verfrissende natuurlijke zuurgraad. Het is ook een gebied waar geëxperimenteerd wordt met witte druivenrassen waaronder Sauvignon Blanc. Hoewel er nog maar een paar wijngaarden zijn, zijn er veel wijnhuizen die wijn maken van druiven uit het hele land.
Rapel Valley
Vernoemd naar de Rapel rivier en het Rapel-meer maakt de Rapel Valley onderdeel uit van de administratieve regio O’Higgins. Dit is één van de grootste wijnproducerende regio’s in Chili. Binnen Rapel Valley vinden we twee subregio’s: het noordelijk gelegen Cachapoal en zuidelijk Colchagua. Het staat vooral bekend om Carmenère en Cabernet en toenemende mate van Malbec aanplant. Mogelijk ingegeven doordat Mendoza aan de andere kant van de Andes ligt. De twee subregio’s zijn zeer tegenstellend. Daar waar in Cachapoal de beste wijngaarden in het oostelijke deel, in de uitlopers van de Andes te vinden zijn, zijn de wijngaarden van Colchagua juist in het westen te vinden. Cachapoal produceert een redelijk grote hoeveelheid van goede kwaliteitswijnen, terwijl Colchagua juist internationaal veel aandacht trekt met meer uitgesproken wijnen.
Doordat Chili meer nadruk ligt op commercialisering van de wijnregio’s is de naam van Rapel Valley naar de achtergrond gedrukt. Indien niet afkomstig uit één van de twee subregio’s, gebruikt men eerder de benaming “Valle Central” dan “Valle Rapel”.
Cachapoal
Het klimaat van Cachapoal wordt getemperd dankzij de vele rivieren die uitmonden in het Rapel-meer. Hierdoor heeft de subregio een mediterraan klimaat dankzij de beschutting van de kustheuvels tegen de verkoelende werking van de Stille Oceaan. De meeste noemenswaardige wijngaarden liggen in het oosten van de subregio, in de uitlopers van de Andes. Hier staan, net als in Maipo, vooral Cabernet Sauvignon. Terwijl op de warmere vlakte vooral Carmenère aangeplant staat. Tevens vinden we nog Merlot, Syrah en Chardonnay.
In het oosten van Cachapoal zijn de grind- en zandgronden colluviaal, die in de loop van de tijd van de hellingen van de Andes in de vallei zijn afgezet. Hun vrij drainerende aard beperkt de opbrengst en groei, wat leidt tot kleine, geconcentreerde bessen die dichte, goed gestructureerde wijnen produceren. De westelijke bodems zijn een iets vruchtbaardere leem, ideaal is voor Carmenère. Ook andere vochtminnende druivenvariëteiten doen het hier goed.
In Cachapoal vinden we ook de subregio Peumo, die enkele van de beste Carmenère wijnen bevat. Deze subregio is in 1994 opgericht. Het klimaat is zeer geschikt voor de warmte minnende Carmenère, de Cachapoal rivier beïnvloedt de warme dagen en mildere nachten. Concha y Toro is de dominante wijnproducent die met Carmin de Peumo de regio op de kaart heeft gezet.
Beroemd Colchagua
Eén van de meest bekende wijnregio’s van Chili is toch wel Colchagua. Het is een veelbelovende regio die bekend staat om haar volle wijnen van Malbec, Cabernet Sauvignon en Carmenère in het warmere oosten. Terwijl Chardonnay, Sauvignon Blanc en Syrah in het koelere westen staan aangeplant. Colchagua heeft een koel mediterraan klimaat met beperkte regenval en een bodemopbouw dat bestaat uit klei, zand en graniet. Het is er dus warm dat profiteert van de verkoelende oceaan wind en relatief droog. Ideaal voor wijnbouw dus. Dit terroir in combinatie met de continue focus op marketing heeft Colchagua zo beroemd gemaakt.
In Colchagua zijn het de oostelijke hellingen van het kustgebergte dat een belangrijke basis vormt voor de wijngaarden. Ze profiteren van de vroege heersende zon, de verkoelende hogere locaties en de vrij drainerende granieten bodem dat bijdraagt aan kleinere maar geconcentreerde bessen. De dagelijkse temperatuur varietie draagt bij aan een mooi balans tussen zuurgraad en rijpheid. Op de lager gelegen wijngaarden op de vlaktes is het aanzienlijk warmer.
Subregio’s van Colchagua
De moderne wijnkelders zijn gebouwd met oog op het toerisme en vandaar dat Colchagua ook vaak de “Napa valley van Chili” wordt genoemd. Er zijn wel 16 verschillende DO’s te vinden in Colchagua, maar er zijn er drie die het noemen waard zijn. Apalta ligt in een hoefijzervormig vallei ten noordoosten van Santa Cruz. Deze wijnen van vooral Cabernet Sauvignon, Carmenère en Syrah zijn zeer geliefd. Het is de thuisbasis van de beroemdste producenten, waaronder Montes en Casa Lapostolle (eigendom van de Marnier-Lapostolle familie die Grand Marnier produceert). De wijngaarden liggen op de valleibodem en heeft een mediterraan klimaat. De alluviale bodem bestaat uit zeer arme zand- en kleileem met graniet op de heuvels. Dit geeft tevens de naam van deze DO; apalta betekent “arme bodems” in het lokale dialect.
Lolol DO
Gaan we naar het zuidwesten, door DO Santa Cruz, komen we bij DO Lolol. Deze relatief onbekende subregio heeft de aandacht getrokken door haar sublieme Sauvignon Blanc en Bordeaux-blends. Het relatief koele klimaat kan ook uitstekend vergeleken worden met Bordeaux. De reden dat het hier zoveel koeler is vergeleken met andere regio’s in Colchagua heeft te maken met de invloed van de Humboldt-stroom, Lolol ligt slechts 30km van de Stille Oceaan. De bodem bestaat hier uit rode klei en afgebroken rots en grind. Deze arme bodem draagt dan ook bij aan de smaakontwikkeling en stevige tannine.
Peralillo DO
Tenslotte Peralillo welke tussen de steden Santa Cruz en Marchihue ligt. Deze kleine DO heeft slechts één bekende wijnproducent, Los Vascos van de familie Rothschild-Lafite (bekend uit Bordeaux). Er zijn slechts enkele wijnen die Peralillo DO op het etiket dragen. De meeste wijnproducenten kiezen ervoor om te liften op de bekendheid van Colchagua DO. De beste wijngaarden liggen op de oostelijke uitlopers van het kustgebergte, die Peralillo beschermt tegen de ergste van de koude oceaanwinden. Het algemene klimaat in Peralillo is mediterraan, met warme, droge zomers en koele winters. De bodems, grotendeels vulkanisch van oorsprong, bestaan uit zandige klei en graniet. De resulterende wijnen zijn intens op smaak gebracht, met stevige tannine en een goede structuur.
De subregio Curicó is opgedeeld in twee DO’s te weten Teno DO in het noorden en Lontue Valley in het zuiden. Het staat bekend om haar betrouwbare en goede rode wijn van Cabernet Sauvignon voor dagelijks gebruik. Maar ook Sauvignon Blanc en vooral de Chardonnay doet het uitzonderlijk. De wijngaarden in Curicó zijn beplant met meer variëteiten dan waar dan ook in Chili. De rode wijnen kunnen niet wedijveren met de fantastische Maipo-wijnen. Noch komt de Sauvignon Blanc in de buurt van de frisse en complexe stijl uit Casablanca. Desondanks is het een productie in groot volume binnen Central Valley die consistent en betrouwbaar is.
Het zal inmiddels niet meer verrassend zijn dat het oostelijke deel van de regio koeler is dan het westelijke deel, vanwege de koude lucht die vanuit de Andes naar beneden komt. Het uiterste westen profiteert ook nog een beetje van de verkoelende wind vanaf de Stille Oceaan. De smeltwaterrivieren Lontue en Teno hebben een belangrijke invloed op de wijnbouw activiteiten. De gevarieerde bodems zijn afgeleid van kalksteen en vulkanisch gesteente en zijn in de loop der tijd in de vallei afgezet door de rivieren (alluviale afzetting) en door zwaartekracht (colluviaal). Doordat de bodem iets vruchtbaarder is dan de meeste wijnregio’s, verklaart dit de reputatie van Curicó Valley as bulk producerende regio van goede kwaliteit.
Bijzonder Pais in Maule
Maule Valley, of Valle del Maule, wordt al jarenlang geassocieerd met bulkwijn. Hiervoor gebruikt met de lokale druivensoort País, wat Maule meteen bijzonder maakt. Maar de productie zal langzaam veranderen omdat País vervangen wordt door internationale soorten als Cabernet Sauvignon en Carmenère. Ook produceert Maule enkele wijnen van wereldklasse van zeer oude Carignan wijnstokken. Zoals ook op het kaartje te zien is, is Maule één van de grootste regio’s qua oppervlakte. Dit betekent dat het ook diverse terroir met zich mee brengt, van laaggelegen rivierdalen tot het Andes gebergte.
De wijnbouw geschiedenis loopt terug naar de Spaanse kolonisatie. País stamt ook oorspronkelijk uit Castilla la Mancha, terwijl er vandaag de dag nog maar enkele aanplant op de Canarische Eilanden te vinden is. Pas sinds midden jaren 1990 is in Maule Valley een kwaliteitsslag begonnen. Desondanks staat Maule ook bekend om haar 70-jarige Carignan-wijnstokken die worden gebruikt om zachte, aardse rode wijnen te produceren met rijke pruimen- en zwartfruitkarakters.
Doordat Maule Valley zoveel zuidelijker ligt, is het iets koeler dan in Rapel Valley of Maipo. Tevens valt er meer neerslag, vooral in de winter. Omdat de zon intensiteit onverminderd hoog is, geniet Maule Valley van warme dagen gevolgd door koude nachten. Hierdoor verlengt het groeiseizoen, rijpen de bessen langzaam en krijg je een goed balans tussen rijpheid en zuurgraad. De Maule rivier voorziet het gebied van water en zijn alluviale grondsoorten. Deze zijn divers van graniet, rode klei, leem en grind. De wijngaarden op de heuvels zijn vruchtbaarder en leveren grotere opbrengsten dan in de vallei.
Subregio’s in Maule
Er zijn een aantal subregio’s. Valle del Claro DO is een redelijk kleine regio met maar een handvol wijngaarden. Valle de Loncomilla DO ligt in het centale deel van Maule Valley. Volle fruitgedreven Bordeaux-blend wijnen zijn het signatuur van deze DO. De wijngaarden liggen nabij de Loncomilla-rivier waar de bodems vruchtbaar zijn en dus hoge opbrengsten genereren. Ook zijn de wijngaarden te vinden in het heuvelachtige gebied, waar de grond armer is en wijnstokken diepe wortelsystemen moeten maken om voedingsstoffen te vinden. Hierdoor zijn deze druiven van hogere kwaliteit. Wat opvalt aan Loncomilla is de grote verschillen tussen dag- en nachttemperatuur die wel 20C verschil kunnen vertonen. Tenslotte is er ook de subregio Valle del Tutuvén, ook wel bekend als Valle de Cauquenes. Dit gebied is koel en zonnig en wordt opgedeeld in drie subgebieden. Aan de ingang van de vallei is het nog erg warm en staat vooral Cabernet Sauvignon aangeplant. Het drogere binnenland is uitermate geschikt voor Carignan. Terwijl het uiterste zuiden, nabij de kust vooral Chardonnay en Merlot goed presteren. Juist Carignan trekt de laatste jaren de aandacht van de internationale wijnhandel. Het wordt vaak gekweekt uit zeer oude, laagproductieve struikranken, gekweekt zonder irrigatie.
Hoewel deze subregio’s bestaan, komen de wijnen eigenlijk vooral als Maule Valley op de markt.
Tot slot
Hoewel Central Valley of Valle Cental, zich vooral opwerpt als productie in groot volume met de nadruk op Bordeaux-blends, Cabernet Sauvignon en Carmenère, zijn hier ook een aantal pareltjes te vinden. Wanneer je je portomonee echt wilt open trekken denk dan aan de Andes subregio’s Puente Alta of Peumo. Maar gelukkig zijn er ook goed betaalbare pareltjes te vinden, denk aan Montes Alpha (rond €20) of de duurdere Alpha M (rond €70).
Een ander opvallend detail is de commercialisering. Hoewel er vele subregio’s zijn, kiezen de wijnproducenten toch vaak voor de meer algemene DO benaming. Omdat de marketing machine die erachter zit eenmaal erg goed werkt.
Over het algemeen zijn de wijnen uit Central Valley warme wijnen met een uitgesproken fruitig tot jammy karakter. Ze zijn goed betaalbaar, al vanaf €5. Dit zijn de meer bulkwijnen, goed voor alledaags gebruik. Wanneer je echt er voor wilt zitten, raad ik al snel aan iets meer uit te geven. Je krijgt echt waar voor je geld.
