Krachtig maar onbekend Spanje

Enige tijd geleden hebben de regio’s in Spanje besproken en zes weken geleden hebben we de eerste regio’s verkent die redelijk onbekend zijn maar zeker niet onbemind als het om krachtig en complexe wijn gaat. Onlangs hebben we de tweede proeverij gedaan wat in teken stond van bijzondere, uitgesproken wijnen onder andere uit Catalunya en de Canarische Eilanden.

Catalunya

In het noordoosten rondom Barcelona ligt de regio Catalunya. Het ligt tussen de Middellandse Zee en de Pyreneeën en kent maar liefst 12 DO’s. Er is een breed scala aan druivenrassen, zowel inheems als internationaal. Het klimaat is heel divers, van maritiem tot continentaal.

Regio Catalunya

In deze proeverij hadden we twee wijnen uit deze mooie streek. We begonnen met een Macabeo uit Costers de Segre DO en hadden als tweede wijn een Picapoll (ook bekend als Folle Blanche of Picapoll) uit Pla de Bages DO.

Costers del Segre is een versnipperd gebied van 4.000ha. Hoewel Tempranillo ook hier de boventoon heeft, zijn er bijzondere wijnen van Macabeo (Viura) dankzij karakteristieke oude wijnstokken.

Even ten oosten van Costers del Segre ligt  de Pla de Bages DO. Deze “Vlakte van Bages” is een verwijzing naar de Griekse god van wijn, Bacchus. In de subzone Alt Bages dat op zo’n 500m hoogte ligt is het koeler en is de bodem kalkrijk. Dit is ideaal voor de inheems Picapoll (ook bekend als Picpoul) druivenras.

Agaliu 2021

We trapten de proeverij af met de Agaliu in een zeer markante blauwe fles van de coöperatie L’Olivera. Agaliu is een oud-Catalaans woord dat “hoop” betekent. De filosofie van dit huis is dan ook dat het een sociale werkplaats is waar alle medewerkers kunnen toetreden tot de coöperatie.

De wijngaard ligt rond de Vallbona de les Monges in de subzone Corb River Valley van Costers del Segre DO. De wijngaarden karakteriseren zich door de stenen muurtjes die het omringen om de vruchtbaarheid van de bodem te waarborgen en het water beter vast kunnen houden. De bodem heeft kalkrijk klei terwijl het klimaat continentaal mediterraan is. Dit betekent droge koude winters en warme zomers die gekoeld wordt door een matige zeebries.

Agaliu Macabeo

De wijngaard wordt biologisch bijgehouden. De wijn is 100% van Macabeo welke fermenteert in zowel Amerikaans als Frans eiken vaten. Het rijpt gedurende 3 tot 4 maanden op haar droesem. Dit is duidelijk wanneer de fles opgaat; de intense geur van peren en witte bloesem komt je tegemoet. De kleur is strogeel met een lichte intensiteit. De zuurgraad is hoog en de wijn heeft een gemiddeld + body mede door haar 13% alcohol. Desondanks voelt de wijn prettig aan met een goed balans. Ook de smaak intensiteit is hoog van vooral peer, kruiden en brioche. Er zit ook lichte rokerige en minerale toon in. De afdronk is lang.

Geniet van deze wijn lekker op het terras of bij rijst gerechten en gegrilde groenten. De wijn is verkrijgbaar voor 13.95€*.

Abadal Picapoll

In 1983 werd het wijnhuis Abadal door Valentí Roqueta opgericht, onder de voorwaarde dat hij wijn zou maken waarin het unieke karakter en terroir van de streek tot uiting zou komen. De wijngeschiedenis van de Roqueta familie strekt over 8 eeuwen. Abadal maakt uitsluitend wijnen van inheemse druivensoorten, zoals Picapoll, Macabeo en Sumoll. Maar interessant genoeg ziet men in Catalonië ook de Chardonnay, Sauvignon Blanc en Cabernet Sauvignon als lokale druivenrassen. De wijngaard heeft een kalkrijke kleigrond en geniet van een continentaal klimaat dankzij de bescherming van een bergrug.

De Picapoll van Abadal was de eerste 100% Picapoll die commercieel verkocht werd. De naam Picapoll is afgeleid van het woord “pica” wat krasjes betekent. De druif heeft roestbruine vlekjes op de schil waar naar verwijst. De wijn vergist in RVS tanks en rijpt op haar droesem (gistcellen) gedurende 3 maanden.

Abadal Picapoll

Dat resulteert in een wijn met lichte intensiteit en strogele kleur. De wijn heeft een gemiddelde geurintensiteit (zeker na de Agaliu…) van ananas en grapefruit. Het is een verleidelijke gulle wijn met fruitige aroma’s van ananas, grapefruit, perzik, jasmijn en verse kruiden zoals venkel en munt. De afdronk is prettig maar niet bijzonder lang.

Schenk deze wijn als aperitief, bij paella, schaal- of schelpdieren of geroosterde kip. De wijn is verkrijgbaar voor 17.49€*.

Canarische Eilanden

Helaas ben ik nog nooit op deze eilanden geweest, maar alleen al voor de wijn cultuur lijkt het mij bijzonder interessant. Dat is wel gebleken uit de wijnen die we geproefd hebben. Wijn nummer 3 kwam van Ycoden-Daute-Irora DO en nummer 4 van El Hierro DO. Hoewel de eilanden wijn redelijk onbekend is binnen Spanje, is ze lokaal bijzonder bemint. Vanwege de vochtige tropische omstandigheden, speelt hoogte een grote rol. Daarnaast is de bodem, vulkanische bodem, bijzonder typerend voor de wijnen die ze voortbrengt.

In het westen op het eiland Santa Cruz de Tenerife vinden we DO Ycode Daute Isora. De wijngaarden zijn gelegen op de westelijke flank van de Pico del Teide vulkaan. Waarbij de beste wijnen afkomstig zijn van de wijngaarden die vanaf 1.400m hoogte liggen. Listan Blanco (ook wel Palomino Blanco genoemd) is hier de meest aangeplante druivensoort.

