Categorie: informatie

Geplaatst op

Noord Italië een regio met tegenstellingen

Zoals vorige week reeds opgemerkt, kent Italië een zeer veelzijdige wijn productie. Van de 20 wijnregio’s in het land, liggen er maar liefst 7 in het noorden. Noord Italië is echt een regio met grote tegenstellingen. Je vindt hier heel lichte fruitige wijnen tot de zeer zware heftige Barolo’s. Ook heb je in de categorie mousserende wijn prettige makkelijk drinkende Prosecco tot de mooi verfijnde Franciacorta. Er zijn mooie zoete wijnen zoals de Amarone della Valpolicella en ga zo maar door. Om je wegwijs te maken gaan we eens dieper duiken in de verschillende regio’s.

Noord Italië een regio met tegenstellingen
Bron: www.vinyards.com

Valle d’Aosta de dwerg boven de reuzen

We beginnen met de kleinste en misschien wel minst bekendste regio. Helemaal in het noordwesten van het land, tegen Zwitserland en Frankrijk aangeplakt ligt Valle d’Aosta. Bekend onder ski-minnend Nederland, maar minder bekend van haar wijn. Ze maken hier een kleine 17.000hl wijn. Slechts 10% komt op de markt onder DOC Valle d’Aosta, de resterende 90% dus als tafelwijn, zoals vorige week toegelicht.

Uitdagingen in de Valle d’Aosta

Hier alleen al liggen veel uitdagingen; de extreem droge en hete zomers en de hoogte waarop gewerkt wordt (Morgex wijngaarden liggen wel op 1.300 meter; de hoogste in Europa). Vergeet ook de druiven niet die men gebruikt; Pinot Noir, Chardonnay, Nebbiolo. Dit zijn toch wel druiven die niet van teveel extremen houden. Hoe zit dit dan? De hoogte en de wind die over de toppen van berg reuzen als Mont Blanc komen, voeren koelere wind mee. Dit is ideaal voor de druiven om te rijpen en hun fruitigheid te behouden. Daarnaast is er een groot verschil tussen dag- en nacht temperaturen, wat er voor zorgt dat de zuren behouden blijven. Om negatieve gevolgen van deze grote verschillen te overkomen, past men pergolas toe om de druiven op te binden. Dit zorgt ervoor dat de bodem de warmte gelijkmatig aan de druiven kan afgeven gedurende de nacht.

Verder vind je hier Gamay en lokale druiven als Petit Rouge, Fumin en Prié Blanc (waar ook verrassend mooie mousserende wijnen van bestaan).

Je hebt hier dus witte, rode, zoete en mousserende wijnen allen in verschillende stijlen. Maar overwegend verfrissende zuren en heel veel fruit en mineralen – vooral ingegeven door de alluviale bodem natuurlijk. Saillant detail is dat men hier ook dessert wijnen produceert volgens de appasimento methode. Helaas zijn deze wijnen bijna niet te vinden, gezien de kleine productie vindt de consumptie vooral lokaal plaats. Zelfs in een kleine regio als Valle d’Aosta zie je zoveel tegenstellingen in noord Italië. Goede reden voor een bezoek aan deze kleine veelzijdige regio.

Het land van Barolo en Barbaresco: Piemonte

Piemonte is zeer bekend vanwege haar Barolo en lichtere zuster Barbaresco. Maar er komen hier meer wijnen vandaan. Met een productie van 2.6MM hl per jaar staat Piemonte op plaats 7 in Italië en moet nipt Toscane voor zich dulden. Er zijn maar liefst 59 kwaliteit regio’s (waarvan 17 DOCG) die ook prominent op het etiket aanwezig zijn. Ongeveer 75% van de wijn valt onder deze DOC of DOCG vlag.

Piemonte betekent de voet van de berg, en dat is hier heel letterlijk. Het ligt uiteindelijk in de uitlopers van de Alpen. De wijngaarden liggen op de hellingen en niet op de vlaktes en kent één van Italië’s laagste opbrengst per hectare. Met een gemiddelde van 1ha per producent vertoont deze regio veel overeenkomsten met Bourgogne. Echter de tegenstellingen in de regio van noord Italië zitten in de toegestane druivensoorten en de wijn. In Piemonte is een veelvoud van variëteiten toegestaan en men produceert ook witte wijn. De regio produceert vooral 65% rode wijn. Barbera, Nebiolo en Dolcetto zijn toch wel de meest toonaangevende druiven voor rode wijn. Maar er zijn nog 6 andere druivensoorten toegestaan. De witte wijn is vooral van Moscato, Cortese en Arneis gemaakt, terwijl ook Erbaluce, Malvasia en Favorita zijn toegestaan.

Het is een gebied waar traditionele wijze van wijnmaken hoog in het vaandel staat en dat merk je duidelijk in de kwaliteit. Waar kwantiteit misschien minder is, is dit ruimschoots gecompenseerd in de kwaliteit die men levert. Echter inmiddels is een tweede kamp opgestaan; de wijnmakers die volgens meer progressieve wijze wijn maken. Het is heel simpel, traditionele Barolo is zeer tanninerijk en heeft tijd nodig om zich te ontwikkelen. Vandaag de dag wilt men wijn die men direct kan drinken, dus daar zijn andere technieken voor nodig. We duiken in de vijf meest bekende regio’s.

De krachtige Barolo DOCG

Barolo is gemaakt van 100% Nebbiolo druif en is afkomstig rondom het dorp Barolo van wijngaarden die op het zuid/zuidwesten liggen. Deze DOCG omvat ongeveer 1.200ha. Het mesoklimaat en bodem verschilt binnen Barolo DOCG. In La Morra en Barolo kent men meer een kalksteenrijke Tortoniaanse mergel, wat meer fruitige wijnen voortbrengt. In Castiglione-Falleto, Serralunga d’Alba en Monforte zijn de wijngaarden geplant op lossere en minder vruchtbare, Helvetische bodems, die zowel zandsteen als kalksteen bevatten. Dit leidt tot een steenkleurige wijn die intenser is, diepere structuur en een langere rijpingstijd nodig heeft.

Barolo wordt met recht “Wijn van koningen en koning van de wijnen” genoemd. Zoals aangegeven kent deze druif stevige tannine die lange hout rijping nodig hebben. Hierdoor verdringt het frisse fruit naar de achtergrond en maakt plaats voor secundaire en tertiaire aroma’s. Denk aan vanille, teer, koffie en dergelijke. Helaas is dit ook in de prijs terug te zien, zelden zijn ze onder de €30.

Met een alcohol percentage van minimaal 13% zijn het stevige volle wijnen. De standaard Barolo heeft minimaal twee jaar houtrijping en mag pas drie jaar na de oogst op de markt komen. Tevens kent men de Barolo Riserva die drie jaar houtrijping heeft en Barolo Riserva Special die vier jaar houtrijping heeft.

Cascina del Monastero Barolo
Cascina del Monastero Barolo Perno 2012

Deze mooie wijn heeft een granaatrode kleur. De wijn is rijk aan zwart fruit in de neus, maar ook aardbeien (waar Nebiolo bekend om staat), leer, kruidigheid, zoethout. Het is een volle, zware wijn met veel zuur, waarbij het fruit in de mond gestoofd lijkt te zijn. Verder bespeur je aardse tonen, leer, tabak en cacao – allemaal tertiaire kenmerken. De wijn heeft een mooie lange afdronk, maar is toch overduidelijk nog wat jong. Deze kan gerust nog een paar jaar weg worden gelegd!

De wijn staat prima naast lokale gerechten als gegrild vlees met truffel.

Nog maar een paar flessen beschikbaar, nu voor slechts € 27.50

Barbaresco DOCG

De net iets minder heftige wijnen van Nebbiolo komen uit Barbaresco DOCG. De buurgemeente Barbaresco produceert wijnen die toch aanzienlijk minder tanninerijk zijn. Dit betekent overigens niet dat er geen tannine in zit! Het rode fruit spat je neus in, frambozen aardbeien, rode kers vermengen zich met potpourri en rozen. De wijn dient minimaal 26 maanden te rijpen waarvan 9 maanden op vat. Ook hier brengt men een Barbaresco Riserva van op de markt, deze wijn rijpt minimaal 50 maanden waarvan 24 op vat.

Het grote verschil met Barolo zit in de bodem; de wijngaarden van Barbaresco DOCG staan meer op kalkstenen bodem. Verder kent Barbaresco een warmer, droger en milder klimaat waardoor de druiven eerder rijpen en dus minder tanninerijk zijn.  

Barbera d’Asti

Hier vinden we de Barbera druif; zachter en toegankelijker wanneer de wijn jong is in vergelijking met Nebbiolo. De wijn dient minimaal van 90% Barbera te bestaan. De goedkopere (rondom €10) zijn minder expressief verfrissend en fruitig en kennen geen houtrijping. De beste Barbaresco wijnen zijn rijke wijnen met medium tot volle body. Met zo’n 3.400ha is de regio groter dan Barolo. De Barbera d’Asti Superiore heeft zes maanden houtrijping gehad.

De wijn is paars van kleur, met een boeket van kersen, blauwe bessen, kruiden en aardse tonen. Ze kent een levendig zwoel karakter met een aangename afdronk. Heerlijk bij Italiaanse charcuterie. Check eens onze Lavignone voor slechts € 14.95.

Gavi of Cortese di Gavi

In het zuiden net boven Liguria ligt Gavi. De wijnstijl hier heeft meer affiniteit met Liguriaanse wijnen dan die van Piemonte. Dit is duidelijk te merken in het frisse fruitige karakter van de wijnen. In Gavi vind je parels van witte wijn. Wanneer je Gavi di Gavi op het etiket ziet staan, wilt dit zeggen dat de druiven uitsluitend afkomstig zijn uit de gemeente Gavi. Deze worden ook vaak Italiaanse Chablis genoemd, en dat is niet zo verwonderlijk.

Het is de eerste witte Italiaanse wijn die internationale bekendheid heeft behaald. De wijn is uitsluitend van Cortese gemaakt welke in de geschiedenis terug gaat naar het jaar 1600. Deze druif dat heel gevoelig is voor het terroir en dát proef je in de wijn. Het staat bekend om haar kurkdroge karakter en vuursteenachtige en frisse zuren, afkomstig van de mineraalrijke bodems van het gebied. Het boeket is bijzonder bloemig en biedt delicate aroma’s die doen denken aan witte bloemen, citroenen, groene appels en honingdauw. Het vertoont ook vaak hints van amandelen in de afdronk. De wijn is goed in staat te ouderen en gaat heerlijk bij Italiaanse visgerechten.

Experimenteren in Langhe DOCG

Langhe is een grote regio waar zelfs Barolo, Barbaresco en Asti binnenvallen. Echter de regelgeving is gematiger waardoor wijnmakers meer kunnen experimenteren met druiven variëteiten en methodes. Zo heb je wijn uit Barolo die net buiten de regelgeving kleurt, die komt op de markt als Langhe Nebbiolo DOC. Daar waar de gevestigde variëteiten Nebbiolo, Arneis en Favorito (beter bekend als Vermentino) zijn, vind je inmiddels ook internationale rassen als Chardonnay, Cabernet Sauvignon en Sauvignon Blanc hier. Hier vind je rode, witte en rosé wijnen. Blends en monocépage. Stille en mousserende wijnen, maar ook jonge fruitige rode wijn tot passito-stijl.

De zoete sprankelende Asti Spumant

Na champagne is Asti de meest gedronken mousserende wijn. Deze wijn gemaakt van Moscato druif volgens de tankmethode, is verfrissend en zoet.  De wijn heeft ook bekend gestaan als Moscato Champagne, totdat Champagne succesvol een ban in het leven riep op het gebruik van de naam Champagne. Het werd toen Moscato spumante om tenslotte Asti Spumanti of gewoon Asti genoemd te worden. Asti omvat ongeveer 35% van alle wijn geproduceerd in Piedmonte, wat duidelijk de populariteit weergeeft. Er is 9.800ha aan wijngaarden die zijn verspreid over de steile hellingen in de Langhe naar de glooiende hellingen tot de Alessandria vlakte.  De mariene sedimentaire bodem bestaat voornamelijk uit kalksteen, met enkele mergel-, tuf- en zandgebieden en een beetje klei.

Overigens vind je soms ook “Asti Spumante Metodo Classico”, dit is een wijn gemaakt volgens de Méthode Traditionelle, dus net als Champagne. Deze wijn neigt uitgesprokener te zijn, iets hoger in alcohol en hoger in zuren.

De Asti is vaak geserveerd als aperitief en varieert van droog tot zoet en altijd mousserend. De Moscato d’Asti daarentegen is een weelderige stille wijn, soms licht mousserend en vaak geserveerd bij nagerechten.

Het ruige Liguria

Ten zuiden van Piemonte ligt Liguria, beter bekend als de Italiaanse Rivièra met de bekende dorpen Cinque Terra. Deze dunne, mooie strook ruig land met haar mediterraanse klimaat en arme stenige bodems. Deze steile hellingen maken wijnbouw uitdagend, waardoor de wijngaarden verspreid zijn met beperkte producties als gevolg. Sommige wijngaarden zijn zelfs slechts per boot bereikbaar. De hellingen zijn soms zo steil dat er alleen handmatig geplukt kan worden. Ook landinwaarts blijven de hellingen steil en kent men een dichte aanplant. Hier spelen we wijngaarden tevens een rol tegen erosie.

Wijnbouw vindt hier reeds 25 eeuwen plaats, de Etrusken en Grieken hebben wijnbouw geïntroduceerd. Nu is ongeveer 6.000ha onder wijn waarvan slechts 500ha DOC/DOCG kwalificatie hebben. Vandaar dat er ook slechts 40.000hl geproduceerd wordt.

Er zijn ook slechts acht DOC/DOCG regio’s die internationaal weinig bekendheid genieten. Het is de witte wijn die hier domineert vooral dankzij de krijtsteen bodem waar witte druiven uitstekend op gedijen. Vermentino (ookwel Rolle in Frankrijk) is de belangrijkste druivensoort. Deze kent men lokaal als Pigato vanwege de vlekjes die rijpe druiven krijgen. De druif produceert wijn met een geurige neus die doet denken aan de aroma’s van dennenhout en zeezout van het Ligurische landschap, evenals een onderliggende mineraliteit. De rode wijn is vooral afkomstig van Rossese. Deze relatief onbekende druif komt slechts voor in Liguria en een deel van zuid Frankrijk. Rossese geeft het terroir goed weer, kent een prettig zuur met aangename aroma’s van viooltjes en aardbeien. Heerlijk bij een pizza of kip gebakken in tomatensaus.

Afsluiting

Omdat er zo enorm veel te vertellen is, toch maar besloten om dit artikel in tweeën op te splitsen. We hebben nu gekeken naar het noordwesten, waar een aantal krachtpatsers vandaan komen. Maar tegenstellingen in dit deel van de regio in noord Italië zijn volop aanwezig. Volgende week gaan we verder met het midden en westen van noord Italië.

Indien je meer van specifieke regio’s wilt weten, aarzel dan niet om even contact met ons op te nemen!

Geplaatst op

Grootste wijnproducent ter wereld, welkom in Italië

Italie grootste wijnproducent ter wereld

Wanneer je mensen vraagt wie de grootste wijn producent ter wereld is, denkt bijna iedereen aan Frankrijk. Mogelijk maakt Zuid Amerika ook een goede kans, omdat deze wijnen in Nederland bijzonder geliefd zijn. Echter, de grootste wijnproducent ter wereld is Italië met zo’n 54.8 miljoen hl (in 2018). Zij houdt Frankrijk (48.6 miljoen hl in 2018) van de troon af.

Interessant genoeg is het niet Italië dat de grootste wijn producent ter wereld met aantal hectares onder druiven heeft. Met alsnog een respectabele 705.000 hectare staat Italië slechts op de 4e plaats. Spanje is veruit koploper met bijna 1 miljoen hectare aan wijngaarden.

Vanzelfsprekend wanneer je deze cijfers met elkaar combineert, kan je ook een interessante conclusie trekken. De gemiddelde opbrengst per hectare is natuurlijk van groot invloed voor de wijnproducent om de winstgevendheid te bepalen. Eenmaal schaalvoordeel is nog steeds van groot belang. Natuurlijk indien de wijnproducent een heel speciale wijngaard heeft qua terroir, ligging en druivensoort, kan men bijzonder hoge prijzen realizeren. Bordeaux of Bourgogne zijn hier mooie voorbeelden. Het is opvallend dat Duitsland de grootste opbrengst per hectare kent. Van 103.000ha (plek 18 op wereld ranglijst) komt 10.3 miljoen hl wijn (plek 8). Dit is dus 100 liter per hectare. Italië als grootste wijnproducent ter wereld, levert gemiddeld 78 liter per hectare (ofwel 4e plaats).

Wijnregio’s

Italie wijnland

Het mooie Italië kent een geschiedenis van versplintering. Dat is nog steeds terug te zien in de wijnregio’s. Mede ingegeven door het lang gerekte land met veel invloed van bergen, kent het veel sub-klimaten. Zowel de Dolomieten (Italiaanse Alpen) als de langgerekte Apennijnen. En vergeet niet het vulkanische Etna. Die drukken allemaal hun eigen stempel op het gebied. Het is een land waar de gemiddelde jaar temperatuur enorm uit elkaar ligt. In het noorden kent men gemiddelde temperatuur van 3.9C. Tot 18.2 in het uiterste zuiden.

En met ongeveer 20 regio’s is de keuze aanzienlijk! Natuurlijk is Italië niet Italië wanneer elke regio haar eigen specifieke druivensoorten kent en haar eigen specifieke wijnen. En vanzelfsprekend is er geen betere combinatie met lokale wijn en spijs. Maar daarover meer in de volgende serie van artikelen.

