Controverse in de Alsace

Het hing al een tijdje in de lucht, maar de Elzas is verdeeld met een hoofdrol voor Riesling. De grote controverse is dat deze edele druivenras mag binnen de AOC Alsace geen zoete wijnen meer produceren. Dat wilt zeggen wijnen met meer dan 4mg restsuiker.

INAO, de organisatie die over herkomstbenamingen gaat in Frankrijk, heeft de bedoeling om de beschermde oorsprongsbenaming duidelijker te maken. Maar het gevolg is dat er gepassioneerde debatten en diepe meningsverschillen zijn ontstaan. Riesling is in staat om een wijde range van stijlen te produceren afhankelijk van terroir, expositie en rijpheid. Hierdoor is er veel onduidelijk hoe zoet de uiteindelijk wijn eigenlijk is. Men kent eenmaal geen classificatie zoals in Duitsland. INAO had de keuze uit drie opties; wijn mag niet meer dan 4gr/l suiker bevatten, de Europese richtlijn volgen om de wijn te etiketteren met het smaakpatroon: droog (sec), halfdroog (demi-sec), halfzoet (moulleux) of zoet (doux; zoals bijvoorbeeld in Duitsland). Of de gewenste Riesling te definiëren op basis van het rijpheidsniveau. Overigens de eerste optie geldt voor alle Franse wijnen, behalve in de Elzas.

Wat ging er aan vooraf

Overigens sinds 2021 werden producenten verplicht om op het etiket aan te duiden in welk smaakpatroon hun wijn viel. De bedoeling hiervan was om voor de consument meer duidelijkheid te brengen. Het zou de verkoop ten goede komen, omdat nogal wat mensen in de veronderstelling waren dat Alsace-wijnen vooral zoet waren. Iets wat ten onrechte is want de producenten kijken naar waar de markt om vraagt. Dus eigenlijk al voordat de consument goed en wel gewend is aan deze verandering, komt de volgende er al bovenop. Overigens blijft deze regel wel van kracht voor andere druivenrassen zoals Gewürztraminer, Pinot Blanc, Pinot Gris of Sylvaner.

Sinds 1 augustus 2023 is binnen de appellatie Alsace gereserveerd voor droge wijnen van Riesling. Echter vooral onafhankelijk wijnboeren betwijfelen of dat druiven die volle rijpheid bereiken wel kunnen voldoen aan deze gestelde eisen. Elzas heeft eenmaal microklimaten waar druiven zeer rijp kunnen worden en dus een hoger suikergehalte hebben. Het ligt ook deels in de traditie dat de Elzas verschillende wijnstijlen voortbrengt dankzij het gevarieerde terroir. Dit is dus het twistpunt, daar waar de AOC de bedoeling heeft om meer duidelijkheid voor de consument te verschaffen door te vereenvoudigen, zien wijnproducenten juist een aanval op de diversiteit en identiteit van de Elzas wijnen.

Uiteindelijk is “gekozen” voor de derde optie. De naam “Riesling” mag worden toegevoegd aan de AOC Alsace indien de wijn, na gisting, maximaal 4gr/lt restsuiker voor gechaptaliseerde wijn, tot max 9gr/lt voor niet-gechaptaliseerde wijn indien de zuurgraad niet meer dan 2gr/lt lager is dan het restsuikergehalte. Echter is er een uitzondering voor de Vendanges Tardives of Sélection de Grains Nobles en ook op de AOC Alsace met extra village- of wijngaardbenaming. Verder kunnen deze suiker en zuurgraad gehaltes elk jaar aangepast worden.

Na de publicatie in augustus, was er 1 maand om protest aan te tekenen. Deze hebben uiteindelijk geen verandering aangebracht en dus

Conclusie

Uhm snapt u het nog? Dit is zeker zeer duidelijk voor een consument. Daarnaast blijven de hogere kwaliteitswijnen (Vendanges Tardives en village/wijngaardbenamingen) vooralsnog buiten beschouwing, waardoor de suggestie wordt gewekt dat deze zoeter zijn dan de gewone AOC wijnen. Wanneer voor optie twee was gekozen, vermoed ik dat er veel meer duidelijkheid zou zijn ontstaan voor de consument. De naam Riesling mag op het etiket staan voor AOC Alsace wijnen indien de wijn voldoet aan de bovenstaande voorwaarden. Anders mag de referentie naar Riesling niet vermeld worden, neemt niet weg dat een AOC Alsace wijn dus wel van Riesling gemaakt is.

Nieuwe blik op oude wijn

Een Duits-Oostenrijks onderzoeksteam vonden een enorme hoeveelheid grafgiften bij het graf van koningin Merit-Neith van de 1e Dynastie in de necropolis Umm el Qa’äb. De archeologen vonden honderden oude potten met overblijfselen van 5.000 jaar oude wijn. Veel kruiken zijn nog in goede staat en hebben soms zelfs nog stoppen op de kruiken. De potten bevatten organische resten van 5.000 jaar oude wijn en een grote hoeveelheid goed geconserveerde druivenpitten.

Bron: Egyptisch Ministerie van Toerisme en Oudheden

De ontdekking van deze oude wijn draagt aanzienlijk bij aan het gebied van archeologie en de studie van oude beschavingen. Archeologen hebben lang volgehouden dat wijnproductie en -consumptie integrale componenten waren van oude samenlevingen, vooral onder de elite. Wijn was niet alleen een gekoesterde drank, maar ook een symbool van status en macht.

Vooral de koningen van Egypte stonden bekend om hun voorliefde voor wijn, die ze tijdens rituelen consumeerden en aan de goden offerden. De vondst van deze 5000 jaar oude wijn bewijst dat deze samenlevingen geavanceerde kennis hadden van het maken van wijn. Het bewaren van de wijnresten gedurende zo’n lange periode is een bewijs van hun vaardigheden en technieken. Het biedt ook een unieke blik op de methoden en praktijken van wijnproductie duizenden jaren geleden.

2023 een moeilijk jaar in Spanje

2023 was een zeer moeilijk jaar voor de Spaanse wijn industrie. Het jaar is gekenmerkt door zeer extreme droogte en een uitzonderlijk natte september maand met regen, hagel en wind. De verzekeraar Agroseguro verwacht dat het jaar ingaat als het grootste schadejaar met ruim € 100 miljoen aan schade uitkeringen, sinds de oprichting van het landbouwverzekeringssysteem in 1978. Het gevolg is dat Spanje de kleinste productie in zes jaar zal hebben, met geschat 33 miljoen hl. Dat is een daling van ongeveer 20%! Klimaatverandering is uiteindelijk de grootste boosdoener. En uiteindelijk is er geen regio bespaard gebleven.

Grootste wijnland onttroond

Italië is al enige jaren met afstand de grootste wijnproducent ter wereld. Echter het ziet er naar uit dat dit jaar de oogst met maar liefst 12% zal dalen tot ongeveer 43 miljoen hl onder invloed van klimaatverandering. De oogst wordt gekenmerkt door overstromingen, droogte en schade als gevolg van hagelbuien. Hierdoor wordt naar verwachting Italië onttroond als het grootste wijnland en zal Frankrijk voor het eerst in 9 jaar weer de eerste positie bekleden. Hier bleef de productie op het 5-jaars gemiddelde met zo’n 45 miljoen hl.

Wie bang is dat er een tekort zal komen aan Italiaanse wijnen heeft het mis. In de voorbijgaande jaren was er overproductie, waardoor de Italianen nu kunnen interen op hun wijnplas. Het lijkt erop dat het noorden, ongeacht de extreme hagel, toch nog haar productie op pijl weet te houden, maar juist het zuiden met extreme hitte is de oorzaak van de mindere productie.

Overigens Sicilië trapte af met het oogsten op 1 augustus. Dit was 10 dagen later dan in 2022, en helaas lijkt de oogst met 35% te dalen ten opzichte van 2022. De pluk zal ruim 100 dagen gaan duren, wat betekent dat dit het langste plukseizoen zal zijn. Ook hier had men te doen met extreme omstandigheden; hevige regenval in mei en juni, extreme hitte in juli, branden en schimmelplagen.

Frankrijk als grootste wijnland

Frankrijk laat een daling van slechts 2% ten opzichte van 2022 zien, waardoor de totale productie uitkomt op 45 miljoen hl. Hoewel dit getal met 1% boven het 5-jaarlijks gemiddelde ligt, zijn er wel gevaren op de loer. Volgens het SSP eisen valse meeldauw uitbraken in Bordeaux waarbij vooral de Merlot-druiven geraakt zijn (-9% tov 2022 of -17% van het 5-jarig gemiddelde) en het zuidwesten (Aude en Hérault) en droogte in de volumegebieden Languedoc en Roussillon (-8% tov 2022 of -2% van het 5-jarig gemiddelde)hun tol in de toekomst. Terwijl grijze rot of botrytis opduikt aan het eind van het groeiseizoen in andere gebieden, wat een goede uitkomt biedt voor dessertwijnen.

De Rhône en Provence hebben te maken gehad met meeldauw, hagel en zomerse hittegolf waardoor de opbrengst hier quite lijkt te spelen. Het goede nieuws komt uit Bourgogne en Beaujolais. Hier is het potentieel veelbelovend met een +11% ten opzichte van de 2022-opbrengst (of 21% van het 5-jarig gemiddelde). Ook in de Loire zien we zelfs +19%. Champagne liefhebbers hebben meer te lijden. Ondanks een recordgewicht van druiventrossen, maar botrytis lijkt roet in het eten (of wijn) te gooien. Het lijkt erop dat 11% van de druiven geïnfecteerd zijn wat een daling van 2% laat zien ten opzichte van 2022.

Franse uitdagingen

Overigens speelt nog een ander aspect in Frankrijk. Door de enorme hoeveelheden onverkochte wijn van eerdere jaren, worden deze door de Franse overheid opgekocht om omgevormd te worden tot alcohol voor parfum of ontsmettingsmiddel. Om deze reden moet Bordeaux duizenden hectaren wijngaarden verwijderen. Eén van de grootste boosdoeners is bier, de Franse jongeren hebben een voorkeur voor bier. De wijnverkoop in 2022 lag 30% lager dan in 2019. De prijs daalde met 21% in de tweede helft van 2022 in vergelijking met voorgaande jaren. Daarnaast vindt ook verschuiving plaats van rode naar witte of rosé wijnen dankzij de lange zomers en hogere temperaturen. Verder verandert de smaak van Bordeaux wijnen doordat hitte de wijnen tanninerijker maken met hoger alcohol percentages. En daarnaast natuurlijk de bosbranden die een rokerige smaak kunnen nalaten.

Spaanse productie 2023

Het derde grootste productie wijnland is nog steeds Spanje. Maar ook daar zien we een dramatische daling van maar liefst 20% tot 33 miljoen hl. Hier is de veroorzaker vooral de extreme hitte en droogte. De hitte in augustus heeft vooral de belangrijke Tempranillo-druif geraakt.  Overigens blijven Amerika en Australië op zeer gepaste afstand nummer 4 en 5.

Maar uiteindelijk gaat het om kwaliteit, en dat zit goed met de Italiaanse wijnen. De marketing machine draait volop en die zorgt voor de verkoopbaarheid. Het zal dus erom spannen welk land er het beste uit gaat komen!

Onderdompelen in wijn

Nacht van de Wijn

Yesss! Op 27 en 28 oktober vind de Nacht van de Wijn weer plaats. Een leuk wijnfestival waar je jezelf kan onderdompelen in de wereld van wijn. Dit vindt plaats in het Werkspoor Kathedraal te Utrecht. Wat kan je hiervan verwachten? Meer dan 200 wijnen van over de gehele wereld worden samengebracht op één locatie. De ideale plek voor wijnliefhebbers, fijnproevers en levensgenieters. Naast wijn zijn er culinaire hapjes en live muziek. Naast een entree prijs van €17.50 betaal je per glas (vanaf €5.00) voor de wijn naar keuze. Tickets zijn verkrijgbaar aan de deur, maar het aan te bevelen om te reserveren via de website.

World’s Best Vineyard 2023

Sinds 2019 stelt de organisatie een prestigieuze lijst samen van de 50 wijngaarden met de meest verbazingwekkende wijngaardervaringen. De beste plaatsen om geweldige wijnen te proeven en meer te weten te komen over wijn maken en druiventeelt. Velen bieden ook een prachtig uitzicht, restaurants en plaatsen om te verblijven. Het gaat dus niet om de kwaliteit van de wijn, maar om de ervaringen die eromheen gebouwd zijn. In 2023 kent de lijst 15 nieuwe toevoegingen. Het is een leuke lijst om rekening te houden met je vakantiebestemming, echter je zal zeker diepe zakken nodig hebben!

Vernieuwing in Oostenrijk

Natuurlijk groeit niet op elke locatie waar wijngaarden worden aangelegd kwaliteit druiven. Het is een combinatie van factoren, zoals bodemgesteldheid, druivenvariëteit, microklimaat en dergelijke. Maar hoe kan je een matige of goede wijn onderscheiden van een fantastische wijn? Daarvoor zijn classificaties in het leven geroepen. Echter dit dient men wel met enige acht beschouwen. Kijken we naar de Bordeaux classificatie, is dit gebaseerd op basis van reputatie en handelsprijs van het domein uit 1855 (!!). Sindsdien is deze lijst maar zeer beperkt aangepast, onafhankelijk van de kwaliteit. Tevens wanneer een geclassificeerd domein een aangelegen (niet-geclassificeerde) wijngaard overneemt, is deze wijngaard plotsklaps ook geclassificeerd. Dus hier is het een beetje krom. In de Champagne gaat men uit van de plaatsnaam. Kijk je in Bourgogne, daar gaat de klassering zover als wijngaardpercelen en is gebaseerd op het terroir.

Vernieuwing van DAC niveaus

Nu zien we dat de Bourgondische logica vaker wordt gekopieerd. Dat zagen we reeds in Duitsland, maar nu ook in Oostenrijk. Doordat de wijngaarden verdeeld zijn over vele wijnhuizen en de wijngaarden op verschillende locaties liggen, is de keuze voor locatie eigenlijk natuurlijk te noemen. Vandaar dat sinds augustus 2023 de classificatie ook in de wet geregeld is. De eerste wijngaard classificaties kunnen we in 2025 verwachten.

De bestaande opbouw van Gebietswein (regionale wijn), Ortswein (gemeente/village wijn) en Riedenwein (single vineyard wijn) blijft bestaan. Binnen Riedenwein is een onderscheid geïntroduceerd met Erste Lage (Premier Cru) en Grosse Lage (Grand Cru). Het gebruik van Erste en Grosse Lage is voorbehouden aan DAC-wijnen. In het kort zijn de vereisten dat de regio waar de wijn vandaan komt de drie DAC (bovengenoemde) niveaus hanteert, dat de druiven met de hand zijn geoogst en dat er een lagere opbrengst per hectare gehanteerd wordt dan het wettelijk maximum voor de regio.

