Categorie: informatie

Geplaatst op

Ongelooflijk risotto met 4x Barbera

Het was weer eens tijd om een avondje samen te zitten tafelen. De keuze was door mijn gastheer gevallen op niet één van zijn vakantiewijnen, maar maar liefst 4x een heerlijke Barbera waarbij een ongelooflijk lekkere huisgemaakte risotto werd geserveerd. Het was een echt verwenavondje geworden die we afsloten met een andere verrassing. Een Madeira Reserve uit 1898.

Wat is Barbera d’Alba

 Misschien heb je de eerdere blog over Italië gelezen waar deze regio in besproken werd. In het noordwesten van Italië vinden we Piemonte. Hier vinden we de beroemde Barolo wijn. Maar ook rondom de stad Alba vinden we wijn van de Barbera druif – de Barbera d’Alba. Deze wijn is te verkrijgen in twee varianten, de “gewone” Barbera d’Alba en de Barbera d’Alba Superiore. Deze laatste heeft minimaal 12 maanden houtrijping gehad, terwijl de “gewone” wijn niet of nauwelijks in de kelder rijpt en dus jong op de markt komt.

De Barbera druif kent een heftige geschiedenis. Pas in 1800 dook deze druif op in literatuur met haar oorsprong in Piemonte. In de jaren 80 van de 20e eeuw onderging de wijnstijl een grote verandering. Tot dan waren de jonge fruitige druiven zeer gebruikelijk maar doordat wijnmakers begonnen te experimenteren ontstonden houtgerijpte volle wijnen. Vervolgens in 1985 waren er verschillende Barbera wijnmakers die methanol toevoegden aan de wijn om zo de productiekosten te verlagen. Als gevolg van dit handelen vonden 30 mensen de dood  en werden veel mensen blind. Door deze gebeurtenis daalden de verkoopcijfers vanzelfsprekend flink en daalde tevens de aanplant. Maar gelukkig is dit nu weer helemaal hersteld.

Massucco wine family

De Massucco familie is sinds het begin van de 20e eeuw de wijngaarden gaan aanleggen op zo’n 20ha. Ze richten op duurzame wijnbouw en hebben het Green Experience certificaat. Ze produceren verschillende wijnstijlen waarvan wij er twee geproefd hebben.

Barbera d’Alba Superiore 2016

Massucco Barbera d'Alba met ongelooflijk Risotto

Op 350m boven zeespiegel vinden we de wijngaarden met zuidwestelijke expositie genieten van de overvloedige zon. De bodem is overwegend kleiachtig met mergel en zandlagen. De wijn heeft een robijnrode kleur met lichte intensiteit. Ze kent een licht paarse gloed. De neus heeft een gemiddelde geurintensiteit met aroma’s van zwarte bes, kers en paprika. Wanneer de wijn door de mond walst bespeur je een iets hoger dan gemiddelde zuurgraad aan de hand van de mate dat speeksel wordt aangemaakt. De body is gemiddeld en gedragen door een iets hoger alcohol percentage. De tannine is bijzonder zacht terwijl de smaakintensiteit gemiddeld is met tonen van kers, zwarte bessen en iets aardsachtig. De afdronk is niet heel lang met een aanwezige zuurgraad en een beetje bitter.

Kortom de wijn is licht uit balans door de hoge zuurgraad terwijl in de korte afdronk de wijn minder fruitig is. Geniet van deze wijn bij charcuterie of een kaasplankje of witvlees, zoals kalfsvlees of koteletten. Deze wijn is in de 10-15€ prijsklasse.

La Luna dei Tempi 2018

Een andere wijn van hetzelfde wijnhuis is een wijn met de welluidende naam de “Maan des Tijds”. Dit is een stijlvolle wijn ook van de Barbera druif met een heerlijke elegantie. De wijn is robijnrood met een gemiddelde kleurintensiteit. De wijn is nog volop in ontwikkeling met aroma’s van zwarte bes, kers, bramen en cederhout met een gemiddelde intensiteit. In de mond daarentegen komen de aroma’s meer tot hun recht, wat zich uit in een bovengemiddelde intensiteit met aroma’s van gerijpte pruim, rode kers, zwarte bes, cederhout door de houtrijping en beetje kruidigheid, toast en rokerig. De zuurgraad is aangenaam en gemiddelde tannine structuur. Mede door de gemiddeld+ alcohol is de body van de wijn ook bovengemiddeld. Deze wijn heeft een goede balans tussen body, fruit en zuurgraad, ze versterken elkaar op een goede wijze. De afdronk is zeer aangenaam, maar helaas wat aan de korte kant.

Massucco La Lune dei Tempi

De wijn is complex dankzij de houtrijping en flesrijping. Deze wijn was perfect bij het risotto gerecht van deze avond maar gaat ook prima bij pasta of kalfsvlees. Voor de prijs denk aan rondom 20€.

Livia Fontana Barbera d’Alba Superiore 2017

Livia Fontana Barbera

Livia Fontana is een wijnhuis dat meer dan 200 jaar in familiebeheer is. De 3ha wijngaarden voor deze wijn van Livia Fontana liggen op 300 tot 350m hoogte waar de druiven hand geplukt worden. De wijn fermenteert in temperatuur gecontroleerde RVS vaten waarna de wijn 30 maanden rijpt in eikenhouten vaten en vervolgens op fles. Dit resulteert in een mooie robijnrode wijn met gemiddelde kleurintensiteit. De neus kent een rokerig, aards aroma met zwart fruit met gemiddelde geurintensiteit. In de mond herkennen we een gemiddelde smaakintensiteit van zure kers, onrijp zwart fruit, aards en een rokerige toast door de houtrijping. De zuurgraad is bovengemiddeld, net als de tannine. De body is gemiddeld, waarbij de afdronk net iets langer is.

Doordat wij weinig fruit bespeuren, vinden wij de wijn lichtelijk uit balans terwijl de afdronk langer aandringt vanwege de rokerige toast. De complexiteit is bovengemiddeld. De prijs rond de 20€ vinden wij iets aan de hoge kant voor het glas wijn dat je krijgt.

Massimo Rivetti Serraboella 2017

Van de beste druiven afkomstig van de Serraboella wijngaard maakt Massimo Rivetti deze wijn. Dit is de oudste wijngaard van het huis waarbij de druivenranken meer dan 75 jaar oud zijn. Dit geeft als gevolg een langere opbrengst maar meer complexe aroma’s die de druiven voortbrengen. De wijngaard is een mix van kalk en klei waardoor het beter water kan vast houden in de zomer, terwijl de kalk de bijdraagt aan de lengte van de wijn. Na het persen fermenteert de wijn in temperatuur gecontroleerde RVS vaten om vervolgens 20 maanden te rijpen op frans eikenhouten barriques. Deze barriques zijn 1/3 nieuwe houten vaten en 2/3 tweede jaar vaten. Hoe nieuwer het vat is, hoe meer hout aroma’s de vaten afgeven aan de wijn, maar ook hoe beter de tannine geïntegreerd kan worden in de wijn. Tenslotte rijpt de wijn nog 6 maanden op fles.

Dit resulteert in een mooie robijnrode wijn met diepe intensiteit en tranen die van het glas druipen. Dit geeft aan dat alcohol en suiker aanwezig zijn. In de neus bespeur je bramen kers, cederhout, kruidnagel en tijm met een hoge geurintensiteit. De mond levert een gemiddelde intensiteit op met gemiddelde tannine maar bovengemiddelde zuurgraad en body. De wijn geeft aangename aroma’s van zwart fruit cederhout met een prettige toast, boter en bittere chocolade. De afdronk is aangenaam lang.

Massimo Rivetti Barbera

Dit is kortom een heel goede wijn, maar dat zijn we ook helaas terug in het prijskaartje van zo’n 30€. Schenk deze wijn bij kalfsvlees of lamsgerechten.

Curieuze South side Madeira Association LTD Funchal 1898

Er heerst een groot mysterie rondom de madeira wijn van South Side Madeira Association. Op internet is hier nauwelijks iets van terug te vinden en het vermoeden rijst dat het mogelijk het merknaam was van een exporteur  van Companhia Vinicola da Madeira Lda (CVM). Activiteiten zouden in 1985 gestaakt zijn wat gelijk viel met de samengaan van CVM met het huidige Justino’s Madeira Wines SA.

Madeira Reserve 1898

Door deze schimmige achtergrond is het niet eenduidig te zeggen of deze wijn ook echt uit 1898 afkomstig, maar het heeft weldegelijk alle kenmerken van zeer oude wijn. De wijn heeft een stro afdichting over de kurk. De kurk zelf was in minder goede staat. De fles was nog goed gevuld boven schouder-lengte (dit is waar de flessenhals overgaat in de bolling van de fles) met weinig depositie (ofwel drap). De wijn is bruin gekleurd met een diepe intensiteit, beetje troebel en met veel tranen. In de neus komen de gedroogde rozijnen, boerenjongens, noten, amandelen je tegemoet en kent een hoge geurintensiteit. Het wordt helemaal feest wanneer je een slok neemt. Het hoge zuur en alcohol complementeren de volle body. De wijn heeft een hoge smaak intensiteit van rozijnen, karamel en pecan noten met een zeer lange afdronk.

Voor een wijn van deze leeftijd is ze nog bijzonder levendig en fris met hoge mate van complexiteit. We hebben ook nog een 20 jarige Graham port ingeschonken om een klein vergelijk te kunnen maken, maar deze Madeira blies de port volledig omver.

Conclusie

De avond en het eten met deze wijnen was geweldig. Natuurlijk was het veel later geworden dan eigenlijk de bedoeling was. Algehele conclusie van deze 4x Barbera was dat de Massimo Rivetti toch echt wel de favoriet was, maar dan wel bij een steviger (vlees) gerecht en niet bij deze ongelooflijk lekkere risotto. Bij het gerecht was de La Luna dei Tempi de meest geschikte wijn. Ook de ervaring van deze curieuze Madeira was zeer bijzonder. Daar kan ik nog een paar meer keren van genieten.

Geplaatst op

Fantastisch versterkte wijn uit Griekenland

Deze week staat in het teken van de laatste regio’s in Griekenland, in het zuidwesten vinden we een aantal bijzondere PDO’s waar je fantastisch versterkte wijn vindt.

Kefalonia op de Ionische eilanden

De Ionische eilanden liggen in de Ionische Zee ten westen van Griekenland en zijn niet zo beroemd als de Egeïsche Eilanden Samos en Santorini. Maar we vinden hier wel een rijke wijnbouwgeschiedenis. De eilandengroep omvatten Korfu in het noorden, op slechts 100km van Puglia, Italië, tot aan Zakynthos voor de kust van het schiereiland Peloponnesos.

In de Homerus van Odyssee wordt reeds melding gemaakt van de wijn uit Kefalonia en Korfu. Dit suggereert dat de wijnbouwgeschiedenis hier reeds 2.500 jaar oud is! Echter de belangrijkste periode is ten tijde van de Venetiaanse overheersing in de Middeleeuwen. De belangrijkste druivensoorten waren en zijn Robola en Vertzami. DNA onderzoek heeft uitgewezen dat Robola geen verwant is aan Italiaanse Ribolla die in Friuli staat aangeplant. Vertzami blijkt verwant te zijn aan de Marzemino variëteit die in Trentino gevonden wordt. Naast de introductie van druiven, brachten de Venetianen ook krenten en olijfbomen.

Klimaat en appellaties op Kefalonia

De eilanden kennen een mediterraan klimaat met hete zomers en milde winters. Doordat de wijngaarden aan de zuidwestzijde van het Pindusgebergte liggen, zijn ze meer blootgesteld aan de (regen)wind. Hierdoor is het op de Ionische Eilanden natter dan op de Egeïsche Eilanden waardoor het groener is met meer biodiversiteit. Zowel de zeewind als de koelere nachten dragen bij aan de zuurgraad van de wijnen. Terwijl de kalksteenrijke bodem goed waterdoorlatend is en de kracht van de wijnstokken bevorderen en de concentratie in de druiven versterken.

Er zijn slechts drie PDO classificaties op de Ionische Eilanden. En die vinden we allemaal op het eiland Kafalonia. Elke PDO staat voor haar eigen druivenras; Robola van Kefanolia, de Muscat van Kefalonia en de Mavrodaphne van Kefalonia. De Robola staat bekend als een lichte limoengroene tot geelgekleurde wijn met aroma’s van citrusfruit als limoen en grapefruit. Maar ook een lichte honingtoets dat naar karamel neigt bij ouderen. Het heeft een verfrissende zuurgraad met een mooie frisse afdronk. Heerlijk bij (Griekse) salades. Deze Robola is veruit de meest bekende wijn van de eilanden.

De zoete Muscat is een elegante wijn met een uitgebalanceerde zuurgraad. Aroma’s zijn typisch muscat als rozen, rijpe steenvruchten zoals abrikoos en perzik. Kortom genieten bij blauwe kazen of fruit desserts.