Grote verscheidenheid aan druivenrassen

Italië is het enige land ter wereld, naast de grootste wijnproducent, ook het meest diverse land ter wereld qua wijn (en vergeet ook het eten niet!). Er is geen land waar een grotere verscheidenheid aan authentieke druivensoorten vandaan komen. Italië kent maar liefst meer dan 500 verschillende druivensoorten. Dat is meer dan de druivensoorten in Frankrijk, Spanje en Griekenland bij elkaar! Naast internationale rassen als Cabernet Franc en Sauvignon, Chardonnay, Viognier, Grenache en Syrah kennen ze een nog grotere verscheidenheid aan lokale rassen. Denk aan Barbera, Cortese, Glera, Montepulciano en nog veel meer.

Geschiedenis van de wijnbouw in Italië

Hoewel Frankrijk de bakermat is voor hedendaagse wijnbouw, waren de druiven geïntroduceerd door de Romeinen. Echter het zijn niet de Romeinen die de wijnbouw hebben uitgevonden. Wel zijn de ze verantwoordelijk voor het verspreiden van de wijncultuur. Maar wie heeft dan de wijnbouw naar Italië gebracht?

Eigenlijk had ik daar reeds een tipje van de sluier over opgelicht in een eerder artikel over de Provence. Het waren de Phoeniciërs en Griekse kolonisten die zich in de 6e eeuw voor Christus langs de Middellandse Zee verspreidden die deze kennis mee namen. Overigens is er ook archeologisch bewijs gevonden dat er reeds in de 9e en 10e eeuw BC al wijn werd gemaakt door de Etrusken die zich gevestigd hadden langs de kust van het huidige Lazio en Toscane. Dus de Grieken hebben waarschijnlijk nieuwe wijnstokken geïntroduceerd. Trouwens de Grieken noemden Italië Oenotria, letterlijk vertaald “wijnland”, en niets is minder waar! Inmiddels is de wijn uit Italië, de grootste wijnproducent ter wereld, niet meer weg te denken!

Maar zo groots is Italië niet altijd geweest. Vanaf de 17e eeuw tot midden 20e, was Italië onbeduidend, vooral voor eigen voorziening en veelal bulkwijn. Terwijl in Spanje en Frankrijk de kunst van wijn maken verfijnden, bleef Italië achter. Tot ver na de Tweede Wereldoorlog toen een enorme inhaalslag startte. Door de wijnbouw te moderniseren is de kwaliteit enorm gestegen. Mede dankzij eigenzinnige wijnmakers.

Classificatie en wetgeving

Gelukkig is het classificatiesysteem niet zo ingewikkeld als in Frankrijk. Hoewel de wijnwetgeving voor elke regio andere eisen stelt, zijn er eigenlijk maar vier kwaliteiten. Denk bij vereisten aan welke druivensoorten toegepast mogen worden en in welke hoeveelheden (verhouding tot elkaar), een minimaal alcohol percentage, het wel of niet toestaan van houtrijping, noem maar op.

Wat het niet eenvoudiger maakt is dat echt elke regio in Italië haar eigen wijn produceert. Hetgeen ook wederom verklaart waarom hier zo enorm veel verscheidenheid aan druivenrassen voorkomt. Want eenmaal alles in Italië is speciaal.

Vino da tavola

Een wijn die buiten elke classificatie valt, is per definitie een tafelwijn. Wijnmakers kunnen soms ook met opzet kiezen om een wijn in deze classificatie te laten vallen.  Dus tafelwijn is niet per definitie een “slechte” kwaliteit. Nog sterker, dit is wel vaak de wijn die men drinkt bij het eten. Tafelwijnen zijn vaak een blend van meerdere druivensoorten en kan wijn zijn van druiven uit heel Italië  Hoewel dit laatste atypisch is voor het land.

Een mooi voorbeeld is de Bolgheri. Deze wijn is bij wijze per ongeluk ontstaan. Een markies begon te experimenteren en plantte Cabernet Franc en Sauvignon druiven aan in Toscane. Iets wat niet is toegestaan onder de Toscaanse wijn wetgeving. Hier is zeer verrassend kwalitatief goede wijnen vandaan gekomen. Maar omdat de druivensoorten niet waren toegestaan, kreeg deze wijn het label Vino da tavola. Inmiddels heeft deze wijn haar eigen kwaliteitslabel toegewezen gekregen als DOC Bolgheri. Zie nadere details in dit artikel.

Indicazione Geografia Tipica (IGT)

Wijnen met het IGT label is gemaakt van druiven die voor minimaal 85% uit het beschreven gebied afkomstig zijn. Bijvoorbeeld IGT Piemonte geeft aan dat voor deze wijn druiven zijn gebruikt die voor minimaal 85% uit Piemonte komen. Hiermee garandeert IGT de herkomst van de druiven, niets meer en niets minder.

Denominazione di Origine Controllata (DOC)

Om in aanmerking te komen voor een DOC waardering, dient de wijnmaker het aantal wijngaarden en de opbrengst per hectare aan te geven bij de Italiaanse Kamers van Koophandel. Ook hier garandeert de classificatie alleen de druivenrassen, de herkomst van de druiven en de gebruikte productie methode. Het is geen garantie voor kwaliteit van de wijn. Hoewel je natuurlijk wel kan stellen dat, gelet op de afbakening van de herkomst, je toch een bepaalde verwachting mag hebben. Op het moment zijn er ongeveer 330 DOC wijnen in Italië.

Wanneer de wijn voor vijf jaar op rij van ondermaatse kwaliteit is, kan de wijn gedegradeerd worden tot IGT. Dus het is wel degelijk gelegen aan de wijnmaker om  kwaliteit te leveren.

Denominazione di Origine Controllata e Garantita (DOCG)

Bij DOCG zal de kwaliteit wel gegarandeerd zijn. De wijnwetgeving is in Italië berucht, het is de strengste ter wereld. Een belangrijk verschil tussen DOC en DOCG is dat de opbrengst per hectare lager is bij DOCG. Ook heeft de DOCG een “leertijd” van minimaal vijf jaar voordat het predicaat op het etiket vermeld mag worden.

DOCG wijnen zijn onderhevig aan een aantal testen; de eerste is tijdens de productie fase waarbij een chemische en proeftechnische analyse plaats vindt. Het gehalte suikers, zuren en andere stoffen worden gemeten om te analyseren of deze wel de vereisten halen. Een tweede test vindt plaats na de botteling en rijping, Dan wordt gekeken of de juiste karakteristieken wel ontwikkeld zijn in de wijn. Deze wijnen worden jaarlijks gekeurd door een proefcommissie. Op dit moment zijn er 74 DOCG wijnen.

Overigens kom je een DOCG wijn tegen voor een goedkope prijs, houdt er rekening mee dat dat waarschijnlijk te goed is om waar te zijn. Gelet op bovenstaande kwaliteitsgarantie zijn dit eenmaal dure wijnen!

Italiaanse ontdekkingsreis

Met de veelzijdigheid van Italië als de grootste wijn producent ter wereld, zit het wel goed. Ze is weer helemaal terug. Maar hoe kan je in vredesnaam nu weten wat een goede wijn is? Simpel, ga proeven en onthoudt welke wijn je lekker vindt. Tuurlijk kunnen regio’s en druiven je reeds veel vertellen. Het noorden is koeler, dus heb je wijnen met hoger zuur en frissere fruit smaken. Het zuiden is heet, dus zijn het volle wijnen, hoger alcohol, met smaken van zondoorstoofd fruit. Ook druiven is een goede indicatie, of je een Barbaresco gemaakt van Barbera druif die licht in tannine is, of een Chianti uit Toscane gemaakt van de Sangiovese druif welke juist zwaar in tannine is, zegt al een heleboel. In de volgende serie artikelen gaan we juist hier naar op zoek!

Bron: oiv-2019-statistical-report-on-world-vitiviniculture.pdf

Geplaatst op

Krachtige en fabelachtige wijnen uit de noordelijke Rhône

Vorige week hebben we uitgebreid kennis gemaakt met de Rhône méridional. Ongeveer 95% van alle Rhône wijn is afkomstig uit de zuidelijke zus. Wat ook niet verrassend is wanneer je je beseft dat de Rhône septentrional slechts 2.800ha omvat. De oplettende lezer kan zich mogelijk herinneren dat de gehele Rhône 68.000ha beslaat! Een andere mooi vergelijk is het aantal appellaties, daar waar je in de zuidelijke Rhône meer dan 20 bevat, zijn er slechts 8 in de noordelijke Rhône. Echter het zijn wel de fabelachtige en krachtige wijnen die uit de noordelijke Rhône komen.

De noordelijke Rhône begint bij Vienne en strekt zich langs de rivier uit tot aan Valence. Hier vind je wijnen van Syrah die zijn gelijke in de wereld niet kent. De andere belangrijkste (witte) druivensoorten zijn Viognier, Marsanne en Roussanne. Desondanks produceert men hier 95% rode wijn!

Significant verschil in klimaat en terroir

Daar waar de zuidelijke Rhône een warme droge mediterraans klimaat kent, is het aan zienlijk koeler en vochtiger in de noordelijke Rhône. Het groeiseizoen is daardoor korter. Het unieke mediterraanse klimaat gecombineerd met de steile heuvels en stenige bodem zijn perfect voor de druiven die binnen de appellatie wetgeving zijn toegestaan.  Samen met het vochtige klimaat dat afgegeven wordt door de Rhône ontstaat hier een micro klimaat en terroir.

De wind die door de noordelijke Rhône, la Blise genaamd, blaast volgt op de regen, waardoor de vochtigheid weggenomen wordt en de druiven dus beschermd zijn tegen ziektes en schimmels. Dit in tegenstelling tot de zuidelijke Rhône waar de wind voorloopt op de regenval.

De druivenstokken staan aangeplant op de smalle terrassen die zijn aangelegd op steile hellingen boven de Rhône. Vaak staan deze op de rechteroever om zo te profiteren van de langste zonuren. Dan krijg je druiven die optimaal kunnen profiteren en kunnen ze optimaal rijpen.

De verschillende wijnmaak keuzes

Hoewel in dit gebied slechts één rode druivensoort voorkomt in dit gebied, is de stijl van de wijn zeer verschillend. Vooral ingegeven door het terroir, de traditie en de keuzes van de wijnmaker. Zo heb je wijnmakers die de steeltjes niet verwijderen en het gebruik van nieuw eiken vaten mijden. Andere producenten ontstelen de druiven (gedeeltelijk). En sommige huizen kiezen 100% nieuw frans eiken vaten om de wijn te laten rijpen, terwijl anderen mogelijk helemaal geen eiken hout toepassen.

Al deze verschillende toepassingen in het wijn maken, krijg je verschillende wijnstijlen. De keuze om te ontstelen of niet heeft invloed op de tannine structuur. Steeltjes en druivenpitten geven immers tannine. Terwijl houtrijping een heftige tannine structuur kan verzachten, de wijn soepeler en toegankelijker kan maken en tegelijkertijd een aangename vanille aroma toevoegen!

De appellaties

Krachtige fabelachtige wijnen uit noordelijke Rhône

Zoals gezegd zijn er acht appellaties in de noordelijke Rhône die krachtige en fabelachtige wijnen voortbrengen. Maar waarom is dit eigenlijk? Gezien de omvang van de regio, is de opbrengst ook navenant laag. En hoewel de regio ook wijnen voortbrengen die jong gedronken kunnen worden, zijn de beste wijnen pas na zo’n 20 jaar echt op dronk! Daarnaast zijn er ook producenten die extreem lage hoeveelheden op de markt brengen. En dan bedoelen we slechts 100-300 kisten! En dat zie je vanzelfsprekend terug in de prijs.

Eigenlijk pas in de jaren 80 van de vorige eeuw kwam de wijn echt in opkomst. Vooral dankzij de uitmuntende kwaliteitswijnen van de producent Guigal en de wijn goeroe Robert Parker.

Côte Rôtie, de geroosterde helling

De meest noordelijk gelegen appellatie. Côte Rôtie betekent “geroosterde helling”, wat eigenlijk al aangeeft dat het microklimaat hier warm tot heet is. Overigens is de naam lichtelijk misleidend; het zijn meerdere hellingen die vooral op de rechteroever op het zuiden en zuidoosten gelegen zijn. Er zijn twee sub-gebieden; Côte Blonde in het zuiden met haar granieten en leisteen bodem. En Côte Brune in het noorden met donkere ijzerrijke schist bodem.

In de Côte Rôtie produceert men rode wijn van Syrah en soms geblend met Viognier (max 20%). Vaak is wijn geblend van druiven van Côte Blonde en Côte Brune. De druiven uit de Côte Blonde eerder rijpen, zijn lichter van kleur hebben minder tannine en accentueren rood fruit. Terwijl de Côte Brune juist diepgekleurde gestructureerde tanninerijke wijnen voortbrengt waar eerder zwart fruit in domineert. Er zijn 330ha aan wijngaarden, wat inclusief 73 officieel geregistreerde lieux-dits is, die 15.000 flessen wijn voortbrengen. Overigens druiven die staan aangeplant op het vlakkere land boven deze hellingen, komen op de markt onder de algemene appellatie Côte du Rhône.

Het grote verschil tussen een Côte Rôtie en een Hermitage is de expressieve neus, mede ondersteunt door de blend met Viognier. De beste wijnen hebben een complexe aroma van gebakken bacon, rood en zwart fruit, kirsch, mineralen, peper, specerijen een aarde tonen. De lange afdronk wordt gedragen door de zuren en de heerlijke concentratie van aroma’s. Over krachtige fabelachtige wijnen uit de noordelijke Rhône gesproken.

Volle vettige Condrieu

Dit is een appellatie waar uitsluitend witte wijn van Viognier wordt geproduceerd. Op de 200ha vind je zelfs enkele oude wijnstokken van meer dan 80 jaar oud! De wijn dient te rijpen in frans eiken vaten. Vaak is er schilcontact en malolactische omzetting. Gemiddeld rijpt de wijn 6 tot 9 maanden op hun bezinksel voor het bottelen. De wijn is vol en vettig, wat molliger en heeft een lagere zuurgraad. Een heerlijke klassieker ideaal voor bij visgerechten.

Chateau Grillet, een eenling in de regio

Net als Condrieu AOC, maakt men hier alleen witte wijn van Viognier. Echter er is maar één producent, Chateau Grillet die slechts 10.000 flessen op de markt zet. Het is tevens de eerste wijnproducent in de Rhône die wijn produceert, bottelt en verkoopt onder haar eigen naam. De wijngaard is 3.8ha, echter slechts 1.7ha staat aangeplant en is daarmee de kleinste appellatie van Frankrijk.

De wijn is dikker dan andere Viognier wijnen uit de regio en bevat meer mineraliteit en elegantie. Het fruit is net iets minder rijp dan bij Condrieu wijnen met tonen van witte perzik, een rokerige hint (afgegeven door vuurstenen bodem) en butterscotch.

Wanneer je een dikke portemonnee hebt en witte fabelachtige krachtige wijnen uit de noordelijke Rhône wilt proberen, is dit zeker een aanrader!

Saint Joseph

Saint Joseph (voorheen Vin de Mauves) geeft rode wijn van Syrah, geblend met Marsanne en Roussanne (max 10%). Maar ook witte wijn uitsluitend van Marsanne en/of Roussanne. Het omvat 1.370ha wijngaarden. Het kwaliteitsverschil binnen deze regio kan schrikbarend groot zijn. Dit is ingegeven door de wijngaarden die op de steile hellingen liggen en hoge kwaliteitswijnen levert (vergelijkbaar met die van de Côte Rôtie) ten opzichte van de wijn afkomstig van de glooiende heuvels. Een gevolg is natuurlijk dat de prijzen veel gunstiger zijn. Overigens zijn dit ook de wijnen die beter jong gedronken kan worden. De betere wijnen vind je naar het zuiden in deze regio, gelegen dicht bij Hermitage.

Probeer eens de biodynamische wijn van Chapoutier bij Gall; heerlijk rood fruit en bloemig met specerijen en laurierdrop.

Crozes Hermitage

Net als St Joseph een appellatie van rode wijn (waarbij de blend max 15% Marsanne en Rousanne mag zijn) en witte wijn. Met ruim 1.800ha aan wijngaarden die 76.000hl wijn opleveren is dit de grootste appellatie.

Crozes Hermitage ligt op een heuvel rondom Hermitage AOC en de wetgeving is hier minder streng. Vandaar dat de opbrengst ook vele malen hoger ligt. De regio wordt gedomineerd door coöperaties die de wijn op de markt zetten. De wijn varieert van simpel en toegankelijk tot fantastische Syrah’s.

De parels van de Hermitage

Op de linkeroever boven de stad Tain ligt Hermitage. Deze appellatie is niet gedomineerd door grote huizen, maar is gekenmerkt door kleinschalige familie domeinen. Samen met Côte Rôtie zijn dit de wijnen die van de hoogste kwaliteit genieten. Met slechts 134ha produceert men hier 4.700hl.

De rode wijn domineert met zo’n 68%. Deze wijn kan je rustig 5 tot 10 jaar weg leggen, dat heeft deze wijn echt nodig. Je wordt dan verwelkomt met een neus van bramen, zwarte bessen, zoethout, koffie en gedroogde kersen. Deze wijnen zijn niet goedkoop omdat ze continue internationaal hoge ogen gooien en zeer gewild zijn.

De witte wijn van Marsanne en Roussanne kent een volle body maar wordt pas gewaardeerd wanneer deze vele jaren op fles is weggelegd waardoor de aroma’s zich ten volle kan ontwikkelen.

Wat overigens minder bekend is, is dat in de Hermitage ook zoete wijn heeft volgens de relatief onbekende Vin de Paille methode (“wijn van stro”-methode). Volgens deze methode worden de hand geplukte druiventrossen op een bed van stro gelegd om in de zon te drogen. Ook dit is handmatig om te voorkomen dat druiventrossen geplet worden en dus bevattelijk voor rot. Wanneer, na ongeveer 3 weken, deze de juiste suiker concentratie bereikt hebben (350-400 gram per liter), worden de trossen geperst om vervolgens te weken voor 10 dagen. Vervolgens gaat de wijn fermenteren voor ongeveer zes maanden. Uiteindelijk kenmerken deze wijn zich door hun lage alcohol (8-9%) en een intense honing en steenfruit karakter.

