Verrassend avondje van onbekende regio’s

Reeds enige tijd in de planning, maar eindelijk opgezet, een verrassend avondje met als proeverij thema onbekende Spaanse regio’s. Het idee erachter is om eens weg te blijven van de grote bekende regio’s als Rioja en Castilla y Léon. Maar om juist de onbekende zijde van Spanje te verkennen. Spanje is veel veelzijdiger dan je zou denken met vooral een grote verscheidenheid aan witte wijnen en lokale druivensoorten. Ervaar de gezelligheid van een avondje proeven van wijnen die verrassend goed zijn uit de onbekende Spaanse regio’s.

Val do Galir Godella 2021

We trappen de proeverij af met de Godello van het wijnhuis Pagos del Galir. Deze witte wijn van de Godello druif is afkomstig uit de regio Valdeoras DO. Deze regio is één van de weinige regio’s waar deze druif staat aangeplant. De druivenstokken staan aangeplant op arme leistenen bodem op de premier cru wijngaard A Malosa in het dorp Entoma. Hier worden de druiven vanwege de steile wijngaard handgeplukt. De wijn ondergaat koude maceratie (schilweking) voor optimale extractie van aroma’s. Vervolgens rijpt de wijn gedurende 6 maanden op haar lie in RVS tanks van 500lt.

De wijn is groengeel van kleur met lichte intensiteit. In de neus neem je direct de mineralen waar die afkomstig zijn van de arme leistenen bodem met citrusfruit en kruiden. De wijn heeft een volle body met een aangename zuurgraad. Je bespeurt een lichte honing ondertoon, toast, kruidigheid maar ook aromatisch fruit waaronder ananas en citrus. De afdronk is lang.

Geniet van deze wijn bij vis, vegetarische gerechten of wit vlees.

Awards: 92 punten Decanter

Mar de Frades 2007

Vlak aan de kust in Rias Baixas DO vinden we de subregio Val do Salnes. Op het uiterste puntje aan de monding van de rivier Umia ligt de wijngaard van het huis Mar de Frades. Dit betekent letterlijk “Zee van Broeders” en verwijst naar de plaats waar de pelgrims aan land kwamen om door te trekken naar Santiago de Compostela. Door de sterk gefragmenteerde kleine wijngaarden, werkt Mar de Frades samen met ongeveer 150 lokale wijnboeren. De Albarino druiven zijn handgeplukt en ondergaan rijping op RVS en tevens enkele maanden fles.

Iedereen kan een foutje maken, zo ook ik. Ik had niet goed op de jaargang gelet, want een 2007 Albarino is toch echt wel te oud. Maar toch is alleen de fles al de moeite waard. Wanneer deze fles goed gekoeld wordt, verschijnt er een zeilschip op het etiket. Ook de fles zelf is bijzonder, diep blauw van kleur.

De wijn neeg reeds naar het bruin toe. De oorzaak hiervan is de oxidatie die de wijn heeft ondergaan door te lang op fles te blijven liggen. In de neus was de wijn muf terwijl deze origineel juist naar citrusfruit en bloemen behoorde te ruiken.

In de mond kwam ondanks de oudheid een bijzondere complexiteit naar voren. Een duidelijke ziltheid en minerale tonen waren merkbaar.

Schenk deze (jonge) wijn als aperitief of schaal- en schelpdieren.

Award: 95 punten Decanter – maar dan moet die natuurlijk nog wel jong zijn

Dominio de Fontana Blanco

We zakken af naar het midden van Spanje, Ucles DO ligt in Castilla La Mancha. De laatstgenoemde is de grootste aaneengesloten wijnregio ter wereld met maar liefts 440.000ha. Echter Ucles DO is een geheel andere regio met haar leembodem op een 900m hoogte. Hier vinden we bijzondere wijn van Sauvignon Blanc vermengd met Verdejo.

Deze blend van 70% Sauvignon en 30% Verdejo is geheel biologisch bereid op de 400ha van Bodegas Fontana. De druiven krijgen rustig de tijd om te rijpen en hun frisheid te behouden. De hoogte draagt bij aan het koelere klimaat dan in de rest van La Mancha. En de droogte in het gebied voorkomen wijngaardziektes.

De bleke groengele wijn levert aangename aroma’s van onder andere peren, kruisbessen en vers gemaaid gras op. Een wijn met een zachte volle smaak, vriendelijk en aangenaam fris met tonen van citrus fruit. Lange afdronk met veel finesse en elegantie.

De wijn is heerlijk bij salades, gamba’s of tapas.

