Het hing al een tijdje in de lucht, maar de Elzas is verdeeld met een hoofdrol voor Riesling. De grote controverse is dat deze edele druivenras mag binnen de AOC Alsace geen zoete wijnen meer produceren. Dat wilt zeggen wijnen met meer dan 4mg restsuiker.
INAO, de organisatie die over herkomstbenamingen gaat in Frankrijk, heeft de bedoeling om de beschermde oorsprongsbenaming duidelijker te maken. Maar het gevolg is dat er gepassioneerde debatten en diepe meningsverschillen zijn ontstaan. Riesling is in staat om een wijde range van stijlen te produceren afhankelijk van terroir, expositie en rijpheid. Hierdoor is er veel onduidelijk hoe zoet de uiteindelijk wijn eigenlijk is. Men kent eenmaal geen classificatie zoals in Duitsland. INAO had de keuze uit drie opties; wijn mag niet meer dan 4gr/l suiker bevatten, de Europese richtlijn volgen om de wijn te etiketteren met het smaakpatroon: droog (sec), halfdroog (demi-sec), halfzoet (moulleux) of zoet (doux; zoals bijvoorbeeld in Duitsland). Of de gewenste Riesling te definiëren op basis van het rijpheidsniveau. Overigens de eerste optie geldt voor alle Franse wijnen, behalve in de Elzas.
Wat ging er aan vooraf
Overigens sinds 2021 werden producenten verplicht om op het etiket aan te duiden in welk smaakpatroon hun wijn viel. De bedoeling hiervan was om voor de consument meer duidelijkheid te brengen. Het zou de verkoop ten goede komen, omdat nogal wat mensen in de veronderstelling waren dat Alsace-wijnen vooral zoet waren. Iets wat ten onrechte is want de producenten kijken naar waar de markt om vraagt. Dus eigenlijk al voordat de consument goed en wel gewend is aan deze verandering, komt de volgende er al bovenop. Overigens blijft deze regel wel van kracht voor andere druivenrassen zoals Gewürztraminer, Pinot Blanc, Pinot Gris of Sylvaner.
Sinds 1 augustus 2023 is binnen de appellatie Alsace gereserveerd voor droge wijnen van Riesling. Echter vooral onafhankelijk wijnboeren betwijfelen of dat druiven die volle rijpheid bereiken wel kunnen voldoen aan deze gestelde eisen. Elzas heeft eenmaal microklimaten waar druiven zeer rijp kunnen worden en dus een hoger suikergehalte hebben. Het ligt ook deels in de traditie dat de Elzas verschillende wijnstijlen voortbrengt dankzij het gevarieerde terroir. Dit is dus het twistpunt, daar waar de AOC de bedoeling heeft om meer duidelijkheid voor de consument te verschaffen door te vereenvoudigen, zien wijnproducenten juist een aanval op de diversiteit en identiteit van de Elzas wijnen.
Uiteindelijk is “gekozen” voor de derde optie. De naam “Riesling” mag worden toegevoegd aan de AOC Alsace indien de wijn, na gisting, maximaal 4gr/lt restsuiker voor gechaptaliseerde wijn, tot max 9gr/lt voor niet-gechaptaliseerde wijn indien de zuurgraad niet meer dan 2gr/lt lager is dan het restsuikergehalte. Echter is er een uitzondering voor de Vendanges Tardives of Sélection de Grains Nobles en ook op de AOC Alsace met extra village- of wijngaardbenaming. Verder kunnen deze suiker en zuurgraad gehaltes elk jaar aangepast worden.
Na de publicatie in augustus, was er 1 maand om protest aan te tekenen. Deze hebben uiteindelijk geen verandering aangebracht en dus
Conclusie
Uhm snapt u het nog? Dit is zeker zeer duidelijk voor een consument. Daarnaast blijven de hogere kwaliteitswijnen (Vendanges Tardives en village/wijngaardbenamingen) vooralsnog buiten beschouwing, waardoor de suggestie wordt gewekt dat deze zoeter zijn dan de gewone AOC wijnen. Wanneer voor optie twee was gekozen, vermoed ik dat er veel meer duidelijkheid zou zijn ontstaan voor de consument. De naam Riesling mag op het etiket staan voor AOC Alsace wijnen indien de wijn voldoet aan de bovenstaande voorwaarden. Anders mag de referentie naar Riesling niet vermeld worden, neemt niet weg dat een AOC Alsace wijn dus wel van Riesling gemaakt is.
Nieuwe blik op oude wijn
Een Duits-Oostenrijks onderzoeksteam vonden een enorme hoeveelheid grafgiften bij het graf van koningin Merit-Neith van de 1e Dynastie in de necropolis Umm el Qa’äb. De archeologen vonden honderden oude potten met overblijfselen van 5.000 jaar oude wijn. Veel kruiken zijn nog in goede staat en hebben soms zelfs nog stoppen op de kruiken. De potten bevatten organische resten van 5.000 jaar oude wijn en een grote hoeveelheid goed geconserveerde druivenpitten.
De ontdekking van deze oude wijn draagt aanzienlijk bij aan het gebied van archeologie en de studie van oude beschavingen. Archeologen hebben lang volgehouden dat wijnproductie en -consumptie integrale componenten waren van oude samenlevingen, vooral onder de elite. Wijn was niet alleen een gekoesterde drank, maar ook een symbool van status en macht.
Vooral de koningen van Egypte stonden bekend om hun voorliefde voor wijn, die ze tijdens rituelen consumeerden en aan de goden offerden. De vondst van deze 5000 jaar oude wijn bewijst dat deze samenlevingen geavanceerde kennis hadden van het maken van wijn. Het bewaren van de wijnresten gedurende zo’n lange periode is een bewijs van hun vaardigheden en technieken. Het biedt ook een unieke blik op de methoden en praktijken van wijnproductie duizenden jaren geleden.
2023 een moeilijk jaar in Spanje
2023 was een zeer moeilijk jaar voor de Spaanse wijn industrie. Het jaar is gekenmerkt door zeer extreme droogte en een uitzonderlijk natte september maand met regen, hagel en wind. De verzekeraar Agroseguro verwacht dat het jaar ingaat als het grootste schadejaar met ruim € 100 miljoen aan schade uitkeringen, sinds de oprichting van het landbouwverzekeringssysteem in 1978. Het gevolg is dat Spanje de kleinste productie in zes jaar zal hebben, met geschat 33 miljoen hl. Dat is een daling van ongeveer 20%! Klimaatverandering is uiteindelijk de grootste boosdoener. En uiteindelijk is er geen regio bespaard gebleven.
Italië is al enige jaren met afstand de grootste wijnproducent ter wereld. Echter het ziet er naar uit dat dit jaar de oogst met maar liefst 12% zal dalen tot ongeveer 43 miljoen hl onder invloed van klimaatverandering. De oogst wordt gekenmerkt door overstromingen, droogte en schade als gevolg van hagelbuien. Hierdoor wordt naar verwachting Italië onttroond als het grootste wijnland en zal Frankrijk voor het eerst in 9 jaar weer de eerste positie bekleden. Hier bleef de productie op het 5-jaars gemiddelde met zo’n 45 miljoen hl.
Wie bang is dat er een tekort zal komen aan Italiaanse wijnen heeft het mis. In de voorbijgaande jaren was er overproductie, waardoor de Italianen nu kunnen interen op hun wijnplas. Het lijkt erop dat het noorden, ongeacht de extreme hagel, toch nog haar productie op pijl weet te houden, maar juist het zuiden met extreme hitte is de oorzaak van de mindere productie.
Overigens Sicilië trapte af met het oogsten op 1 augustus. Dit was 10 dagen later dan in 2022, en helaas lijkt de oogst met 35% te dalen ten opzichte van 2022. De pluk zal ruim 100 dagen gaan duren, wat betekent dat dit het langste plukseizoen zal zijn. Ook hier had men te doen met extreme omstandigheden; hevige regenval in mei en juni, extreme hitte in juli, branden en schimmelplagen.
Frankrijk als grootste wijnland
Frankrijk laat een daling van slechts 2% ten opzichte van 2022 zien, waardoor de totale productie uitkomt op 45 miljoen hl. Hoewel dit getal met 1% boven het 5-jaarlijks gemiddelde ligt, zijn er wel gevaren op de loer. Volgens het SSP eisen valse meeldauw uitbraken in Bordeaux waarbij vooral de Merlot-druiven geraakt zijn (-9% tov 2022 of -17% van het 5-jarig gemiddelde) en het zuidwesten (Aude en Hérault) en droogte in de volumegebieden Languedoc en Roussillon (-8% tov 2022 of -2% van het 5-jarig gemiddelde)hun tol in de toekomst. Terwijl grijze rot of botrytis opduikt aan het eind van het groeiseizoen in andere gebieden, wat een goede uitkomt biedt voor dessertwijnen.
De Rhône en Provence hebben te maken gehad met meeldauw, hagel en zomerse hittegolf waardoor de opbrengst hier quite lijkt te spelen. Het goede nieuws komt uit Bourgogne en Beaujolais. Hier is het potentieel veelbelovend met een +11% ten opzichte van de 2022-opbrengst (of 21% van het 5-jarig gemiddelde). Ook in de Loire zien we zelfs +19%. Champagne liefhebbers hebben meer te lijden. Ondanks een recordgewicht van druiventrossen, maar botrytis lijkt roet in het eten (of wijn) te gooien. Het lijkt erop dat 11% van de druiven geïnfecteerd zijn wat een daling van 2% laat zien ten opzichte van 2022.
Franse uitdagingen
Overigens speelt nog een ander aspect in Frankrijk. Door de enorme hoeveelheden onverkochte wijn van eerdere jaren, worden deze door de Franse overheid opgekocht om omgevormd te worden tot alcohol voor parfum of ontsmettingsmiddel. Om deze reden moet Bordeaux duizenden hectaren wijngaarden verwijderen. Eén van de grootste boosdoeners is bier, de Franse jongeren hebben een voorkeur voor bier. De wijnverkoop in 2022 lag 30% lager dan in 2019. De prijs daalde met 21% in de tweede helft van 2022 in vergelijking met voorgaande jaren. Daarnaast vindt ook verschuiving plaats van rode naar witte of rosé wijnen dankzij de lange zomers en hogere temperaturen. Verder verandert de smaak van Bordeaux wijnen doordat hitte de wijnen tanninerijker maken met hoger alcohol percentages. En daarnaast natuurlijk de bosbranden die een rokerige smaak kunnen nalaten.
Spaanse productie 2023
Het derde grootste productie wijnland is nog steeds Spanje. Maar ook daar zien we een dramatische daling van maar liefst 20% tot 33 miljoen hl. Hier is de veroorzaker vooral de extreme hitte en droogte. De hitte in augustus heeft vooral de belangrijke Tempranillo-druif geraakt. Overigens blijven Amerika en Australië op zeer gepaste afstand nummer 4 en 5.
Maar uiteindelijk gaat het om kwaliteit, en dat zit goed met de Italiaanse wijnen. De marketing machine draait volop en die zorgt voor de verkoopbaarheid. Het zal dus erom spannen welk land er het beste uit gaat komen!
Onderdompelen in wijn
Yesss! Op 27 en 28 oktober vind de Nacht van de Wijn weer plaats. Een leuk wijnfestival waar je jezelf kan onderdompelen in de wereld van wijn. Dit vindt plaats in het Werkspoor Kathedraal te Utrecht. Wat kan je hiervan verwachten? Meer dan 200 wijnen van over de gehele wereld worden samengebracht op één locatie. De ideale plek voor wijnliefhebbers, fijnproevers en levensgenieters. Naast wijn zijn er culinaire hapjes en live muziek. Naast een entree prijs van €17.50 betaal je per glas (vanaf €5.00) voor de wijn naar keuze. Tickets zijn verkrijgbaar aan de deur, maar het aan te bevelen om te reserveren via de website.
World’s Best Vineyard 2023
Sinds 2019 stelt de organisatie een prestigieuze lijst samen van de 50 wijngaarden met de meest verbazingwekkende wijngaardervaringen. De beste plaatsen om geweldige wijnen te proeven en meer te weten te komen over wijn maken en druiventeelt. Velen bieden ook een prachtig uitzicht, restaurants en plaatsen om te verblijven. Het gaat dus niet om de kwaliteit van de wijn, maar om de ervaringen die eromheen gebouwd zijn. In 2023 kent de lijst 15 nieuwe toevoegingen. Het is een leuke lijst om rekening te houden met je vakantiebestemming, echter je zal zeker diepe zakken nodig hebben!