Ten zuiden van de Atacama en Coquimbo wijn regio’s ligt de Aconcagua zone met haar regio’s Aconcagua, Casablanca en San Antonio. Aconcagua regio maakt onderdeel van het grotere Valparaiso regio. Het is vernoemd naar de gelijknamige rivier die van Mount Aconcagua, die het zo belangrijke smeltwater naar de Stille Oceaan brengt. Deze berg is met 6.956m de hoogste berg in de Andes en op de twee Amerikaanse continenten. Dit brengt een enorm hoogte verschil met zich mee. In de Andes liggen de wijngaarden op zo’n 1.000m terwijl naar de kust deze op slechts 50m boven zeeniveau liggen. We gaan onderzoeken waarom Aconcagua in staat is echt fantastische kwaliteitswijnen voort te brengen.
Aconcagua is één van de vijf meest belangrijke wijnregio’s van Chili. Rode druiven rassen domineren de aanplant. Met name Syrah heeft zich goed aan de hete temperaturen en lange rijpingsseizoen aangepast en levert één van de echt fantastische kwaliteitswijnen van Aconcagua op.
Gelet op de ligging nabij de evenaar, is wijnbouw hier alleen mogelijk vanwege de oceanische invloed. Het creëert een onderscheidend klimatologisch kenmerk. Naarmate het warme, droge land van de regio in de loop van de middag opwarmt, stijgt de hete lucht in het oosten snel omhoog en zuigt koelere lucht uit de Stille Oceaan naar het westen aan. Dit proces wordt omgekeerd als het land ‘s avonds afkoelt. Deze dagelijkse briesjes matigen de anders hoge temperaturen in de Aconcagua-vallei en verminderen het risico op wijnstokziekte. De Antarctische ‘Humboldt-stroom’ die langs de westkust van Chili stroomt, helpt dit effect in stand te houden. Dit mediterrane klimaat heeft 215 mm regen per jaar. Deze bijzondere klimatologische en geografische omstandigheden zijn ervoor verantwoordelijk dat in Aconcagua echt fantastische kwaliteitswijnen geproduceerd worden.
Hoe het begon
Wijnpionier Don Maximiano Errazuriz plantte hier in de hete droge vallei de eerste wijnstokken en werd daarvoor belachelijk gemaakt. Maar vandaag de dag domineert het wijnhuis gestart door Errazuriz het gebied en produceert kwaliteit Cabernet Sauvignon, Syrah en Merlot.
Inmiddels staat er ruim 8.500ha aan wijngaarden aangeplant in deze regio.
DO Valle de Aconcagua
De Valle de Aconcagua is het meest bekend voor haar hoge kwaliteitswijnen met echt fantastische uitgesproken aroma’s. De wijngaarden worden natuurlijk geïrrigeerd door het smeltwater uit de Andes die de rivier meebrengt. Hier hebben Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc en Merlot een lange traditie in het binnenland van de vallei.
Verder landinwaarts in de Entre Cordilleras en Andes regio’s is de invloed van de zee minder en is het warmer. Je krijgt ook veel meer zon in het binnenland, wat erg goed is voor het rijpen van Bordeaux en mediterrane variëteiten, zoals Grenache en Syrah. Een mengsel van alluviale en granieten rotsen met diverse hellingen zorgen voor een aanzienlijke variatie aan microklimaten. Ook zijn deze klimatoligische omstandigheden goed voor de klassieke Bordeaux druivensoorten. Vanwege de hogere temperaturen, meer zonuren en drogere omstandigheden hebben wijnen meer structuur, hoger alcohol en strakkere tannine.
De rotsachtige bodem biedt veel weerstand voor de wortelstok. Deze moet daardoor harder werken hetgeen ideaal is voor een Cabernet Sauvignon. De stenen die de bodem bedekken voorkomen dat zonlicht het water verdampt, wat zeer welkom is in een heet klimaat. Tegelijk geven ze in de nacht de warmte af, zodat de koude nacht temperatuur weer gematigd wordt.
Ruim 40% van de wijnproductie betreft Bordeaux-blend terwijl vervolgens nog eens 15% Cabernet Sauvignon is. Dit wordt gevolgd door Pinot Noir (12%) en Sauvignon Blanc en Chardonnay (beiden 8%).
Aconcagua Costa DO
De Aconcagua Costa, een kleinere subregio van de grotere Aconcagua-vallei, is een onderscheidend wijnbouwparadijs. Genesteld in het meest westelijke deel van de vallei en niet ver van de Stille Oceaan, beschikt de regio over een uniek terroir dat de koele, maritieme invloeden benut. Deze laatste toevoeging in 2012 kent een koeler klimaat vanwege de invloed van de kustbries uit de Stille Oceaan en daarnaast spelen de zeemist en wolken een belangrijke verkoelende rol. Koelklimaat druivenrassen als Sauvignon Blanc en Chardonnay komen langzaam tot rijping waardoor de unieke aroma’s en zuurgraad verbeteren. Het is daarom dat het grote verschil met Valle de Aconcagua is dat in de Costa overwegend witte wijnen te vinden zijn. Vooral Sauvignon Blanc slaat hier goed aan. Het bodemprofiel is ook heel anders met leisteen en metamorf gesteente.
Wanneer je langzaam verder landinwaarts gaat, kom je eerst Pinot Noir tegen dat goed gedijt in deze koelere microklimaten. Ze heeft een reputatie opgebouwd dat dit wijnen met opmerkelijke diepte en complexiteit zijn. Maar ondanks dat is Syrah toch wel het kroonjuweel. Het koele klimaat en granieten bodem levert een Syrah op met peperige tonen, frisse zuren en fluweelzachte tannine.
Binnen de huidige Aconcagua Costa DO vinden we een aantal zones die in aanmerking kunnen komen voor een eigen DO, zoals Zapallar en Quillota. Opvallend detail is dat wijnmakers de Aconcagua Costa DO ook mogen gebruiken wanneer druiven uit Casablanca, San Antonio en/of Leyda geblend worden.
De grootste en meestbekende wijnhuizen van Chili, Errazuriz, Arboleda en Montes zijn hier goed vertegenwoordigd.
Montes Outer Limits Sauvignon Blanc
Viña Montes is opgericht door de Montes familie in 1987. Met hun Outer Limit-reeks zoeken zij nieuwe gebieden en grenzen op voor de wijnbouw. Zo ook deze Sauvignon Blanc uit Zapallar in Valle de Aconcagua. Op Slechts 7km van de Stille Oceaan genieten de wijngaarden optimaal van de verkoeling vanaf de Stille Oceaan.
Naast de typische tonen van passievrucht, biedt het aroma’s van limoen en grapefruit met een vleugje asperges op de achtergrond. Het is fris, knapperig en droog in de mond, met een zeer goed bereikte zuurgraad. Het lichaam is licht, maar blijft lang hangen, waardoor het koude klimaatkarakter nog verder wordt benadrukt.
Drink de wijn licht gekoeld en serveer bij salade, vis gerechten zonder romige saus of als nagerecht eventueel bij een kaasplankje met lichte kazen.
Pas in 1980, tijdens de revitalisering van de Chileense wijnindustrie, zagen de eerste wijngaarden het licht in Valle de Casablanca. De koele Pacifische winden zijn toegankelijk voor de laaggelegen valleien, waardoor prachtige Chardonnay, Sauvignon Blanc en toenemende hoeveelheden Gewürztraminer en Pinot Gris verbluffende resultaten behalen. Naast het koelere klimaat is de regenval iets frequenter en hebben witte wijnen de neiging om een minerale afdronk te hebben dankzij de zachte klei- en zandgronden in de regio. Het heeft veel investeringen aangetrokken van wijnbedrijven die hun witte wijnportefeuille wilden vergroten. En daar heeft Casablanca optimaal van geprofiteerd. Verder is Casablanca ook voorloper in Chili van biologische wijnen.
Doordat Casablanca op slechts 30km van de Stille Oceaan ligt, heeft de Humboldt-stroom grote invloed op het gebied. Deze koude stroming vanaf Antarctica brengt veel verkoeling. Vanwege de langere rijpingstijd, hebben witte druivenrassen meer tijd om hun smaakcomplexiteit te ontwikkelen terwijl zuren en suikers in balans blijven. Echter het grote risico hier zijn de voorjaarsvorsten. Deze kan grote schade toebrengen in de wijngaard.
De bodem bestaat vooral uit zanderig kleigrond wat goed waterdoorlatend is. Hier komt een ander risico om de hoek kijken. In dit soort bodems groeien nematoden weelderig. Dit zijn microscopische wormen die de wortelstokken van de wijngaard aanvreten en daarmee de groeikracht ondermijnen waardoor de druivenstok afsterft. Om deze reden hebben telers veel van hun wijngaarden op nematode-bestendige wortelstokken moeten enten – gelijkwaardig aan de phylloxera-bestendige wortelstokken in de Europese wijngaarden.
Waarom Casablanca zo uniek is
Wat Casablanca zo uniek maakt in Chili is de combinatie van de verkoelende oceaanwind met het hete klimaat en zanderige bodems. Dit is niet ergens anders te vinden. In het noorden (Coquimbo en Atacama) hebben een woestijnklimaat, terwijl Central Valley wat in het zuiden ligt vooral een continentaal klimaat kent. Slechts in het zuiden vinden we een gelijksoortig koeler klimaat, echter daar is de zon minder intens en valt er meer regen.
Montes Alpha Chardonnay
Of wat dacht u van die andere krachtpatser van Montes. Een schitterende Chardonnay uit de Alpha serie.
Complexiteit en subtiliteit gaan hand in hand. Met een heldere, goudgele kleur. Verleidelijke geuren en smaken van tropisch rijp fruit (ananas, banaan, mango), zacht pitfruit (perzik, abrikoos) en frisse grapefruit. In de verte iets van asperges, karakteristiek voor Chardonnay wijnen uit Casablanca. Tevens bespeur je iets van toast, als gevolg van het feit dat 40% is gerijpt op Frans eiken hout voor 12 maanden. Rijkheid en frisheid, waarbij alles in balans is.
Dit is een veelzijdige alleskunner. Past prima bij sushi of vis gerechten. Maar gaat ook prima samen bij gevogelte, pasta of een kaas plank.
Neg ten zuiden van Casablanca ligt het kleinere San Antonio. DO Valle de San Antonio biedt wijnboeren een meer temperamentvol klimaat vanwege de ligging aan de kust. Het gebied staat vooral bekend om haar Sauvignon Blanc, Chardonnay en Pinot Noir die een prettig lichte body heeft met een minerale verfrissende aroma. Syrah is hier de in het oog springende druivensoort omdat je die eerder in het warmere noorden verwacht. Wijnbouw is hier mogelijk dankzij de koele zee wind van de Stille Oceaan die het hete klimaat matigt.
De bodem is meer granietachtig met een bovenlaag van klei en water uit de Maipo rivier is noodzakelijk (vanwege de te geringen regenval) om rijpe gezonde druiven voort te brengen. Deze arme, goed gedraineerde bodems zorgen ervoor dat wijnstokken gedwongen worden om diepe wortelsystemen te laten groeien op zoek naar voedingsstoffen en water. Dit leidt tot gezonde planten die druiven van hoge kwaliteit produceren.
Valle de San Antonio omvat ook meerdere subregio’s waarvan alleen DO Leyda Valley haar eigen classificatie heeft gekregen. Maar ook San Rosario Valley kan worden gezien als een eigen regio, hoewel dat meer te maken heeft met Matetic Vineyards die hier domineert met hun biologische en biodynamishe wijngaarden.
Verwar Valle de San Antonio (San Antonio Valley) niet met AVA San Antonio Valley in California!
Juweeltjes uit DO Valle de Leyda
De enige officiële subregio van San Antonio is Valle de Leyda. DO Valle de Leyda is mogelijk nog bekender dan San Antonio vanwege de juweeltjes van wijnen die de subregio voortbrengt. Het kent een koel constante temperatuur waardoor druiven langzaam rijpen en tot hun volledige rijpheid komen. Hoewel vooral bekend voor haar Sauvignon Blanc en Pinot Noir, is er ook veel lof voor Chardonnay en Syrah.
Leyda stond van oudsher bekend om de productie van tarwe en gerst, maar heeft in korte tijd een grote reputatie opgebouwd voor wijnbouw. In de late jaren 1990 trokken wijntelers naar Leyda vanwege haar unieke terroir dat goed geschikt is voor premium druiventeelt. Er was echter één uitdaging, de waterschaarste. Leyda is, nog meer dan San Antonio, afhankelijk van de watertoevoer van de Maipo rivier. Deze is beschikbaar dankzij pijpleidingen. Echter door de beperkte capaciteit van deze leidingen geeft dit automatisch een rem op de groei en ontwikkeling van Leyda Valley.