Envinate Benje Blanco 2021

Vier wijnfreaks die elkaar tijdens de studie Oenologie hebben leren kennen, besloten om samen wijn te produceren. Zo ontstond het wijnhuis Envinate. Op 900-1.200m hoogte vinden we de wijngaarden van Envinate met wijnstokken van Listan Blanco die 70 tot 120 jaar oud zijn, aangeplant op zwart vulkanisch zand en kleibodem. In de wijngaard wordt biologisch gewerkt. De wijn vergist in betonnen kuipen en rijpt op lie, waarvan 30% in frans eiken vaten en 70% in betonnen tanks. In de betonnen tank ontstaat een flor-laag, die eigenlijk zo typerend is voor sherry productie. De wijn wordt gefilterd met bentoniet (een kleisoort, waar de onzuiverheden zich aan binden zodat deze uit de wijn gefilterd kunnen worden). Hierdoor kan de wijn zich ook vegan noemen.

De wijn is licht van kleur en heeft een strakke neus met tonen van appel en peer. De volle body, gedragen door haar 13% alcohol, en hoge zuurgraad maken de wijn indrukwekkend. Aroma’s van groen fruit, ziltigheid en rokerigheid maken de wijn redelijk complex en geeft een goede afspiegeling van het vulkanische terroir. De afdronk is lang, maar door haar typiciteit zal het niet ieder z’n favoriet zijn.

Schenk deze wijn bij garnalen of varkensvlees. Probeer de wijn voor slechts 24.95€*.

Envinate Benje Blanco 2021

Bimbache Blanco 2021

De naam Bimbache verwijst naar de benaming van de vroege inwoners van het El Hierro eiland. El Hierro is het meest westelijk gelegen eiland. Hier is niet zo veel hectare aan wijngaarden overgebleven. Zeker langs de steile noordkant van het eiland zijn er nog weinig wijnboeren die hun kans wagen. De opbrengsten zijn vaak te klein om de investering te legitimeren. Het eiland is een schatkamer van bijna verdwenen of vergeten druivensoorten die nergens meer voorkomen of toch niet in de hoedanigheid zoals ze hier voorkomen. Bimbache werkt hoofdzakelijk met fieldblends, waarbij telkens de meest voorkomende soorten worden vermeld, maar waar er nog een heleboel soorten zijn waarvan we zelfs de naam niet meer kennen.

Deze wijn is een blend van Baboso blanco, Gual, Listan blanco, Pedro Ximenez, Verijadiego blanco en er wordt ook hier biologisch gewerkt in de wijngaard. De druiventrossen worden zacht geperst voor het behoudt van haar fruitaroma’s. waarna vergisting op grote houten vaten plaatsvindt. Ook rijpt een deel van de wijn op oude barriques waar de wijn flor ontwikkelt. Alleen inheemse gisten worden gebruikt. Dat resulteert in een wijn die krachtig is uit één van de regio’s uit Spanje dat onbekend is bij het grote publiek.

De wijn is mooi heldergeel van kleur. In de neus eerst en vooral limoen en citrus toetsen met op de achtergrond wat ananas. Het fruit evolueert geleidelijk naar een mooie kruidigheid van laurier en wat venkel. Stevige aciditeit die de wijn ruggengraat geeft. In de mond stevig met 14.6% alcohol, maar ook met de typische ziltige toetsen van een beperkte flor-rijping. De wijn is zeker niet voor beginners, maar wel zeer origineel en met veel karakter. Lange afdronk met veel fraîcheur. Het is aan te raden om de wijn te decanteren.

Bimbache El Hierro 2021 Krachtig uit Spanje

De wijn is bekroond door Robert Parker, wijn criticus, met 93 punten. Verkrijgbaar voor 39.95€*.

Andalusië

Zonovergoten Andalusië

In het zuidwesten van Spanje vinden we Andalusië, vooral bekend van de sherry, maar we vinden hier ook interessante wijnen. Hier vinden we ten zuiden van Sanlucar de Barrameda en ten noorden van de historische havenstad Cadiz de Vino de la Tierra (VT) Cadiz. Deze VT status is in 2005 verkregen en men is bezig om de status DO te verkrijgen. Het klimaat is mediterraan en de bodem is zanderig en bevat albariza, de kenmerkende witte klei, calcium en fossielrijke bodem die zo kenmerkend is in de sherry regio’s.

Muchada Ledapart Vibrations 2020

Bodega Muchada Ledapart hanteert de biodynamische werkwijze in zowel wijngaard als kelder. Dit houdt in dat naast het uitbannen van chemische middelen in de wijngaard, men ook kijkt naar de stand van sterren en planeten om te bepalen wat er in de wijngaard of kelder nodig is.

De Palomino druiven voor deze wijn zijn afkomstig van de plot Miraflores Alta nabij Sanlúcar de Barrameda. Dit is westwaarts gelegen in de richting van de oceaan. Het staat aangeplant met 60 jaar oude wijnstokken en de bodem bevat kalkrijke albariza. De wijn fermenteert in potten om zo de oranje kleur aan de wijn te geven, waarna het gedurende 12 maanden rijpt in oude manzanilla vaten of 500lt amerikaans eiken vaten, genaamd “laarzen”.  De wijn wordt geklaard door het gebruik van bentoniet. Er worden op jaarbasis slechts 200 tot 600 flessen geproduceerd!

In de mooie orange wijn met een gemiddelde kleurintensiteit, bespeur je direct sinaasappelschilletjes en specerijen. De geur intensiteit is gemiddeld. In de mond daarentegen komt het over als een frisse wijn met aangename body en vol van sinaasappel, mineralen en noten. De afdronk is lang.

Muchada Ledapart Vibrations 2020 Wijn uit Spanje die krachtig is

Gelet op de specifieke smaak zal deze wijn niet voor iedereen weg gelegd zijn. Maar bij wit vis op kip is dit een geweldige wijn. Schenk de wijn een uur van te voren in een karaf om de wijn om te laten luchten.

Deze bijzondere wijn is verkrijgbaar voor 49.95€*.

