Italië staat natuurlijk bekend als het land van lekker eten en drinken. Bij wijn uit Italië zijn er 3 zeer bekende wijnen die allen met B’s beginnen. Dit zijn natuurlijk Barolo, Barbaresco en Brunello. Deze druiven leveren één van Italië’s beste wijnen op. Maar waarom is dat? Laten we eens gaan kijken wat de belangrijkste verschillen zijn.
Het is natuurlijk puur toeval dat de druiven allemaal met de letter B beginnen. Maar het is ook een interessante wijze om de 3 wijnen van hoogste kwaliteit uit Italië aan te duiden met B’s.
In de Langhe, Piemonte vinden we de wijnregio’s Barbera en Barolo vlak naast elkaar. Vaak wordt Barolo aangeduid als de meer krachtige wijn terwijl Barbera meer zachtere wijnen opleveren. In beide regio’s is de wijn gemaakt van de Nebbiolo-druif. De heuvels hebben grote invloed op de wijnstijlen. In koelere maanden ontstaat er mist (in het Italiaans nebbia genaamd). Hierdoor krijgen de wijnen hun complexe aroma’s en goede rijpe tannine.
Brunello vinden we in Toscane, rondom het stadje Montalcino, gelegen op een heuvel in de provincie Siena. De wijn is gemaakt van Sangiovese-druif, die lokaal dus Brunello wordt genoemd (om het makkelijk te maken).
Barolo
Zoals aangegeven, vinden we Barolo in Piemonte. De Barolo DOCG bestaat uit 11 dorpen ten zuiden van de stad Alba. De enige toegestane druivensoort is dus Nebbiolo. Dit is een druivensoort met een dunne schil maar hoog in zuurgraad en tannine.
Nebbiolo kan makkelijk verwart worden met Pinot Noir. En dat is niet verwonderlijk, aangezien ook het landschap en terroir overeenkomsten heeft met Bourgogne. De rode lijn op de kaart laat zien waar het blauwgrijze mergel in het westen overgaat in zand- en kalkstenen bodem. Barolo en Pinot Noir wijnen zijn licht granaatrood met naar de rand bruine tinten wanneer de wijn oudert. Ze hebben beiden een geurige intensiteit van rood fruit (rode appel, rode bes),rozen tot aan leer en koffie wanneer de wijn ouder is. Een ander kenmerk voor Barolo is de aanwezige geur van rozen. Decanteren is vaak aan te raden om de aroma’s goed tot uiting te laten komen.
Maar dan het grote verschil, Nebbiolo staat bekend om haar harde hoekige tannine structuur. Deze worden slechts overtroffen door Tannat. Deze zijn zeker meer aanwezig in het oostelijke deel van de DOCG waar de bodem zand- en kalksteenrijk is. Om de tannine te verzachten zetten de wijnmakers houtrijping en flesrijping in. Door de DOCG is voorgeschreven dat Barolo minimaal 3 jaar moet rijpen en Barolo Riserve 5 jaar. Vele Barolo’s komen goed op smaak wanneer ze 10-15 jaar hebben gerijpt. Hoewel er genoeg voorbeelden zijn van Barolo’s die na 40 jaar nog steeds prima zijn! Dat geeft maar weer aan wat het rijpingspotentieel is van deze druif!
Pairing
Maar waar drink je zo een krachtpatser bij? Denk vooral aan gerechten met een sterk smaakprofiel. Gegrilde ribben met een hoger vetgehalte kan de tannine meer in evenwicht brengen. De meest klassieke match is natuurlijk bij gerechten waarbij de Alba truffel is gebruikt. Denk aan een risotto met deze truffel. Ook gegrilde eendenborst of foie gras zijn goede keuzes.
Cascina del Monastero Barolo Perno 2012
Deze mooie wijn heeft een granaatrode kleur. De wijn is rijk aan zwart fruit in de neus, maar ook balsamico, leer, kruidigheid, zoethout. Het is een volle, zware wijn met veel zuur, waarbij het fruit in de mond gestoofd lijkt te zijn. Verder bespeur je aardse tonen, leer, tabak en cacao – allemaal tertiaire kenmerken. De wijn heeft een mooie lange afdronk, maar is toch overduidelijk nog wat jong. Deze kan gerust nog een paar jaar weg worden gelegd!
De wijn staat prima naast lokale gerechten als gegrild vlees met truffel.