Vernieuwing in Oostenrijk
Natuurlijk groeit niet op elke locatie waar wijngaarden worden aangelegd kwaliteit druiven. Het is een combinatie van factoren, zoals bodemgesteldheid, druivenvariëteit, microklimaat en dergelijke. Maar hoe kan je een matige of goede wijn onderscheiden van een fantastische wijn? Daarvoor zijn classificaties in het leven geroepen. Echter dit dient men wel met enige acht beschouwen. Kijken we naar de Bordeaux classificatie, is dit gebaseerd op basis van reputatie en handelsprijs van het domein uit 1855 (!!). Sindsdien is deze lijst maar zeer beperkt aangepast, onafhankelijk van de kwaliteit. Tevens wanneer een geclassificeerd domein een aangelegen (niet-geclassificeerde) wijngaard overneemt, is deze wijngaard plotsklaps ook geclassificeerd. Dus hier is het een beetje krom. In de Champagne gaat men uit van de plaatsnaam. Kijk je in Bourgogne, daar gaat de klassering zover als wijngaardpercelen en is gebaseerd op het terroir.
Vernieuwing van DAC niveaus
Nu zien we dat de Bourgondische logica vaker wordt gekopieerd. Dat zagen we reeds in Duitsland, maar nu ook in Oostenrijk. Doordat de wijngaarden verdeeld zijn over vele wijnhuizen en de wijngaarden op verschillende locaties liggen, is de keuze voor locatie eigenlijk natuurlijk te noemen. Vandaar dat sinds augustus 2023 de classificatie ook in de wet geregeld is. De eerste wijngaard classificaties kunnen we in 2025 verwachten.
De bestaande opbouw van Gebietswein (regionale wijn), Ortswein (gemeente/village wijn) en Riedenwein (single vineyard wijn) blijft bestaan. Binnen Riedenwein is een onderscheid geïntroduceerd met Erste Lage (Premier Cru) en Grosse Lage (Grand Cru). Het gebruik van Erste en Grosse Lage is voorbehouden aan DAC-wijnen. In het kort zijn de vereisten dat de regio waar de wijn vandaan komt de drie DAC (bovengenoemde) niveaus hanteert, dat de druiven met de hand zijn geoogst en dat er een lagere opbrengst per hectare gehanteerd wordt dan het wettelijk maximum voor de regio.
Om in aanmerking te komen voor de hoogste classificatie zal de regionale wijn comité een verzoek moeten indienen aan de Nationale Wijn Comité namens de betreffende wijngaard (Ried). Dit omvat tevens de historische belangrijkheid van de wijngaard, een beschrijving van de bodemopbouw, geologische karakteristieken, klimaat en ligging van de wijngaard. Tenslotte de nationale en internationale waardering van de wijn als bewijs van de hoge kwaliteit die de wijngaard kan opleveren. Om in aanmerking te komen voor Grosse Lage zal de wijngaard eerst vijf jaar de Erste Lage classificatie moeten bezitten. Nadere vereisten om Grosse Lage te hanteren zal nog verder gespecificeerd worden.
Overigens zal de huidige classificatie van kabinet, spätlese tot aan beerenauslese ook gewoon blijven bestaan binnen de opzet van DAC.
DAC compleet
Om even in Oostenrijk te blijven. Zoals je misschien kan herinneren van ons artikel over Oostenrijk, waren er twee regio’s die de DAC classificatie niet hadden. Nadat Wagram reeds in 2021 was toegetreden tot de DAC familie, heeft nu in 2023 ook Thermenregio de DAC classificatie omarmd. Hiermee treedt de laatste regio toe tot de DAC familie en zijn alle regio’s in Oostenrijk DAC geklasseerd.
Na mijn bezoek aan Nuits St Georges was ik ook in de buurt van Meursault met haar prachtig witte Bourgogne wijnen. Afstanden zijn eenmaal te verwaarlozen in de Bourgogne! Langs de welbekende weg D974 die dwars door de Bourgone snijdt, kwam ik Maison Moillard tegen. Maison Moillard was in 1850 in Nuits St Georges opgericht. Met hun 11.5ha in eigen beheer verbouwt Moillard wijn op duurzame wijze. Vervolgens is Moillard zich door de jaren heen meer gaan toeleggen op het samenwerken met partners en inkopen van druiven. En zo is het handelshuis geboren.
De witte wijnen worden voornamelijk gevinifieerd in de vestigingen in Chablisien, Côte de Beaune en Mâconnais. Het is van groot belang om de druiven te beschermen tegen oxidatie. Zodra de druiven in de wijnmakerij aankomen, worden de druiven voorzichtig geperst in de pneumatische persen. Afhankelijk van de appellatie fermenteren de most in temperatuur gereguleerde roestvrijstalen tanks (voor Chablis, Mâcon) of in eiken vaten. Regelmatige batonnages maken het mogelijk om de fijne droesem (oude gistcellen) in de wijn om te scheppen. Hierdoor verkrijgt de wijn meer aromatische complexiteit. Het doel is om complexe, frisse wijnen voort te brengen.
De proeverij
De locatie langs de D974 nabij Meurseult is een prachtig modern complex. Ook zonder afspraak wordt je zeer vriendelijk ontvangen door medewerkers met veel kennis. Je kan kiezen uit verschillende proeverijen (3,4,7 of meer wijnen) naar keuze. Daar hangt wel een prijskaartje aan vast. Omdat ik al het een en ander geproefd had koos ik voor 4 wijnen, waarvoor ik €40 moest betalen. Echter gaan de weg, werden steeds meer flessen voor mij neergezet en kwam de teller op 7 stuks te staan! En bedenk dan ook dat wijnen uit de Côte de Beaune niet tot de goedkoopste behoren.
Chassagne-Montrachet 2020
We beginnen met een Chassagne-Montrachet Grand Cru 2020. Chassagne-Montrachet is een dorpsappellatie voor zowel rode als witte wijn. Het ligt in de Côte de Beaune, het zuiden van de Côte d’Or. Samen met de dorpsappellatie Puligny-Montrachet omvat Chassagne-Montrachet de Grand Cru Montrachet-wijngaard. Echter dit is de instapwijn met een dorpsappellatie.
De lichtgele wijn met groene tinten heeft een intense neus van steenfruit en acaciabloemen. De wijn heeft een hoge zuurgraad wat redelijk overheerst. Met een pallet waarin citrus domineert en het vettige boterachtige op de achtergrond is. De afdronk is beperkt en wordt overheerst door de hoge zuurgraad.
Voor mij is deze wijn het net niet. Deze heeft gewoonweg teveel zuur. Echter qua prijs is deze wijn nog steeds stevig, rond de €60.
Meursault 2019
Rondom het dorpje Meursault liggen tevens de wijngaarden op 200-300m hoogte. Meursault kent geen grand-cru wijngaarden, maar wel ruim 100ha Premier Cru en 380ha Cru wijngaarden. Deze staan nagenoeg geheel met Chardonnay aangeplant. Deze druiven leveren rijke volle wijnen op, vaak met tonen van boter, amandel en hazelnoten. De wijnen staan vooral bekend om de waarneembare geologische verschillen tussen de wijngaarden binnen deze dorpsappellatie. Meursault wijnen staan bekend om hun betrouwbare hoogwaardige Premier Cru’s. Vooral de wijngaarden Charmes, Perrières en Genevrières staan erg goed bekend. Daarnaast kent Meursault een aantal bijzondere lieu dit-sites, dit zijn stukjes van een wijngaard dat geen Premier Cru is, maar wel bekend staat als zeer goed.
Deze wijn heeft ook een mooie lichtgele kleur met groene accenten. De kleurintensiteit is licht. Wanneer je de wijn tot je neemt, ruik je eerst een uitgesproken boeket van kamperfoelie en citrus. Maar ook amandelen en hazelnoten met op de achtergrond brioche en toast. De wijn is knisperend fruitig door het hoge zuur en heeft een gemiddeld alcohol percentage met een aangename body en smaakintensiteit. Het pallet bestaat uit amandelspijs, hazelnoten gedragen door houtrijpingstoetsen en mineralen (beetje zoutig). De afdronk is gemiddeld maar zeer prettig. Je zou willen dat deze langer aanhoudt.
Het is een heerlijke wijn om zo van te genieten, of als borrelwijn naast zoutjes, zachte kazen of kalfsvlees. De prijs zal je snel doen bedenken, met zo’n €75 per fles.
Chassagne-Montrachet Les Chenevottes 2018
Toen kwamen we aan bij het 2e glas uit Chassagne-Montrachet. Het jaar 2018 was een uitzonderlijk goed jaar dankzij een gematigde temperaturen en goed verdeelde regenval. De warme zomer met intense zon droeg bij aan een mooie rijping. Les Chenevottes is een perceel in Chassagne-Montrachet dat gelegen is op het zuidoosten. Een ideale ligging dus om druiven goe wid te laten rijpen. De bodem is voornamelijk samengesteld uit kalksteen, wat de wijnen een mooie mineraliteit en grote finesse geeft.
De droge elegante wijn heeft subtiele aroma’s van citrus en steenfruit en witte bloemen, vergezeld van een levendige zuurgraad en een mooie lengte. De alcohol voelt ietswat vettig aan op de tong in combinatie met een zachte boter van de malolactische omzetting. Deze wijn heeft een interessant verouderingspotentieel en kan in de loop van de tijd verbeteren door complexere tonen te ontwikkelen.
Kortom een zeer goede wijn wat echt genieten is naast gevogelte of gegrilde vis. Voor de prijs, denk aan €80 per fles.
Puligny-Montrachet Premier Cru Champ Gain 2016
Het dorp heette van oorsprong Puligny. Maar omdat de iconische Grand Cru wijngaard “Le Montrachet” onderdeel uitmaakt van het dorp, werd in 1879 de verwijzing toegevoegd tot Puligny-Montrachet. Overigens deze wijngaard wordt dus gedeeld met Chassagne-Montrachet. De appellatie omvat rode wijn van Pinot Noir en witte wijn van Chardonnay, echter de Pinot Noir is nagenoeg te verwaarlozen. De appellatie kent 17 Premier Cru wijngaarden die naast deze titel ook de naam van de wijngaard mogen dragen op het etiket. Daarnaast liggen er vier Grand Cru wijngaarden: Le Montrachet, Bâtard-Montrachet, Chevalier Montrachet en Bienvenues-Bâtard-Montrachet.
Het bijzondere terroir van Puligny onderscheidt zich van Chassagne in het zuiden en Meursault in het noorden. Dit vertaalt zich in wijnen met grotere minerale invloeden en meer body in vergelijking met de toegankelijkere wijnen van Chassagne of de meer geparfumeerde wijnen uit Meursault. De wijngaard Champ Gain is de hoogst gelegen wijngaard. De toplaag is dun en er is meer verkoeling waardoor de druiven langzamer rijpen en meer finesse krijgen.
Deze wijn is meer goudkleurig met een mooie intensiteit. De neus roept aroma’s op van witte bloemen (zoals acacia), heel licht wit fruit. De geurintensiteit is vlak. Maar in de mond komt het minerale aspect zeer duidelijk naar voren door het vuursteen en natte steen pallet. De zuurgraad, body en alcohol zijn mooi in balans en de afdronk is lang. Maar het is niet mijn wijn. Ik vind het allemaal net te vlak en te weinig fruit.
Serveer deze wijn bij kalfsvlees met champignons of bij kreeft. Hoewel de wijn voor mij matig is, is de prijs desondanks €115.
Puligny Montrachet Premier Cru Champ Gain 2010
Het is zeer interessant om wijnen van dezelfde wijngaard van meerdere jaargangen te proeven. Het terroir is hetzelfde, maar de klimatologische omstandigheden zijn anders natuurlijk. Daar waar 2016 droog en zonnig was, was 2010 iets koeler. En dat merken we direct in de wijnen! Het is een spannende wijn met veel facetten.