Tenslotte is de Mavrodaphne de enige rode wijn maar ook rosé is voor handen. Deze levert rijke kruidige wijnen op met tonen van zwart fruit en chocolade. De volle body combineert met een aangename zuurgraad en zachte tannine. Het is niet een wijn die goed aangeschreven staat, maar toch kan je interessante wijnen vinden. Ook is hier in Griekenland versterkte wijn van Mavrodaphne verkrijgbaar die vergelijkbaar is met de fantastisch zoete port wijn.

Peloponesse

De Peloponesse is het zuidelijkste puntje van het Griekse schiereiland. Het is een bergachtig gebied waarbij de bergketen de twee belangrijkste wijnbouwzones in tweeën verdelen. Het centrale en noordelijke deel vinden we de PDO’s Mantinia en Nemea. En de westelijke zone met Achaia, Ilia en Messina.

Het klimaat is mild mediterraan dankzij de gematigde effect van de Golf van Karinthos in het noorden, maar ook de bergenketens op continentaal Griekenland die koude noordenwind tegenhouden. Diverse facturen als hoogte, berghelling, aspect en nabijheid van zee creëren vele meso-klimaten.

Inheemse druivensoorten als Agiorgitiko, Moschofilero en Mavrodaphne staan aangeplant naast internationale rassen als Muscat d’Alexandrie. Ze produceren frisse mineraal witte wijnen tot rijke rijpe rode wijnen. Hier vinden we maar liefst 7 PDO’s en 17 regionale appellaties (IGP’s). Het zijn Nemea en Mantinia die de meest gewaardeerde wijnen opleveren. Hun wijngaarden liggen op zo’n 800m hoogte waardoor het klimaat misschien meer continentaal is dan mediterraan en zijn de winters zeker kouder dan in de lager gelegen gebieden.

Het is een relatief jong wijngebied omdat pas na de Tweede Wereldoorlog de echte groei van de moderne wijnbouwindustrie zich had ingezet.

Veelzijdig Patras

In de noordoost hoek vinden we Patras die met vier verschillende PDO’s goed vertegenwoordigd is. De stijlen omvatten droog wit van Roditis met haar kenmerkende citrus aroma’s en zoete dessert wijnen. De twee muscat appellaties, Muscat van Patras en Muscat van Rio Patras, worden met hun voortbestaan bedreigd door de verstedelijking van de steden Patras en Rio.

De belangrijkste appellatie is waarschijnlijk PDO Mavrodaphne van Patras. Deze versterkte rode dessertwijn moet minimaal 50% Mavrodaphne bevatten en mag men aanvullen met Cortnithiaki druivensoort. Echter doordat de wijnmakers een kwaliteitsimpuls willen geven aan de wijn, zien we meer single variety wijnen. De wijn rijpt minstens 1 jaar op eiken houten vaten van maximaal 1.000lt. Wanneer de wijn 2 jaar op hout heeft gerijpt en 1 jaar op fles, mag de wijn “Reserve” op het etiket dragen. De wijn mag “Grand Reserve” dragen wanneer ze 7 jaar rijpt, waarvan minimaal drie jaar op vat en drie jaar op fles.

Beroemd Nemea

Nemea is mogelijk de meest beroemde rode wijn appellatie in Griekenland. In de bergen en valleien rondom de plaats Nemea vindt reeds sinds eeuwen wijnbouw plaats van overwegend de Agiorgitko druivensoort. Dit is de enige appellatie in Griekenland die deze druivensoort voorschrijft. De wijn gaat van droog die zeer goed kan ouderen tot mooi zoet. De rijke, droge wijnen komt van hoger gelegen wijngaarden waar de arme grindachtige bodem en lagere temperaturen de kwaliteit omhoog brengen. Op de alluviale vlakte rondom de stad Numea waarde temperatuur hoger is, wordt de zoetere wijnstijl gemaakt.

Koel Mantinia

Het hooggelegen Tripoli is vooral aangeplant met Moschofilero-druif die goed gedijt in het koelere klimaat. Het levert bloemige aromatische witte wijnen met een hoge zuurgraad en laag alcohol percentage. Tevens mag binnen de appellatie mousserende wijnen geproduceerd worden. De koelere temperatuur tijdens de zomer vertraagt de rijping om zo de zuurgraad te behouden. Hierdoor komt het voor dat de pluk pas in oktober plaats kan vinden om tot volledige rijpheid te komen. Echter de herfstregens kan de pluk danig verstoren.

Geniet van deze mooie wijn met lange afdronk als aperitief of bij lichte visgerechten.

Monemvasia Malvassia

De laatste appellatie op het schiereiland ligt in het zuidelijke puntje. Het is de nieuwste PDO en heeft haar classificatie in 2010 ontvangen omdat het bijdraagt aan de heropleving van de zoete Malvasios Oenos die haar oorsprong in Monemvasia vond. Van hieruit verspreide de wijn zich naar de Cycladen waaronder Paros. De wijn dient verplicht minimaal twee jaar te rijpen op eikenhout (en dus oxidatief). Opvallend is dat indien het langer dan twee jaar rijpt, het een veelvoud van vier moet zijn. Ook is het toegestaan dat de wijn geblend mag worden van verschillende oogstjaren samen. Echter op het etiket dient het meest recente jaar staan aangegeven.

Zuidelijk Kreta

Kreta is het grootste en zo niet meest beroemde eiland van Griekenland en markeert de zuidgrens van de Egeïsche Zee. Wijnbouw vond hier reeds in de 5e eeuw voor Christus plaats. De Minoërs van het oude Kreta worden geacht de oudste beschaving in Europa te zijn. Oude wijnpersen uit die tijd en schilderijen in Minoïstische paleizen duiden op druiventeelt en wijnbereiding. Gelet op haar ligging te midden van de Middellandse Zee werd Kreta het centrum van de zeehandel tussen de verschillende beschavingen (denk aan het oude Egypte, Kanaän en klein Azië (Anatolië of Turkije).

De moderne wijnbereiding begon in de jaren 70 en is inmiddels niet meer weg te denken. Er zijn 7 PDO’s en “slechts” 5 PGI’s. Opvallend is dat merendeel van de appellaties in het middel en oostelijke deel van het eiland te vinden zijn en dan wel aan de noordzijde. De bergen op het midden van het eiland beschermen de wijngaarden tegen de verzengende woestijnwind uit het zuiden. Terwijl de verkoelende bries van de Egeïsche Zee verlichting brengt. Deze twee factoren helpen aan een vertraagde rijping van de druiven waardoor de wijn haar zuurgraad behoudt.

Liatiko, soms geblend met Mandilaria, levert een bleke aromatische rode wijn op. Terwijl de lichte delicate witte wijnen gemaakt worden van Athiki en Vilana.

Kreta met haar fantastisch mooie versterkte wijn uit Griekenland

Zo vinden we in het oosten in PDO Sitia zowel rood (van 85% Liatiko en Mandilaria) en witte wijn (van 70% Vilana en Thrapsathiri), terwijl PDO Malvasia Sitia de zoete van zongedroogde druiven wijn vertegenwoordigd. Wat deze wijn anders maakt van andere Malvasia wijnen is dat dit een blend van 6 inheemse druivenrassen is en ze minimaal twee jaar op eikenhout moet rijpen.

In het midden van het eiland vinden we PDO Candia  en PDO Malvasia Candia. Deze zijn in 2011 opgericht. Daar waar Candia de appellaties Peza, Archanes en Dafnes omvat voor droge witte en rode wijn, beslaat Malvasia Candia de zoete en versterkte wijnen op dit fantastisch mooie eiland in Griekenland.

Dafnes is gericht op de rode wijn van Liatiko. Deze druivensoort heeft een groot potentieel getoond om zoete rode wijnen voort te brengen. Ten oosten van Dafnes vinden we Archanes. Ook hier kleurt de wijn rood, echter is deze een blend van Kotsifali en Mandilaria (75%/25%). Door de geringe omvang, zijn deze wijnen niet buiten Kreta verkrijgbaar. Tenslotte in het noordoosten van Archanes ligt Peza. Deze appellatie is verder in de wijnbouw ontwikkeling dan de andere twee appellaties. Net als Archanes vinden we hier de blend van Kotsifali en Mandilaria, echter in andere verhouding (80%/20%). De ruwe Mandilaria heeft de zachte Kotsifali nodig om de wijn toegankelijker te maken. Het levert een wijn met volle body en elegante tannine met aroma’s van rood fruit, vanille, peper, kruiden en tabak.

Daarnaast vinden we een zachte witte wijn van Vilana. Deze wordt ook wel de witte ster van Kreta genoemd. De wijn draagt aroma’s van citroen, limoen en mandarijnschillen en is sappig, prettige zuurgraad en een heerlijke afdronk. Serveer salades, hartige taart, maar ook bij vis- of vleesgerechten.

Geplaatst op

Bijzonder centraal Griekenland met harswijn

Griekenland is natuurlijk een rijk land met een grote invloedrijke geschiedenis. Zo ook in de wijnwereld. In deze blog gaan we op zoek naar pareltjes in het centraal Griekenland waar mooie verrassende blends maar ook harswijn die heel bijzonder is vandaan komen.

Centraal Griekenland

In het hard van het vaste land van Griekenland vinden we de grote geografische regio Centraal Griekenland. We vinden hier maar liefst 37 verschillende PGI wijnzones, maar geen enkele PDO. Tevens produceert men hier maar liefst 200 miljoen liter wijn en wordt gezien als de regio van massaproductie. Maar gelukkig hebben producenten een duwtje in de rug gekregen naar kwaliteit en experimenten met verschillende wijnstijlen.

Centraal Griekenland met harswijn

In de bergen aan de westzijde is het klimaat meer continentaal met hete zomer temperaturen. Wijnbouwers zijn de hoogte gaan opzoeken voor de broodnodige verkoeling die de zuurgraad gelijkmatig laat ontwikkelen. Parnassos, Martino, en Knimida die op hoogte liggen bieden meso-klimaten aan zodat je hier mooie droge witte en rode wijnen kan vinden.

Veel van de appellaties vinden we in het oostelijk gelegen laagvlakte van Attika, waar bijzondere harswijn geproduceerd wordt over maar liefst 17 verschillende appellaties.

Retsina van Attika

De thuisbasis van Athene ligt in het district Attika. Dit ligt net ten noorden van het schiereiland Peloponnesos. Hoewel Attika geen eigen classificatie kent, is vermelding van de regio zeker de moeite waard. De zon is hier heet met warme temperaturen. Hierdoor loopt men het risico dat druiven (te) snel rijpen en hun zuurgraad verliezen. We vinden hier de Savatiano druivensoort, die bijdraagt aan de beroemde Retsina-wijn. Retsina wordt reeds eeuwenlang in Griekenland gemaakt door de hars van de pijnboom voor de vergisting toe te voegen aan de druivenmost van Savatiano. Het uiteindelijke resultaat is een bijzondere droge witte wijn met een sterk aroma van hars. Deze wijn heeft de bijzondere classificatie “Appellation by Tradition” ontvangen.  Tevens is er een rosé variant meestal gemaakt van Mandilaria.

Reeds 7.000 jaar geleden werd Retsina in amforen bewaard die verzegeld werden met hars van pijnbomen. Dit omdat amforen poreus zijn, smeerde men de flessen in met hars zodat de wijnen langer houdbaar zouden blijven. Hierdoor kregen de wijnen op natuurlijke wijze een harssmaak. Zodoende is de bijzonder geblende harswijn geboren van de in Griekenland centraal gelegen vlakte.

De Retsina van nu heeft een lichte harssmaak, maar is daarnaast ook nog verfrissend en vol van smaak. Het is een lichte wijn met een gemiddelde zuurgraad en een licht bittere smaak. De harswijn bevat tonen van dennenbomen, hars, kruiden en citrusvruchten. Afhankelijk van de kwaliteit van de hars en de druiven, verschilt de smaak van de Retsina per producent en per regio.

Drink Retsina jong en gekoeld bij 7 tot 9 graden en bij voorkeur bij Griekse gerechten. Echter deze smaak is niet voor iedereen weg gelegd!

PGI Parnassos

De BGA Parnassos appellatie is opgericht in 2006 en is één van de weinige Griekse appellaties die zich over twee districten uitstrekt. Het omvat feitelijk de vallei die tussen de bergen Parnassos en Kallidromo ligt en de noordoostelijke helling van Parnassos en de zuidwestelijke helling van Kallidromo. De rode druivensoort Mavroudi is eigenlijk de lokale Arahovitiko Black die in het verleden een belangrijke rol speelde in deze regio.

Parnassos BGA produceert witte, rosé en rode wijnen van zowel lokale rassen als Athiri, Assyrtiko, Roditis en Mavroudi. Maar ook internationale druivenrassen als Chardonnay, Sauvignon Blanc, Cabernet Sauvignon en Merlot.

De 100% Assyrtiko van Argyriou bijvoorbeeld is een fruitige wijn met hoge geur- en smaak intensiteit. De groenige kleur geeft een hint van limoen en citroen met een palet aan witte bloesem. De wijn heeft een gemiddelde zuurgraad, alcohol en de afdronk is bovengemiddeld. Heerlijk bij frisse Griekse salade!

Helaas zijn deze wijnen niet makkelijk buiten Griekenland te verkrijgen.