Geologie in Leyda
De regio ligt op een reeks glooiende heuvels aan de zeezijde van het kustgebied dat een groot deel van centraal Chili beschermt tegen oceanische invloeden. Het ligt net ten zuiden van het koele wijngebied van Casablanca Valley, en de aanzienlijke Maipo-vallei ligt in het oosten. De Pacifische kust ligt 12km ten westen van Leyda Valley. Deze nabijheid van de kust is wat telers naar Leyda drijft. Koude zeebries en ochtendmist matigen de algehele temperaturen en de vallei is daarom aanzienlijk koeler dan de lage breedtegraad doet vermoeden. Deze koele temperaturen worden aangevuld met warme zonneschijn tijdens het lange groeiseizoen, waardoor druiven volledig rijpen en complexiteit ontwikkelen met behoud van zuurgraad.
De bodem heeft een unieke mix van klei- en leemachtige structuur over een granieten ondergrond met beperkte drainage. Deze bodems met een lage vruchtbaarheid zijn goed voor de productie van premium druiven omdat ze de wijnstokken laten vechten om te overleven. Dit resulteert in wijnstokken die al hun energie steken in het produceren van kleine, geconcentreerde druiven in plaats van bladachtig gebladerte. Hierdoor zijn de wijnen zeer complex met uitgesproken aroma’s en mineralen.
Uitgesproken wijnstijlen
Over het algemeen kan je zeggen dat vooral de kwaliteitswijnen van Bordeaux-blends uit Aconcagua zeer populair zijn met hun echt fantastische felgekleurde kersenrode verfrissende wijn met aroma’s van theebladeren, zachte rooksmaak en een lichte chocoladetoets. Maar juist Merlot en Syrah leveren meer gedurfde wijnen op. De zijn robijnrood van kleur met een volle body en onderscheidende kersen, roodfruit en een mild bloemig aroma.
De witte wijnen vallen minder op. Maar de Sauvignon Blanc kenmerkt zich door haar groengele kleur met kenmerkende citrus aroma en hints van kruiden en passievrucht.
Als afsluiting van Nieuw Zeeland en Australië hebben we een proeverij gehad waar de wijnen uit deze landen (en Afrika) werden afgezet tegen de oude wereld, namelijk Frankrijk. We kozen wijnen die een beetje minder voor de hand kunnen liggen, maar toch wel de expressie zeer duidelijk naar voren brengen. Wanneer je Nieuw Zeeland zegt, zeg je natuurlijk Sauvignon Blanc. In Frankrijk zou je Loire zeggen, maar vanwege het koelere klimaat krijg je daar een heel andere soort wijn. Vandaar dat gekozen is voor Languedoc-Roussillon, ofwel Pays d’Oc. Ook hadden we een Sauvignon Blanc uit Bij Australië denk je direct aan Syrah, maar daar waren we niet aan toegekomen. Daarentegen hebben we wel interessante Cabernet Sauvignon-Merlot die we natuurlijk tegen Bordeaux wegzetten, maar ook kwam ik een mooie wijn tegen uit Bulgarije. Proost waar nieuw en oude wereld elkaar hebben ontmoet.
Sauvignon Blanc
Dit is een witte druivensoort die oorspronkelijk afkomstig is uit Bordeaux. Het staat aangeplant in veel wijngebieden en levert frisse droge witte wijnen. Tevens staat Sauvignon Blanc bekend vanwege de beroemde dessertwijnen uit Sauternes en Barsac.
Afhankelijk van het klimaat kan de smaak variëren van grasachtig tot zoet tropische aroma’s. In koelere klimaten heeft de druif de neiging om wijnen te produceren met een merkbare zuurgraad en “groene smaken” zoals gras, groene paprika’s en brandnetels met wat tropisch fruit (zoals passievrucht) en bloemige (zoals vlierbloesem) tonen. In warmere klimaten kan het meer tropische fruittonen ontwikkelen, maar riskeert het veel aroma te verliezen door overrijpheid, waardoor er slechts lichte grapefruit- en boomvruchten (zoals perzik) overblijven.
Grey River Marlborough Nieuw Zeeland
Marlborough is een koel klimaat regio op Zuidereiland in Nieuw Zeeland. De Sauvignon Blanc die hier groots staat aangeplant kent maar weinig subtiliteit. Zo ook getuige deze wijn. Hoewel de groengele kleur intensiteit licht is, knalt het fruit, met kruisbes, citrus, perzik en ananas uit het glas. De wijn heeft een lichte body met verfrissend hoge zuurgraad en gemiddelde alcohol. Op het smaakpalet bespeur je citrusfruit, gras en steenfruit. De wijn heeft een heerlijk lange afdronk, gedragen door de hoge zuurgraad.
De fles kent het zo voor Nieuw Zeeland kenmerkende, rustieke etiket met referentie aan vissen.
Schenk deze wijn bij een frisse salade met geitenkaas of burrata. Of gewoon lekker om van het zonnetje te genieten.
Meerhoek Robertson Zuid Afrika
Robertson Valley gelegen in Zuid Afrika is vooral bekend als “De Vallei der Wijn en Rozen”. Deze vallei ligt in het midden van de Western Cape en geniet van een droog heet klimaat, waardoor irrigatie een must is. Echter ’s nachts komt er een koele wind vanaf de Indische Oceaan de regio in, die de zuurgraad hoog houdt. De grindachtige rode bodem is ideaal voor het verbouwen van witte wijn. Hoewel deze kalkrijke bodem dat veel doet denken aan de Franse Chablis, vinden we hier ook andere druiven dan klassieke Bourgogne. Zo ook Sauvignon Blanc.
Deze wijn van winery Meerhoek is een goed voorbeed van een warm klimaat Sauvignon Blanc. Hoewel nog steeds groengeel van kleur, met licht gouden reflecties, behoudt de wijn haar lichte kleur intensiteit. De geurintensiteit is gemiddeld, wat te verwachten valt bij een warmer klimaat, met aroma’s van citroen, perzik en nectarine. Door de warmere temperaturen is de body gemiddeld+ terwijl alcohol, smaakintensiteit en zuurgraad gemiddeld zijn. Net een tikkeltje lager dus. In het smaakpalet overheerst de citroen en steenfruit. De afdronk is niet bijzonder lang.
Deze warme Sauvignon past meer bij kip of kalkoen gerechten.
Fleur du Midi Pays d’Oc Frankrijk
Tenslotte hadden we een wijn uit de oude wereld – Frankrijk. Echter niet uit de Loire, maar uit Pays d’Oc ofwel Languedoc-Roussillon, nabij het historische stadje Carcassone. Ook hier is het klimaat natuurlijk warmer dan in Nieuw Zeeland, maar levert een geheel andere wijn op. Pays d’Oc is ondedeel van de Languedoc, één van de grootste wijngebieden ter wereld met maar liefst 250.000ha aan wijnbouwgebieden. IGP Pays d’Oc is de enige classificatie die geen afgebakend gebied kent.
De Fleur du Midi Sauvignon Blanc is een goudgele wijn met een lichte kleurintensiteit. De neus kenmerkt zich door haar aroma’s van groene appel, citrus en steenfruit. De wijn is meer ingetogen en zit erg goed in elkaar met een mooi balans. De body en zuurgraad zijn gemiddeld en het alcohol en smaak intensiteit is erg prettig. De wijn is niet overheersend en de zuurgraad en palet van groen en steenfruit met abrikozen hints wisselen elkaar goed af. De body is wat zwaarder en laat een filmend laagje op de tong achter. De afdronk is prettig en lang.
Kortom dit is een heerlijke wijn waar je lekker van kan genieten bij ricotto, harde kazen
Cabernet Sauvignon-Merlot
Na deze drie witte wijnen, zijn we gaan doorschakelen naar drie rode wijnen. Hiervoor zijn wijnen uit Australië, Frankrijk en de verrassende derde Bulgarije. Ook hier zien we drie dezelfde druivensoorten afkomstig uit verschillende klimatologische gebieden.
De krachtige tanninerijke Cabernet Sauvignon wordt vaak geblend met haar zachtere zuster Merlot. Dit resulteert in een mooie robuuste wijn die toch zacht aan kan voelen, vooral wanneer de wijn van topkwaliteit enige jaren weg gelegd is. Deze blend is typerend voor de linkeroever in Bordeaux (terwijl de rechteroever vooral monocépage van Merlot kent). Deze blend heeft de wereld verovert en is in elke uithoek te vinden, van Australië tot Noord Amerika. Hoewel de term Bordeaux-blend overal gebruikt wordt, is dit geen officiële term. Het is niet dat men in Australië of zelfs Italië de wijn wilt kopiëren, klimaat, terroir en wijnmaaktechnieken hebben een onuitgesproken signatuur.
Leva Vinex Slavyantski Thracië Bulgarije
Bulgarije is geen bekend of hoogstaand wijnland. Grappig genoeg zou je Bulgarije als een nieuwe wereld wijn kunnen zien terwijl je het in de oude wijn wereld ontmoet. Maar er zijn een aantal mooie wijngebieden. Zo ook Thracië, in het zuiden van het land. Wijnbouw traditie bestaat hier reeds ruim 7.000 jaar als eer betoon aan de god Dionysus. Thracië kent een gematigd continentaal klimaat.
Vinex Slavyantski is de producent van deze mooie Leva wijn. Leva is niet zomaar een wijn merk, het is ook een sociaal en fair trade-programma voor de mensen in de regio. Velen komen uit de Roma-gemeenschap en hebben het financieel lastig. Om de situatie te verbeteren werd in 2008 de LEVA Foundation opgericht en in 2014 is de wijnmakerij als eerste producent in Bulgarije gecertificeerd als “Fair for Life”. Met deze wetenschap is deze wijn een grote verrassing. Een heerlijke volle ronde wijn met vele lagen.
De wijn is diep paars van kleur. De geur intensiteit is gemiddeld met aroma’s van bramen, zwarte bes en kruidnagels. De tannine is zacht en zeer goed geïntegreerd in de wijn. Zuurgraad is mooi in balans met het smaakpalet terwijl alcohol niet overheerst. In de mond wisselen zwart fruit af met vanille, kruidigheid en chocolade. De afdronk is erg lang en heel aangenaam.
Kortom dit is een erg goede wijn. Die vanzelfsprekend uitstekend geschonken kan worden naast een goed steak gerecht, maar ook prima kan worden genoten bij een rijpe kaasplankje.
Chateau Haut Bélian Bordeaux Frankrijk
Bordeaux is de bakermat voor de fameuze blend. Het klimaat is koeler, gematigd door de continue zeewind. Dat laat een duidelijke indruk achter op de wijnen. Druiven hebben het moeilijker om fenolische rijpheid te bereiken. Hierdoor laten onrijpe druiven vaak een smaak achter van groene paprika en wat ruwere tannine.
Chateau Haut Belian ligt op de linkeroever van de Garonde en valt onder AOC Bordeaux. De wijn is diep robijnrood van kleur. Ze kent een gemiddelde geurintensiteit met tonen van zwart fruit, eucalyptus en groene paprika. De smaak intensiteit en zuurgraad is gemiddeld, terwijl de tannine meer nadrukkelijk aanwezig zijn. De wijn heeft een gemiddelde maar prettige body. In het palet komen we smaken van zwart fruit als bramen en zwarte bessen tegen alsmede paprika, vanille en filmende room laag van malolactische vergisting.
De wijn is lichtelijk uit balans waarschijnlijk door onrijp fruit waardoor tannine harder is. Wanneer geserveerd bij rood vlees, is dit een zeer goede wijn omdat het rode vlees de tannine verzacht.
Five Peaks Riverland Australië
Tenslotte uit de regio met de grootste volumes in Australië een mooie warme Cabernet Sauvignon-Merlot blend. De GI Riverland ligt in Southern Australia binnen de zone Lower Murray. Hier komen vooral bulk- en boxwijnen (je weet wel, die in een kartonnen doos) vandaan. Vanwege de droogte en warmte, is irrigatie een noodzaak. Dit continentale klimaat is ook terug te vinden in de wijnen.
Deze blend doet echt warm aan. De wijn is diep robijnrood gekleurd. In de neus komt vooral gerijpt zwart fruit naar voren. Met een gemiddelde intensiteit die getuigd van een goede kwaliteit. De tannine is zijdezacht, dankzij het warme klimaat. Maar dankzij de prettige zuurgraad is de wijn zeer toegankelijk. Het alcohol percentage is prettig en over het algemeen is de body stevig maar niet overheersend. Ook in het smaak palet zijn is het vooral zwart fruit zoals bramen, pruimen en zwarte bessen dat eruit springt.