Ook hier is de kleur meer goudgeel en in de neus een licht vleugje van citrus, maar vooral minerale tonen. De wijn heeft een prettige zuurgraad die mooi geïntegreerd is in de wijn. En heeft een mooi balans met de alcohol. De body is vol te noemen. In het pallet bespeur je wit fruit en citrus. Maar ook natte steen en vuursteen, een prettig botertje en brioche. Het is een wijn met een uitstekend rijpingspotentieel, maar gelet op de leeftijd toch echt wel in de komende jaren gedronken te worden.
Serveer naast deze wijn botervis of wit vlees. Helaas is de prijs wijn niet meer vrij verkrijgbaar. Maar het is zeker een topfavoriet!
Puligny Montrachet Premier Cru Les Folatières 2020
Op dezelfde helling als Le Montrachet wijngaard, vinden we ook Les Folatières. Maar deze ligt iets verder heuvelopwaarts, waardoor de exposie net anders is en vandaar is het een Premier Cru wijngaard. De wijngaard beslaat 17.5ha en grenst aan andere Premier Cru wijngaarden, zoals Champ Gain. Les Folatières bevat ook vier lieu dit’s, dit zijn Es Folatières, En la Richarde, Peux Bois en Au Channoit. Echter deze referenties zien we maar zelden op het etiket.
De wijn is nog erg jong en dat komt terug in de hoge zuurgraad. De wijn heeft een mooie goudgele kleur met een neus van citrus en steenfruit. Ook een vleugje brioche en vanille komen door. Dit is allemaal heel subtiel. De wijn heeft een prettige gemiddelde body met een mineraalrijke textuur. Zoals gezegd is de zuurgraad nog hoog wat de wijn licht uit balans brengt. Het palet kent rijke fruittonen van perzik, abrikoos, citroen maar ook natte stenen, vuursteen, brioche, toast en een vleugje vanille. De afdronk is aangenaam en lang. Het is duidelijk dat deze wijn nog minstens 5 jaar weggelegd kan worden voor nog complexere smaken en vermindering van de zuurgraad.
Ze is ook nu al lekker bij een salade. Maar ik zou vis zeker niet aanraden. Prijstechnisch ligt deze wijn in de buurt van de €150.
Corton Charlemagne Grand Cru 2019
De wijngaard Corton-Charlemagne ligt tussen de dorpen Pernand-Vergelesses en Aloxe-Corton, op de mytische Corton heuvel. En dit is tevens één van de Grand Cru wijngaarden. Het beslaat meerdere individuele wijngaard-climats over de bijna cirkelvormige heuveltop. Ongeveer 52ha valt onder de appellatie Corton-Charlemagne. Het dichte bos dat op de top van de heuvel staat, is cruciaal voor het heersende meso-klimaat. De bovengrond van klei is weggespoeld van de top van de helling die het dichtst bij de bomen ligt. Hierdoor iseen mengsel van kalksteen en mergel ontstaan dat het meest geschikt is voor witte druiven, die van oudsher de bron van Corton-Charlemagne is geweest.
Corton-Charlemagne behoort tot de duurdere witte wijnen ter wereld, hoewel het nog steeds niet de prijzen bereikt die worden geëist door zijn tegenhangers in Montrachet. Het is dus ook niet verwonderlijk dat deze wijn werd geschonken uit een fles met een coravin afsluiting.
Deze Corton Charlemagne Grand Cru 2019 is een absolute geniet wijn, een meer dan prachtig witte Bourgogne. Het heeft alle facetten van complexiteit, ondanks de jeugdigheid voor een Grand Cru. De wijn heeft een bleek gouden kleur met een complexe neus van geconfijte sinaasappel, hazelnoten en brioche. De smaak is fris met een volle prettige body. Het fruit is al naar de achtergrond aan het gaan, maar meer complexe smaken als vuursteen en toast komen naar voren. Het geheel van deze witte Bourgogne wijn is prachtig; een karaktervolle expressieve wijn! Ik zou deze wijn alleen geen 10 jaar meer wegleggen.
Natuurlijk kan je gewoon zo van deze wijn genieten (evt met lichte kazen), maar ook naast gevogelte of kalfsvlees met een roomsaus of kreeft of krab is deze wijn geweldig. En in dat rijtje past deze wijn ook wel met haar € 190….
Conclusie
Ik kwam gewoon aanwaaien bij Moillard, zonder afspraak. Maar desondanks word je heel vriendelijk ontvangen en trekken ze alles uit de kast. Vooral wanneer je aandachtig luistert en serieus proeft. Iedereen is heel bevlogen en heeft goede kennis van zaken. En nee, je hoeft niet je beste Frans op te zetten, ze spreken er ook Engels.
Natuurlijk is het bekend dat Bourgogne wijnen prijzig zijn, maar het verraste mij dat ze zo makkelijk de topklasse wijnen inschenken. Voor mij kwamen de Meursault 2019 en de Grand Cru als het beste uit de bus. Maar ja, toch die prijs… die groeit mij toch wel boven mijn hoofd. Ook was het zeer interessant om de twee wijngaarden Champ Gain en Les Folatières te proeven uit hetzelfde jaar. Voor mij kwam de (goedkopere) Champ Gain als beste uit de bus.
Nadat ik verder gereden was kwam ik langs Aloxe-Corton. Dit is een klein dorp ten noorden van de stad Beaune en de Côte de Beaune. Het is gelegen op de vlakten onder de Cote d’Or-helling, in een van de meest dicht beplante gebieden van de regio. De focus ligt hier op de productie van wijn van Pinot Noir. Corton is ook de enige rode Grand Cru in de Côte de Beaune, en van alle Grand Cru’s in de Bourgogne één van de goedkoopste. Ik heb op Chateau Aloxe-Corton C onverwacht mogen genieten van een persoonlijke proeverij met wijnen die indrukwekkend waren.
Classificatie nader toegelicht
De wijnbouwgeschiedenis van Aloxe-Corton gaat terug tot het jaar 775, toen keizer Karel de Grote de wijngaard op de heuvel Corton, gelegen achter het Château, schonk aan Saint-Andoche van Saulieu. Als teken van dankbaarheid zijn de wijnstokken naar hem vernoemd. De naam is een verwijzing naar de heuvel van Corton welke de sinds 1937 enige Grand Cru voor rode wijn in de Côtes de Beaune is. De Aloxe-Corton wijngaarden zijn in 1982 geclassificeerd toen ongeveer een derde van de wijngaarden Premier Cru status verkregen. Voor witte wijnen uit Aloxe-Corton bestaat de Grand Cru Corton-Charlemagne. Onder de twee Grand Cru-statussen vinden we de Aloxe-Corton Premier Cru en Aloxe Corton Village. Wijngaard of dorp (Aloxe-Corton, Ladois-Serringy of Pernand-Vergelesses) maken dan niet uit.
Waarom is Aloxe-Corton dan zo een goede wijn (sommigen beweren zelfs één van de mooiste wijnen van Bourgogne)? Op de beste plekken tegen de heuvel is de kalksteenbodem wat lichter. Verder vind je vulkanische afzetting, klei en kiezelsteen in de bodem. De bodem is dus bijzonder gevarieerd en goed afwaterend. Dit maakt de hoogst gelegen delen van de heuvel het meest geschikt voor de Chardonnay. Hoe lager tegen de heuvel, des te meer er klei in de bodem zit en komt de Pinot Noir het best tot zijn recht. Bodem is hier dus alles bepalend. Wijngaarden in het noorden geven zachte en fruitige wijnen en in het zuiden juist krachtige en gestructureerde wijnen.
De Aloxe-Corton rode wijnen zijn vrij donker van kleur, hun schakeringen variëren van diep robijnrood, tot granaatrood. Wanneer de win nog jong is, suggereert het aroma’s van klein rood fruit (framboos, aardbei) en zwart fruit (zwarte bes, braam). Deze worden intenser met de leeftijd en evolueren naar pioenroos en jasmijn, geconserveerd fruit en brandewijnfruit, pistache, pruim, leer, truffel, paddenstoel en kaneel. De diepe grond brengt een krachtige, volle Pinot Noir voort, robuust en toch verfijnd. Mals en fruitig, deze wijn bereikt zijn hoogtepunt na 3 tot 5 jaar in de kelder, onthult een stevig en goed gebouwd lichaam, rijkelijk taai en met aangename tannine.
Chateau Corton C.
Één van de bekendste wijnhuizen in deze appellatie is Château Corton C. Dit stond tot voor kort bekend onder de naam Château de Corton-André, vernoemd naar de voormalige eigenaar. Het kasteel van Corton dateert uit de 19e eeuw en was jaren in bezit van wijnbouwer Pierre André. In 2002 kwam het domein in handen van de Ballande-groep uit Bordeaux. Maar door verouderde productiemethoden was de omzet in 10 jaar tijd gehalveerd en nam het handelshuis Bejot Vins & Terroirs het domein over in augustus 2014. Om het vervolgens door te verkopen aan de Zwitserse familie Frey in oktober.
Sindsdien is Caroline Frey de wijnmaker (vandaar de ‘C.’?). Zij bracht het domein in een transitie tot biologische wijnbouw, met 2021 de certificering. Nu is ze bezig met de volgende stap naar biodynamische wijnbouw. Het kasteel, met zijn typische geglazuurde gekleurde dakpannen, dat aan de voet van de bekende heuvel ligt, is een blikvanger.
Het domein omvat drie Grand Cru’s: van de monopole Clos du Château, Les Chaumes en Les Renardes. Tevens kent Aloxe Corton C een witte Corton-Charlemagne. Daarnaast zijn er meerdere Premier Cru’s en village-wijnen. Het domein omvat 7ha eigen wijngaarden, waarbij het grootste slechts 0,9ha groot is. Dit geeft direct aan hoe schaars de wijnen zijn.
Ik kon het niet nalaten dit mooie chateau te bezoeken. Ik viel er met mijn neus in de boter en kreeg een diepte proeverij van 4 wijnen en zeker niet de minste.
®Love4Wine
Aloxe Corton village 2019
De Village 2019 van Aloxe Corton C is een redelijk simpele wijn. In de neus overheerst het zwarte fruit van bramen en zwarte bessen. Terwijl de smalle body en het hoge zuur nog niet veel indruk maken. Het pallet is vooral fruitig met een lichte toon van kruidigheid. Maar het ontbreekt aan diepte en lengte. Hoewel vier jaar oud, maakt de wijn nog geen indruk. En ik twijfel of de wijn beter wordt wanneer deze wordt weggelegd. De wijn gaat goed met een charcuterie of kaasplankje met jongere kazen.
Aloxe-Corton C Premier Cru Les Petites Lolieres 2018
Les Petites Lolières is een Premier Cru climat van 1.6ha groot die meerdere eigenaren heeft. De wijn heeft een robijnrode kleur. De rijke bijna jamachtige frambozen- en aardbeien aroma’s worden gedragen door aardse tonen van natte bladeren en paddenstoelen. Het palet is zacht met een gemiddelde body, zachte tannine en gemiddeld alcohol. In de mond proef je rood fruit dat neigt naar zwart fruit zoals bramen en zwarte bessen met een zweem van truffel. In delange afdronk is het genieten van het prettige fruit en zuurgraad geïntegreerd met cederhout.
Naast een mooi wild of rundvlees gerecht komt deze wijn nog beter tot uiting. Verwacht dat de prijs rond de 70€ ligt en kan zeker nog een jaar of 10 ouderen.
Premier Cru Les Paulands 2018
Net iets lager dan het climat Les Petites Lolières ligt het climat Les Paulands. Het is één van de weinige wijngaarden waarbij verschillende secties de drie classificaties beslaat. De wijngaard ligt aan de voet van de Corton-heuvel waarbij het meest noordelijke deel valt onder Corton Grand Cru appellatie, terwijl het middelste deel de Premier Cru-sectie beslaat en het zuidelijke deel een Village-appellatie heeft. Dit toont meteen de complexiteit van de Bourgondische wijnwetgeving.
De bodem bestaat uit ijzerrijke, kiezelachtige kalksteen. Drainage is goed, en dus kunnen wijnstokken uitgebreide wortelstelsels ontwikkelen om te profiteren van voedingsstoffen diep in de grond. Dit versterkt de wijnstokken en vermindert de kracht , waardoor bessen van hoge kwaliteit ontstaan, die op hun beurt geconcentreerde wijn produceren. Les Paulands Premier Cru zijn zeldzaam omdat de meeste druiven gebruikt worden voor de Aloxe-Corton Premier Cru wijnen.