Castilla y León

Verrassend Tempranillo in Castilla y Léon

De regio Castilla y León, één van de grootste administratieve regio’s van Spanje, is onderverdeeld in een noordelijke en zuidelijke regio – verdeeld door de rivier de Duero. De regio kent een heet continentaal klimaat en ligt ingeklemd tussen de Cordilla Cantábrica aan het westen en de Sistema in het oosten. De vlakte ertussen heeft een zeer arme bodem en door de geringe regenval zijn de wijngaarden afhankelijk van het water van de rivieren. Vlak aan de rivieren vinden we dan ook een bodem dat rijk is aan mineralen en klei.

In deze proeverij hebben we ons op het noordelijke deel gericht. In deze regio domineert Tempranillo met maar liefst 65% van de aanplant, maar er zijn ook een aantal andere druivensoorten te vinden. Zo hebben we uit de DO Tierra de León een Prieto Picudo als zesde wijn. En dan toch als zevende wijn een DO Arlanza een blend van Tempranillo en Garnacha Tinto, ofwel Grenache (Noir).

De Prieto Picudo druif is redelijk uniek en komt nagenoeg alleen voor in Tierra de León DO. Er staat ongeveer 7.000ha aangeplant. De naam Picudo betekent hoekig en verwijst naar de ovale vorm van de druif. De oorsprong van de druif is nog onbekend. DNA onderzoek heeft (nog) geen uitsluitsel gegeven van welke druivensoorten de Prieto Picudo afkomstig is.

Pardevalles Tinto Prieto Picudo 2016

Van het wijnhuis Bodega Pardevalles hadden we de monocépage van Prieto Picudo. Hoewel het wijnhuis in 1949 is opgericht, gaat de familietraditie van wijnbouw veel verder terug. Van belang voor het wijnhuis is de wijn het karakter en identiteit van de herkomst van de regio moet uitdrukken. Vandaar ook de focus op de inheemse Prieto Picudo en de witte druif Alabrín Blanco. De 38ha wijngaard ligt op 750-860m hoogte en profiteert daardoor van de grote temperatuurverschillen. Overdag kan het zeer warm worden, terwijl de nachten juist bijzonder koel zijn. Doordat de bodem bezaait is met kiezelstenen, absorberen deze overdag de warmte en geven ze ’s nachts de warmte af aan de druiven wat de rijping bevordert.

De druiven worden machinaal geplukt in de avond, zodat de zuren goed behouden worden. Vervolgens vindt de schilweking (maceratie) en fermentatie (vergisting) plaats in RVS tanks gedurende 4 dagen. De wijn rijpt op haar droesem, waardoor je ook in de fles het bezinksel behoudt. Dit is iets om rekening mee te houden bij het inschenken van de wijn!

De diepe kersenkleur heeft een blauwachtige tint. De neus is erg prettig met rijp rood fruit en een gemiddelde intensiteit. Wanneer je de wijn in de mond neemt, bespeur je enigszins wat tannine op het tandvlees, maar is niet onprettig. De zuurgraad is gemiddeld en is in een fijn balans met het gerijpte rode fruit en de drop aroma’s – mede door de flesrijping. Door de volle body, mede door de 13.5% alcohol, en de prettige zuren, kan je lang nagenieten van deze wijn.

Pardevalles Prieto Picudo

De wijn is kortom goed in balans met een aangename afdronk. Qua kleur heeft de wijn een diepe intensiteit terwijl in de neus en de mond deze mooi afgerond is. Hoewel de nadruk op het fruit ligt, bespeur je ook de tertiaire aroma’s als drop vanwege flesrijping, iets wat de complexiteit van de wijn verhoogd.

Geniet van deze wijn die onbekend maar mooi en krachtig is voor slechts 10.50€* bij worstjes uit Spanje, pasta gerechten of gerijpte kazen.

Vinos el Cadastro 2015

De El Cadastro is afkomstig uit de hand van wijnmaker Olivier Rivière. Die beheert 4ha in Arlanza DO en 6ha in Rioja Alta en Alavese. Verder koopt hij ook druiven in om tot wijn te verwerken. Zijn focus ligt vooral op blends met Tempranillo of Viura. Hoewel van Franse afkomst, is Olivier door zijn Spaanse stage in het land blijven hangen. Nadat hij eerst een aantal percelen in Rioja Alavese heeft gepacht, kwam zijn eerste wijn in 2006 op de markt. In 2008 valt zijn oog op een paar percelen in DO Arlanza, in Castilla y León. De wijngaard ligt op 750-1.050m hoogte met zeer oude wijnstokken van Tempranillo en Garnacha Tinto. Hij laat de Spaanse classificatie los en hanteert de Bourgondische stijl van herkomst benaming. Deze wijn is afkomstig uit het dorp Covarrubias, nabij Burgos. De regio heeft een continentaal klimaat. De wijngaard ligt op 900-1.000m hoogte en de bodem is vooral gravel-achtig bezaaid met keien. De wijngaard wordt biologisch bijgehouden. Dit betekent dat er geen gebruik wordt gemaakt van meststoffen of pesticiden. De opbrengst wordt laag gehouden zodat de aroma’s zich in de druiven kunnen concentreren.

De wijn is een blend van 95% Tempranillo en 5% Garnacha Tinto. Deze worden apart gevinifieerd en fermenteren in kleine tanks. Vervolgens rijpt de geblende wijn in Frans eiken vaten gedurende 19 maanden waarna de wijn gebotteld wordt, zonder te filteren of klaren.

Ze is robijnrood van kleur met een diepe intensiteit. Er vormen duidelijke tranen op het glas door het hogere suiker/alcoholgehalte. De wijn heeft een gemiddelde geurintensiteit van rood fruit en iets kruidigs met klei. De wijn heeft een volle body met gemiddeld + tannine, maar deze is niet onprettig dankzij de hoge zuurgraad. Qua aroma’s zijn het vooral rood en zwart fruit afgewisseld met kruiden en florale tonen. De afdronk is lang.

Schenk deze wijn naast een lekkere steak of gerijpte kazen. Nu verkrijgbaar voor slechts 37.95€*.