El Patito Feo

Na ons uitstapje in midden Spanje, gaan we weer terug naar Galicië, wel te verstaan naar Ribeiro DO. Dit ligt tussen Rias Baixas en Valdeorras in. Het is één van de oudste DO regio’s in Spanje. Hier vinden we Torontes en Treixadura druivensoorten, waarvan de laatste slechts 15% aangeplant staan. Zo zie je maar weer dat op dit avondje ook in de onbekende regio’s van Spanje wijnen verrassend lekker zijn, ware pareltjes!

El Patito Feo – de lelijke eendje – is een wijn van het huis Bodega Pateiro. Het is een 100% Treixadura van een 15 jaar oud perceel in de Avia vallei. De wijn is organisch en rijpt op lie gedurende 7 maanden in RVS vaten, om daarna nog 2 maanden in 300lt oude Frans eiken vaten te rijpen. Leuk detail is dat de schilweking plaats vindt zonder dat de schillen worden ondergedompeld voor extra extractie van aroma’s (“racking”). Terwijl de vergisting op gang wordt gebracht door wilde gist en dus geen gist wordt toegevoegd.

Desondanks heeft deze groengele wijn met een tint van goud een expressieve neus van grapefruit en witte bloesem met een vleugje basilicum. De frisse wijn met een bovengemiddelde zuurgraad heeft een volle (vette) body. Aroma’s van limoen en grapefruit overspoelen de mond waarna de afdronk aanhoudend is en gedragen wordt door minerale ondertonen.

Het is een zeer rijke complexe wijn die zeker een groot favoriet is.

Torres Sons de Prades 2021

We blijven in het noorden maar schuiven op naar het oosten. Hier ligt in Catalunya de regio Conca de Barbera. Deze regio ligt hoger dan het warme Penedès wat westelijk ligt. En dat vertaalt zich in de wijn. Het koelere klimaat brengt frissere wijnen voort van onder andere Chardonnay. Het brengt fabelachtige wijnen voort die vergelijkbaar kunnen zijn met de Bourgogne.

De Sons de Prades – Geluiden van ons Verleden – is van het zeer bekende wijnhuis Torres. De wijngaard staat aangeplant op de berg Prades die de zee invloed vermindert. De diepe kalkrijke kleigronden, rijk aan slib, met matige drainage levert uitmuntende wijnen voort. De wijn is subtiel dankzij de 30% die houtrijping krijgt gedurende 6 maanden.

Dat levert een elegante, licht ‘oaky’ chardonnay op met de smaak van perzik, vanille, mandarijn en tijm. Heerlijk bij pasta met kreeft of paddenstoelenrisotto.

Awards: 93 punten James Suckling.

Val do Galir Mencia 2020

Om nog even terug te grijpen naar Valdeorras, hebben we ook de andere druivensoort die in deze regio aangeplant staat. De rode Mencia staat vooral op leisteen bodem en ook hier geldt handmatige oogst. Net als bij de Godello vindt 48 uur durende koude maceratie plaats om de fruit aroma’s te behouden. Ook werden de druiven ontsteelt, maar niet geplet. Wederom om de primaire aroma’s te behouden. De wijn rijpt gedurende 10 maanden op 500lt Frans eiken vaten.

De kleur van de wijn is diep paars van kleur. In de neus intense aroma’s van rood maar vooral zwart fruit. Begeleid door specerijen en balsamico. Het palet is gebalanceerd en complex met een volle body. Verder is de tannine niet overheersend, maar wel merkbaar. Aroma’s van bramen, kers, maar ook drop, laurier, rozemarijn en tijm zijn in de afdronk te bespeuren.

De wijn is heerlijk bij gevogelte.

Awards: 90 punten Wine Spectator en 90 punten James Suckling.

Abadengo Roble

In Arribes is er eigenlijk maar één noemenswaardige druivensoort, de Juan Garcia. Deze is ook nergens anders te vinden. Arribes DO ligt langs de rivier de Duero waar deze naar het zuiden afbuigt en de grens met Portugal vormt. Het kenmerkt zich door haar steile hellingen en zanderige en granieten bodem. Juan Garcia staat hier aangeplant als lage struiken waar de wind goed doorheen kan waaien. Dit is nodig omdat de druiven variëteit uiterst gevoelig is voor de schimmel grijsrot.

De bijzondere wijn van Bodegas Ribera de Pelazas is gemaakt in het hart van het Nationale Park Arribes del Duero. De wijngaarden voor de Abadengo wijn zijn meer dan 60 jaar oud.  De wijn rijpt 12 maanden op frans eikenhout.