Vernieuwing van DAC pyramide

Om in aanmerking te komen voor de hoogste classificatie zal de regionale wijn comité een verzoek moeten indienen aan de Nationale Wijn Comité namens de betreffende wijngaard (Ried). Dit omvat tevens de historische belangrijkheid van de wijngaard, een beschrijving van de bodemopbouw, geologische karakteristieken, klimaat en ligging van de wijngaard. Tenslotte de nationale en internationale waardering van de wijn als bewijs van de hoge kwaliteit die de wijngaard kan opleveren. Om in aanmerking te komen voor Grosse Lage zal de wijngaard eerst vijf jaar de Erste Lage classificatie moeten bezitten. Nadere vereisten om Grosse Lage te hanteren zal nog verder gespecificeerd worden.

Overigens zal de huidige classificatie van kabinet, spätlese tot aan beerenauslese ook gewoon blijven bestaan binnen de opzet van DAC.

DAC compleet

Om even in Oostenrijk te blijven. Zoals je misschien kan herinneren van ons artikel over Oostenrijk, waren er twee regio’s die de DAC classificatie niet hadden. Nadat Wagram reeds in 2021 was toegetreden tot de DAC familie, heeft nu in 2023 ook Thermenregio de DAC classificatie omarmd. Hiermee treedt de laatste regio toe tot de DAC familie en zijn alle regio’s in Oostenrijk DAC geklasseerd.

Thermen regio

Bron: Austrian Wine

Krachtig maar onbekend Spanje

Enige tijd geleden hebben de regio’s in Spanje besproken en zes weken geleden hebben we de eerste regio’s verkent die redelijk onbekend zijn maar zeker niet onbemind als het om krachtig en complexe wijn gaat. Onlangs hebben we de tweede proeverij gedaan wat in teken stond van bijzondere, uitgesproken wijnen onder andere uit Catalunya en de Canarische Eilanden.

Catalunya

In het noordoosten rondom Barcelona ligt de regio Catalunya. Het ligt tussen de Middellandse Zee en de Pyreneeën en kent maar liefst 12 DO’s. Er is een breed scala aan druivenrassen, zowel inheems als internationaal. Het klimaat is heel divers, van maritiem tot continentaal.

Regio Catalunya

In deze proeverij hadden we twee wijnen uit deze mooie streek. We begonnen met een Macabeo uit Costers de Segre DO en hadden als tweede wijn een Picapoll (ook bekend als Folle Blanche of Picapoll) uit Pla de Bages DO.

Costers del Segre is een versnipperd gebied van 4.000ha. Hoewel Tempranillo ook hier de boventoon heeft, zijn er bijzondere wijnen van Macabeo (Viura) dankzij karakteristieke oude wijnstokken.

Even ten oosten van Costers del Segre ligt  de Pla de Bages DO. Deze “Vlakte van Bages” is een verwijzing naar de Griekse god van wijn, Bacchus. In de subzone Alt Bages dat op zo’n 500m hoogte ligt is het koeler en is de bodem kalkrijk. Dit is ideaal voor de inheems Picapoll (ook bekend als Picpoul) druivenras.

Agaliu 2021

We trapten de proeverij af met de Agaliu in een zeer markante blauwe fles van de coöperatie L’Olivera. Agaliu is een oud-Catalaans woord dat “hoop” betekent. De filosofie van dit huis is dan ook dat het een sociale werkplaats is waar alle medewerkers kunnen toetreden tot de coöperatie.

De wijngaard ligt rond de Vallbona de les Monges in de subzone Corb River Valley van Costers del Segre DO. De wijngaarden karakteriseren zich door de stenen muurtjes die het omringen om de vruchtbaarheid van de bodem te waarborgen en het water beter vast kunnen houden. De bodem heeft kalkrijk klei terwijl het klimaat continentaal mediterraan is. Dit betekent droge koude winters en warme zomers die gekoeld wordt door een matige zeebries.

Agaliu Macabeo

De wijngaard wordt biologisch bijgehouden. De wijn is 100% van Macabeo welke fermenteert in zowel Amerikaans als Frans eiken vaten. Het rijpt gedurende 3 tot 4 maanden op haar droesem. Dit is duidelijk wanneer de fles opgaat; de intense geur van peren en witte bloesem komt je tegemoet. De kleur is strogeel met een lichte intensiteit. De zuurgraad is hoog en de wijn heeft een gemiddeld + body mede door haar 13% alcohol. Desondanks voelt de wijn prettig aan met een goed balans. Ook de smaak intensiteit is hoog van vooral peer, kruiden en brioche. Er zit ook lichte rokerige en minerale toon in. De afdronk is lang.

Geniet van deze wijn lekker op het terras of bij rijst gerechten en gegrilde groenten. De wijn is verkrijgbaar voor 13.95€*.

Abadal Picapoll

In 1983 werd het wijnhuis Abadal door Valentí Roqueta opgericht, onder de voorwaarde dat hij wijn zou maken waarin het unieke karakter en terroir van de streek tot uiting zou komen. De wijngeschiedenis van de Roqueta familie strekt over 8 eeuwen. Abadal maakt uitsluitend wijnen van inheemse druivensoorten, zoals Picapoll, Macabeo en Sumoll. Maar interessant genoeg ziet men in Catalonië ook de Chardonnay, Sauvignon Blanc en Cabernet Sauvignon als lokale druivenrassen. De wijngaard heeft een kalkrijke kleigrond en geniet van een continentaal klimaat dankzij de bescherming van een bergrug.

De Picapoll van Abadal was de eerste 100% Picapoll die commercieel verkocht werd. De naam Picapoll is afgeleid van het woord “pica” wat krasjes betekent. De druif heeft roestbruine vlekjes op de schil waar naar verwijst. De wijn vergist in RVS tanks en rijpt op haar droesem (gistcellen) gedurende 3 maanden.

Abadal Picapoll

Dat resulteert in een wijn met lichte intensiteit en strogele kleur. De wijn heeft een gemiddelde geurintensiteit (zeker na de Agaliu…) van ananas en grapefruit. Het is een verleidelijke gulle wijn met fruitige aroma’s van ananas, grapefruit, perzik, jasmijn en verse kruiden zoals venkel en munt. De afdronk is prettig maar niet bijzonder lang.

Schenk deze wijn als aperitief, bij paella, schaal- of schelpdieren of geroosterde kip. De wijn is verkrijgbaar voor 17.49€*.

Canarische Eilanden

Helaas ben ik nog nooit op deze eilanden geweest, maar alleen al voor de wijn cultuur lijkt het mij bijzonder interessant. Dat is wel gebleken uit de wijnen die we geproefd hebben. Wijn nummer 3 kwam van Ycoden-Daute-Irora DO en nummer 4 van El Hierro DO. Hoewel de eilanden wijn redelijk onbekend is binnen Spanje, is ze lokaal bijzonder bemint. Vanwege de vochtige tropische omstandigheden, speelt hoogte een grote rol. Daarnaast is de bodem, vulkanische bodem, bijzonder typerend voor de wijnen die ze voortbrengt.

In het westen op het eiland Santa Cruz de Tenerife vinden we DO Ycode Daute Isora. De wijngaarden zijn gelegen op de westelijke flank van de Pico del Teide vulkaan. Waarbij de beste wijnen afkomstig zijn van de wijngaarden die vanaf 1.400m hoogte liggen. Listan Blanco (ook wel Palomino Blanco genoemd) is hier de meest aangeplante druivensoort.

Envinate Benje Blanco 2021

Vier wijnfreaks die elkaar tijdens de studie Oenologie hebben leren kennen, besloten om samen wijn te produceren. Zo ontstond het wijnhuis Envinate. Op 900-1.200m hoogte vinden we de wijngaarden van Envinate met wijnstokken van Listan Blanco die 70 tot 120 jaar oud zijn, aangeplant op zwart vulkanisch zand en kleibodem. In de wijngaard wordt biologisch gewerkt. De wijn vergist in betonnen kuipen en rijpt op lie, waarvan 30% in frans eiken vaten en 70% in betonnen tanks. In de betonnen tank ontstaat een flor-laag, die eigenlijk zo typerend is voor sherry productie. De wijn wordt gefilterd met bentoniet (een kleisoort, waar de onzuiverheden zich aan binden zodat deze uit de wijn gefilterd kunnen worden). Hierdoor kan de wijn zich ook vegan noemen.

De wijn is licht van kleur en heeft een strakke neus met tonen van appel en peer. De volle body, gedragen door haar 13% alcohol, en hoge zuurgraad maken de wijn indrukwekkend. Aroma’s van groen fruit, ziltigheid en rokerigheid maken de wijn redelijk complex en geeft een goede afspiegeling van het vulkanische terroir. De afdronk is lang, maar door haar typiciteit zal het niet ieder z’n favoriet zijn.

Schenk deze wijn bij garnalen of varkensvlees. Probeer de wijn voor slechts 24.95€*.

Envinate Benje Blanco 2021

Bimbache Blanco 2021

De naam Bimbache verwijst naar de benaming van de vroege inwoners van het El Hierro eiland. El Hierro is het meest westelijk gelegen eiland. Hier is niet zo veel hectare aan wijngaarden overgebleven. Zeker langs de steile noordkant van het eiland zijn er nog weinig wijnboeren die hun kans wagen. De opbrengsten zijn vaak te klein om de investering te legitimeren. Het eiland is een schatkamer van bijna verdwenen of vergeten druivensoorten die nergens meer voorkomen of toch niet in de hoedanigheid zoals ze hier voorkomen. Bimbache werkt hoofdzakelijk met fieldblends, waarbij telkens de meest voorkomende soorten worden vermeld, maar waar er nog een heleboel soorten zijn waarvan we zelfs de naam niet meer kennen.

Deze wijn is een blend van Baboso blanco, Gual, Listan blanco, Pedro Ximenez, Verijadiego blanco en er wordt ook hier biologisch gewerkt in de wijngaard. De druiventrossen worden zacht geperst voor het behoudt van haar fruitaroma’s. waarna vergisting op grote houten vaten plaatsvindt. Ook rijpt een deel van de wijn op oude barriques waar de wijn flor ontwikkelt. Alleen inheemse gisten worden gebruikt. Dat resulteert in een wijn die krachtig is uit één van de regio’s uit Spanje dat onbekend is bij het grote publiek.

De wijn is mooi heldergeel van kleur. In de neus eerst en vooral limoen en citrus toetsen met op de achtergrond wat ananas. Het fruit evolueert geleidelijk naar een mooie kruidigheid van laurier en wat venkel. Stevige aciditeit die de wijn ruggengraat geeft. In de mond stevig met 14.6% alcohol, maar ook met de typische ziltige toetsen van een beperkte flor-rijping. De wijn is zeker niet voor beginners, maar wel zeer origineel en met veel karakter. Lange afdronk met veel fraîcheur. Het is aan te raden om de wijn te decanteren.

Bimbache El Hierro 2021 Krachtig uit Spanje

De wijn is bekroond door Robert Parker, wijn criticus, met 93 punten. Verkrijgbaar voor 39.95€*.

Andalusië

Zonovergoten Andalusië

In het zuidwesten van Spanje vinden we Andalusië, vooral bekend van de sherry, maar we vinden hier ook interessante wijnen. Hier vinden we ten zuiden van Sanlucar de Barrameda en ten noorden van de historische havenstad Cadiz de Vino de la Tierra (VT) Cadiz. Deze VT status is in 2005 verkregen en men is bezig om de status DO te verkrijgen. Het klimaat is mediterraan en de bodem is zanderig en bevat albariza, de kenmerkende witte klei, calcium en fossielrijke bodem die zo kenmerkend is in de sherry regio’s.

Muchada Ledapart Vibrations 2020

Bodega Muchada Ledapart hanteert de biodynamische werkwijze in zowel wijngaard als kelder. Dit houdt in dat naast het uitbannen van chemische middelen in de wijngaard, men ook kijkt naar de stand van sterren en planeten om te bepalen wat er in de wijngaard of kelder nodig is.

De Palomino druiven voor deze wijn zijn afkomstig van de plot Miraflores Alta nabij Sanlúcar de Barrameda. Dit is westwaarts gelegen in de richting van de oceaan. Het staat aangeplant met 60 jaar oude wijnstokken en de bodem bevat kalkrijke albariza. De wijn fermenteert in potten om zo de oranje kleur aan de wijn te geven, waarna het gedurende 12 maanden rijpt in oude manzanilla vaten of 500lt amerikaans eiken vaten, genaamd “laarzen”.  De wijn wordt geklaard door het gebruik van bentoniet. Er worden op jaarbasis slechts 200 tot 600 flessen geproduceerd!

In de mooie orange wijn met een gemiddelde kleurintensiteit, bespeur je direct sinaasappelschilletjes en specerijen. De geur intensiteit is gemiddeld. In de mond daarentegen komt het over als een frisse wijn met aangename body en vol van sinaasappel, mineralen en noten. De afdronk is lang.

Muchada Ledapart Vibrations 2020 Wijn uit Spanje die krachtig is

Gelet op de specifieke smaak zal deze wijn niet voor iedereen weg gelegd zijn. Maar bij wit vis op kip is dit een geweldige wijn. Schenk de wijn een uur van te voren in een karaf om de wijn om te laten luchten.

Deze bijzondere wijn is verkrijgbaar voor 49.95€*.

Castilla y León

Verrassend Tempranillo in Castilla y Léon

De regio Castilla y León, één van de grootste administratieve regio’s van Spanje, is onderverdeeld in een noordelijke en zuidelijke regio – verdeeld door de rivier de Duero. De regio kent een heet continentaal klimaat en ligt ingeklemd tussen de Cordilla Cantábrica aan het westen en de Sistema in het oosten. De vlakte ertussen heeft een zeer arme bodem en door de geringe regenval zijn de wijngaarden afhankelijk van het water van de rivieren. Vlak aan de rivieren vinden we dan ook een bodem dat rijk is aan mineralen en klei.

In deze proeverij hebben we ons op het noordelijke deel gericht. In deze regio domineert Tempranillo met maar liefst 65% van de aanplant, maar er zijn ook een aantal andere druivensoorten te vinden. Zo hebben we uit de DO Tierra de León een Prieto Picudo als zesde wijn. En dan toch als zevende wijn een DO Arlanza een blend van Tempranillo en Garnacha Tinto, ofwel Grenache (Noir).

De Prieto Picudo druif is redelijk uniek en komt nagenoeg alleen voor in Tierra de León DO. Er staat ongeveer 7.000ha aangeplant. De naam Picudo betekent hoekig en verwijst naar de ovale vorm van de druif. De oorsprong van de druif is nog onbekend. DNA onderzoek heeft (nog) geen uitsluitsel gegeven van welke druivensoorten de Prieto Picudo afkomstig is.