Deze wijn is heerlijk om zo te drinken, maar ook bij een barbecue mis staat ze zeker niet.
Kortom
Deze avond in het teken van Sauvignon Blanc en Bordeaux-blend waar nieuw en oude wereld elkaar hebben ontmoet, was bijzonder geslaagd. Verrassend genoeg ging de voorkeur toch uit naar de Franse Sauvignon en de Bulgaarse Cabernet. Deze twee wijnen springen er echt uit.
Chili is één van de succes verhalen van de wereldwijde wijnlanden. Daarnaast is het ook één van de belangrijkste wijn producerende landen in Latijns Amerika. En met 12.4 miljoen hl (mhl) in 2022 tevens de grootste. Het beslaat een dunne strook langs de westkust van het continent, maar kent een breed scala aan terroirs en wijnstijlen. Het is de 6e grootste wijn producent ter wereld. En de 4e grootste exporteur met 8.4mhl achter de gevestigde namen Italië (21.9mhl), Spanje (21.2mhl) en Frankrijk (14.0mhl – bron: OIV).
Chileense wijngeschiedenis
Chili is in 1493 ontdekt door Christopher Columbus. In de 16e eeuw introduceerden de Spaanse overheersers de Vitis Vinifera wijnstokken. Pais (Listan Prieto, waarschijnlijk afkomstig uit La Mancha, maar nu nog te vinden is op de Canarische Eilanden) is waarschijnlijk de eerste soort die is aangeplant.
Maar dit was niet het eerste alcoholische drankje van het land. Inheemse stammen maakten Chicha. Dit is een halfgistende zoete drank gemaakt van groente of fruit dat een geschiedenis van maar liefst 7.000 jaar kent. Toen de Spanjaarden druiven introduceerden, begonnen inboorlingen ook druiven te gebruiken om Chicha te maken.
Uiteindelijk werd koloniale Chileense wijn wereldberoemd als een goedkope exportwijn in de 17e en 18e eeuw. Toen Chili zijn onafhankelijkheid van Spanje kreeg in 1818, begonnen de dingen te veranderen. Nadat rijke Chileense landeigenaaren in 1851 naar Frankrijk reisden, werden de eerste Franse wijnstokken in Chili geïntroduceerd. Dit was een geluk bij een ongeluk, want daar waar phylloxera de halve wereld teisterde, heeft deze plaag Chili nooit aangedaan. Daarmee heeft Chili als enige land ter wereld met pre-phylloxera wijnstokken. De oudste wijngaard is waarschijnlijk Viña de Pedregal welke was opgericht in 1825.
Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Cot (Malbec), Merlot, Petit Verdot, Carmenere, Sauvignon Blanc, Chardonnay, Riesling en Gewurztraminer behoorden tot de druiven die in deze tijd uit Frankrijk werden meegebracht. Ook zouden Zwitserse immigranten Corinto (Chasselas) naar het zuiden van Chili hebben gebracht. Bovendien bracht de verwoesting van Franse wijnhuizen veel Franse wijnmakers naar Chili op zoek naar werk. Met hun kennis en kunde hielpen ze de kwaliteit van Chileense wijn te verbeteren.
Hedendaagse Chileense focus
De focus ligt op Bordeaux wijnstijlen. Maar ook Chili heeft een specifieke druivensoort omarmt. Daar waar Sauvignon Blanc floreert in Nieuw Zeeland, Syrah in Australië, Pinotage in Zuid Afrika, is het Carmenère in Chili. Van deze druivensoort, oorspronkelijk afkomstig uit Frankrijk, werd aangenomen dat deze met de phylloxera plaag uitgestorven was. Maar in de jaren 90 van de 20e eeuw werden Carmenère druivenstokken tussen Merlot stokken in Chili gevonden. In eerste instantie dacht men dat dit een slechter presterende Merlot-mutatie was. Toen eenmaal achterhaald was dat het Carmenère was, bleef het fruit 2 weken langer aan de stokken hangen om beter te rijpen.
Dat Chili één van de succes verhalen is, mag duidelijk zijn wanneer je naar de nummers kijkt. Het land is de tweede wijn producent van Latijns Amerika met zo’n 12,4 miljoen hectoliter in 2022 en ongeveer 130.000ha aan wijngaarden. Ruim 74% zijn blauwe druivenvariëteiten, waarvan maar liefst 39% Cabernet Sauvignon en 11% Merlot. Maar liefst 80% van de productie wordt geëxporteerd naar met name China (16%), Verenigde Staten (15%) en het Verenigd Koninkrijk (14%). Veruit het grootste deel van de export wijn is afkomstig uit Cental Valley. Niet verrassend aangezien in Central Valley ook 80% van de wijngaarden liggen.
Cabernet Sauvignon levert volle tannine-rijke wijnen die doet denken aan zwarte bessen, eucalyptus en cederhout.
Regio’s
Chili is een dunne strook land ingeklemd tussen de Stille Oceaan en het Andesgebergte. De ligging creëert een enorm airconditioner-effect – het zuigt koele oceaanlucht landinwaarts. Elk wijngebied heeft 3 unieke teeltzones: de Costas (koelere kustgebieden), Entre Cordilleras (warme valleien in het binnenland) en Los Andes (de bergachtige gebieden).
Ook van noord naar zuid is er een groot verloop. Daar waar het noorden warm en droog is, zijn de zuidelijk gelegen gebieden koeler en nat. In Central Valley – rondom de hoofdstad Santiago – is het warm en droog met slechts 38cm regen en weinig kans op lentevorst. De nabijheid van de Andes zorgt voor grote temperatuurverschillen gedurende de dag, wat bijdraagt aan de zuurgraad. De meeste premium wijngaarden zijn afhankelijk van irrigatie – iets wat verboden is in bijvoorbeeld Frankrijk. En ze hebben het hier een stap verder gezet. Daar waar in het verleden flooding (een wijngaard laten overstromen) werd toegepast, ligt de focus nu op druppel irrigatie, waarbij elke wijnstok haar eigen vastgestelde hoeveelheid water toegediend krijgt.
De kustgebieden zijn het meest geschikt voor koele klimaatdruiven zoals Pinot Noir en Chardonnay. Sauvignon Blanc groeit hier ook goed! De valleien in het binnenland zijn het warmst en staan bekend om hun zachte en soepele Bordeaux Blends. De hooggelegen Andes, met haar overvloedige smeltwaterrivieren, creëert wijnen met meer structuur (tannine en zuurgraad) en dit heeft geleid tot intrigerende Syrah, Cabernet Franc, Malbec en Cabernet Sauvignon.
De wijngaarden van Chili liggen tussen 32 en 28 graden zuiderbreedte, wat overeenkomt met Zuid Spanje en Noord Afrika op het noordelijk halfrond. Echter het klimaat in Chili is veel gematigder dan de noordelijke tegenhangers. Over het algemeen kan je aannemen dat het klimaat mediterraan is.
Overeenkomsten tussen Chili en Frankrijk
Hoewel zeer uitgerekt en divers, is het terroir toch niet geheel uniek te noemen. Pedro Parra, een expert in bodemsamenstellingen, stelt dat Chili gezegend is met diverse terroirs die de karakters van zijn topwijnen sterk beïnvloeden. Toch zijn deze terroirs niet helemaal uniek voor Chili, aldus Parra. Hij suggereert dat sommige van de beste terroirs van Chili vergelijkbaar zijn met die in enkele van ‘s werelds meest geprezen wijnregio’s. “Neem Chileens graniet en graniet uit Hermitage in Frankrijk… de rotsen zijn ongeveer even oud, hebben dezelfde kleur en hebben dezelfde breuken”, zegt Parra. “Maar de Syrah wijnen uit Chili en de noordelijke Rhône zijn heel verschillend. Het klimaat is niet hetzelfde, dit is waar, en er zijn andere verschillen. Zo zijn er ook grote overeenkomsten met de bodem in Leyda Valley in Chili en Sonoma in Californië.
Classificatie
De wijnwetgeving in Chili lijkt niets op die van Frankrijk. Het heeft meer overeenkomsten met Amerikaanse appellatie systeem. Het systeem werd in 1995 ingevoerd en stelde naast de grenzen van de wijngebieden ofwel Denominación de Origen (DO; waarvan er zes zijn) ook de voorschriften voor het etiket vast.
Er zijn geen beperkingen qua druivenras of wijnbouwtechnieken. Voor lokale wijnen geldt dat indien het druivenras op het etiket staat vermeldt, de wijn minimaal 75% van dit ras moet bevatten. Ditzelfde geldt voor het vermelden van het oogstjaar (vintage-wijn). Indien de wijn voor export is bestemd, gaat dit percentage in beide gevallen omhoog naar 85%. Voor export wijn geldt ook een minimum alcoholpercentage: voor wit is dit 12%ABV en voor rode wijn 11.5%ABV. ABV staat voor Alcohol By Volume, het alcohol percentage uitgedrukt in volumeprocent. Om een bepaald wijngebied op het etiket te mogen zetten, dient ook 85% van de druiven afkomstig te zijn uit het gebied.
Verder kom je soms andere verwijzingen tegen op een etiket, zoals “Reserve Especial”. Maar hier is geen wettelijke definitie voor. Er zijn echter wel rijpingsvereisten voor wijnen.
Especial – betekent dat de wijn 2 jaar gerijpt heeft
Reserva – de wijn rijpt 4 jaar
Gran Vino – de wijn rijpt minimaal 6 jaar.
Chileense krachtpatsers
Kortom Chili is in korte tijd zich gaan profileren als een belangrijk wijnland. Binnen de nieuwe wereld landen is Chili één van de grote succes verhalen. Chili gaat met de mainstream mee, met de focus op Bordeaux-blends. Maar kan zich onderscheiden door haar warme wijnen. Door de warmere temperaturen bereikt de wijn een vollere body of mondgevoel en maakt de tannine zachter dan die in Bordeaux. Vooral voor de jongere wijnen. Een Chileense Cabernet Sauvignon kent kruidige aroma’s met haar natuurlijke zwarte fruitsmaken zoals bramen en vijgen. Samen met haar zijdeachtige textuur maakt het een enigszins exotische Cabernet. Daarnaast zijn er verschillende stijlen: licht, met een grotere structuur, meer of juist minder eikenhout, of om meteen te drinken of jarenlang te rijpen.
Dan zijn er de Carmenère wijnen met hun opvallende aroma’s van frambozensaus, zure kers, groene peperkorrel en een granietachtige minerale structuur. De meer betaalbare wijnen hebben een fruitige rode bessenaroma’s en zure smaken van framboos met een subtiel bittere smaak vergelijkbaar met boerenkool. In het duurdere segment (en denk dan rond de 20€) gaan de kruidachtige, bittere tonen naar de achtergrond ten gunste van zoete bessen, geraffineerde lichte tannine en een bitterzoete noot, zoals cacaopoeder. Je kan stellen dat Carmenère qua body en textuur veel overeenkomsten heeft met Merlot.
We dalen af vanuit New South Wales naar de staat Victoria. Dit is de derde staat die onderdeel uitmaakt van het grote GI Zuidoost Australië. Victoria ligt in de zuidoost hoek van Australië en is een klein maar wijnbouwkundig belangrijke staat. Hoewel Victoria relatief klein is in vergelijking met New South Wales is de wijn opmerkelijk divers en produceert men verschillende stijlen. Van stilistisch Riesling tot volle Shiraz. Mede dankzij een koeler klimaat door de ligging aan de oceaan. Zowel klimaat als bodemopbouw verschilt enorm en creëert daarmee microklimaten.
Classificatie en Victoriaanse zonering
Even ter herinnering. De classificatie opbouw in Australië omvat de staat (Victoria dus), dan de zone (een 5-tal), waarna de regio en eventuele subregio de meest specifieke geografische aanduiding is. Hoewel Victoria slechts vijf zones kent, zijn er maar liefst ruim 20 Geografische Indicatie-regio’s. De zones zijn, zoals we wel vaker zien in Australië gericht op de geografische ligging;
North West Victoria
Western Victoria
Central Victoria
North East Victoria
Port Philip
Gippsland
De meest bekende wijnen van Victoria vinden we in de zone Port Philip, rondom de hoofdstad Melbourne. Dit zijn Yara Valley en Mornington Peninsula. Hier zijn prachtige wijnen van Pinot Noir en Chardonnay te vinden.
Enkele van de vroegste commerciële aanplantingen in Victoria waren in de buurt van Yering (rondom Yarra Valley) en opgericht door Hubert de Castella, een Zwitserse immigrant die in 1854 naar de regio kwam. De verwoesting van de Franse wijngaarden door de phylloxera-bladluis opende een kans om de Britse wijnmarkt te veroveren die traditioneel afhankelijk was van Franse wijn. In zijn verhandeling uit 1886, John Bull’s Vineyard, zette Castella ambitieus zijn plannen uiteen voor Victoria om genoeg wijn te produceren om in alle behoeften van Engeland te voorzien. Helaas, voordat zijn grootse plan volledig kon worden gerealiseerd, maakte phylloxera zijn eigen weg naar Australië.