Dat brengt ons bij Barbaresco. Deze appellatie ligt ten noordoosten van de stad Alba en bestaat uit vier gemeenten. De wijnen zijn toegankelijker dan die uit Barolo, terwijl ze van dezelfde druif gemaakt zijn. Dit zit in de bodem. De bodem in Barbaresco DOCG bevat meer voedingsstoffen en daardoor is de tanninestructuur zachter. En dus zijn de wijnen jong reeds goed op dronk. Qua geur- en aromabeleving zijn de wijnen hetzelfde (eenmaal het is dezelfde druif!). Maar het midden van het mondgevoel is bij Barbaresco zachter vanwege de tannine structuur. Dat is dan ook de reden dat Barbaresco slechts 2 jaar hoeft te rijpen (Barbaresco Riserva 4 jaar).
Brunello di Montalcino
De laatste van de 3 grote B’s uit Italië is dus Brunello, ofwel Sangiovese. Deze vinden we nabij Siena in Toscane. Het is een heel andere wijn dan Barolo of Barbaresco. De bessen hebben een dikke schil en daarom zijn de wijnen met uitzonderlijke fruitaroma’s, hoge zuurgraad en stevige tannine. Een jonge Brunello heeft aroma’s zoals kersen, gedroogde cranberries, wilde aardbei, braam, viooltjes en zoethout. Maar ook aardse tonen van espresso en bewerkte grond. Maar door de strakke tannine valt deze wijn niet bij iedereen in de smaak wanneer deze nog jong is. Houdt rekening met de rijpingseisen. Een Brunello dient 5 jaar te rijpen, waarvan 2 jaar op eikenhout en 4 maanden op fles. Een Riserva moet 6 jaar rijpen, waarvan 2 jaar op eikenhout en 6 maanden op fles. Dus bij een “jonge” Brunello moet je al gauw denken aan een wijn die jonger is dan 10 jaar.
Een gerijpte Brunello verzacht deze astringente tannine. De frisse fruit aroma’s maken plaats voor gedroogde vijgen, geconfijt fruit, hazelnoten en leer. Terwijl de tannine structuur chocolade toevoegt.
Pairing
Geniet van deze wijn bij een charcuterie plankje, rood vlees, wild, champignons en natuurlijk truffel.
Deze week gaan we meer het midden van Italië verkennen, met welluidende streken als Toscane en Le Marche. We gaan proosten op de verrassende Sangiovese.
Emilia Romagna
Wanneer we afzakken naar het zuiden, is Emilia Romagna de eerste regio die we tegen komen. Deze ligt gecentreerd rondom Bologna. Met de Po delta in het noorden, de Adriatische zee in het oosten en de Appenijnen gebergte in het zuiden, ontstaat er hier een heel specifieke geografische mix.
Het heeft de toepasselijke bijnaam “de buik van Italië” gekregen. Mede dankzij de vele culinaire specialiteiten die in de verschillende steden gemaakt worden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de parmaham, Mortadella di Bologna, de Parmezaanse kaas en de ravioli.
Wijnbouw
De wijnbouw mag dan niet zo bekend zijn zoals Chianti of Prosecco, maar met 53.000ha aan wijnbouwgebied, is het één van de toonaangevende streken waar de wijnbouw terug gaat naar de 7e eeuw voor Christus. En met ongeveer 7 miljoen hl neemt ze een derde plaats in qua wijnproductie in Italië. Eén van de kenmerken van de wijnen uit Emilia is dat ze vrijwel nooit zwaar alcoholisch zijn, maar juist licht en fris. Dit heeft te maken met het klimaat en de plek van de verschillende wijngaarden. Denk aan de Lambruso en de Gutturnio.
In Romagna worden daarentegen steeds forsere wijnen gemaakt. Althans door die boeren die de massa productie achtte zich hebben gelaten en zich op kwaliteit concentreren. Hun Sangiovese di Romagna vormt inmiddels een serieuze concurrent voor de de grote Toscaanse wijnen.
Klimaat en geografie
Het klimaat kenmerkt zich door een maritiem mediterraans klimaat, met warme zomers en zachte winters. De bodem opbouw bestaat uit vruchtbare leemgrond en alluviale laagvlaktes. Terwijl kalk en zandsteen overheersen op de heuvels en bergen. De wijngaarden liggen over het algemeen op de noordelijke hellingen van de Appenijnen en langs de rivieren.
De appellaties van Emilia Romagna
Ongeveer 30% van de wijn is gelabeld onder één van de 21 DOCs of 2 DOCGs. De overige wijn komt op de markt als één van de 9 IPG of gewoonweg als vino da tavola.
Hoewel de verdeling tussen rood en wit redelijk gelijk oploopt, is de regio toch vooral bekend van haar Sangiovese en Lambrusco wijnen. Andere druivensoorten zijn Malvasia, Trebbiano, Barbera en Bonarda. Hoewel er toch ook een behoorlijke aanplant van internationale druiven is, staan de appellaties toch wel bekend vanwege de zeldzame lokale wijnen. In totaal zijn 27 druivensoorten toegestaan in de regio.
Hieronder een aantal appellaties uitgelicht.