De krachtigste en tanninerijke wijnen uit de Cornas

Uitsluitend rode wijn van Syrah en misschien wel de meest ondergewaardeerde regio. De wijn verbetert wanneer deze enkele jaren weg is gelegd. In de huidige consumptie maatschappij, waar men wijn zo spoedig mogelijk wilt drinken, heeft men niet altijd dit geduld.

In het noorden bestaat de bodem vooral uit graniet en kalksteen, terwijl in het zuiden de bodem meer graniet en zand vertoont. Het zijn rustieke, tannine rijke wijnen waar zwart fruit in domineert. De wijnen zijn niet goedkoop te noemen vanaf €25. Neem bijvoorbeeld Vidal-Fleury bij Gall.

Saint Péray

Misschien wel de meest eigenzinnige regio met slechts 103ha; hier komt mousserende wijn (40%) van Marsanne en Roussanne vandaan alsmede witte stille wijn (60%). De mousserende wijn is gemaakt volgens de méthode traditionelle. Deze wijnen zijn eigenlijk alleen in Frankrijk te vinden.

Producenten hebben een voorkeur voor Marsanne en Roussanne vanwege haar karakter van citrus, florale tonen en bijenwas ingepakt in een wijn met een uiterst goede zuurverhouding.

Krachtige fabelachtige wijnen

We hebben een tipje van de sluier opgelicht, maar bedenk de wijnen zijn hier niet goedkoop. Het is zeker de moeite waard om zelf de regio te verkennen en bedenk dat je mooie alternatieven voor prijs-kwaliteit in St Joseph en Crozes Hermitage kan vinden.

Een ander alternatief is het IGP Collines Rhodaniennes. Dit zijn wijnen van druiven uit de gehele noordelijke Rhône (en dus niet slechts uit één subregio). Maar geeft een mooi blik in wat voor prachtige wijnen deze regio voortbrengen.

Geplaatst op

Heerlijk en warme allemansvriend uit de zuidelijke Rhône

Voordat we Frankrijk gaan verlaten gaan we natuurlijk eerst nog de Rhône verkennen. De Rhône vallei is een lang, smal gebied dat zich uitstrekt langs de oevers van de gelijknamige rivier de Rhône. De streek begint net ten zuiden van de stad Lyon en eindigt 200km verderop bij Avignon. Het ligt ingeklemd tussen het Central Massif en de Alpen. Het is de op één na grootste wijnregio van Frankrijk. In totaal ligt in de Rhône bijna 68.000ha aan wijngaarden die 3 miljoen hl produceren. Overigens begint ook het aandeel organische wijnen aandeel te winnen. Nu zijn er 6.000ha aan wijngaarden die 100.000hl aan biologische wijn produceren. Hier vind je heerlijk warme en kruidige wijnen, een allemansvriend uit de zuidelijke Rhône.

 Dit gebied bestaat uit de Noordelijke Rhone (Rhône Septentrional) en Zuidelijke Rhône (Rhône méridional). Daar waar de noordelijke Rhône zich specialiseert in een aantal druivensoorten, kent de zuidelijke Rhône een veelvoud aan druiven variëteiten. Welkom in de zuidelijke Rhône.

Rhône en Bordeaux, overeenkomsten of verschillen?

Wat zijn de overeenkomsten tussen de zuidelijke Rhône en de Bordeaux? Beide gebieden hebben een lange lijst van AOC’s. De zuidelijke Rhône is het warme, rijke kruidige antwoord op de droge stringente wijnen uit Bordeaux. De wijnen zijn vaak hoog in alcohol, zoals je terug ziet in Chateauneuf -du-Pape.

De ligging

De zuidelijke Rhône begint bij Montelimar tot ten zuiden van Avignon en concentreert zich rondom de stad Orange. Eigenlijk ligt de zuidelijke Rhône half ingeklemd tussen Languedoc aan het westen en de Provence in het oosten. Het meest bekende gebied is natuurlijk Chateauneuf-Du-Pape gelegen op een mooi plateau.

heerlijk en warme allemansvriend uit de Zuidelijke Rhône
Bron: Winefolly

Het terroir

Er kan geen groter verschil zijn binnen één wijnregio. Daar waar de noordelijk Rhône gekenmerkt zijn door de steile hellingen, kent de zuidelijke Rhône juist lange vlaktes en glooiende hellingen. Het klimaat is overwegend mediterraans met lange warme zomers en milde winters. De wijngaarden zijn bedekt met grote keien (pebbles) die de hitte gedurende de dag absorberen. In de koele nachten wanneer de temperatuur goed kan dalen, geven deze de warmte weer af zodat de planten hiervan profiteren. De belangrijkste grondsoorten zijn klei-, rots-, kalk- en zandgronden.

Daarnaast waait ook hier de Mistral, 150 dagen per jaar. Bijkomend voordeel is dat hierdoor circulatie in de wijngaard ontstaat die nodig is om de vorst in het voorjaar dat tot in april kan voorkomen, kan beschermen.

Appellaties

Eigenlijk kan je de regio zien als een grote ui. De buitenste schil is de Vallée de Rhône. Waar je ook eigen appellaties tegenkomt zoals Côtes de Vivarais, Costières de Nîmes, Liberon. Vervolgens heb je de algemene appellatie is Côtes du Rhône AOC. Dit dekt zowel de noordelijke als zuidelijke Rhône.

Eén klasse hoger op de ladder staat Côtes du Rhône Villages AOC. Er is ongeveer 2.200ha aan wijngaarden waar rood, wit en rosé wijn geproduceerd worden. Hier vind je al heerlijk warme wijnen, echte allemansvriend uit de zuidelijke Rhône. Overigens voor rode en rosé wijnen geldt wijn wetgeving dat Grenache minimaal 50% aanwezig dient te zijn in de blend. En tevens voor Syrah en/of Mourvèdre 20%. De toegestane druivensoorten zijn naast deze drie Clairette, Marsanne, Rousanne Bouboulenc en Viognier.

De toegestane druivensoorten voor witte wijn zijn dezelfde als voor rode wijn, maar dan de witte variant. Het alcohol percentage voor de wijn is vastgesteld op 12%.

Vervolgens heb je 20 dorpen die hun naam mogen toevoegen aan de classificatie, zoals Côtes du Rhône Village Sablet AOC. Deze 20 dorpen hebben ongeveer 5..500ha aan wijngaarden. En het vastgestelde alcohol percentage is 12.5% voor rode wijn en 12% voor rosé en witte wijn. Deze liggen voornamelijk op de rechteroever.

Tenslotte heb je de cru’s. Er zijn in totaal 10 specifieke appellaties die een perfecte expressie van het terroir uitbeelden in hun wijn. Ook deze liggen allen op de rechteroever behalve Lirac en Tavel.

Vallée du Rhône

De gebieden in de Vallée du Rhône worden ook regelmatig met Jeunes Appellations aangeduid.

Grignan les Adhémar

Even ten zuiden van Montélimar ligt Grignan les Adhémar. Voorheen genaamd Coteaux du Tricastin. Maar hernoemd in 2010 om de associatie met de nabijgelegen kerncentrale te voorkomen. Hier vind je vier verschillende bodemsoorten die elk iets toevoegen aan de wijn. De onderlaag is over het algemeen klei en kalksteen. Met 1.300ha is het een redelijke appellatie dat bijna 50.000hl wijn produceert.  De rode en rosé wijnen zijn fris en fruitig met nadruk op rood fruit met een zachte tannine structuur. De witte wijnen hebben een nadruk van steen- en exotisch fruit en hebben zelden houtrijping ondervonden. Deze wijnen passen ideaal bij lokale gerechten als vleeswaren, zachte kazen en schaal- en schelpdieren (voor wit). Overigens is dit ook de plek waar je moet wezen voor truffels!

Côtes de Vivarais

Aan de overkant van de Rhône ligt Côtes de Vivarais. Hier zijn de bodems ondiep, met mergel en kalksteen. Grote hoeveelheden stenen verwarmen de grond vanaf het vroege voorjaar. Op 225ha wordt jaarlijks bijna 7.000hl wijn geproduceerd; zowel rood (80%), rosé (15%) als wit (5%). De rode wijn kenmerkt zich door het samenspel van rood fruit en kruidigheid. De wijn heeft vaak houtrijping gehad en kent een aangename lange afdronk.

Duché d’Uzès

Ten zuiden van Vivarais ligt Duché d’Uzès. Hier vind je lichte soepele wijnen. De geologie van het gebied toont een verscheidenheid aan formaties, waaronder zandsteen, mergel, kasseien, puin, alluvium en harde kalksteen. Deze herhalen zich in het landschap en geven de diversiteit aan bodems die Duché d’Uzès uniek maakt.

Met slechts 317ha produceert men hier bijna 10.000hl aan wijn, zowel rood (55%), rosé (15%) als wit (30%). Witte wijnen kunnen vol en weelderig zijn met rijp steenfruit en een klein nootje in de afdronk. Ideaal bij kipgerechten of kalfsvlees. Kijk bijvoorbeeld bij Gall, Mathilde Chapoutier Selection. De rode wijn is diep rood met een neus van kersen, cassis  en ander rood fruit. Heerlijk bij een barbecue of  stevige oude kazen.

Costières de Nîmes

Grenzend aan de Provence biedt Costières de Nîmes de overgang naar de Camargue. Hier vind je een grote verscheidenheid aan biologische wijnen, maar liefst 25% van de wijnen zijn biologisch. Het terroir bestaat grotendeels uit kiezelstenen die zijn afgezet door de rivieren Rhône en staan plaatselijk bekend als Grès. Deze absorberen de warmte in de zomer en versterkt door de zeebries vergroot dit de verschillen tussen dag- en nachttemperaturen, waardoor de versheid en zuiverheid van de druiven behouden blijft.

Met zo’n 2.850ha produceert men 155.000hl vooral rode en rosé wijn. Slechts 10% is witte wijn. De wijnen zijn jong op dronk met tonen van rood fruit en pruimen. Ze gaan erg goed bij gegrild vlees. De rosé zijn licht en delicaat met tonen van rood en gedroogd fruit.

Clairette de Belgarde

Hier hebben we de uitzondering in de regio. Daar waar in de gehele regio blends gebruikelijk zijn met de nadruk op rode wijn. Vinden we hier alleen witte wijn gemaakt van uitsluitend Clairette. Men heeft tot op heden nog niet de herkomst van de druivensoort kunnen vaststellen. Je kan dus eigenlijk wel zeggen dat wanneer je een glas Clairette de Belgarde drinkt, dat je de deur opent van een kleine geheime wijngaard waarbij je een unieke en uitzonderlijke wijn vindt! Over een heerlijk warme allemansvriend uit de zuidelijke Rhône gesproken.

Het terroir bestaat grotendeels uit ronde kiezelstenen. De bodems zijn rijk aan klei, terwijl de kiezelstenen voornamelijk uit vuursteen bestaan. Met maar 6ha aan wijngaard en 180hl productie is dit echt een zeldzaam pareltje. Clairette is een lastige druif omdat ze op het juiste moment geplukt moet worden en erg vatbaar is voor oxidatie. Maar wanneer de puzzel in elkaar valt krijg je uitzonderlijke wijn die vol en rijk is. Een neus van tropisch fruit en hazelnoten. Zijdezacht met een aangename lange minerale afdronk. Heerlijk bij ovengebakken vis.

Luberon

We steken de Rhône over naar de rechteroever. Hier vinden we Luberon en Ventoux. De wijngaarden van de Luberon liggen nabij het nationale park op 200 en 450 meter hoogte. Deze hoogte levert grote temperatuurverschillen tussen dag en nacht. Dat geeft de wijn haar frisheid. Hoewel alle drie de soorten wijn geproduceerd worden, staat Luberon echt bekend staat om haar rosé wijn (60%). Met haar 3.300ha produceert men hier 160.000hl wijn!

De familie Perrin is zeer bekend in de Rhône, zie ook de heerlijke Chateauneuf. Maar ook in Luberon zijn ze actief met een heerlijk duurzaam geproduceerde rosé. Deze heeft een gemiddelde body maar is bijzonder fris en fruitig. Heerlijk als aperitief of bij een bouillabaisse.

Ventoux

Overzien door de Mont Ventoux ligt de appellatie Ventoux AOC. De wijnen zijn redelijk gelijk aan die van Côtes du Rhône. In de wijngaarden wordt harmonieus met de natuur gewerkt. De rode Ventoux wijn zijn soepel en aromatisch en hebben een aroma dat varieert van fris rood fruit tot kruidig, leer en zoethout. Haar rosés zijn fris, kersen, frambozen en bloemen met een aangename afdronk. Terwijl de witte wijnen een hint van iris, acacia en citrusfruit hebben.

Côtes du Rhône

Dit is de algemene appellatie met zeer toegankelijke wijnen. Ongeveer 50% van alle Rhône wijnen zijn Côtes du Rhône AOC. Deze wijn is een blend van overwegend Grenache en Syrah met ongeveer 11% alcohol. Maar er mogen in totaal 21 verschillende druivensoorten gebruikt worden.

Côtes du Rhône Villages

Zoals vermeld, is de Villages de volgende op de trap. Deze zijn afkomstig uit 95 dorpen uit de regio. Ze zijn iets meer complex, lagere opbrengst en iets hogere alcohol (12%). Deze wijnen kunnen heel goed weggelegd worden voor een paar jaar. Het is daarom niet verwonderlijk dat het de rode wijn is die domineert (wel 95%!).

Rode wijn Boutinots les coteaux

Probeer eens de Boutinots. Dit mag dan een Côtes du Rhône Villages heten, maar is eigenlijk een blend van de crus uit Séguret, Sablet en Cairanne. Bramen sap zijn ondersteund door wat zoete tijm en rozemarijn, schoolvoorbeeld van Garrigue! Steranijs, vleugje kaneel. Dikke intense kwaliteit. Lekker wat zachte tannine passend bij de structuur. Beetje houtimpressie door zijn 22 maanden op vat. Fantastisch bij een rosbief van de green egg. Wijn kan prima nog een paar jaar in de kelder. Een heerlijk warme kruidige allemansvriend uit de zuidelijke Rhône. Neem hier contact met ons op voor een bestelling.

Côtes du Rhône Village met gemeentenaam

Zoals wel vaker gezien is in Frankrijk is de lobby vaak sterk. Zo ook hier. Naast de reguliere Côtes du Rhône Village is de lijst van Village wijnen die haar gemeentenaam mogen toevoegen reeds gegroeid naar een respectabele 22 gemeentes. En het ziet er naar uit dat dat aantal alleen nog zal groeien. Dat maakt het voor de consument uiteindelijk niet altijd makkelijker. Wat is eenmaal het verschil tussen de wijn uit het ene dorp en het andere? Vanzelfsprekend opent dit mogelijkheden voor de wijnmakers; onderscheidend vermogen vanuit marketing oogpunt en natuurlijk hogere prijzen.

De Cru wijngaarden

Dan komen we bij de Cru wijngaarden. Er zijn er negen gelegen in de zuidelijke Rhone. Deze hebben allen een zeer specifieke kenmerken.

Vinsorbes

De meest noordelijke cru-wijngaard is Vinsorbes op de rechteroever. Het terroir is gevarieerd en de bodem is bedekt met rode en bruine kiezels die de warmte goed absorberen en afgeven. De rode wijnen van vooral Grenache en Syrah zijn donkerrood van kleur met een complex harmonieus van specerijen. Wat interessant is dat de wijn uit deze zuidelijke Rhône opvallend veel van de noordelijke karakteristieken vertoont! Een intrigerende neus vol van bramen, blauwe bessen, olijven, chocolade en specerijen. Heerlijk bij rund en lamsvlees.

Rasteau

Het dorp Rasteau ligt op de top van een heuvel op 200 meter hoogte. De wijngaarden liggen op de zuidzijde van de heuvel en redelijk beschermd tegen de Mistral wind. De bruine kalkhoudende mergel bodem  en de rode zandsteen gronden geven de rode wijn een rijke smaak en balanceert tussen elegantie en een krachtige wijn. Met haar 940ha goed voor maar liefst 32.500hl wijn! Door de arme grond waar de wijngaarden op liggen, krijg je hoge kwaliteitswijnen van rijpe aardbeien, bramen, viooltjes en kaneel. De wijn is een goede match met vleesrijke gerechten als beef wellington of harde nootachtige kazen. Maar ook donkere chocolade doet het verrassend goed.

Cairanne

De 1.100ha grootte Cairanna omvat 880ha aan productiegebied. Het heeft drie verschillende gebieden die elk bijdragen aan het karakter van de complexe elegante wijnen. Ten westen van het dorp liggen zandgronden die zorgdragen voor verfijnde tannine. In het noorden liggen de belangrijkste terroirs van het gebied. Hier vind je kalksteen afgewisseld met vuursteen en mergel. De bodem ondersteunt het zwart fruit en kruidigheid. Geeft de wijn haar complexiteit en frisheid. Ten zuiden van het dorp vind je garrigue op een stenige alluviale bodem. De zonovergoten wijngaarden leveren genereuze wijnen op van rijp fruit en kruiden. Een heerlijke wijn bij Marokkaanse lam met abrikozen en amandelen.

Gigondas

Daar waar de eerder genoemde appellaties allemaal natuurlijk gevormd zijn, zijn de heuvels in Gigondas door mensen gevormd voor optimale blootstelling aan de zon. De grijze kalksteenbodems zorgen voor een unieke goed gestructureerde wijn die lang houdbaar zijn. De ontwikkelde wijn kenmerkt zich door aardse en truffeltonen. Terwijl de complexe rosé wijn tonen van rood fruit amandelen en kruiden geven.

Vacqueras

Vacqueras is een cru gebied waar zowel rood wit als rosé geproduceerd wordt. Maar rood heeft met 94% van de productie de overhand. Er is niet één soort wijn maar een veelvoud. Allen getypeerd door hun krachtigheid, volle karakter maar toch ook een frisheid en finesse.

Beaumes-de-Venise

De weelderige wijngaarden worden afgewisseld met olijfbomen. Je waant je bijna in Toscane! Een andere misleiding is dat Beaume de Venise niet op Venetië duidt, maar verwijst naar Comtat Venaissin wat onderdeel was van de pauselijke staten.