El Cadastro Arlanza

Castilla la Mancha

Castilla La Mancha

La Mancha ligt in het hete binnenland van Spanje. Het is met 440.000ha de grootste wijnregio ter wereld. Er zijn maar weinig druivensoorten die deze hitte kunnen overleven. Daarom zoeken de wijngaarden het ook hogerop om op die wijze verkoeling te krijgen.

Één van de subregio’s is Almansa DO. De temperaturen kunnen in de zomer oplopen tot boven de 40C terwijl in de winter deze dalen tot -10C. Regen valt vooral in het voor- en najaar. Waardoor de druiven optimaal profiteren van de waterstress tijdens de zomerdroogte om kwaliteitswijnen voort te brengen.

Laya 2021

In Almansa DO vinden we dan ook het wijnhuis Atalaya. Dit is een merknaam van de Orowines groep die in handen is van de Gil familie en specialiseert zich in wijnen van de druivensoorten Alicante Bouschet (ook bekend onder de naam Garnacha Tintorera) en Monastrell (ookwel Mourvèdre). De oude wijnstokken staan op weinig vruchtbare kalksteen bodem en er is maar weinig regenval. Gelegen op 700 tot 1.000m hoogte produceren de druiven geconcentreerd fruit aroma’s mede dankzij de delicate Mediterrane zeewind.

Laya is een rode wijn van 70% Garnacha Tintorera en 30% Monastrell. De druiven kennen eerst een schilweking voordat de fermentatie begint. Dit gebeurd onafhankelijk van elkaar in RVS tanks gedurende 15 dagen. Waarna de geblende wijn gedurende 4 maanden rijpt op frans eiken vaten.

De paarse kleur kent een gemiddelde intensiteit. De neus heeft een delicate geur van vers rood fruit met chocolade, specerijen en tabak. De Laya 2021 is zacht en fris met een gemiddelde body van rood en zwart fruit. De wijn heeft een goede zuurgraad en zachte afgeronde tannine waardoor de afdronk heerlijk lang en fruitig is. Hoewel de wijn 14.5% alcohol bevat, is dit zeker niet overheersend. Dit is een wijn met een mooi balans.

Het is niet voor niets dat Robert Parker deze wijn uit 2020 met 90 punten heeft bekroond. Speciale prijs: nu slechts 9.95€* per fles bij een bestelling van 6 flessen.

Krachtig Laya uit Spanje

Kortom

We hebben een bijzonder gezellige avond gehad waarbij we doorgingen in de kleine uurtjes. Want tja, 8 wijnen neemt even at tijd in beslag (of waren het alle gezellige gesprekken die we voerden…). Verder was het een avond dat in het teken stond van uitgesproken wijnen die niet altijd in de smaak vielen – zeker niet bij beginnende wijndrinkers. Maar aan de andere kant, hoe vaak proef je nu wijnen van de Canarische Eilanden, of een orange wine.

Wanneer u interesse heeft in één van deze wijnen, neem dan even contact op.

*Prijzen zijn aan wijzigingen onderhevig.

Geweldig trendy of oubollige sherry

Velen kennen sherry als het bekende oma drankje in een licht zoete stijl. Wat blijkt is dat ze deze drank in het Spaanse Andalusië helemaal niet kennen! Maar is de sherry, geweldig mooi als ze is, nu bezig aan een trendy revival of blijft ze toch haar oubollige imago behouden? De huidige sherry is niet meer te vergelijken met die uit de jaren 70.

Dat het imago van sherry verandert mag duidelijk zijn, 2021 had de beste verkoopcijfers van de afgelopen 4 jaar. Er werd 21 miljoen liter in het buitenland verkocht en maar liefst 11 miljoen lokaal.  Engeland is de grootste buitenlandse liefhebber met maar liefst  10 miljoen lt. Vooral de Cabeceo (cream sherry) is er erg populair. Het is een blend van droge en oxidatief gerijpte (meestal olorosso) sherry die aangezoet is met Pedro Ximenez (PX). Nederland staat op een mooie derde plaats met 3.6 miljoen lt. Echter in 2002 was de verkoop nog 68 miljoen lt. (55 miljoen export en 13.5MM lokaal). Toch ziet men in alle markten, van Amerika tot Azië  groei. Dus je kan wel zeggen dat sherry haar oubollige imago heeft afgeschud en dat de trendy sherry door een breder publiek toch geweldig wordt bevonden. Maar wat is sherry nu eigenlijk.

Rijke historie

Sherry wordt gemaakt in het zuidenwesten van Andalusië, rondom de plaats Jerez. Sherry is gemaakt van Palomino-druiven die na een lichte versterking met alcohol, een natuurlijke rijping op “flor” ondergaan. “Flor” betekent bloem en is een laagje gistcellen dat op de wijn ligt. Dit voorkomt dat de wijn met zuurstof in aanraking komt. Echter sherry komt in veel stijlen waardoor het erg interessant is om dit met eten te combineren. De uitzondering op de regel is sherry gemaakt van Pedro Ximenez druiven (PX). Deze druivensoort levert een zoete stroperig dessertwijn die bijna likeurachtig smaakt. Een echte aanrader is PX te serveren bij chocolade.  

Sherry is al eeuwenoud. Reeds in de tijd van de Feniciërs, toen Jerez nog Xeres heette, maakte men al sherry-wijnen in deze regio. Maar de echte populariteit ontstond in de 16e eeuw. Engelse en Nederlandse sherry handelaren vestigden zich rondom de havenstad Cadiz en begonnen dit product te exporteren aan de Europese adel. Alleen wijn gerijpt in de steden Jerez la Frontera, Sanlucar de Barrameda en El Puerto de Santa Maria mogen zich sherry noemen. De naam sherry is een Engelse verbastering van Jerez.