Deze mooie robijnrode wijn onthult in de neus een perfecte balans tussen de aangename aroma’s van bramen en frambozen. De smaak is vol met aroma’s van kersen en zoethout gevolgd door bijna rijpe tannine. Vergelijking tot de Les Petites Lolières heeft deze wijn iets hardere tannine wat de wijn helaas overschaduwd.
Grand Cru Clos du Chateau Monopole 2017
Recht aan het château ligt een ommuurde wijngaard binnen de Corton Grand Cru appellatie. Dit is de fameuze Clos du Chateau. Het is één van de weinige monopole, een clos die volledig in eigendom is van één eigenaar en het enige van Château Aloxe-Corton C. Een clos is een ommuurde wijngaard. Deze zijn vaak beter beschermd tegen diefstal van druiven in vroeger tijden maar belangrijker het kan een mesoklimaat creëren waardoor druiven beter rijpen en dus van hogere kwaliteit zijn.
De wijn krijgt 20 maanden houtrijping waardoor deze wijn echt Grand Cru waardig is. En dit proef je duidelijk. Deze wijn maakt het bezoek aan Aloxe-Corton zeker onverwacht en indrukwekkend. De wijn is mooi diep robijnrood met een neus van rood fruit, tabak, leer en de aangename zoete tonen van zoethout. De smaak is boterzacht met heel zachte tannine. De zuurgraad is bijzonder harmonieus met de tannine en het alcohol percentage. Het heerlijke rode en zwarte fruit wisselt zich af met tertiaire aroma’s van tabak en leer. Terwijl in de lange prettige afdronk zoethout en vanille worden begeleid door aangename kruidige tonen. Dit is kortom een topper, maar dat mag ook wel voor die prijs die boven de 200€ ligt (en ja dat is voor één fles!)
Tijdens mijn verblijf in de Beaujolais-streek kon ik het niet nalaten om even een ommetje te maken om zo te genieten van het fantastische Bourgogne. Het is en blijft een gebied waar unieke wijnen vandaan komen. Nergens zie je op zo een kleine km2 zoveel verschillende wijnstijlen. Dit vloeit allemaal voort uit het lokale terroir. Het is verbazingwekkend dat ligging zoveel te weeg kan brengen. Mijn keuze is uiteindelijk gevallen op een kleine “cave” in het schattige plaatsje Nuits-St-Georges waar ik van een adembenemende proeverij heb genoten. In Nederland zou dit, oneerbiedig gezegd, een wijnspeciaalzaak zijn, maar dan natuurlijk heel anders.
Het voordeel van een “cave” is dat ze wijnen van verschillende producenten uit de verschillende subregio’s in de Bourgogne hebben. Daarnaast zijn kleine “degustation”, ofwel proeverijen, volledig gratis.
Een korte recap
Even een korte recap. Bourgogne ligt in het oosten van Frankrijk, grofweg tussen Dijon en Lyon. En het zal Frankrijk niet zijn wanneer er tenminste één uitzondering is. Voor deze regio is dat de Chablis wat ten oosten van Auxerre, net onder de Champagne-streek ligt. Naast Chablis bestaat de Bourgogne uit de Côte d’Or, Côte Chalonnaise en Mâconnais.
De Côte d’Or ofwel “gouden helling” ookwel “goudkust” wordt zo genoemd omdat je hier de allerbeste wijnen van de regio zult vinden. Deze regio is onder te verdelen in de noordelijke Côte de Nuits waar de focus ligt op Pinot Noir en de zuidelijke Côte de Beaune wat meer gericht is op Chardonnay. De Côte de Nuits heeft maar liefst 24 grand cru en 10 Premier Cru-wijngaarden en vormen een lappendeken op de oostelijke hellingen met uitzicht op de vallei en de rivier de Saône. De overige wijngaarden hebben een “gewone” cru-status. Ze beginnen bij het dorp Gevrey-Chambertin en eindigt bij Nuits-St-Georges. De meeste wijngaarden zijn klein en hebben veel eigenaars vanwege de structuur van het erfrecht na de Franse Revolutie.
@Love4Wine@Love4Wine
Het dorp waar ik op bezoek was, Nuit-St-Georges, is een dorpsappellatie binnen Côte de Nuits. Maar ik heb hier verschillende wijnen uit de hele Côte d’Or geproefd.
Maison Chanzy, Rully 2018
Ik begon met een witte wijn uit Rully van het wijnhuis Maison Chanzy. Rully is een dorp dat ligt nog iets zuidelijker in de Côte Chalonnaise, net tegen de Côte de Beaune aan. Deze wijnen zijn prijstechnisch zeker een stuk interessanter. Maison Chanzy is opgericht in 1928 en begon in Bouzeron, een plaatsje wat net boven Rully ligt. Tegenwoordig is de onderneming in handen van een investeringsmaatschappij en het omvat 80ha, waarvan 66ha beplant zijn met Aligoté, Chardonnay en Pinot Noir. De wijngaarden liggen verspreid over Côte Chalonnaise, Côte de Beaune en Côte de Nuits.
De wijn kent een mooie goudgele kleur en heeft een expressieve neus met citrus, tropisch fruit (zoals ananas) en karamel. Ze heeft een prettige body waarbij de hoge zuurgraad en gemiddeld (13%) alcohol goed aanvoelt. Desondanks komt de wijn een beetje waterig over, alsof de body zich niet geheel heeft ontwikkeld. De kruidachtige hints met boter-tonen van de malolactische omzetting, wisselen af met steen- en tropisch fruit getuige de warmere regio in het zuiden. De afdronk is gemiddeld. Kortom de wijn is sappig, recht toe recht aan maar mist de bijzonderheid.
Geniet van deze wijn bij een visgerecht, zonder een overdaad aan (romige) saus. Omdat dit de wijn tekort zal doen. Bij een iets hardere kaas komt de wijn beter uit de voeten.
Domaine Collotte Marsannay les Boivins 2021
De volgende wijn was afkomstig van Domaine Collotte, gelegen in Marsannay. Marsannay AOC ligt tegen Dijon aan en is de eerste dorpsappellatie van de Côte de Nuits en wordt daarom vaak Porte d’Or (de Gouden Poort) genoemd. Het is de enige dorpsappellatie in de Bourgogne waar zowel rode, witte als rosé wijn zijn geclassificeerd. Vooral rosé is bijzonder omdat die normaal de classificatie Bourgogne Passe-tous-grains of Cremant de Bourgogne krijgen. Er zijn ongeveer 300ha aan wijngaarden beheerd door 40 producenten. Domaine Collotte werkt met relatief oudere wijnstokken en de druiven worden met de hand geselecteerd en volledig van stokjes ontdaan. Na een koude inweking van 7 dagen fermenteert de wijn en dompelt men de schillen 2x per dag onder in het sap voor de kleurextractie. In de volgende lente volgt de botteling. Overigens is het huis bezig om het certificaat voor organische wijn maken te verkrijgen.
De wijn is paars van kleur met een lichte kleurintensiteit. In de neus bespeur je frisse bosvruchten, kersen maar ook vanille en kruidnagel. De wijn heeft een gemiddelde geurintensiteit. De mond geeft hardere tannine, beetje vlezig met hoog zuur. Verder komen natuurlijk het fruit duidelijk naar voren met een lange afdronk. Persoonlijk vind ik de wijn niet in balans vanwege de hardere tannine en hoge zuur. Misschien had de wijn gewoon nog wat langer moeten blijven liggen.
Maison Chanzy Mercurey 2019 premier cru clos Voyens
De tweede wijn die ik van Maison Chanzy proefde kwam uit Mercurey. We dalen dus weer af naar de Côte Chalonnaise. Mercurey ligt onder Rully als één van de vijf dorpsappellaties in de Côte Chalonnaise en is één van de toonaangevende appellaties van Côte Chalonnaise (voorheen genaamd Région de Mercurey). Dit omdat de productie vele malen hoger ligt dan in de andere appellaties mede dankzij de royale 650ha aan wijngaarden. Mercurey richt zich met name op Pinot Noir (75%) terwijl slechts 25% Chardonnay is. De rode wijnen zijn dieper van kleur en voller van body dan in de andere subregio’s in Côte Chalonnaise. Dit is mede veroorzaakt door het uitstekende terroir en de strenge appellatiewetten die meer bij de Côte d’Or dan die van Chalonnaise liggen. Ongeveer een kwart van de wijngaarden hebben een Premier Cru status.
Deze wijn is afkomstig van de wijngaard Clos Voyens, welke een Premier Cru-status heeft. Omdat dit op het etiket vermeldt staat moet de druiven van deze specifieke wijngaard afkomstig zijn en dus niet geblend met andere druiven elders uit de appellatie. Het feit dat naar een “clos” gerefereerd wordt, wilt zeggen dat de wijngaard ommuurd is. Ook deze wijn heeft een koude schilweking gehad gedurende 10 dagen met regelmatige onderdoping van de schillen. De wijn heeft gedurende 10 maanden gerijpt op eikenhouten vaten van 228lt, waarna ze nog gedurende 5 maanden hebben gerust in RVS vaten.
Deze mooie wijn heeft een robijnrode kleur met lichte intensiteit. In de gemiddeld intense geur herken je vooral naast rood fruit een stal en natte bosgrond lucht wat toch wel typerend is voor Bourgogne wijnen. Het complexe palet van rood fruit en specerijen en humus wisselt zich af met een volle body. De alcohol is nog wat scherp terwijl de zuurgraad bovengemiddeld is. De wijn mag nog verder ontwikkelen en kan gerust nog 10 jaar weggelegd worden.
De wijn is heerlijk bij een vleesplankje, geroosterd varkensvlees of ravioli met groente.
Christophe Chevaux Nuits Saint Georges 2020
Van het kleine domein van Christophe Chevaux is maar weinig te vinden. En dat is toch wel zonde, want de wijn is van uitmuntende kwaliteit terwijl ze nog erg jong is – slechts 2020. Hoewel gebotteld in Vosne-Romanée, ligt de wijngaard in Nuits-St-Georges waar deze wijn bijdroeg aan de adembenemende proeverij.
De wijn is mooi robijnrood met een gemiddelde geurintensiteit. Het is een zeer complexe geur van aardbeien, frambozen, iets gistachtig, het vegetale aroma van de Bourgondische Pinot Noirs en koffie. De body is vol en de zuurgraad is mooi geïntegreerd met het alcohol. Tannine is merkbaar, maar niet storend of overheersend. Het pallet is net zo complex als de geur. Met primaire fruit aroma’s, champignons en natte bosgrond. Maar ook secundaire aroma’s van brioche (door de vergisting), boter (MLF) en vanille (van de rijping op eikenhout). En ondanks de jeugdigheid zelfs tertiaire aroma’s van koffie en karamel. De wijn begint zich al aardig te ontwikkelen maar kan nog zeker 10 jaar liggen. De afdronk is simpelweg genieten. Kortom een zeer goede wijn.
Absoluut een eet-wijn. Heerlijk bij wild of gevogelte maar ook een kaasplankje met mooi gerijpte kazen misstaat niet bij deze wijn.
Kortom
Deze eerste proeverij was absoluut een smaakmaker. Waarbij de laatste twee wijnen zeer verrassend waren. Het is nog steeds ongelooflijk dat op zo een klein stukje land zoveel verschillende wijnen te vinden zijn. Er is maar één advies, ga er zelf heen en probeer zoveel mogelijk te proeven!
Als afsluiting van Nieuw Zeeland en Australië hebben we een proeverij gehad waar de wijnen uit deze landen (en Afrika) werden afgezet tegen de oude wereld, namelijk Frankrijk. We kozen wijnen die een beetje minder voor de hand kunnen liggen, maar toch wel de expressie zeer duidelijk naar voren brengen. Wanneer je Nieuw Zeeland zegt, zeg je natuurlijk Sauvignon Blanc. In Frankrijk zou je Loire zeggen, maar vanwege het koelere klimaat krijg je daar een heel andere soort wijn. Vandaar dat gekozen is voor Languedoc-Roussillon, ofwel Pays d’Oc. Ook hadden we een Sauvignon Blanc uit Bij Australië denk je direct aan Syrah, maar daar waren we niet aan toegekomen. Daarentegen hebben we wel interessante Cabernet Sauvignon-Merlot die we natuurlijk tegen Bordeaux wegzetten, maar ook kwam ik een mooie wijn tegen uit Bulgarije. Proost waar nieuw en oude wereld elkaar hebben ontmoet.