Interessant om te weten is dat Beaumes de Venise AOC alleen geldt voor rode wijn. Voor witte en rosé wijn geldt de appellatie Côtes de Rhône Beaumes-de-Venise AOC. De rode wijn is jong op dronk en kenmerkt zich door rood fruit en amandelen.

Chateauneuf-du-Pape

De meest bekende appellatie in de regio. Wie kent deze wijn niet, heerlijk warme kruidige wijnen die lang kunnen ouderen. De wijnen hebben minimaal 12.5% alcohol, maar 14% is ook niet vreemd. De karakteristieke flessen met het pauselijk wapen van Avignon; de twee sleutels van de Sint Pieter.

De rode wijnen hebben een intense kleurspiegel en een complex boeket van rood fruit, leder, anijs, zoethout en kruiden, lichtjes balsemiek. In de mond zijn ze rond en olieachtig. Ze hebben een brede soepele vorm en een lange afdronk. De complexiteit van de rode wijnen maakt ze een ideale partner voor heel wat gerechten en de meeste kazen. Ze raken op dronk rond hun vijfde jaar, maar bewaren 10 jaar en langer, naargelang het oogstjaar.

De witte wijnen hebben een lichtgele, zeer doorzichtige kleur en een boeket met bloemige nuances, druivenblad, kamperfoelie en narcis. In de mond geven ze het gevoel van evenwicht en van lang aanhoudende aromatische frisheid in de afdronk. De witte wijnen zijn uitmuntend als aperitief en met geroosterde vis.

Lirac

De enige twee appellaties op de linkeroever zijn Lirac en Tavel.  Onbekend maar zeker niet onbemind, Lirac is een kleine parel. Gelegen op een kalkstenen plateau levert het toch andere wijnen op dan de grote broer Chateauneuf. Hier vind je net iets meer witte wijnen (10%) en de rode wijnen kennen een grotere variëteit aan druivensoorten met minder nadruk op Grenache. Beide wijnen zijn net iets frisser en lichtvoetiger dan die uit Chateauneuf. Zeker een aanrader om eens te proeven!

Tavel

De laatste cru komt uit Tavel. Dit is de meest zuidelijk gelegen cru en produceert uitsluitend rosé wijnen. Deze rosés zijn zonder twijfel complex, hebben een volle body en zijn zeer aromatisch. Het is één van die zeldzame wijnen die passen bij alle gangen van voorgerecht tot nagerecht!

Vin Doux Naturels

Tenslotte vind je hier ook zoete wijnen, de Vin Doux Naturels. Die worden slechts in twee regio’s geproduceerd.

Muscat Beaumes de Venise

De welbekende versterkte zoete wijn gemaakt van Muscat à Petit Grains druiven. De wijngaarden liggen op de gemaakte terrassen van de steile hellingen langs de rivier. De bodem bestaat uit de zanderige klei “Terres Blondes” dat al meer dan vijftien miljoen jaar oud is. Met ruim 300ha aan wijngaarden produceert men zo’n 5.500hl versterkte wijn.

De wijnen hebben een gouden kleurspiegel die soms lichtjes naar roze zweemt. Het is een zeer geparfumeerde wijn die herinnert aan bloemen en citrusvruchten, en met enkele exotische toetsen zoals lychee. Hij geeft veel zachtheid in de mond en heeft een lange afdronk. Hij wordt geapprecieerd als aperitief, doch wordt ook gedronken bij meloen. De muscat gaat goed samen met gerookte zalm, een in de pan gebakken lapje foie gras, sommige schimmelkazen en met vruchtendesserts. Hij moet jong en koel gedronken worden om zijn echte frisheid te ervaren, maar hij kan ook een hele tijd bewaren.

Rasteau

Hier komen VDN van Grenache vandaan die reeds honderden jaren geproduceerd worden. De wijnen zijn zeer bijzonder, afkomstig van 50-80 jaar oude Grenache stokken die op steenachtige bodem staan. Omdat men niet meer dan één fles per druivenrank produceert, kan je je voorstellen dat de wijn bijzonder krachtig is. De druiven zijn met de hand geplukt.

Rasteau Doré is gemaakt volgens de saignée-methode, net als een rosé. Het vertoont een zachte amberkleur met aroma’s van gedroogd fruit en noten, abrikoos en honing. Het blijft tot wel acht jaar goed.

Voor Rasteau red VDN worden de druiven geplet en gemacereerd in tanks. Daardoor ontwikkelt de wijn aroma’s van gekookte pruimen en warme kruiden, die na verloop van tijd zachter worden tot een “rancio” madeirized wijn. Hij kan tot tien jaar worden gerijpt en ontwikkelt nootachtige, fruitige aroma’s naast geuren van gebrande koffie.

Conclusie

Het is een bijzonder uitgebreid gebied met veel keus. Ik kan mij voorstellen dat de consument aardig de weg begint kwijt te raken. En het ziet er naar uit dat dat niet beter gaat worden, gelet op de sterke lobby om nog meer appellaties te creëren! Maar toch is het de moeite waard om rustig te gaan verdiepen. Chateauneuf is natuurlijk de meest bekende en gangbare regio. Maar eeen Vacqueras of Lirac doen zeker niet onder! De VDN zijn zeer bijzonder en een goed alternatief voor de dure dessertwijn uit Bordeaux.

Neem eens een glas en ga er voor zitten, laat die heerlijk warme kruidige allemansvriend uit de zuidelijke Rhône over je heen komen en je verrassen!

Geplaatst op

Een streling voor de tong met spetterende frisse rosé wijn

We mogen dan heel mooie weken gehad hebben, maar die lijken al weer ver achter ons te liggen. Toch schijnt het zomer te zijn. En zomer wordt eenmaal geassocieerd met spetterende frisse rosé wijn die een streling voor de tong is. De regio waar eenmaal de meeste rosé vandaan is de Provence.

Met een glas rosé in de hand, kan je genieten van de warmte die de druif heeft ervaren maar toch ook de frisheid die de ongerepte natuur biedt.

Toch biedt de Provence meer dan alleen rosé wijn. Laten we daar eens verder in duiken!

Geschiedenis

Er is bewijs dat de wijnbouw in deze geschiedenis minstens 2.600 jaar terug gaat, naar de tijd dat de Phocaean Grieken Marseille (Massalia) hebben opgebouwd (600 BC). Zij introduceerden de druivenplant. Vier eeuwen later kwamen de Romeinen. De Provence is de eerste Romeinse provincie buiten Italië, ze noemde het ook vaak “provincia nostra” ofwel “onze provincie”. De Romeinen begonnen met het cultiveren van druiven. En brachten de druivenstokken overal waar ze naartoe gingen. Ongeacht de cultuur die heerste, wijn heeft altijd een prominente rol gespeeld in deze regio.

In de Middeleeuwen (5e tot 12e eeuw) gaf een boost aan de wijn productie. De lokale kloosters begonnen wijn te produceren; zoals in Marseille St Victor, St Honorat op de Lérins eilanden voor de kust van Cannes of de abdij van Thonoret ten westen van Fréjus. In de 14e eeuw begon ook de Franse adel wijngaarden aan te kopen in de Provence, en de moderne wijnbereiding was geboren.

Net als zoveel wijnstreken, heeft de phylloxera plaag ook in de Provence nagenoeg de gehele wijngaarden weg gevaagd. Carignan wijnstokken werden geënt op amerikaanse wortelstokken die wel resistent zijn tegen de druifluis. Carignan geeft een hoge opbrengst maar over het algemeen een lagere kwaliteit. Volume was de focus.

Meegaande trend wint van inheemse rassen

Tegenwoordig is het vooral Mourvèdre dat staat aangeplant voor de rosé wijnen, vaak gemengd met Grenache en Cinsault. Tevens zie je een stijging van Cabernet Sauvignon en Syrah, maar dit moet je zien als populariteit vanwege globalisering en internationale smaken. Hierdoor verliest de Carignan, maar ook de meer inheemse rassen als Braquet, Calitor , Folle en Tibouren.

Voor witte wijnen zijn vooral Bourboulenc, Clairette, Grenache Blanc, Marsanne en Viognier belangrijk. Maar ook druivenrassen als Chardonnay, Sauvignon Blanc, Sémillon, Rolle en Ugni Blanc.

Het klimaat en bodemopbouw

De Provence ligt daar waar Languedoc ophoudt en strekt zich langs de Middellandse Zee uit tot aan Nice. Ten noorden ligt de Rhône met Chateauneuf du Pape.

Niet verbazingwekkend kent de Provence een mediterraans klimaat. Milde winters volgen op zeer warme zomers met weinig regenval. Met de meer dan 3.000 zonuren per jaar, is zonneschijn in overvloed en tevens een risico.   Deze hoeveelheid zonuren is 2x meer dan druiven nodig hebben om te rijpen, met als gevolg dat je wijnen krijgt die overrijp fruit of jam tonen kennen. Iets wat je niet wilt in fruitige verfrissende wijnen. Gelukkig koelt het af naar aangenamere temperaturen in de avond en nacht. Ook zonnebrand is een vanzelfsprekend risico. De Mistral kan de druiven afkoelen van de hitte en snel drogen na regen, zodat er minder risico op rot is. Maar kan ook de wijngaard beschadigen wanneer de druivenstokken niet goed geleid zijn of niet goed beschermd wordt door landvormen. Vandaar dat de meeste wijngaarden op zuidelijke hellingen staan. Vroegrijpe druivensoorten zullen daarentegen eerder op de noordelijke hellingen staan.

De geologie is ook divers. In het westen, tegen de Languedoc aan, overheerst kalksteen. Hier lag vroeger een ondiepe warme zee. Meer naar het oosten vind je meer graniet met hier en daar vulkanisch gesteente. Overal in de Provence groeien harsachtige planten als rozemarijn, jeneverbes, tijm en lavendel. Wanneer deze struiken op kalksteen of klei groeien, zijn deze Garrigue genoemd. Wanneer op leisteen heet het Maquis. Men zegt dat deze specifieke bodemsoort het karakter van de wijn beïnvloedt. Overigens verder landinwaarts kom je meer klei en zandsteen tegen.

Het classificatie systeem

Provence

De Provence kent globaal drie grote gebieden; de Côtes de Provence waar ruim 73% van de wijnen vandaan komen, Côteaux d’Aix en Provence welke aan de westzijde ligt en Côteaux Varois welke tussen de twee eerder genoemde appellaties ligt. D’Aix en Provence en Varois produceren 17% respectievelijk 10% van de wijnen uit de Provence. Deze drie regios produceren in totaal 1.4 miljoen hl, waarbij 89% rosé is en 7% rood en resterende 4% witte wijn.

De Provence heeft, net als in Bordeaux, een classificatie systeem voor landgoederen. De oorsprong gaat terug naar 1895 toen een aantal eigenaren van landgoederen in de Var zich realiseerden dat commerciële samenwerking hun beter zou positioneren. Een commissie heeft uiteindelijk in 1947 23 landgoederen aangewezen op basis van terroir, hun kennis en bekendheid en aangemeld bij het INAO. Voorwaarden voor deze cru-classificatie is dat de landgoederen alle drie de wijnen dient te produceren (rood, wit en rosé), een constante kwaliteit en authenticiteit van de vinificatie en het bewaren te behouden en tenslotte dient de wijn op het domein gebotteld te worden. Er zijn slechts 18 domeinen die deze classificatie toegekend hebben gekregen.

AOC Côtes de Provence

Hier komt de bulk van de wijn vandaan. Zoals reeds aangegeven, ruim 73% van alle Provence wijn komt hier vandaan. De regio omvat 20.100ha aan wijnbouwgebied die gezamenlijk bijna 1 miljoen hl wijn produceren.

Rosé wijn UP Rosé

Ultimate Provence

Een blend van Grenache, Cinsault, Syrah en de witte druif Rolle. De wijngaard is gelegen op opdiepe grond van zandsteen, voorzien van compost van de eikenbladeren uit het aangelegen bos. De mooi roze wijn heeft een stuivende neus van rood fruit met een hint van kaneel. Eenmaal in de mond bespeur je de witte peper die zo karakteriserend is voor Syrah. Terwijl de Rolle een verfrissende zuurgraad en vol mondgevoel geeft. Dit zorgt voor de aangenaam lange afdronk van deze wijn. Kortom deze spetterende frisse rosé wijn is een streling voor de tong.

Nu verkrijgbaar voor slechts € 16.95

Er zijn een vijftal dorpen die hun eigen plaatsnaam appellatie mogen dragen vanwege hun uitgesproken karakteristiek. Dat zijn Côtes de Provence Sainte-Victoire, Côtes de Provence La Lande, Côtes de Provence Fréjus en Côtes de Provence Pierrefeu. De Côtes de Provence Notre-Dame des Anges is in 2019 verheven in haar eigen appellatie.

Côtes de Provence Sainte Victoire

Uit Sainte-Victoire komen mooi rode en rosé wijnen van zeer arme grond. Syrah, Grenache en Cinsault zijn de meest voorkomende druivenrassen die dan ook robuuste en elegante wijnen weten voort te brengen.

Côtes de Provence Fréjus

Fréjus is misschien wel de meest bijzondere regio. Hier vind je een drietal verschillende bodemsoorten; rode grond als resultaat van de zand-klei-verandering van zandsteen en pelites uit de Perm-periode; een plateau van steenachtige rode, zanderige klei en zandgrond afkomstig van het gesteenten van het Massif des Maures. De zeewind geeft de nodige verkoeling voor de druiven. Hier heb je rode wijnen van GSM en rosé van de inheemse Tibouren en GSM.

Côtes de Provence La Lande

In La Lande, direct gelegen aan de kust, kent een viertal bodemtypes. Echter deze hebben allemaal gehard leisteen als gelijke noemer. Hier vinden we rode wijn van GSM, rosé van Grenache en Cinsault en witte wijn van Rolle. Rolle is een druif die van origine voorkomt in de Provence, rijpt laat en heeft een warm klimaat nodig. Ideaal dus!. De wijn heeft een boeket van citrusfruit, peer, venkel en amandelen. Het heeft een prettige vettigheid, mooi balans en een aangename structuur.

Côtes de Provence Pierrefeu

Ten westen van La Lande ligt Pierrefeu. Toch is de bodem opbouw anders, hier vind je een drietal verschillen; het rode zandachtige klei, stenige bodem van de vlaktes en rood-bruine leemachtige kleigrond. Hier heb je rode wijn van overwegend GSM en rosé van Cinsault, Grenache en Syrah.

Côtes de Provence Notre Dame des Anges

Ten noordwesten van Fréjus ligt de appellatie van Notre-Dame des Anges. Deze regio is pas in augustus 2019 tot appellatie verheven en omvat 10 dorpen en 273ha. Hier komt rode wijn en rosé vandaan.

Côteaux d’Aix en Provence

Met haar 20.000ha is Côteaux d’Aix en Provence geen kleine speler met ruim 200.000hl. Vanzelfsprekend geldt ook hier dat ruim 80% rosé wijnen zijn. Hier is gemiddeld net iets minder zonuren, maar toch nog zo’n 2.900 uur per jaar. De bodem bestaat vooral uit klei en kalksteen met kiezels, zandbodems en op de terrassen van de Arc en Durance vooral klei en leemzand met kiezelstenen. De overheersende druivenrassen zijn vanzelfsprekend GSM, Cinsault en Counoise. Deze laatste kenmerkt zich door een subtiele toon van chocolade en leer toe te voegen. Ook vind je hier witte wijn van vooral Rolle.

Côteaux Varois

De wijngaarden van de Côteaux Varois liggen dus tussen die van Aix en Provence en Provence in. Hier ligt een kalkrijk bassin en nauwe valleien. Hier ligt ongeveer 20.000ha aan wijngaarden die gezamenlijk een klein 130.000hl wijn produceren, of te wel 17 miljoen flessen. Vanzelfsprekend overheerst rosé met 90% van de productie. De wijngaarden liggen hier tussen de 350m en 550m hoogte. Als vuistregel kan je stellen dat bij elke 100 meter hoogte het 1 graad Celcius afkoelt. Dit is natuurlijk heel relevant voor de druiven die baat hebben bij koelte om de zuren te behouden. Doordat de regio omsloten is door bergketens, is hier een meer continentaal klimaat. De vaak zeer milde herfst en lente worden afgewisseld met soms verzengende zomers en zeer koude, strenge winters die meer uitgesproken zijn dan in de rest van de regio.

Het terroir van de Coteaux Varois en Provence dankt een groot deel van zijn karakter aan zijn geologie: een reeks van gevouwen kalksteen en kalkhoudende klei die van oost naar west strekt, afgewisseld met zones van fijn grind en vuursteen.

Ook hier geldt dat voor rode en rosé wijn de belangrijkste druivenrassen Cinsault (voor de frisheid en fruitige touch), Grenache (welke volheid en kracht bijdraagt), Syrah (geeft de mooi kleur en tannine structuur) en Mourvèdre (levert de kruidigheid) worden gebruikt.

Terwijl voor witte wijn de druiven keuze groter is; Clairette, Grenache Blanc, Ugni Blanc, Rolle en Sémillon.

Een streling voor de tong met spetterende frisse rosé wijn

Estandon Gris des Seigneurs – Vin de Pays de Var

Een mooie zomerse rosé van Grenache en Cinsault is ideaal als aperitief of bij de lunch. Droog en fris met een toon van mineralen (vanwege de kalkhoudende bodem!). De wijn heeft een uitgesproken geur en smaak van rood fruit, naast iets van grapefruit en kruidigheid.

Het is dé rosé voor een warme (na)middag om lekker gekoeld te drinken. En past heel goed bij salade, geitenkaas of zalmrolletjes.

Nu verkrijgbaar voor slechts € 6.95

Overige regio’s

Dan zijn er nog een aantal kleinere regio’s die zich echt specialiseren. Dat zijn Bandol, Bellet, Cassis, Palette, Coteaux Pierrevert en Les Baux de Provence.