De zacht mousserende Lambrusco DOC
De wijnen van het wijngebied Emilia-Romagna zijn over het algemeen niet zo opwindend. Lambrusco is lange tijd een populaire wijn uit de Emilia (welke ook deels doorloopt in Lombardijse Montova). Na jaren van neergang is het nu wachten op de een nieuwe hype. De producenten zijn er klaar voor: nooit was de Lambrusco zo lekker. Overigens realiseer je dat Lambrusco gemaakt is van zes verschillende lambrusco druiven en vaak geblend is met andere druivenvariëteiten die structuur, body, kleur en dergelijke toevoegen. De Lambrusco druivensoorten zijn echte Vitis Vinefera soorten en verwar ze niet met Vitis Labrusca, wat een inheemse Amerikaanse hybride druivensoort is. Lambrusco variëteiten zijn misschien wel één van de enige inheems Italiaanse druivensoorten. Dit was een soort wilde druivensoort. Andere druivensoorten komen uit Mesopotamië en de Kaukasus.
De eerste witte appellatie Albana Romagna DOCG
De hoogst aangeschreven witte wijn is de Albana di Romagna, gelegen net ten noorden van San Marino. De eerste Italiaanse witte wijn met de DOCG-status in 1987. De wijn dient gemaakt te zijn van ten minste 95% van de Albana druif. Er zijn vijf verschillende soorten van droog tot sensationeel zoete Passito’s. De Romagna Albana Passito is zoet en heeft intense karakteristieke aroma’s. Terwijl de Romagna Albana Passito Riserva een goudgele kleur met amber reflecties heeft met intense aroma en duidelijke fruit tonen.
De mousserende en zoete wijnen van Colli Bolognesi Pignoletto DOCG
Colli was sinds 1997 een DOC welke in 2010 is gepromoveerd naar DOCG en ligt ten westzuidwest van Bologna. Deze appellatie omvat alleen droge witte wijnen. In het heuvelachtige landschap liggen de wijngaarden op oost-zuidoostelijke hellingen. Hierdoor hebben ze maximale blootstelling aan zonlicht en dankzij de grote schommelingen in dag-nacht temperatuur brengt het zeer mooie frisse wijnen voort. De Colli Bolognesi Pignoletto Frizzante en Spumante wijnen zijn mousserend van aard van de Grechetto druif (min 85% respectievelijk 95%). Heerlijk als appetizer of bij kleine visgerechten.
De Colli Bolognesi Pignoletto Superiore en Classico Superiore zijn droge tot zoete witte wijnen met florale tonen en rijp geel fruit met een hint van amandelen. Deze wijn gaat goed bij groente gerechten of jonge kazen.
Overigens een ander mooi initiatief is de orange wines in Albana. Lees hier meer daarover!
Sangiovese di Romagna
In Romagna vind je vooral heel veel Sangiovese. Afhankelijk van de opbrengst per hectare levert ze heel lichte bulk, of wijnen die zich kunnen meten met de beste Toscaners. Sangiovese di Romagna is een mooi voorbeeld. De wijn dient ten minste te bestaan van 85% Sangiovese en leveren wijnen die zich kenmerken door jamachtige fruit smaken, specerijen zoals kruidnagels. Heerlijk gebalanceerd zuur en tannine met een aangenaam lange afdronk. Ideaal bij een eendeborst gerecht!
De ondergewaardeerde Le Marche
Gelegen tussen Florance en Rome langs de Adriatische kust, ten zuiden van Emilia Romagna, vinden we Le Marche. Met slechts 25.000ha en 800.000hl is het een relatief kleine regio, maar onderscheidend door haar organische en bio-dynamische focus.
Het klimaat is zeer divers; in het noorden neigt het naar continentaal, terwijl het zuiden van de regio meer Mediterraans/maritiem klimaat kent. Met zo’n 15 DOC en 5 DOCG appellaties, is het toch een speler van belang. Echter slechts 20% van de wijn komt in aanmerking voor deze appellaties, het gros komt op de markt als IGT of tafelwijn. Er zijn eenmaal veel specifieke subgebieden die een eigen appellatie waard zijn!
De meest bekende zijn misschien wel Verdicchio Castelli di Jesi DOC en Verdicchio di Matelica. Aangeplant op glooiende heuvels van kalksteen, klei en kalkrijke bodem vinden we één van de winderigste regio’s. Dit is ingegeven door de Adriatische zee en twee rivieren; Cesano en Esino. Het levert vele verschillende kwaliteiten, maar er is één noemer; mooie frisse strogeel gekleurde wijnen met een hint van groene appel en bittere amandel in de afdronk. Een fantastische wijn bij veel van de visgerechten!