Sauvignon Blanc
Dit is een witte druivensoort die oorspronkelijk afkomstig is uit Bordeaux. Het staat aangeplant in veel wijngebieden en levert frisse droge witte wijnen. Tevens staat Sauvignon Blanc bekend vanwege de beroemde dessertwijnen uit Sauternes en Barsac.
Afhankelijk van het klimaat kan de smaak variëren van grasachtig tot zoet tropische aroma’s. In koelere klimaten heeft de druif de neiging om wijnen te produceren met een merkbare zuurgraad en “groene smaken” zoals gras, groene paprika’s en brandnetels met wat tropisch fruit (zoals passievrucht) en bloemige (zoals vlierbloesem) tonen. In warmere klimaten kan het meer tropische fruittonen ontwikkelen, maar riskeert het veel aroma te verliezen door overrijpheid, waardoor er slechts lichte grapefruit- en boomvruchten (zoals perzik) overblijven.
Grey River Marlborough Nieuw Zeeland
Marlborough is een koel klimaat regio op Zuidereiland in Nieuw Zeeland. De Sauvignon Blanc die hier groots staat aangeplant kent maar weinig subtiliteit. Zo ook getuige deze wijn. Hoewel de groengele kleur intensiteit licht is, knalt het fruit, met kruisbes, citrus, perzik en ananas uit het glas. De wijn heeft een lichte body met verfrissend hoge zuurgraad en gemiddelde alcohol. Op het smaakpalet bespeur je citrusfruit, gras en steenfruit. De wijn heeft een heerlijk lange afdronk, gedragen door de hoge zuurgraad.
De fles kent het zo voor Nieuw Zeeland kenmerkende, rustieke etiket met referentie aan vissen.
Schenk deze wijn bij een frisse salade met geitenkaas of burrata. Of gewoon lekker om van het zonnetje te genieten.
Meerhoek Robertson Zuid Afrika
Robertson Valley gelegen in Zuid Afrika is vooral bekend als “De Vallei der Wijn en Rozen”. Deze vallei ligt in het midden van de Western Cape en geniet van een droog heet klimaat, waardoor irrigatie een must is. Echter ’s nachts komt er een koele wind vanaf de Indische Oceaan de regio in, die de zuurgraad hoog houdt. De grindachtige rode bodem is ideaal voor het verbouwen van witte wijn. Hoewel deze kalkrijke bodem dat veel doet denken aan de Franse Chablis, vinden we hier ook andere druiven dan klassieke Bourgogne. Zo ook Sauvignon Blanc.
Deze wijn van winery Meerhoek is een goed voorbeed van een warm klimaat Sauvignon Blanc. Hoewel nog steeds groengeel van kleur, met licht gouden reflecties, behoudt de wijn haar lichte kleur intensiteit. De geurintensiteit is gemiddeld, wat te verwachten valt bij een warmer klimaat, met aroma’s van citroen, perzik en nectarine. Door de warmere temperaturen is de body gemiddeld+ terwijl alcohol, smaakintensiteit en zuurgraad gemiddeld zijn. Net een tikkeltje lager dus. In het smaakpalet overheerst de citroen en steenfruit. De afdronk is niet bijzonder lang.
Deze warme Sauvignon past meer bij kip of kalkoen gerechten.
Fleur du Midi Pays d’Oc Frankrijk
Tenslotte hadden we een wijn uit de oude wereld – Frankrijk. Echter niet uit de Loire, maar uit Pays d’Oc ofwel Languedoc-Roussillon, nabij het historische stadje Carcassone. Ook hier is het klimaat natuurlijk warmer dan in Nieuw Zeeland, maar levert een geheel andere wijn op. Pays d’Oc is ondedeel van de Languedoc, één van de grootste wijngebieden ter wereld met maar liefst 250.000ha aan wijnbouwgebieden. IGP Pays d’Oc is de enige classificatie die geen afgebakend gebied kent.
De Fleur du Midi Sauvignon Blanc is een goudgele wijn met een lichte kleurintensiteit. De neus kenmerkt zich door haar aroma’s van groene appel, citrus en steenfruit. De wijn is meer ingetogen en zit erg goed in elkaar met een mooi balans. De body en zuurgraad zijn gemiddeld en het alcohol en smaak intensiteit is erg prettig. De wijn is niet overheersend en de zuurgraad en palet van groen en steenfruit met abrikozen hints wisselen elkaar goed af. De body is wat zwaarder en laat een filmend laagje op de tong achter. De afdronk is prettig en lang.
Kortom dit is een heerlijke wijn waar je lekker van kan genieten bij ricotto, harde kazen
Cabernet Sauvignon-Merlot
Na deze drie witte wijnen, zijn we gaan doorschakelen naar drie rode wijnen. Hiervoor zijn wijnen uit Australië, Frankrijk en de verrassende derde Bulgarije. Ook hier zien we drie dezelfde druivensoorten afkomstig uit verschillende klimatologische gebieden.
De krachtige tanninerijke Cabernet Sauvignon wordt vaak geblend met haar zachtere zuster Merlot. Dit resulteert in een mooie robuuste wijn die toch zacht aan kan voelen, vooral wanneer de wijn van topkwaliteit enige jaren weg gelegd is. Deze blend is typerend voor de linkeroever in Bordeaux (terwijl de rechteroever vooral monocépage van Merlot kent). Deze blend heeft de wereld verovert en is in elke uithoek te vinden, van Australië tot Noord Amerika. Hoewel de term Bordeaux-blend overal gebruikt wordt, is dit geen officiële term. Het is niet dat men in Australië of zelfs Italië de wijn wilt kopiëren, klimaat, terroir en wijnmaaktechnieken hebben een onuitgesproken signatuur.
Leva Vinex Slavyantski Thracië Bulgarije
Bulgarije is geen bekend of hoogstaand wijnland. Grappig genoeg zou je Bulgarije als een nieuwe wereld wijn kunnen zien terwijl je het in de oude wijn wereld ontmoet. Maar er zijn een aantal mooie wijngebieden. Zo ook Thracië, in het zuiden van het land. Wijnbouw traditie bestaat hier reeds ruim 7.000 jaar als eer betoon aan de god Dionysus. Thracië kent een gematigd continentaal klimaat.
Vinex Slavyantski is de producent van deze mooie Leva wijn. Leva is niet zomaar een wijn merk, het is ook een sociaal en fair trade-programma voor de mensen in de regio. Velen komen uit de Roma-gemeenschap en hebben het financieel lastig. Om de situatie te verbeteren werd in 2008 de LEVA Foundation opgericht en in 2014 is de wijnmakerij als eerste producent in Bulgarije gecertificeerd als “Fair for Life”. Met deze wetenschap is deze wijn een grote verrassing. Een heerlijke volle ronde wijn met vele lagen.
De wijn is diep paars van kleur. De geur intensiteit is gemiddeld met aroma’s van bramen, zwarte bes en kruidnagels. De tannine is zacht en zeer goed geïntegreerd in de wijn. Zuurgraad is mooi in balans met het smaakpalet terwijl alcohol niet overheerst. In de mond wisselen zwart fruit af met vanille, kruidigheid en chocolade. De afdronk is erg lang en heel aangenaam.
Kortom dit is een erg goede wijn. Die vanzelfsprekend uitstekend geschonken kan worden naast een goed steak gerecht, maar ook prima kan worden genoten bij een rijpe kaasplankje.
Chateau Haut Bélian Bordeaux Frankrijk
Bordeaux is de bakermat voor de fameuze blend. Het klimaat is koeler, gematigd door de continue zeewind. Dat laat een duidelijke indruk achter op de wijnen. Druiven hebben het moeilijker om fenolische rijpheid te bereiken. Hierdoor laten onrijpe druiven vaak een smaak achter van groene paprika en wat ruwere tannine.
Chateau Haut Belian ligt op de linkeroever van de Garonde en valt onder AOC Bordeaux. De wijn is diep robijnrood van kleur. Ze kent een gemiddelde geurintensiteit met tonen van zwart fruit, eucalyptus en groene paprika. De smaak intensiteit en zuurgraad is gemiddeld, terwijl de tannine meer nadrukkelijk aanwezig zijn. De wijn heeft een gemiddelde maar prettige body. In het palet komen we smaken van zwart fruit als bramen en zwarte bessen tegen alsmede paprika, vanille en filmende room laag van malolactische vergisting.
De wijn is lichtelijk uit balans waarschijnlijk door onrijp fruit waardoor tannine harder is. Wanneer geserveerd bij rood vlees, is dit een zeer goede wijn omdat het rode vlees de tannine verzacht.
Five Peaks Riverland Australië
Tenslotte uit de regio met de grootste volumes in Australië een mooie warme Cabernet Sauvignon-Merlot blend. De GI Riverland ligt in Southern Australia binnen de zone Lower Murray. Hier komen vooral bulk- en boxwijnen (je weet wel, die in een kartonnen doos) vandaan. Vanwege de droogte en warmte, is irrigatie een noodzaak. Dit continentale klimaat is ook terug te vinden in de wijnen.
Deze blend doet echt warm aan. De wijn is diep robijnrood gekleurd. In de neus komt vooral gerijpt zwart fruit naar voren. Met een gemiddelde intensiteit die getuigd van een goede kwaliteit. De tannine is zijdezacht, dankzij het warme klimaat. Maar dankzij de prettige zuurgraad is de wijn zeer toegankelijk. Het alcohol percentage is prettig en over het algemeen is de body stevig maar niet overheersend. Ook in het smaak palet zijn is het vooral zwart fruit zoals bramen, pruimen en zwarte bessen dat eruit springt.
Deze wijn is heerlijk om zo te drinken, maar ook bij een barbecue mis staat ze zeker niet.
Kortom
Deze avond in het teken van Sauvignon Blanc en Bordeaux-blend waar nieuw en oude wereld elkaar hebben ontmoet, was bijzonder geslaagd. Verrassend genoeg ging de voorkeur toch uit naar de Franse Sauvignon en de Bulgaarse Cabernet. Deze twee wijnen springen er echt uit.
Deze week komen we met een aantal interessante wijnweetjes waaronder productie gegevens over 2022 en meer feitjes. Sommige zijn om zo te vergeten, andere zullen ongetwijfeld blijven plakken.
Wijnproductie en consumptie
Wijn is nog steeds een zeer populair product in de wereld. Het jaar 2022 heeft zich gekenmerkt door veel uitdagingen. De oogst in Europa is groter geweest dan verwacht, ondanks de droogte en hittegolven in de lente en zomer. Terwijl het zuidelijke halfrond en de US een gemiddelde opbrengst neerzette. In het algemeen was 2022 droog en heet, wat heeft geleid tot vroege oogst met gemiddelde volumes, mede om suiker niet te hoog te laten oplopen. De totale oogst zal rond 260 miljoen hl (mhl) uitkomen.
De grootste producenten zijn nog steeds in Europa te vinden; Italië met 50.3mhl, Frankrijk heeft zich hersteld na de dip van 2021 en kwam in 2022 met 44.2mhl, vooral dankzij Bourgogne en Zuid-Frankrijk. En Spanje staat derde met 33mhl.
De consumptie in 2021 groeide gestaag met 0.7% tot 236 miljoen hl, echter er zijn grote regionale verschillen. De groei is deels te verklaren door de heropening van restaurants na Covid-sluitingen over de gehele wereld en dat sociale bijeenkomsten weer werden toegestaan. De grootste consumptie vinden we in de US met 33.1mhl en opvallend genoeg zien we in Frankrijk ook behoorlijke stijging (8.6% tot 25mhl). Italië en Duitsland blijven redelijk gelijk met respectievelijk 24.2mhl en 19.8mhl. Echter wanneer we per hoofd van de bevolking kijken, valt het op dat het de Portugezen zijn die veel drinken, 51.9lt per persoon, terwijl Frankrijk op 46.9lt zit. Ook Nederland doet goed mee met 26.1lt en staat daarmee op de 9e plek. Echter toch is de trend, vooral in de traditionele markten, dat er steeds minder wijn wordt gedronken, zoals onderstaande grafiek aangeeft.