AOC Bandol

Tussen de Middellandse Zee en Côtes de Provence, rondom het stadje Bandol ligt de gelijknamige AOC Bandol. Ze ligt als een amfitheater waarbij de wijngaarden op terrassen aangeplant zijn. Met haar 1.600ha voorziet ze in de behoefte van zowel rood, rosé als witte wijn. Deze laatste is echter bijzonder zeldzaam.

De rode wijn is hier de koning. Gemaakt van vooral Mourvèdre (50% tot wel 95% van de blend), vermengd met Grenache en Cinsault. Hierbij voegt Grenache gulheid aan de wijn toe terwijl Cinsault de finesse verstrekt. De rode wijn kenmerkt zich door Havanna, leer, gedragen door bloesem en mineraliteit. Een jeugdige wijn onthult aroma’s van zoethout en zwart fruit . Wanneer het oudert, ontwikkelt zich jamachtig smaak, Morello kersen, leer, truffel en dergelijke. De minimaal 18 maanden houtrijping draagt bij aan het integreren van de tannine. Deze wijn kan rustig 20 jaar liggen.

De rosé wijnen zijn betoverend, met hun rondheid en genereuze kenmerken zijn ze anders dan de andere rosé wijnen uit de streek. De vaak zalmkleurig met een oranje zweem steekt af bij de meer bleke Provence rosé wijnen. Hier moet je geen fris rood fruit verwachten, maar eerder sinaasappelschil, kweepeer en zoethout. Wanneer de wijn wat zuurstof heeft gehad, bespeur je ook steenfruit.

De witte wijn heeft een basis van Clairette, Ugni Blanc, en Bourboulenc. Met kenmerken van witte bloesem, citrusfruit en exotisch fruit.

AOC Bellet

Bellet is de outsider, het is een kleine appellatie even ten noorden van Nice. Met haar 60ha kan je eigenlijk wel zeggen dat het de urban wijn van Nice is. Een andere opvallendheid is dat rosé hier de minst dominante wijn is met slechts 23% (rood 40% en wit 37%). De wijngaarden liggen op de heuvels aan beide zijden van de rivier Var en hebben een vergelijkbare bodemsamenstelling. De bodem is sedimentair, kiezelstenen met de ronde galets en fijn zand samengeperst tot een rots genaamd poudingue met strepen van klei (argileuses).

De belangrijkste (witte) druivensoort is Rolle (ook bekend in Italië als Vermentino). In de neus geeft deze voornamelijk florale aroma’s zoals jasmijn, gecombineerd met de frisse toetsen van citrus. De vaak toegepaste houtlagering is mooi aanwezig in de smaak en wordt ondersteund door een aromatische frisheid. Ook hier komen de florale en citrus aroma’s zeker terug. Licht bitter en vegetaal in de complexe, lange afdronk.

De twee belangrijkste variëteiten die worden gebruikt in de rode en roséwijnen van Bellet, Braquet en Fuella Nera, hebben ook een uitgesproken Italiaanse toon. Braquet wordt door sommigen beschouwd als dezelfde variëteit als Brachetto, een druif die veel voorkomt in Piemonte, terwijl Fuella Nera eigenlijk Folle Noire is, vermomd onder een Italiaans synoniem.

AOC Cassis

Even ten westen van Bandol ligt AOC Cassis. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, komt de Crème de Cassis hier niet vandaan. Dat is een likeur uit de Bourgogne. Hier ligt 200ha aan wijngaarden en zijn er slechts 12 wijnproducenten. Hier vind je kruidige witte wijnen met een volle body, waarbij Clairette en Marsanne de boventoon voeren. Ook rode en rosé wijnen van Mourvèdre, Cinsault en Grenache zijn hier te vinden. Maar die worden snel overschaduwd door de wijnen uit de Bandol.

AOC Palette

Palette is danwel de kleinste appellatie met slechts 43ha. Deze is gedomineerd door Château Simone, die ongeveer de helft van de wijngaarden in bezit heeft. De bodem is exceptioneel;  kalksteen domineert de heuvels van Palette. Dit maakt de wijnen zo bijzonder ten opzichte van andere wijnen uit de Provence. Verder is hier een uitzonderlijk groot aantal druivenrassen toegestaan, wel 16 voor witte wijn en 15 voor rode wijn. En dat op zo een kleine appellatie.

AOC Côteaux de Pierrevert

Het onbekende Côteaux de Pierrevert ligt ten noordoosten van de AOC Lubéron uit de Rhône en omvat ongeveer 350ha. Er zijn slechts 35 producenten. De rode en rosé wijnen zijn afkomstig van Syrah, Grenache, Cinsault en Mourvèdre. De witte wijnen daarentegen van Grenache Blanc en Rolle (tesamen minimaal 50%), Clairette, Marsanne, Picpoul, Roussanne en Ugni Blanc. De wijnen zijn overwegend licht. Je zal deze wijnen ook niet snel buiten haar eigen regio vinden.

AOC Les Baux de Provence

Het gelijknamige dorpje ligt op een heuveltop in de Alpilles heuvels van de Provence. Hier komen hoog kwaliteit wijnen vandaan van vooral Grenache, Syrah en Mourvèdre. De klassieke wijn is diepdonker van kleur met een neus van berg kruiden, olijven, viooltjes en zongestoofde bramen.

Sinds 2005 zijn ook witte wijnen toegestaan van voornamelijk Grenache Blanc, Clairette en Rolle.

Het is tevens de eerste AOC waar alleen biodynamische wijnbouw is toegestaan!

Slot

Ja de Provence is meer dan alleen rosé, maar laat nu toch meer dan 90% rosé zijn. En daar mogen we vanzelfsprekend ook niet over klagen. De rosé wijn hier kent een spetterende, frisse tinteling waarbij fruit de boventoon voert dat een streling voor de tong is. Voor de rode of witte wijn zal je buiten de Provence echt naar moeten zoeken. En daar willen wij vanzelfsprekend behulpzaam zijn. Maar ook deze wijnen kenmerken zich door hun volheid, fruitigheid en kruidigheid. Door de blend met tanninerijke druiven zijn dit ook vaak wijnen die je langer kan wegleggen.

Ik zou zeggen, hef het glas op een mooie zomer en ga genieten met deze heerlijke wijnen!

Geplaatst op

Bulk en magnifieke wijn uit de Languedoc

Nadat we vorige week zijn begonnen met Languedoc-Roussillon, waarbij we ingegaan zijn op Roussillon als regio, waar men gezamenlijk zo’n 250.000hl wijn produceert, gaan we nu kijken naar Languedoc. Languedoc is een omvangrijke regio waar veel bulk wijn vandaan komt, maar wanneer je zoekt is er ook magnifieke wijn.

De Languedoc strekt zich uit even ten noorden van Perpignan, waar Roussillon ophoudt, tot aan Nîmes. Het strekt uit over drie departementen; Aude, Herault en Gard. Het ligt mooi gestrekt langs de kust van de Middellandse Zee. Het omvat ongeveer 250.000ha en is daarmee ’s werelds grootste wijnbouwgebied. Het klimaat is heel divers maar mediterraans; heet en zonnig. Ook hier geldt dat de wind erg bepalend is, of het nu over de Corbières komt of het de Mistral is, dit geeft de verkoeling waar de druiven naar snakken. Ook is er een ruim aanbod aan terroir. Dit maakt het dat de wijnen in de Languedoc heel verschillend kunnen zijn.

Bulk en magnifieke wijn uit de Languedoc

De Languedoc samengevat in cijfers

In 2019 produceerde men 14 miljoen hl aan wijn, het is duidelijk dat het hier om volume gaat. De regio produceert 5% van de wereldwijde wijnen. Volume hier is groter dan volume in landen als Chili, Australië of Zuid Afrika! Tevens één op de drie wijnen uit Frankrijk komt uit de Languedoc. Dat zijn toch nogal indrukwekkende cijfers. Bulk wijn is wat de klok slaat in de Languedoc, maar ga eens uit proberen en je zal magnifieke wijn tegenkomen. Rode wijnen zijn hier veruit dominant, maar liefst 75% van de wijn is rood. Daarnaast is 15% rosé en 10% witte wijn.

Het is om deze reden niet verrassend om een ruim aanbod aan IGP en AOC wijnen te zien. Naast de regionale Languedoc AOC, zijn er 11 Languedoc IGP gebieden en 18 AOC regio’s. Daarnaast, net als in Roussillon produceert men hier mousserende wijn en Vin Doux Naturels. Net als in Roussillon, is ook Languedoc bezig met een kwaliteit inhaalslag.

De belangrijkste IGP in zuid Frankrijk

Zoals aangegeven, kent de regio naast 18 AOC (Appellation d’Origine Controllée) ook een drietal IGPS (Indication Géographique Protégée). Deze IGP staat in kwaliteit tussen een AOC en de landwijn (Vin de France) in. In het gebied Languedoc-Roussillon zijn drie welbekende IGP’s IGP Sud de France produceert ongeveer 1.9 miljoen hl wijn, wat overigens ook een verzamelnaam is voor een respectabele 13tal andere IGP’s is, zoals IGP Cité de Carcassonne of IGP Côtes de Thau. De AOC Languedoc zelf produceert ongeveer 1.4 miljoen hl. Een andere algemene appellatie is IGP Pays d’Oc met haar 4 miljoen hl. En is eigenlijk een vreemde eend in het hele classificatiesysteem. Het is namelijk de enige  classificatie dat zonder specifieke geografische herkomst. Overigens “onze” Ilja Gort produceert hier zijn La Tulipe wijnen!

Witte wijn Bertholets Viognier


Paul Alberts Les Bertholets Viognier

Mooie goudgele kleur. Aan de viscositeit zie je al dat het een volle ronde wijn is. Rijk aan perzik en abrikoos met een lichte hint van kokos. Houtrijping is subtiel geïntegreerd. De wijn heeft een mooi balans tussen vettigheid, fruit en houtrijping. Zuren geven een verfrissende toon. Afdronk is bijzonder aangenaam en lang.

Nu verkrijgbaar voor € 8.95.

De algemene appellatie Languedoc AOC

Wijnen met deze appellatie zijn gemaakt van druiven die uit het hele gebied kunnen komen. Daardoor kan het zijn dat Syrah van een terroir van schist afkomstig is, Grenache van zandvlakten en Mourvèdre van een kiezelbodem. Daardoor krijg je een wijn die het terroir minder specifiek benadrukt. De toegestane druiven zijn dus de bovengenoemde drie rode rassen en aangevuld met Cinsault en Carignan voor rode wijn. Voor witte wijn gebruikt men druiven van Grenache, Clairette, Bourboulenc, Piquepool, Roussanne, Marsanne, Rolle en Viognier.

De belangrijkste kwaliteit regio’s zijn van oost naar west Sommieres, Pic Saint-Loup, Gres de Montpellier, Terrasses du Larzac, Pezenas en La Clape. Omdat er zo veel verschillende appellaties zijn, wil ik eigenlijk een aantal bespreken.

AOC Clairette du Languedoc

Deze pik er uit omdat deze druif eigenlijk vooral in zuid Frankrijk voorkomt. Daar waar in de 20e eeuw nog 15.000ha stond aangepland, is dat nu slechts 2.500ha. Ze dankt haar naam waarschijnlijk aan de haartjes aan de onderkant van het blad waardoor deze een helder (clair) uiterlijk krijgen.

De regio kenmerkt zich door de terrassen aan de rivier Herault. De bodem bestaat uit kwarts, vuursteen en kalksteen, vermengd met kleiachtige zandbodem. Hier komt alleen Clairette voor. Deze druiven worden handgeplukt, kennen een lichte schilweking en ondergaan gisting op temperatuur gecontroleerde RVS tanks.

De wijn varrieert van licht en verfrissend tot rijke zoete rancio stijl. Deze zoete wijnen rijpen 3 jaar voordat deze op de markt komen.

AOC Corbières

Deze wijnen zie je regelmatig in Nederland. Het is een belangrijke regio voor Languedoc-Roussillon en produceren grote hoeveelheden rode en rosé wijnen (samen 97%), naast een beperkte hoeveelheid witte wijn. De rode wijnen zijn rijke kruidachtige wijnen van een blend van GSM (Grenache Syrah, Mourvèdre). De totale productie komt uit op zo’n 300.000hl in 2019.

Het gebied kent een veelzijdig bodemopbouw; het grootste deel is een mengsel van klei en zand met variaties naargelang het land: rode zandsteen in Boutenac, steenachtige terrassen in Lezignan, grijze kalkhoudende klei in Queribus en Servies, leisteen in de hogere zones van de Corbieres en koraalkalksteen aan de rand van de Middellandse Zee. Omdat er zoveel terroir verscheidenheid is, zijn er 11 plaatsen hun naam mogen toevoegen zoals AOC Corbières-Queribus. AOC Corbières-Boutenac heeft zelfs zijn eigen classificatie gekregen!

AOC Limoux

Ten oosten van Corbières en ten zuiden van Carcassonne ligt AOC Limoux. Hoewel deze regio meer bekend is van haar Crémant de Limoux, komen hier ook rode wijnen en stille witte wijnen vandaan. De rode wijnen zijn blends van tenminste drie druivenvariëteiten. Merlot is dominant (50% van alle blends). Daarnaast mag gebruik gemaakt worden van Cabernet Sauvignon of Franc, Malbec, Grenache en Syrah. De wijnen zijn vaak lichter van kleur en body dan de evenknie uit de regio. De oorzaak hierin is dat de wijngaarden op grotere hoogtes liggen en dus in koelere temperaturen groeien.

Voor de witte wijn zijn Chardonnay en Chenin Blanc toegestaan naast de traditioneel groeiende Mauzac. Deze laatste dient minimaal 15% aanwezig te zijn in de Limoux blanc blend. Saillant detail is dat de Chardonnay stokken hier één van de oudste zijn in zuid Frankrijk. Echter 100% Chardonnay wijn is gelabeld IPG Pays d’Oc omdat dit onder AOC Limoux niet is toegestaan.

AOC Picpoul de Pinet

Net als Clairette, kenmerkt deze regio zich ook door te richten op één druivensoort; Picpoul Blanc. De wijnen van deze druif hebben aroma’s van bloemen en citrusfruit, zijn levendig in de mond en gaan heerlijk samen met de schelpen en oesters van Bouzigues. Het hete Mediterraanse klimaat geeft de ideale omstandigheden voor Picpoul om haar fenolische rijpheid te behalen. En de maritieme invloeden dragen bij aan een mooie zuurgraad. Er valt hier bijzonder weinig regen

Afsluitend woord

Languedoc, zeker de regio waar omvangrijke bulk wijn vandaan komt, maar je kan er ook magnifieke wijnen vinden. We hebben een tipje van de sluier opgeligt, maar er is nog zoveel meer te schrijven over deze regio, rode wijn domineert en dan vooral de Rhone blend van Grenache Syrah en Mourvèdre. Toch vind je hier ook andere wijnen tot de Bordeaux blend in Limoux aan toe. Hoewel je toch ook rosé, witte wijn en zelfs mousserende wijn hier vindt, is dit toch een heel stuk minimalistischer. Echter dat wilt niet zeggen dat deze minder goed zijn. Je hebt hier heel spannende mousserende wijnen en stille witte wijnen als Picpoul, Marsanne en Roussanne leveren heel verrassende wijnen. Wat je mogelijk niet snel verwacht zijn de dessertwijnen uit deze regio van de Muscat druif.

Gelet op het warme klimaat zijn de wijnen overwegend voller van textuur en rijper fruit. Echter wanneer de druiven op iets van hoogte staan, krijg je al snel een ander pallet. Daardoor is het een regio met een zeer wijd inzetbare wijn-spijs combinaties!

Geplaatst op

Het volume monster uit Zuid Frankrijk

Zuid Frankrijk staat ook bekend als de regio waar de grote producties tegen lage kwaliteitswijnen vandaan komen, ofwel het volume monster. De meeste tafelwijnen, Vin de France, komen uit deze regio en het zal je niet verwonderen dat het tevens de grootste regio is van Frankrijk.

Volume monster Zuid Frankrijk

De regio verbindt de Pyreneeën en de Italiaanse alpen. Je kan dit grofweg in drie regio’s indelen; Provence ten oosten van de Rhône, de Languedoc en Roussillon in het westen. Het ligt parallel aan de Middellandse Zee. Hierdoor is het klimaat warm met veel zonuren en hoge temperaturen. Tevens zijn er zachte winters en beperkte regenval vooral tijdens het groei seizoen. Hierdoor leent de regio zich uitermate voor de groei van druiven. Wind speelt hier een grote rol. Koele noordelijke wind verlaagt de temperaturen in vooral het westelijke en oostelijke uiteinde van de regio. De Mistral heeft impact op de Rhône vallei (ingeklemd tussen Alpen en Central Massif) terwijl de Tramontane de regio tussen het Central Massif en Pyreneeën beïnvloedt. Wanneer de wind naar het zuiden draait, hebben vooral de kustgebieden te lijden onder de hete verschroeiende lucht.

Ontwikkelingen in Roussillon

Het is echter ook een regio van grote veranderingen. Ze ontwikkelt zich om de diversiteit van de onderliggende regio’s te kunnen benadrukken. Zo waren de oude Grenache wijnstokken in de jaren 70 vervangen voor de Carignan die hogere opbrengsten garandeert. Maar nu zie je weer de trend terug, kwaliteitsproducenten kiezen voor lagere opbrengsten en men verhoogt het gebruik van Grenache. Echter dit is vooral weggelegd voor de beste producenten die toegang hebben tot de middelen om te investeren en vooral de wil om te diversifiëren. Het merendeel van de producenten heeft eenmaal niet de mogelijkheid om te investeren of hebben simpelweg de expertise niet. Desalniettemin, gezien de naam die de regio heeft, onderschatten veel mensen de pareltjes die hier te vinden zijn!

Je vindt hier een enorme stijl aan wijnen, van verfrissende witte wijn en robuuste rode uit Languedoc, fruitige rode wijn uit Minervois, helderen dorstlessende rosé uit de Provence tot rijke en elegante dessertwijn uit de Banyuls.