Thessalië

Thessalia

Net ten noorden van Centraal Griekenland en ten zuiden van Grieks Macedonië vinden we Thessalië. Hoewel de appellatie niet één van de bekendste is, kent ze een bloeiende wijnbouw industrie meestal in de bergen die de regio rijk is. We vinden hier een grote verscheidenheid aan wijnstijlen, van diep donker rood van de Xynomavro of Messenikola Black druivenrassen tot licht en aromatisch wit van Roditis.

Binnen de grenzen van Thessalië liggen drie PDO classificaties. Rapsani in het noordoosten, Anchialos in het zuidoosten en Messenikola in het zuidwesten. Tevens is er een handvol aan PGI’s aanwezig.

Thessalië heeft een warm mediterraan klimaat met droge zomers en milde regenachtige winters. Meer landinwaarts is het klimaat meer continentaal. Koude bergwind en sneeuwsmeltwater leveren de nodige verkoelig voor de wijngaarden wat bijdraagt aan de ontwikkeling van de zuurgraad.

Ongebruikelijk Rapsani

Rapsani, waarvan de wijngaarden op de zuidelijke helling van de berg Olympus liggen, is de meest bekende regio. De wijngaarden liggen op 250 tot 750m hoogte en zijn aangeplant met vooral Xynomavro, Krasato en Stavroto. De wijn moet een blend van deze drie druivenrassen zijn, in gelijke hoeveelheden. Wat nog bijzonderder is, is dat de drie druivenrassen samen gevinifieerd moeten worden. De Xynomavro levert de tannine en bewaarpotentieel (en dus zuurgraad). Terwijl de andere twee minder bekende rassen het karakter en de body leveren. Tevens helpen deze twee de zuurgraad enigszins te temperen.

Het vooral mediterrane klimaat wordt sterk beïnvloed door nabijgelegen oceaan en de besneeuwde bergtoppen die in de nacht de koelte naar beneden laten zakken. Terwijl overdag de intense zonlicht de wijngaarden verwarmen.

Tot 2005 was Tsantali de enige wijnmaker in de regio. Inmiddels zijn er meerdere producenten.

Het levert een rijke wijn op van zwoel zwart fruit. Denk aan pruimen, rijpe kersen. Maar ook plantaardig als olijven en tomaat. Een elegante, zijdezachte structuur met een lange zachte finish. Heerlijk bij gegrilde vleesgerechten, kip en zachte kazen.

Blanc de Noir in Anchialos

Gelegen in een baai aan de Pagasetische Golf is Anchialos (Anhialos) één van de laagst gelegen wijngebieden in Griekenland. Wijngaarden liggen niet hoger dan 200m. en de invloed van de Egeïsche Zee dragen bij aan het warme mediterrane klimaat. De (witte) wijnen zijn hier overwegend licht van een blend met minimaal 80% Roditis met Savatiano. Hoewel Roditis een roze-rode druivensoort is, mag er geen schilcontact bestaan, waardoor je alsnog witte wijn verkrijgt. Dit wordt ook wel Blanc de Noir genoemd.

Het waren Bulgaren die begin 20e eeuw de regio Anhialos (nu bekend als Pomorie) ontvluchtten vanwege aanhoudende oorlogen in de Balkan regio. Zij vestigden zich rondom Nea Anhialos en plantten daar de wijnstokken die ze hadden meegenomen. Kort na de Tweede Wereldoorlog werden de wijngaarden zwaar getroffen door de phylloxera die ook op het Griekse vasteland woedde. In 1971 kreeg Anchialos als één van eerste wijnbouwgebieden haar PDO status.

De wijnbouw ligt vooral geconcentreerd rondom de stad Nea Anhialos. Er is slechts 450ha op zanderige kleigrond aangeplant. Deze biedt goede waterdoorlating maar zijn iets vruchtbaarder dan nodig voor druivenstokken, waardoor de stokken weelderig kunnen groeien en meer aan wijngaardmanagement nodig is. Slechts een handvol wijnhuizen produceren Anhialos wijn en deze is nauwelijks buiten Griekenland te verkrijgen.

Mr Nicola in Messenikola

In het zuidwestelijke deel van het Karditsa district vinden we PDO Messenikola. Dit is met haar 95ha de kleinste appellatie. Het ligt aan het noordoostelijke deel van het kunstmatige meer Plastira, wat ook een zeer populair toeristische trekpleister is. De wijngaarden liggen op een hoogte tot zo’n 750m. Hier staat vooral de blauwe Messenikola druif aangeplant. Het verhaal gaat dat een zekere Monsieur Nicola deze druif ten tijde van de Ottomaanse overheersing heeft geïntroduceerd. En zowel de naam van de druif als de naam van het dorp is hiervan afgeleid. Echter DNA analyse heeft aangetoond dat er een relatie met de Griekse Xynmavro druif is. Echter de “ouders” van deze druif zijn tot op heden nog onbekend. De rode (en beperkt ook rosé) wijn van deze druif is alleen verkrijgbaar in PDO Messenikola en PDO Hellingen van Meliton in Macedonië. De laatrijpende Messenikola is vatbaar voor meeldauw en botrytis.

De wijn is een blend van Messenikola (70%) en Carignan en Syrah (max 30%). Deze laatste twee druivensoorten leveren de balans en structuur in de wijn. Het is een licht robijn gekleurde rode wijn die vooral doet denken aan bosbessen. Het zijn volle wijnen met een aangename lange afdronk. Het is te adviseren om de wijn 15 minuten van te voren te laten luchten. Geniet van deze wijn bij een stoofpot, lamsvlees of rijpe kazen.

Geplaatst op

Prachtig mooie eilanden wijn van droog tot zoet

In de Egeïsche Zee tussen Griekenland en Turkije vinden we vele eilanden waar ook prachtig mooie wijn vandaan komen. Hoewel op de eilanden gedurende enkele duizenden jaren wijn wordt geproduceerd, zijn het vooral de Samos wijnen die weelderig zoet zijn en droge mineraalachtige Santorini met haar wijn die mineraalachtig droog zijn, die wijd bekend staan.

Echter op veel van de prachtig mooie eilanden produceert men de zoete maar verfrissende wijn op basis van Malvasia. Vooral tijdens de Venetiaanse overheersing op Paros, Rhodos en Kreta in de Middeleeuwen werden deze wijnen over heel Europa geëxporteerd. Door de daarop volgende Ottomaanse overheersing zakte deze markt echter flink in. De Ottomanen (Turken) mogen weliswaar vanuit religieuze overweging geen alcohol drinken, maar geheel verbieden deden ze ook niet.

Stabiel klimaat

Het mediterrane klimaat is zeer mild en droog. De stevige noorden en zuiden winden teisteren de wijnbouw. Om deze reden worden de wijnstokken laag bij de grond in een gobelet-stijl getraind om deze invloeden te verminderen. Deze wind draagt ook bij aan het verlagen van de effecten van de warme zonneschijn en verlengen de rijpingsperiode. Hierdoor behouden de druiven hun zuurgraad en kunnen ze complexe aroma’s ontwikkelen. De wijngaarden op de vele verschillende eilanden hebben één ding gemeen; ze liggen allemaal vlak bij zee en genieten van een overvloedig aantal zonuren tijdens het groeiseizoen.

De meeste wijngaarden liggen op onvruchtbare vulkanische bodem op de steile terrassen die uit de bergen zijn gesneden. Deze terrassen staan bekend onder de naam pezoules en helpen de erosie in de bodem te verminderen en weinige water dat valt vast te houden. Door de arme bodems, kent de druivenstok een lagere groeikracht waardoor de bladerengroei vermindert. Hierdoor concentreert de druivenrank zich op de voortplanting en dus concentratie van hoogwaardige druiven.

Er zijn maar liefst 42 verschillende druivensoorten toegestaan, veelal inheemse soorten. Maar vooral de witte Assyrtiko en Athiri en de rode Mandilaria en Fokiano zijn zeer geliefd op de eilanden. De wijnen zijn droog en zoet wit en rosé. Tevens vinden we hier mousserende wijnen.

Classificaties in een vogelvlucht

Wijn van prachtig mooie Griekse eilanden

Er zijn maar liefst 9 PGI’s en 8 PDO’s verdeeld over de vele eilanden. En alle eilanden produceren wijn onder de classificatie PGI Egeïsche Zee. De PDO’s zijn op de bekende eilanden; Limnos, Samos, Paros, Santorini en Rhodos.

Limnos

Net ten zuiden van Grieks Macedonië ligt het eiland Limnos. Uit kloosterarchieven blijkt dat wijnbouw dateert uit de Byzantijnse periode. Sinds 1982 vinden we onder de naam PDO Muscat van Limnos witte wijn die weelderig zoet is van Muscat d’Alexandrie. Deze zijn gemaakt volgens de vin doux naturel stijl. Ook kom je de vermelding Grand Cru tegen. Dat mag onder de voorwaarden dat alle druiven van de één wijngaard afkomstig is met beperkte opbrengst per hectare. De droge witte wijnen komen op de markt onder de naam PDO Limnos en is ook van de Muscat d’Alexandrie. De wijngaarden liggen vooral in het centrale en zuidelijke deel van het eiland, goed beschermd tegen de stevige noordelijke winden. De temperaturen zijn hier net iets lager dan op het vaste land.

Vanaf 2011 zijn er ook droge rode wijnen van Limnio beschikbaar. Deze staan lokaal bekend onder de naam kalampaki. Wijnen gemaakt van deze druivenvariëteit hebben een interessante, frisse smaak, een kleur van gemiddelde diepte, elegante aroma’s die zowel de neus als de mond stimuleren, gedomineerd door tonen van verse kruiden en rood fruit. In de mond hebben ze een gemiddelde tot hoge zuurgraad, knapperige tannine en ongeveer 12,5-13% alcohol. Ook gebruikt men Limnio om versterkte zoete wijnen te produceren, deze zijn een blend van 90% Limnio en 10% Muscat d’Alexandrie.

Vanwege de gunstige klimatologische omstandigheden, zijn veel van de wijnen biologisch gecertificeerd. Saillant detail is dat er meerdere regio’s zijn die refereren naar de Muscat druif. Echter Limnos is de enige regio die gebruikt maakt van Muscat d’Alexandrie. In de andere regio’s staat Muscat Blanc à Petit Grains.

Historisch produceerde Limnos meer rode wijn dan witte. Pas in de jaren 1900 werd de Muscat geïntroduceerd. Doordat deze druif zo goed aansloeg met het lokale terroir, overschaduwde de Muscat druif alle andere druivensoorten.

Mooi Samos

Op één van de mooiste Griekse wijnzones vinden we PDO Samos. De meeste wijngaarden vinden we aan het noordelijke deel van het eiland. De wijngaarden liggen vooral op stenen terrassen rondom de berg Karvounis en de noordoostelijke helling van de berg Kerki. De hoogten kunnen oplopen tot wel 900m om het warme klimaat te temperen. Het aanzienlijke verschil tussen dag- en nachttemperatuur vertraagd de rijping wat ten goede komt aan de zuurgraad en de aroma ontwikkeling.

Tot 2016 was de Unie van Wijnbouwcoöperaties van Samos de enige producent en heeft de weelderig zoete wijn van Samos internationaal op de kaart gezet. De enige toegestane druivenras is Muscat White, beter bekend als Muscat Blanc à Petit Grains en lokaal als Moschata Aspro. Van de ongeveer 1.400ha wijngaarden, staat 98% aangeplant met deze druivensoort.

De wijnproductie op Samos gaat terug naar de 5e eeuw voor Christus. De beroemste periode is echter de 19e eeuw toen Europa geteisterd werd door phylloxera. De West Europeanen keken naar de zoete Griekse Muscats en in het bijzonder naar Samos.

De zoete wijnen kunnen gemaakt worden volgens het principe van Vin Naturellement Doux (zongedroogde druiven), Vin Doux Naturel of Vin Doux zijn. De Vin Naturel Grand Cru is afkomstig van wijngaarden die op 400m of hoger zijn aangeplant.

Paros

Centraal gelegen in de Egeïsche Zee vinden we het eiland Paros, dat onderdeel is van de Cycladen-eilandenketen. Op dit winderige, door bergen gedomineerde eiland vinden we vooral de Monemvasia-druivensoort. Hoewel deze vaak wordt aangezien als Malvasia Bianco, is onlangs uit DNA onderzoek gebleken dat er geen relatie is tussen de twee soorten. Wat bijzonder is, is dat phylloxera zich nooit heeft genesteld op Paros. Hierdoor vinden we hier zeer oude en diepgewortelde wijnstokken.

Alle wijngaarden op het eiland vallen onder de PDO Paros die in 1981 in het leven is geroepen en zowel rode als witte wijnen kent.

Monemvasia is de enige witte druivensoort van het eiland. Witte wijnen geclassificeerd onder de Paros PDO-appellatie moeten 100 procent Monemvasia zijn. Ze zijn meestal knapperig en droog van stijl. In 2011 is de Malvasia Paros PDO geïntroduceerd als classificatie voor zoete wijn van minimaal 85% zongedroogde (Vin Naturellement Doux) Monemvasia en maximaal 15% Assyrtiko. Deze wijn moet minimaal 24 maanden op houten vaten rijpen voordat ze gebotteld mogen worden.  Verwarrend genoeg verwijst de PDO naam naar Malvasia, waar dit niet de druif betreft maar de wijnstijl. In de Middeleeuwen tijdens de Venetiaanse overheersing produceerde de Egeïsche Zee regio een populaire zoete wijn onder de naam “Malvasias Oenos”. De beide namen Malvasia en Monemvasia zijn afgeleid van de havenplaats Monemvasia op het schiereiland Peloponnesos.