In 2021 heeft de Consejo Regulator de Jerez, de regulator, aanpassingen in de wetgeving aangenomen. Waaronder uitbreiding van de DO wijngaardzone, toestaan van andere druivenvariëteiten en de verplichting om de wijn te versterken komt te vervallen. Dus de wijn kan ook op natuurlijke wijze tot 15 tot 20% alcohol vergisten. Vooral de eerste aanpassing vormt het risico dat de regio gaat inboeten in kwaliteit. Er zijn maar liefst zes nieuwe druivenrassen opgenomen. Dit zijn pre-phylloxera inheemse druivenstokken Beba, Cañacazo, Mantúo Castellano, Mantúo de Pilas, Perruno en Vigiriega.

De streek

De regio Marco de Jerez ligt tussen de drie bovengenoemde plaatsen. Maar het is het gebied dat bepaalde kenmerken heeft die sherry tot een unieke wijn maakt. Er heerst een subtropisch klimaat met milde en natte winters en warme droge zomers. Tijdens de zomer geeft de wind verkoeling. Dit is niet alleen van belang voor de zuurgraad, maar is tevens een natuurlijke ventilatie van de wijnkelders.

Geweldig trendy of oubollige sherry Jerez DO

Verder is de bodem zeer kalkrijk wat de Palomino-druif haar kenmerkende smaakprofiel geeft. Daarnaast kan de bodem veel vocht vasthouden wat onmiskenbaar is tijdens de hete zomers. Vooral de albariza bodem staat hoog aangeschreven. Dit is een witgekleurde mergel met klei, calcium en mariene fossielen. Een beetje gelijk aan wat we in de Chablis aantreffen. Verder treffen we “barros” (hoog in klei met een beetje krijt gelegen aan de voet van de heuvels) en “arena’s” (de zandrijke kustgebieden). Tenslotte is dit de enige regio waar je de Palomino-druif vindt.Deze druif heeft een aandeel van maar liefst 80% in sherry. Verder zijn Pedro Ximenez en Moscatel toegestaan.

Het bijzondere wijn maken

De druiven worden met de hand geplukt, om ervoor te zorgen dat alleen rijpe druiven geplukt worden. Hier door gaan plukkers meerdere keren door de wijngaard heen. Vervolgens legt men de druiven op matten in de zon zodat een deel van het vocht kan verdampen. Direct na het persen brengt men de most (het sap) over naar de opslagplaats waar de eerste vergisting plaats vindt. Na de volledige vergisting wordt de jonge basiswijn in fusten opgeslagen. De wijnmaker heeft de keuze voor twee soorten vergisting; biologische of oxidatieve.

Bij biologische rijping versterkt met de wijn tot 15% door het toevoegen van alcohol en in eikenhouten vaten gedaan. Deze vaten vult men slechts driekwart zodat er zuurstof bij de wijn kan komen. Op de wijn ontstaat dus een laag flor. De flor haalt haar voedingsstoffen uit de wijn en doet een omzetting waardoor de wijn haar excentrieke amandelaroma krijgt. Bij oxidatieve rijping, versterkt men de wijn naar 17 tot 18%. Vanwege het hoge alcohol percentage ontstaat er geen flor, zodat zuurstof vrij spel heeft.

Solera systeem

Omdat sherry een blend is van verschillende jaargangen, bewaart men de wijn in een solera-systeem. Dit is een hiërarchisch systeem van vaten met de jongste wijn in het bovenste vat. Meermaals per jaar pompt men de wijn door naar de volgende laag. Hierdoor vult de bovenliggende laag de onderliggende laag. De onderste laag, ofwel solera, bevat de sherry die gebotteld wordt.

Bron: hqwines.nl

De vele soorten sherry verklaart

Er zijn verschillende soorten sherry van droog naar zoet.

Biologisch gerijpt

De Fino is een droge sherry, licht en fris van smaak met een vleugje amandelsmaak. Het heeft een lichtgele kleur en ongeveer 15% alcohol. Heerlijk bij visgerechten. De nieuwe Fino Viejo dient zeven jaar rijpen. De Manzanilla is een soort gelijke wijn als Fino, maar is afkomstig rondom de stad Sanlucar de Barrameda. Dit heeft haar eigen DO-status; Manzanillo DO. Door de tweejarige rijping dichtbij de Atlantische Oceaan, bespeur je een ziltige ondertoon in de Manzanilla sherry. Het heeft een strogele kleur en is lichtvoetig en fris. De nieuwe Manzanilla Pasado moet zeven jaar rijpen. Gelet op de ziltige aroma, past deze wijn ook prima bij vis en schelp- en schaaldieren.

De Amontillado sherry is een droge aromatische wijn met een hazelnoot aroma. Deze is amberkleurig en heeft 16 tot 20% alcohol. Tenslotte hebben we Palo Cortado. Dit is een tussenvorm tussen Amontillado en Oloroso. Het is een complexe maar toch verfijnde wijn van 18 tot 20% alcohol. Schenk een Amontillado of Palo Corado bij gevogelte.

Een nieuwe trend is aan het ontstaan om ongefilterde sherry te kopen. Deze En Rama Sherry zijn intense vollere wijnen, meestal Fino of Manzanilla.

Oxidatief gerijpt

Van de oxidatief gerijpte sherry’s is de Olorosso de eerste. Het is een droge volle sherry met een zoetachtige aanzet. De kleur is amber tot mahonie. De Medium dry sherry is een volle aromatische wijn met een notensmaak. Het is bijna altijd een blend tussen Amontillado met PX. Het suikergehalte is 5 tot 45gr per liter. Pale Cream is een blend van Fino met ingedroogde most. Het is lichtzoet met een pittige bite. En een lichte honing- en notensmaak. Het suikergehalte is 45 tot 115gr per liter.

De Medium sweet sherry is zoet, vol van smaak en aromatisch. Natuurlijk met een hint van noten. Cream sherry is meestal een blend tussen Olorosso en PX. De fluweelzoete smaak heeft aroma’s van noten en rozijnen. Het heeft een zeer bruine kleur met een suikergehalte tussen de 115 en 140gr per liter. Tenslotte de Pedro Ximenez. Dit is een volle krachtige sherry wijn met een zeer zoete smaak. Het heeft een lichte aroma van rozijnen en is bijna stroopachtig. Het is zeer donker van kleur met een suikergehalte van meer dan 220gr per liter. Zowel de Cream sherry als de PX zijn prima te combineren met chocolade nagerechten.