In dit artikel gaan we dieper in op Roussillon.

Roussillon

Het is een kleine regio rondom Perpignan met een enorme veelzijdigheid aan landschappen en een zonnig, heet klimaat. Het heeft een amphitheater vorm waarbij het open is aan de oostkant richting de Middellandse Zee en beschermd wordt door drie bergmassieven; de Corbières aan de noordzijde, de Pyreneeën ten westen en ten zuiden de Albères. Dit is een regio waar de vin doux naturels domineert. Met 15 appellaties, 24 verschillende druivensoorten en de veelzijdige terroir biedt Roussillon een grote variëteit aan wijnen en kwaliteiten.

De Corbières levert een terroir waar krijtsteen en schist dominant zijn, de Pyreneeën leveren graniet terwijl de Albères meer een zand en klei grond kent. Dit ondersteunt de grote verscheidenheid aan kwaliteitswijnen.

De IGP wijnen uit deze regio zijn gelabeld als IGP Côtes de Catalanes of Côtes Vermeille wanneer de wijn uit de omgeving van Port Vendres komt. Dit zijn over het algemeen toegankelijke lichte wijnen die vooral de kenmerken van de gebruikte druiven weergeven. Terwijl de lijst van toegestane druivensoorten lang zijn. Het is voor Côtes de Catalanes waar de productie hoog ligt; de ruim 4.000ha levert dik 155.000hl wijn op.

AOC Côtes de Roussillon

De algemene appellatie Côtes de Roussillon omvat rode, witte en rosé wijnen. Met haar 4.500ha aan wijngaarden produceert men ruim 150.000hl aan wijn. Je kan zeker zeggen dat dit een volume monster is voor Zuid Frankrijk. De typische rode wijnen zijn gemaakt van de klassieke Languedoc-Roussillon en zuidelijke Rhône druiven; Grenache, Syrah en Mourvèdre. Soms gesteund door de Carignan. Oudere wijngaarden gebruiken soms Cinsault of de lokale en onbekende Lledoner Pelut. Voor de rosé wijnen zijn al de bovengenoemde variëteiten toegestaan alsmede Grenache Gris en Macabeo. De rode wijnen kenmerken zich door hun vlezigheid, kruidigheid en fruitige wijnen. Terwijl de rosé wijnen de nadruk leggen op rood fruit en bloemigheid.

Voor witte wijn geldt hetzelfde; het is de bekende blend uit zuid Frankrijk. Dominant zijn Grenache Blanc, Macabeu. Soms voegt men Marsanne of Roussanne toe. De witte wijn kenmerkt zich door haar fijne delicate wijnen met citrus fruit, peer en appel en bloemengeuren.

AOC Côtes de Roussillon Village

Iin het noordwesten vind je Côtes de Roussillon Village op een hoogte tussen 100 en 400 meter. Op de uitlopers van de Corbières produceert men uitsluitend rode wijnen op verschillende soorten terroir. Alleen Grenache Noir, Carignan Noir, Syrah, Mourvèdre en Lladoner Pelut zijn toegestaan en de wijn bestaat uit een blend van minimaal twee van de druivensoorten. Het levert krachtige complexe wijnen op die goed kunnen ouderen. De wijngaarden beslaan een 1.850ha waar bijna 55.000hl wijn vandaan komen. Wanneer je vervolgens de hoeveelheid van Côtes de Roussillon erbij neemt, met hun 205.000hl kan je zeker zeggen dat dit in Zuid Frankrijk een volume monster is.

Daarnaast zijn er nog specifieke dorps appelaties, zoals in de Bourgogne, die de specifieke terroir nog beter tot uitdrukking laten komen.

Overigens overlapt deze appellatie die van Rivesaltes welke dessertwijnen produceert. Alleen Caramany valt buiten Rivesaltes AOC.

AOC Côtes de Roussillon Village Tautavel

In het noorden rondom Tautavel en Vingrau ligt Côtes de Roussillon Village Tautavel. De 370ha aan wijngaarden strekken zich uit op de hellingen van kalksteen en klei-kalksteen bodems. Het levert krachtige complexe wijnen op met aanhoudende tannine die gekenmerkt worden door zwart fruit, vegetale en kruidige tonen.

AOC Côtes de Rousoillon Village Latour de France

Net ten zuiden van Tautavel, liggen de vijf dorpen Latour de France, Cassagnes, Montner, Estangel en Planèzes. De wijngaarden uit deze dorpen die zo’n 190ha omvatten en een kleine 5,000hl produceren, vormen deze appellatie. Gelegen in een flauwe bocht van de rivier Agly, profiteren de wijngaarden van verkoelende wind om zo het hete mediterrane klimaat te compenseren. Hier omvat het terroir vooral graniet, schist en lage vegetatie die de wijn haar wilde, minerale en zoete kruidentonen geven. De rode aarde voegt complexiteit toe aan de wijn en geeft bodem voor flesrijping. De wijn profiteert van het terroir, vooral het graniet; welke bijdraagt om de druiven goed te laten rijpen en de druivenstok hard te laten werken vanwege de schrale bodem.

Domaine Bousquet

Domaine Bousquet Côtes de Roussillon Village LaTour de France

Een mooie droge rode wijn met duidelijke tonen van tijm, rozemarijn en rijp zwart fruit. Ook tonen van mineraliteit en houtrijping komen tot uitdrukking. Het is een krachtige wijn met warm mondgevoel en volle body en een aangename lange afdronk.

Zeker gezien de prijs met nog geen €10, zeker de moeite waard!

AOC Côtes de Roussillon Village Caramany

Vervolgens ten zuiden van LaTour liggen de dorpen Caramay, Cassagnes en Bélesta die deze appellatie vormen. Op een hoogte van 250 meter en een bodem van graniet en gneis staan druiven van Grenache, Carignan, Syrah  en Lladoner Pelut (dus geen Mourvèdre) op 260ha aan wijngaarden. Opvallend is dat Syrah en Carignan ondergaan macération carbonique. Deze vergistingsmethode zorgen voor het behoud van de fruitigheid. Het zijn duidelijke frisse, jeugdige wijnen met geconcentreerde zwart fruit aroma’s en kruidig. Deze wijnen dien je echt jong te drinken.

AOC Côtes de Roussillon Village Lesquerde

Geleven in het hart van Fenouillèdes ligt de Côtes de Roussillon Village Lesquerde op een 320 meter hoog gelegen plateau van graniet met veel ijzer en gips. Ook hier vind je geen Mourvèdre. Het levert zeer pittige wijnen met minerale, grafiet-, kruidige en bloemige tonen.

AOC Côtes de Roussillon Village Les Aspres

 Het buitenbeentje is Les Aspres. In het hart van het AOC Roussillon ligt Côtes de Roussillon Village Les Aspres, welke zich uitstrekt over 160ha wijngaarden. Het is pas in 2017 tot een eigen village appellatie geheven. Syrah en Mourvèdre domineren terwijl Grenache en Carignan meer een bijrol spelen. Dit leveren dan ook rijke, complexe wijnen met volle body op. Dit is een schoolvoorbeeld van een regio die het imago van goedkope wijn kan afwerpen.

Gelegen aan de voet van het Massif de Canigou in het Nationaal Park Les Aspres kent een gebied een grote verscheidenheid aan bodemsoorten; leisteen, opgerolde kiezels, zanderige klei en kalksteen wat bijdraagt aan de complexiteit van de wijn. De wijn dient ook 12 maanden te rijpen voor ze gebotteld wordt. Het levert vlezige elegante wijnen op met aroma’s van rood fruit en de zo kenmerkende vegetale tonen.

AOP Collioure

De AOP Collioure ligt helemaal in het zuidoosten van de regio tegen de Spaanse grens. Het omvat de wijngaarden van de dorpen Collioure, Port Vendres, Bayuls-sur-Mer en Cerbère. Het ligt op een balkon van grijze leisteen uit het Cambrium tijdperk dat zo in het Middellandse Zee gebied domineert. De ravijnen en de heuvels volgen elkaar op en de wijnstokken staan ​​in zeer smalle terrassen. De combinatie van deze bijzondere bodems, de intense zonneschijn en de mariene invloed geven deze appellatie een heel bijzonder microklimaat.

Hetgeen je misschien reeds is opgevallen, is dat Collioure hetzelfde gebied omvat als IGP Vermeille. Het verschil zit in de toegestane druivensoorten. Witte wijn (welke is toegestaan sinds 2003) is gemaakt van Grenache Blanc en Grenache Gris en worden ondersteund door Macabeu, Malvoisie, Marsanne, Rousanne en Vermentino. Deze zijn vol en diep geparfurmeerd met florale tonen naasts anijs en mineralen. Voor de rode en rosé wijnen mag men de bekende vier druivensoorten aanvullen met Cinsault en Grenache Gris. De rode wijnen hebben een aroma van intens rijp fruit en kruidigheid.

AOC Maury

Helemaal in het noordwesten ligt nog Maury. Hier vind je zowel rode als zoete witte wijn. Met de ruïne van het 1.000 jaar oude kasteel van Queribus hoog boven de wijngaarden uit tornend, strekken de wijngaarden eronder uit over heuvels van leisteen en zwarte mergel op hellingen.

AOC Maury Sec

Hoewel merendeel van de wijnen uit Maury zoet zijn, heb je ook heel mooie droge wijnen! Verheven in een AOC in 2014 heeft deze regio snel grote naam gemaakt. Verspreidt over 260ha aan wijngaarden, produceert Maury zo’n 5,000hl droge rode wijn. De Grenache Noir is de dominante druif. Daarnaast zijn Carignan, Mourvèdre, Syrah en Lladoner Pelut toegestaan.

Mas de la Devèze AOC Maury

Deze wijn is opgevoed met malolactische vergisting, verdeeld over stalen tanks en houten vaten. Na de fermentatie is de wijn gedurende 12 maanden opgevoed op frans eiken vaten van 300 & 400 liter. De wijn is echt een krachtpatser! De wijnmaker heeft bij uitzondering deze droge versie gemaakt met de druiven uit deze regio! Je vindt in deze wijn zwart fruit, aards, cacao en kers met prachtige zachte tannine. De wijn heeft een geweldige afdronk, goed in balans en met een beetje chocolade!

Mas de la Deveze

AOC Maury Doux

Hier vinden we 310ha aan wijngaarden waar men Vin Doux Naturels gemaakt van Grenache Noir, Blanc en Gris. Deze druiven kan men aanvullen met Macabeu, Tourbat, Carignan, Syrah of Muscat druiven. Jaarlijks produceert men ongeveer 4.600hl aan zoete wijn. De stijl lijkt erg op de stijl uit Banyuls. De wijnen zijn er in rode, rosé en witte varianten, waarbij de kleur het resultaat is van de veeleisende wijnbereidingstechnieken die worden gebruikt. In hun jeugd zijn deze wijnen tanninerijk en intens fruitig, maar ze neigen naar een hartiger smaak en diepere kleur bij het ouderen.

AOC Rivesaltes

Rivesaltes is historisch reeds een gebied voor zoete wijn, al sinds de 14e eeuw maakt men hier zoete wijn. Het omvat nagenoeg de gehele AOC Roussillon regio. Men maakt zoete wijn door gebruik te maken van Vin Doux Naturel. Hierbij gebruikt men mutage ofwel het stoppen van de fermentatie om het suikergehalte hoog te houden. De wijn is gemaakt van de drie Grenache druiven en komt op de markt als Rosé, Grenat, Ambré of Tuilé. Er is tevens een 5e categorie, Hors d’Age, welke is weggelegd voor Ambré of Tuilé wijnen die vijf jaar rijpen voor ze op de markt komen.

Van de 1.500ha wijngaarden komt zo’n 35.000hl wijn.

Rivesaltes Rosé

De rosé is een frisse en fruitige wijn die jong (vaak al voor de kerstdagen) op de markt worden gebracht.

Rivesaltes Ambré

De Ambré is gemaakt van Grenache Blanc, Grenache Gris, Macabeu en Tourbat. Ze dienen 2 jaar oxidatief te rijpen en kenmerken zich door een diep gouden kleur in hun jeugd met noten aroma’s en gekarameliseerd fruit. Wanneer de wijn oudert, neigt de kleur naar oranje of amberkleurig.

Rivesaltes Grenat

Rivesaltes Grenat is in tegenstelling tot de andere wijnen vroeg gebotteld maar rijpt nog minimaal negen maanden op fles. De wijn is gemaakt van minimaal 75% Grenache Noir en kent een diepe robijn kleur. Omdat er geen oxidatieve rijping is, behoudt ze haar intens zoete aroma van rood fruit.

Rivesaltes Tuilé

De bijzondere Tuilé is gemaakt van minimaal 50% Grenache Noir en ouderen twee jaar waardoor de kleur verandert naar bruinig. De rode fruit aroma’s veranderen in koffie, chocolade en gekonfijt fruit. Deze stijl lijkt erg op de Banyuls wijnen.

AOC Muscat de Rivesaltes

Het verschil tussen Rivesaltes en Muscat de Rivesaltes is eigenlijk in de naam reeds verklaard; de toegestane druivensoorten zijn de twee muscat druiven; Muscat d’Alexandrie en Muscat Blanc à Petit Grains. Ook deze wijn is goed vertegenwoordigd met 3.700ha en 85.000hl wijn.

De Muscat d’Alexandrie geeft kracht en body aan de wijn naast aroma’s van steenfruit en witte bloemen, terwijl de Muscat Blanc à Petits Grains het aromatische signatuur toevoegt, gekenmerkt door honing, citrusvruchten of exotisch fruit. Beide dragen bij aan het maken van deze natuurlijke zoete wijnen met boeketten die even aangenaam als typisch zijn.

AOC Banyuls

Daar waar Collioure AOC gereserveerd is voor droge wijn, is Banyuls weggelegd voor zoete wijn.

De geschiedenis van VDN gaat terug naar 1872 toen het wettelijk kader voor VDN werd vastgelegd. Echter het wijnproces gaat verder terug naar de 13e eeuw. Banyuls AOC was onderdeel van de eerste lijst van AOC’s in Frankrijk in 1936.

Banyuls zijn, net als Rivesaltes,  er in verschillende categorieën: Ambré, Rosé, Rimage en Traditional. Rimage verkrijgt men door mutage op graan, om vervolgens 2 tot 6 maanden te rijpen en alleen geproduceerd in de beste jaren. De Rimage “Mise Tardive” rijpt 1 tot 3 jaar, waarvan 3 maanden op fles. De Banyuls “Hors d’Âge”, typisch oxidatief, kan na minimaal 5 jaar worden geproefd, waarbij verschillende jaargangen bijdragen aan de blend.

Banyuls Rancio

Tevens kan je Banyuls Rancio vinden. Dit is wijn die enkele weken na de mutage in glazen vaten gegoten die vervolgens in de open lucht met ’s zomers de hete zon op de wijn gerijpt. De wijn verkleurt en krijgt oxidatieve geuren en smaken. Na een jaar rijpt deze reserva nog vier jaar in eikenhouten en RVS vaten zodat de wijn alsnog haar frisheid kan behouden. Deze wijn is niet overheersend zoet en bevat meer zuren dan andere versterkte wijnen. Het gedroogde fruit (pruimen, kersen), mokka en chocolade komen met een klein balancerend zoetje je mond binnen. Wat een elegantie en na een stukje chocolade geproefd te hebben, wordt de Banyuls nog interessanter: ik proef een intense sensatie van sinaasappelzeste, espresso, kaneel, vijgen, amandelen, caramel.

Geplaatst op

Een Bordeaux-blend proeverij, zonder Bordeaux wijn?!

Al enige tijd had ik een Bordeaux-blend proeverij in de planning zitten, naar aanleiding van het artikel over Bordeaux. Echter het wilde maar niet lukken om samen te komen en nu dat we samen zijn gekomen voor de Bordeaux-blend proeverij, was dit er eentje zonder een echte Bordeaux wijn! We hadden dusdanig veel wijnen in gedachte, dat we de proeverij toch over twee sessies moeten uitsmeren… wat is het leven toch onaangenaam.

Voor deze proeverij hadden we een aantal mooie wijnen geselecteerd. De wijnen moesten van ten minste twee druivenrassen bestaan die in de Bordeaux (met name de linkeroever) gebruikt worden. Nou dan is de keuze al niet heel reuze; Cabernet Sauvignon, Merlot, Petit Verdot en Cabernet Franc. Toch hebben we maar een enkele “exoot” ook maar toegestaan. Ik had namelijk een Chinese wijn (ja geen kopie, maar een echte Chinese wijn!) gevonden die mij wel zeer interessant leek. Ook had dit wijnhuis een “blanc de noir” een witte wijn (eigenlijk rosé) gemaakt van blauwe druiven; de Cabernet Sauvignon.

Deze proeverij werd aangekleed met op de barbecue geroosterd kalfsvlees. Het zachte vlees was een heerlijke combinatie met deze wijnen!

Chateau Changyu Moser XV

Dit domein is een samenwerking tussen het Chinese Changyu en de Oostenrijkse wijnmaker Lenz Moser. Moser is een bekende wijn familie die terug gaat naar 1610. In 2015 besloot Lenz Moser om een nieuwe uitdaging op zich te nemen en hij werd consultant voor het oudste wijnbedrijf in China; Yantai Changyu Pioneer. Dit bedrijf was opgericht door de ambassadeur Zhang Bashi in 1892. Het was de eerste wijn domein in China. Na 120 jaar van groei, Changyu heft acht chateaux in hun beheer in China. Het is uitgegroeid tot de grootste Chinese wijn producent!

De wijnstokken van Chateau Changyu Moser XV zijn slechts 12 jaar oud, hierdoor is terroir afgifte nog niet voldoende ontwikkeld. In Ningxia in Centraal West China, aan de rand van de Gobi woestijn, ligt het domein aan de Gele Rivier. De woestijn heeft hier een duidelijk invloed, de warme dag temperatuur wisselt af met koude nacht temperatuur waardoor de druiven hun frisheid behouden. Hier zijn beduidend meer zonuren (3.000 uur) ten opzichte van 2.000 zonuren in bijvoorbeeld Bordeaux. Hierdoor rijpen de druiven optimaal. Door de bergketen ten westen, wordt de wijngaard beschermd tegen overvloedig regenval, echter moet middels irrigatie de juiste waterstress gecreëerd worden.