PDO Paros is de enige Griekse classificatie die een rode wijn toestaat die een blend is met een witte druivensoort. Om de onstuimigheid van de rode Mandilaria in balans te brengen, blendt de wijnmakers van Paros deze met de witte Monemvasia.

Oud Santorini

Santorini is het meest zuidelijke eiland van de Cycladen-groep. Het eiland is geologisch gezien het overblijfsel van een oude vulkanisch kegel waarvan de uitbarsting de kliffen en lagune creëerde. Het eiland staat bekend om haar frisse droge witte wijnen  en zoete vinsanto van Assyrtiko. Maar produceert ook rode wijn van Mandilaria en Mavrotragano.

Rijke Santoriaanse geschiedenis

De wijnbouwgeschiedenis op Santorini gaat terug naar 1653 voor Christus. In dat jaar had een vulkaanuitbarsting de stad Akrotiri onder as begraven en opgravingen hebben bewijs opgeleverd dat in die tijd er een bloeiende wijnbouw activiteit bestond. Drie eeuwen later heeft men opnieuw druivenstokken aangeplant op dit eiland. En dankzij het hoge zandgehalte in combinatie met het weinige klei en organische materiaal in de bodem (met als gevolg veel mineralen), overleefden de wijnstokken de phylloxera plaag in de 19e eeuw. Hierdoor vinden we hier wortelstokken die ouder dan 300 jaar zijn!

Klimaat

Tijdens het groeiseizoen kent Santorini nagenoeg geen regenval. Daarnaast teisteren sterke warme westenwinden het eiland. Om die reden traint men de wijnstokken in een spiraalvormige kroonachtige vorm, zogenaamde “mand” wijnstokken die beter bestand zijn tegen deze winden. Het hete droge klimaat geeft als gevolg een lagere opbrengst, maar wel van hoge kwaliteit met veel suiker en zuren.

Diverse Wijnstijlen

De wijnstijl voor droge witte wijn op Santorini is verfrissend, fris en aromatisch. Deze minerale en citrus geurende wijnen worden voornamelijk gemaakt van Assyrtiko, met een beetje Athiri en Aidani. Wanneer ze op eikenhout rijpen zijn ze nog complexer met een vleugje van noten en kruiden. De meest complexe wijnen zijn Nykteri, gemaakt van overrijpe druiven. Deze rijpen 3 tot 10 maanden op vat. Ze zijn genoemd naar “de hele nacht werken” omdat ze traditioneel ’s nachts worden geoogst om complicaties te voorkomen die wel ontstonden wanneer de druiven bij dag werden geoogst. Het verschil tussen Nykteri en gewone Santorini is dat deze wijnen rijker zijn met aroma’s van tropisch fruit en kamperfoelie.

Zoete Vinsanto is misschien wel de belangrijkste bijdrage van Santorini aan de wijnwereld. Deze rijke dessertwijn combineert zuurgraad en intense zoetheid met aroma’s van gedroogde citrusschil, vijgen, abrikozen en toffeepudding. De naam Vinsanto kan worden teruggevoerd tot de 16e eeuw, toen wijn werd geëxporteerd van het eiland in vaten gemerkt als wijn (vin) uit Santorini (Santo). Hoewel het vaak verkeerd vertaald wordt als “Heilige Wijn”, is het heel anders dan het Italiaanse “Vin Santo”. In 2002 verleende de Europese Unie Santorini exclusieve rechten op de naam “Vinsanto”, hoewel Italië nog steeds “vin santo” mag gebruiken.

Tenslotte de rode wijn van Mandilaria en Mavrotragano zijn diep rood van kleur, met zachte tannine en fruitige aroma’s. Vaak hebben ze iets van rokerigheid en overrijp fruit. Sommige mensen associëren deze wijn met de Italiaanse Amarone-stijl.

Beroemd Rhodes

Rhodos is zo niet het meest beroemde eiland in Griekenland en ligt slechts op 20km afstand van Turkiye. De vondst van amforen die uit de 7e eeuw voor Christus afkomstig zijn, levert bewijs dat de wijncultuur hier reeds 2.400 jaar oud is. Een andere bijzonderheid was dat ten tijde van de Ottomaanse heerschappij Rhodos specifiek goedkeuring kreeg om wijn van Malvasia te blijven verhandelen.

Vandaag de dag omvat dit slechts twee appellaties op het eiland, PDO Rhodos voor rode Mandilaria (lokaal Amorgiano) wijn en droge witte Athiri wijn en PDO Muscat van Rhodos voor zoete witte wijn van de Muscat Blanc à Petit Grains (ookwel Moschato Aspro) in een Vin Doux Naturel stijl of Vin Naturellement Doux (zongedroogde druiven)-stijl. Verder is Rhodos een belangrijke bron van mousserende wijn volgens de tank-methode. De stijl is zeer toegankelijk en charmant met aroma’s van rijp fruit. Tevens zijn er rosé versies die mogelijk tot de beste van de Middellandse Zee gebied behoren.

De berg Attavyros speelt een centrale rol in deze cultuur. Op de golvende hellingen en uitlopers vinden we de meeste wijngaarden. Rhodos heeft één van de droogste en warmste klimaten van Griekenland met haar mediterrane klimaat. Tijdens het groeiseizoen koelt de zuidelijke zeebries met name de hooggelegen wijngaarden op de Attavyros. Op deze hoogte vinden we daarom vooral de Athiri witte druivensoort die laag gesnoeid wordt om bescherming te bieden aan de stevige wind. Deze wind geeft de verkoeling die de rijping vertraagd wat de ontwikkeling van de zuurgraad en aroma’s bevordert. De rode Amgiano staat lager op de uitlopers van de berg aangeplant waar de temperaturen hoger zijn en de fenolische rijpheid bevorderen.

Conclusie

Bijna iedereen kent wel de Samos wijn en Vinsanto wijn van Santorini die heerlijk weelderig en zoet zijn met aroma’s van rijp fruit en mooie zuren. Heerlijk bij lichte fruit gebakjes of gele kazen.

Terwijl de zeer prijzige Santorini wijnen zijn mineraalachtig en droog. En ze zijn rijk van smaak zijn met aroma’s van citrus, gevolgd door abrikoos, mediterrane kruiden en een lichte vanilletoets. Deze wijnen zijn heerlijke bij traditionele Griekse gerechten inclusief lamsvlees. Maar ook quiches, pasta met romige sauzen of stoofpotjes.

De rode wijnen van de eilanden zijn ook goed aan de prijs (20€+) en heerlijk bij de traditionele Griekse vleesgerechten of rijpe gele kazen.

Je blijft gewoon genieten op deze prachtig mooie eilanden, of het nou het uitzicht, de natuur, het eten of de wijn is!

Geplaatst op

Verrassend Xinomavro in Noord Griekenland

Vorige week hebben we Griekenland geïntroduceerd. En daar waar Griekenland vooral bekend is door de zoete Samos, is het land veel rijker. Zo vinden we in het noord Griekenland wijngebieden in elke provincie waar verrassend genoeg Xinomavro en Mavroudi een belangrijke rol spelen.

Thrakie

Thracië

Geheel in het noordoosten tegen de Turkse en Bulgaarse grens ligt Thraki (Thracië). Hoewel de regio relatief weinig wijn opbrengt, is het wel één van de belangrijkste regio’s in de duizenden jaren oude wijngeschiedenis. De Valchitrun schat is gedateerd op 1.300 voor Christus en bestaat uit 13 rituele wijn objecten. Dit duidt aan hoe ver de wijngeschiedenis terug gaat in deze regio.

Helaas heeft in de moderne tijd een verschuiving op meer winstgevende producten plaats gevonden, zoals tabak. Waardoor een aantal wijngaarden plaats moesten maken. Maar de laatste decennia zien we weer een wederopstanding van de wijnindustrie.

Het klimaat is hier vochtig door de vele regenval en warm. Het Rodopi gebergte beschermt het gebied tegen koude noordenwinden. Terwijl de zuidelijk gelegen Egeïsche Zee de lage wintertemperatuur vermindert en in de zomer koelte geeft.

De PGI Thracië is opgericht in 1997 en omvat de districten Evros, Rodopi en Xanthi. Omdat veel mensen afkomstig zijn uit Bulgarije, zijn deze wijnbouwtradities hier voortgezet. En dus vind je veel overeenkomsten tussen de Bulgaarse wijn en die uit PGI Thracië. Binnen Xanthi en Rodopi vinden we de twee kleine subzones PGI Avdira en PGI Ismaros.

De wijnen staan bekend als overwegend licht tot gemiddeld zoet en zijn verkrijgbaar in wit, rosé en rood. Echter er is een breed spectrum verkrijgbaar.

PGI Avdira

Avdira heeft haar eigen PGI in 1997 ontvangen en omvat de gemeenten Avdira, Mandra en Myradato. De wijngaarden dienen tot een hoogte van 300m te zijn aangeplant. De rode bodem houdt goed water vast waarvan de wijnstokken profiteren tijdens de hete zomers. Het is één van de meest actieve wijngebieden van Thracië en kent slechts 3 wijnproducenten hoewel we meer kunnen gaan verwachten van dit gebied.

We vinden hier een combinatie van lokale druiven zoals Athiri, Assyrtiko en Mavroudi (dit is eigenlijk de Bulgaars inheemse soort Mavrud). Maar ook internationale rassen als Chardonnay Muscat d’Alexandrie, Cabernet Sauvignon en verrassend genoeg Trebbiano.

PGI Ismaros

In het Rodopi district vinden we PGI Ismaros. In het uiterste zuidoosten van Rodopi ligt Maronia. Dit is een regio met een zeer lange geschiedenis van wijnbouw. In de epos “De Odyssee” meldde Homerus dat Odysseus in Maronia de honingzoete wijn (de fameuze Maroneios of Maronitis oenos) verkreeg waarmee hij de Cyclops versloeg.

Vooral Maronia is een belangrijk wijnbouwgebied geworden. Wijnstokken staan op de zuidelijke helling die haar beschermen tegen de koude noordelijke winden. Terwijl de verfrissende zeebries vanaf de Egeïsche Zee de nodige verkoeling geeft tegen de hitte. Naast verkoeling vertraagt deze bries de rijpingsperiode en laten de druiven smaak ontwikkelen met behoud van haar zuren.

Verder blijkt het dat de oude Grieken reeds belang hechtten aan oorsprongsbenaming voor hun wijnen!

Ook hier vinden we lokale rassen als Roditis, Lemnio en Mavroudi. Maar de internationale rassen zijn beter vertegenwoordigd, zoals Muscat d’Alexandrie, Chardonnay, Sauvignon Blanc, Cabernet Sauvignon en Merlot.

PGI Evros

Geheel in het noordoosten vinden we PGI Evros, waar de wijngaarden op hellingen van ten minste 30m hoogte moeten liggen. De meeste wijngaarden vinden we in het noorden en centrale deel van Evros. Hier vinden we overwegend lokale rode rassen als Karnachalades, Mavroudi, Bogialamades en de lichte Pamidi. Verder zijn er enkele internationale rassen toegestaan waaronder Chardonnay en Sauvignon Blanc voor witte wijn. En Trebbiano, Gernache, Carignan en Syrah voor rode wijn.

Macedonia

Macedonia in noord Griekenland met verrassend Xinomavro

Het Grieks Macedonië is een uitgestrekt gebied in het noorden van Griekenland, grenzend aan Albanië, Bulgarije en de Republiek Noord-Macedonië in het noorden en de Egeïsche Zee in het zuiden. Naast een viertal PDO’s (Protected Designation of Origin ofwel OPAP) zijn er maar liefst  24 PGI’s (ofwel Topikos Inos).

De wijngaarden staan vooral aangeplant met Xinomavro, Roditis, Limnio en Cabernet Sauvignon. Deze druiven leveren robuuste wijnen op met stevige tannine en een rijk aroma palet. Naoussa is mogelijk wel de meest bekende classificatie in deze regio.

Het klimaat is overwegend mediterraan met continentale invcloeden, gekenmerkt door de hete zomers en koude winters. De geologie is bijzonder divers. Merendeel zijn rotsachtige bodems met lage vruchtbaarheid en goede drainage. In het oosten van Macedonië vinden we ook alluviale bodems op de lage glooiende landschappen die vruchtbaarder zijn en meer krachtige wijnen opleveren.

Hooggelegen Amynteo

Op de hooggelegen wijngaarden rond de plaats Amyndaio (570-750m) in noord Griekenland vinden we verrassend vooral Xinomavro. Hoewel in de PDO alleen deze druif is toegestaan, zijn de stijlen toch heel divers. Van (rode) mousserende wijn, naar droge rosé en lichte fruitige rode wijnen.

