Verrassend avondje van onbekende regio’s

Reeds enige tijd in de planning, maar eindelijk opgezet, een verrassend avondje met als proeverij thema onbekende Spaanse regio’s. Het idee erachter is om eens weg te blijven van de grote bekende regio’s als Rioja en Castilla y Léon. Maar om juist de onbekende zijde van Spanje te verkennen. Spanje is veel veelzijdiger dan je zou denken met vooral een grote verscheidenheid aan witte wijnen en lokale druivensoorten. Ervaar de gezelligheid van een avondje proeven van wijnen die verrassend goed zijn uit de onbekende Spaanse regio’s.

Val do Galir Godella 2021

We trappen de proeverij af met de Godello van het wijnhuis Pagos del Galir. Deze witte wijn van de Godello druif is afkomstig uit de regio Valdeoras DO. Deze regio is één van de weinige regio’s waar deze druif staat aangeplant. De druivenstokken staan aangeplant op arme leistenen bodem op de premier cru wijngaard A Malosa in het dorp Entoma. Hier worden de druiven vanwege de steile wijngaard handgeplukt. De wijn ondergaat koude maceratie (schilweking) voor optimale extractie van aroma’s. Vervolgens rijpt de wijn gedurende 6 maanden op haar lie in RVS tanks van 500lt.

De wijn is groengeel van kleur met lichte intensiteit. In de neus neem je direct de mineralen waar die afkomstig zijn van de arme leistenen bodem met citrusfruit en kruiden. De wijn heeft een volle body met een aangename zuurgraad. Je bespeurt een lichte honing ondertoon, toast, kruidigheid maar ook aromatisch fruit waaronder ananas en citrus. De afdronk is lang.

Geniet van deze wijn bij vis, vegetarische gerechten of wit vlees.

Awards: 92 punten Decanter

Mar de Frades 2007

Vlak aan de kust in Rias Baixas DO vinden we de subregio Val do Salnes. Op het uiterste puntje aan de monding van de rivier Umia ligt de wijngaard van het huis Mar de Frades. Dit betekent letterlijk “Zee van Broeders” en verwijst naar de plaats waar de pelgrims aan land kwamen om door te trekken naar Santiago de Compostela. Door de sterk gefragmenteerde kleine wijngaarden, werkt Mar de Frades samen met ongeveer 150 lokale wijnboeren. De Albarino druiven zijn handgeplukt en ondergaan rijping op RVS en tevens enkele maanden fles.

Iedereen kan een foutje maken, zo ook ik. Ik had niet goed op de jaargang gelet, want een 2007 Albarino is toch echt wel te oud. Maar toch is alleen de fles al de moeite waard. Wanneer deze fles goed gekoeld wordt, verschijnt er een zeilschip op het etiket. Ook de fles zelf is bijzonder, diep blauw van kleur.

De wijn neeg reeds naar het bruin toe. De oorzaak hiervan is de oxidatie die de wijn heeft ondergaan door te lang op fles te blijven liggen. In de neus was de wijn muf terwijl deze origineel juist naar citrusfruit en bloemen behoorde te ruiken.

In de mond kwam ondanks de oudheid een bijzondere complexiteit naar voren. Een duidelijke ziltheid en minerale tonen waren merkbaar.

Schenk deze (jonge) wijn als aperitief of schaal- en schelpdieren.

Award: 95 punten Decanter – maar dan moet die natuurlijk nog wel jong zijn

Dominio de Fontana Blanco

We zakken af naar het midden van Spanje, Ucles DO ligt in Castilla La Mancha. De laatstgenoemde is de grootste aaneengesloten wijnregio ter wereld met maar liefts 440.000ha. Echter Ucles DO is een geheel andere regio met haar leembodem op een 900m hoogte. Hier vinden we bijzondere wijn van Sauvignon Blanc vermengd met Verdejo.

Deze blend van 70% Sauvignon en 30% Verdejo is geheel biologisch bereid op de 400ha van Bodegas Fontana. De druiven krijgen rustig de tijd om te rijpen en hun frisheid te behouden. De hoogte draagt bij aan het koelere klimaat dan in de rest van La Mancha. En de droogte in het gebied voorkomen wijngaardziektes.