Ook vind je hier rode wijn van vooral Montepulciano druif. Helaas wordt deze overschaduwt door andere regio’s. Maar probeer zeker eens een Rosso Conero Riserva DOCG, het zal je verstelt doen staan.
Toscane
Gaan we naar het westen komen we terecht in Toscane. Het mooie Toscane met haar glooiende hellingen, prachtige weer. Met steden als Florance, Pisa, San Gimignano en Sienna die een grote toeristische aantrekkingskracht hebben.
Net als deze mooie steden, kent ook de wijn een enorme aantrekkingskracht. Samen met Piedmonte behoort Toscane tot de beste wijnstreek ter wereld. Wijnen als Chianti, Brunello di Montalcino, Vino Nobile de Montepulciano of de Super-Tuscans als Tignanello, Ornellaia en Sassiscaia staan zeer hoog aangeschreven in de hele wereld. Over deze laatste is reeds uitgebreid uitgeweid in een eerder artikel.
Veneto mag het commerciële centrum voor wijn zijn en Piemont de mooiste gastronomische hoogstandjes, maar Toscane kent de hoogste concentratie van ambitieuze wijnmakers.
Bron: Vineyards.com
Sangiovese, de koning van Toscane
Het klimaat speelt hier een grote rol voor het wijn succes. Het warme gematigde kustgebied kent een groot contrast met de glooiende heuvels van het binnenland waar men grote dagelijkse temperatuurverschillen kent. Dit helpt de wijn om haar suikers, zuurgraad en aroma’s in een mooi balans te brengen. Vandaar dat de Sangiovese druif hier zo goed gedijt en fantastische wijnen voortbrengt.
Maar liefst 85% van de rode wijn uit Toscane is afkomstig van Sangiovese en tweederde van de aanplant. Deze druif heeft veel zon nodig om haar tannine te verzachten. Om het nog makkelijker te maken, kent Sangiovese veel verschillende benamingen. In Brunello di Montalcino DOCG heet deze druif Brunello. In Vino Nobile di Montepulciano DOCG is de lokale naam Prugnolo Gentile. Terwijl in Morellino di Scansano de druif Morellino heet. En dit dus in éénzelfde regio, Toscane! Met de komst van de Super-Tuscans die een eigen appellatie hebben afgedwongen zie je ook meer internationale druivenrassen als Cabernet Sauvignon, Merlot en Syrah.
De belangrijkste witte wijn komt van Trebbiano (ofwel Ugni Blanc) gevolgt door Malvasia en Vermentino.
Er zijn maar liefst 41 DOC’s en 11 DOCG’s in deze regio te vinden. Wat ook geheel verklaard kan worden door de rijke variatie aan bodem en subklimaten (of te wel terroir). We verdiepen ons in een aantal.
Gewilde Chianti
Wie Toscane zegt, zegt Chianti. Hier vind je de tanninerijke wijnen gemaakt van Sangiovese. Deze wijnen kennen een hoog zuur en de betere wijnen kunnen echt wel even weggelegd worden voor ze goed op dronk zijn.
Chianti is veruit de grootste regio gelegen in het hart van Toscane met ongeveer 7.200ha aan wijngaarden. Je kan het splitsen in Chianti DOCG en Chianti Classico DOCG. Classico levert de hoogst gewaardeerde wijnen en is gelegen in het Chianti gebied. Het is dus geen apart gebied. Verder zijn er zeven plaatsen die een dusdanig hoge kwaliteit leveren dat ze hun plaatsnaam mogen toevoegen aan het etiket. Chianti Rufina DOC ziet men als de second best wijn van de regio.
De Fattoria di Basciano Chianti Rufina is een wijn van 93% Sangiovese en 7% Colorino van de familie Masi sinds begin 1900. Het ligt op een heuveltop op 300m uitkijkend over de Argomenna vallei. De 35ha wijngaard heeft een steenachtige bodem en kent een micro-klimaat welke zeer droog is en grote dag-nacht temperatuur verschillen kent. Dit is ideaal voor de Sangiovese druif om tot goede rijping te komen.
Deze Chianti Classico is een prachtige en complexe wijn. De kleur is diep donker rood, met in de geur een bouquet van rood fruit en viooltjes. De smaak is rijk en licht kruidig door de houtlagering van ca. 6 maanden. Mooi afgerond met soepele tannines en een aangename afdronk.
Lekker bij rood vlees (wild) en bij rijpe kazen. Ook zonder begeleiding een prima glas wijn!
Natuurlijk is er al veel geschreven over Bolgheri. Maar ik wil je graag deze mooie instap wijn onder de aandacht brengen.