Het klimaat hier is het meest continentaal in Griekenland en de bodem is vooral zanderig. Het zijn gematigde zomers en koude natte winters die overheersen. In het groeiseizoen volgt de warme zon na een koude nacht die de productie van suiker in de druiven stopzetten. Hierdoor verlengt de rijpingsperiode waardoor de zuurgraad behouden blijft en de druiven een heerlijk aroma ontwikkelen. Doordat de zuurgraad behouden blijft, is Amynteo ook één van de twee regio’s in Griekenland waar mousserende wijn mogelijk is.

Geniet van deze wijn bij geroosterd vlees, geroosterde paprika of licht gekruide kazen. De aroma van rode fruit en specerijen (zoals kruidnagel, peper) met de volle afgeronde tannine is een heerlijke combinatie.

Bemind maar onbekend Goumenissa

Een relatief onbekend PDO is Goumenissa die ligt op de zuidoostelijke hellingen van de berg Paiko. Hier staan Xynomavro en Negoska aangeplant om een mooie blend te maken die meer rustiek en fruitgedreven is dan omliggende wijnregio’s. Het is tevens de enige regio die tenminste 20% Negoska toestaat in de blend. Dit helpt de wijn te verzachten. Negoska brengt de hoge zuurgraad van Xynomavro naar beneden. De appellatie omvat 330ha aan wijngaarden tot 150m hoogte. Doordat deze op het zuidoosten liggen, kunnen de maritieme invloeden van de Egeïsche Zee doordringen en meer gematigd klimaat brengen.

De kalksteenrijke bodem biedt goede drainage en in combinatie met lage neerslag levert dit geconcentreerde druiven op. De wijn moet samen gevinifieerd worden om vervolgens 12 maanden in eikenhout te rijpen.

Het levert wijnen op met rijk fruit van bramen, kersen, aangevuld met kruiden en vanille. De volle wijn is rijk aan tannine met een aangenaam lange afdronk. Geniet van deze wijn bij geroosterd vlees.

Gerenommeerd Naoussa

In 1971 kreeg Naoussa als eerste wijngebied haar eigen appellatie en stond model voor het Griekse classificatiesysteem. De klassieke Naoussa-wijn is een gestructureerde hartige rode wijn van Xynomavro. Deze druif heeft de regio groot gemaakt, maar inmiddels treedt Amynteo in de voetsporen van Naoussa.

De wijn kent een hoge zuurgraad, hebben harde tannine wanneer ze jong zijn, maar bij ouderen wordt dit fluweelzacht. Dit zien we ook in de kleur, de jonge Naoussa-wijn is paarszwart van kleur terwijl wanneer deze oudert het verandert naar granaatrood. Het is dan niet verwonderlijk dat Xynomavro werd geassocieerd met Nebbiolo, maar DNA analyse heeft dit ontkracht.

De wijngaarden liggen op 150 tot 400m hoogte op de zuidoostelijke helling van Mount Vermio, die rijk zijn aan kalksteen en klei. Het klimaat is minder mediterraan en wordt sterk beïnvloedt door de nabijgelegen bergen. De diversiteit van terreinen, hoogtes, aspecten en bodems op de heuvelachtige hellingen van Vermio, resulteren in aanzienlijke verschillen tussen de wijngaarden en maken dus het bestaan van veel kleinere verschillende terroirs mogelijk.

Naoussa-wijnen liggen over het algemeen iets hoger in prijsklasse; al snel rond de 20€. Ze schittert in rood fruit, specerijen en plantaardige tonen zoals tomaat en olijven. De wijnen krijgen lange schilweking en verlengde houtrijping om de tannine te verzachten. De wijn heeft veel zuren met een lange afdronk. Heerlijk bij gerechten met eend, gegrilde kip of Aziatische gerechten.

Bijzonder Playes Melitona

Op het Chalkidiki schiereiland vinden we de mooie hellingen (Playes) van Melitona. Een breed scala van druivensoorten is hier toegestaan onder de PDO. Bijzonder is dat deze PDO, verkregen in 1982, de eerste was waar internationale druivenrassen zijn toegestaan. De wijnbouwzone behoort praktisch aan één eigenaar Domaine Porto Carras, waardoor de wijn onder deze classificatie geheel aan hem toebedeeld wordt. Er is een witte blend van Athiri (50%), Assirtyko (35%) en Roditis (15%) welke een kruidig aroma met citrus kent. De wijn heeft een volle body met pitte zuren en een rijke fruitige afdronk. Ideaal bij visgerechten (niet romig!), wit vlees of de Aziatische keuken. De rode wijn is een blend van Lemnio, Cabernet Sauvignon en maximaal 30% Cabernet Franc. Deze blend levert een wijn op met complexe aroma’s van zwarte bessen en cederhout. Het is delicaat, rokerig met een lange fluweelachtige afdronk. Heerlijk bij wild of ander rood vlees met een stevige saus.

De meer algemene Halkidiki en Sithonia PGIs stellen wijnmakers in staat te experimenteren met bijvoorbeeld het bijna uitgestorven ras Malagousia. Deze bijzondere druif levert volle rijke wijnen met aroma’s van sinaasappel, limoen, jasmijn en rozebottel. Een heerlijke borrelwijn en past ook goed bij visgerrechten.

Hoog gelegen Epirus

In het noordwesten vinden we Epirus in haar ruige bergachtige landschap. PGI Epirus is de enige regio die mousserende witte wijnen toestaat. Het is opgericht in 2020. We vinden de hoogste wijngaarden op maar liefst 1.100m hoogte. Hier vinden we slechts één PDO die uitsluitend witte wijn produceert. Zowel droge als mousserende wijn die volgens de traditionele methode gemaakt wordt, PDO Zitsa. Alleen de witte Debina-druif is hier toegestaan. De wijngaarden zijn vaak omringt door hekwerk om beren te weren voor wie de Debina-druif maar al te geliefd is. Geniet van deze mousserende wijn als aperitief of dessert. Het is een frisse sprankelende wijn met de nadruk op groen fruit.

De wijnen zijn misschien niet bijzonder uitgesproken, maar omvatten inheemse druiven als de witte Debina en de rode Vlachiko en Bekiari. Verder binnen de vier PGI’s zijn ook internationale druivenrassen toegestaan zoals Chardonnay, Gewürztraminer, Merlot en Syrah.

Geplaatst op

Weelderig mooi Griekenland

Nadat we de grootste regio’s als Frankrijk, Italië, Duitsland en het Iberisch schiereiland met Spanje en Portugal achter ons laten, gaan we het verderop naar het oosten zoeken. Vanzelfsprekend komen we in Griekenland uit. Griekenland is relatief een onbekend wijnland, op Samos na die mooi weelderig kan zijn, maar wordt wel gezien als één van de landen waar wijn haar oorsprong vandaan heeft. We gaan in de komende serie ons verder verdiepen in wat Griekenland nog meer te bieden heeft!

Rijke Griekse geschiedenis

Griekenland met haar bergachtige mediterrane zonovergoten landschap wordt vaak gezien als de bakermat van de westerse beschaving. Tevens zijn het de Grieken en Feniciërs (het huidige Lebanon) geweest die de wijn naar de omringende landen rond de Middellandse Zee hebben geïntroduceerd.  

Archeologisch bewijs heeft aangetoond dat men 4.000 jaar voor Christus reeds wijn maakte in Griekenland. Het belang van wijn is ook te herleiden in de Griekse mythologie. Dionysus, de Griekse god van de wijn, verschijnt in legendes over het gehele schiereiland.

Echter vanaf de 4e eeuw na Christus belandde Griekenland, als onderdeel van het grote Byzantijnse rijk, in vele twisten verwikkeld. Hierdoor kon de wijncultuur zich niet ontwikkelen zoals in Italië. Later in de Middeleeuwen kende de Griekse wijnindustrie een gouden eeuw dankzij de Malvasia-handel. Deze wijn werd een belangrijk export product naar Constantinopol (Istanbul). Echter vanaf de 15e eeuw heerste het Ottomaanse Rijk over Griekenland. De strenge islamitische wetgeving verbood alcohol. Dus dit betekende een neergang van de Griekse wijnindustrie. Wijnstokken werden gerooid, verboden, vergeten of vervangen voor andere gewassen. Dit zijn de redenen waarom de hedendaagse Griekse wijncultuur zich niet hetzelfde heeft ontwikkeld als in de andere landen.

Pas laat in de 19e eeuw, na de Griekse onafhankelijkheid, werd de wijnbouw opnieuw opgepakt. Doordat West-Europa in de greep was van de phylloxera-uitbraak, kwam de Griekse wijn in de belangstelling te staan. Helaas dankzij de twee Wereldoorlogen én de lokale phylloxera uitbraak in midden 20e eeuw, werd deze wederopstanding teniet gedaan. Pas in de jaren 1960 begon de industrie zich te herstellen dankzij moderne wijnmaaktechnieken en -technologieën. In 1971 werd de appellatiesysteem in het leven geroepen naar voorbeeld van Frankrijk en Italië.

Vandaag de dag kent Griekenland ongeveer 67.000ha aan wijnbouwgebieden waarvan 29.000ha een beschermende oorsprongsbenaming heeft. Zo’n 26% vinden we op de eilanden.

Grieks classificatie systeem

Classificatie Griekenland

Aan de voet van de pyramide van het appellatie systeem staat de tafelwijn (Epitrapezios Inos). Binnen deze appellatie is veel meer toegestaan, qua gebied, scale van wijnstijlen en druivensoorten.

Hierboven staat de BGA ofwel landwijn genaamd Topikos Inos. De hoogste kwalificaties zijn Onomasia Proelefseos Anoteras Piotitos (OPAP) voor droge wijn en Onomasia Proelefseos Eleghomeni (OPE) voor zoete wijn.

Ondertussen blijven de wijngebieden van Naoussa, Nemea, Mantinia, Samos en het eiland Santorini een benchmark bieden voor de rest van het land om naar te streven.

Klimaat

Dankzij de ligging van Griekenland ten zuiden van de Balkan  en de verspreide eilanden in de Middellandse Zee, kent het land veel verschillende meso klimaten. In het noorden is het continentaal terwijl op de eilanden en de kustlijn het klimaat meer gematigd maritiem is.

Weelderig mooi Griekenland

Grofweg kan je Griekenland in vier klimaatzones opdelen;

  • Het natte Noord Griekenland
  • De warme en droge Egeïsche eilanden
  • Het gematigde centraal Griekenland
  • Het mediterraan zuid Griekenland

By Pitichinaccio (talk) – Own work, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=4288608

Noord Griekenland

Het noorden van Griekenland omvat de gebieden Epirus, Macedonië en Thracië. De regio heeft slechts beperkte invloed van het Middellandse Zee gebied en kent een meer continentaal klimaat met koude winters en veel regen in sneeuwval in de bergen. Gelet op het koelere klimaat is het niet verwonderlijk dat je hier mousserende wijnen tegen komt, vooral in Zitsa.

De belangrijkste druiven die je hier tegenkomt zijn Malagousia en Assyrtiko geblend met Chardonnay of Sauvignon Blanc voor witte wijn. En voor rode wijn is het Xinomavro met in mindere mate Merlot, Limnio, Cabernet Sauvignon en Syrah.

Egeïsche Eilanden

De eilanden in de Egeïsche Zee zoals het welbekende Santorini, Samos en Limnos zijn verzonken vulkanische eilanden. En brengen zeer mooie wijnen voort met overwegend hoge zuurgraad die je mag verwachten van dit soort bodems.

Santorini is dan ook het thuis(ei)land van de beroemde Assyrtiko wijnen, terwijl op Samos juist de weelderig zoete wijnen van Muscat Blanc te vinden zijn. Voor rode wijn vinden we vooral Limnio en Mavrotragano.

Centraal Griekenland

Ten oosten van het Pindus- en Agrafagebergte vinden we het grote gebied van Centraal Griekenland met Thessalië en Attica. Het is een stuk droger dan in Noord-Griekenland en je kan de regio vergelijken met Napa Valley in de US. In het noordelijke bergrijke deel ligt de focus op rode wijn van vooral Xinomavro druif. De beste wijngaarden liggen op meer dan 250m hoogte. Verder naar het zuiden vinden we vooral witte wijn van de meest aangeplante (en gehate) Savatiano druif. Het is een druif met weinig aroma, maar wanneer we bedenken dat Griekenland in 50 jaar tijd 6 oorlogen en een militaire dictatuur heeft doorstaan begrijpen we waarom er een overproductie is van een goedkope witte wijn. Nu verlegt men de focus op kwaliteitswijnen en dan kan ook deze druivensoort verrassende wijnen voortbrengent!

Zuid Griekenland

Het zuiden van Griekenland met Kreta, Peloponesse en Kefalonia kent een warm mediterraan klimaat. Hier vinden we mooie volle wijnen van Agiorgitiko druif. Verder vinden we hier de witte Moschofilero en zoete rode wijnen van de Mavrodaphne druif.

Kortom

We zullen in de komende weken de regio’s verder uitwerken en ontdekken dat het Griekenland, ondanks haar oorsprong en veelzijdigheid aan onuitspreekbare lokale druivenrassen, ook zeer veel overeenkomsten vertoont met heerlijk weelderige wijnen uit West Europa!