In jaargang 2022 heeft Victoria ongeveer 265.000ton druiven geperst (ofwel 17% van de oogst van Australië), wat 12% minder was dan in 2021. Vooral vanwege de hagelbuien en extreme omstandigheden droegen bij aan een uitdagend jaar.
Gedeeld North West Victoria
In het uiterste noordwesten van Victoria, vinden we de wijnzone met originele naam North West Victoria. Deze Geografische Indicatie is toegekend in 1996. Binnen deze zone liggen twee wijnregio’s die gedeeld worden met de staat New South Wales. Het enorme Murray Darling wat één van de grootste en meest productieve regio’s van Australië. Het produceert ongeveer 25% van alle wijnen van het land, waarvan het leeuwendeel bulk is. Het andere is het kleine Swan Hill wat ten zuiden van GI Murry Darling ligt. Vanwege het hete droge klimaat is irrigatie van de wijngaarden van groot belang. Vandaar dat deze regio’s ook de loop van de Murray en Darling rivieren volgen.
Barramundi Shiraz
Barramundi is een Australisch wijnhuis dat ligt in Murray-Darling, op een plek waar de rivieren Murray en Darling samenkomen en verder gaan als de Murray. Hier zwemt de Barramundi, de grote rivierbaars in de Aboriginal taal. De eerste Barramundi wijnen kwamen rond 1990 op de markt. De wijnmakers willen de wijn een afspiegeling zijn van de regio waar veel backpackers graag rondtrekken; easy, laid-back en relaxed. Dat resulteert in heerlijk fruitige wijnen die gemakkelijk te drinken is.
Prachtig robijnrode wijn met herkenbare aroma’s van Shiraz, gedroogde pruim, peper en specerijen. Fijne bosvruchten met hinten chocolade en spicy hints kriebelen je smaakzintuigen. De wijn krijgt 6 maanden houtlagering van nieuw Amerikaans eik.
Heerlijke wijn bij een steak van de bbq of denk aan aubergine met Parmigiana.
In het westen, grenzend aan Zuid Australië ligt de wijnzone Western Victoria. We vinden hier de regio’s GI Henty (grenzend aan de kust), GI Grampias en grenzend aan Central Victoria in het noordoosten op de zachte hellingen van de misleidend genaamde Pyreneeën, GI Pyrenees.
We vinden hier een aantal boetiekwijngaarden, de grotere maatschappijen richten zich meer op de noordzijde van de staat omdat daar hogere opbrengsten en kostenefficiëntere wijngaarden te vinden zijn. De opbrengst in 2022 was ongeveer 3.500ton. In Western Victoria produceert men tafelwijnen van hoge kwaliteit, met cedergeurende, sterk geparfumeerde Cabernet Sauvignon voorop, gevolgd door kruidige Shiraz in noord-Rhône-stijl met een veelzeggende hint van munt of eucalyptus. Elegante, ingetogen stijlen van Chardonnay en citrusachtige, knapperige Rieslings en Sauvignon Blancs beginnen nu ook op te komen
Fris en elegant Henty
Henty ligt in het zuidelijke deel van Western Victoria, aan de kust. Dit is de grootste GI van de staat, maar is eigenlijk meer een verzameling van districten dan dat het één regio is. Dit is ingegeven door het noordelijke deel droger en warmer is ten opzichte van de natte kuststreek. De grote, koele klimaatregio produceert frisse, aromatische witte wijnen gemaakt van Riesling, Pinot Gris en Chardonnay. Sommige elegante, fijn gestructureerde rode wijnen gemaakt van Cabernet Sauvignon en Shiraz worden ook gemaakt in Henty.
Klimaat & geologie
Henty’s klimaat is beslist maritiem langs de kust en wordt gematigd door koude zuidelijke winden uit de Antarctische wateren, waardoor een van de koelste wijngebieden op het vasteland van Australië ontstaat. De meeste regenval komt in de winter en de lente, en het groeiseizoen is warm en droog met een lange, koele herfst. Dit soort klimaat is perfect geschikt voor aromatische druivenrassen, omdat ze in staat zijn om de zuurgraad te behouden terwijl ze smaakcomplexiteit ontwikkelen, en de resulterende wijnen zijn daardoor intens en uitgebalanceerd. In het binnenland wordt het klimaat warmer en iets droger en nemen rode druivensoorten het over.
Net als bij het klimaat zijn de bodem en de geologie in Henty gevarieerd, met oude lavastromen, zeebodems en alluviaal zand en grind. Over het algemeen worden wijngaarden geplant op oudere basaltbodems met grindleem boven rode klei om waterreserves voor het groeiseizoen te absorberen. Ruime regenval in de winter betekent dat veel wijngaarden in Henty niet hoeven te worden geïrrigeerd, waardoor de groei van geconcentreerde bessen wordt gestimuleerd.
De regio was een van de eerste in Victoria die zich in de jaren 1830 vestigde en vroege migranten vestigden de landbouw als de primaire industrie. Ondanks de lange wijnbouwgeschiedenis van Victoria, had Henty zijn eerste wijngaarden geplant zo recent als de jaren 1960, en de Henty-wijnindustrie is de afgelopen 50 jaar langzaam gegroeid tot 140ha.
Henty wijnen
De elegante stijl en subtiliteit van Henty’s druiven winnen de gunst van de krachtigere fruitgedreven wijnen van de warmere gebieden van Australië, met rode wijnen met kruiden- en eucalyptustonen in plaats van intense bessenvruchten, en witte wijnen met frisse, frisse elegantie. Henty’s mousserende wijnen vallen ook op door hun verfrissende zuurgraad en citrustonen dankzij het koele klimaat dat overal in de regio te vinden is.
Eerste mousserende wijn in GI Grampians
Grampians is een historisch wijngebied in het westen van Victoria, gelegen aan de oostkant van het steile Grampians-gebergte. Het koele, op graniet gebaseerde terroir hier is de thuisbasis van wijnbouw sinds de goudkoorts van de jaren 1860, en tegenwoordig is de regio het meest opmerkelijk voor haar kruidige, hartige rode wijnen op basis van Shiraz, evenals haar mousserende wijnen. Deze worden reeds sinds 1890 geproduceerd en is daarmee één van de eerste mousserende wijnen van Australië. Grampians kreeg haar GI status in 1997, terwijl de enige subregio, Great Western, deze status pas in 2007 ontving. Great Western is het wijnbouwcentrum van Grampians.
Klimaat & geologie
Dit deel van Western Victoria staat bekend om haar frisse wijnstijlen die daarmee een tegenhanger vormen van de krachtige, minder verfijnde wijnen uit Murray Darling. Daarmee geeft het aan dat Grampians een koel klimaat kent en natter is dan de andere regio’s in Victoria. Dit is mede veroorzaakt op de hoogte van de wijngaarden, tussen 140 en 1.160m. De oostelijke hellingen genieten van de warme zonneschijn en door de koele nacht temperatuur – door de wind van de Tasmanzee – vertraagt de rijping en behoudt de druif haar zuurgraad. Ook dragen de hellingen bij aan verminderde vorstschade, omdat kou altijd naar het diepste punt zakt en dus niet in de wijngaard blijft “hangen”.
Een ander bijzonder kenmerk van de regio, die slechts 650ha beslaat, is haar zanderinge leemachtige bodem op een basis van graniet. Deze is relatief onvruchtbaar en waterdoorlatend, maar houdt voldoende water vast om het droge seizoen door te komen. Deze water stress draagt bij aan een harder werkende wijnstok en levert geconcentreerde druiven van hoge kwaliteit. Hoewel Shiraz de belangrijkste druivensoort is, staat er ook Pinot Noir en Chardonnay aangeplant voor de productie van mousserende wijn, terwijl Cabernet Sauvignon, Riesling en Pinot Gris tot de top van stille wijnen behoren. Misschien is Cabernet Sauvignon een vreemde gewaarwording, gelet op het koelere klimaat. Maar de wijn neigt daardoor meer naar paprika in plaats van de gebruikelijke zwarte bessen.
Vele kleine boetiek wijngaarden in Pyrenees
Het eerste wat opvalt is de naam, een verwijzing naar de Europese bergketen Pyreneeën, omdat de kolonisten dachten dat deze heuvels leken op de bergketen die Frankrijk en Spanje scheidt. De heuvels zijn een zuidwestelijke uitloper van de Great Dividing Ranges. Hoewel wijnstokken hier al 150 jaar staan aangeplant, heeft de regio zich nooit onderscheden met kwaliteitswijn. De beste wijngaarden zijn te vinden op 200 tot 450m hoogte. De Geografische Indicatie is verkregen in juni 2000 en beslaat ongeveer 900ha. De wijnbouwactiviteiten vinden vooral plaats in het centrum van de GI Pyrenees, op het Moonambel gebied.
Het klimaat is veel droger dan de kuststreek, maar heeft niet de verzengende hitte van Murray Darling. Het groeiseizoen heeft een hoge zonintensiteit en -duur, zonder dat verbranding op de loer ligt. De koele avond verlengen het groeiseizoen zodat de druiven een rijke smaak kunnen ontwikkelen zonder de zuurgraad te verliezen. Vanwege de weinige regenval is irrigatie aan te bevelen, hoewel er een aantal vignerons zijn die het wagen om geen irrigatie toe te passen om zo nog meer geconcentreerde smaken te ontwikkelen.
Natuurlijk vinden we hier het Australische paradepaardje Shiraz, dat zowel als monocépage, als blendpartner met Cabernet Sauvignon en voor mousserende wijnen wordt gebruikt. Ook Merlot en Chardonnay vinden we terug en op de koelere wijngaarden zelfs Sauvignon Blanc.
Central Victoria
In het midden van Victoria vinden we Central Victoria een redelijk klein gebied maar wel divers dankzij de verschillende wijnstijlen die deze zone voortbrengt. De opbrengst is hier maar liefst 24.500ton! De veelzijdigheid drukt zich ook uit in de verschillende landschapstypen. Uitgestrekte vlaktes, dichte bossen en hellingen van bergketens wisselen elkaar af. Op de grens met New South Wales vinden we op de vlaktes Goulburn Valley en Bendigo. Het warmere droge klimaat is goed geschikt voor de rijke zware stijl van Shiraz. Tussen de bergen van Great Dividing Range liggen de koelere regio’s Strathbogie Ranges en Upper Goulburn. Hier staan meer aromatische variëteiten als Riesling en Pinot Noir. Tenslotte in het westen ligt Heathcote waar het ook koel is vanwege de invloed van Mount Camel Range. Het zijn vooral Goulburn Valley en Heathcote die de gangmakers zijn met respectievelijk ~7.000ton en 9.500ton.
Goulburn Valley
Goulburn, met ongeveer 1.250ha, wordt gezien als een historische wijnproducerende regio en heeft enkele van de oudste Shiraz wijnstokken ter wereld staan. Deze leveren krachtige, intens geconcentreerde wijnen op met aroma’s van rijk rijp fruit en kruiden als eucalyptus en peper. Doordat een deel van de wijngaarden op arme zandgronden staan aangeplant, werden deze niet getroffen door de phylloxera plaag omdat deze niet kan overleven op zandgrond.
Het klimaat is warm en droog en zijn de wijngaarden dus afhankelijk van de wateraanvoer vanuit de Goulburn rivier en haar zijrivieren. Zij matigen de temperatuur en voorzien de broodnodig irrigatie mogelijkheden. De vlakke valleibodem heeft een overwegende alluviale bodem; zanderig en grindachtig wat voor goede waterdoorlating zorgt. Hoger op de heuvels zijn de bodems iets rijker aan voedingsstoffen en hebben een hoger aandeel klei dat water beter vasthoudt. Door deze veelzijdigheid is er ook een grote verscheidenheid aan druivenrassen, Shiraz is de koning maar ook de andere Rhône variëteiten zijn hier te vinden: Grenache, Mourvèdre (Mataro), Viognier, Rousanne en Marsanne. Andere prominente rassen zijn Cabernet Sauvignon, Merlot, Chardonnay, Riesling en Verdelho.