Gemaakt van 67% Merlot 20% Cabernet Sauvignon en 13% Sangiovese is deze Le Volte tot stand gekomen volledig in de filosofie van Ornellaia. Na de oogst zijn de druiven, per soort gescheiden, in stalen vaten gegaan voor het gistings- en rijpingsproces. Vervolgens rijpt de wijn deels in Frans eiken barriques en deels in betonnen vaten, voor een periode van 10 maanden, waardoor er een mooie balans is ontstaan tussen de tanninestructuur en het fruit.
Le Volte is elegant en uitnodigend. Kenmerkend zijn de hints van fruitaroma’s en een rijke volle smaak met een voortreffelijk lange afdronk. Het is heerlijk proosten met deze le Volte waar ook de verrassende Sangiovese in zit!
Heerlijk als aperitief of bij gril gerechten en rijpe kazen. Nu als introductieprijs slechts € 22.95.
Vanzelfsprekend wanneer u meer interesse heeft in de Tenuta dell Ornellaia of de Le Serre Nuove dell’Ornellaia, neem dan even contact met ons op.
Vino Nobile di Montepulciano
Even ten zuiden van Siena ligt het stadje Montepulciano, gelegen op een heuvel en ingeklemd tussen twee rivieren – de Ocria en Chiana. Hier is ook Sangiovese de belangrijkste druif. Interessant te weten is dat in de 19e eeuw Montepulciano enige tijd gelabeld werd als Chianti. Mede omdat Montepulciano ligt in de Chianti Colli Senesi regio. Maar in de 60er jaren toen de DOC wetgeving in het leven werd geroepen, werd Montepulciano in haar eigen glorie hersteld en in 1980 in een eigen DOCG verheven.
De wijn bestaat voor minimaal 70% uit Sangiovese of lokaal ook Prugnolo Gentile. En is aangevuld met alleen andere lokale druiven, zoals Canaiolo en Mammolo. Ook mag tot 5% Malsavia (ja de witte druif) worden toegevoegd aan de blend. De wijn dient minimaal 24 maanden te rijpen (en 36 maanden voor de Riserva), waarvan 12 maanden op eikenhout.
De wijn heeft een rode kleur en met oudering een oranje gloed. De neus onthult zwarte kersen, pruimen en rijpe aardbeien. De wijn heeft een gemiddelde body, stevige tannine en hoge zuurgraad waardoor ze uitermate geschikt zijn om weg gelegd te worden.
De enige witte DOCG wijn uit Toscane, Vernaccia di San Gimignano DOCG
Ook wilde ik even stil staan bij San Gimignano. Naast dat dit een fantastisch mooi UNESCO World Heritage plaatsje is net ten noorden van Siena, is dit het thuis van de enige witte DOCG wijn van Toscane. De 43ha wijngaarden mogen niet hoger dan 500m boven zeeniveau gelegen zijn en groeien op een krijtrijke bodem. Dit geeft de wijnen haar befaamde mineraalachtige karakter. De Vernaccia wordt gezien als één van Italiaanse oudste en nobelste wijnen. Het staat bekend om zijn goudkleurige kleur, krachtige en volle karakter, fantastisch bloemenboeket, droge, frisse en aanhoudende smaken, hoge zuurgraad en een karakteristieke bittere nasmaak. Het weerspiegelt ook zijn terroir en biedt minerale kenmerken van steen (met name vuursteen) van de zandsteenbodems waar de druiven worden verbouwd.
San Gimignano produceert naast deze witte wijn ook rood en heeft een mooie dessert wijn (Vin Santo). De rode wijn is een blend van minimaal 60% Sangiovese (wat anders) met internationale druivenrassen.
De Vin Santo (ofwel heilige wijn omdat deze als miswijn werd gebruikt) bestaat uit minimaal 50% Malvasia del Chianti en Vernaccia met Trebbiano Toscano. De rode variant, bekend als Occhio di Pernice bestaat uit minimaal 50% Sangiovese. Deze dessertwijn is gemaakt volgens de appassimento methode.
Umbrië
Tenslotte Umbrië, gelegen ten zuiden van Toscane en westelijk van Le Marche. Deze regio staat het best bekend om haar witte wijnen. Hier domineert Orvieto DOC waar een wijn vandaan komt gebaseerd op de Trebbiano druif. Ruim 10% van de wijn uit Umbrië komt uit Orvieto. Deze wijn varieert van droog (Secco) via halfzoet (Amabile) tot dessert wijnen.
Met 11 DOC’s en naast Umbri IGT nog 5 andere IGT’s als regionale appelaties produceert men ongeveer 425.000hl wijn en is men duidelijk een kleine speler.
Conclusie
De veelzijdigheid van Toscane is alom bekend. En de faam van wijnen als Chianti en Bolgheri is internationaal erkend. Hoewel je de wijnen niet kan vergelijken, maar ze worden vaak in één adem genoemd met de beste Bordeaux. Italianen weten wat lekker eten is maar weten nog beter wat je erbij hoort te drinken. Alle wijnen zijn gericht op lokale gerechten die elkaar alleen maar versterken.