De bleke groengele wijn levert aangename aroma’s van onder andere peren, kruisbessen en vers gemaaid gras op. Een wijn met een zachte volle smaak, vriendelijk en aangenaam fris met tonen van citrus fruit. Lange afdronk met veel finesse en elegantie.

De wijn is heerlijk bij salades, gamba’s of tapas.

El Patito Feo

Na ons uitstapje in midden Spanje, gaan we weer terug naar Galicië, wel te verstaan naar Ribeiro DO. Dit ligt tussen Rias Baixas en Valdeorras in. Het is één van de oudste DO regio’s in Spanje. Hier vinden we Torontes en Treixadura druivensoorten, waarvan de laatste slechts 15% aangeplant staan. Zo zie je maar weer dat op dit avondje ook in de onbekende regio’s van Spanje wijnen verrassend lekker zijn, ware pareltjes!

El Patito Feo – de lelijke eendje – is een wijn van het huis Bodega Pateiro. Het is een 100% Treixadura van een 15 jaar oud perceel in de Avia vallei. De wijn is organisch en rijpt op lie gedurende 7 maanden in RVS vaten, om daarna nog 2 maanden in 300lt oude Frans eiken vaten te rijpen. Leuk detail is dat de schilweking plaats vindt zonder dat de schillen worden ondergedompeld voor extra extractie van aroma’s (“racking”). Terwijl de vergisting op gang wordt gebracht door wilde gist en dus geen gist wordt toegevoegd.

Desondanks heeft deze groengele wijn met een tint van goud een expressieve neus van grapefruit en witte bloesem met een vleugje basilicum. De frisse wijn met een bovengemiddelde zuurgraad heeft een volle (vette) body. Aroma’s van limoen en grapefruit overspoelen de mond waarna de afdronk aanhoudend is en gedragen wordt door minerale ondertonen.

Het is een zeer rijke complexe wijn die zeker een groot favoriet is.

Torres Sons de Prades 2021

We blijven in het noorden maar schuiven op naar het oosten. Hier ligt in Catalunya de regio Conca de Barbera. Deze regio ligt hoger dan het warme Penedès wat westelijk ligt. En dat vertaalt zich in de wijn. Het koelere klimaat brengt frissere wijnen voort van onder andere Chardonnay. Het brengt fabelachtige wijnen voort die vergelijkbaar kunnen zijn met de Bourgogne.

De Sons de Prades – Geluiden van ons Verleden – is van het zeer bekende wijnhuis Torres. De wijngaard staat aangeplant op de berg Prades die de zee invloed vermindert. De diepe kalkrijke kleigronden, rijk aan slib, met matige drainage levert uitmuntende wijnen voort. De wijn is subtiel dankzij de 30% die houtrijping krijgt gedurende 6 maanden.

Dat levert een elegante, licht ‘oaky’ chardonnay op met de smaak van perzik, vanille, mandarijn en tijm. Heerlijk bij pasta met kreeft of paddenstoelenrisotto.

Awards: 93 punten James Suckling.

Val do Galir Mencia 2020

Om nog even terug te grijpen naar Valdeorras, hebben we ook de andere druivensoort die in deze regio aangeplant staat. De rode Mencia staat vooral op leisteen bodem en ook hier geldt handmatige oogst. Net als bij de Godello vindt 48 uur durende koude maceratie plaats om de fruit aroma’s te behouden. Ook werden de druiven ontsteelt, maar niet geplet. Wederom om de primaire aroma’s te behouden. De wijn rijpt gedurende 10 maanden op 500lt Frans eiken vaten.

De kleur van de wijn is diep paars van kleur. In de neus intense aroma’s van rood maar vooral zwart fruit. Begeleid door specerijen en balsamico. Het palet is gebalanceerd en complex met een volle body. Verder is de tannine niet overheersend, maar wel merkbaar. Aroma’s van bramen, kers, maar ook drop, laurier, rozemarijn en tijm zijn in de afdronk te bespeuren.

De wijn is heerlijk bij gevogelte.

Awards: 90 punten Wine Spectator en 90 punten James Suckling.