Pardevalles Tinto Prieto Picudo 2016

Van het wijnhuis Bodega Pardevalles hadden we de monocépage van Prieto Picudo. Hoewel het wijnhuis in 1949 is opgericht, gaat de familietraditie van wijnbouw veel verder terug. Van belang voor het wijnhuis is de wijn het karakter en identiteit van de herkomst van de regio moet uitdrukken. Vandaar ook de focus op de inheemse Prieto Picudo en de witte druif Alabrín Blanco. De 38ha wijngaard ligt op 750-860m hoogte en profiteert daardoor van de grote temperatuurverschillen. Overdag kan het zeer warm worden, terwijl de nachten juist bijzonder koel zijn. Doordat de bodem bezaait is met kiezelstenen, absorberen deze overdag de warmte en geven ze ’s nachts de warmte af aan de druiven wat de rijping bevordert.

De druiven worden machinaal geplukt in de avond, zodat de zuren goed behouden worden. Vervolgens vindt de schilweking (maceratie) en fermentatie (vergisting) plaats in RVS tanks gedurende 4 dagen. De wijn rijpt op haar droesem, waardoor je ook in de fles het bezinksel behoudt. Dit is iets om rekening mee te houden bij het inschenken van de wijn!

De diepe kersenkleur heeft een blauwachtige tint. De neus is erg prettig met rijp rood fruit en een gemiddelde intensiteit. Wanneer je de wijn in de mond neemt, bespeur je enigszins wat tannine op het tandvlees, maar is niet onprettig. De zuurgraad is gemiddeld en is in een fijn balans met het gerijpte rode fruit en de drop aroma’s – mede door de flesrijping. Door de volle body, mede door de 13.5% alcohol, en de prettige zuren, kan je lang nagenieten van deze wijn.

Pardevalles Prieto Picudo

De wijn is kortom goed in balans met een aangename afdronk. Qua kleur heeft de wijn een diepe intensiteit terwijl in de neus en de mond deze mooi afgerond is. Hoewel de nadruk op het fruit ligt, bespeur je ook de tertiaire aroma’s als drop vanwege flesrijping, iets wat de complexiteit van de wijn verhoogd.

Geniet van deze wijn die onbekend maar mooi en krachtig is voor slechts 10.50€* bij worstjes uit Spanje, pasta gerechten of gerijpte kazen.

Vinos el Cadastro 2015

De El Cadastro is afkomstig uit de hand van wijnmaker Olivier Rivière. Die beheert 4ha in Arlanza DO en 6ha in Rioja Alta en Alavese. Verder koopt hij ook druiven in om tot wijn te verwerken. Zijn focus ligt vooral op blends met Tempranillo of Viura. Hoewel van Franse afkomst, is Olivier door zijn Spaanse stage in het land blijven hangen. Nadat hij eerst een aantal percelen in Rioja Alavese heeft gepacht, kwam zijn eerste wijn in 2006 op de markt. In 2008 valt zijn oog op een paar percelen in DO Arlanza, in Castilla y León. De wijngaard ligt op 750-1.050m hoogte met zeer oude wijnstokken van Tempranillo en Garnacha Tinto. Hij laat de Spaanse classificatie los en hanteert de Bourgondische stijl van herkomst benaming. Deze wijn is afkomstig uit het dorp Covarrubias, nabij Burgos. De regio heeft een continentaal klimaat. De wijngaard ligt op 900-1.000m hoogte en de bodem is vooral gravel-achtig bezaaid met keien. De wijngaard wordt biologisch bijgehouden. Dit betekent dat er geen gebruik wordt gemaakt van meststoffen of pesticiden. De opbrengst wordt laag gehouden zodat de aroma’s zich in de druiven kunnen concentreren.

De wijn is een blend van 95% Tempranillo en 5% Garnacha Tinto. Deze worden apart gevinifieerd en fermenteren in kleine tanks. Vervolgens rijpt de geblende wijn in Frans eiken vaten gedurende 19 maanden waarna de wijn gebotteld wordt, zonder te filteren of klaren.

Ze is robijnrood van kleur met een diepe intensiteit. Er vormen duidelijke tranen op het glas door het hogere suiker/alcoholgehalte. De wijn heeft een gemiddelde geurintensiteit van rood fruit en iets kruidigs met klei. De wijn heeft een volle body met gemiddeld + tannine, maar deze is niet onprettig dankzij de hoge zuurgraad. Qua aroma’s zijn het vooral rood en zwart fruit afgewisseld met kruiden en florale tonen. De afdronk is lang.

Schenk deze wijn naast een lekkere steak of gerijpte kazen. Nu verkrijgbaar voor slechts 37.95€*.

El Cadastro Arlanza

Castilla la Mancha

Castilla La Mancha

La Mancha ligt in het hete binnenland van Spanje. Het is met 440.000ha de grootste wijnregio ter wereld. Er zijn maar weinig druivensoorten die deze hitte kunnen overleven. Daarom zoeken de wijngaarden het ook hogerop om op die wijze verkoeling te krijgen.

Één van de subregio’s is Almansa DO. De temperaturen kunnen in de zomer oplopen tot boven de 40C terwijl in de winter deze dalen tot -10C. Regen valt vooral in het voor- en najaar. Waardoor de druiven optimaal profiteren van de waterstress tijdens de zomerdroogte om kwaliteitswijnen voort te brengen.

Laya 2021

In Almansa DO vinden we dan ook het wijnhuis Atalaya. Dit is een merknaam van de Orowines groep die in handen is van de Gil familie en specialiseert zich in wijnen van de druivensoorten Alicante Bouschet (ook bekend onder de naam Garnacha Tintorera) en Monastrell (ookwel Mourvèdre). De oude wijnstokken staan op weinig vruchtbare kalksteen bodem en er is maar weinig regenval. Gelegen op 700 tot 1.000m hoogte produceren de druiven geconcentreerd fruit aroma’s mede dankzij de delicate Mediterrane zeewind.

Laya is een rode wijn van 70% Garnacha Tintorera en 30% Monastrell. De druiven kennen eerst een schilweking voordat de fermentatie begint. Dit gebeurd onafhankelijk van elkaar in RVS tanks gedurende 15 dagen. Waarna de geblende wijn gedurende 4 maanden rijpt op frans eiken vaten.

De paarse kleur kent een gemiddelde intensiteit. De neus heeft een delicate geur van vers rood fruit met chocolade, specerijen en tabak. De Laya 2021 is zacht en fris met een gemiddelde body van rood en zwart fruit. De wijn heeft een goede zuurgraad en zachte afgeronde tannine waardoor de afdronk heerlijk lang en fruitig is. Hoewel de wijn 14.5% alcohol bevat, is dit zeker niet overheersend. Dit is een wijn met een mooi balans.

Het is niet voor niets dat Robert Parker deze wijn uit 2020 met 90 punten heeft bekroond. Speciale prijs: nu slechts 9.95€* per fles bij een bestelling van 6 flessen.

Krachtig Laya uit Spanje

Kortom

We hebben een bijzonder gezellige avond gehad waarbij we doorgingen in de kleine uurtjes. Want tja, 8 wijnen neemt even at tijd in beslag (of waren het alle gezellige gesprekken die we voerden…). Verder was het een avond dat in het teken stond van uitgesproken wijnen die niet altijd in de smaak vielen – zeker niet bij beginnende wijndrinkers. Maar aan de andere kant, hoe vaak proef je nu wijnen van de Canarische Eilanden, of een orange wine.

Wanneer u interesse heeft in één van deze wijnen, neem dan even contact op.

*Prijzen zijn aan wijzigingen onderhevig.

Verrassend avondje van onbekende regio’s

Reeds enige tijd in de planning, maar eindelijk opgezet, een verrassend avondje met als proeverij thema onbekende Spaanse regio’s. Het idee erachter is om eens weg te blijven van de grote bekende regio’s als Rioja en Castilla y Léon. Maar om juist de onbekende zijde van Spanje te verkennen. Spanje is veel veelzijdiger dan je zou denken met vooral een grote verscheidenheid aan witte wijnen en lokale druivensoorten. Ervaar de gezelligheid van een avondje proeven van wijnen die verrassend goed zijn uit de onbekende Spaanse regio’s.

Val do Galir Godella 2021

We trappen de proeverij af met de Godello van het wijnhuis Pagos del Galir. Deze witte wijn van de Godello druif is afkomstig uit de regio Valdeoras DO. Deze regio is één van de weinige regio’s waar deze druif staat aangeplant. De druivenstokken staan aangeplant op arme leistenen bodem op de premier cru wijngaard A Malosa in het dorp Entoma. Hier worden de druiven vanwege de steile wijngaard handgeplukt. De wijn ondergaat koude maceratie (schilweking) voor optimale extractie van aroma’s. Vervolgens rijpt de wijn gedurende 6 maanden op haar lie in RVS tanks van 500lt.

De wijn is groengeel van kleur met lichte intensiteit. In de neus neem je direct de mineralen waar die afkomstig zijn van de arme leistenen bodem met citrusfruit en kruiden. De wijn heeft een volle body met een aangename zuurgraad. Je bespeurt een lichte honing ondertoon, toast, kruidigheid maar ook aromatisch fruit waaronder ananas en citrus. De afdronk is lang.

Geniet van deze wijn bij vis, vegetarische gerechten of wit vlees.

Awards: 92 punten Decanter

Mar de Frades 2007

Vlak aan de kust in Rias Baixas DO vinden we de subregio Val do Salnes. Op het uiterste puntje aan de monding van de rivier Umia ligt de wijngaard van het huis Mar de Frades. Dit betekent letterlijk “Zee van Broeders” en verwijst naar de plaats waar de pelgrims aan land kwamen om door te trekken naar Santiago de Compostela. Door de sterk gefragmenteerde kleine wijngaarden, werkt Mar de Frades samen met ongeveer 150 lokale wijnboeren. De Albarino druiven zijn handgeplukt en ondergaan rijping op RVS en tevens enkele maanden fles.

Iedereen kan een foutje maken, zo ook ik. Ik had niet goed op de jaargang gelet, want een 2007 Albarino is toch echt wel te oud. Maar toch is alleen de fles al de moeite waard. Wanneer deze fles goed gekoeld wordt, verschijnt er een zeilschip op het etiket. Ook de fles zelf is bijzonder, diep blauw van kleur.

De wijn neeg reeds naar het bruin toe. De oorzaak hiervan is de oxidatie die de wijn heeft ondergaan door te lang op fles te blijven liggen. In de neus was de wijn muf terwijl deze origineel juist naar citrusfruit en bloemen behoorde te ruiken.

In de mond kwam ondanks de oudheid een bijzondere complexiteit naar voren. Een duidelijke ziltheid en minerale tonen waren merkbaar.

Schenk deze (jonge) wijn als aperitief of schaal- en schelpdieren.

Award: 95 punten Decanter – maar dan moet die natuurlijk nog wel jong zijn

Dominio de Fontana Blanco

We zakken af naar het midden van Spanje, Ucles DO ligt in Castilla La Mancha. De laatstgenoemde is de grootste aaneengesloten wijnregio ter wereld met maar liefts 440.000ha. Echter Ucles DO is een geheel andere regio met haar leembodem op een 900m hoogte. Hier vinden we bijzondere wijn van Sauvignon Blanc vermengd met Verdejo.

Deze blend van 70% Sauvignon en 30% Verdejo is geheel biologisch bereid op de 400ha van Bodegas Fontana. De druiven krijgen rustig de tijd om te rijpen en hun frisheid te behouden. De hoogte draagt bij aan het koelere klimaat dan in de rest van La Mancha. En de droogte in het gebied voorkomen wijngaardziektes.

De bleke groengele wijn levert aangename aroma’s van onder andere peren, kruisbessen en vers gemaaid gras op. Een wijn met een zachte volle smaak, vriendelijk en aangenaam fris met tonen van citrus fruit. Lange afdronk met veel finesse en elegantie.

De wijn is heerlijk bij salades, gamba’s of tapas.

El Patito Feo

Na ons uitstapje in midden Spanje, gaan we weer terug naar Galicië, wel te verstaan naar Ribeiro DO. Dit ligt tussen Rias Baixas en Valdeorras in. Het is één van de oudste DO regio’s in Spanje. Hier vinden we Torontes en Treixadura druivensoorten, waarvan de laatste slechts 15% aangeplant staan. Zo zie je maar weer dat op dit avondje ook in de onbekende regio’s van Spanje wijnen verrassend lekker zijn, ware pareltjes!

El Patito Feo – de lelijke eendje – is een wijn van het huis Bodega Pateiro. Het is een 100% Treixadura van een 15 jaar oud perceel in de Avia vallei. De wijn is organisch en rijpt op lie gedurende 7 maanden in RVS vaten, om daarna nog 2 maanden in 300lt oude Frans eiken vaten te rijpen. Leuk detail is dat de schilweking plaats vindt zonder dat de schillen worden ondergedompeld voor extra extractie van aroma’s (“racking”). Terwijl de vergisting op gang wordt gebracht door wilde gist en dus geen gist wordt toegevoegd.

Desondanks heeft deze groengele wijn met een tint van goud een expressieve neus van grapefruit en witte bloesem met een vleugje basilicum. De frisse wijn met een bovengemiddelde zuurgraad heeft een volle (vette) body. Aroma’s van limoen en grapefruit overspoelen de mond waarna de afdronk aanhoudend is en gedragen wordt door minerale ondertonen.

Het is een zeer rijke complexe wijn die zeker een groot favoriet is.

Torres Sons de Prades 2021

We blijven in het noorden maar schuiven op naar het oosten. Hier ligt in Catalunya de regio Conca de Barbera. Deze regio ligt hoger dan het warme Penedès wat westelijk ligt. En dat vertaalt zich in de wijn. Het koelere klimaat brengt frissere wijnen voort van onder andere Chardonnay. Het brengt fabelachtige wijnen voort die vergelijkbaar kunnen zijn met de Bourgogne.

De Sons de Prades – Geluiden van ons Verleden – is van het zeer bekende wijnhuis Torres. De wijngaard staat aangeplant op de berg Prades die de zee invloed vermindert. De diepe kalkrijke kleigronden, rijk aan slib, met matige drainage levert uitmuntende wijnen voort. De wijn is subtiel dankzij de 30% die houtrijping krijgt gedurende 6 maanden.

Dat levert een elegante, licht ‘oaky’ chardonnay op met de smaak van perzik, vanille, mandarijn en tijm. Heerlijk bij pasta met kreeft of paddenstoelenrisotto.

Awards: 93 punten James Suckling.

Val do Galir Mencia 2020

Om nog even terug te grijpen naar Valdeorras, hebben we ook de andere druivensoort die in deze regio aangeplant staat. De rode Mencia staat vooral op leisteen bodem en ook hier geldt handmatige oogst. Net als bij de Godello vindt 48 uur durende koude maceratie plaats om de fruit aroma’s te behouden. Ook werden de druiven ontsteelt, maar niet geplet. Wederom om de primaire aroma’s te behouden. De wijn rijpt gedurende 10 maanden op 500lt Frans eiken vaten.

De kleur van de wijn is diep paars van kleur. In de neus intense aroma’s van rood maar vooral zwart fruit. Begeleid door specerijen en balsamico. Het palet is gebalanceerd en complex met een volle body. Verder is de tannine niet overheersend, maar wel merkbaar. Aroma’s van bramen, kers, maar ook drop, laurier, rozemarijn en tijm zijn in de afdronk te bespeuren.