Ik zou zeggen, proosten op de verrassende Sangiovese! Eén druif die zoveel verschillende soorten wijnen maakt en allemaal hun eigen unieke stempel bijdragen, gewoon fantastisch.
Ik heb op een speciaal moment gewacht om twee bijzondere flessen die ik in mijn voorraad had liggen aan te breken. Nu afgelopen vrijdag was mijn laatste werkdag bij mijn huidige werkgever. Er wacht nu een nieuwe spannende toekomst voor mij. En dat dient natuurlijk gevierd te worden om het onvergetelijke moment van dit afscheid in mijn geheugen te griffen! Vanzelfsprekend wil ik dit moment ook met jullie delen,. Uiteindelijk wijn is niet zo bijzonder wanneer het niet gedeeld wordt!
Tenuta San Guido Sassiscaia
We beginnen met een Tenuta San Guido Sassiscaia uit 2014. Voor wie die hier niet mee bekend is, Sassiscaia Bolgheri is een wijn uit het Italiaanse Toscane. Deze is gemaakt van Cabernet Sauvignon (85%) en Cabernet Franc (15%). Dit zijn echter typische Franse druiven en behoren niet toe aan het Italiaanse kwalificatie systeem. Tevens ouderen ze in houten vaten, wat niet was toegestaan volgens het systeem. Dit betekent dat de wijn geen DOC of DOCG kan zijn, maar eigenlijk gewoon “Vino da tavola” oftewel tafelwijn. Doordat de kwaliteit van deze wijnen zo bijzonder waren, werden ze al snel door Amerikanen “Super Tuscans” genoemd. Vanzelfsprekend is dit tegen het zere Italiaanse been, aangezien alle Italiaanse wijnen super zijn 😊
Interessant detail is dat Sassiscaia wereld’s 6e meest populair wijn is volgens de zoek frequentie data van winesearcher.com.
Kwalificatie systeem
In 1983 is ingegrepen, DOC Bolgheri is opgericht waarin een blend van internationale druiven zijn toegestaan. In 1994 vindt een ingrijpende wijzigingen plaats. DOC Bolgheri Rosso en DOC Bolgheri Superiore zien het licht. Tevens krijgt de Sassiscaia erkenning, als subzone van Bolgheri; de DOC Sassiscaia Bolgheri.
Vanaf 2011 is het ook toegestaan om single variety wijnen te maken van Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc of Merlot. Tenslotte is in 2013 DOC Sassiscaia Bolgheri erkend als eigen appellatie en niet meer als subzone. Dat betekent dat Tenuta San Guido als enige wijndomein in Italië een wijngaard appellatie krijgt.
Vanzelfsprekend zijn er inmiddels ook andere huizen begonnen met Bordeaux-stijl wijnen in Italië binnen DOC Bolgheri, zoals Tenuta dell’Ornellaia opgericht door Mr Antinori. Eenmaal, goed voorbeeld doet goed volgen.
Geschiedenis van Sassiscaia
In de jaren ’40 van de vorige eeuw vestigde markies Mario Incisa della Rocchetta zich op het domein Tenuta San Guido. Hier begon hij te experimenteren met verschillende Franse druivensoorten aangezien de Bordeaux wijnen de ideale wijnen waren voor de aristocratie in die tijd. Hij kwam uit bij de Cabernet Sauvignon, dat had het juiste boeket voor hem. Daarnaast is de gravel bodemgesteldheid hetzelfde als die van de Graves in Bordeaux. Een wijn van Cabernet Sauvignon was een breuk met de Toscaanse traditie van Sangiovese. Overigens de naam Sassiscaia is niet zo min toevallig; het betekent “gebied van veel stenen”.
In 1948 is het zover, de eerste vintage van Sassiscaia. De wijn was flauw en helemaal niet interessant. Niemand realiseerde zich op dat moment dat de wijn misschien tijd nodig had om te rijpen en ontwikkelen. De wijn was tot 1967 alleen te verkrijgen op het domein en was vooral voor eigen gebruik.
Elk jaar lagen een aantal kisten in de kelders van het Castiglioncello di Bolgheri. Door het rijpen op fles, realiseerde de markies zich dat de wijn aanzienlijk verbeterde. Het eerste commerciële jaar is 1968, wat een Bordeaux Premier Cru waardige wijn was. Deze wijn kwam na twee jaar rijpen in 1974 op de markt.