Abadengo Roble

In Arribes is er eigenlijk maar één noemenswaardige druivensoort, de Juan Garcia. Deze is ook nergens anders te vinden. Arribes DO ligt langs de rivier de Duero waar deze naar het zuiden afbuigt en de grens met Portugal vormt. Het kenmerkt zich door haar steile hellingen en zanderige en granieten bodem. Juan Garcia staat hier aangeplant als lage struiken waar de wind goed doorheen kan waaien. Dit is nodig omdat de druiven variëteit uiterst gevoelig is voor de schimmel grijsrot.

De bijzondere wijn van Bodegas Ribera de Pelazas is gemaakt in het hart van het Nationale Park Arribes del Duero. De wijngaarden voor de Abadengo wijn zijn meer dan 60 jaar oud.  De wijn rijpt 12 maanden op frans eikenhout.

De wijn heeft een kersenrode kleur, waarbij in de neus rood fruit, specerijen en vanille kan worden waargenomen. In de mond bespeur je een volle body met prettige zuurgraad. De tannine is zacht en de wijn heeft een gemiddelde alcohol. Het pallet is complex met overwegend aroma’s van kersen, frambozen, rode bes, specerijen, toast door de houtrijping. De afdronk is prettig.

Schenk de wijn gegrild vlees.

Lavia Plus 2016

In het zuidoosten van Spanje ligt het prachtige en gezellig Bullas DO waar Monastrell staat aangeplant. Deze is niet zo onbekend als je mogelijk zou denken. De Franstalige benaming is Mourvèdre vooral bekend van de zuidelijke GSM blend. Het is Bodega Molino y Lagares de Bullas die het project omarmd heeft en in 2003 gestart is. De oorsprong is een groep wijn liefhebbers die graag grote wijnen wilden voortbrengen in Bullas van organische druiven. En of dat gelukt is! Het resultaat is deze prachtige Lavia Plus. Op een 800m hoogte staan 40 jaar oude wijnstokken op 12ha aangeplant. De bodem is alluviaal maar arm.

De druiven worden met de hand geplukt. Terwijl de fermentatie met inheemse gist plaatsvindt in 100hl houten vaten onder temperatuur controle.    

Deze Lavia Plus heeft een rode kleur met paarse tinten en een gemiddelde intensiteit. Ze heeft een intens boeket van zwart fruit, eucalyptis en balsamico aroma’s van de 12 maanden rijping op frans eiken. Het evenwichtige mondgevoel denkt aan noten, bramen, zwarte bessen. Ze voelt zijdezacht aan waarbij tannine geheel geintegreerd is in de wijn en een fijn spel speelt met de zuurgraad en de 14.5% alcohol. Deze wijn is een feestje waarbij de afdronk eigenlijk niet ophoudt, je blijft genieten.

Deze wijn gaat prima bij oude kazen, rood vlees of varkensvlees.

Awards: 92 punten Parker

Kortom

Al met al hebben we een heerlijk ontspannen avondje gehad waarbij we veel onbekende regio’s hebben ontdekt met wijnen die echt wel verrassend goed zijn. We hebben enorm interessante discussies gevoerd, over wijn maar ook over alledaagse zaken en voor je het weet is het al weer laat geworden. We waren het unaniem over eens, de Lavia Plus is een fantastische wijn, maar ook de Patito Feo is ge-wel-dig. Ook de Abadengo viel goed in de smaak, terwijl de andere wijnen op dit avondje uit deze onbekende regio’s ook verrassend waren.

Dit was de eerste avond van een serie van drie. De volgende avond moet nog gepland gaan worden.

Heeft u ook interesse om eens een gezellig avondje te ervaren? Neem dan even contact met ons op of boek gewoon via de website!

Ongelooflijk fruitig en on-Spaans Galicië

Drie weken geleden zijn we beland in Spanje waarbij we twee weken geleden het koele klimaat van Rías Baíxas behandeld hebben. Dit is het meest bekende wijngebied uit Galicië maar er is natuurlijk meer te vinden. Galicië brengt een verscheidenheid van wijnen die ongelooflijk fruitig zijn en ligt in het uiterste noordwesten van Spanje maar voelt on-Spaans aan. Het is groen, weelderig en zacht, je waant je bijna in Ierland. Wat dan weer niet toevallig is, gezien de Keltische invloeden die nog steeds zichtbaar zijn.