Gaat iedereen aan de sherry?

Sherry komt in vele soorten en variëteiten. Eigenlijk is er voor elk wat wils. Maar wordt sherry nu opeens geweldig trendy of blijft het toch het oubollige oma-drankje? Ik denk dat de waarheid in het midden ligt. De wetgever realiseert zich dat de hoogtij dagen voorbij zijn. Vandaar dat er aanpassingen zijn ingevoerd in 2021. Maar wees zeker niet terughoudend en probeer eens sherry als een digestive of juist bij het nagerecht. De veelzijdigheid zou je kunnen verrassen!

Mooi tropisch wijngebied in Europa

Naast een fantastisch toeristisch trekpleister, zijn de Canarisch Eilanden bezaait met kleine wijnpareltjes. De wijn is vooral bedoelt voor lokaal gebruik. Ondanks haar onbekendheid, houdt ze toch een lange traditie in ere. Gelet op haar ligging op 28e breedtegraad, voor de kust van Afrika, is dit een mooi tropisch wijngebied in Europa.

Net als de Balearen, waren de Canarische Eilanden populair vanwege haar gunstige ligging op de maritieme routes.

Mooi tropische wijnregio in Europa Canarische Eilanden
Bron: Rimontgó

Gelet op de vochtige tropische omstandigheden, zou je niet direct wijnbouw verwachten. De hoogte is van vitaal belang. Het gaat van 500 tot 1.000m en soms zelfs hoger. Een andere factor is de bodem. De vulkanische grond levert minerale en subtiele zoute tonen aan de aromatische wijnen. Het zal ook niet verrassend zijn dat hier vooral lokale druivensoorten staan. Het klimaat is eenmaal niet weggelegd voor de meeste internationale druivensoorten. Het subtropisch klimaat en hoog mostgewicht (hoog suikergehalte) is de reden waarom hier veel zoete wijnen gemaakt worden.

La Palma

Op La Palma gaat de wijnbouw terug naar de 16e eeuw. En is naar verluid geïntroduceerd door de conquistadores. Latere kolonisten brachten een grote verscheidenheid aan druivensoorten mee. La Palma DO is erkend in 1993. Vroeger waren de wijnen van La Palma vooral van Malvasia. En toen de phylloxera op het vaste land uitbrak, gaf dit een nieuwe boost aan de wijnindustrie op La Palma. Hoewel de eilanden gevrijwaard zijn van phylloxera, zijn veel van de voorouderlijke variëteiten helaas uitgestorven. Echter sommige Malvasia-stokken zijn meer dan 100 jaar oud. Toen in de jaren 50 van de 20e eeuw de bananenplantages enorm in opkomst kwamen, zijn veel wijngaarden omgeploegd. Tot in 1993 de DO werd uitgeroepen en nieuw leven inblies in wijngaard management. Over het gehele eiland vind je Listán Blanco (Palomino) en Negramoll, waarbij de laatste de belangrijkste rode druivensoort is.

De wijngaarden liggen op 200 tot 1.500m hoogte. Hoewel het klimaat over het algemeen mild is, heeft het afwisselende landschap veel invloed op de ontwikkeling van de druiven.

De drie subzones van La Palma DO

  • Het zuidelijke Fuencaliente is bedekt met vulkanisch as (picón). De wijnstokken staan aan geplant in soms wel 2m diepe geulen. In de winderige gebieden beschermen stenen muren de wijnstokken. Hier vind je vooral witte druiven. Malvasia staat het meest aangeplant. Maar ook Bujariego, de unieke Sabro die alleen op La Palma voorkomt en Gual.
  • Hoyo de Mazo ligt op het oostelijke deel van het eiland. Wijngaarden met vooral Negramoll staan aangeplant op steile terrassen. Deze hebben een bodem van vulkanisch as en rotsen (empedrados). Maar ook vind je als enige zone Verdello. De Spaanse Verdello (ofwel in Portugal Verdelho) heeft geen relatie tot de Italiaanse Verdello uit Umbrië noch met Verdejo! Men traint de wijnranken op een kruiperachtige wijze. Dit is een trainingswijze die niet veel voorkomt. De wijngaarden liggen op 200 tot 700m hoogte.
  • In het noordelijke Norte de la Palma  worden de wijnstokken worden geteeld op “lage” trellis hetgeen tegenwoordig ongebruikelijk is. De stokken staan aangeplant in ondiepe holtes, op bijzonder vruchtbare gronden zonder zandlaag. Op de steile hellingen liggen de wijngaarden op terrassen, omringd met taluds of droge stenen muren die bescherming bieden tegen de wind. De wijngaarden liggen tussen de 100 en 1.500 meter boven de zeespiegel. Je vindt hier de witte Albillo en van rode druiven de Almuñeco,

Gezien deze veelzijdigheid, is er ook een brede keuze aan wijnen. Wit, rosé en rood van vooral inheemse druivensoorten op de Canarische Eilanden. Ook vind je hier de bijzondere Vinos de Tea. Dit is een lokale specialiteit gemaakt van Tinta Negramoll druiven en gerijpt in dennen vaten waar thee in vervoerd werd. De resulterende wijnen zijn harsachtig van aard, met unieke smaken afgeleid van zowel de druiven als het vat.

Zuidelijk El Hierro DO

El Hierro DO bestrijkt het hele eiland El Hierro. Dit is het meest zuidwestelijke eiland van dit mooi tropisch wijngebied in Europa. Het is het kleinste eiland en ontving haar DO-status in 1994 toen er slechts twee bodega’s waren. Nu zijn er 13 wijnhuizen en 200 wijnboeren. Men neemt aan dat Engelse kolonisten of handelaren in de 17e eeuw wijnstokken hebben geïntroduceerd. De geproduceerde wijnen werden gedestilleerd en geëxporteerd naar Latijns Amerika of verwerkt tot zoete wijn.

De wijnstokken staan aangeplant op de steile vulkanische terrassen op zo’n 125 tot 700m hoogte. El Hierro heeft een mild klimaat met lange zonuren. De Alisios, de zomerse passaatwind waait over het noordwesten van het eiland. En brengt de nodige regen met zich mee.