Geplaatst op

Eeuwenoude wijnen van Portugese eilanden

Naast mainland beschikt het land ook over de Portugese eilanden Azoren en Madeira die vooral bekend zijn om haar eeuwenoude versterkte wijnen.

Strategisch Azoren

De Azoren is een vulkanisch archipel 1.600km ten westen van Portugal en bestaat uit 9 eilanden. Ze zijn in 1427 ontdekt en in hetzelfde jaar kwamen de eerste kolonisten. Een document uit 1702 maakt melding van 34.100 pipas (houten vaten van 240 liter wijn) – ruim 800.000 liter wijn – van de eilanden Santa Maria, São Miguel, Terceira, Graciosa, São Jorge en Pico. Maar waarschijnlijk ook al eerder. De kolonisten legden wijngaarden aan voor hun eigen communie wijn. Maar ook voor de zeelieden die de Azoren gebruikten als tussenstop voor de oversteek naar Amerika. Vooral Verdelho staat ruim aangeplant op de Azoren. Men neemt aan dat deze druivensoort afkomstig is uit Sicilië of Cyprus en op de Azoren is geïntroduceerd door de Franciscaner broeders. De meeldauw eind 19e eeuw verwoestte de meeste wijngaarden. En pas in de jaren 50 van de 20e eeuw werd dit in ere hersteld.

Wijnregio Azoren

Op het eiland Pico vinden de hoogste wijnproductie.  Het is een flinke uitdaging om wijngaarden aan te leggen op het vulkanisch gesteente. De wortelstokken worden geplant in kieren en barsten van het vulkanisch gesteente. Of men boort gaten in de bodem. Net als op de Canarische Eilanden vinden we hier ook wijngaarden die ommuurt zijn.

Klimaat

De martieme invloeden zijn duidelijk aanwezig door de hoge regenval en milde temperatuur gedurende het jaar. De ommuring van de wijngaarden (ook wel currais genaamd) geeft 2 belangrijke voordelen. Het beschermt de wijnstokken tegen de harde winden en bijkomende zoute nevel maar absorbeert ook de warmte gedurende de dag die het vulkanisch gesteente vervolgens afgeeft in de nacht. Tevens dient men de basaltblokken te verwijderen om tot de vruchtbare ondergrond te komen om wijnstokken te planten!

Hoewel je mogelijk tropische temperaturen verwacht, is de gemiddelde temperatuur in augustus slechts 25C. In combinatie met de vulkanische bodem, kan je heerlijk frisse wijnen krijgen van ongeveer 12% alcohol met een mineraalachtige afdronk die te vergelijken is met Duitse Riesling! Qua aroma’s moet je denken aan bloemige, citrusfruitachtige wijnen van verbluffende kwaliteit!

De keerzijde echter is dat door de lage dagelijkse temperatuurvariatie het lastiger is voor druivenvariëteiten om hun fenolische rijpheid te verkrijgen, zonder haar frisheid en zuren te verliezen. Daarom vind je hier ook een grote verscheidenheid aan versterkte wijnen. Net als op het nabijgelegen eiland Madeira is fortificatie zeer populair.

Omdat de blauwe druif niet goed gedijt omdat de mist van zee het zonlicht tempert, is de aanplant vooral wit van Arinto dos Açores (ook bekend als Sercial), Verdelho en Terrantez do Pico. Deze mist is natuurlijk ook een risico op schimmelziektes. Er zijn maar liefst 33 verschillende druivensoorten toegestaan, waarvan 18 voor witte wijn. Vooral lokale Portugese soorten, maar ook internationale zoals Gewürztraminer, Chardonnay, Cabernet Sauvignon en Pinot Noir.

Interessant details is dat de naam Arinto dos Açores pas in 2012 is geïntroduceerd. De traditionele naam is Terrantez da Teicera. DNA profilering toont aan dat de Verdelho een voorouder is, maar het is niet bekend met welke andere druif deze gekruist is.

Subregio’s

De wijn op de Azoren komt op de markt als Açores Vinho Regional. Slechts 265ha wijngaarden valt onder deze VR. Maar er zijn ook drie DOC’s.

DOC Biscoitos

 Op het eiland Terceira vinden we welgeteld de 24ha wijngaarden die de DOC Biscoitos mogen dragen. De naam is afgeleid van “koekje” (biscoito in het Portugees) omdat de zwarte vulkanische rotsen op koekjes lijken. Hier maakt men vooral versterkte wijnen van Verdelho.  Dit is dezelfde druivensoort die Madeira zo groot gemaakt heeft. De vulkanisch bodem levert wijnen op met hoge zuurgraad waardoor versterkte wijn zo goed kan uitdijen. Hierdoor profiteren de Biscoitos-wijnen zuur/suiker balans die men niet op de andere eilanden behaald.

DOC Graciosa

Het gelijknamige eiland Graciosa staat beter bekend als Ilha Branca vanwege de karakteristieke witgekalkte huizen. Hier vinden we de 14ha wijngaarden van DOC Graaciosa. De Verdelho-wijngaarden produceren overwegend droge witte wijnen. Andere toegestane druivensoorten zijn Arinto (Pedernã), Terrantez, Malvasia Fina (lokaal ook vaak Boal genaamd), Fernão Pires en Verdelho.

DOC Pico

Op het eiland Pico valt ongeveer 700ha onder de DOC Pico regeling. De wijngaarden liggen vooral langs de kust op maximaal 100m hoogte, omdat op het vulkanische binnenland simpelweg geen landbouw mogelijk is. De wijngaarden liggen op overwegend rotsachtige bodems. De Pico-wijnen zijn overwegend versterkte wijnen van Verdelho druif. Maar ook de Arinto, Fernao Pires en Terrantez staan aangeplant.

Eeuwenoude Madeira wijn

Een 1.000km ten zuiden van de Azoren ligt voor de kust van Afrika de eilandengroep Madeira. Madeira is gelegen op een strategische locatie voor schepen die op weg waren naar Oost-Indië. De versterkte wijnen van Madeira werden eigenlijk per toeval ontdekt. Vaten waren ingeladen en het schip zette koers naar Oost-Indië waarbij de wijnen werden blootgesteld aan temperatuurschommelingen. Deze hitte en beweging veranderen de smaak van de wijn. Toen een onverkochte lading retour kwam op de eilanden, werd deze ontwikkeling ontdekt door de Madeirese handelaren, en zo werd de versterkte wijn geboren. Zodoende kreeg de wijn de naam Vinho da roda – wijn die een rondreis maakt. Het gevolg was dat de wijnmakers de wijn begonnen op te slaan op schagen in kamers die bekend stonden onder de naam Estufas.  Hier zijn de eeuwenoude tradities voor het maken van wijnen van de Portugese eilanden nog steeds actueel.

wijnregio Madeira

Wijnmaak methode

De druiven worden veel eerder dan hun fenolische rijpheid geplukt. Hierdoor kent het sap een veel hogere zuurgraad dan bij reguliere wijn. Het verouderingsproces zorgt ervoor dat de wijn zolang behouden blijft.

Jonge blends, van 3 tot 5 jaar oud, worden gedurende 3 maanden in met kunstmatig verhit waardoor het verouderingsproces versnelt. Hierdoor karamelliseert de suiker sneller. Dit is de Estufagem-methode.

Bij de Canteiro-methode daarentegen wordt de wijn opgeslagen in houten vaten in verhitte ruimtes of in de zon. Hierdoor gaat het proces van karamelliseren langzamer waardoor de wijn zich beter ontwikkeld. Deze wijnen zijn bijzonder lang levend.

Let op, sommige wijnen uit de Krim (Oekraïne), Californië en Texas (US) worden ook Madeira genoemd.

Wat is Madeira wijn?

Madeira wijn is een versterkte wijn die varieert van droog tot zoete stijlen. De unieke smaak is afkomstig van het regelmatig verhitten van de wijn. Dit proces waarbij de wijn regelmatig wordt verhit creëert fascinerende aroma’s van geroosterde noten, gestoofd fruit, karamel en koffie.

Er zijn twee wijnstijlen te weten Blended Madeira wat een gemiddelde kwaliteitswijn is en Single Varietal Madeira. Dit is de hoogste kwaliteitswijn die vooral wordt gemaakt van vier verschillende druivensoorten.

Blended Madeira

Deze is vaak goedkoper, maar er zijn verschillende hoge kwaliteitswijnen en dragen vaak leeftijdsaanduiding.

Finest Madeira is zeker niet de meest bijzondere wijn maar een blend met onder andere Tinta Negra die 3 jaar heeft gerijpt. Rainwater Madeira is een fruitige blend die minimaal 3 jaar moet rijpen. Het is een goede wijn om bij het koken te gebruiken. Reserve hoewel deze aanduiding vaak misbruikt wordt, heeft deze aanduiding op Madeira verschillende betekenissen. Reserve-wijnen hebben 5 tot 10 jaar gerijpt. Special Reserve rijpen 10 tot 15 jaar en Extra Reserve zelfs 15 tot 20 jaar. Tenslotte zijn er wijnen met specifieke aanduiding van de rijping. Dit zijn blends van verschillende jaargangen (multi-vintage blends) die door een panel gekeurd worden op hub leeftijd (20, 30 of 40 jaar). Hier zie je veel parallellen met port.

Single Varietal Madeira

 Dit representeert de eeuwenoude kwaliteit wijnen van de Portugese eilanden. Perfect als aperitief of dessertwijn. Ze zijn beschikbaar als non-vintage blend en single-vintage wijn. Sercial is de frisse lichte stijl van Madeira. Heerlijk als aperitief of bij een lichte vismaaltijd. Het toont aroma’s van limoen, kruiden en vaak een steenachtig mineraal karakter. Verdelho is gerookter en meer geconcentreerd. Je kan zeggen dat deze rijker is dan een Sercial. De droogheid van de Verdelho en de intense aroma’s maken dit een wijn die makkelijk naast verschillende gerechten te zetten is. Denk aan soep en vegetarische gerechten.

De Boal is een zoete Madeira met ongelooflijke complexiteit. De wijn heeft aroma’s van toffee, koffie, gezouten karamel, bittere chocolade en dadels. Daarom past deze ook perfect bij zoete nagerechten of rijke kazen. Tenslotte de Malmsey. Dit is de zoetste en rijkste Madeira. Heerlijk bij desserts met chocolade, ijs of kaas. Maar ook geweldig om gewoon ’s avonds van te genieten. Vooral de Boal en Malmsey kunnen eeuwenoude wijnen zijn van deze prachtige Portugese eilanden.

Tenslotte zijn er twee bijzondere stijlen, de Colheita Madeira welke een single variety wijn is die minimaal vijf jaar moet rijpen voor deze vrijgegeven wordt. En de Frasqueira Madeira die minimaal 20 jaar op vat moet rijpen. Vanzelfsprekend zijn dit wijnen die meestal met de Canteiro-methode geproduceerd worden.

Geplaatst op

Kwaliteit in ontwikkeling in Algarve

Gelegen in het zuiden van Portugal ligt de Algarve. De naam is afkomstig van het Arabische Al-Garb Andalus. Onder de Moorse heerschappij was dit de naam van het gebied. Al-Garb betekent “van het westen” en Andalus was de Moorse naam voor het Moorse Iberië. Deze naam komt natuurlijk nog terug in Andalusië. Dit gebied is gescheiden van Alentejo-vlakte door een ononderbroken bergketen die van de Atlantische kust tot aan de Spaanse grens loopt. De Algarve is een gebied waar de kwaliteit van wijn nog steeds in ontwikkeling is.

Wijnbouw in de Algarve is sinds halverwege de 20e eeuw dramatisch gedaald, vooral vanwege de opgang van citrusplantages, resorts en golfbanen. Daarom zijn de wijnbouwcommissie van de Algarve en de wijnbouwers gaan samenwerken om nieuwe wijngaarden aan te planten en de wijnkelders en productiemethoden te verbeteren.

Je kan het gebied in tweeën delen. Ten westen van Faro ligt de Barlavento. Hier is de invloed van de Atlantische Oceaan het grootst en is het koelen en natter dan ten oosten van Faro. Dit gebied noemt men Sotavento.

Kwaliteit in ontwikkeling in Algarve

Klimaat en geologie

De bodem is redelijk heterogeen en verdeeld tussen zanderige bodems dichtbij de kust, kalksteenrijke klei grond en kalkstenen bodems. Op de berghellingen vinden we ook nog zones bedekt met schist. Die profiteren ook van de hogere ligging en daarmee bijbehorende grotere temperatuurvariatie gedurende de dag. Dit komt de zuurgraad juist ten goede. De wijngebieden zijn beschermt tegen de hete droge noordelijke invloeden dankzij de bergketen. Maar profiteert van maar liefst 3.000 zonuren per jaar.  Ter vergelijking, in Nederland hebben we gemiddeld 1.500 tot 1.550 zonuren per jaar.

Door het warme klimaat versnelt het groeiseizoen, waardoor de druiven een sappige zoete potentieel bereiken voordat de diepere, meer complexe smaken zich kunnen ontwikkelen. Vanwege de temperaturen zie je ook dat de druiven de natuurlijke zuren inruilen voor suikers. En suikers zetten zich vervolgens om in alcohol. Wat de hoog alcoholische wijnen verklaart.