De wijn is heerlijk bij gevogelte.

Awards: 90 punten Wine Spectator en 90 punten James Suckling.

Abadengo Roble

In Arribes is er eigenlijk maar één noemenswaardige druivensoort, de Juan Garcia. Deze is ook nergens anders te vinden. Arribes DO ligt langs de rivier de Duero waar deze naar het zuiden afbuigt en de grens met Portugal vormt. Het kenmerkt zich door haar steile hellingen en zanderige en granieten bodem. Juan Garcia staat hier aangeplant als lage struiken waar de wind goed doorheen kan waaien. Dit is nodig omdat de druiven variëteit uiterst gevoelig is voor de schimmel grijsrot.

De bijzondere wijn van Bodegas Ribera de Pelazas is gemaakt in het hart van het Nationale Park Arribes del Duero. De wijngaarden voor de Abadengo wijn zijn meer dan 60 jaar oud.  De wijn rijpt 12 maanden op frans eikenhout.

De wijn heeft een kersenrode kleur, waarbij in de neus rood fruit, specerijen en vanille kan worden waargenomen. In de mond bespeur je een volle body met prettige zuurgraad. De tannine is zacht en de wijn heeft een gemiddelde alcohol. Het pallet is complex met overwegend aroma’s van kersen, frambozen, rode bes, specerijen, toast door de houtrijping. De afdronk is prettig.

Schenk de wijn gegrild vlees.

Lavia Plus 2016

In het zuidoosten van Spanje ligt het prachtige en gezellig Bullas DO waar Monastrell staat aangeplant. Deze is niet zo onbekend als je mogelijk zou denken. De Franstalige benaming is Mourvèdre vooral bekend van de zuidelijke GSM blend. Het is Bodega Molino y Lagares de Bullas die het project omarmd heeft en in 2003 gestart is. De oorsprong is een groep wijn liefhebbers die graag grote wijnen wilden voortbrengen in Bullas van organische druiven. En of dat gelukt is! Het resultaat is deze prachtige Lavia Plus. Op een 800m hoogte staan 40 jaar oude wijnstokken op 12ha aangeplant. De bodem is alluviaal maar arm.

De druiven worden met de hand geplukt. Terwijl de fermentatie met inheemse gist plaatsvindt in 100hl houten vaten onder temperatuur controle.    

Deze Lavia Plus heeft een rode kleur met paarse tinten en een gemiddelde intensiteit. Ze heeft een intens boeket van zwart fruit, eucalyptis en balsamico aroma’s van de 12 maanden rijping op frans eiken. Het evenwichtige mondgevoel denkt aan noten, bramen, zwarte bessen. Ze voelt zijdezacht aan waarbij tannine geheel geintegreerd is in de wijn en een fijn spel speelt met de zuurgraad en de 14.5% alcohol. Deze wijn is een feestje waarbij de afdronk eigenlijk niet ophoudt, je blijft genieten.

Deze wijn gaat prima bij oude kazen, rood vlees of varkensvlees.

Awards: 92 punten Parker

Kortom

Al met al hebben we een heerlijk ontspannen avondje gehad waarbij we veel onbekende regio’s hebben ontdekt met wijnen die echt wel verrassend goed zijn. We hebben enorm interessante discussies gevoerd, over wijn maar ook over alledaagse zaken en voor je het weet is het al weer laat geworden. We waren het unaniem over eens, de Lavia Plus is een fantastische wijn, maar ook de Patito Feo is ge-wel-dig. Ook de Abadengo viel goed in de smaak, terwijl de andere wijnen op dit avondje uit deze onbekende regio’s ook verrassend waren.

Dit was de eerste avond van een serie van drie. De volgende avond moet nog gepland gaan worden.

Heeft u ook interesse om eens een gezellig avondje te ervaren? Neem dan even contact met ons op of boek gewoon via de website!

Mooi Bordeaux nieuw Rioja en vreemd Rusland

Bordeaux 2021 een jaar vol hindernissen

Majesteuze wijnen Linkeroever Bordeaux

Met de vorst in het late voorjaar en veel regen aan het begin van de zomer, was 2021 een jaar vol hindernissen voor Bordeaux. Desondanks valt het met de kwaliteit nog mee, maar dat is met name in het top segment van de wijn domeinen. Bordeaux bestaat uit twee regio’s. De linkeroever waar de later rijpende Cabernet Sauvignon domineert boven Merlot. En de rechteroever waar de vroeger rijpende Merlot domineert.

Impact in de wijngaard

Zo heeft de late vorst in veel knoppen doen bevriezen. Hierdoor is de druivengroei dus lager en dat heeft direct impact op de opbrengst per hectare. Daarnaast door late vorst kan een tweede uitloop niet de juiste tannine rijpheid verkrijgen. En dat heeft een negatieve impact op de balans van de wijn omdat de tannine niet goed kan integreren in de wijn.

Meeldauw

Vervolgens door het natte voorjaar, tierde de meeldauw welig. Wanneer de planten niet op tijd werden behandeld met de Bordeauxse pap, een koper mengsel dat op de bladeren gesproeid wordt om de meeldauw tegen te gaan, kan de hele plant (en wijngaard) besmet raken. Het begint bij het aantasten van de bladeren waardoor fotosynthese vermindert. Vervolgens kunnen scheuten, bloesem en trossen besmet raken. Hierdoor raakt de oogst verloren.

In de biodynamische wijngaarden, zoals Pontet-Canet en Palmer, is de schade nog groter aangezien hier niet of nauwelijks met chemische bestrijdingsmiddelen gewerkt wordt. De opbrengsten liggen hierdoor ruim 20% lager dan normaal.

Door de grote regenval in de zomer, kregen de wijnranken onvoldoende waterstress om de juiste concentratie in de druiven te krijgen. Hierdoor kunnen wijnen “waterig” worden en dus aroma’s verliezen. Ook werd veel regen voorspelt in het eerste weekend van oktober, te midden van het plukseizoen. De producenten die zich haastten om de oogst voor die tijd binnen te hebben, hadden te maken met niet volledig rijpe druiven. En druiven waren “opgeblazen” door de vele regen. Wijnmakers konden dit met “saignee” weer corrigeren.  Echter diegenen die de gok namen en later plukten, hadden geluk, omdat het slechte weer nooit kwam. De druiven die geoogst werden waren rijper. Toch was chaptilisatie soms van toepassing om de suiker waarden, en dus alcohol, te verhogen.

De linkeroever

Op de linkeroever heeft Pauillac traditioneel veel Cabernet aanplant en daardoor zijn de wijnen hier redelijk geslaagd. In Saint Estèphe is de opbrengst wisselvalliger. Omdat hier ook meer Merlot staat aangeplant. De wijngaarden die hoger op de heuvels liggen hebben nog redelijke wijnen voortgebracht. Echter veel Merlot was rijp op het verkeerde moment, waardoor het wegens dreigende rot geplukt moest worden. De wijnen uit Saint Julien bewijzen wederom hun vaste waarde aan de top. Hoewel de stijl iets anders is met lager alcohol percentage en iets “groener” (vegetale tonen zoals paprika) dan wat men gewend was in de afgelopen jaren. Op Château Margaux in de gelijknamige streek, ziet men over de breedte gelijkwaardige wijnen. Echter doordat de alcohol lager was, zijn de wijnen minder vol en krachtig met minder structuur. Tenslotte kent Pessac Léognan twee gezichten. De minder intense zonuren waren een uitkomst voor de productie van witte wijn. Deze wonnen in aromatische kracht en zuren.  Echter de Merlot is hier geslachtofferd. Gelukkig is dit wel gecompenseerd door de Cabernet Franc.

De rechteroever

Op de rechteroever vinden we een heel andere Merlot. Hoewel de september regen tot minder geconcentreerde druiven leidde, hebben de wijnmakers kunnen profiteren door de druiven tot ver in oktober te laten hangen. Op de rechteroever viel minder regen dan op de linker. Verder zijn we ook hier een toename van het gebruik van Cabernet Franc ten koste van de Merlot. En de koele nachten eind september zorgden voor zeer aromatische rijpe Cabernet Franc.

We mogen concluderen dat de wijndomeinen die op de toplocaties van de Bordeaux zitten goede klassieke wijnen hebben kunnen maken in 2021. Niet altijd met de diepte en lengte van de goede jaren, maar alsnog een goed glas wijn. Ook door het gebruik van minder nieuw hout. Hierdoor zijn het frissere wijnen met minder alcohol maar helaas ook minder structuur. Hierdoor lijkt de balans anders zijn komen te liggen. Desondanks zullen prijzen niet gunstiger zijn, want de opbrengst per hectare en dus wat in de fles gaat ook minder!

Tweespalt in Rioja

Rioja is één van de meest bekende wijnregio’s uit Spanje. En traditioneel ligt de focus hier erg op houtrijping om de wijnen zachter en ronder te maken. Echter in de recente jaren is de trend ontstaan naar meer fruitige wijnen waarbij vooral wit en rosé een boventoon voeren. Dit staat haaks op de filosofie in de Rioja. Binnen de wijnmakers vindt er nog steeds een strijd gaande wat men nou vindt passen bij Rioja wijnen. De traditionele wijnmakers houden vanzelfsprekend vast aan de lange (hout)rijping. Terwijl jonge wijnmakers eerder kiezen voor frisse fruitige wijnen. Dit is sinds 2018 mogelijk onder de nieuwe classificatie. Het zal je mogelijk niet verbazen maar dit is opgezet naar Bourgondisch voorbeeld;

Vino de Zona

Alle druiven komen uit één subzone (Rioja Alta, Rioja Alavesa of Rioja Oriental) en de naam mag op het etiket vermeld worden. De vinificatie, rijping en botteling moet allemaal binnen de zone plaats vinden.

Vino de Municipio

De wijn komt uit één dorp of groep van vastgestelde dorpen. Ook hier moet alles van wijngaard tot botteling plaats vinden in het dorp. Op het etiket mag zowel het dorp als de  zone van herkomst vermeld worden.

Viñedo singular

Alle druiven komen van één enkele wijngaard. Deze wijngaard dient gecertificeerd te worden en dient meer dan 10 jaar in eigen bezit te zijn, de stokken minstens 35 jaar oud zijn en de opbrengsten laag worden gehouden. Een proefpanel dient het uiteindelijke goedkeuring te geven.

Vanzelfsprekend zit niet iedereen hierop te wachten, dit maakt het toch al redelijk omvangrijke systeem van herkomst benaming nog ingewikkelder. Echter het is weldegelijk een mooi alternatief om aan te sluiten bij wat de markt op het moment wenst én zich te onderscheiden van de zware houtgerijpte traditionele wijnen.

Omgekeerde wereld in Rusland

Dat in Rusland niet altijd nauw met internationale afspraken rekening wordt gehouden is al langer bekend. Maar de welgestelde Russen zijn ook wijn minnend, en met de recente import restricties merken de grote Europese wijnregio’s dit ook. Maar liefst 60% van de wijnimport door Rusland komt uit Barolo, Bordeaux, Bourgogne en Champagne. De Russische importeurs zijn naargeestig op zoek naar alternatieven. Maar voor Champagne hoeven ze niet bang te zijn. Poetin heeft immers de lokale mousserende wijn het recht gegeven om Champagne naam te gebruiken. Terwijl wijn uit de Champagne “mousserende wijn” heet. Laten we spreken van een omgekeerde wereld in Rusland en een doorn in het oog voor de (echte) Champagne natuurlijk!

Geweldig trendy of oubollige sherry

Velen kennen sherry als het bekende oma drankje in een licht zoete stijl. Wat blijkt is dat ze deze drank in het Spaanse Andalusië helemaal niet kennen! Maar is de sherry, geweldig mooi als ze is, nu bezig aan een trendy revival of blijft ze toch haar oubollige imago behouden? De huidige sherry is niet meer te vergelijken met die uit de jaren 70.

Dat het imago van sherry verandert mag duidelijk zijn, 2021 had de beste verkoopcijfers van de afgelopen 4 jaar. Er werd 21 miljoen liter in het buitenland verkocht en maar liefst 11 miljoen lokaal.  Engeland is de grootste buitenlandse liefhebber met maar liefst  10 miljoen lt. Vooral de Cabeceo (cream sherry) is er erg populair. Het is een blend van droge en oxidatief gerijpte (meestal olorosso) sherry die aangezoet is met Pedro Ximenez (PX). Nederland staat op een mooie derde plaats met 3.6 miljoen lt. Echter in 2002 was de verkoop nog 68 miljoen lt. (55 miljoen export en 13.5MM lokaal). Toch ziet men in alle markten, van Amerika tot Azië  groei. Dus je kan wel zeggen dat sherry haar oubollige imago heeft afgeschud en dat de trendy sherry door een breder publiek toch geweldig wordt bevonden. Maar wat is sherry nu eigenlijk.

Rijke historie

Sherry wordt gemaakt in het zuidenwesten van Andalusië, rondom de plaats Jerez. Sherry is gemaakt van Palomino-druiven die na een lichte versterking met alcohol, een natuurlijke rijping op “flor” ondergaan. “Flor” betekent bloem en is een laagje gistcellen dat op de wijn ligt. Dit voorkomt dat de wijn met zuurstof in aanraking komt. Echter sherry komt in veel stijlen waardoor het erg interessant is om dit met eten te combineren. De uitzondering op de regel is sherry gemaakt van Pedro Ximenez druiven (PX). Deze druivensoort levert een zoete stroperig dessertwijn die bijna likeurachtig smaakt. Een echte aanrader is PX te serveren bij chocolade.  

Sherry is al eeuwenoud. Reeds in de tijd van de Feniciërs, toen Jerez nog Xeres heette, maakte men al sherry-wijnen in deze regio. Maar de echte populariteit ontstond in de 16e eeuw. Engelse en Nederlandse sherry handelaren vestigden zich rondom de havenstad Cadiz en begonnen dit product te exporteren aan de Europese adel. Alleen wijn gerijpt in de steden Jerez la Frontera, Sanlucar de Barrameda en El Puerto de Santa Maria mogen zich sherry noemen. De naam sherry is een Engelse verbastering van Jerez.

In 2021 heeft de Consejo Regulator de Jerez, de regulator, aanpassingen in de wetgeving aangenomen. Waaronder uitbreiding van de DO wijngaardzone, toestaan van andere druivenvariëteiten en de verplichting om de wijn te versterken komt te vervallen. Dus de wijn kan ook op natuurlijke wijze tot 15 tot 20% alcohol vergisten. Vooral de eerste aanpassing vormt het risico dat de regio gaat inboeten in kwaliteit. Er zijn maar liefst zes nieuwe druivenrassen opgenomen. Dit zijn pre-phylloxera inheemse druivenstokken Beba, Cañacazo, Mantúo Castellano, Mantúo de Pilas, Perruno en Vigiriega.