Jarenlang maakte Galicië licht bruisende, kurkdroge lichte witte wijnen die veel gelijkenis vertoonden met de Portugese Vinho Verde. Deze wijnen waren vooral geliefd bij de lokale restaurants. Maar er is inmiddels een kwaliteitsslag gemaakt, wat resulteert in vaak verfijnde exotisch geurende frisse witte wijnen. Deze zijn meestal gemaakt van de Albarino druif die nu ook de wereld aan het veroveren is.

Geschiedenis van Galicië

De traditie van het wijn maken is ook hier geïntroduceerd door de Romeinen. En later in de Middeleeuwen voortgezet door de monniken. Tijdens de 14e eeuw exporteerde Galicië veel druivenstokken naar andere wijngaarden in Europa. Toen de 19e eeuw aanbrak zakte de regio in een diepe depressie. Dit werd verergert door de emigratie van mensen naar Latijns Amerika en andere rijkere gebieden. Pas na de toetreding tot de EU in 1986 ontstond er weer een levendige wijn interesse die voornamelijk werd gefinancierd door Europa.

De overige Galicische regio’s

Galicië is op te delen in vijf sub gebieden. Naast Rías Baíxas DO is er ook Ribeiro, Ribeira Sacre, Valdeorras en Monterrei.

DO Ribeiro

Deze regio ligt iets verder landinwaarts ten opzichte van Rías Baíxas. Het is een oud wijngebied waar de rivieren Mino, Avia en Arnoias samen komen, rondom de stad Ribeiro.

Ongelooflijk on-Spaans Galicië Ribeiro

Ribeiro DO (dit betekent “rivieroevers” in het Galicisch) kreeg haar DO-status in 1957. Echter ze verwierf haar bekendheid enige eeuwen eerder. Voor de beroemde Spaanse romanschrijver Miguel de Cervantes (Don Quichot) was de Ribadavia-sectie van Ribeiro de ‘Moeder van de Wijn’ van Spanje. In de 16e en 17e eeuw werd Ribeiro-wijn vaak geëxporteerd naar Engeland en Italië. Maar leed in de 19e eeuw dezelfde schade als Rías Baixas tijdens de phylloxera-epidemie. Telers keerden zich echter sneller af van de hybride aanplant van lage kwaliteit en om terug te gaan naar de inheemse Torrontés- en  Treixadura- variëteiten (70% resp 15% van de aanplant). Deze druiven produceren frisse, aromatische witte wijnen. De rode wijnproductie van het gebied is gecentreerd op de Mencia (37%), Souson (22%) en Brancellao (13%). Echter 90% van de wijn productie is witte wijn, en slechts 9% is rood. Het resterende is mousserend.

Ribeiro, met haar 2.500ha aan wijngaarden, is echter op weg naar haar comeback. Met haar glooiende heuvels en terrassen vormt het de basis voor een hoogwaardige wijnbouw. De regio is verdeeld in drie subzones en bouwt ze aan een reputatie voor frisse Treixadura-gedreven wijnen.

  • Miño (meest commercieel)
  • Arnoia (kleinste wijngaarden) en
  • Avia (de belangrijkste snede, met de subzone van Gomariz)

Deze lichte wijnen tonen veel gelijkenis met de stroomafwaarts gelegen Vinho Verde. De combinatie van Atlantische en mediterrane invloeden geeft Ribeiro wijnen meer body en bloemenrijkdom dan Albariño uit Rías Baixas.

DO Ribeiro Classificatie

De DO staat de volgende categorieën toe; Ribeiro Castes (gerijpt in 500lt vaten), Ribeiro Barrica (gerijpt in de kleinere barrica’s van 200-300lt), Sparkling Ribeiro en Tostado Ribeiro (de zoete wijn van deze regio). Tostado betekent geroosterd. Ze zijn gemaakt van gedroogde druiven, die smaken en suikers versterken. Hierdoor rijke wijnen ontstaan met honing, rozijnen en geroosterde tonen.