Vandaag de dag beheert het domein zo’n 90ha wijngaarden, ongeveer 71ha is gereserveerd voor de Sassiscaia. Het domein heeft daarnaast Guidalberto (60% Cabernet Sauvignon en 40% Merlot) en Le Difese (70% Cabernet Sauvignon en 30% Sangiovese) als alternatieven neergezet. De Sassiscaia kent een oplage van ongeveer 180.000 flessen op jaarbasis. Niet geheel zeldzaam, maar ook zeker niet wijd verkrijgbaar. Vanzelfsprekend verhoogt dit de prijs.
De lastige oogst van 2014
De 2014 oogst was atypisch, de warme en regenachtige winter werd gevolgd door een milde en droge lente. De warmte in mei droeg bij aan goede knoppen. Hierdoor konden de druiven zich normaal ontwikkelen. Echter eind juli sloeg het weer om. Het werd koud en regenachtig. De Cabernet druiven die normaal al profiteren bij een langzame rijping, profiteerden hiervan. De fenolische rijping ging geleidelijker waardoor de druiven uitgesproken aroma’s en smaken kregen die niet eerder waren waargenomen. Gelukkig waren de maanden september en oktober zonnig en droog; de ideale omstandigheden voor de druiven.
Wijn notities Sassiscaia 2014
Deze robijnrode wijn heeft een complexe neus van aardbeien, frambozen, zwarte bessen en bramen, met een subtiele vanille aroma. De neus heeft een mooie intensiteit, maar niet te overheersend. De wijn kent een medium alcohol percentage en mondgevoel. De zuren zijn mooi geïntegreerd met het fruit en tannine. Hoewel de tannine nog wel verder mag integreren. In het palet bespeur je tevens iets kruidigs en mineraligs. De wijn heeft een mooie afdronk die niet overdreven lang is. Hoewel de wijn reeds 7 jaar op fles ligt, bespeur ik nog weinig van tertiaire aroma’s.
Hieronder vind je de officiële notitie van Robert Parker, de internationale zeer bekende wijnkenner. Hij beloont deze wijn met 93 punten.
“This is my official review of the 2014 Bolgheri Sassicaia after having been graciously invited to the estate for various barrel samples spanning back several years. I have watched the evolution of this wine with a close eye and am impressed by how its real quality is diametrically opposed to the poor expectations of this difficult vintage. The nose is redolent of bright fruit and blackberry. Spice, tar and leather appear subtly at the back. The wine took on considerable weight each year I came back to taste it and this vintage was bottled earlier than average, precisely to give it more time to unwind and relax in the small confines of the bottle. This is a solid effort for sure and the wine is a stunning example of what it takes to make great wine, even when weather conditions are not in your favor.”
Tokaji Aszu Eszencia 1957
Vervolgens komen we aan bij deze bijzondere 64-jarige wijn. Iets wat op zich natuurlijk al heel uniek is. Tokaji is een zoete wijn gemaakt van Furmint en Hárslevelü druiven. Tevens mogen de Gele Muskaat, Oremus (ofwel Zéta), Kövérszölö en Kabar geblend worden. Echter de eerste twee druiven zijn veruit de dominantste met beplanting van 60% en 30%.
Tokaji kan van droog tot weelderig zoet zijn. Echter de droge wijn bestaat pas sinds ongeveer het jaar 2000 toen István Szepsy de Úrágya 2000 single vineyard selection introduceerde. Daarvoor was Tokaji een fantastische dessertwijn. Aszú staat voor ingedroogde druiven (betekent letterlijk geconfijt), vandaar dat Tokaji Aszú per definitie zoet is.
Geschiedenis van Tokaji
De eerste referentie aan Tokaji Aszú druiven dateert 1571. Maar volgens legendes is de eerste wijn gemaakt door Laczkó Máté Szepsi in 1630.
Tokaji is de eerste wijn met een eigen appellatie ter wereld. Prins Rákóczi nam in 1730 het initiatief om drie classificaties in het leven te roepen. Criteria waren de bodemgesteldheid, blootstelling aan zonlicht en het potentieel om botrytis te vormen. Dit is 120 jaar voordat in de Bordeaux het appellatie systeem in het leven werd geroepen! In 1757 bij koninklijk besluit is de regio omgrenst waar Tokaji gemaakt mag worden. De Tokaji Eszencia was overigens tot aan de Eerste Wereldoorlog voorbehouden aan de adel. Dat maakte de wijn nog exclusiever!
Na de Tweede Wereldoorlog mochten de (~6.000) wijnproducenten nog zelfstandig doorgaan. Maar het bottelen en de distributie kwam in handen van een staatsmonopolist. Na de val van het communistische regime in 1990 zijn een aantal onafhankelijke producenten doorgegaan in de regio. Over het algemeen nam men aan dat de wijn geproduceerd onder de staatsmonopolist, van mindere kwaliteit is dan die van de individuele wijn producenten. Mede doordat kwantiteit belangrijker werd dan kwaliteit. Maar gelukkig staat kwaliteit weer helemaal voorop!