De streek

De regio Marco de Jerez ligt tussen de drie bovengenoemde plaatsen. Maar het is het gebied dat bepaalde kenmerken heeft die sherry tot een unieke wijn maakt. Er heerst een subtropisch klimaat met milde en natte winters en warme droge zomers. Tijdens de zomer geeft de wind verkoeling. Dit is niet alleen van belang voor de zuurgraad, maar is tevens een natuurlijke ventilatie van de wijnkelders.

Geweldig trendy of oubollige sherry Jerez DO

Verder is de bodem zeer kalkrijk wat de Palomino-druif haar kenmerkende smaakprofiel geeft. Daarnaast kan de bodem veel vocht vasthouden wat onmiskenbaar is tijdens de hete zomers. Vooral de albariza bodem staat hoog aangeschreven. Dit is een witgekleurde mergel met klei, calcium en mariene fossielen. Een beetje gelijk aan wat we in de Chablis aantreffen. Verder treffen we “barros” (hoog in klei met een beetje krijt gelegen aan de voet van de heuvels) en “arena’s” (de zandrijke kustgebieden). Tenslotte is dit de enige regio waar je de Palomino-druif vindt.Deze druif heeft een aandeel van maar liefst 80% in sherry. Verder zijn Pedro Ximenez en Moscatel toegestaan.

Het bijzondere wijn maken

De druiven worden met de hand geplukt, om ervoor te zorgen dat alleen rijpe druiven geplukt worden. Hier door gaan plukkers meerdere keren door de wijngaard heen. Vervolgens legt men de druiven op matten in de zon zodat een deel van het vocht kan verdampen. Direct na het persen brengt men de most (het sap) over naar de opslagplaats waar de eerste vergisting plaats vindt. Na de volledige vergisting wordt de jonge basiswijn in fusten opgeslagen. De wijnmaker heeft de keuze voor twee soorten vergisting; biologische of oxidatieve.

Bij biologische rijping versterkt met de wijn tot 15% door het toevoegen van alcohol en in eikenhouten vaten gedaan. Deze vaten vult men slechts driekwart zodat er zuurstof bij de wijn kan komen. Op de wijn ontstaat dus een laag flor. De flor haalt haar voedingsstoffen uit de wijn en doet een omzetting waardoor de wijn haar excentrieke amandelaroma krijgt. Bij oxidatieve rijping, versterkt men de wijn naar 17 tot 18%. Vanwege het hoge alcohol percentage ontstaat er geen flor, zodat zuurstof vrij spel heeft.

Solera systeem

Omdat sherry een blend is van verschillende jaargangen, bewaart men de wijn in een solera-systeem. Dit is een hiërarchisch systeem van vaten met de jongste wijn in het bovenste vat. Meermaals per jaar pompt men de wijn door naar de volgende laag. Hierdoor vult de bovenliggende laag de onderliggende laag. De onderste laag, ofwel solera, bevat de sherry die gebotteld wordt.

Bron: hqwines.nl

De vele soorten sherry verklaart

Er zijn verschillende soorten sherry van droog naar zoet.

Biologisch gerijpt

De Fino is een droge sherry, licht en fris van smaak met een vleugje amandelsmaak. Het heeft een lichtgele kleur en ongeveer 15% alcohol. Heerlijk bij visgerechten. De nieuwe Fino Viejo dient zeven jaar rijpen. De Manzanilla is een soort gelijke wijn als Fino, maar is afkomstig rondom de stad Sanlucar de Barrameda. Dit heeft haar eigen DO-status; Manzanillo DO. Door de tweejarige rijping dichtbij de Atlantische Oceaan, bespeur je een ziltige ondertoon in de Manzanilla sherry. Het heeft een strogele kleur en is lichtvoetig en fris. De nieuwe Manzanilla Pasado moet zeven jaar rijpen. Gelet op de ziltige aroma, past deze wijn ook prima bij vis en schelp- en schaaldieren.

De Amontillado sherry is een droge aromatische wijn met een hazelnoot aroma. Deze is amberkleurig en heeft 16 tot 20% alcohol. Tenslotte hebben we Palo Cortado. Dit is een tussenvorm tussen Amontillado en Oloroso. Het is een complexe maar toch verfijnde wijn van 18 tot 20% alcohol. Schenk een Amontillado of Palo Corado bij gevogelte.

Een nieuwe trend is aan het ontstaan om ongefilterde sherry te kopen. Deze En Rama Sherry zijn intense vollere wijnen, meestal Fino of Manzanilla.

Oxidatief gerijpt

Van de oxidatief gerijpte sherry’s is de Olorosso de eerste. Het is een droge volle sherry met een zoetachtige aanzet. De kleur is amber tot mahonie. De Medium dry sherry is een volle aromatische wijn met een notensmaak. Het is bijna altijd een blend tussen Amontillado met PX. Het suikergehalte is 5 tot 45gr per liter. Pale Cream is een blend van Fino met ingedroogde most. Het is lichtzoet met een pittige bite. En een lichte honing- en notensmaak. Het suikergehalte is 45 tot 115gr per liter.

De Medium sweet sherry is zoet, vol van smaak en aromatisch. Natuurlijk met een hint van noten. Cream sherry is meestal een blend tussen Olorosso en PX. De fluweelzoete smaak heeft aroma’s van noten en rozijnen. Het heeft een zeer bruine kleur met een suikergehalte tussen de 115 en 140gr per liter. Tenslotte de Pedro Ximenez. Dit is een volle krachtige sherry wijn met een zeer zoete smaak. Het heeft een lichte aroma van rozijnen en is bijna stroopachtig. Het is zeer donker van kleur met een suikergehalte van meer dan 220gr per liter. Zowel de Cream sherry als de PX zijn prima te combineren met chocolade nagerechten.

Gaat iedereen aan de sherry?

Sherry komt in vele soorten en variëteiten. Eigenlijk is er voor elk wat wils. Maar wordt sherry nu opeens geweldig trendy of blijft het toch het oubollige oma-drankje? Ik denk dat de waarheid in het midden ligt. De wetgever realiseert zich dat de hoogtij dagen voorbij zijn. Vandaar dat er aanpassingen zijn ingevoerd in 2021. Maar wees zeker niet terughoudend en probeer eens sherry als een digestive of juist bij het nagerecht. De veelzijdigheid zou je kunnen verrassen!

Mooi tropisch wijngebied in Europa

Naast een fantastisch toeristisch trekpleister, zijn de Canarisch Eilanden bezaait met kleine wijnpareltjes. De wijn is vooral bedoelt voor lokaal gebruik. Ondanks haar onbekendheid, houdt ze toch een lange traditie in ere. Gelet op haar ligging op 28e breedtegraad, voor de kust van Afrika, is dit een mooi tropisch wijngebied in Europa.

Net als de Balearen, waren de Canarische Eilanden populair vanwege haar gunstige ligging op de maritieme routes.

Mooi tropische wijnregio in Europa Canarische Eilanden
Bron: Rimontgó

Gelet op de vochtige tropische omstandigheden, zou je niet direct wijnbouw verwachten. De hoogte is van vitaal belang. Het gaat van 500 tot 1.000m en soms zelfs hoger. Een andere factor is de bodem. De vulkanische grond levert minerale en subtiele zoute tonen aan de aromatische wijnen. Het zal ook niet verrassend zijn dat hier vooral lokale druivensoorten staan. Het klimaat is eenmaal niet weggelegd voor de meeste internationale druivensoorten. Het subtropisch klimaat en hoog mostgewicht (hoog suikergehalte) is de reden waarom hier veel zoete wijnen gemaakt worden.

La Palma

Op La Palma gaat de wijnbouw terug naar de 16e eeuw. En is naar verluid geïntroduceerd door de conquistadores. Latere kolonisten brachten een grote verscheidenheid aan druivensoorten mee. La Palma DO is erkend in 1993. Vroeger waren de wijnen van La Palma vooral van Malvasia. En toen de phylloxera op het vaste land uitbrak, gaf dit een nieuwe boost aan de wijnindustrie op La Palma. Hoewel de eilanden gevrijwaard zijn van phylloxera, zijn veel van de voorouderlijke variëteiten helaas uitgestorven. Echter sommige Malvasia-stokken zijn meer dan 100 jaar oud. Toen in de jaren 50 van de 20e eeuw de bananenplantages enorm in opkomst kwamen, zijn veel wijngaarden omgeploegd. Tot in 1993 de DO werd uitgeroepen en nieuw leven inblies in wijngaard management. Over het gehele eiland vind je Listán Blanco (Palomino) en Negramoll, waarbij de laatste de belangrijkste rode druivensoort is.

De wijngaarden liggen op 200 tot 1.500m hoogte. Hoewel het klimaat over het algemeen mild is, heeft het afwisselende landschap veel invloed op de ontwikkeling van de druiven.

De drie subzones van La Palma DO

  • Het zuidelijke Fuencaliente is bedekt met vulkanisch as (picón). De wijnstokken staan aan geplant in soms wel 2m diepe geulen. In de winderige gebieden beschermen stenen muren de wijnstokken. Hier vind je vooral witte druiven. Malvasia staat het meest aangeplant. Maar ook Bujariego, de unieke Sabro die alleen op La Palma voorkomt en Gual.
  • Hoyo de Mazo ligt op het oostelijke deel van het eiland. Wijngaarden met vooral Negramoll staan aangeplant op steile terrassen. Deze hebben een bodem van vulkanisch as en rotsen (empedrados). Maar ook vind je als enige zone Verdello. De Spaanse Verdello (ofwel in Portugal Verdelho) heeft geen relatie tot de Italiaanse Verdello uit Umbrië noch met Verdejo! Men traint de wijnranken op een kruiperachtige wijze. Dit is een trainingswijze die niet veel voorkomt. De wijngaarden liggen op 200 tot 700m hoogte.
  • In het noordelijke Norte de la Palma  worden de wijnstokken worden geteeld op “lage” trellis hetgeen tegenwoordig ongebruikelijk is. De stokken staan aangeplant in ondiepe holtes, op bijzonder vruchtbare gronden zonder zandlaag. Op de steile hellingen liggen de wijngaarden op terrassen, omringd met taluds of droge stenen muren die bescherming bieden tegen de wind. De wijngaarden liggen tussen de 100 en 1.500 meter boven de zeespiegel. Je vindt hier de witte Albillo en van rode druiven de Almuñeco,

Gezien deze veelzijdigheid, is er ook een brede keuze aan wijnen. Wit, rosé en rood van vooral inheemse druivensoorten op de Canarische Eilanden. Ook vind je hier de bijzondere Vinos de Tea. Dit is een lokale specialiteit gemaakt van Tinta Negramoll druiven en gerijpt in dennen vaten waar thee in vervoerd werd. De resulterende wijnen zijn harsachtig van aard, met unieke smaken afgeleid van zowel de druiven als het vat.

Zuidelijk El Hierro DO

El Hierro DO bestrijkt het hele eiland El Hierro. Dit is het meest zuidwestelijke eiland van dit mooi tropisch wijngebied in Europa. Het is het kleinste eiland en ontving haar DO-status in 1994 toen er slechts twee bodega’s waren. Nu zijn er 13 wijnhuizen en 200 wijnboeren. Men neemt aan dat Engelse kolonisten of handelaren in de 17e eeuw wijnstokken hebben geïntroduceerd. De geproduceerde wijnen werden gedestilleerd en geëxporteerd naar Latijns Amerika of verwerkt tot zoete wijn.

De wijnstokken staan aangeplant op de steile vulkanische terrassen op zo’n 125 tot 700m hoogte. El Hierro heeft een mild klimaat met lange zonuren. De Alisios, de zomerse passaatwind waait over het noordwesten van het eiland. En brengt de nodige regen met zich mee.

De stijlen van El Hierro variëren van lichte, droge en frisse witte wijnen, die jong gedronken dienen te worden, tot traditionele zoete en versterkte wijnen. Deze laatste worden hier al enkele eeuwen gemaakt. De wijngaarden worden gedomineerd door de vrij neutrale inheemse Vijariego Blanco en Listán Blanco (Palomino). Andere variëteiten zoals Bremajuelo, Gual (Bual), Listán Negro, Tinta Negra Mole en Vijariego Negro zijn ook te vinden.

Forastera van La Gomera DO

Het op één na kleinste eiland ligt ten westen van Tenerife. In 2003 kreeg La Gomera haar DO-status. De meeste wijngaarden bevinden zich in het noorden en noordoosten. En liggen in gebieden die bekend staan als “medianas altas” en “medianas bajas”. Men neemt aan dat Europeanen in de 14e eeuw de eerste wijnstokken hebben aangeplant. In de daaropvolgende decennia werd wijnbouw steeds belangrijker. De ongeveer 120ha wijngaarden zijn in beheer door 150 telers. De meeste wijngaarden staan aangeplant op steile terrassen met een stenen muur eromheen ter bescherming tegen de sterke kustwinden. Deze terrassen maken mechanisatie onmogelijk, waardoor het beheer geheel met de hand plaats vindt.

Witte wijn is de specialiteit van La Gomera DO. Hier vinden we de zeldzame Forastera druif als de dominante druif. Deze brengt mooie complexe wijnen voort met bloemige tonen en rijp fruit aroma’s met een mineraalachtige toets. De afdronk is prettig en aanhoudend. Ideaal bij een mooie kaasplank met zachte en harde kazen.

Ook de andere druiven die op de Canarische Eilanden voorkomen zijn hier toegestaan, zowel rood als wit.

Het oude Tacaronte Acentejo DO

Vernoemd naar de stad en regio, is Tacaronte-Acentejo DO de eerste wijnregio op de Canarische Eilanden. Reeds in 1992 is ze tot DO status verheven. Het is de onofficiële trendsetter van de eilandengroep met haar moderne wijnbereiding en focus op export. Het is niet verwonderlijk dat hier 20% van de wijnbouw activiteiten van de eilandengroep plaats vindt. Dit is ook ingegeven op de dichtbij liggende haven. Waardoor de wijnen dus internationaal beter verkrijgbaar zijn.

Het terrein is golvend, met steile hellingen en diepe dalen die elk hun eigen meso-klimaat ontwikkelen. De bodem stijgen vanaf de kust tot wel 1.600m. De bodem is vruchtbaar dankzij de roodachtige vulkanische grond dat rijk is aan organisch materiaal. Dit levert de kenmerkende mineraalachtige aroma’s van deze wijnen.

Hoewel het klimaat mild-mediterraan is, zijn de belangrijkste risico’s in de wijngaard de sterke passaatwind, hagel en hoge temperaturen. De ochtendnevel afkomstig van de Atlantische Oceaan brengt de nodige verkoeling.  De wijngaarden liggen op 100 tot 1.000m hoogte waarbij de dagelijkse temperatuurverschillen bijdragen aan de zuurgraad.

Er zijn een zeer uiteenlopende reeks van druivensoorten in deze regio. Zowel lokale als internationale variëteiten. De rode wijnen zijn meestal een blend met Listán Negro en Negramoll. Het zijn jonge wijnen die overlopen van rijp fruit met kruid- en mineraalachtige tonen. De prettige body heeft een mooi balans met de zuren en tannine. Hierbij heeft de wijn een aangename lange afdronk. Geniet van deze wijnen bij rood vlees of gezouten kaas.