In ons artikel van 14 maart bespraken we de CO2 impact van de wijnindustrie. We zien dat dit onderwerp een steeds grotere rol begint in te nemen. Ander interessante wijnweetjes houden verband met de productie van jaargang 2022 en duurzaamheid. Waar jarenlang de consument zich niet bezighielden met monocépage en het gebruik van chemicaliën geen rol speelden, zien we dat consumenten meer bewust worden van duurzaamheid. Vooral bij generatie Z zal biologische en biodynamische wijn een meer centrale plek innemen. Echter voor wijn die langer rijpen is dit natuurlijk niet altijd weggelegd.
Klimaat impact
Een ander aspect wordt deels ingegeven door moeder Natuur. Bourgogne, Bordeaux, Nappa, het zijn slechts een handvol voorbeelden van regio’s die zwaar te lijden hebben gehad onder de hand van moeder Natuur. Vuur, droogte, vorst of juist overvloedige neerslag (op de verkeerde momenten) stuwen prijzen op en limiteren opbrengsten. Vooral jongere wijnmakers zoeken naar alternatieven en buitenkansjes. Ook klimaatverandering speelt een rol. Regio’s als Bourgogne (vooral Chablis) maar ook Champagne dreigen andere smaakprofielen te krijgen doordat het simpelweg warmer is. Daarom is het niet verrassend dat landen als België, Nederland, Verenigd Koninkrijk of Finger Lake district (US) in opkomst zijn. Dit is natuurlijk direct een bruggetje naar het gebruik van de moderne (hybride) druivensoorten.
Absurde Bourgondische prijzen
Om nog even terug te grijpen naar Bourgogne. Exclusieve wijn is altijd al hot geweest en sommigen denken dat het ook een goede investering is. Echter de prijzen in Bourgogne gaan sky-high op het moment dat het gewoon niet meer leuk is. De gemiddelde prijs is in 2022 met 30% gestegen, vooral doordat volumes omlaag waren gegaan (schaarste is prijsverhogend), de cult-status die vaak aan bourgondische wijnen gegeven wordt, trekt investeerders aan wat ook prijsopdrijvend werkt.
NOLO-wijnen
Wat ook nauw gevolgd te volgen is, is het gebruik van NOLO-wijnen (NO or Low alcohol-wijnen). Door de groeiende aandacht aan gezond leefpatroon kan je het verlagen van alcohol niet los zien, ook niet (of zelfs niet) in de wijn industrie. Vanzelfsprekend voor alle nieuwe initiatieven geldt dat het tijd nodig heeft om aan kwaliteit te werken. Velen zullen het zich herinneren hoe Buckler alcoholvrij bier snel mond dood werd gemaakt. Echter kijk nu eens om je heen. Dezelfde trend zien we nu ook in de wijn industrie. Zoals de Grote Hamersma opmerkt, waar bij alcoholische wijnen de grens op 50% van de geproefde wijnen minimaal een 7 scoren, ligt dat bij alcoholvrije wijn slechts op 10%.Kijken we een aantal jaren verder, dan zal het speelveld er ongetwijfeld anders uitzien. Bedenk alcohol ontstaat als gevolg van de vergisting van de (druiven)suikers.
Interessant weetje is dat alleen wijndruiven dusdanig veel suiker bevatten dat je meer dan 12% alcohol kan bereiken in het eindproduct. Wanneer wijn meer dan 12% alcohol heeft, ontstaat er een chemisch proces waarbij geur- en smaakaroma’s kunnen wijzigen. Wijn wint aan body (rondheid en volheid ofwel viscositeit) en complexiteit. Maar ook zorgt alcohol dat de houdbaarheid verlengt kan worden. Kortom kan je aannemen dat vooral voor jonge wijnen een alcoholvrije wijn interessante alternatieven kan zijn, maar wanneer het gaat om wijnen weg te leggen, zal dit aan alcoholvrij toch nog even voorbij gaan.
Too much of anything is bad, but too much of Champagne is just right
Dit is een mooie spreuk die zich zeker doet gelden. Of de mousserende wijn nu uit de Champagne komt of elders, het is bubbels waar de consument zeer geïnteresseerd in is. Misschien wel na 2 jaar Covid denkt de consument dat het elke dag een feestje is! En bij een feestje horen bubbels natuurlijk.
Uitdaging in Australië
Australië heeft na de Covid lockdown in China een redelijke uitdaging. Doordat de verkopen ingezakt zijn in China, kampen de Australische wijnboeren met enorme voorraden van maar liefst 2.3 miljard liter. Dit is goed voor 2 jaar aan wijnverkopen. De gemiddelde prijs is gedaald met maar liefst 40%. Het is bijzonder spijtig dat de meeste wijnen afkomstig zijn uit 2019 en 2020, toen de druivenprijs enorm hoog lag. Bedenk dat in Australië veel druiven worden ingekocht om vervolgens wijn te maken. Saillant detail is dat Europa de Australische wijnen ook niet direct omarmt, aangezien het nog maar een paar jaar geleden was dat Australië vond dat Europa de hoge “Chinese prijzen” moest betalen.
Bron: Wijnpers 1/2023
Duitse ijswijn komt eraan
IJswijn in Duitsland wordt steeds zeldzamer. Door de opwarming van de aarde wordt het simpelweg niet koud genoeg. Temperatuur moet ver onder de -7C liggen om voldoende suiker te behouden in de druif. Op 20 november was het koud genoeg in Saksen en Saale-Unstrut. Terwijl het tot in december duurde dat ook de Ahr, Pfalz, Franken, Hessische Bergstrasse, Wurttemberg en Burgenland in Oostenrijk koud genoeg was. Waar bijvoorbeeld in de Ahr het de eerste keer in 20 jaar was dat er weer ijswijn gemaakt kan worden, was het voor Württemberg het derde jaar op rij.
Het is voor een wijngaard een risico om ijswijn te willen produceren. Want wanneer het niet koud genoeg wordt, en dat is reëel met de milder winters tegenwoordig, betekent het dat de wijnmaker letterlijk druiven weggooid doordat ze te lang aan de stokken blijven hangen en rotten. Vandaar dat je bijvoorbeeld de Kamer van Landbouw in Rijnland-Pfalz minder registraties voor ijswijn ziet. In 2022 waren er 35 producenten met 24 hectare geregistreerd, terwijl in 2021 nog 152 boerderijen druiven hadden laten hangen op meer dan 100 hectare.
To use irrigation or not to use irrigation that’s the question
In Europa is het wijngaard beheer strak geregeld binnen de AOC regels. Je ziet dan ook vaak dat irrigatie niet is toegestaan. Zeker in de zuidelijke landen kan dit tot forse problemen leiden vooral nu droogte een terugkerend fenomeen is. We zagen in 2022 dat in Pomerol (Bordeaux) bij wijze van hoge uitzondering wijngaarden geïrrigeerd mochten worden. Terwijl in Pessac Léognan het reeds het derde jaar op rij was dat werd geïrrigeerd. Wetenschappers voorspellen dat door klimaatverandering de uitzondering een noodzaak zal zijn.
Wat is dan de correlatie tussen klimaat en terroir? In een onderzoek uit 2004 naar het terroir van Bordeaux-wijngaarden, schreven professor Cornelis van Leeuwen van de universiteit van Bordeaux en collega’s: ‘De impact van klimaat en bodem was groter dan die van de cultivar. Veel van de variabelen correleerden met de intensiteit van de waterstress van de wijnstok. Het is waarschijnlijk dat de effecten van klimaat en bodem op de vruchtkwaliteit worden gemedieerd door hun invloed op de waterstatus van de wijnstok.’ Daarom is de waterbeschikbaarheid van de bodem voor de plant tijdens de verschillende stadia van het groeiseizoen een van de belangrijkste aspecten van terroir. Dus we kunnen op de langere termijn geen water bij de wijn doen als het om irrigatie gaat.
In veel van de (inmiddels niet zo) “nieuwe” wijnwereld kent met de restrictie van irrigatie niet. En kan dus in tijden van droogte volop water sproeien wat een groot voordeel op kan leveren. Vanzelfsprekend zal het water wel voorradig moeten zijn…
Deze week gaan we verder met een paar nieuwsfeitjes. Beginnend met verrassend Ahr na het dramatische 2021, verder booming rosé dat hard aan de weg aan het timmeren is, revolutie in de Elzas en meer.
Catastrofe in de Ahr
Één jaar na de catastrofe in de Ahr vroeg ik mij af hoe het er nu is. Daar waar half Europa zucht onder de hitte en droogte, zou je bijna vergeten dat vorig jaar juli het water door de rivieren in Duitsland en België (en natuurlijk Nederland) bulderde. Met als gevolg een enorme ravage in de rivierengebieden. Vooral de wijnbouwers in de Ahr waren zeer ernstig getroffen. Huizen en voertuigen spoelden weg, (wijn)kelders vulden zich met modderstromen. Machines waren onherstelbaar beschadigd. De kosten liepen op en zijn geschat op 150 miljoen euro. Van de 65 individuele wijnboeren zijn er 62 geconfronteerd met deze verwoesting. Daarnaast ook nog de honderden kleine wijnboeren die zich in een coöperatie hebben verenigd.
In de weken na de overstromingen was het al wel weer tijd voor werk in de wijngaarden, terwijl tegelijkertijd alles opgeruimd en schoongemaakt moest worden. Wijn in de kelders werden verkocht als “Flusswein” met alle moddersporen nog op de flessen.
Wijngaard uitdagingen
Alsof de overstroming nog niet voldoende was, doordat het wijngaardwerk een beetje genegeerd werd, sloeg ook de valse meeldauw toe. Deze schimmel infecteert de wijnstokken in tijden die zeer nat zijn. De schimmel kon zich vervolgens snel verspreiden. Remedies zijn de Bordeauxse pap, maar zeker zo belangrijk is voldoende luchtcirculatie. Helaas zorgde de aanzienlijke hoeveelheid water voor een weelderige onkruidgroei tussen de wijnstokken, waardoor de druiven onder de bladeren helemaal niet konden drogen. In totaal is ongeveer 10% van het wijngaardareaal verwoest of zwaar beschadigd. Toch heeft het koele maar zonnige september veel goed kunnen maken. Door de vele hulp is er toch een jaargang 2021 gekomen! Met als gevolg dat er toch 35.000hl wijn is gemaakt (in 2020 was dit 39.000hl).
Jaargang 2021
Elk jaar kiest men in de Ahr de beste Cult, Premium en Classic wijn. En ook 2021 ontbreekt gelukkig niet! Het jaar 2021 gaat te boek als een bijzonder wijnjaar. De uitdagende overstroming, de verrassende pluk en wijn waar je goed van zal genieten. De wijn kenmerkt zich door haar fruitigheid maar toch volle body terwijl het alcohol percentage lager ligt dan voorgaande jaren.
Helaas is er nog steeds veel hulp nodig in de Ahr. Heb je interesse, ben je ouder dan 16 jaar en in het beste geval heb je reeds ervaring op het gebied van fruitoogst? Meld je dan hier aan.
Rosé is booming
Daar waar de Provence jarenlang de toonaangevende producent voor rosé is geweest , zijn er inmiddels rosé wijnen vanuit de hele wereld beschikbaar. Hierdoor is de keuze voor de consument enorm gestegen. Vooralsnog blijft dit product gericht op fruitige lichtvoetige wijnen.
Echter er is mogelijk een grote verschuiving opkomst. Het grote luxe concern LVMH (Louis Vuitton Moët Hennessy), bekend van Moët, Veuve Clicquot en Ruinart in de Champagne en Hennessy in de Cognac, heeft zichzelf ingekocht in diverse domeinen in de Provence. Waaronder Château Galoupet en D’Esclans Het concern ziet rosé als een product waar goed geld mee te verdienen valt. Wat niet vreemd is gezien de prijzen van 60€ voor Château Galoupet Clos 19 en een stevige 120€ voor een Château d’Esclans Garrus. Maar, als een meester in marketing betaamt, brengen ze ook merknamen op de markt gemaakt met mooie aanlokkelijke namen als Whispering Angel. De druiven hiervan komen niet persé uit eigen wijngaard maar worden ook ingekocht bij andere wijnboeren in de streek. Door de merknaam te positioneren, versterkt LVMH haar reikwijdte. En zo is deze genoemde wijn een enorme hit in Amerika.