Zoals aangegeven is Tokaji de wijn van de adel. Mooie voorbeelden zijn: Francis Rákóczi II (prins van Transylvanië) gaf Lodewijk XIV een fles Tokaji van zijn wijngaard cadeau in 1703. Keizer Franz Josef had de traditie om koningin Victoria Tokaji cadeau te doen op haar verjaardag, een fles voor elke maand dat ze leefde én twaalf flessen voor elk jaar dat ze leefde. Dit was in totaal 972 flessen!
Productie methode
Tokaji Aszú is gemaakt van botrytis gerijpte druiven. Tijdens het plukken worden deze handgeplukte druiven in een houten vat gedaan, puttony genaamd. Tijdens het plukken droeg men deze op de rug. De inhoud van dit vat voegt men toe aan de droge basiswijn. Afhankelijk van het aantal vaten dat aan de basiswijn is toegevoegd, krijgt de uiteindelijke wijn de classificatie 1 tot en met 6 puttonyos. Waarbij 1 minst zoet is en 6 het zoetst dus.
Na 1945 komen alleen wijnen vanaf 3 puttonyos op de markt. Deze hebben ten minste 60 gram rest suiker terwijl dit bij de 6 puttonyos wijn op 150 gram ligt. Vanaf 2014, om de kwaliteit van de Tokaji verder te kunnen waarborgen, mogen alleen wijnen vanaf 5 puttonyos op de markt komen.
De wijnen met 3 en 4 puttonyos zijn dus verdwenen. Wanneer er te weinig Aszú druiven beschikbaar zijn, oogst men de hele tros. Afhankelijk van de hoeveelheid Aszú druiven maakt men droge (Szamorodni száraz) of zoete (Szamorodni edes) wijn.
Tokaji Eszencia
De Aszú Eszencia bestaat ruim 200 jaar en is een tussenstap naar de fameuze Eszencia. Deze heeft restsuiker van minimaal 180 gram. Om verwarring te voorkomen is deze naam niet meer in gebruik sinds de oogst van 2009.
Tokaji Eszencia is één van de meest zeldzame en waardevolle wijnen ter wereld, en dus ook de duurste. De Aszú druiven worden gedurende een aantal dagen verzameld in een vat. Door het eigen gewicht verzamelt het hooggeconcentreerde sap naar de bodem vanwaar men het aftapt. Het restsuiker gehalte is minimaal 450 gram en daardoor komt de vergisting pas laat op gang en eindigt voortijdig. De gistcellen worden eenmaal gedood bij te hoge suikergehalte. Hierdoor krijg je dus wijnen met een laag alcohol percentage. Eigenlijk is dit geen wijn te noemen, maar elixer (oftewel essentie).
Proef notitie Aszú Eszencia
Deze amber tot bruin kleurige wijn is rijk aan gebakken appels, superrijpe perzik, gekonfijte rozijnen en honing. De intensiteit is overweldigend. Qua smaak daarentegen is het geen suikerwater. De balans tussen zoet en zuurgraad is fenomenaal. De zuren zijn nog erg hoog, waardoor de wijn nog erg fris is. In het palet overheersen de rozijnen en rijp fruit, naast de sinaasappelschil en een vleugje karamel en noten. De afdronk blijft maar gaan, er lijkt geen eind aan te komen. Wat een fantastische wijn om bij stil te staan!
Conclusie
Wat een feestje was dit, echt het onvergetelijke moment van een afscheid. Je kan jezelf de vraag stellen of de Sassiscaia de prijs waard is, welke snel oploopt in enkele honderden euro’s. Value for money is wat minder in verhouding. Vanzelfsprekend drijft schaarste de prijs en de faam die de wijngaard heeft behaald doet er een schepje bovenop.
De Tokaji was daarentegen de klapper van de avond. Zo oud en toch nog zo fris en levendig. Dit was echt een onvergetelijke moment als afscheid, schitterend om een hoofdstuk in mijn persoonlijk leven af te sluiten en door te gaan naar het volgende avontuur.
Deze site maakt gebruik van cookies, zodat wij je de best mogelijke gebruikerservaring kunnen bieden. Cookie-informatie wordt opgeslagen in je browser en voert functies uit zoals het herkennen wanneer je terugkeert naar onze site en helpt ons team om te begrijpen welke delen van de site je het meest interessant en nuttig vindt.
Strikt noodzakelijke cookies
Strikt noodzakelijke cookie moet te allen tijde worden ingeschakeld, zodat we je voorkeuren voor cookie instellingen kunnen opslaan.
Als je deze cookie uitschakelt, kunnen we je voorkeuren niet opslaan . Dit betekent dat elke keer dat je deze site bezoekt het nodig is om cookies weer in te schakelen of uit te schakelen.