De witte wijn is gemaakt van vooral Listán Blanco en soms geblend met andere lokale of internationale rassen. Dit leidt tot wijn met een gemiddelde intensiteit van bloemen, steen en tropisch fruit met balsamico tonen. Het zijn wijnen die prettig drinken als aperitief of bij een visgerechten.

Valle de Gumar

Aan de zuidoostelijke kust van Tenerife, net ten zuiden van Tacoronte-Acentejo DO, vinden we Valle de Guimar DO. Deze vruchtbare vallei verkreeg haar DO status in 1996.  De bodem loopt hier snel steil omhoog tot wel 1.980m. Waardoor terrasvorming een noodzaak is. Sommige wijngaarden liggen wel op 1.500m hoogte. Maar de beste druiven zijn afkomstig van wijngaarden op 600-800m. Dit noemt men ookwel de medianía. Hier is het effect van het mediterrane klimaat mild en bestaat de bodem uit een mix van vulkanisch materiaal en klei. Lager gelegen is de bodem grotendeels vulkanisch zand en puimsteen (“jable”) dat veel armer is.

Witte wijn domineert hier met 65% van de aanplant, vooral inheemse soorten met een enkele PX en Torrontés. Tevens staan rode variëteiten aangeplant, merendeel inheems. Maar verrassend genoeg ook Cabernet Sauvignon, Merlot, Syrah en zelfs Pinot Noir!

Hoog gelegen Abona DO

Zuidelijk gelegen op het grootste eiland Tenerife ligt Albona DO. Hoewel wijnstokken hier al eeuwen aangeplant staan, is Abona pas in 1996 tot een DO verheven. De semi-woestijnregio is extreem ruig en kent bergen tot 1.000m hoogte. De terrasvormige wijngaarden zijn uitgehouwen uit de steile klifwanden. Het reliëf is hier gevormd door vulkaanuitbarstingen en de gestage westenwind. De meeste wijngaarden liggen op de zuidelijke helling van de hoogste berg van Spanje, de Teide. De sterke mediterrane invloed maakt door de hoogte plaats voor een veel koelere groeiomstandigheid. Tevens door deze ligging is er een groot verschil in dag en nachttemperatuur. Dit bevordert de kwaliteit van de druiven en haar zuurgraad.  In tegenstelling tot andere Spaanse regio’s vormen vorst en stormen hier een continue bedreiging.

De regio kent 1.200ha verdeelt over 1.200 wijnbouwers. Ruim 60% staat aangeplant met witte variëteiten zoals Listán Blanco, Malvasia, Gual (ook wel Bual) en Marmajuelo. Ook vinden we hier rosé en rode wijnen van de inheemse Listán Negro, Tintilla, Malvasia Rosada en Bastardo.

Groots Valle de la Orotava

De Valle de la Orotava DO is de grootste DO van dit mooi en tropisch wijngebied in Europa. Het kreeg in 1995 haar status. De wijn activiteiten gaan terug naar de 15e eeuw toen de Spanjaarden de eilanden veroverden. Met de haven van Puerto de la Cruz nabij, gaf dit een boost aan de wijnindustrie. Vooral de zoete wijn van Malvasia trok gretig aftrek in Engeland, Nederland en Duitsland. Toen de relatie tussen Spanje en Engeland verslechterde, kreeg de industrie een zware klap die ze nooit meer te boven is gekomen.

In tegenstelling tot Tacaronte-Acentajo DO en Abona DO, liggen de wijngaarden hier lager tegen de Teide berg aan. De lichte vulkanische bodem biedt voldoende drainage. En het hete zeeklimaat wordt gematigd door de vochtige nevels afkomstig van de Alicios passaatwind.

In de Valle de la Orotava is de wijnstoktraining uniek. Dit draagt als naam “el cordon trenzado” (“het gevlochten koord”). De takken van wijnstokken worden aan elkaar gevlochten in grote trossen van meerdere strengen. De lengtes variëren van 3 meter en tot 15 meter in het geval van oude wijnstokken. Deze methode evolueerde als gevolg van ruimtebeperkingen op het eiland, zodat men onder de opgebonden wijnstokken aardappels kon telen.

Valle de la Orotava DO is een overwegend witte wijnstreek waarbij de inheemse Listán Blanco het meest aangeplant staat. Veel inheemse variëteiten zijn ook toegestaan. Tevens is er rode wijn van Listán Negro-druiven beschikbaar, omdat het warme klimaat deze variëteit goed ondersteunt.

Grote hoogte in Ycoden-Daute-Isora DO

In het westelijke deel van Tenerife vinden we Ycoden-Daute-Isora DO. Het ontleent haar naam aan de oorspronkelijke bewoners van de Canarische Eilanden. En kreeg haar DO status in 1994.

De wijngaarden bevinden zich op verschillende hoogten op de flank van de Pico del Teide. Maar de beste wijnen komen van 1.400m en hoger. Het terroir is gekenmerkt door de vulkanische bodem, het warme maritiem klimaat en de vochtige Alicios passaatwind.

Listán Blanco is ook hier de meest aangeplante druivensoort die een levendige frisse wijn voortbrengt van droog tot licht zoete wijnen. Ook Malvasia produceert zoete wijnen. De Listán Negro is goed voor 20% van de aanplant.

Onderscheidend Gran Canaria DO

Gran Canaria is pas in 2000 erkent. En daarmee is ze de jongste DO van de eilanden groep. Het omvat ook het kleine El Monte Lentiscal  dat sinds 2005 deel uitmaakt van Gran Canaria DO, was voorheen een eigen appellatie. De vele vulkanische kloven hebben elk een eigen uniek microklimaat hebben en dat maakt deze regio zo bijzonder.

Men neemt aan dat vanaf de 15e eeuw de Spanjaarden de wijnstokken hebben geïntroduceerd. In snel tempo werd het een belangrijke bron van inkomsten. Echter toen in de 18e eeuw de relatie met Spanje verslechterde, raakte de wijnbouw in verval.

De lokale specialiteit wijn is Tinto del Monte (“bergrood”), een rijk en krachtige rode wijn gemaakt van de Listán Negro (lokaal bekend als “Negra Comun”). Andere rode druiven die zijn toegestaan zijn Tintilla, Tinta Negra Mole en Malvasia Rosada. Terwijl de witte wijnen gemaakt zijn van Listán Blanco, Malvasia, Gual (Bual) en Marmajuelo. Moscatel produceert de beste zoete wijnen.

Drink deze wijnen jong aangezien ze fermenteren op RVS vaten om het primaire fruit te benadrukken.

Weelderig zoet Lanzarote DO

De meest oostelijke wijnregio is Lanzarote DO. Malvasia is hier goed voor 75% van de aanplant. En produceert een verscheidenheid aan wijnstijlen. Hiervan is de weelderig zoete wijn het meest bekend.  Ook Moscatel en Pedro Ximénez leveren mooie zoete wijnen. Je vindt hier lichte, jonge (joven) witte, rosé en rode wijnen. Witte wijnis gemaakt van druivensoorten als Burrablanca (Airén), Breval (Verdelho) en Listan Blanco (Palomino). Terwijl Listán Negro en Tinta Negra Mole voor rood en rosé wijnen. worden gebruikt.

Het nabijgelegen Afrika in combinatie met de verkoelende wind over de Atlantische Oceaan levert een gematigd klimaat. De druiven rijpen goed doordat de koele nachttemperatuur volgt op de warme dag. Gedwongen door de vulkaanuitbarstingen in de 18e eeuw, bedachten de bewoners revolutionaire landbouwmethoden. Wijnproducenten graven zoco’s, brede gaten of sloten van 3m breed en 2.5m diep. Hierin staan de wijnstokken om beschutting te bieden tegen de harde kustwind en een constante temperatuur te creëren.

Bijzonder Canarische Eilanden

Wat maakt de Canarisch Eilanden nu zo bijzonder? Nou dit mooi stukje Europa behelst een onbekend tropisch wijngebied. Hier vinden we nog druivenstokken die nooit zijn aangetast zijn door de druifluis en dat is toch wel heel bijzonder. Verder vinden we hier inheemse druivensoorten die nergens anders ter wereld voorkomen. Alleen om deze reden is het al meer dan een bezoekje waard. Helaas zijn de wijnen niet wijd verkrijgbaar, maar het is geen straf deze eilanden te verkennen.

Geweldig Balearen

We hebben vorige week met Andalusië het vaste land van Spanje afgesloten. Onderdeel van Spanje zijn natuurlijk de Balearen en de Canarische Eilanden. Het zijn geliefde vakantiebestemmingen, maar er is meer dan de schone natuur en stranden. De Balearen zijn ook geweldig mooie wijneilanden!

Wijnen van de geweldig mooie Balearen

Ongeveer 100km ten oosten van de provincies Valencia en Murcia, vinden we de Balearen. De vier grootste eilanden (Mallorca, Menorca, Ibiza en Formentera) staan bekend als mediterrane vakantiebestemmingen. De wijnindustrie is nog steeds in ontwikkeling. En dat terwijl de Romeinen in de 2e eeuw voor Christus het wijn maken introduceerden. De eilanden kennen slechts twee gebieden met een DO-status en een vijftal IPG’s. Eén voor elk van de grote eilanden en een eiland overkoepelende VT Illes Balears.

 Geweldig Balearen

Het was de zoete Malvasia wijn die vooral veel aftrek vond in Engeland, Nederland en Duitsland. Echter ook de eilanden bleven niet bespaard voor de phylloxera uitbraak. Met als gevolg dat alle wijngaarden verwoest werden. Een aantal lokale druivenvariëteiten zijn bespaard gebleven en zijn nog steeds in gebruik. Denk hierbij aan Manto Negro, Callet, Fogoneu en Moll (ookwel Prensal Blanc). Verder zijn deze variëteiten aangevuld met de bekende Cabernet Sauvignon, Merlot en Chardonnay.

De meeste wijnen zijn bedoeld om jong te drinken. Het zijn frisse, aromatische wijnen.

De eerste eiland-DO Binissalem-Mallorca

Binisalem-Mallorca DO ligt op het eiland Mallorca en is de eerste DO die is verleend aan een gebied buiten het Spaanse vaste land. Hoewel de eerste aanvraag dateert uit 1973, is DO pas erkent in 1990. Het is vernoemd naar de gelijknamige stad dat het lokale centrum van wijnbereiding is. Het omvat ongeveer 580ha aan wijngaarden die 7.700hl produceren, waarvan een kleine 60% rode wijn is.

De wijnbouw op Mallorca dateert uit ongeveer 123 voor Christus, toen het eiland onderdeel werd van het Romeinse Rijk. In de 1e eeuw na Christus zou de filosoof Plinius de Oudere hebben geschreven over de wijnen van het eiland en ze hebben vergeleken met de beste van Italië. In de loop van de tijd heeft de rijke wijngeschiedenis zich ontwikkeld, vooral dankzij de gunstige ligging aan de handelsroute. Helaas ook hier heeft de phylloxera een vernietigende spoor achtergelaten. Sinds eind 19e eeuw is daarom vooral amandelbomen aangeplant. De laatste jaren begint de wijnteelt aan een revival.

Binissalem profiteert van een mediterraan klimaat dankzij de bescherming tegen de koude noorden wind door de Serra de Tramintana en Serre de Alfabia. De wijngaarden liggen op een 150m hoog plateau van kalkzandsteen en zijn bezaaid met grind en stenen. De hete lange zomers worden gecompenseerd door deze vochtvasthoudende bodems, zodat de wijnen mooi balanceren tussen de juiste waterstress. Deze omstandigheden passen uitstekend bij de inheemse druif Manto Negro. Deze levert diepgekleurde en aromatische wijnen op met fluweelzachte tannine. Tevens zijn ze zeer geschikt voor vatrijping. Volgens de wetgeving dient de wijn minimaal 30% Manto Negro te bevatten. Ten slotte zijn andere toegestane rode druivensoorten Callet, Cabernet Sauvignon, Tempranillo, Merlot en Syrah.

Bocchoris Negre do Binissalem 2018

Tianna Bocchoris

Deze wijn van Tianna Negre is een blend van Manto Negro (34%), Callet (8%), Cabernet Sauvignon (6%), Merlot (11%) en Syrah (41%). Na de oogst plet men de bessen en vindt vergisting plaats nadat het sap 5 dagen weekt op de schil onder koele temperatuur. Een deel van de Manto Negro en Syrah vinifieert men in Franse eiken vaten van 5 hectoliter. De blend wordt vervolgens gedurende 8 maanden in Franse eiken vaten gerijpt.

Ze verrast in het glas met een intens, diep granaatrode kleur. Het bouquet van deze cuvée levert aroma’s op van zwart fruit, zoals bramen en rijpe zure kersen. De florale tonen van viooltjes en balsamico maken de neus helemaal af. De wijn kenmerkt zich door haar volle en krachtige body. Ze maakt indruk met een goede tanninestructuur en een perfect evenwicht tussen zuur en alcohol. Ten slotte is in de lange afdronk is zoethout waarneembaar. Serveer deze wijn bij geroosterd vlees en grill gerechten of bij klein wild.

Witte wijnen zijn vooral gemaakt van Moll ofwel Prensal Blanc. Dit zijn lichtgele wijnen met intense fruitsmaken. Andere druivensoorten die zijn toegestaan zijn Moscatel, Parellada, Macabeo (Viura) en Chardonnay.

Pla i Llevant

Ook op het eiland Mallorca vinden we Pla i Llevant. Dit betekent in het Catalaans “Vlakte en Oostkust”. Het is in 1999 opgericht en omvat ongeveer 225ha. Het beslaat dus de zuidoost kust van het eiland, die bekend staat om haar mooie stranden. Wat minder bekend is dat hier reeds eeuwenlang wijnen worden gemaakt.

De wijngaarden liggen hier op slechts 100m hoogte. En het warme mediterrane klimaat in combinatie met de kalk verrijkte kleibodem levert verrassende wijnen op. De zeebries levert de nodige verkoeling. De belangrijkste risico’s voor wijngaardbeheer zijn hier natuurlijk de verzengende zomers die soms afgewisseld worden door stortbuien. Maar ook de noordelijke wind in de winter. Dit komt door het ontbreken van beschermende bergen. De wijnen zijn hierdoor zeer fruitig, vaak zondoorstoofd met zachte tannine en volle body.

De meest voorkomende druif is Moll, verder zijn dezelfde witte druivensoorten toegestaan als in Benissalem DO. De meeste rode wijnen zijn afkomstig van de inheemse Fogoneu, Callet en Manto Negro. De wijnen zijn gemaakt om jong te drinken. Echter houtgerijpte Chardonnay en rode crianza wijnen van Tempranillo en Bordeaux-variëteiten zijn enorm in opkomst.