DO Ribeiro Sacre

Even stroomopwaarts van de Rio Mino en in het stroomgebied van de zijrivier Rio Sil vinden we DO Ribeiro Sacre. Dit is één van de grotere gebieden in Galicië met 2.500ha toegestaan wijnbouwgebied. In de jaren 80 van de vorige eeuw was hier slechts 100ha wijnbouwgebied. Toen in 1996 de DO classificatie in het leven werd geroepen, was de aanplant al gestegen naar 900ha. Echter is er op het moment slechts 1.200ha in gebruik.

Ribeira Sacre

Hier vinden we vooral kwaliteit rode wijnen. De regio kenmerkt zich door wijngaarden die zijn aangeplant op steile hellingen boven de rivieren Mino en Sil. Waarbij sommige wijngaarden alleen over water toegankelijk zijn.

Subzones van Ribeiro Sacre

Hoewel er vijf subzones zijn met ieder een eigen microklimaat, is de bodem over het algemeen alluviaal bedekt met leisteen. Amandi met slechts 83ha wordt vaak aangezien als een soort Grand Cru omdat de wijngaarden op het zuiden liggen. De druiven genieten de hele dag van zon en is uitermate geschikt voor laatrijpende druivensoorten.

Chantada heeft bijna 200ha wijngaarden en profiteert van de invloed van de Atlantische Oceaan gezien haar westelijk ligging.

Het oostelijk gelegen Quiroga-Bibei met haar 40km lang gebied langs de Sil (en zijrivier Bibei), heeft 380ha aangeplant staan. Door de vlakkere hellingen is men in staat grotere wijngaarden aan te leggen in dit mediterraan klimaat.

Op de oostelijke helling van de Mino, tegenover Chantada, ligt Ribeiras do Mino met haar 360ha wijngaarden. De wijngaarden liggen nagenoeg uitsluitend op het granieten oppervlak langs de rivier. En net als in Quiroga-Bibei zijn grotere wijngaarden mogelijk door de vlakkere hellingen.

Ingeklemd tussen Quiroga-Bibei en Amandi, ligt tenslotte Riberas do Sil met haar 135ha.

DO Ribeiro Sacre classificatie

Het is opvallend hoe de classificatie is opgezet. Het lijkt een beetje op het Franse Bourgondië. Op het etiket mag de subzone vermeld worden of de preciezere dorpsnamen. Maar dan moet je als wijndrinker goed op de hoogte zijn van de geografische kennis. Echter in tegenstelling tot Bourgondië, mag de naam van de wijngaard niet op het etiket staan.

De belangrijkste druif is de Mencia, die elegante rode wijnen maakt. De wijn heeft een goede zuurgraad, met kruidige en rode bessensmaken. Die niet alleen als jonge wijn aangenaam is, maar ook geschikt is om in de kelder te rijpen. In 2018 bedroeg de totale oogst van rode druiven 5,7 miljoen kilogram, hiervan was de Mencia goed voor 5,2 miljoen kilogram. Wat de belangrijkheid maar weer onderstreept. De belangrijkste van de witte variëteit is Godello, die weelderige wijnen geeft met honing en bloemige aroma’s en een gestructureerde zuurgraad en mineraliteit. De wijnen worden gemaakt in verschillende stijlen – van licht en fris, tot romig en weelderig, gerijpt in eikenhout of op de droesem. En dat resulteert in een on-Spaans wijn die ongelooflijk fruitig zijn in Galicië.

Steile onherbergzame Valdeorras

Verder stroomopwaarts van de Rio Sil en tegen de grens met Castilla y Léon met haar Bierzo regio vinden we het steile onherbergzame Valdeorras. De regio onderscheidt zich doordat de wijngaarden op leisteen gelegen zijn. Hierdoor krijg je ongewoon geurige en elegante wijnen met hoge zuurgraad. De regio heeft ook het meest continentale klimaat van Galicië, met warme zomers en koude winters. Terwijl het profiteert van de invloed van de Atlantische Oceaan in het westen.

De beste wijngaarden profiteren optimaal van de zon en warmte tijdens het groeiseizoen. In de noordelijke helft van de regio bestaat de bodemopbouw vooral uit kalksteengrond en, op de hoger gelegen wijngaarden, ferroklei. Verder zie je veel alluviale aard gelet op de vele lokale rivieren en graniet en leisteen (ofwel “Pizarra”) op de hoger gelegen hellingen.