De wijn heeft een kersenrode kleur, waarbij in de neus rood fruit, specerijen en vanille kan worden waargenomen. In de mond bespeur je een volle body met prettige zuurgraad. De tannine is zacht en de wijn heeft een gemiddelde alcohol. Het pallet is complex met overwegend aroma’s van kersen, frambozen, rode bes, specerijen, toast door de houtrijping. De afdronk is prettig.

Schenk de wijn gegrild vlees.

Lavia Plus 2016

In het zuidoosten van Spanje ligt het prachtige en gezellig Bullas DO waar Monastrell staat aangeplant. Deze is niet zo onbekend als je mogelijk zou denken. De Franstalige benaming is Mourvèdre vooral bekend van de zuidelijke GSM blend. Het is Bodega Molino y Lagares de Bullas die het project omarmd heeft en in 2003 gestart is. De oorsprong is een groep wijn liefhebbers die graag grote wijnen wilden voortbrengen in Bullas van organische druiven. En of dat gelukt is! Het resultaat is deze prachtige Lavia Plus. Op een 800m hoogte staan 40 jaar oude wijnstokken op 12ha aangeplant. De bodem is alluviaal maar arm.

De druiven worden met de hand geplukt. Terwijl de fermentatie met inheemse gist plaatsvindt in 100hl houten vaten onder temperatuur controle.    

Deze Lavia Plus heeft een rode kleur met paarse tinten en een gemiddelde intensiteit. Ze heeft een intens boeket van zwart fruit, eucalyptis en balsamico aroma’s van de 12 maanden rijping op frans eiken. Het evenwichtige mondgevoel denkt aan noten, bramen, zwarte bessen. Ze voelt zijdezacht aan waarbij tannine geheel geintegreerd is in de wijn en een fijn spel speelt met de zuurgraad en de 14.5% alcohol. Deze wijn is een feestje waarbij de afdronk eigenlijk niet ophoudt, je blijft genieten.

Deze wijn gaat prima bij oude kazen, rood vlees of varkensvlees.

Awards: 92 punten Parker

Kortom

Al met al hebben we een heerlijk ontspannen avondje gehad waarbij we veel onbekende regio’s hebben ontdekt met wijnen die echt wel verrassend goed zijn. We hebben enorm interessante discussies gevoerd, over wijn maar ook over alledaagse zaken en voor je het weet is het al weer laat geworden. We waren het unaniem over eens, de Lavia Plus is een fantastische wijn, maar ook de Patito Feo is ge-wel-dig. Ook de Abadengo viel goed in de smaak, terwijl de andere wijnen op dit avondje uit deze onbekende regio’s ook verrassend waren.

Dit was de eerste avond van een serie van drie. De volgende avond moet nog gepland gaan worden.

Heeft u ook interesse om eens een gezellig avondje te ervaren? Neem dan even contact met ons op of boek gewoon via de website!

Waanzinnig Albarino uit koel Rías Baíxas

We trappen deze blog serie af in Galicië, in het uiterst noordwesten van het Iberisch schiereiland. Het is een enorm mooi gebied in het groene Spanje dat ligt ingeklemd tussen de Atlantische oceaan en de Cordillera Cantábrica. De oceaan invloeden zorgen voor een  koel klimaat in Rías Baíxas en hier kan je een waanzinnig Albarino vinden.

Waanzinnig Alabarino uit koel Rías Baíxas

Pas in 1988 is Rias Baixas verheven tot DO status, waarmee de regio erkenning voor haar wijn kwaliteit kreeg. De regio wordt gekenmerkt door een steile kustlijn met vele inhammen (zogenaamde rías) met pittoreske vissersdorpjes. Landinwaarts bieden bergwegen en steile valleien een adembenemende reis naar de Spaanse binnenlanden. In Pontevedra ligt de grootste stad, Vigo. Maar de bekendste is waarschijnlijk wel Santiago del Compostela.

Hier vinden we ongeveer 4.500ha aan wijngaarden (per 2019) van vooral Albarino. Niet toevallig grenst Rías Baíxas aan de nabijgelegen Ribeiro in het oosten en Minho in het zuidelijk gelegen Portugal. In deze drie gebieden vinden we overwegend wijnen van Albarino.

Grote historie van Galicia

Horreos

Galicia heeft een Keltische oorsprong, hoewel de Romeinse invloeden veel duidelijker aanwezig zijn. Deze oorsprong is nog terug te vinden in de naam, het gebruik van doedelzakken en de “horreos”. Dit laatste is een schuur gebouwd op een stenen paddestoelvormige poten met gaten in de muren om graan en mais te bewaren. Dit was een ideale constructie om te voorkomen dat muizen konden genieten van de voorraad.