Hierdoor zijn de traditionele wijnen hoog in alcohol met een lage zuurgraad en gestoofde fruitsmaken.

Subregio’s

De meeste wijnen worden op de markt gebracht onder Vinho Regional Algarve. Een grotere hoeveelheid druivensoorten zijn toegestaan onder de generieke appellatie. Tevens zijn ook mousserende en late harvest (ofwel Vendange Tardive) wijnen beschikbaar.

De Algarve heeft vier sub-regio’s met DOC classificatie die van west naar oost langs de kust. Binnen deze classificatie dient het alcohol percentage voor rode wijn minimaal 12% bedragen terwijl dit voor witte wijn 11.5% is. Verder dient rode wijn minimaal 8 maanden opgeslagen te zijn voordat men de wijn mag verkopen. Terwijl witte wijnen 6 maanden moeten rijpen voordat ze op fles gaan.

De belangrijkste witte wijnen worden geproduceerd van Arinto, Malvasia Fino, Maneúdo en Síria (ook bekend als Crato Branco). En voor rode wijn zijn dit Negra Mole en Castelão. Hoewel internationale druivenrassen als Syrah aan een opkomst bezig zijn. De nadruk ligt op rode wijn, terwijl men ook een kleine hoeveelheid frisse aromatische witte wijnen maakt. De wijnproductie is overwegend in handen van coöperaties. Maar de kleinschalige wijnproductie om zich te onderscheiden is in opkomst.

De rode wijn, hoewel de grootste productie, is weinig bijzonder. Ze zijn robijnrood van kleur en hebben weinig kleur, body, tannine en boeket, bezitten veel alcohol en missen zuur. De witte wijnen zijn fris, zacht en strogeel van kleur. Ze bevatten een lage zuurgraad. Hieraan bemerk je dat de wijn kwaliteit in de Algarve zeker nog een flinke ontwikkeling mag maken.

DOC Lagos

Lagos ligt in de zuidwestelijke punt van de Algarve, omgeven door de Atlantische Oceaan. Hier zijn vooral de (rode) wijnen van Negra Mole en Castelão (ofwel Periquita) bekend.

De rode wijnen zijn fluweelachtig en fruitig met een robijnrode kleur. Ze zijn laag in zuurgraad en hoger in alcoohol. De witte wijnen citroenkleurig en delicaat met een gemiddelde afdronk.

DOC Portimão

Ten oosten van DOC Lagos ligt de DOC Portimão, rondom de gelijknamige plaats. De rode blend moet voor minimaal 75% te bestaan uit Negra Mole en Castelão. Dat resulteert in zijdezachte fruitige wijnen met alcohol percentages aan de onderkant van de minimum voorgeschreven percentages. De wijnen hebben een vol mondgevoel.

De witte wijnen zijn strokleurig en minder uitgesproken. Belangrijkste witte druivensoort is Síria. De blend moet minimaal voor 75% te bestaan uit deze druivensoort.

DOC Lagoa

Ten oosten van Portimão ligt Lagoa. Dit omvat de gemeenten Albufeira, Lago, Loulé, Silves en Lagoa. Net als in DOC Portimão dienen de wijnen uit DOC Lagoa ook voor minimaal 75% te bestaan uit Negra Mole en Castelão voor rode wijn en 75% uit Síria voor witte wijn. Hoewel we hier de beste rode wijnen uit de Algarve vinden, hebben deze nog wel enige tijd van flesrijping nodig om zich goed te ontwikkelen. De rode wijn is fruitig maar met een merkbaar hoog alcoholpercentage. 

De witte wijnen zijn droge maar robuuste en fruitige wijnen. Ze verbeteren na enkele maanden rijping.

DOC Tavira

Geheel in het oosten, grenzend aan Spanje ligt DOC Tavira. De gelijknamige stad wordt ook wel het “Venetië van het zuiden” genoemd. Het is bekend dat reeds in de 16e eeuw wijnen vanuit Tavira geëxporteerd werden.

De witte wijnen die in deze subregio worden geproduceerd, zijn complex, aromatisch, met een licht body en de karakteristieke lage zuurgraad van warme gebieden. De rode wijnen worden gekenmerkt als fruitige, medium bodied wijnen met een laag tanninegehalte en gemakkelijk te drinken.

Kortom

Het klimaat is eigenlijk te warm voor echt goede wijnen. Hoewel de lokale druiven zich hier natuurlijk wel deels op hebben aangepast. Veel van de wijnen zijn niet voorhanden buiten Portugal. Dat de Algarve een fantastisch toeristisch gebied is, staat niet ter discussie. Maar de wijn kwaliteit in de Algarve daarentegen is nog veel in te bereiken deze ondergaat zeker nog een positieve ontwikkeling.

Geplaatst op

Verrassend revolutionair Alentejo

In het oosten van Portugal vinden we revolutionair Alentejo met als gevolg wijnen die zeer verrassend zijn. Dit gebied is heet en droog en neemt ongeveer 1/3e van Portugal voor zijn rekening. Het staat ook bekend voor haar krachtige rode wijnen. Voor Alentejo wijnen maakt men gebruik van Aragones (Tempranillo), Castelão en Trincadeira (Malvasia) druiven. Vaak ook in een blend. De Antao Vaz druivensoort gebruikt men voor witte wijn omdat deze een hoge zuurgraad en mooie tropisch fruit aroma’s kent. Verder vind je hier ook internationale druivenrassen.

Gezien de omvang van Alentejo is hier ook een verscheidenheid aan subzones te vinden. Verder kent het een zacht glooiend landschap dat een groot deel van de regio beschermd tegen de afkoelende effecten van de Atlantische Oceaan. In deze omstandigheden kunnen druiven optimaal rijpen waardoor je makkelijk drinkbare, rijke wijnen kan verkrijgen.

Wat is er gebeurd

De regio kent een rijke wijn historie, dat terug gaat naar tijden voor het grote Romeinse Rijk. De roerige tijden die volgden met ook de inname door de Moren, deden de wijngaarden niet veel goeds. In het midden van de 17e eeuw waren de Alentejo wijnen, samen met Beira en Estremadura de beroemdste en meest gewilde Portugese wijnen. Een tweede crisis voor Alentejo ontstond doordat markies van Pompal een organisatie oprichtte om de Douro-wijnen te beschermen. Gevolg was dat wijngaarden in andere regio’s gerooid dienden te worden. Pas halverwege de 19e eeuw werd de glorie hersteld. Helaas deed de phylloxera haar intrede en de wereldoorlogen volgden.

Verrassend revolutie in Alentejo

In de afgelopen decennia heeft Alentejo een metamorfose ondergaan door een verrassend revolutionair verandering in de wijn bereiding. Mede door verschillende programma’s van de Europese Unie vond er een ommekeer plaats van door overheid gesubsidieerde coöperaties naar kleine onafhankelijke wijnbouw producenten. Die produceren nu dankzij deze revolutie een premium wijn die heerlijk en verrassend is. Mede hierdoor kunnen de wijnen uit  Alentejo zich meteen met de grand cru’s uit Frankrijk of de DOCG’s uit Italië.

 De rode wijnen zijn jong, zeer fruitig en zijn al snel drinkbaar. Ze hebben een donkere robijn tot granaatrode kleur, bezitten veel aroma’s (rijpe vruchten) en ze zijn vol met een relatief hoog alcoholgehalte. De wijn vereist vaak houtrijping om de tannine structuur zachter te maken.

De witte wijnen gisten zonder schil en moeten jong gedronken worden. Dit betekent binnen één jaar. Ze zijn strogeel tot citroenkleurig, licht en aromatisch, fruitig en fris met een relatief hoog alcoholgehalte.

Alentejo sub regio’s

Er zijn acht sub regio’s in Alentejo. Dit waren voorheen eigen DOC’s of IPR’s, maar zijn in 2003 opgenomen in het grote Alentejo DOC. Echter de regio’s mogen nog steeds worden vermeld op het etiket. Sommige zones overlappen elkaar en geeft de wijnmaker de flexibiliteit om voor de ene of andere zone te kiezen. Dit is afhankelijk van de wijn wetgeving en de beperkingen die er gelden.

Complex en rijk Portalegre

In het noordoosten tegen de Spaanse grens vinden we Portalegre sub zone rondom de gelijknamige plaats. Dit is de meest unieke regio. Hier vinden we vooral granieten onderbodem en soms leisteen met verkoelende invloeden van de Serra de São Mamede. De wijngaarden met overwegend oude wijnstokken staan aangeplant op steile hellingen van het gebergte. Dit waarborgt de frisse wijnen met veel complexiteit.

De toegestane druivenrassen voor rode wijn dient te bestaan uit minimaal 75% Aragones, Grand Noir, Trincadeira of Castelão, aangevuld met andere lokale rassen. Hierbij speelt Trincadeira een hoofdrol. Voor witte wijn is dit minimaal 75% Arinto, Fernão Pires, Malvasia, Siria of Trincadeira das Pratas.

Dynamisch Borba

Ten zuiden van Portalegre vinden we Borba. Dit is de eerste subregio die internationaal bekend kwam te staan met haar rode wijnen met kersen bouquet. De bodem bestaat vooral uit kalksteen en klei en een enkele plaats bedekt met leisteen. De marmer afzetting hebben een enorme stempel gedrukt op de wijnbouw en het karakter van de wijn. Aanzienlijke stukken rode leisteen verspreid over sobere en arme grond vormen een duidelijk andere typologie in Borba, wat meteen deze zone dynamisch maakt.

De toegestane druivenrassen voor rode wijn dient te bestaan uit minimaal 75% Aragones, Trincadeira of Castelão, aangevuld met andere lokale rassen. En witte wijn dient minimaal voor 75% te bestaan uit Arinto, Rabo de Ovelha, Siria of Trincadeira das Pratas.

Historisch Évora

Évora was reeds in de middeleeuwen een bekend wijngebied. Door de phyloxera in 1880 kampte de zone met een sterke terugval. Terwijl later in 1974, ten tijde van de Anjerrevolutie, de wijnstokken plaats moesten maken voor graan. De zone heeft zich nu langzaam hersteld. Het hete, droge landschap wordt gedomineerd door niet-kalkhoudende grijze mediterrane grond, die enkele van de meest prestigieuze wijnen van de Alentejo produceert.

De toegestane druivenrassen voor rode wijn dient te bestaan uit minimaal 75% Aragones, Trincadeira of Castelão, aangevuld met andere lokale rassen. Voor witte wijn is dit minimaal 75% Antão Vaz, Arinto, Siria of Perrum.

Redondo

De zone Redondo omvat de gemeenten Redondo, Évora en Alandroal. De heuvels van Serra d’Ossa beschermen de wijngaarden tegen de noordelijke en oostelijke winden. Tevens geven deze heuvels de nodige koude droge winters als tegenhang van de hete zomers. De wijngaarden liggen vooral op de zuidelijke hellingen. De bodem bestaat vooral uit graniet en soms leisteen of rode kalksteen.

De toegelaten druivenrassen voor de rode wijnen zijn voor minimum 75% Alfrocheira Preto, Aragonez, Moreto, Trincadeira en Castelão. En de witte wijnen zijn voor minimum 75% Arinto, Fernão Pires, Rabo de Ovelha, Síria en Trincadeira das Pratas. Daarnaast moet de witte wijn voor minstens 50% uit de Rabo de Ovelha en/of Síria.

Groot en arm Reguengos

Ten zuiden van Redondo ligt Reguengos, grenzend aan Granja Amareleja in het oosten. Het omvat de gemeenten Reguengos en delen van Évora en Redondo. Dit is de grootste subzone in Alentejo. Het is een arm, steenachtig terrein. Soms treft men er ook leisteen of rode kalksteen aan in de bodem. De bodem en klimaat leveren volle krachtige wijnen met goed bewaarpotentieel.

De toegelaten druivenrassen voor de rode wijnen zijn Aragonez (minstens 5%), Moreto (minimaal 20%), Trincadeira (minimaal 20%), Castelão en Tinta Amarela (minstens 20%). Deze blend moet minimaal 75% omvatten.

Voor de witte wijnen zijn Antão Vaz, arinto, Perrum, Roupeiro, Rabo de Ovelha (minstens 20%), Síria (minstens 20%) en Diagalves (maximum 5%) toegestaan. Deze blend dient ook minimaal 75% te omvatten.

Rode Moreto uit Granja-Amareleja

Grenzend aan Reguengos en de rivieren Guadiana en Ardila ligt Granja Amareleja. Dit gebied staat vooral bekend om haar rode wijnen met hoog alcohol percentage dankzij het druivenras Ras Moreto. Door de weinige regenval, afwezigheid van organisch materiaal en schaarse plantengroei is de opbrengst hier overwegend laag. De bodem bestaat uit graniet en leisteen. Daarnaast dragen de hete zomers bij aan vroege rijping en zachte warme wijnen met hoog alcohol percentage.

Voor minimaal 75% bestaan de rode wijnen uit de Moreto, Trincadeira en Castelão druivenrassen. De witte wijnen zijn voor minimum 65% Manéudo, Rabo de Ovelha en Síria.