Divers en opmerkelijk mooie wijnen in GI Nagambie Lakes (Victoria)
Binnen Goulburn Valley GI ligt in het zuiden ook de subregio Nagambie Lakes GI. Ook hier hebben een aantal wijnstokken de phylloxera plaag overleefd. Daarnaast is dit de thuisbasis van twee oudste en meest geprezen wijnhuizen van Australië; Tahbilk (voorheen Chateau Tahbilk) en Mitchelton Wines. De regio ligt aan de koelere zuidkant van Goulburn Valley. En het zijn vooral de Rhône variëteiten die hier een rol spelen, Shiraz, Marsanne, Grenache, Mourvèdre en Viognier. De reden dat Nagambie Lakes haar eigen GI status verkreeg in 2000 ligt in het feit dat de vele kreken, beken, billabongs (draslandgebieden), maar ook de Goulburn rivier en het Nagambie meer de lokale wijngaarden van water voorzien. Het milde mesoklimaat wat hierdoor ontstaat verlengt het groeiseizoen wat weer terug te vinden is in de hoge kwaliteit van de druiven en de wijn.
Over een staaltje divers gesproken, hier de opmerkelijk mooie Marsanne van Tahbilk uit Victoria.
Tahbilk Marsanne
Tahbilk, opgericht in 1860, is een van de mooiste en meest historische wijnmakerijen in familiebezit van Australië. Het landgoed ligt in het Nagambie Lakes-gebied en bestaat uit zo’n 1214 hectare. Het is inmiddels de 5e generatie die hier wijn verbouwt. De naam Tahbilk is afkomstig van het inheemse “tabilk-tabilk”, wat “plaats van vele waterpoelen” betekent. Een perfecte aanduiding van deze locatie. De wijnen van dit huis zijn terroir-wijnen, die hun bijzondere herkomst tot uitdrukking brengen. Dit gebied is één van de slechts zes wijngebieden ter wereld waar het meso-klimaat sterk beïnvloed wordt door de nabijheid van een grote massa zoet water. En met een unieke bodem van rode en zandige leem met een hoog gehalte aan ijzeroxide. Daarnaast beschikt Tahbilk over een groot aantal heel oude wijngaarden, waaronder percelen Marsanne uit 1927 en zelfs een aantal shiraz-percelen die dateren uit 1860, nog van voor de phylloxera. Tahbilk plantte marsanne voor het eerst op het landgoed in de jaren 1860, en hebben het grootste bezit van deze unieke variëteit ter wereld.
In de neus weelderige aroma’s van gedroogde bloesems, rijpe witte vruchten en specerijen. Hij heeft een brede smaak met romige textuur en een pittig kruidige afdronk. Een ongelooflijk lekkere wijn bij stoofschotels met vis of wit vlees. Ook lekker bij een kaasplankje. Verkrijgbaar bij Oktober voor € 11.95.
Prestigieuze GI Bendigo
Wijnbouw gaat terug naar midden 19e eeuw echter verdween dankzij de verwoestende werking van phylloxera aan het eind van de 19e eeuw. Tot in de jaren 60 van de 20e eeuw was er geen noemenswaardige wijnbouw meer. Sindsdien produceren kwaliteitsbewuste producenten enkele van de beste wijnen en dit werd bekroond met de GI-status in 2001. Het is één van de middelgrote regio’s in Victoria met 610ha en wordt begrensd door Heathcote in het oosten en de Pyrenees in het westen. Hoogte is van belang in Bendigo en dit creëert mesoklimaten. De hoogte varieert tot 400m en levert de nodige koelte op voor de rijping van de druiven. Terwijl op de vlakte het warmer is met minder variatie in de temperatuur. De keuze van de locatie bepaald dus de stijl van de wijn.
De bodems in Bendigo zijn arm in voedingsstoffen en daardoor is de productie lager. Dit levert dan weer rijkere geconcentreerde wijnen op. GI Bendigo staat vooral bekend om haar hoogwaardige elegante rode Cabernet Sauvignon vooral afkomstig van klei bodems. Terwijl de lichtere zanderige bodems gereserveerd zijn voor Chardonnay. Bendigo GI heeft een grote reputatie verworven mede dankzij het ouderingspotentieel van haar (rode) wijnen.
Twee gezichten van Strathbogie Ranges
De regio met ruim 500ha aan wijnbouwgebied ligt in een bergketen net ten noorden van de Great Dividing Range en omvat de hoge toppen van Mount Strathbogie tot aan het vlakke land nabij de stad Euroa. In het noorden grenst Goulburn Valley terwijl in het zuiden Upper Goulburn ligt. Ook hier speelt een hoogte een belangrijke rol, het koelere hoge zuiden glijdt af vanaf 650m naar het warmere vlakke noorden dat op zo’n 150m hoogte ligt. De aromatische variëteiten zoals Riesling en Pinot Noir liggen op de hoger gelegen wijngaarden terwijl Shiraz natuurlijk te vinden is op het warmere vlakke deel.
Een ander verschijnsel wat het klimaat beïnvloedt zijn de constante drogende winden en matige regenval. Samen met de granieten, met klei vermengde bodem is dit ideaal voor wijnbouw. Het houdt net genoeg water vast in de klei om de wijnstokken in het groeiseizoen gezond te houden terwijl het ook goed draineert.
Aromatisch Upper Goulburn
Voorheen bekend als Central Victorian High Country, ligt Upper Goulburn met haar 290ha ten noorden van de beroemde Yarra Valley. Het koelere klimaat in dit deel van Victoria heeft bijgedragen aan opmerkelijk divers en mooie Rieslings en Gewürztraminers. De eerste wijnstokken waren pas in 1960 geplant. Ook hier speelt hoogte (tot wel 700m) een belangrijke rol. De aanwezigheid van besneeuwde pieken van de Great Dividing Range houden de nacht temperaturen laag zodat de zuurgraad behouden blijft. De lage luchtvochtigheid door aanvoer van de droge westenwind houdt schimmeldruk laag. Hierdoor is het niet verrassend dat koel klimaat rassen als Gewürztraminer, Riesling en Pinot Noir het hier uitstekend doen.
Koning Shiraz in GI Heathcote
Shiraz is de onbetwiste koning van de Heathcote-wijn, gekenmerkt door hun rijke en diepe aromaprofiel, een donkere, bijna inktzwarte kleur, fluweelzachte tannine en een verbazingwekkend lange afdronk. De regio ligt ingeklemd tussen Bendigo in het westen en Goulburn Valley in het oosten, met de staatsgrens met New South Wales een beetje naar het noorden. Wijngaarden liggen in een smalle strook aan de zijkanten van de Mount Camel Ranges verspreid over 1.800ha. Terwijl de hoogte varieert van 160 en 380 meter.
Heathcote-zomers zijn relatief mild dankzij koele winden die vanuit het zuiden worden binnengewaaid door de Mt Camel Ranges, wat resulteert in een verlengd groeiseizoen. De rijping van de druiven is langzaam en gestaag, waardoor een bijna optimale fenolische ontwikkeling mogelijk is. Dit is een van de redenen waarom Heathcote zulke hoogwaardige wijnen produceert. Wat deze regio zo bijzonder maakt is de calciumrijke rode bodem dat bestaat uit verweerde “greenstone”. Dit houdt voldoende water vast gedurende het groeiseizoen en resulteert in kleine druiven met rijke geconcentreerde aroma’s.
Hoewel Shiraz de grootste aanplant geniet, zien we ook andere variëteiten opduiken, zoals Nebbiolo, Sangiovese en Tempranillo. Van witte druiven zijn het vooral Viognier en Marsanne en Roussanne die interessante wijn leveren.
Vorige week zijn we begonnen met het verkennen van New South Wales, binnen de GI Zuidoost Australië. We hebben Big Rivers waar grote volumes worden behaald in Riverina en Murray Darling, de boetiek wijn regio’s van Southern New South Wales, de fameuze chardonnay’s van Hunter Valley en Central Ranges verkend. Vandaag gaan we de resterende regio’s onder de loep nemen. Deze regio’s zijn klein en onbeduidend in vergelijking met de volume’s die gedraaid worden in een Big Rivers, waar maar liefst 96% van de productie 2022 vandaan kwam, of Hunter Valley. We onder andere dichterbij de kust waar naast Shiraz ook verrassend Pinot Noir staat aangeplant aan de Australische kust die bekend staan om het surfen.
Surfen in Northern Rivers
In het uiterste noorden van New South Wales, net ten zuiden van Brisbane, vinden we de zone Northern Rivers. Deze zone aan de Australische kust wordt meer geassocieerd met surfen dan met Shiraz wat wellicht niet verrassend is. Het heeft een heet tot tropisch klimaat. In de 19e eeuw was Northern Rivers zeer bekend om haar wijncultuur, maar dit verdween in de jaren 20 van de 20e eeuw. De stijl was voornamelijk versterkte wijn en hoog alcoholische tafelwijn die gretig aftrek genoot in de UK. Northern Rivers kent slechts één regio, Hastings River. Het was de Cassegrain familie die Northern Rivers opnieuw op de kaart probeert te zetten. Vandaag de dag zijn er ongeveer zes wijngaarden. De wijngaarden liggen langs de Hastings rivier die vanaf de Great Dividing Range naar de Pacific loopt. De rivier is in dit hete klimaat van groot belang als watervoorziening voor de irrigatie.
Onbekend Hastings River
Hastings River staat nog niet zo heel lang bekend om haar wijnindustrie en kreeg haar GI status pas in 1999. In het oosten ligt de Pacific en is één van de kleinste in New South Wales met slechts 13ha aan wijngaarden die op 650m hoogte liggen. De keuze om wijn te verbouwen is interessant, omdat het warm en vochtig is met veel regenval. Dit is een perfecte combinatie voor de weelderige meeldauw schimmels.
Echter deze regio springt in het oog omdat hier als één van de weinige regio’s niet geïrrigeerd wordt. Het water dat uit de Great Dividing Ranges naar beneden komt, is voldoende voor gezonde wijngaarden. Een ander risico zijn de tropische stormen. De cyclonen komen bij Hastings Rivers GI aan wal met een enorme kracht. Daarom zijn de beste jaargangen ook de jaren van droogte. Om deze redenen is de wijngaard locatie op heuvelachtig terrein van belang. De ligging van de helling is cruciaal om ervoor te zorgen dat heersende winden uit de Stille Oceaan de wijngaarden binnendringen en de meeldauwdruk verminderen door luchtcirculatie. De wijngaarden zijn gelegen op goed drainerende alluviale en rode vulkanische bodems en waterbestendig gele klei.
We vinden hier Semillon, Chardonnay en Verdelho, maar ook nieuwe druivenrassen zoals Chambourcin vanwege de resistentie tegen meeldauw. Interessant is dat de ouders onbekend zijn (een Siebel variëteit is er één van), maar een in Nederland bekende druif, Regent, is afkomstig van Chambourcin. Deze laatste levert wijnen op met tonen van zwarte kers, aardbeien, iets vegetaals en peper. Vaak wordt houtrijping gebruikt in het wijnmaakproces. Deze wijn komt het best tot haar uitdrukking bij bijvoorbeeld een hamburger.
Verrassende en onbekende druiven in Northern Slopes
Op de westelijke helling van de Great Dividing Range, dus aan de andere kant van de bergketen ten opzichte van Northern Rivers, vinden we Northern Slopes. In het noorden vormt de staatsgrens met Queensland de grens, terwijl in het zuiden Hunter Valley ligt. Het hete droge klimaat van Northern Slopes staat niet echt bekend voor haar wijncultuur. Het is dan ook niet verrassend dat het vooral Shiraz en deels Cabernet Sauvignon en Merlot die hier staan aangeplant. Maar ook de minder verwachte Barbera en Sangiovese druiven vinden we hier. Ook de redelijk onbekende Duriff die resistent is tegen schimmels.
Northern Slopes GI dankt haar naam aan de hellingen van de Great Dividing Range.
Koeler New England Australia GI
Ingekapseld vinden vinden we de regio New England Australia GI tussen de heuvels en valleien van het oostelijke deel van Northern Slopes GI. Deze heuvels en valleien beiden koelere mesoklimaten waar wijnbouw betere kwaliteit biedt. Waarbij Australia is toegevoegd om onderscheid te maken met de staat New England in de US. Het heeft in 2008 haar GI-status ontvangen vanwege het onderscheidende koelere klimaat ten opzichte van de Northern Slopes GI. New England Australia GI strekt zich uit over het oostelijke deel van Northern Slopes, maar voornamelijk in de valleien waar koelere mesoklimaten te vinden zijn. Ook kent New England Australia GI een hoger aandeel familie-gebonden wijngaarden die het uitdragen met een “artisan”-stempel. De meeste wijngaarden liggen op een hoogte van 400 tot 1.000m waardoor hoogte verkoeling brengt tegen de verzengende hitte op de vlakte. In totaal staat er 77ha aangeplant.