De taal en cultuur zijn echter volledig Romeins en vertonen grote gelijkenissen met noord-Portugal.

In de 16e en 17e eeuw brachten de overzeese handel met vooral Zuid-Amerika grote welvaart, wat terug te zien is in de barokke architectuur in plaatsen zoals Santiago. Vervolgens kende het achterland in de 18e en 19e eeuw een leegloop, mensen trokken vooral naar de steden aan de kust. In eerste instantie namen aanplant en productie in de 19e eeuw toe, waardoor er overcapaciteit  ontstond toen handelsoorlogen en exportverboden werden opgelegd. Waarna phylloxera de wijngaarden verwoestte. Tijdens de herplant van hybride en inheemse variëteiten in de 20e eeuw, begon Albarino zich te ontpoppen tot de ster van de regio.

Recente ontwikkelingen blazen nieuw leven in het gebied. In 1980 is de officiële benaming “La Denominacion Especifica Albarino” gecreëerd. Na de Spaanse toetreding tot de EU, werd de naam gewijzigd naar DO Rías Baíxas omdat volgens EU wetgeving de naam niet naar een druivensoort mag verwijzen. Mede met geld dat uit Madrid en EU afkomstig is, past men boerderijen en wijngaarden aan. Dit is in grote mate mede te danken aan de opwaardering van de Albarino wijnen tot DO.

Klimaat en geologie

Door haar ligging heeft Rias Baixas een Atlantisch zee klimaat. Door de kustligging is Val do Saines één van de koudste subzones. Hoewel de zomers erg droog kunnen zijn, kenmerkt de regio zich als een nat klimaat. Waar ook de invloed van nevel en mist vanuit zee aan bijdragen. Daarom dienen wijnboeren op te letten op de meeldauw en andere schimmels. Vandaar ook dat de druivenstokken van oudsher worden opgebonden in hoge pergola’s. De wind kan de druiven beter beschermen tegen schimmels. Deze frisse zeewind draagt tevens bij aan een heel mooie zuurgraad.

De geologie is opgebouwd uit een roze gekleurd graniet met zilver-zwarte kwarts deeltjes. De gemiddelde hoogte is 500m met uitlopers tot de 2.000m hoge pieken langs de Miño vallei dat de grens vormt met Portugal.

Druivenvariëteiten

Binnen de wetgeving van DO Rías Baíxas zijn 11 variëteiten toegestaan waaronder de geweldige Albarino. Verder zijn er nog 6 blauwe en 4 witte druiven toegestaan. De Albarino (of in Portugees Alvarinho) staat voor maar liefst 90% aangeplant. De beste wijnen vind je in Val do Salnes waar deze kleine druif knapperige frisse wijnen voortbrengt met veel fruit en verfijnde aroma’s. Elders in de regio geeft deze druif ook fruitige wijnen, maar vlakken overige aroma’s een beetje af.

De herkomst van deze druif is nog niet vastgesteld. De Spanjaarden geven aan dat het een voorloper is van de Duitse Riesling. Terwijl andere stemmen opgaan die zeggen dat het een Rieslingkloon is die door Duitse monniken naar Spanje is geëxporteerd. Feit is wel dat Abarino, net als Riesling goed gedijt op steenachtige bodem en levert heel pure wijnen wanneer geen houtrijping wordt toegepast. De wijnen kunnen ook goed ouderen.

Teixadura

Een andere belangrijke druif is de Teixadura. Deze druif vindt haar oorsprong in Rias Baixas en vind je veel in Condado del Tea. Hier noemen ze de wijnen ook wel “Condado-wijnen” en zijn samengesteld uit 70% Teixadura en Albarino en 30% overige druiven die volgens de DO wetgeving zijn toegestaan.

Loureira Blanca

De Marqués ofwel Loureira Blanca is de derde belangrijkste druivensoort die vooral in O Rosal staat aangeplant. Dit is een belangrijke smaakversterker voor Albarino.

De andere witte druivensoorten zijn Caiño Blanco en Torrentés (wellicht u bekend uit Argentinië). Voor rood zijn het de relatief onbekende Brancellao, Caiño Tinto, Espadeiro, Loureira Tinta, Mencia en Sousón. Echter deze spelen nagenoeg een onbelangrijke rol, hoewel de aanplant langzaam aangroeit.

De wijnen met DO Rías Baíxas zijn van 100% Albarino druiven met ten minste 11.3% alcohol. Deze herken je aan het etiket waarop “Rias Baixas Albarino” staat. Of de wijn is gemaakt van tenminste 85% Albarino met minimaal 10% alcohol. Wanneer de wijn op hout heeft gerijpt, staat op het etiket “Rias Baixas Barrica”.