Helan Mountain Cabernet Sauvignon Blanc de Noir

Changyu Blanc de Noir

De allereerste blanc de noir uit China, en wat een pareltje! Deze derde wijn van dit huis is gemaakt van 15 jaar oude stokken, waarbij de druiven vroeg zijn geplukt. Deze roze-oranje gekleurde wijn heeft een expressieve neus van aardbeien, perzik en limoen. De kleur is niet afkomstig van schilweking maar van het druivensap. Daarom is het een witte wijn! De wijn heeft hoog zuur met een heerlijk verfrissende intensiteit en gemiddeld alcohol (13.5%). Je krijgt een vol mondgevoel terug van deze wijn, met heerlijke fruit smaken van aardbeien, perzik en limoen. Hoewel het fruit een mooi zoetje met zich meebrengt, is de wijn echt droog.  De afdronk is aangenaam lang en zeer verfrissend, vooral gedragen door de hoge zuren en limoen.

Kortom dit is een wijn van hoge kwaliteit. Een speels fris balans waarbij het fruit een boventoon speelt. Een heerlijke intensiteit zowel in geur als pallet met een afdronk die blijft tintelen op de tong.

Deze wijn is nu verkrijgbaar bij ons voor slechts € 18.50!

Helan Mountain Cabernet Sauvignon 2017

Changyu Cabernet Sauvignon

Ook de rode wijn is bijzonder. Ook hier geldt dat het de derde wijn is van het huis. Het levert een mooie robijnrode wijn op met een zweem van bruin dat je normaal zou zien bij oudere wijnen. Het heeft een heel diepe intensiteit. De neus is ook hier expressief met tonen van zwarte bessen, bramen, animaal met natte aarde en een hint van mint en specerijen. De zuren zijn mooi geïntegreerd in de wijn, en de tannine zijn heerlijk soepel. Dat levert een heel rijke wijn met aangenaam mondgevoel op. Het pallet toont veel gestoofd zwart fruit (wat niet zo verrassend is gelet op de ligging!) en wederom natte aarde. De afdronk is fantastisch lang en heeft een hint van koffie. Wat interessant is, is dat deze wijn niet op hout heeft gerijpt, terwijl je dat vaak ziet bij deze druif.

Deze wijn is bijzonder verrassend door de dominantie van het gestoofde fruit de aardse tonen. Het is niet onaangenaam, maar wel bijzonder. De wijn kent een mooi balans tussen haar fruit, zuur en tannine, waarbij de nadruk op het fruitige karakter ligt. En de afdronk bijzonder prettig. Persoonlijk vind ik deze wijn net een tikkeltje minder, maar je kan zeker stellen dat het zeker geen typisch Bordeaux kopie is.

Wanneer je ook nieuwsgierig bent geworden, is deze wijn zeker het proberen waard en verkrijgbaar bij ons voor € 17.95. Maar geef de wijn wel tijd en open hem minimaal 1 uur voordat je deze inschenkt.

Rivetti Massimo

Het volgende huis die we geproefd hebben staat in Italië; Rivetti Massimo. Hier hebben ze veel aandacht voor de natuur en zijn biologisch gericht. Gelegen in het hart van de Barbaresco streek, werkt men op 25ha met wijnstokken tussen de 35 en 75 jaar oud waardoor de opbrengst van de wijngaard lager is, maar de druiven meer geconcentreerde smaken hebben. In de wijngaard werkt men niet met pesticiden en is het hele management handenarbeid. Daarnaast gebruikt met kruiden die in de natuurlijke omgeving thuis horen om stress te voorkomen die tevens kan dienen als natuurlijke bemesting. Tevens plukt men de druiven met de hand om de juiste druiven met fysiologische rijpheid te selecteren. Men voegt ook geen gist toe, maar gebruikt de natuurlijke gist die op de druiven aanwezig zijn om de vergisting op gang te brengen. Hierdoor wordt terroir nog meer benadrukt.

Langhe Garassin 2016

Garassin Bordeaux blend

We hadden gekozen voor de blend Cabernet Sauvignon-Merlot van dit huis. Deze wijn wordt eerst apart vergist op RVS waarna ze nog één jaar op Frans eiken hout verder rijpt voordat ze geblend wordt. Om vervolgens nog als blend 8 maanden te rijpen. De wijn is paars van kleur met een gemiddelde intensiteit. De neus is expressief met zwarte bessen, bramen en vanille. Je krijgt een bak met tannine binnen terwijl het zuur gemiddeld is. Het pallet vertoont wederom zwart fruit, zoethout en tabak terwijl in de afdronk ook koffie en chocolade naar boven komen.

De wijn mag zeker nog even blijven liggen, zodat de tannine verder kan integreren want deze zijn nu nog te dominant. Echter gelet op de lagere zuren, zal dit slechts 2 tot 3 jaar maximaal zijn. Het is de vraag of daarbij de tannine verder zijn afgezwakt.

Conclusie

De avond sloten we nog af met een andere verrassing, de Négrette die vorige week beschreven was. Ik wilde graag verrassen omdat deze wijn wel zo bijzonder was alleen al vanwege zeldzaamheid van de druif en wist dat dit zou worden gewaardeerd.

Deze Bordeaux-blend proeverij was een bijzondere avond, alleen al omdat er geen Bordeaux wijn bij was.

De Blanc de Noir was een grote verrassing. Dit was toch wel een heel bijzondere wijn. Maar de Négrette was misschien wel de grootste verrassing. Zo een onbekende druif, alleen geteeld in Fronton, maar met zo een power en frisheid! De Changyu Cabernet Sauvignon was een heel mooie wijn, maar voor ons iets te sappig met gestoofd fruit voor een Cabernet Sauvignon. Niet verwonderlijk gelet het lokale klimaat. De Italiaanse wijn stelde ons iets teleur. Maar ja, ook dat hoort bij het proberen en leren van wijn!

Geplaatst op

SudOuest ervaren met een prachtige proeverij

Vorige week zijn we diep in gegaan op de 5e grootste regio van Frankrijk. Dat motiveerde mij om wijnen uit deze regio te zoeken. Ik was vooral nieuwsgierig naar de kleinere onbekende regio’s als Tursan en Fronton omdat hier veel belovende wijnen vandaan zouden komen. Na enig speurwerk ben ik terecht gekomen bij Halfles, ontstaan uit een filosofie om verspilling tegen te gaan en daarom werken met (betaalbare) kleine flessen wijn en een gericht assortiment. Hier vond ik de juiste wijnen voor een prachtige proeverij en kon ik SudOuest zelf ervaren.

De coöperatieve samenwerking in Tursan

Zoals aangegeven vorige week werken de wijngaarden hier samen in een coöperatie; la Cave des Vigerons de Tursan. Deze wijnen kennen een rijke geschiedenis die gaat vanaf de Gallo-Romaanse tijd tot in de 17e eeuw. Daarna valt de regio een beetje in het slop en vanaf de phylloxera crisis tot aan de 20e eeuw produceert de regio wijnen van twijfelachtige kwaliteit. Dat is de reden dat in 1958 de coöperatie is opgericht om te investeren in vernieuwing. Tevens heeft de regio last gehad van de markt beperking door Bordeaux. Dit om haar eigen markt te beschermen. Daardoor is nog steeds vandaag de dag deze wijnen niet bekend bij het grotere internationale publiek.

De Vigerons de Tursan streven ernaar zich te onderscheiden door het inzetten van lokale druiven variëteiten. Vooral voor witte wijn is de Baroque variëteit uniek. Deze komt alleen in Les Landes/Tursan voor. Een uitgelezen mogelijkheid om deze unieke druif te ontdekken.

Baroque

Deze druivenvariëteit is heel zeldzaam. De herkomst is nog steeds niet duidelijk maar men vermoedt dat het een kruising is tussen Folle Blanche en Sauvignon Blanc. Het is bijzonder populair omdat de druif goed resistent is tegen echte meeldauw, een schimmel die gedijt in een klimaat met hoge luchtvochtigheid maar gematigde temperaturen. Hierdoor stopt de groei van de bessen en verschrompelen de bladeren, een nachtmerrie voor elke wijnboer!

Overigens was de Baroque nagenoeg uitgestorven, maar een kleine groep wijnmakers hebben hard gevochten om deze druif te behouden, en met succes!

Om in aanmerking te komen voor Tursan AOC, dient de wijn te bestaan uit minimaal 30% (tot maximaal 90%) Baroque, aangevuld met Gros Manseng en Sauvignon Blanc.

De Baroque (of Bordelais) levert een wijn op met volle body en aroma karakteristieken gelijk aan de Sauvignon Blanc. De druif kenmerkt zich door de hoge zuren en lichte aromatische smaak van citrusfruit, groen fruit en hazelnoot. Ideaal om te serveren bij een salade of zo als aperitief.

Gros Manseng

De Gros Manseng is een andere typische variëteit voor SudOuest. Traditioneel geassocieerd met zoete wijn, maar ook hier vind je droge wijn van. De droge wijn kenmerkt zich door verfrissende citroen aroma’s.

Gros Manseng is populair bij wijnmakers omdat de dikke druivenschil bescherming biedt tegen schimmels en de druif zowel hoog suiker- als zuurgehalte kunnen behalen. Wanneer de druif laat geplukt wordt (late-harvest) krijg je druiven met mooi ontwikkelde smaken, hoog suiker en verfijnde zuren.  Echter de droge wijn kent een steeds grotere populariteit. Deze worden vaak geplukt voor deze hun fysiologische rijpheid behaald hebben. Hierdoor hebben de druiven verfrissende zuren, florale aroma’s en soms tonen van abrikoos.

Esprit de Tursan blanc

Deze wijn is een blend van Baroque, Gros Manseng en Sauvignon Blanc. Het is een mooie goudgele wijn. De neus kent een gemiddelde intensiteit van gras en citrus fruit. Het geeft je een hint van de frisheid van de wijn. In de mond daar en tegen word je verrast door de volheid. Het is een aromatische wijn maar subtiel, met karakteristiek van perzik, grapefruit, vuursteen en hazelnoten. De zuren zijn aanwezig, maar op een mooie wijze, ze dragen de wijn naar een mooi lange afdronk. Het alcohol is met haar 12% stevig, maar is niet dominant.

Kortom de wijn is mooi in balans, misschien mag het fruit nog iets aanweziger zijn ten op zichte van de zuren. De lengte is verrassend lang hoewel zowel de geur- als smaakintensiteit matig zijn. Dit leidt al met al tot een mooie goede wijn welke fantastisch past naast een lunch salade, een lekker kipgerecht (wat niet te vet mag zijn) of een zalmgerecht. Een mooi pareltje in deze prachtige proeverij om SudOuest te ervaren.

Tannat

Tannat is een druivensoort die haar oorsprong vindt in het Baskenland op de grens van Frankrijk en Spanje. Maar is vandaag de dag te vinden in heel Zuidwest Frankrijk, met name in Madiran, Tursan en Béarn. En toch kennen de meeste mensen Tannat van de krachtige wijnen uit Uruguay, waar ze deze druif tot hun nationale held hebben bekroond. De Uruguayaans Tannat is subtiel anders dan de Franse, omdat de druivenstokken in Uruguay afkomstig zijn van de pre-phylloxera wijnstokken in Frankrijk. Daardoor is met name de tannine net iets zachter. Overigens door het hoge gehalte antioxidanten in de druif (zoals resveratrol) maakt dit meteen één van de “gezondste” wijnen!

De Franse Tannat kenmerkt zich door haar diepe kleuring, stevige tannine, rijke zuren en hoge alcohol, waardoor de wijn lang kan rijpen. In de neus herken je vaak gestoofde rode bessen en een lichte vorm van teer. Je kan Tannat herkennen aan aroma’s als rode bessen, gestoofde frambozen en aardbeien.

De Uruguyaanse Tannat daarentegen kent meer zwarte pruim, zoethout, pure chocolade, espresso en cardemom. Hoe meer houtrijping de wijn heeft gehad, hoe nadrukkelijker de specerijen naar voren komen.

Fer Servadou

De Fer Servadou is ook een donkere druivensoort en gedijt uitstekend op steenachtige, ijzerrijke heuvels. De druif zou ook vanuit het Baskenland afkomstig zijn, maar staat reeds lange tijd aangepland in SudOuest. De druif was bijna uitgeroeid door de Phylloxera uitbraak en eigenlijk door de opening van een mijn bracht ommekeer. De dorstige mijnwerkers dronken graag wijn van Fer Servadou en daarmee was de druif gered.

Overigens bestaat er geen relatie tussen de Malbec kloon Fer uit Argentinië.

De druif kenmerkt zich door haar stevige tannine en aroma’s van rode bessen, rabarber, vijgen en een peperige en rokerige boventoon.

Impératrice Eugénie rosé

De wijn is vernoemd naar de vrouw van Napoleon III, Eugénie. Daarmee was ze de schoondochter van Lodewijk Napoleon die ooit koning van Holland was (om een leuk bruggetje te slaan).

Deze rosé is een blend van Tannat, Fer Servadou, Cabernet Franc en Cabernet Sauvignon. Wat opvalt aan deze rosé is de relatief donkere kleur ten opzichte van veel andere rosés. De wijn kent een langer schilcontact, waardoor je de tannine herkent in de wijn. Daarnaast heeft ze een kleine bite door het gebruik van vier krachtige rode druiven. Ook zijn de druivensoorten atypisch voor rosé, dat maakt deze wijn eigenlijk alleen maar origineel.

Ik twijfel even bij de kleur intensiteit, is dit nu gemiddeld of diep. Ik houd het toch even op diep zalmroze van kleur. De neus heeft een gemiddelde intensiteit van vuursteen, rode bessen en aardbeien. Het is een droge wijn met een hoger dan gemiddeld zuurgraad. Er zit een lekker bite in, mede ingegeven door de tannine. De wijn heeft een aangename body met aroma’s van rood fruit, zwarte bessen, vuursteen (ingegeven door de bodemopbouw) en grenadine.

Concluderend kan ik zeggen dat het een frisse wijn met lekker fruit en soepel. Het fruit en zuur zijn goed in balans en versterken elkaar. Je moet iets langer de wijn in de mond houden voordat de rode bessen, aardbeien en zwarte bessen goed tot haar recht komt. De wijn heeft een aangename afdronk. Dit is een goede rosé die niet misstaat naast een salade geitenkaas of kalfsvlees.

Fronton

Een ander bijzonder gebied is Fronton, gelegen ten oosten van Toulouse. In Fronton heerst de Négrette. Deze druif kom je alleen in SudOuest tegen en een kleine aanplant in de Fief Vendéens in de Loire. Daar staat deze druif ook wel bekend onder de naam Ragoutant.

De druif is afkomstig van de Cypriotische Mavro. Het verhaal gaat dat de Tempeliers de druif mee namen van Cyprus naar de Gaillac, waar deze vooral rond Fronton werd aangepland. Het is daarom niet verwonderlijk dat de druif houdt van hete droge klimaten. Zeker omdat ze ook erg kwetsbaar is voor echte meeldauw en grijze rot. Verder floreert ze op lastige bodems, grind, steenachtig slib en klei en doet ze het heel goed op de ijzerrijke bodems van Fronton.

Wijnen van Négrette hebben over het algemeen een mooie body, zijdezachte tannine en geparfumeerd met aroma’s van rood fruit, violet maar ook dierlijke aroma’s.

Chateau Terre Fauve

Terre Fauve is een wijnmakerij met 13ha wijngaard waar bijna 100 jaar oude stokken van Négrette staan. Hier wordt sinds 1600 reeds wijn gemaakt. Sinds 2019 is het domein overgenomen door 2 jonge wijnmakers die een aardige staat van dienst hebben. En zij richten zich hierbij op biologische en biodynamische wijnbouw. Biologische wijn houdt in dat de wijn gemaakt wordt met respect voor de natuur, zonder gebruik te maken van chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest. Ook in de wijnkelder zijn regels. Sulfiet is een product dat natuurlijk aanwezig is in druiven. Echter in de kelder wordt dit vaak toegevoegd om de wijn beter te kunnen laten ouderen. In de biologische wijnbouw is de toegestane hoeveelheid sulfiet dat mag worden toegevoegd beperkt tot 50mg/lt minder dan gebruikelijk. Gangbaar is 150mg voor rode wijn en 200mg voor witte wijn (omdat witte wijn vaak gevoeliger is voor de blootstelling aan zuurstof).

Biodynamisch houdt in dat men werkt op basis van het antroposofische gedachtegoed van Rudolf Steiner. Ze werken samen met natuur en kosmos. Het gehele bedrijf wordt gezien een organisme in het grote geheel waarbij hemellichamen invloed uitoefenen op het gewas. Hocus pocus? Denk aan hoe de maanstand invloed uitoefent op de getijdebeweging!

Chats

Deze rode wijn is een vin naturel, dat wil zeggen dat er geen gisten of sulfieten toegevoegd zijn. Het is een volledig natuurlijke wijn. De vergisting begint door de natuurlijke gisten die op de druif aanwezig zijn. De druiven zijn afkomstig van wijnstokken van Négrette die in 1977 zijn aangeplant.

Het levert een diep paarse wijn op met een intense neus van viooltjes, bosvruchten en aardbeienyoghurt. Ook bespeur je een aardse ondertoon. De wijn heeft een mooi balans tussen zuren en fruit waarbij de tannine iets wat uitgesproken zijn, maar niet vervelend. Ook in het palet bespeur je kersen, gedroogd fruit, aardbeienyoghurt (waarbij je dus direct de malolactische omzetting hebt), vanille van de houtrijping en natte aarde en leer. De afdronk is heerlijk lang. Dit is een mooie afsluiter in deze prachtige proeverij om de SudOuest te ervaren.

Conclusie

Deze wijnen hebben mij echt verrast. Zo subtiel als de witte wijn was, met hele mooie aroma’s zo verfrissend was de rosé met bijna uitgesproken aardbeien die uit het glas spatten. De rode wijn is zo goed, mooie lagen en een heerlijke afdronk.