Hier vinden we tevens de hoogst gelegen wijngaard van Australië, Jilly Winery op de Black Mountain, die op 1.320m ligt. Interessant is dat we hier tevens de oudste wijnstokken van de staat vinden. In het koloniale verleden was New England één van de wijngebieden die delicate wijnen voortbracht. Er is een grote verscheidenheid van druivenrassen. Chardonnay produceert elegante uitgebalanceerde wijnen met aroma’s van steenfruit en citrus. Een opvallende variëteit is Riesling. Dit zijn levendige aromatische wijnen met rijke fruitsmaken en verfrissende zuren. Ook Shiraz doet het hier erg goed waarbij het smaakpallet meer gericht is op rood fruit. Verder zien we een groeiende aanplant van alternatieve druivenrassen zoals Tempranillo, Nebbiolo en Gewürztraminer.
Boetiek wijngaarden en modern druivenrassen in South Coast
De South Coast GI moet niet worden verward met South New South Wales GI. Hoewel South Coast genaamd, overziet deze zuidelijke kust het oostelijke deel van de Stille Oceaan. Het strekt zich uit langs de kust vanaf Newcastle met Hunter Valley in het noorden, via Sydney tot aan de staatsgrens met Victoria. In totaal maar liefst 530km lang! Een aantal wijngaarden liggen binnen de South Coast zone maar buiten de regio’s Southern Highlands of Shoalhaven Coast.
Het klimaat wordt beïnvloed door de nabijheid van de Stille Oceaan. Het matigt de extreme temperaturen maar tevens brengt het verhoogde vochtigheid en regenval tijdens de zomer en pluk. Dit verhoogt dus het risico op schimmels. Het is niet verwonderlijke dat Chambourcin en Verdelho, twee rassen die we ook al in Hastings River tegen kwamen, hier terug zien. Ook Savagnin, een wijnstok die afstamt van de oude Traminer familie, staat aangeplant. Deze druif was lang aangezien als Albariño. Pas vanaf 2009 is deze wijn gelabeld als Savagnin. Maar het zijn Chardonnay en Cabernet Sauvignon die de ranglijst aanvoeren. Daar waar Shiraz zo dominant is in bijna alle streken, delft ze hier het onderspit.
Dit is een gebied van kleinschalige boetiekwijngaarden, waarvan de groei en ontwikkeling wordt gestimuleerd door de passie van individuen in plaats van de wielen van grote bedrijven.
Hawkesbury Valley, gelegen rondom Hawkesbury River, is bezig om een eigen GI-status te verkrijgen waarschijnlijk onder de naam Sydney GI. Waar in het verleden de focus lag op versterkte en zwaar alcoholische rode wijnen lag, verschuift de aandacht naar meer frisse wijnen van Sauvignon Blanc, Semillon, Verdelho en Chardonnay.
Shoalhaven Coast
Shoalhaven Coast GI beslaat de kuststrook direct ten zuiden van de Zuidelijke Hooglanden en heeft een gematigder en vochtiger klimaat. Hier, in de 130km gerekte kuststrook zijn de meest zuidelijke wijngaarden van New South Wales. Echter staat er slechts 44ha aangeplant. Geplant tussen de lage heuvels en valleien tussen de plaatsen Kiama en Durras, staan de wijnstokken blootgesteld aan veel hogere regenval dan die verder landinwaarts. Dat is tevens één van de redenen waarom de grote huizen dit gebied minder aantrekkelijk vinden; het is lastiger betrouwbare, consistente oogsten te behalen.
De eerste wijngaard in de regio werd geplant door Alexander Berry op Coolangatta Estate op de hellingen van Mt. Coolangatta. Het is gelegen aan de noordelijke oever van de Shoalhaven rivier. Het woord “Coolangatta” betekent “goede uitkijk”. Het landgoed is nog steeds omgeven door wijngaarden.
Southern Highlands
De hooggelegen wijngaarden vinden we in Southern Highlands met een maximale hoogte van 915m. Dit gebied vormt de zeer oostelijke rand van de zuidelijke Great Dividing Range. Op de koelere en drogere locaties staat hier vooral Sauvignon Blanc en Pinot Noir aangeplant, die verrassende wijnen produceren. Het groeiseizoen is iets later, maar ook langer dan in Shoalhaven Coast GI. Wat de rijping en frisheid van de druiven goed doen. Keerzijde van de hoogte is dat voorjaarsvorst een risico vormt, vooral voor laatbloeiers zoals Merlot. De grootste aanplant is nog steeds Chardonnay en Cabernet Sauvignon.
Leuk detail is dat Southern Highlands parallel ligt aan het noordelijkste punt van Noordereiland in Nieuw Zeeland. Daar is het klimaat zo vochtig, dat wijnmakers het niet aandurven met Pinot Noir en Sauvignon Blanc. Echter dankzij de hoogte van Southern Highlands en dus koelere klimaat is het hier wel goed mogelijk.
Western Plains
De Western Plains is een zone met GI-status maar heeft geen regio’s. Het ligt in het noordwesten van New South Wales. Het grootste deel van deze regio is droog en nagenoeg ongeschikt voor druiventeelt. Er zijn ongeveer acht wijnhuizen die allemaal in het oosten van deze zone liggen. Western Plains is in 1996 opgericht, meer met het oog op dekking van de oppervlakte in New South Wales, dan om een bijzonder wijngebied te identificeren. Murray Darling en Riverina grenzen aan de zuidkant, en Southern Ranges en Northern Slopes in het oosten. De regio kent een spanwijdte van 800km.
De wijnstijl in dit barre klimaat is overwegend versterkt en is bedoeld voor bulkwijn of distillatiedoeleinden.
Vorige week is de staat Southern Australia geïntroduceerd en we ronden we deze regio af met de zones waar het volume groot is. Lower Murray met The Riverland neemt ongeveer 50% van de hele Australische wijn productie voor haar rekening! Ook kijken we naar de zone Fleurieu. Dit zal u misschien niet direct iets zeggen, maar de regio McLaren Vale daarentegen kennen veel mensen wel. Ook Kangaroo Island staat vaak bekend bij de wijnliefhebbers als een interessant alternatief voor de dure top-Bordeaux wijnen.
Frans Fleurieu in Southern Australia
Fleurieu is een wijnzone ten zuiden van Adelaide, die zijn naam ontleent aan het schiereiland Fleurieu (zelf vernoemd naar de Franse ontdekkingsreiziger Charles Pierre Claret de Fleurieu). Ze is geregistreerd in 1996 als GI Fleurieu. Over de hele zone is Shiraz de meest voorkomende druivensoort, aangevuld met Cabernet Sauvignon, Chardonnay en Sauvignon Blanc. Shiraz vinden we vooral in de glooiende heuvels rondom McLaren Vale, terwijl rond Langhorne Creek vooral Cabernet Sauvignon te vinden is. Fleurieu is de derde grootste regio in South Australia met bijna 15.200ha aangeplante wijngaarden en een 15.000 ton aan opbrengst.
De temperatuurstijging als je Fleurieu binnenrijdt is merkbaar en dat bespeur je ook in de wijnen. Deze nemen een meer ruige, dierlijke vorm aan. Intense, hartige tonen overheersen deze wijnen: zoethout, geroosterde vleessmaken, mokka, grafiet en exotische kruiden. De alcoholniveaus kunnen van nature vrij hoog worden rond 15% -16%. Als je van rijke, smaakvolle wijnen houdt, trekt dit gebied zeker uw aandacht.
McLaren Vale
Het wijngebied McLaren Vale ligt ten zuiden van Adelaide en is tevens het belangrijkste wijngebied in deze zone. Met de 226mm regen in het gebied en de diversiteit aan grondsoorten, waaronder zand, klei en kalksteen, produceert dit gebied een breed scala aan wijnen met Shiraz, Cabernet Sauvignon, Merlot, Chardonnay, Semillon en Sauvignon blanc als de meest aangeplante druiven variëteiten. Hoewel sinds eind 19e eeuw wijn verbouwd werd hier, ontving McLaren Vale pas in 1997 haar Geografische Indicatie.
Het klimaat is overwegend mediterraan gesteund door een verkoelende bries vanaf Golf van Sint Vincent. Het kroonjuweel van McLaren Vale is Shiraz. Dit levert een diep gekleurde, rijk aromatische wijn die snel een fluweelachtige textuur ontwikkelt. McLaren Vale Shiraz staat wereldwijd bekend om zijn kwaliteit en zijn verleidelijke stijl. De Cabernet Sauvignon wijnen zijn vol en rijk, vaak met een vleugje pure chocolade vermengd met zwarte bessen. De tannine is overvloedig maar zacht en de wijnen hebben structuur waardoor de wijn goed kan verder ontwikkelen op fles.
d’Arenberg “The Hermit Crab”
Deze bijzondere blend van Viognier en Marsanne van D’Arenberg is afkomstig uit McLaren Vale.
De druiven worden zacht geperst, de fermentatie gebeurt op een lage temperatuur om zo de fruitige accenten van de wijn te behouden. Een deel van de Viognier is opgevoed op gebruikte eikenhouten vaten.
De smaak is aromatisch en vol fruitig met mooi afgeronde zuren. Je ruikt en proeft aroma’s van papaja, bloesem, sinaasappel en een licht toontje van amandel en hazelnoot. Heerlijke gulzige wijn met super veel sap en fijne structuur.
Probeer de d’Arenberg Hermit Crab eens met een Indische Curry, gekruid varkensvlees of bij een gegrild visje.
In het oosten, ten noorden van Longhorne Creek ligt Currency Creek. Het is een relatief jonge maar snelgroeiende appellatie. Het klimaat wordt zwaar beïnvloed door de twee nabijgelegen watermassa’s: Lake Alexandria en de Zuidelijke Oceaan. Als gevolg hiervan kent Currency Creek een maritiem klimaat. Ze verdient erkenning door haar delicate Sauvignon Blancs; goed gestructureerde Cabernet Sauvignons geschikt voor het milde klimaat; afgeronde en zachte Merlots die men vaak blend met Cabernet Sauvignon maar ook uitblinken in hun eigen recht. En natuurlijk Shiraz, dat ondanks het feit dat het duidelijk weinig tannine bevat, peperige kruidenkarakters vertoont die lijken op wijnen uit de noordelijke Rhône.
Longhorne Creek
Het wijngebied Langhorne Creek ligt ten zuidoosten van Adelaide langs de Bremer Rivier. Het is één van de meest historische gebieden in Australië met de oudste wineries van het land. Met haar kleine 6.000ha is Longhorne Creek het tweede grootste wijnbouwgebied in Fleurieu, achter McLaren Vale. Maar kent wel een grotere productie van maar liefst 35.000 ton. Rode wijn domineert hier van vooral Shiraz en Cabernet Sauvignon. De opvallende witte druivensoort is Verdelho die een mooie wijn met vegetale aroma’s van citrusfruit en kamperfoelie leveren met een rijke vette structuur.
Vakantiebestemming Southern Fleurieu
Naast het feit dat Southern Fleurieu één van Australisch favoriete vakantiebestemming is, staan hier ook 480ha wijngaarden aangeplant. De zandleem- en grindgrond van het gebied ondersteunt Cabernet Sauvignon, Malbec, Riesling en Viognier aanplant. In het midden van het schiereiland, rondom Nangkita vinden we ook Shiraz, Sauvignon Blanc, Merlot en Primitivo. Het klimaat is mediterraan met sterke beïnvloeding van de water massa’s rondom het schiereiland waardoor de maximale zomer temperatuur op ongeveer 25C uitkomt.
De regio is nog volop in ontwikkeling en produceert vooralsnog op kleine schaal wijn.
Kangaroo Island
Het wijngebied Kangaroo Island ligt net voor de kust van Zuid-Australië en kreeg haar GI status in 2000. De appellatie strekt zich uit over het gehele eiland. Kangaroo Island staat bekend om haar Bordeaux-stijl wijnen. De meeste wijngaarden zijn te vinden op de ijzersteen- en zandleemgronden in de buurt van Kingscote. Naast Cabernet Sauvignon en Merlot speelt ook Shiraz een belangrijke rol. Verder vinden we kleine hoeveelheden van Chardonnay, Riesling, Sauvignon Blanc en Viognier. De wijnen zijn lokaal maar ook internationaal zeer gewild. Echter gelet op de kleine hoeveelheid zijn ze lastig verkrijgbaar. Daarnaast is het eiland getroffen door een grote brand in januari 2020. Bijna de helft van het hele eiland zijn geïmpact door deze brand. En natuurlijk dus ook de wijngaarden.
Helaas zijn deze bijzondere wijnen nauwelijks in Europa te verkrijgen.
Lower Murray
De zone Lower Murray levert een groot deel van de volume van de wijnproductie in Southern Australië. Hier vinden we 21.000ha aan wijngaarden met een opbrengst van maar liefst 510.000 ton. De opbrengst per hectare is hier enorm hoog. De enige GI in deze zone is The Riverland.