De subgebieden van Rías Baíxas

Val do Salnes

Dit is het grootste en beste productiegebied (~65% van de jaarproductie) en de wijngaarden liggen vooral rond de stad Cambados. Het kent een rotsachtige zone met alluviale bodems rond de rivier Umia. Zoals aangegeven is dit de koudste subzone. De gemiddelde jaar temperatuur bedraagt 13C terwijl vrieskou en extreme hitte (boven 30C) hier een zeldzaamheid zijn. De gemiddelde neerslag is 1.500mm.

Witte Val do Salnes wijnen zijn gemaakt van tenminste 70% Albarino met een minimum alcoholpercentage van 10%. De wijnen hebben een mooi, sprankelend fris zoutachtig karakter. De waanzinnig goede Albarino wijnen van een koel gelegen wijngaard in deze subzone in Rías Baíxas hebben zure fruitsmaken op citrus en groen fruit gebaseerd. Terwijl de zonnigere wijngaarden de neiging hebben om rijp tropisch fruit weer te geven. Het belangrijkste verschil met andere wijnen in deze klasse is hun krachtige en lange afdronk.

Condado do Tea

Het tweede grootste gebied is Condado met ongeveer 20% van de jaarproductie. Het hooggelegen Condado do Tea kent een gemiddelde temperatuur van 13C tot 15C. Echter kan wel extreme hete zomers met temperaturen boven de 40C en koude winters ervaren. De neerslag varieert tussen 1.500 tot 2.000mm. De bodem wordt gekenmerkt door haar granietgesteente en leilagen. Waarbij de leisteen de warmte absorbeert en reflecteert wat de rijping stimuleert.

De witte Condado del Tea zijn van minstens 70% albarino of 70% treixadura (of een blend van de twee) met een natuurlijk minimum alcoholpercentage van 10%. De Condado wijnen hebben misschien een meer ontspannen karakter, meer aards en minder fruit

O Rosal

In het uiterste zuidwesten rondom de stad A Guarda ligt het derde grootste productiegebied O Rosal (~9%). Hier zijn veel gelijkenissen met Condado do Tea met een gemiddelde jaartemperatuur van 14C. en dezelfde hoeveelheid neerslag. De wijngaarden zijn in terrasvorm aangelegd op de steile hellingen boven de rivier de Miño met uitzicht over de Vinho Verde in Portugal. Hierbij is de bovenste deklaag ook alluviaal.

De witte O Rosal wijnen hebben minstens 70% Albarino of 70% Loureira (of een blend van beiden) met tevens minimaal 10% alcohol. De rode O Rosal heeft minimaal 9.5% alcohol. De Rosal wijnen hebben meestal zachter, perzikachtig fruit met een vol mondgevoel. Wanneer geblend met Loureira, bespeur je een bloemige noot aan de wijn.

De kleinere Soutomaior en Ribeira do Ulla

Daar waar Soutomaior als kleinste gebied in het zuidwesten ligt. Vinden we het grotere Ribera do Ulla in het noorden.

Soutomaior ligt in de heuvels aan de inham Rias de Vigo en treedde in 1996 toe tot de DO Rías Baíxas. Het kenmerkt zich door lichte zanderige bodem bezaait met graniet. Er zijn slechts 12ha wijngaarden verdeelt over drie wijnhuizen.  De wijnen zijn strak en mineraalachtig.

Ribeira ligt iets verder landinwaarts en is kent daarmee een iets warmer klimaat, vergelijkbaar met Condado. Dit is de nieuwste subregio die in 2000 is toegetreden. De wijngaarden zijn aangeplant op de heuvels en vlaktes langs beide oevers van de rivier de Ulla. De bodem is rijk en alluviaal, wat zeer fruitige gemakkelijk drinkbare witte wijnen oplevert.

Koel 2021 in Rías Baíxas voor een waanzinnig goede Albarino

Het jaar 2021 gaat de boeken in als ongewoon koeler en atypisch regenval patroon. Hierdoor was het eindeloos wachten op de veraison in koel Rías Baíxas, maar de waanzinnig goede Albarino hield uitstekend stand. Ondanks de meeldauw en het verwijderen van druiven die geïnfecteerd raakten met botrytis. De milde zomer en hoge opbrengsten resulteerden in lagere alcoholgehalte maar met een goede zuurgraad en een heel verfijnd balans.

Zo komt alles samen in de Serra da Estrela, een mooie wijn uit de subregio O Rosal. Frisheid, mineralen, steenfruit. Heel mooi pure wijn die gedronken wordt naast alles wat uit het water komt.