Butibalausi Blanco 2020

Butibalausi

De Butibalausi Blanco van het huis Can Majoral is een blend van Premsal Blanco, Chardonnay en Parellada. Het is een jonge biologische wijn. Na de druivenoogst worden de druiven onmiddellijk naar de perserij gebracht. Hier selecteert men de druiven om vervolgens zorgvuldig te persen. Het sap gist onder gecontroleerde temperatuur in roestvrijstalen tanks. Vervolgens vindt de rijping plaats van enkele maanden op de fijne droesem.

In de neus bespeur je peer, appel en kweepeer. De droge wijn is rond en soepel met een zijdezachte body. Dankzij de mooie zuurgraad blijft de wijn prettig verfrissend met aroma’s van appel, peer, banaan en abrikoos. Combineer deze wijn bij diverse curries of wokgroente met vis.

Verrassende wijn van de Ballearen

De Balearen zijn geweldig mooie eilanden, maar staan internationaal niet echt bekend voor hun wijn. En toch zijn de wijnen zeker de moeite waard. Het zijn volle ronde wijnen ideaal om lekker bij te eten. De wijnen zijn niet overal beschikbaar, maar er zijn een aantal wijnen toch verkrijgbaar. Of nog beter, bezoek de eilanden en geniet van de lokale wijnen daar. Doe eens spannend en ga voor het onbekende, de wijn zal je verrassen! Daarnaast lokaal smaakt een wijn toch altijd beter…

Onverwacht en mooi uit midden-Spanje

Nadat we de oostkust hebben geïntroduceerd, zijn we het binnenland ingetrokken met Castilla La Mancha. Om vervolgens uit te komen in Madrid. De hoofdstad van Spanje is na Berlijn de tweede grootste stad van Europa. En staat bekend om haar architectuur, kunstgalerijen en uitgaansleven. Maar Madrid heeft ook haar eigen wijn classificatie. Hier vinden we onverwacht verrassende wijnen uit midden-Spanje met vooral witte wijnen van inheemse druiven die erg mooi kunnen zijn.

Diversiteit in Vinos de Madrid DO

Madrid en de Sierra de Guadarrama-bergen in het noorden omlijsten de wijngaarden tot de zuidoostelijke en zuidwestelijke hoeken van de provincie Madrid. Vinos de Madrid DO omvat drie subgebieden, elk met haar specifieke kenmerken. Het kreeg de felbegeerde DO-status in 1990.

De oorsprong van wijnbouw is onbekend, mogelijk waren het de Romeinen of zelfs de Carthagers voor hen. Maar het is bekend dat er sinds de 8e eeuw na Christus wijnbouw activiteiten waren. De wijnen van Madrid beleefden hun hoogtij dagen toen Felipe II Madrid tot hoofdstad maakte van het koninkrijk Castilië in 1561.

Na de phylloxera crisis in 1914 ging de regio zich toeleggen op bulkwijnen. Toen de financiële crisis in 1970 een enorme klap toebracht aan de binnenlandse consumptie kwam dit tot stilstand. Waarna de wijnboeren zich gingen toeleggen op meer kwaliteit.

Rijpingsmethodes

Net als in de andere Spaanse regio’s kent men hier ook criteria voor de rijping waar de wijn minimaal aan moet voldoen.

Crianza; zijn wijnen die minimaal twee jaar gerijpt hebben, waarvan minimaal zes maanden op vat.

Reserva; voor rode wijn minimaal drie jaar rijping waarvan minimaal één jaar op vat. En witte en rosé wijn minimaal twee jaar rijping en minimaal zes maanden op vat.

Gran Reserva; voor rode wijn minimaal drie jaar rijping waarvan minimaal twee jaar op vat. En witte en rosé wijn maar liefst minimaal vier jaar rijpen waarvan minimaal zes maanden op vat.

Echter veel wijnmakers kiezen ervoor om geen de wijn minder dan de minimale tijd te laten rijpen. Er heerst een trend om jonge wijnen te maken. Deze komen op de market als Joven of semi-Crianza.

Madrileense subregio’s

Onverwacht mooi midden-Spanje

Zoals aan gegeven omvat de regio Madrid drie sub gebieden. Deze geven de diversiteit van de regio aan. Hoewel het klimaat in het algemeen continentaal is, verschilt de bodem opbouw, waardoor het belang van de subzones onderstreept worden. Binnen de DO vinden we ongeveer 8.500ha wijnbouwgebieden.

Arganda

In het zuidoosten tegen Uclès aan ligt de subregio Arganda. Dit is de grootste zone met ongeveer 55% van de wijngaarden (4.200ha) en 60% van de productie van Vino de Madrid DO. Het klimaat is sterk continentaal. De grond bestaat uit een mengsel van klei en kalksteen. Waarbij de wijngaarden zich bevinden op de vruchtbare vlaktes en de alluviale vlaktes van de rivier. Verder ook op terrassen en hellingen die zijn gevormd door riviererosie en op de hoger gelegen heidegebieden. De prominente blauwe druiven variëteit is Tinto Finto (de lokale naam van Tempranillo). En Airèn en Malvar als witte druivensoort. Malvar is een inheemse variëteit die veel overeenkomsten kent met Airèn.

De Tempranillo wijnen zijn vaak vol van body, met zowel in de neus als in de mond een explosie van rood en zwart fruit. Verder kent de wijn een aangenaam gevoel van specerijen gecombineerd met een lactose en vanille tonen.

De witte wijn is vaak een blend tussen Airèn en dus de inheemse Malvar. Dit levert frisse zachte wijnen op met een gemiddelde body en aangename tropische fruit aroma’s. Deze wijn gaat heerlijk bij salades of zalm gerechten.

San Martin

In het oosten van de DO ligt San Martin de Valdeiglesias. De regio omvat bijna 22% van de wijngaarden (1.5600ha). En produceert ongeveer een kwart van de wijnen. Hoewel continentaal, heeft San Martin de Valdeiglesias een hogere regenval dan de andere subregio’s. Hier vinden we de wijngaarden vooral op de hellingen met arme rotsbodem van de Sierra de Gredos en op de alluviale vlaktes van de Alberche rivier.

De prominente druivensoorten zijn Garnacha en Albillo. Abillo levert wijnen op met een expressieve neus van wit fruit en bloemen, een volle body met een aangename zuurgraad. Er is een zoute toets aan het einde die de graniet structuur van de bodem weerspiegelt. Schenk deze wijn bij salades met vis. Terwijl de rode wijn een diepe kersenkleur heeft. Elegant, complex aroma van fruit en bloemen (viooltjes), met minerale en licht kruidige toets. In de mond is de wijn complex maar zeer evenwichtig gedragen door een zijdezachte tannine. Het toont een aanhoudende en evenwichtige afdronk. Naast risotto gerechten serveer ook eens oude gezouten kaas en wit vlees bij deze wijn.

Navalcarnero

Ten oosten van San Martin ligt Navalcarnero. Dit is het kleinste gebied met 23% van de wijngaarden (1.700ha) en slechts 15% van de jaarproductie van de regio. Het klimaat is vergelijkbaar, maar minder nat dan in San Martin. De bodemopbouw van zand en klei is hier arm en er is een gebrek aan kalksteen. Ook hier is het alluviaal maar de samenstelling is meer kiezelsteenachtig. Garnacha is hier wederom de belangrijkste rode druivensoort terwijl Malvar de beste witte wijnen voortbrengt.

El Molar

Sinds februari 2019 is de “Kies” de meest recente subzone. Er zijn 300 actieve wijnbouwers. De bodems van El Molar zijn zeer divers, graniet, leisteen, zandsteen, noem maar op. Dit draagt zeker bij aan de complexiteit van de wijnen die hiervan afkomstig zijn. De wijngaarden staan aangeplant op de vlaktes en in de alluviale gebieden rondom de rivier de Jarama.

Ribera del Guadiana

Ribera del Guadiana

In Extremadura, tegen de Portugese grens ligt het grote gebied Ribera del Guadiana DO. Deze DO werd in 1999 opgericht om de zes verschillende Vino de la Tierra gebieden te consolideren. Deze gebieden vertegenwoordigen het beste wat Extremadura te bieden heeft op wijngebied. De wijnen uit dit gebied hebben nooit echt van bekendheid genoten. Echter de Iberische ham (jamón Ibérice), van zwarte varkens die zich voeden met eikels, daarentegen is velen welbekend.

Een ander product is mogelijk nog veel belangrijker. Hier vinden we grote hoeveelheden van de kurkeik bomen. De wijn mag niet bekend zijn, de kurk afkomstig van deze bomen wel!

De wijnen uit dit gebied worden gebotteld onder de Ribera del Guadiana DO of the Vino de la Tierra Extremadura. De onderliggende subgebieden zie je eigenlijk niet meer terug. Echter elk produceert haar eigen stijl dankzij verschillende hoogte, regenval (zo is Montánchez aanzienlijk natter dan de andere regio’s) en bodemgesteldheid.

Zoals de naam reeds suggereert, klimaat is vooral in het noordoosten extreem continentaal. Terwijl de gebieden in de buurt van de kust een gematigd klimaat hebben onder invloed van de Atlantische Oceaan en Middellandse Zee. De rivier Guadiana heeft een matigende invloed op de hete zomertemperaturen.

Bijzonder Cayetana

Tempranillo is de druif bij uitstek die goed reageert op het terroir en klimaat. Er zijn wijnmakers die experimenteren met internationale druiven variëteiten maar die moeten zich nog bewijzen. Voor witte wijn is de inheemse Cayetana  een aanrader. Tenslotte zijn er nog enkele wijngaarden die Cava mogen produceren.

De Cayetana druif levert mooie complexe wijnen op met tonen van tropisch fruit, citrus, witte bloemen en toast door MLF. Tenslotte geeft deze druif een mooie zuurgraad met een lange afdronk. Heerlijk bij geroosterde groente, kazen en notenmix.

Onverwacht en mooi uit midden-Spanje

Natuurlijk zijn Tempranillo en Garnacha de bekende druiven in Spanje. Maar vooral midden-Spanje biedt onverwacht witte wijnen op de markt die erg mooi zijn van inheemse druivensoorten. Deze variëteiten komen eigenlijk alleen maar hier voor. Denk aan Cayetana, Malvar en Alarije. Vanzelfsprekend speelt de Jamón Ibérice een belangrijke rol met het combineren met wijn – vooral rode wijn van Tempranillo en Garnacha. De witte wijn is breed inzetbaar van kaas tot heerlijke visgerechten.

De wijnen mogen dan niet wijd beschikbaar zijn in het buitenland. Maar ze zijn zeker de moeite waard om te ontdekken en natuurlijk bij voorkeur lokaal!

Groot in Castilla La Mancha

Castilla La Mancha ligt ten zuiden van Madrid en ten westen van de provincie Valenciana. Er is geen wijnregio in de wereld die zo groot is als Castilla La Mancha. De 440.000ha aan wijngaarden is dan ook indrukwekkend (data 2018). Terwijl Spanje zo’n 960.000ha aan wijngaarden omvat (zowel DO als niet geclassificeerde gebieden). Binnen deze regio liggen acht individuele DO’s. Echter de regio staat vooral bekend door haar bulkwijn. Er zijn maar weinig druivensoorten die in dit klimaat kunnen overleven. Met name Airén staat hier aangeplant. Maar ook vind je Tempranillo, Cabernet Sauvignon, Petit Verdot, Garnacha, Alicante bouschet (ofwel Garnacha Tintorera), Monastrell , Syrah en Bobal. De regio kenmerkt zich vooral door hoger gelegen wijngaarden om zo de hitte te compenseren.

Castilla La Mancha

DO Almansa

In het uiterste zuidoosten vinden we Almansa DO. De wijnbouw heeft zich hier sinds de 16e eeuw onafgebroken ontwikkeld. Op een hoogte van 700 tot 1.100 meter vinden we de wijngaarden die bestemd zijn voor deze DO. De 12 wijnmakers bewerken ongeveer 9.000ha wijngaardgebieden die in 2020 6.6 miljoen flessen gebotteld hebben.

De meeste wijngaarden liggen op een licht golvende vlakte. Het is de hoogte die het klimaat iets droger en meer continentaal maakt.  Maar het is milder dan in het binnenland van La Mancha. Temperaturen kunnen tot zo’n 40 graden pieken in de zomer en dalen tot -10 in de winter. Regenval centraliseert zich in het voor- en najaar. Terwijl de zomerdroogte is van vitaal belang voor de kwaliteitswijnen uit Almansa DO.

De arme bodem bestaat vooral uit kalksteen met zanderig structuur. Dit voorziet de wijnen van rijke aroma’s en kleur. Vooral rode wijn profiteert van deze geologie en klimaat. De meest aangeplante variëteiten zijn Monastrell (Mourvèdre), Garnacha Tintorera en Tempranillo (lokaal Cencibel genaamd). Tevens zijn er ook witte wijn van met name Verdejo en Sauvignon Blanc en rosé wijnen te vinden. Dit is zeker een regio om in de gaten te houden vanwege haar groeiende reputatie.

De droge witte wijnen zijn fris en fruitig met een hoge zuurgraad en matig alcohol. De fruitige aroma’s kunnen worden gecombineerd met hout en toast door houtrijping. Heerlijk als aperitief of bij pasta of vis gerechten.

De rode wijn heeft een hoge intensiteit met aroma’s van zwart fruit  en vaak lichte hout toast en geroosterde koffietonen. De zachte aromatische body is zeer aangenaam met een lange kruidige afdronk. Deze fantastische geurige volle wijn past heel goed bij kruidige gerechten.

Manchuela DO

Ten noorden van Alamansa DO vinden we Manchuela DO. In 1982 wilden de wijnbouwers zich onderscheiden van de bulkwijnen uit La Mancha. Uiteindelijk kreeg Manchuela (wat “de mindere La Mancha” betekent) in 2000 haar eigen status als DO. Er is ongeveer 12.500ha aan wijngaarden die 860.000hl produceren. Hiervan is maar liefst 81% is rode wijn.

De wijngaarden in Manchuela DO ligt in de valleien van de rivieren Jucar en Cabriel. Hier heeft de bodem heeft een terracotta kleur. Het klimaat is mild, ingegeven door de bescherming van de valleien en de invloeden van de Middellandse Zee. De vochtige wind is van groots belang voor de wijngaarden.

Rode wijnen domineren in Manchuela. De met kalk verrijkte kleigrond op de kalkstenen ondergrond is ideaal voor de inheemse Bobal druif. Deze wordt vooral gebruikt voor de niet-houtgerijpte rode en rosé wijnen. Cencibel (Tempranillo) produceert één van de beste houtgerijpte wijnen. Terwijl Monastrell (Mourvèdre), Cabernet Sauvignon en Garnacha een veelvoorkomende blend is. Syrah is de veelbelovende nieuwkomer. Net als in het nabij gelegen Utiel-Requena vinden we hier ook dubbel gemacereerde wijnen (“dople pasta”). De witte wijnen, vooral van Macabeo, zijn geurige frisse wijnen.