Witte wijn uit Vidigueira

De herkomst van de naam Vidigueira komt van het Portugese woord “videira” wat “wijn” betekent. Vidigueira ligt westelijk van Grande Amareleja. Net als in Grand Amareleja, bestaat de bodem vooral uit graniet en leisteen. Echter de Vidiqueira-breuk die van oost naar west loopt beïnvloedt het klimaat. De heuvels maakt de zuidelijk gelegen zone gematigd waardoor witte wijn hier kan domineren. Maar liefst 80% van de productie is witte wijn. De toegestane witte druiven zijn Antão Vaz, Arinto, Fernão Pires, Perrum en Síria. En de wijn moet voor minimaal 75% uit deze rassen bestaan. Ook vind je hier rode wijn.

We vinden hier Talha-wijn, een bereidingsmethode die 2.000 jaar terug gaat naar de Romeinse tijd. Deze techniek waarbij kleipotten of amfora’s (ofwel “talha’s”) gebruikt worden voor de (schil)vergisting, heeft een cult status gekregen. Elke boer, hoe klein de wijngaard ook is, kon niet zonder zijn eigen “talhinha” (kleine kleipot) om wijn te maken voor persoonlijke consumptie.

Het resultaat is verbluffend. In de geur rijpe mandarijn, kanaal, zwarte thee, rijpe ananas en kruiden gecombineerd met mineralen. En in de mond rijp en complex.

Moura

In het zuidelijk en warm gelegen Moura vinden we de wijngaarden in koele, op rode klei gebaseerde bodems. De bodem is bijzonder arm, afwisselend klei en kalksteen. De bovengrond is ondiep, hard gebakken en moeilijk voor wijnstokken om te wortelen. Maar het houdt wel goed het weinige water vast. Dit ondersteunt de verlenging van de rijpingsperiode van de druif en voegt finesse toe aan de wijnen.

De rode wijn dient voor minimaal 75% te bestaan uit Alfrocheiro Preto, Moreto, Trincadeira en Castelão druivensoorten. Terwijl witte wijn voor minimaal 65% afkomstig moet zijn van  Antão Vaz, Fernão Pires, Rabo de Ovelha en Síria.

Moura wijnen vertonen een zacht warm profiel met gematigd alcohol percentage.

Conclusie

Hoewel verrassend genoeg coöperaties nog steeds een grote rol spelen in Alentejo, waaruit blijkt dat de revolutionair strategische wijziging nog niet helemaal voltooid is, zijn de wijnen toch wel van beduidend betere kwaliteit. De regio is hard aan de weg aan het timmeren met interessante, makkelijk drinkbare wijnen. Zeker de moeite waard om te gaan ontdekken.

Geplaatst op

Mooi Tejo en versterkte Setúbal

Na een aantal interessante feitjes en update over de wijnen van Bordeaux en Duitsland, gaan we weer verder met de verdieping van Portugal. Na Lissabon gaan we naar het oosten en zuiden en komen we in mooi Tejo en Setúbal terecht waar interessante versterkte wijn vandaan komt.

Veelzijdig Tejo

Tejo ligt in centraal Portugal en draagt de naam Vinho Regional (VR) Tejo sinds 2009. Daarvoor was het bekend onder de naam Ribatejo. Overigens VR staat gelijk aan het Franse IGP ofwel Vin de France. De betere wijnen mogen ook de classificatie Do Tejo DOC dragen.

In tegenstelling tot alle andere wijngebieden van Portugal, is Tejo de enige die niet aan de oceaan grenst. Echter de rivier de Tejo (de Taag) waar de regio haar naam aan dankt, heeft grote invloeden. De wijngaarden vinden we dan ook langs de rivier. De alluviale bodem is bijzonder vruchtbaar en lange tijd belangrijk voor de groente en fruit opbrengsten voor de lokale bevolking. Overigens gaat wijnbouw terug naar de Romeinse tijd. Echter pas vanaf 1170 wordt melding gemaakt van wijn uit deze regio.  De wijn heeft zich lange tijd gekenmerkt door geen invloeden van buiten de regio. Tot de toetreding van Portugal tot de EU, waarna met name Franse invloeden hun intrede deden.

Klimaat en geologie

Mooi Tejo DOC regio

Mede omdat de rivier een verbinding is tussen Madrid en Lissabon, is deze regio altijd al één rijke regio’s van Portugal geweest. Hierdoor ontstond er reeds vroeg een levendige handel in onder andere wijn. Maar ook is Tejo bij uitstek de regio waar veel kurkeiken staan aangeplant, belangrijk voor de kurken op de wijnflessen.

Door het droge klimaat kent de regio weinig last van plagen en schimmels. Zoals reeds aangegeven, matigt de rivier het klimaat en levert de broodnodige irrigatie.

Charneca

Ook Charneca, ten zuiden van de rivier dat Chamusca, Almeirim en Coruche omvat,  is een droog vlak gebied op arme zandgrond. Doordat de wijnstokken diep moeten reiken, levert het prestigeuze wijnen op. De hogere temperaturen stimuleren de druiven om sneller te rijpen dan in de rest van de Tejo regio. De subregio’s omvatten vooral witte druivensoorten.

Bairra

De kwaliteitswijnen vinden we in de iets hoger gelegen gebieden in de regio Bairro ten noorden van de rivier de Tejo. Dit omvat de subregio’s Tomar, Santarem, Cartaxo en het noordelijke deel van Chamusca. De hooglanden bestaan uit glooiende hellingen en uitgestrekte vlaktes die rijk zijn aan kalksteen en kleigrond die goed water doorlaten. Verder naar het noorden vertoont de bodem schist zodat de wijnstokken dieper moeten rijken. Deze wijnen tonen gelijkenissen met de wijnen uit Lissabon.

Campo

De lager gelegen wijngaarden in de regio Campo, profiteren van deze irrigatie wat vervolgens ook overvloedige opbrengsten kan opleveren. Campo strekt zich uit in een smalle strook langs beide zijden van de rivier. Tejo neemt daarom plek 2 in van de gebieden in Portugal die de hoogste opbrengsten opleveren. Dit zijn de wijnen waar het draait om kwantiteit en niet kwaliteit. De wijngaarden zijn vooral in handen van coöperaties.

Wijnen

In Tejo vinden we vooral rode wijnen van traditionele rassen als Touriga Nacional, Trincadeira, Castelão en Aragonês. De enkele witte wijnen zijn gemaakt van Fernão Pires en Arinto. Echter internationale rassen als Syrah en Cabernet Sauvignon nemen een toevlucht. Deze worden vooral in blends toegepast. Hoewel er maar liefst 90 verschillende druivenrassen zijn toegestaan, ligt de nadruk op elegante wijnen en dus niet te zwaar.

In Tejo delen wijnhuizen het land met oude dorpjes, olijfgaarden en kurkbomen. Elk vertellen hun unieke verhaal en stijl, gecreëerd door het gemeenschappelijke doel om hoogwaardige wijnen vorot te brengen die uitdrukking aan het terroir geven. Één van de unieke eigenschappen zijn de voetstappen (druiven pletten en stampen met de voeten), gemeenschapsoogst (lokale vrouwen die de druiven met de hand plukken terwijl traditionele liederen gezongen worden) en de kurkafsluiting.

Quinta do Casal Monteiro

Quinta do Casal Monteiro is een wijnhuis dat reeds 150 jaar opereert als familiebedrijf. De druivenstokken staan aangeplant op zand- en kleibodem die geschikt is voor het voortbrengen van kwaliteitswijnen.

Quinta do Casal Monteiro blend

Zo ook deze rode veganistische blend van 40% Touriga Nacional, 30% Syrah en 30% Merlot. De wijn is zelfs bekroond met 85 punten Parker. De robijnrode wijn heeft een gemiddelde tot diepe kleurintensiteit. De wijn is heerlijk rond en vol van smaak. Met aroma’s van kersen en rood fruit. De wijn heeft een mooie balans en een structuur waardoor je deze wijn naast verschillende gerechten kan serveren. Tannine is mooi gerijpt en de afdronk is soepel en evenwichtig. Drink deze wijn bij vleesgerechten als lam, kalf. Maar ook vegetarische gerechten, vooral met paprika, salades.

Deze witte harmonieuze wijn van 50% Arinto en 50% Fernão Pires is ook een vegan wijn. Met aroma’s van appel en steenfruit zoals perzik. De prettige zuurgraad en gemiddeld alcohol levert een wijn op die een prettig balans en mondgevoel kent. De wijn heeft een lange afdronk.

Geniet van deze veelzijdige wijn bij visgerechten, (vis)pasta of salades. Maar ook gevogelte, of lamsvlees en zachte kazen is deze wijn bijzonder verrassend.

Quinta do Casal Monteiro Arinto Fernão Pires

Wanneer u interesse heeft in deze wijnen, neem even contact op en wij sturen u een offerte.

 Setúbal

Versterkte wijn uit Setúbal DOC

Direct ten zuidoosten van Lissabon vinden we het schiereiland Setúbal met haar versterkte wijn gelegen aan de overkant van de monding van de Tejo die mooi de Atlantische Oceaan opzoekt. Het terroir varieert van zanderige kustvlakte tot de steile kalkrijke Serra Arribida heuvels. De belangrijkste rivier is de Sado. Er zijn twee DOC-titels en één IGP. In het noordelijke deel van de regio vinden we de twee DOC’s die beiden een andere wijnstijl hanteren.

Palmela DOC

In het noordoosten vinden we Palmela DOC, gelegen rondom de gelijknamige stad. De DOC gaat tot de stad Setúbal en overlapt dus de andere DOC grenzen. Palmela heeft eerst indruk gemaakt met haar licht zoete witte wijnen van Muscat druiven. Echter in recente jaren is de focus verschoven naar rode en droge witte tafelwijnen en ook naar kwaliteitswijnen.

De regio is een zacht glooiend gebied dat overwegend uit kalk, zandsteen en leem bestaat. Vooral de hoger gelegen wijngaarden produceren mooie kwaliteitswijnen. Terwijl de lager gelegen gebieden op vooral zandbodems de tafelwijnen voortbrengen.

De DOC mag alle soorten wijn voortbrengen, waarbij mousserende wijn 9 maanden moet rijpen. De rode druivenrassen zijn vooral Castelão (min 67%), Cabernet Sauvignon en Bastardo. De witte druivenrassen zijn onder andere Arinto, Fernão Pires en Moscatel de Setúbal. De Castelão Frances is de belangrijkste druivensoort en deze bevindt zich vooral op de diepe arme zandgronden. Aangezien dit de enige plaats is waar deze druivensoort tot goede rijping kan komen door het warme zeeklimaat. De rode wijnen uit Palmela DOC staan bekend om hun balans, rijpe tannine en kersen karakter.

Setúbal DOC

Setúbal DOC staat bekend om haar versterkte wijnen. Natuurlijk zijn deze wijnen niet vergelijkbaar met de port-wijnen. En een ander groot verschil zit in de gebruikte druivenrassen. Setúbal gebruikt bijna uitsluitend Moscatel de Setúbal (ofwel Muscat d’Alexandrie).

Het klimaat is mediterraan met warme droge zomers en regenval vooral in de koelere wintermaanden. De nabijheid van de Atlantische Oceaan levert de nodige vochtigheid op en ook de broodnodige luchtstroom om de wijngaarden te vrijwaren van meeldauw.

Zoals gebruikelijk bij het maken van versterkte wijn, voegt men alcohol toe om de vergisting voortijdig te stoppen om zo de suikers te behouden (Mutage). Vervolgens rijpt de wijn in houten vaten. In Setúbal voegen de wijnmakers de overgebleven druivenschillen van de zeer aromatische Moscatel toe. Om vervolgens de wijn met de schillen gedurende 6 maanden te laten weken. Dit geeft de Moscatel de Setúbal haar typerende intense bloemige aroma. Vervolgens rijpt de wijn nog 4 tot 5 jaar op vat. De wijn verkrijgt dan haar oranje tint en haar ingedroogde karakter.

Leuk weetje is dat Lodewijk XIV (de zonnekoning) een voorliefde had voor deze zoete wijnen. Daarnaast werden deze wijnen vroeger veelvuldig naar Brazilië geëxporteerd. De wijn die daar niet werd verkocht keerde terug. Doordat ze bloot werden gesteld aan de hoge temperaturen bemerkte men bij het lossen dat de wijn geconcentreerder en soepeler was geworden. Deze wijnen staan bekend als torna-viagem (“terugreis”).

VR Peninsula de Setúbal

Tot 2008 heette de regio VR Terras do Sado, wat Land van de Rivier de Sado betekent. Hier vinden we ongeveer 20.000ha aan wijngaarden. Het zijn vooral blends die hier domineren. De witte wijn moet tenminste voor 50% te bestaan uit Arinto, Chardonnay, Fernão Pires, Malvasia Fina, Moscatel de Setúbal of Roupeiro (Syrah). De rode wijn moet voor tenminste 50% te bestaan uit Aragonez (Tempranillo), Cabernet Sauvignon, Merlot, Moscatel Roxxo, Castelão Frances, Trincadeira Preta en Touriga Nacional.

Bekijk winkelwagen Afrekenen Verder winkelen