De stijlen van El Hierro variëren van lichte, droge en frisse witte wijnen, die jong gedronken dienen te worden, tot traditionele zoete en versterkte wijnen. Deze laatste worden hier al enkele eeuwen gemaakt. De wijngaarden worden gedomineerd door de vrij neutrale inheemse Vijariego Blanco en Listán Blanco (Palomino). Andere variëteiten zoals Bremajuelo, Gual (Bual), Listán Negro, Tinta Negra Mole en Vijariego Negro zijn ook te vinden.

Forastera van La Gomera DO

Het op één na kleinste eiland ligt ten westen van Tenerife. In 2003 kreeg La Gomera haar DO-status. De meeste wijngaarden bevinden zich in het noorden en noordoosten. En liggen in gebieden die bekend staan als “medianas altas” en “medianas bajas”. Men neemt aan dat Europeanen in de 14e eeuw de eerste wijnstokken hebben aangeplant. In de daaropvolgende decennia werd wijnbouw steeds belangrijker. De ongeveer 120ha wijngaarden zijn in beheer door 150 telers. De meeste wijngaarden staan aangeplant op steile terrassen met een stenen muur eromheen ter bescherming tegen de sterke kustwinden. Deze terrassen maken mechanisatie onmogelijk, waardoor het beheer geheel met de hand plaats vindt.

Witte wijn is de specialiteit van La Gomera DO. Hier vinden we de zeldzame Forastera druif als de dominante druif. Deze brengt mooie complexe wijnen voort met bloemige tonen en rijp fruit aroma’s met een mineraalachtige toets. De afdronk is prettig en aanhoudend. Ideaal bij een mooie kaasplank met zachte en harde kazen.

Ook de andere druiven die op de Canarische Eilanden voorkomen zijn hier toegestaan, zowel rood als wit.

Het oude Tacaronte Acentejo DO

Vernoemd naar de stad en regio, is Tacaronte-Acentejo DO de eerste wijnregio op de Canarische Eilanden. Reeds in 1992 is ze tot DO status verheven. Het is de onofficiële trendsetter van de eilandengroep met haar moderne wijnbereiding en focus op export. Het is niet verwonderlijk dat hier 20% van de wijnbouw activiteiten van de eilandengroep plaats vindt. Dit is ook ingegeven op de dichtbij liggende haven. Waardoor de wijnen dus internationaal beter verkrijgbaar zijn.

Het terrein is golvend, met steile hellingen en diepe dalen die elk hun eigen meso-klimaat ontwikkelen. De bodem stijgen vanaf de kust tot wel 1.600m. De bodem is vruchtbaar dankzij de roodachtige vulkanische grond dat rijk is aan organisch materiaal. Dit levert de kenmerkende mineraalachtige aroma’s van deze wijnen.

Hoewel het klimaat mild-mediterraan is, zijn de belangrijkste risico’s in de wijngaard de sterke passaatwind, hagel en hoge temperaturen. De ochtendnevel afkomstig van de Atlantische Oceaan brengt de nodige verkoeling.  De wijngaarden liggen op 100 tot 1.000m hoogte waarbij de dagelijkse temperatuurverschillen bijdragen aan de zuurgraad.

Er zijn een zeer uiteenlopende reeks van druivensoorten in deze regio. Zowel lokale als internationale variëteiten. De rode wijnen zijn meestal een blend met Listán Negro en Negramoll. Het zijn jonge wijnen die overlopen van rijp fruit met kruid- en mineraalachtige tonen. De prettige body heeft een mooi balans met de zuren en tannine. Hierbij heeft de wijn een aangename lange afdronk. Geniet van deze wijnen bij rood vlees of gezouten kaas.

De witte wijn is gemaakt van vooral Listán Blanco en soms geblend met andere lokale of internationale rassen. Dit leidt tot wijn met een gemiddelde intensiteit van bloemen, steen en tropisch fruit met balsamico tonen. Het zijn wijnen die prettig drinken als aperitief of bij een visgerechten.

Valle de Gumar

Aan de zuidoostelijke kust van Tenerife, net ten zuiden van Tacoronte-Acentejo DO, vinden we Valle de Guimar DO. Deze vruchtbare vallei verkreeg haar DO status in 1996.  De bodem loopt hier snel steil omhoog tot wel 1.980m. Waardoor terrasvorming een noodzaak is. Sommige wijngaarden liggen wel op 1.500m hoogte. Maar de beste druiven zijn afkomstig van wijngaarden op 600-800m. Dit noemt men ookwel de medianía. Hier is het effect van het mediterrane klimaat mild en bestaat de bodem uit een mix van vulkanisch materiaal en klei. Lager gelegen is de bodem grotendeels vulkanisch zand en puimsteen (“jable”) dat veel armer is.

Witte wijn domineert hier met 65% van de aanplant, vooral inheemse soorten met een enkele PX en Torrontés. Tevens staan rode variëteiten aangeplant, merendeel inheems. Maar verrassend genoeg ook Cabernet Sauvignon, Merlot, Syrah en zelfs Pinot Noir!

Hoog gelegen Abona DO

Zuidelijk gelegen op het grootste eiland Tenerife ligt Albona DO. Hoewel wijnstokken hier al eeuwen aangeplant staan, is Abona pas in 1996 tot een DO verheven. De semi-woestijnregio is extreem ruig en kent bergen tot 1.000m hoogte. De terrasvormige wijngaarden zijn uitgehouwen uit de steile klifwanden. Het reliëf is hier gevormd door vulkaanuitbarstingen en de gestage westenwind. De meeste wijngaarden liggen op de zuidelijke helling van de hoogste berg van Spanje, de Teide. De sterke mediterrane invloed maakt door de hoogte plaats voor een veel koelere groeiomstandigheid. Tevens door deze ligging is er een groot verschil in dag en nachttemperatuur. Dit bevordert de kwaliteit van de druiven en haar zuurgraad.  In tegenstelling tot andere Spaanse regio’s vormen vorst en stormen hier een continue bedreiging.