Ook “vergroent” Château Galoupet. Ze hebben berekend dat de verpakking 40% van hun CO2 voetafdruk is. Daarom gaat de Grand Cru Classé voortaan in groene flessen want die hebben een gewicht van slechts 500 gram. En de instap-rosé gaat in PET flessen van plastic zwerfafval van het project Prevented Ocean Plastic. De marketingmachine van LVMH is op volle toeren!
De streek daarentegen wacht af. Gaat de hele streek meeprofiteren van de marketingmachine van LVMH of gaat het concern haar wijnen apart positioneren. Dit laatste is een schrikbeeld voor de Provence waar de naam “Côtes de Provence” voor rosé heel belangrijk is.
In de Elzas is het bekend dat de Grand Cru wijnen alleen afkomstig zijn van witte druiven.En alleen van de edele rassen Riesling, Gewürztraminer, Pinot Gris en Muscat waren toegestaan. Maar met ingang van 2022 ziet Alsace Grand Cru Pinot Noir het levenslicht. Alleen de Pinot Noir van Grand Cru Hengst en Grand Cru Kirchberg de Barr verkocht worden. Helaas heeft Grand Cru Vorbourg het net niet gered. Deze drie wijngaarden leveren al jarenlang uitmuntende kwaliteit Pinot Noir wijnen en eindelijk worden de eerste twee bekroond met het hoogst denkbare kwaliteitslabel.
Gekkenhuis in Calamandrana
Soms kan de herkomst van een wijn bijzonder ingewikkeld worden gemaakt. Het Italiaanse Calamandrana staat hiermee aan de top. Daar waar je je kan afvragen of DOC (Denominazione de Origine) al niet genoeg is om een herkomst te bepalen. Nee, de Italianen hebben ook nog DOCG – Denominazione di Origine è Garantita. Nu staat het in Calanmandrana, gelegen in Piemonte, helemaal op z’n kop want daar kan een wijnboer kiezen tussen maar liefst 7 verschillende DOCG’s en 6 DOC’s voor hun wijn… We lichten de DOCG’s voor u uit.
Nizza DOCG
Gelegen rondom de stad Nizza Monferrato in Asti is Nizza DOCG in 2014 opgericht. Het beslaat wijnen gemaakt van uitsluitend Barbera druif met maximale opbrengst van 7 ton per hectare in de 18 gemeenten die om de stad liggen. De alcohol moet minimaal 13% bedragen met een minimale rijping van 18 maanden waarvan 6 op hout (of voor Riserva 30 maanden waarvan 12 op hout).
De omgeving is meer heuvelachtig waardoor druivenstokken harder moeten werken om aan water en voedingsstoffen te komen. Wijnen zijn over het algemeen meer aromatisch. De kwaliteit ligt hier hoog terwijl de prijs nog redelijk acceptabel te noemen valt (wanneer je dit vergelijkt met Barolo of Barbaresco in ieder geval).
Barbera d’Asti DOCG
Deze DOCG beslaat maar liefst 160 gemeenten in de provincies Asti en Alessandria. De wijn moet uit minimaal 90% Barbera te bestaan. De maximale opbrengst per hectare is 9 ton en daardoor verschilt dit met Nizza. De minimale toegestane alcohol percentage is 12% en de wijn moet minimaal 4 maanden rijpen. Houtrijping is niet verplicht. Voor Barbera d’Asti DOCG Superiore is dit 14 maanden waarvan 6 op hout.
Asti DOCG
Binnen 52 gemeentegrenzen van de provincies Asti, Cuneo en Alessandria vinden we de mousserende zoete Asti-wijnen gemaakt van Moscato Bianco, ook wel Muscat Blanc à Petit Grains genaamd. De opbrengst mag maximaal 10ton per hectare zijn. Binnen de Asti DOCG hebben we Asti of Asti Spumante en Moscato d’Asti welke iets zoeter is dan de Asti en tevens minder mousse (bubbels) en lager alcohol percentage heeft. Drink deze wijn jong op 6-8 graden.
Canelli DOCG
Na bijna 20 jaar heeft de gemeente Canelli gelegen in het gebied van Asti DOCG haar eigen status gekregen. De wijngaarden mogen in 18 gemeenten staan binnen de provincies Asti en Cuneo. Er is 100ha aan wijnbouwgrond die gelegen moeten zijn op 165 tot 300m boven zeespiegel op heuvelachtige gronden. De druiven moeten handmatig geoogst worden en de maximale opbrengst is 9.5ton per hectare. De druivensoort mag uitsluitend Moscato Bianco zijn.
Barbera del Monteferrato Superiore DOCG
De Barbera del Monteferrato Superiore DOCG is een rode wijn gemaakt van minimaal 85% Barbera en niet meer dan 15% Freisa, Grignolino of Dolcetto druiven. De wijn moet minimaal 14 maanden rijpen waarvan 6 maanden in eiken vaten. En het alcohol percentage is minimaal 13%. De DOC variant hoeft niet te rijpen overigens.
Brachetto d’Acqui o Acqui DOCG
Wanneer de wijn van uitsluitend Brachetto gemaakt is, mag deze onder de naam Brachetto d’Acqui DOCG op de markt gebracht worden. Mits de maximale opbrengst 8ton per hectare is. De wijn kan stil of mousserend zijn en heeft meestal laag alcohol (5 tot 7%). Vaak vinden we dit bij een dessert gezien de verfrissende zoete afdronk.
Alto Langa DOCG
De laatste mousserende wijn vinden we in Alto Langa DOCG. Het is gemaakt van Pinot Noir en/of Chardonnay dus zowel wit als rosé uitvoering. Het is een vintage wijn, dus het plukjaar staat vermeldt op het etiket.
Kortom, voor de verschillende druivenrassen hebben ze in Calamandrana een eigen DOCG ontworpen, en dat zou het makkelijker moeten maken voor ons als consument? Kunt u het nog volgen?
Met de vorst in het late voorjaar en veel regen aan het begin van de zomer, was 2021 een jaar vol hindernissen voor Bordeaux. Desondanks valt het met de kwaliteit nog mee, maar dat is met name in het top segment van de wijn domeinen. Bordeaux bestaat uit twee regio’s. De linkeroever waar de later rijpende Cabernet Sauvignon domineert boven Merlot. En de rechteroever waar de vroeger rijpende Merlot domineert.
Impact in de wijngaard
Zo heeft de late vorst in veel knoppen doen bevriezen. Hierdoor is de druivengroei dus lager en dat heeft direct impact op de opbrengst per hectare. Daarnaast door late vorst kan een tweede uitloop niet de juiste tannine rijpheid verkrijgen. En dat heeft een negatieve impact op de balans van de wijn omdat de tannine niet goed kan integreren in de wijn.
Vervolgens door het natte voorjaar, tierde de meeldauw welig. Wanneer de planten niet op tijd werden behandeld met de Bordeauxse pap, een koper mengsel dat op de bladeren gesproeid wordt om de meeldauw tegen te gaan, kan de hele plant (en wijngaard) besmet raken. Het begint bij het aantasten van de bladeren waardoor fotosynthese vermindert. Vervolgens kunnen scheuten, bloesem en trossen besmet raken. Hierdoor raakt de oogst verloren.
In de biodynamische wijngaarden, zoals Pontet-Canet en Palmer, is de schade nog groter aangezien hier niet of nauwelijks met chemische bestrijdingsmiddelen gewerkt wordt. De opbrengsten liggen hierdoor ruim 20% lager dan normaal.
Door de grote regenval in de zomer, kregen de wijnranken onvoldoende waterstress om de juiste concentratie in de druiven te krijgen. Hierdoor kunnen wijnen “waterig” worden en dus aroma’s verliezen. Ook werd veel regen voorspelt in het eerste weekend van oktober, te midden van het plukseizoen. De producenten die zich haastten om de oogst voor die tijd binnen te hebben, hadden te maken met niet volledig rijpe druiven. En druiven waren “opgeblazen” door de vele regen. Wijnmakers konden dit met “saignee” weer corrigeren. Echter diegenen die de gok namen en later plukten, hadden geluk, omdat het slechte weer nooit kwam. De druiven die geoogst werden waren rijper. Toch was chaptilisatie soms van toepassing om de suiker waarden, en dus alcohol, te verhogen.
De linkeroever
Op de linkeroever heeft Pauillac traditioneel veel Cabernet aanplant en daardoor zijn de wijnen hier redelijk geslaagd. In Saint Estèphe is de opbrengst wisselvalliger. Omdat hier ook meer Merlot staat aangeplant. De wijngaarden die hoger op de heuvels liggen hebben nog redelijke wijnen voortgebracht. Echter veel Merlot was rijp op het verkeerde moment, waardoor het wegens dreigende rot geplukt moest worden. De wijnen uit Saint Julien bewijzen wederom hun vaste waarde aan de top. Hoewel de stijl iets anders is met lager alcohol percentage en iets “groener” (vegetale tonen zoals paprika) dan wat men gewend was in de afgelopen jaren. Op Château Margaux in de gelijknamige streek, ziet men over de breedte gelijkwaardige wijnen. Echter doordat de alcohol lager was, zijn de wijnen minder vol en krachtig met minder structuur. Tenslotte kent Pessac Léognan twee gezichten. De minder intense zonuren waren een uitkomst voor de productie van witte wijn. Deze wonnen in aromatische kracht en zuren. Echter de Merlot is hier geslachtofferd. Gelukkig is dit wel gecompenseerd door de Cabernet Franc.
De rechteroever
Op de rechteroever vinden we een heel andere Merlot. Hoewel de september regen tot minder geconcentreerde druiven leidde, hebben de wijnmakers kunnen profiteren door de druiven tot ver in oktober te laten hangen. Op de rechteroever viel minder regen dan op de linker. Verder zijn we ook hier een toename van het gebruik van Cabernet Franc ten koste van de Merlot. En de koele nachten eind september zorgden voor zeer aromatische rijpe Cabernet Franc.
We mogen concluderen dat de wijndomeinen die op de toplocaties van de Bordeaux zitten goede klassieke wijnen hebben kunnen maken in 2021. Niet altijd met de diepte en lengte van de goede jaren, maar alsnog een goed glas wijn. Ook door het gebruik van minder nieuw hout. Hierdoor zijn het frissere wijnen met minder alcohol maar helaas ook minder structuur. Hierdoor lijkt de balans anders zijn komen te liggen. Desondanks zullen prijzen niet gunstiger zijn, want de opbrengst per hectare en dus wat in de fles gaat ook minder!
Tweespalt in Rioja
Rioja is één van de meest bekende wijnregio’s uit Spanje. En traditioneel ligt de focus hier erg op houtrijping om de wijnen zachter en ronder te maken. Echter in de recente jaren is de trend ontstaan naar meer fruitige wijnen waarbij vooral wit en rosé een boventoon voeren. Dit staat haaks op de filosofie in de Rioja. Binnen de wijnmakers vindt er nog steeds een strijd gaande wat men nou vindt passen bij Rioja wijnen. De traditionele wijnmakers houden vanzelfsprekend vast aan de lange (hout)rijping. Terwijl jonge wijnmakers eerder kiezen voor frisse fruitige wijnen. Dit is sinds 2018 mogelijk onder de nieuwe classificatie. Het zal je mogelijk niet verbazen maar dit is opgezet naar Bourgondisch voorbeeld;
Vino de Zona
Alle druiven komen uit één subzone (Rioja Alta, Rioja Alavesa of Rioja Oriental) en de naam mag op het etiket vermeld worden. De vinificatie, rijping en botteling moet allemaal binnen de zone plaats vinden.
Vino de Municipio
De wijn komt uit één dorp of groep van vastgestelde dorpen. Ook hier moet alles van wijngaard tot botteling plaats vinden in het dorp. Op het etiket mag zowel het dorp als de zone van herkomst vermeld worden.