Groot volume in The Riverland
De meeste druiven die in The Riverland geproduceerd worden gaan naar de meer betaalbare wijnen. Desondanks zijn de wijnen echt simpelweg goed. De betere wijnen zijn vaak Shiraz en Cabernet Sauvignon. De Chardonnay uit The Riverland zijn vaak voor de massaproductie en leveren weinig noemenswaardige wijnen op.
De Riverland-wijnstreek is het sterk geïrrigeerde land waar een groot percentage van de Australische bulk- en boxwijnen worden geproduceerd, vergelijkbaar met de Riverina-regio in New South Wales. Met recht kan hier gesproken worden dat het volume groot is uit deze regio in Southern Australia. Cabernet Sauvignon, Chardonnay, Malbec en Riesling zijn enkele van de grootste aanplantingen in het gebied.
De Riverland-regio heeft ook een van de grotere enkele aanplantingen van Petit Verdot ter wereld. U weet wel, de rode druivensoort die in Bordeaux wordt meegeblend om structuur en kleur.
Bijzonder Limestone Coast
De naam van Limestone Coast wijn zone komt van een miljoenen jaren oude zee die ooit het land bedekte. Dit vormde het krijtwitte gesteente van de regio dat langzaam werd bedekt met ijzerrijke kleigronden die de naam “Terra Rossa” hebben gekregen vanwege hun rode kleur. Cabernet-gebaseerde wijnen uit de regio bieden zwarte en rode fruitsmaken met tabak en een hartige bladachtige, muntachtige noot. Hoewel de meerderheid van de wijnen uit de regio redelijk betaalbaar zijn, mede door mechanisatie, oogsten een aantal producenten hun Cabernet-wijnstokken met de hand. Vooral in Coonawarra zien we enkele van de meest gerespecteerde Cabernet wijnen in Australië.
Welkom in de tweede regio van Southern Australia. Hier vinden we bijna 1/3 van de Australische kwaliteitswijnen. Qua oppervlakte Limestone Coast met haar 15.800ha is het verschil met Fleurieu en Barossa klein, maar het tonnage is groter. Met 110.000 ton is het volume groot en maakt het Limestone Coast dus de tweede zone in South Australia.
De zone is geologisch uniek. Zoals de naam reeds aangeeft vormt kalksteen de basis. Deze bodems zijn goed waterdoorlatend en rijk aan voedingsstoffen. Het verschil met andere Australische regio’s is dat er voldoende grondwater is, waardoor irrigatie niet persé nodig is. Het klimaat is koel maritiem waarbij het noordoostelijke deel blootgesteld kan zijn aan gematigd continentaal klimaat. De wijngaarden staan overwegend op lage hellingen (tot 150m) aangeplant waardoor hoogte geen verkoelende invloeden heeft.
Penley Estate Phoenix Cabernet Sauvignon
Penley is een samenvoeging van de families Penfold en Tolley. Beide families waren al heel lang actief in de wijnbouw, maar het was pas in 1988 dat de eerste telgen een stuk grond aanschaften en er cabernet- sauvignon op plantten. Penley Estate is een door en door Australisch verhaal dat zich vertaalt in toegankelijke wijnen met een schitterende kwaliteit.
Dit is een biologische wijn afkomstig uit Coonawarra. Het is een complexe en intense wijn. Prachtig boeket van pruimen, bramen en anijs met een dun laagje chocolade. Het is een heerlijke eigentijdse wijn, intens en lang in de mond met hartige tannine die de mond vullen.
Padthaway is in 1963 opgericht als wijnbouwgebied met zo’n 4.000ha. Maar pas in 1999 kreeg het haar GI-certificaat. De oorsprong van de naam ligt in het verleden. De oorspronkelijke bewoners (Potawurutj) noemden het reeds Padthaway, wat “Goed water” betekent. Het ligt iets ten noorden van en iets warmer dan Coonawarra, maar het is beter bekend om zijn witte wijnproductie, met name Chardonnay. De wijnen hier staan bekend om de balans van hun natuurlijke zuurgraad en fruit. Hetgeen op zich opvallend is juist omdat het warmer is en meer zonuren kent. Witte wijn neigt dan snel te rijp te ontwikkelen. Grootste risico is vorstschade.
De rode variëteiten (vooral Cabernet Sauvignon en Shiraz) vormen 50% van de totale aanplant van wijngaarden in de regio. Er zijn ook belangrijke aanplantingen van andere variëteiten zoals; Riesling, Merlot, Sauvignon Blanc, Traminer en Pinot Noir, met groeiende aanplant van nieuwere variëteiten zoals Viognier en Pinot Gris. Gemiddeld plet men ongeveer 32.000ton per jaar.
Watchout for Wrattonbully
Het wijngebied Wrattonbully ligt tussen Coonawarra en Padthaway en had zijn eerste commerciële wijngaarden in het gebied in 1968. Het klimaat van de regio is vergelijkbaar met Coonawarra, maar wijngaarden in de regio Wrattonbully hebben de neiging om hoger, op beter gedraineerde bodems, te liggen. De bodem van het gebied omvat klei, zand en leem bovenop kalksteen, met enkele stukken terra rossa. Cabernet Sauvignon en Shiraz zijn de meest populaire aanplant. Er is 2.700ha aan wijngaarden te vinden.
Het maritieme klimaat van Wrattonbully is ideaal voor kwaliteitswijnen. De koele nachten en warme dagen tijdens het groeiseizoen dragen bij aan de langzame rijping en geconcentreerde smaakprofiel en tevens de zuurgraad. Dit is een opkomende regio van wijnbouwers die verder dan Coonawarra kijken. Deze wijnen zullen u positief verrassen!
Cabernet Sauvignon is de meest aangeplante variëteit en produceert wijnen met zachte en complexe tanninestructuren en veel rijpe bessensmaken met minerale hints. Shiraz en Merlot zijn de andere prominente rode wijnen. De productie van witte wijndruivenrassen is op een lagere schaal, op basis van Pinot Gris, Viognier (met name voor bottrytis dessertwijnen en ook gebruikt voor het mengen met Shiraz), Chardonnay en Sauvignon Blanc.
Beroemd Coonawarra
Coonawarra is het belangrijkste wijngebied binnen de Limestone Coast-zone geroemd voor het het produceren van enkele van de beste rode wijnen in het hele land, en vaak beschreven als het beroemdste terroir van Australië. Het ligt ten zuiden van Wrattonbully en kreeg haar GI status in 2003. Het staat bekend om de Cabernet Sauvignon geteeld in zijn terra rossa bodem. De roodachtige kleur van de grond wordt veroorzaakt door ijzeroxide (roest) formaties in de klei waarbij de grond ook rijk is aan silica en andere voedingsstoffen. Jarenlang waren er geschillen binnen de Coonawarra regio over welke wijngaarden met recht als “Coonawarra” konden worden beschouwd, en welke buiten de grenzen lagen. De bodem zelf werd de beslissende factor, waarbij de landen met rode terra rossa-grond visueel te onderscheiden waren van de zwarte grond die in de hele regio werd aangetroffen.
Coonawarra’s nabijheid van de Zuidelijke Oceaan geeft het een mild zeeklimaat, met mediterrane effecten in de zomer gematigd door de koele bries die van de zee komt. Deze afkoeling van de wijnstokken is van cruciaal belang voor de rijkdom en complexiteit van de wijnen van de regio, omdat het de rijpingsperiode verlengt. Dit resulteert in een breed scala aan smaakontwikkeling. De vele zonuren stellen druiven ook in staat om volledige fenolische en suikerrijpheid te bereiken, terwijl koude nachten allemaal voor het behoud van de zuurgraad. De gemiddelde temperatuur gedurende de wintermaanden is slechts 9.8C met vorst een regelmatige bedreiging in de lente.
Naast Cabernet heeft de regio ook enig succes gevonden met zijn Chardonnay, Malbec, Merlot, Petit Verdot, Pinot noir, Riesling, Sauvignon blanc, Semillon en Shiraz.
Mount Gambier
In de zuidoostelijke hoek van groot Southern Australia ligt Mount Gambier, een regio met een klein volume dankzij de 251ha wijngaarden en slechts 21 geregistreerde eigenaren. De eerste aanplant van wijnstokken vond plaats in 1982. De regio ontving in 2010 haar GI status. Het klimaat is koel mediterraan dankzij de nabijheid van de Zuidelijke Oceaan. Tevens vermindert deze oceaan het risico op voorjaarsvorst tijdens de knoppen ontluiken. De vruchtbare vulkanische bodem is gecreëerd door de Newer Volcanics Province (een geologisch gebied met langdurige vulkanische activiteit). In de loop der jaren is as verweerd tot goed drainerende, zeer vruchtbare leem dat het dieper gelegen kalksteen bedekt.
Witte druivenrassen overheersen in de hele regio, met name Riesling, Sauvignon Blanc en Chardonnay. De nadruk ligt op aroma’s van tropische en steenfruit in de witte wijnen. Van de rode variëteiten is Pinot Noir de belangrijkste die gedijt in de koele omstandigheden. Tevens vinden we ook Shiraz.
Robe
De regio kreeg in 2006 de officiële GI-status. Het ontleent har naam aan de historische vissershaven met dezelfde naam. De wijnindustrie was hier een late nieuwkomer, waarbij visserij en toerisme een grote rol speelden in de lokale economie tot de jaren 1990. Sindsdien is er een gestage groei in de aanplant van wijngaarden (730ha in 2022) en heeft deze kleine regio zich gevestigd als een van de premium wijnproducenten.
Net als het noordelijk gelegen Mount Benson, beïnvloedt de afkoelende effecten van de Zuidelijke Oceaan het klimaat en de druiventeeltomstandigheden van de regio. Deze maken het rijpingsseizoen, vooral de zomers, koeler dan de binnenlanden in het oosten, waardoor het groeiseizoen verlengt. Dit is een van de redenen dat de wijnen van Robe een vergelijkbare intensiteit en diepte vertonen als die van Mount Benson. De hellingen van het Woakwine-gebergte zijn ideaal voor rode druivenrassen als Cabernet Sauvignon en Shiraz en biedt enige bescherming tegen de sterke en koelende wind die van de Zuidelijke Oceaan afkomstig is. Ook de vele meren matigen de koele temperaturen. De bodem is divers en varieert van terra rosso tot zandleem op kalksteenruggen tot kalkhoudend zand op de kustvlaktes.
Mount Benson
Aan de westelijke kalksteenkust vinden we de regio Mount Benson. Het is een van de kleinste regio’s in de Limestone Coast-zone met 500ha en ook een van de jongste, met de eerste commerciële wijngaarden die pas in 1989 zijn geplant. Sindsdien is de wijnindustrie van de regio getuige geweest van een gestage groei met veel bekende lokale en internationale namen die zich hier vestigen – met name Michel Chapoutier van de Rhône-vallei en het Belgische wijnhuis Kreglinger. Op basis van haar potentieel als kwaliteitswijnregio kreeg Mount Benson in 1997 de GI status.
De oceaaninvloed verkoelt de zomertemperaturen dan bijvoorbeeld Coonawarra in het oosten, met een gemiddelde van 19C. Dit resulteert in een langer groeiseizoen met meer hangtijd voor de druiven – waardoor een rijk en complex fruitprofiel ontstaat. Mede ondersteunt door de kalkrijke bodem. Dit zijn een van de kenmerken die kwaliteitswijnboeren naar Mount Benson trekken.
Shiraz is hier de meest succesvolle druif en produceert intens gearomatiseerde wijnen; de beste voorbeelden komen van de wijnstokken met een lagere opbrengst. De iconische status is het resultaat van vele bekroonde wijnen en de betrokkenheid van het merk Chapoutier. De noordelijke Rhône-ervaring om de stijl van deze wijnen te verbeteren door Viognier toe te voegen, is hier ook behoorlijk populair. Cabernet Sauvignon is de andere belangrijke rode druivensoort. Sauvignon Blanc is de witte druif bij uitstek, vanwege de koelere groeiomstandigheden, en produceert enkele van de beste wijnen van deze variëteit in Australië.
Deze site maakt gebruik van cookies, zodat wij je de best mogelijke gebruikerservaring kunnen bieden. Cookie-informatie wordt opgeslagen in je browser en voert functies uit zoals het herkennen wanneer je terugkeert naar onze site en helpt ons team om te begrijpen welke delen van de site je het meest interessant en nuttig vindt.
Strikt noodzakelijke cookies
Strikt noodzakelijke cookie moet te allen tijde worden ingeschakeld, zodat we je voorkeuren voor cookie instellingen kunnen opslaan.
Als je deze cookie uitschakelt, kunnen we je voorkeuren niet opslaan . Dit betekent dat elke keer dat je deze site bezoekt het nodig is om cookies weer in te schakelen of uit te schakelen.