De regio kent 1.200ha verdeelt over 1.200 wijnbouwers. Ruim 60% staat aangeplant met witte variëteiten zoals Listán Blanco, Malvasia, Gual (ook wel Bual) en Marmajuelo. Ook vinden we hier rosé en rode wijnen van de inheemse Listán Negro, Tintilla, Malvasia Rosada en Bastardo.

Groots Valle de la Orotava

De Valle de la Orotava DO is de grootste DO van dit mooi en tropisch wijngebied in Europa. Het kreeg in 1995 haar status. De wijn activiteiten gaan terug naar de 15e eeuw toen de Spanjaarden de eilanden veroverden. Met de haven van Puerto de la Cruz nabij, gaf dit een boost aan de wijnindustrie. Vooral de zoete wijn van Malvasia trok gretig aftrek in Engeland, Nederland en Duitsland. Toen de relatie tussen Spanje en Engeland verslechterde, kreeg de industrie een zware klap die ze nooit meer te boven is gekomen.

In tegenstelling tot Tacaronte-Acentajo DO en Abona DO, liggen de wijngaarden hier lager tegen de Teide berg aan. De lichte vulkanische bodem biedt voldoende drainage. En het hete zeeklimaat wordt gematigd door de vochtige nevels afkomstig van de Alicios passaatwind.

In de Valle de la Orotava is de wijnstoktraining uniek. Dit draagt als naam “el cordon trenzado” (“het gevlochten koord”). De takken van wijnstokken worden aan elkaar gevlochten in grote trossen van meerdere strengen. De lengtes variëren van 3 meter en tot 15 meter in het geval van oude wijnstokken. Deze methode evolueerde als gevolg van ruimtebeperkingen op het eiland, zodat men onder de opgebonden wijnstokken aardappels kon telen.

Valle de la Orotava DO is een overwegend witte wijnstreek waarbij de inheemse Listán Blanco het meest aangeplant staat. Veel inheemse variëteiten zijn ook toegestaan. Tevens is er rode wijn van Listán Negro-druiven beschikbaar, omdat het warme klimaat deze variëteit goed ondersteunt.

Grote hoogte in Ycoden-Daute-Isora DO

In het westelijke deel van Tenerife vinden we Ycoden-Daute-Isora DO. Het ontleent haar naam aan de oorspronkelijke bewoners van de Canarische Eilanden. En kreeg haar DO status in 1994.

De wijngaarden bevinden zich op verschillende hoogten op de flank van de Pico del Teide. Maar de beste wijnen komen van 1.400m en hoger. Het terroir is gekenmerkt door de vulkanische bodem, het warme maritiem klimaat en de vochtige Alicios passaatwind.

Listán Blanco is ook hier de meest aangeplante druivensoort die een levendige frisse wijn voortbrengt van droog tot licht zoete wijnen. Ook Malvasia produceert zoete wijnen. De Listán Negro is goed voor 20% van de aanplant.

Onderscheidend Gran Canaria DO

Gran Canaria is pas in 2000 erkent. En daarmee is ze de jongste DO van de eilanden groep. Het omvat ook het kleine El Monte Lentiscal  dat sinds 2005 deel uitmaakt van Gran Canaria DO, was voorheen een eigen appellatie. De vele vulkanische kloven hebben elk een eigen uniek microklimaat hebben en dat maakt deze regio zo bijzonder.

Men neemt aan dat vanaf de 15e eeuw de Spanjaarden de wijnstokken hebben geïntroduceerd. In snel tempo werd het een belangrijke bron van inkomsten. Echter toen in de 18e eeuw de relatie met Spanje verslechterde, raakte de wijnbouw in verval.

De lokale specialiteit wijn is Tinto del Monte (“bergrood”), een rijk en krachtige rode wijn gemaakt van de Listán Negro (lokaal bekend als “Negra Comun”). Andere rode druiven die zijn toegestaan zijn Tintilla, Tinta Negra Mole en Malvasia Rosada. Terwijl de witte wijnen gemaakt zijn van Listán Blanco, Malvasia, Gual (Bual) en Marmajuelo. Moscatel produceert de beste zoete wijnen.

Drink deze wijnen jong aangezien ze fermenteren op RVS vaten om het primaire fruit te benadrukken.

Weelderig zoet Lanzarote DO

De meest oostelijke wijnregio is Lanzarote DO. Malvasia is hier goed voor 75% van de aanplant. En produceert een verscheidenheid aan wijnstijlen. Hiervan is de weelderig zoete wijn het meest bekend.  Ook Moscatel en Pedro Ximénez leveren mooie zoete wijnen. Je vindt hier lichte, jonge (joven) witte, rosé en rode wijnen. Witte wijnis gemaakt van druivensoorten als Burrablanca (Airén), Breval (Verdelho) en Listan Blanco (Palomino). Terwijl Listán Negro en Tinta Negra Mole voor rood en rosé wijnen. worden gebruikt.

Het nabijgelegen Afrika in combinatie met de verkoelende wind over de Atlantische Oceaan levert een gematigd klimaat. De druiven rijpen goed doordat de koele nachttemperatuur volgt op de warme dag. Gedwongen door de vulkaanuitbarstingen in de 18e eeuw, bedachten de bewoners revolutionaire landbouwmethoden. Wijnproducenten graven zoco’s, brede gaten of sloten van 3m breed en 2.5m diep. Hierin staan de wijnstokken om beschutting te bieden tegen de harde kustwind en een constante temperatuur te creëren.

Bijzonder Canarische Eilanden

Wat maakt de Canarisch Eilanden nu zo bijzonder? Nou dit mooi stukje Europa behelst een onbekend tropisch wijngebied. Hier vinden we nog druivenstokken die nooit zijn aangetast zijn door de druifluis en dat is toch wel heel bijzonder. Verder vinden we hier inheemse druivensoorten die nergens anders ter wereld voorkomen. Alleen om deze reden is het al meer dan een bezoekje waard. Helaas zijn de wijnen niet wijd verkrijgbaar, maar het is geen straf deze eilanden te verkennen.