Maar ook het verhaal heeft mij geïntrigeerd. De wijnwereld wordt gedomineerd door de commercieel gangbare druiven als chardonnay, sauvignon blanc, cabernet sauvignon,  syrah noem ze maar op. Maar het zijn de kleine lokale druivensoorten die vaak op het randje van uitsterven hebben gestaan die toch heel verrassend voor de dag komen.

Dat en meer heeft deze prachtige proeverij uit de SudOuest toch toegevoegd om deze wijnen te ervaren.

Geplaatst op

Het vergeten SudOuest met haar robuuste wijnen

Tussen Bordeaux en Bergerac aan de noordkant en de Pyreneeën en Spanje aan de zuidkant ligt de grote regio “Zuidwest Frankrijk” of SudOuest. Hier staan wijngaarden naast weelderige bossen en is wijn en wijnmaken en levenswijze. Hier liggen wijngaarden die in Frankrijk grote faam genieten, maar in het buitenland minder bekend zijn. Hele mooie robuuste wijnen uit het vergeten SudOuest die zeker de moeite waard zijn om te ontdekken.

vergeten SudOuest

Met zo’n 50,000ha is dit het 5e grootste wijnbouwgebied in Frankrijk. Wat opvalt ten opzichte van alle andere wijnbouwgebieden in Frankrijk is dat het Sud-Ouest een gebied is dat erg versplinterd is.  Er is geen één groot aaneengesloten gebied, maar allemaal kleine wijngebiedjes met ieder haar eigen karakteristiek. Daar waar de wijngebieden in het noorden toch vaak de druivensoorten uit Bordeaux gebruiken, zie je in de meer zuidelijke gebieden lokale druivenrassen zoals Manseng, Fer-Servadou, Tannat (bekend als de lokale druif van Uruguay) en Négrette. Tevens wordt hier veel geïnvesteerd in de ontwikkeling van nieuwe inheemse druivensoorten.

De regio kan grofweg worden opgedeeld in drie regio’s; Aveyron, Garonne & Tarn en Pyrenneeën (incl de Côtes de Gasconne en Armagnac).

Klimaat in Sud-Ouest

Klimatologisch ligt Sud-Ouest heel gunstig, in een overgangszone van maritiem onder invloed van de Atlantische Oceaan en de warmte van de Middellandse Zee. Het is overwegend warm met milde winters. In de herfst en winter kan de wind van zuid naar zuidwest droog aanvoelen en uitzonderlijk warm weer brengen. Dit wordt veroorzaakt door het föhneffect door de milde Spaanse lucht die over de Pyreneeën komt.

Regenval is regelmatig, waarbij meer regen valt aan de voet van de Pyreneeën in vergelijking tot het middengebied van Sud-Ouest.

Bodemopbouw

Natuurlijk is in zo een groot gebied niet echt één bodemsoort te vinden. In de regio’s Cahors en Gaillac liggen de wijngaarden op een grindachtige klei en mergel bodems. Vanzelfsprekend in Irouléguy, aan de voet van de Pyreneeën, is dit meer rood zandsteen, schist en mica-rijke grond.

Aveyron

Aveyron

Côtes de Millau

Helemaal in het oosten ligt de regio Aveyron. Hier vind je de kleine appellatie Côtes de Millau. De wijngaarden liggen op de zuidelijke hellingen in de smalle vallei van de Tarn. De kale bodem is gemaakt van kalksteen vermengd met mergel. De dominante druivensoorten zijn Gamay en Syrah die elk voor minimaal 30% moeten zijn aangeplant.  Verder vind je hier Cabernet Sauvignon en de lokale druiven Fer Servadou en Duras. De wijnen dienen een cuvées van verschillende druivensoorten te zijn. De wijnen worden gekenmerkt door hun fruitige karakter van aardbeien, rode bessen en frambozen. Terwijl flesrijping voegt een pittigere notensmaak toe.

De witte wijnen zijn afkomstig van Chenin Blanc en Mauzac en hebben een karakteristiek van groen fruit (appels en peer). Terwijl de rosé, natuurlijk van Gamay, volgens de Saignée methode.

Marcillac

Tussen de rivieren Aveyron en Lot, nabij Rodez, ligt Marcillac. Het terroir typeert zich door rode klei dat rijk is aan ijzer, rougiers genaamd. De wijngaarden staan of op steile hellingen, of men heeft terrassen gehakt uit de heuvels. De lokale held is ook hier Fer Servadou, of ter plaatse Mansois genaamd. Deze staat voor 90% aangeplant terwijl de resterende 10% bestaat uit Cabernet Sauvignon en Franc.

De wijnen zijn licht en fruitig met een boventoon van frambozen. De zijn gaat heel goed samen met aligot à la sausisse of lokale kaas zoals rocquefort.

 Vin d’Estaing en Vins d’Entraygues et du Fel

Vin d’Estaing AOC ligt net ten noorden van Espalion op de beide oevers van de Lot. Op de steile hellingen staan Chenin Blanc en een beetje Mauzac aangeplant, welke heerlijke fruitige wijnen voortbrengt. De rode wijn van Gamay, Cabernet Franc en Sauvignon en Fer Servadou leveren diep robijnrode wijnen met een zweem van paars. Heerlijk fruitig, maar zeker niet geschikt om lang te ouderen.

Iets noordelijker, waar de Truyère samenkomt met de Lot, ligt Entraygues et du Fel AOC. Het grote verschil zit in het terroir wat hier vooral schist van de Fèl en graniet en barène (zand als gevolg van corosie van het graniet) van Entraygues. Dit geeft net meer frisheid aan de wijn

Garonne & Tarn

Garonne & Tarn

Vernoemd naar de twee rivieren, ligt oostelijk van de Aveyron het gebied Garonne et Tarn. In het oostelijke deel tegen Aveyron aan kent het gebied een klimaat met mediterrane invloeden, terwijl aan de westkant er nog maritieme invloeden zijn.

Er is een lange lijst van toegestane druivensoorten te vinden hier. Natuurlijk is er een overlap met het nabijgelegen Bordeaux appellatie. Echter vind je hier ook diverse lokale druivensoorten zoals Tannat, Abouriou en Prunelard welke de vader van de Malbec is!

Côtes du Lot

Op de beide oevers van de Lot liggen de wijngaarden van Côtes du Lot IGP. Hier komen voornamelijk rosé en rode wijn gemaakt van de Malbec druif die hier oorspronkelijk vandaan komt. Maar ook vind je andere druivensoorten zoals Merlot, Cabernet Franc en Gamay – gelet op de Bordeaux die binnen handbereik ligt. De wijn dient vaak jong gedronken te worden, heeft een mooi diep paarse kleur met rood fruit karakteristieken. Binnen deze IGP ligt het beter bekende Cahors AOC.

Witte wijn wordt gezien als een pareltje hier, zowel qua kwaliteit als verkrijgbaarheid. Slechts 5% van de productie is witte wijn, maar dan krijg je ook een mooie gele wijn met rijke aroma’s van peer, kweepeer en witte bloesem. Dominante druivensoorten zijn dan bekende; Chenin Blanc, Sauvignon Blanc en dergelijke, maar er zijn ook mooie lokale Len de l’El en de relatief onbekende Liliorilla.

Cahors AOC

De Cahors neemt een aparte plaats in. Hier vind je alleen rode wijnen waarbij Malbec dominant is (minimaal 70%). Andere druivensoorten zijn Tannat en Merlot. Dit zijn diep inktzwarte, krachtige wijnen met volle body. Tegenwoordig zie je dat wijnmakers ook meer toegankelijkere wijnen proberen te maken.

Wanneer je Malbec zegt, denkt men aan Argentinië. Het grote verschil tussen deze wijnen is dat wijnen uit de Cahors meer mineraliteit en structuur hebben terwijl er een beetje een aardse smaak omheen hangt. De wijnen gaan heel goed samen met rood vlees en stoofpotjes.

Côteaux du Quercy AOC

Net ten zuiden van Cahors, gelegen in de kalkstenen heuvels ligt Côteaux du Quercy. Hier komen mooie volle rode wijnen vandaan van Cabernet Franc. Tevens is er rosé te vinden. Toegestane druiven zijn Gamay, Malbec, Merlot en Tannat. Overigens, daar waar Cabernet Franc en Merlot de nadruk leggen op het fruitige karakter, voegt Malbec de body toe en geeft de Tannat de tannine. Maar 40% tot 60% van de blend dient Cabernet Franc te zijn. Dit vertaalt zich dan ook in een rijke aromatische wijn met veel fruit. Een ideale combinatie bij de lokale magret de canard of confit de canard!

Brulhois AOP

Helemaal aan de westkant van Garonne et Tarn langs de rivier de Garonne ligt Brulhois. Hier komen robuuste volle rode wijnen vandaan met uitstekend bewaarpotentieel. De tannine is pittig maar de wijn kent ook mooi zwart fruit, drop, pruim en specerijen. Men produceert hier 10,000hl ofwel 1.3 miljoen flessen.

Fronton AOC

Verder stroomafwaards, net boven Toulouse ligt Fronton AOC. Hier vinden we rode wijn van Négrette druif. Deze druivensoort is alleen in Fronton te vinden en nergens anders ter wereld! Ook hier zijn witte wijnen afwezig. Maar de rode wijn maakt veel goed; de jonge wijnen zijn fruitig met karakteristieken van zwart fruit en florale tonen. Terwijl de wijnen die gerijpt hebben een volle body hebben, robuust en complex zijn. Terwijl de rosé gemaakt van Négrette zacht, smaakvol, fruitig en een heerlijk lange afdronk hebben.

Gaillac

Tussen de steden Toulouse en Albi ligt de grootte appellatie Gaillac. Meer dan 100 wijn producenten en 3 grote coöperaties produceren hier zo’n 20 miljoen flessen wijn per jaar. Hier hebben we één van Frankrijk’s oudste wijngebieden. Reeds in de 4e eeuw voor Christus introduceerden de Feniciërs wijnstokken in Frankrijk. En Gaillacois was daar één van. Gaillac is absoluut een regio die een bezoek waard is; je hebt er de meest uiteenlopende wijnen van droog wit tot zoet door het laat oogsten van de druiven. Maar ook rood, rosé en mousserend. Al deze wijnsoorten, gemaakt van zeer uiteenlopende druivensoorten, hebben één ding gemeen; ze zijn allen gericht op fruitige frisse wijnen! Overigens de Gaillac Primeur zijn wijnen gemaakt van Gamay die zich heel goed laten vergelijken met Beaujolais. Tevens binnen de grenzen van Gaillac AOC heb je Gaillac Premières Côtes AOC voor hoge kwaliteit droge witte wijn. De wijn dient gemaakt te zijn van de authentieke Len de l’El, Mauzac Blanc en gesteund door Muscadelle, Sauvignon Blanc en een andere lokale ras Ondenc.

Côtes du Tarn

Rondom de Gaillac ligt de Côtes du Tarn. Hier combineren de wijnmakers hun aloude vergaarde kennis met moderne wijnmaaktechnieken. Zowel het terroir als klimaat is bijzonder divers, waardoor hier leuke spannende wijnen te vinden zijn. Hierdoor is het assortiment druivensoorten ook groot, maar liefst 5 witte druiven en 7 rode druiven variëteiten zijn toegestaan.

De Pyreneeën

Pyreneeën

Het laatste en grootste gebied betreft de Pyreneeën. Dit is het domein van Comté Tolosan IGP.  Deze Indication Géographique Protection is een kwaliteitsaanduiding waar diverse regels aan gebonden zijn, zoals welke druiven variëteiten gebruikt mogen worden, maar ook wijnmaak technieken. Deze regels zijn minder streng dan bij een AOC (Appellation Origine Controlée). Hier vind je diverse kleinere sub-appellaties, maar ook de grote streek Armagnac, een destillaat vergelijkbaar met cognac.

Côtes de Gascogne

In de regio van Armagnac ligt IGP Côtes de Gascogne. Dit gebied is de leider van het zuidwesten; ongeveer 75% van de wijn is bestemd voor export. Terwijl 80% van de wijn productie witte wijn is van uiteenlopende druiven waaronder Colombard, Ugni Blanc, Gros en Petit Manseng. Dit biedt aromatische wijnen met tonen van exotisch fruit; ideaal als aperitief of bij zeevruchten. Je hebt hier kleinschalig rode wijn en rosé waar rood fruit in domineert.

Tursan

Een gebied 450ha groot met veel klein verspreide wijngaarden werken samen in een coöperatie. Hier vind je rode wijn van Cabernet Franc en Sauvignon, Tannat en Fer Servadou. Het zijn frisse jonge wijnen, heerlijk fruitig. Ook de rosé gemaakt door direct te persen zijn fris en fruitig. De witte wijn van Tursan is enorm in opkomst, fris, rond met complexe aroma’s gedragen door exotisch fruit. De Baroque variëteit speelt hier een belangrijke rol in naast Gros Manseng en Sauvignon Blanc.

Saint Mont

Naast Tursan en onder Côte de Gascogne ligt Saint Mont AOP. Reeds sinds vele jaren domineren lokale druivenrassen de wijngaarden. Wijnstokken zijn gemiddeld tussen 30 en 50 jaar oud (waarbij een enkeling zelfs de 150 jaar aantikt!).

Madiran et Pacherenc du Vic Bilh

Ten zuiden van Saint Mont ligt Madiran AOC en daaronder Pacherenc du Vic Bilh. Daar waar Madiran gericht is op rode wijn, is Pacherenc gericht op witte wijn. Madiran wijnen zijn diep gekleurd tegen het zwarte aan met een tanninerijk gevoel. Jonge wijnen zijn fruitig met aroma’s van bramen, zwarte bessen, terwijl een gerijpte wijn complexe tonen van leder, drop en specerijen vertoont.

Een klassieke Pacherenc du Vic Bilh is een zoete witte wijn rijk met aroma’s van honing en gedroogd fruit. Desondanks hebben ze een natuurlijke frisheid. De droge wijn is helder, fris met exotisch fruit. De druiven variëteiten zijn toch vooral lokaal gericht; Arrufiac, (Petit) Courbu, Gros en Petit Manseng.

Duc de Termes

Duc du Therme

Uit de uitverkoopbak bij een Nederlandse supermarkt heb ik een keer de Duc de Thermes opgepikt.Voor slechts € 2.00 had ik geen hoge verwachtingen, maar was toch aangenaam verrast door een mooie zuurgraad, heerlijk fruitig (perzik, ananas, gedroogd fruit) gedragen door honing. Helaas is de afdronk niet bijzonder, maar ja, voor € 2.00 kan je niet alles krijgen!

Jurancon

Aan de voet van de Pyreneeën ligt Jurancon. Verscholen in het heuvellandschap liggen de wijngaarden die mogen genieten van bergachtig klimaat met oceaaninvloeden. De druiven zijn hoog getraind om vorstschade zoveel mogelijk te voorkomen. Dit gebied mag dan iets meer bekendheid genieten, vooral voor haar droge witte wijn, de Jurancon Sec. Daarnaast kent met ook zoete wijn, de zogenaamde moelleux wijnen.

De moelleux wijnen zijn gemaakt van Petit Manseng druiven die laat worden geoogst en leveren mooie verfrissende wijn. Doordat de druiven drogen aan de wijnstokken tot rozijnen, krijg je weelderige wijnen met gedroogd fruit, honing maar toch behouden ze hun natuurlijke frisheid door hoge zuurgraad.

De droge wijn is een blend van Petit en Gros Manseng met de lokale Courbu druif. Het frisse citrusfruit wisselt af met mooi exotisch fruit en bloemige tonen van jasmijn. De wijn kent over het algemeen een aangename lange afdronk. Heerlijk bij zalmgerechten of Thaise curries.

Irouleguy

In het uiterste zuidwest hoek, hoog in het Baskenland vind je Irouleguy. Hier liggen de wijngaarden op terrassen tegen de stijle hellingen van de Pyreneeën. Nadat aan het begin van de 20e eeuw de wijnbouw activiteiten nagenoeg waren verdwenen, is er sinds 1950 nieuw leven in geblazen. Met voornamelijk inheems variëteiten als (Petit en Gros) Manseng, (Petit) Courbu en Tannat, maar ook Cabernet Franc en Sauvignon. Het klimaat is hier droog en heet, vooral ook in de herfst wat de rijping goed ondersteund. De rode wijn zijn donker en tanninerijk. Deze wijnen kunnen goed ouderen dankzij de zuren en tannine. De wijnen zijn aromatisch en ontwikkelen naar gedroogd fruit en specerijen naar mate ze ouderen.

Ariège

In de zuidoost hoek van de Pyreneeën, hoog boven de andere appellaties vinden we Ariège AOC. De rode wijn van vooral internationale variëtieten domineert hier. Denk daarbij aan de Bordeaux rassen en Syrah. Overigens geldt hetzelfde voor de witte wijn; Sauvignon Blanc, Sémillon, Chenin Blanc en Chardonnay.

Vergeten robuuste wijnen uit SudOuest

Vanzelfsprekend is er niets mooier dan in het gebied zijn, lekker eten en een lokale wijn op tafel. Dat geldt helemaal voor SudOuest waar ontspanning en genieten hand in hand gaan met haar vergeten robuuste wijnen. Ja veel mensen kennen de Cahors en Jurancon dan misschien wel, maar de verscheidenheid is hier vele malen groter. Van de robuuste wijnen uit Cahors tot mooie weelderige moelleux wijnen in Pacherenc du Vic Bilh. Wat het hier zo uniek maakt is door de versplintering heb je vele subgebieden met ieder haar eigen uitgesproken karakter. Je merkt ook dat sommige regio’s meer aan het werk zijn op de internationale markt als andere, maar over het algemeen zijn deze wijnen beperkt te krijgen buiten de eigen regio. Begin met experimenteren, neem een Côteaux de Lot, een Brulhois of Frontin. Vanzelfsprekend kunnen wij hiermee helpen.

Bekijk winkelwagen Afrekenen Verder winkelen