In 1945 werd de DO Valdeorras erkent met de opdracht om de inheemse druivensoorten Godello en Mencia in ere te herstellen. De Godello toont gelijkenissen met Chardonnay. Deze druif levert wijnen met aroma karakteristieken van citrusfruit, kruiden en mineralen of aardse tonen. De wijnen die voor minimaal 85% bestaan uit de voorkeur druivensoorten waaronder Godello, Treixadura en Torrontes worden gelabeld als Valdeorras Castas Nobles. Wanneer Palomino is toegevoegd, staat op het label Valdeorras Blanco.

Mencia vormt de basis voor de meeste rode wijn in Valdeorras. Dit kan single variety of blend met Garnacha of Cabernet Sauvignon zijn. En staat bekend voor een rijke fruitige karakter.

Ook hier is mousserende wijn (Valdeorras Espumoso) en zoete wijn (Valdearras Tostado) gemaakt van vooral Godello druiven.

DO Monterrei

Tenslotte, tegen Portugal aangeklemd, in het oorsprongsgebied van de Rio Támega vinden we de kleine regio Monterrei met slechts 656ha aan wijnbouwgebied. Het heeft een opbrengst van ongeveer 6 miljoen kg, waarvan 2/3e wit is. Echter de regio wordt steeds meer gewaardeerd voor haar rode wijnen. Binnen de DO zijn er voorkeursrassen en toegestane druivenrassen. De belangrijkste witte voorkeursras is Godello (met een aanplant van 52%) en voor rood Mencia (25%). De belangrijkste toegestane soorten zijn Albarino (3%) en Temperanillo (4%). Vervolgens dient de voorkeursras minimaal 60% van de blend uit te maken. De witte wijn kenmerkt zich vaak door de expressie van tropisch fruit met een laag-gemiddeld alcohol percentage.

De regio heeft een turbulent verleden. De DO classificatie werd begin jaren 80 afgenomen omdat de lokale producenten de wijnhuizen niet voldoende konden moderniseren. Gelukkig is dit in 1994 in ere hersteld. Verder kom je hier de gebruikelijk Spaanse referentie voor de rijping methode tegen op het etiket.

De regio ligt aan de rivier Tamega, die uiteindelijk uitmondt in de Douro. Er zijn twee subzones; Ledeira (hellingen) de Monterrei en Val de Monterrei (Monterrei vallei). De ondergrond varieert van graniet en leisteen vooral op de hellingen tot zand en klei in de vallei. Door de lage pH waarde, is vooral de vallei goed geschikt voor witte wijnen.

Lastig en nat wijnjaar 2021

Over het algemeen was 2021 een uitstekend wijnjaar voor noord Spanje. Valdorreas realiseerde een 30% stijging van de geoogste volumes ten opzichte van 2020. Maar tevens profiteerde de wijnen van de geleidelijke rijping wat zich vertaald heeft in rijke aromatische wijnen die verfrissender zijn dan gebruikelijk.

Terwijl Ribera Sacra meer te lijden heeft gehad van hagel in de lente en veel regenval tijdens het plukseizoen. Hierdoor is zowel de opbrengst beïnvloed als de kwaliteit van de wijn. Naar verwachting zullen de wijnen iets dunner zijn dan andere jaren.

In Ribera daarentegen was de bloesem iets eerder dan normaal door licht verhoogde temperaturen. Echter door regenval in het voorjaar, gevolgt door een koele natte zomer, ging de rijping langzamer. Hierdoor zijn de wijnen lichter in alcohol, hoger in zuurgraad en zijn ze iets minder gestructureerd. Tenslotte in Monterrei begon de oogst veelbelovend. De koele zomer en de regen die eind augustus startte gaf een boost aan de rijping van de druiven. Met als gevolg een mooie zuurgraad en prettig gebalanceerde alcohol. Echter na half september begon de regenval en hield niet meer op. Met als gevolg botrytis,  verlaagde pH waarde en aroma concentratie verwaterde.

Kortom de regio kent genoeg mogelijkheden maar heeft ook zeker zijn uitdagingen gehad. Zo on-Spaans als Galicië is, gezien de koelere temperaturen, kan het toch ongelooflijk fruitig en mooie gestructureerde wijnen opleveren. Het is zeker een regio dat het ontdekken de moeite waard is.