Bijvoorbeeld een oudere Bobal-wijn is zeer krachtig, met aroma’s van donker fruit, kruidigheid met aardse tonen. De aangename afdronk wordt gedragen door vanille tonen van de houtrijping. Heerlijk om te genieten of bij een barbecue.

Ribera del Jucar DO

Ten westen van Manchuela DO ligt Ribera del Jucar DO. Dit was jarenlang onderdeel van La Mancha maar is in 2003 op eigen benen komen te staan. Men heeft onderkent dat de wijnen van hogere kwaliteit zijn door het iets koelere klimaat. De regio dankt haar naam aan de Jucar-rivier. De 9.000ha wijngaarden staan aangeplant op de 750 meter hoge golvende vlakte. Hier staan de druivenstokken naast olijf- en fruitbomen. De bodem heeft een terracotta kleur en is bezaaid met kiezelstenen afkomstig uit de oude rivierbedding. Dit levert goede drainage op terwijl de onderliggende kleilaag het spaarzame vocht goed kan vast houden. Ongeveer 50% van de wijngaarden zijn meer dan 35 jaar oud. Dit houdt in dat de opbrengsten kleiner zijn, maar veel meer geconcentreerde aroma’s.

Het klimaat is continentaal, maar minder heet dan in La Mancha en ook koeler dan Almansa. Gemiddelde zomertemperatuur is 24 graden terwijl de winter gemiddeld 5 graden kent. De koelere zomers staan toe dat de rijpingsperiode verlengd. Terwijl de rivier bijdraagt aan de verkoeling.

Druivensoorten

Ook hier domineert rode wijn van vooral Cencibel (Tempranillo). Door de kleinere opbrengsten per hectare is de kwaliteit fors omhoog gegaan. Verder gedijt de inheemse Bobal hier goed. De belangrijkste witte druivensoorten zijn Moscatel en Sauvignon Blanc.

De regio houdt haar eigen classificatie systeem er op na. Crianza wijnen dienen 2 jaar te rijpen waarvan 6 maanden op hout. Vinós tradición Jucar worden na vier maanden houtrijping gebotteld.

De witte wijn is elegant, kruidig met aroma’s van exotisch fruit. Terwijl de volle body en prettige zuurgraad de afdronk aangenaam lang maakt. Een heerlijke wijn bij risotto of soep.

De rode wijnen zijn complex met bloemige en fruitige (bosbessen, cassis) aroma’s. Verder bespeur je balsamico en kruidige tonen. De volle wijn heeft een hoge tannine en elegante structuur met lange afdronk. Deze wijnen zijn ideaal bij geroosterd vlees.

Mondéjar DO

In het noorden vinden we Mondéjar DO. H.et ligt net ten oosten van Madrid. De wijngaarden liggen rondom het oude stadje Mondéjar en is van oudsher gericht op lokale (bulk) productie. Echter eind 1990 is hier een kwaliteitsslag gemaakt waardoor het werd opgewaardeerd naar een eigen DO in 1997. Er ligt in totaal ongeveer 2.100ha aan wijnbouwgebied. Opvallend is dat de gemiddelde plantleeftijd hoog is, 50% is ouder dan 25 jaar.

Het landschap wordt gekenmerkt door lage, zacht glooiende heuvels. Deze zijn bezaaid met tarwevelden, olijfgaarden en wijngaarden. De wijngaarden liggen bij elkaar in de lage heuvels rondom de stad. Het gebied is opgesplitst door de rivier de Tagus. Het noordoosten kenmerkt zich door de donkere zanderige bovengrond, gelegen op een ondergrond van mergel. Terwijl het zuidoosten een rode sedimentaire bodem heeft op een ondergrond van kalkrijke klei grond.

Het klimaat is gematigd mediterraan waarbij de temperatuur in de zomer kan oplopen tot 40 graden en in de winter tot ver onder 0C kan zakken. Vorst is dus een reële dreiging voor de wijnstokken. Het grote verschil tussen Mondéjar en andere wijnbouwgebieden in La Mancha zit in de invloed van de Middellandse Zee.  De oostelijke wind in combinatie met de hoogte (800m boven zeeniveau) matigen de hoge temperaturen. Regenval is iets hoger met 500mm. Daarmee is het één van de natste gebieden in deze regio.

De rode wijnen van Tempranillo zijn veel voorkomend. Deze hebben aangename aroma’s van pruimen, bessen en zoethout, in combinatie met vanille tonen door houtrijping.

Door de focus op de interne markt, zijn er internationaal maar weinig wijnen verkrijgbaar.

Uclés DO

Ten zuiden van Mondéjar DO vinden we Uclés DO. In tegenstelling tot andere regio’s van Castilla-La Mancha heeft Uclés geen uniform landschap. Het Sierra de Altomira-gebergte verdeelt de regio in twee verschillende zones. Het westelijke deel ligt op hoogten van 500 tot 800m, terwijl wijngaarden in het oosten 1000m kunnen bereiken. De Sierra de Altomira wordt beschouwd als de derde subzone, met enorme kliffen en kalksteen. De regio, met haar 1.700ha wijnbouwgebied is in 2005 verheven tot een eigen DO-status. Het is een veelbelovende regio waar de wijngaarden gestaag groeien.

In het algemeen is het klimaat continentaal. Maar dit wordt gematigd door de grote hoogten. Er valt ongeveer 500 mm per jaar aan regen, waardoor het minder droog is dan andere delen van La Mancha. De bodem is rijk een aanzienlijke hoeveelheid kalium, wat de balans van de wijn ten goede komt. De fijne structuur van leem-klei tot zandleem leveren een rijke voedingsbron. Dit maakt de wijnen significant anders dan in de andere regio’s van La Mancha.

Uniek van Ucles DO is dat de wijn afkomstig van wijnstokken die minder dan zes jaar oud zijn, niet op de markt gebracht mag worden als Uclés DO.

Uclés wijnen

Probeer eens een Mesta Verdejo (verkrijgbaar bij AH). Dit is een jonge fruitige wijn, vol van smaak en barst van kruidigheid. Denk hierbij aan gras, venkel en witte peper. De afdronk is aangenaam lang met een verfrissende hint van mineralen. Heerlijk bij een salade of gewoon bij een pittig kaasje. Bovendien is het nog een organic wine ook!

Heb je liever rode wijn? Denk dan eens aan Dominio de Fontana en hun blend van Tempranillo en Syrah. Deze intens robijnrode cuvée heeft in de neus en mond aroma’s van rode bessen, die typisch zijn voor de Tempranillo. Terwijl de nuances van venkel afkomstig zijn van de Syrah druif. De rijping in houten vaten van Amerikaans eikenhout geven deze Spaanse krachtpatser hints van kruidnagel en vanille. De wijn is rond, complex en heeft een zachte, fruitige afdronk.

La Mancha DO

Met 190.000ha aan wijngaarden, is La Mancha DO het grootste aaneengesloten wijngebied ter wereld! Het wijngaard areaal beslaat meer dan 50% van heel Castilla La Mancha. Ter vergelijking, Australië bevatte in 2019 ongeveer 146.000ha aan wijngaarden. La Mancha verwijst naar het Moorse “al mansha”. Dit betekent “uitgedroogde aarde”. En doeltreffender kan je dit dorre landschap niet omschrijven. Het heeft een extreem continentaal klimaat met zomerse temperaturen meer dan 40C graden en ’s winters frequent vorst tot wel -15C. Tezamen met de beperkte regenval levert dit enorme uitdagingen voor wijnbouwers. Het grootste risico hier is duidelijk de hitte. Maar dit wordt getemperd door de hogere ligging (tussen de 490 en 700m). Tevens is drip-irrigatie toegestaan, waarbij water druppelsgewijs aan de druivenstokken worden toegevoegd.

Ook hier geldt dat de rijping een eigen wetgeving volgt en niet de Spaanse standaard.

RijpingstypeMin. RijpingMin. hout en fles rijping
Joven*NANA
Crianza24 mnd12 mnd
Reserva 12 mnd hout en 24 mnd fles
Gran Reserva 24 mnd hout en 36 mnd fles
* Drink deze binnen 9 maanden nadat de wijn op de markt is gekomen

Tempranillo gedijt hier goed, omdat de druif door de warmte en de overvloedige zonuren optimaal kan rijpen. Vaak is Tempranillo geblend met Cabernet Sauvignon en Merlot. De rode wijnen variëren van gemakkelijk te drinken tot betaalbare stijlen van houtgerijpte wijnen. Uiteindelijk richt men hier vooral op bulkwijn. Een uitzondering is de DO Dehesa del Carrizal. Dit is een Vino de Pago, een opzichzelfstaande DO van een enkele wijngaard.

Ook staat veel Airén aangeplant, echter deze is vooral bedoeld voor de productie van brandewijn. Populaire witte druivensoorten zijn Chardonnay, Verdejo, Viognier, Macabeo en Torrontes. Maar er zijn in totaal maar liefst 25 druivensoorten toegestaan.

Valdepenas DO

In het zuiden van Castilla La Mancha ligt Valdepeñas DO. De naam ontleent zich aan de gelijknamige stad in een zonovergoten riviervallei bezaaid met kleine rotsachtige formaties. Vandaar de naam Val-de-Peñas (Vallei van rotsen). Doordat de Sierra Morena in het zuiden de invloed van de Middellandse Zee blokkeert, is ook hier een sterk continentaal klimaat. De bodem is grotendeels kalksteen met krijtafzettingen, afkomstig van oude geologische formaties. Wijngaarden liggen op bodems met banden van rode klei. Het hoge kalkgehalte helpt bij een goede vochtretentie – wat van vitaal belang is in deze warme en droge omstandigheden. De Jabalon en zijn zijrivieren slingeren door het gebied en zorgen voor water- en luchtbeweging. Dit biedt verkoeling in de wijngaarden. Tevens speelt de hoogte van de wijngaarden (zo’n 700 meter) ook een rol in de verkoeling.

Valdepeñas is een historisch wijnbouwgebied, waarbij het leveren aan steden als Madrid en Valencia centraal stonden. Het had een bloeiende wijnhandel in de 19e eeuw totdat het werd getroffen door phylloxera. Het gebied werd vervolgens opnieuw beplant met de winterharde Airén. Vandaag de dag is er ongeveer 25.000ha aan wijngaarden. Het gebied verkreeg haar DO status in 1932.

Bijzonder Valdepeñas

Traditioneel produceerde men hier Clarete of Aloque, lichtrode en rosado (rosé) wijnen gemaakt door 20% witte wijn (vooral Airén) te blenden met rode wijn. Dit vindt nog steeds plaats, hoewel men nu de most blend in plaats van de finale wijn.

In het verleden gebruikte men tinajas, ofwel grote kleipotten om de wijn in te fermenteren als op te slaan. Deze werden in de grond begraven om de temperatuur te verlagen. Gedurende de winter daalde de gisten en daardoor was het klaren van de wijn overbodig. Echter tegenwoordig is men meer gericht op moderne trends om RVS en eiken vaten te gebruiken.

Druivenvariëteiten

Zoals reeds aangegeven staat er veel Airén aangeplant in Valdepeñas aangezien deze tolerant zijn voor de barre omstandigheden hier. Voor rode wijn is het vooral Cencibel (Tempranillo), omdat deze diverse stijlen kan produceren. Er heerst een groeiende voorkeur voor internationale druiven variëteiten, waardoor de aanplant van Cabernet Sauvignon, Merlot en Syrah is toegenomen.

Daar waar de lichtrode wijnen Valdepeñas DO groot hebben gemaakt, is de trend verschoven naar het maken van meer serieuze rode wijnen. Zowel jonge als gerijpte wijnen. De beste wijnen zijn fluweelzacht met felrode fruitsmaken.

Terwijl rode wijnen de productie domineren, worden sommige witte wijnen gemaakt met Airén, Chardonnay, Macabeo, Moscastel de Gran Menudo, Sauvignon Blanc en Verdejo. De productie van mousserende en zoete wijnen is ook toegestaan volgens de DO-wetten.

Probeer eens de semidulce Viña Albali Airén. Bij deze wijn is de fermentatie gestopt bij 20gr suiker/liter waardoor het een weelderige zoete wijn is. Het lage alcoholgehalte en de balans tussen de zoetheid en de zuurgraad verlenen harmonie aan de wijn. Verder wordt de verfijndheid benadrukt in de mond. In de neus ervaar je de aangename tinten van verse kruiden terwijl al haar primaire aroma’s behouden worden. Heerlijk bij alle vis- en zeevruchten.

Meer een liefhebber van rode wijn? Neem dan de prachtige volle Los Molinos Gran Reserva van Felix Solis. De wijn is complex met tonen van rood fruit (kers en cassis), vanille van de houtrijping en een prettige afdronk.

Méntrida DO

Helemaal in het noordoosten vinden we Méntrida DO. Hoewel het de DO-status in 1976 bereikte, is verdere vooruitgang gestagneerd doordat men vooral op de lokale markt concentreerde. De wijn industrie is hier nog steeds klein, maar wint langzaam terrein omdat producenten zich meer op kwaliteit concentreren. Hier vind je ook Dominio de Valdepusa die een Vino de Pago status heeft bemachtigd.

Méntrida DO is omgeven door de Sierra de Gredos in het noordoosten en een drietal rivieren in het oosten, westen en zuiden.  Het terrein bestaat uit golvende heuvels terwijl de aarde zeer droog is. Behalve in de buurt van de rivieren. De lichtkleurige zanderige en granieten bodems houden het kostbare water goed vast.

Het sterke continentale klimaat maakt druiventeelt moeilijk. Hoogte bepaald de frisheid van de wijnen. Ongeveer 80% van de aanplant is Garnacha, wat robuuste, tanninerijke en rijpe rode wijnen opleveren. Maar ook voor de rosado wijnen die bekend staan om hun fruitigheid en verfrissende karakter. Verder staat ook Cencibel (Tempranillo), Cabernet Sauvignon en Merlot aangeplant. Hoewel witte wijn geen belangrijke rol speelt, zijn er toch mooie kwaliteitswijnen van Albillo, Macabeo (Viura), Sauvignon Blanc en Chardonnay.

Probeer eens de Syrah van Dominio de Valdepusa van het huis Marques de Griñon. Het bouquet maakt indruk met zijn intense aroma’s van rijpe bosbessen, frambozen, aalbessen en pruimen – vergezeld van exotische specerijen. In de mond is deze Spaanse rode wijn sappig met heerlijk zachte en zeer aanwezige tannine. De subtiele zuurgraadstructuur biedt een prachtig samenspel met de fruitrijkdom. De afdronk is heerlijk lang en aanhoudend. Een aanrader bij lamsgerechten of eend.

De IPGs

Tenslotte zijn er een viertal IGP’s ofwel Vino de la Tierra. Het geeft de wijnmaker meer flexibiliteit ten opzichte van een DO om te experimenteren met druivenrassen, rijpingsmethoden en wijngaardbeheer. Deze wijnen zijn doorgaans minder bekend, maar dat betekent zeker niet dat ze het ontdekken waard zijn. Helaas zijn ze vooral lokaal verkrijgbaar.