Viñedo singular
Alle druiven komen van één enkele wijngaard. Deze wijngaard dient gecertificeerd te worden en dient meer dan 10 jaar in eigen bezit te zijn, de stokken minstens 35 jaar oud zijn en de opbrengsten laag worden gehouden. Een proefpanel dient het uiteindelijke goedkeuring te geven.
Vanzelfsprekend zit niet iedereen hierop te wachten, dit maakt het toch al redelijk omvangrijke systeem van herkomst benaming nog ingewikkelder. Echter het is weldegelijk een mooi alternatief om aan te sluiten bij wat de markt op het moment wenst én zich te onderscheiden van de zware houtgerijpte traditionele wijnen.
Omgekeerde wereld in Rusland
Dat in Rusland niet altijd nauw met internationale afspraken rekening wordt gehouden is al langer bekend. Maar de welgestelde Russen zijn ook wijn minnend, en met de recente import restricties merken de grote Europese wijnregio’s dit ook. Maar liefst 60% van de wijnimport door Rusland komt uit Barolo, Bordeaux, Bourgogne en Champagne. De Russische importeurs zijn naargeestig op zoek naar alternatieven. Maar voor Champagne hoeven ze niet bang te zijn. Poetin heeft immers de lokale mousserende wijn het recht gegeven om Champagne naam te gebruiken. Terwijl wijn uit de Champagne “mousserende wijn” heet. Laten we spreken van een omgekeerde wereld in Rusland en een doorn in het oog voor de (echte) Champagne natuurlijk!
Ik was onlangs in de Charente, net ten noorden van de Bordeaux en de Dordogne en het is echt genieten in deze streek. Het is niet direct bekend als een wijnstreek. Maar toch vinden we hier bijzondere wijnen die, net als de Charente zelf authentiek zijn.
De Charente is in IGP, Indication Géographique Protégée, ofwel Vin de Pays. Het staat dus als herkomstaanduiding tussen Vin de France en een AOC-wijn in. Bedenk dat dit weinig over kwaliteit zegt. In de wijn wetgeving draait het om terroir aanduiding, hoe preciezer de locatie van de wijngaarden aan te duiden is, hoe beter de wijn op waarde kan worden geschat. Deze IGP aanduiding is gereserveerd voor de tafelwijnen.
De regio staat meer bekend als de Cognac AOC. Dit destillaat van wijn heet officieel “eau de vie de Cognac” of “eau de vie de Charentais”. Maar staat ook bekend onder de naam “eau de vie de vin”; “levenswater van wijn”. Wat een mooie benaming!
Klimaat en bodemgesteldheid
De Charentais strekt zich uit vanaf de riviermonding van de Gironde in het zuidwesten tot aan de voet van het Centraal Massief in het oosten. Door haar omvang is het lastig om één uniek terroir vast te stellen. Het klimaat is maritiem vanwege de liggen aan de Atlantische Oceaan. Dit tempert de temperaturen waardoor er milde winters en koelere zomers zijn. De vele zonuren en gemiddelde regenval maakt dat de regio goed geschikt is voor wijnbouw.
De bodemtype varieert nogal in de streek. Echter de wijngaarden staan over het algemeen op kalkrijke kleigrond met een hoog aandeel kalksteen. Deze kalksteen zorgt voor het vasthouden van water en hydrateert de wijnstokken tijdens het groeiseizoen. Aan de kust en op de eilanden kent de toplaag meer zand structuur. Dit geeft betere drainage en leidt tot meer geconcentreerde wijnstijlen.
Door de neergang van Cognac in de jaren 70 zocht men een reden om meer diversiteit aan te brengen. Vandaar dat in 1981 de Vin de Pays Charentais in het leven is geroepen en in 2009 is de IGP Charentais bekrachtigd. Er staan wel 40 verschillende druivensoorten aangeplant. Maar natuurlijk overheersen de Cognac variëteiten Ugni Blanc en Colombard. Voor de witte wijn staat vooral Sauvignon Blanc en Chardonnay aangeplant. Terwijl voor rode wijn en rosé Cabernet Sauvignon, Merlot, Syrah en Pinot Noir te vinden zijn.
Pineau des Charentes
De Pineau neemt een aparte plaats in en heeft in 1945 haar eigen AOC mogen ontvangen. Wat is hier nu zo bijzonder aan? Dit is een drank waarbij ¾ van de most wordt aangevuld met ¼ cognac. Strikt genomen is dit geen versterkte wijn, hoewel het vaak zo wel genoemd wordt. Deze drank is zowel in wit, rood als rosé verkrijgbaar. Het is zoet en gekoeld geniet men hiervan als middag-aperitief. Zie het een beetje als een “zomer-port”. De most en cognac moeten uit dezelfde wijngaard komen.
Na het binnenhalen van de druiven worden deze direct geperst en gemengd met cognac dat een alcohol percentage tussen de 60% en 72% bevat. Door dit te blenden voorkomt de wijnmaker de vergisting. Vervolgens rijpt de wijn op vat.
Geschiedenis
Wijn wordt verbouwd in deze regio sinds de 3e eeuw na Christus. Maar het duurde tot de Middeleeuwen dat het wijn maken echt naam kreeg. Dit werd veroorzaakt door Eleanor van Aquitanië en haar man, die later Henry II van Engeland werd. Hun huwelijk gaf een boost aan de handel tussen Engeland en Acquitanië (dat toen uitstrekte van de Charente tot ten zuiden van de Bordeaux). De rivier de Charente die dwars door het gebied gaat, speelde een grote rol in de transport van wijn. In de 15e eeuw exporteerden de Nederlandse handelaren de wijn naar Nederland, Engeland en Scandinavië. Tegen de 19e eeuw produceerde de Charentais 4 miljoen hl geproduceerd op 100.000ha wijngaarden. Maar toen diende de phylloxera ramp zich aan en verwoestte bijna alle wijngaarden. Aan het eind van de 19e eeuw was er nog maar 8.000ha wijngaarden over.
Domaine Pascal Gonthier
Het domein van Pascal Gonthier is er één die 400 jaar terug gaat. Zijn voorvader Elie verbouwde reeds druivenstokken in de 17e eeuw en de wijngaard is onafgebroken in familiebezit gebleven. Pascal is een gepassioneerde ambachtelijke wijnmaker die terroir in zijn wijnen voorop stelt. Verder is hij een zeer hartelijke gastheer die heel graag met passie zijn ervaring en kennis deelt.
Zijn wijnen mogen dan wel niet biologisch zijn, maar chemicaliën en pesticiden worden nauwelijks tot niet gebruikt dankzij slim gebruik van een weerstation. Pascal luistert nauw naar de bodem en wat deze nodig heeft, en het predikaat bio geeft dan soms net teveel beperkingen. Net als veel van zijn collega’s levert Pascal ook veel van zijn druiven aan de grote Cognac producenten zoals Hennessy en Martell, maar ongeveer 13ha houdt hij over om zijn echte passie waar te maken. Ook is hij een samenwerking aangegaan met Domaine Henri Bourgeois uit Sancerre waarbij Pascal Gonthier deels de sauvignon blanc druiven voor de Petit Bourgeois levert.
Pascal produceert vier series; l’Héritage d’Aliénor – een ode aan Eleanor van Acquitanië en Domaine Pierrière Gonthier – een reflectie van de passie van zijn voorvaderen. De Cuvée Jean Marin wordt gevinifieerd in de kelder gebouwd door zijn overgrootvader Jean Marin en tenslotte Gamme Cépage welke de instapwijn is die een monocépage van drie druivenrassen zijn; Cabernet, Merlot of Colombard.
Pascal Gonthier Cabernet 2020
Deze rosé gris kan je bijna blanc de noirs noemen. De kleur neigt meer naar gemiddeld geel dan naar rosé. De kleur heeft een lichte intensiteit en heeft mooie tranen die aan het glas plakken. De neus is uitbundig, je wordt overspoeld door frisse fruit tonen van kers, aardbei en cassis. De wijn is nog volop in ontwikkeling. De droge wijn heeft gemiddeld+ zuur en behoudt haar aangename verfrissende smaak in een lange afdronk. De body is vol dankzij het hoge alcohol percentage van 14%. Echter dit is zeker niet overheersend. De tannine is niet merkbaar. Terwijl de smaak intensiteit gemiddeld+ is. Met heerlijke tonen van aardbeien en rode bessen. Drink deze wijn op 10C en zij komt nog beter tot haar recht. Geniet van deze wijn bij gegrilde gerechten of een lekker kaasplankje vooral met geitenkazen.
Pascal Gonthier Sauvignon Blanc 2019
Tijdens mijn bezoek heb ik de Sauvignon Blanc mogen proeven. Wat een heerlijk verrassende wijn, echt vergelijkbaar met een Loire-wijn. De wijn is mooi geel van kleur met lichte intensiteit. In de neus stuift het groene en citrusfruit je tegemoet. Je kan echt wel zeggen dat deze wijn een hoge geurintensiteit heeft. De neus geeft nog niet aan dat de wijn over zijn top is. Maar het is zeker één die je niet te lang meer moet wegleggen. Met 14% is het promillage aan de hoge kant, maar zeker niet vervelend. Het mondgevoel is gemiddeld met zeer prettige aroma’s van citroen, limoen en een vleugje gras. Verder bespeur je een prettige minerale toets in de wijn. De afdronk is aangenaam door de meer dan gemiddelde zuurgraad. Kortom dit is een wijn die zeer goed gebalanceerd is, het terroir naar voren brengt terwijl de nadruk op de fruitigheid blijft liggen. Geniet van deze wijn bij schaal- en schelpdieren of een lekkere blauwaderkaas.
Pascal Gonthier Cuvée Jean Marin Sauvignon x Chardonnay 2019
Een andere wijn die ik heb mogen proeven was deze bijzondere cuvée. De Sauvignon Blanc en Chardonnay worden apart vergist en pas na de houtrijping op barrique samen geblend. De donkergele kleur weerspiegelt haar rijkdom. In de neus bespeur je eerst rijpe abrikoos en perzik waarbij de geurintensiteit goed aanwezig is. In de mond vervolgens blijf je genieten. De volle body in combinatie met de 14% alcohol en meer dan gemiddelde zuurgraad wisselt zich goed af met de fruitaroma’s. Naast de bovengenoemde steenvruchten bespeur je ook exotisch fruit als ananas en verder vanille en toast van de houtrijping afgemaakt met een vettig laagje. In de afdronk is de toast misschien een beetje dominant, maar wie daarvan houdt ergert zich daar zeker niet aan. Leg deze wijn nog gerust 5-7 jaar weg en dan zal deze houtsmaak meer integreren. Deze zeer complexe wijn is ideaal naast gerechten met (romige) sauzen en misstaat zelfs niet bij (wit) vlees.
Pascal Gonthier Merlot 2019
De laatste wijn die ik op het domein mocht proeven was een rosé van cabernet. Deze droge stijl rosé was vol van rood fruit. Maar eigenlijk wil ik het nog hebben over de Merlot. Deze Merlot is diep robijn gekleurd. In de neus bespeur je een beetje de scherpte van de alcohol vermengd met zwart fruit. De wijn draagt het prettige smaakaroma van zwart fruit als bessen en bramen met een lichte hint naar groene paprika. De tannine is mooi rond en in combinatie met de prettige zuren en gemiddelde alcohol percentage is dit een prima wijn. Ze heeft houtrijping gehad, maar dit is niet nadrukkelijk aanwezig. Tenslotte bespeur je nog een lichte botersmaak van de malolactische omzetting. Het is een zeer prettige soepele wijn om zo te drinken, maar past prima bij een charcuterie en gegrild vlees gerechten.
Tot slot
Wie zegt dat IGP wijnen niet goed zijn, heeft het mis. Pascal bewijst zeker dat uit authentiek Charente mooie en bijzondere wijnen vandaan komen. Maak eens een afspraak en bezoek deze lokale wijnmakers. De deur staat altijd open voor een gezellige proeverij waarbij je nog veel kan leren! Vooral de Sauvignon Blanc is bijzonder goed, menig Loire-wijn mag zich hier mee meten. Ook de blend van Sauvignon en Chardonnay is erg bijzonder, al mag deze nog iets langer blijven liggen om de houtsmaak verder te laten integreren.
This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
