voor proeverijen, wijn-spijs combi's, masterclasses en meer
Categorie: Witte druiven
Druivenrassen kunnen in verschillende groepen ingedeeld worden, naargelang de kleur van de schil van de druiven. Witte druiven hebben een geel-groenige kleur.
Als afsluiting van Nieuw Zeeland en Australië hebben we een proeverij gehad waar de wijnen uit deze landen (en Afrika) werden afgezet tegen de oude wereld, namelijk Frankrijk. We kozen wijnen die een beetje minder voor de hand kunnen liggen, maar toch wel de expressie zeer duidelijk naar voren brengen. Wanneer je Nieuw Zeeland zegt, zeg je natuurlijk Sauvignon Blanc. In Frankrijk zou je Loire zeggen, maar vanwege het koelere klimaat krijg je daar een heel andere soort wijn. Vandaar dat gekozen is voor Languedoc-Roussillon, ofwel Pays d’Oc. Ook hadden we een Sauvignon Blanc uit Bij Australië denk je direct aan Syrah, maar daar waren we niet aan toegekomen. Daarentegen hebben we wel interessante Cabernet Sauvignon-Merlot die we natuurlijk tegen Bordeaux wegzetten, maar ook kwam ik een mooie wijn tegen uit Bulgarije. Proost waar nieuw en oude wereld elkaar hebben ontmoet.
Sauvignon Blanc
Dit is een witte druivensoort die oorspronkelijk afkomstig is uit Bordeaux. Het staat aangeplant in veel wijngebieden en levert frisse droge witte wijnen. Tevens staat Sauvignon Blanc bekend vanwege de beroemde dessertwijnen uit Sauternes en Barsac.
Afhankelijk van het klimaat kan de smaak variëren van grasachtig tot zoet tropische aroma’s. In koelere klimaten heeft de druif de neiging om wijnen te produceren met een merkbare zuurgraad en “groene smaken” zoals gras, groene paprika’s en brandnetels met wat tropisch fruit (zoals passievrucht) en bloemige (zoals vlierbloesem) tonen. In warmere klimaten kan het meer tropische fruittonen ontwikkelen, maar riskeert het veel aroma te verliezen door overrijpheid, waardoor er slechts lichte grapefruit- en boomvruchten (zoals perzik) overblijven.
Grey River Marlborough Nieuw Zeeland
Marlborough is een koel klimaat regio op Zuidereiland in Nieuw Zeeland. De Sauvignon Blanc die hier groots staat aangeplant kent maar weinig subtiliteit. Zo ook getuige deze wijn. Hoewel de groengele kleur intensiteit licht is, knalt het fruit, met kruisbes, citrus, perzik en ananas uit het glas. De wijn heeft een lichte body met verfrissend hoge zuurgraad en gemiddelde alcohol. Op het smaakpalet bespeur je citrusfruit, gras en steenfruit. De wijn heeft een heerlijk lange afdronk, gedragen door de hoge zuurgraad.
De fles kent het zo voor Nieuw Zeeland kenmerkende, rustieke etiket met referentie aan vissen.
Schenk deze wijn bij een frisse salade met geitenkaas of burrata. Of gewoon lekker om van het zonnetje te genieten.
Meerhoek Robertson Zuid Afrika
Robertson Valley gelegen in Zuid Afrika is vooral bekend als “De Vallei der Wijn en Rozen”. Deze vallei ligt in het midden van de Western Cape en geniet van een droog heet klimaat, waardoor irrigatie een must is. Echter ’s nachts komt er een koele wind vanaf de Indische Oceaan de regio in, die de zuurgraad hoog houdt. De grindachtige rode bodem is ideaal voor het verbouwen van witte wijn. Hoewel deze kalkrijke bodem dat veel doet denken aan de Franse Chablis, vinden we hier ook andere druiven dan klassieke Bourgogne. Zo ook Sauvignon Blanc.
Deze wijn van winery Meerhoek is een goed voorbeed van een warm klimaat Sauvignon Blanc. Hoewel nog steeds groengeel van kleur, met licht gouden reflecties, behoudt de wijn haar lichte kleur intensiteit. De geurintensiteit is gemiddeld, wat te verwachten valt bij een warmer klimaat, met aroma’s van citroen, perzik en nectarine. Door de warmere temperaturen is de body gemiddeld+ terwijl alcohol, smaakintensiteit en zuurgraad gemiddeld zijn. Net een tikkeltje lager dus. In het smaakpalet overheerst de citroen en steenfruit. De afdronk is niet bijzonder lang.
Deze warme Sauvignon past meer bij kip of kalkoen gerechten.
Fleur du Midi Pays d’Oc Frankrijk
Tenslotte hadden we een wijn uit de oude wereld – Frankrijk. Echter niet uit de Loire, maar uit Pays d’Oc ofwel Languedoc-Roussillon, nabij het historische stadje Carcassone. Ook hier is het klimaat natuurlijk warmer dan in Nieuw Zeeland, maar levert een geheel andere wijn op. Pays d’Oc is ondedeel van de Languedoc, één van de grootste wijngebieden ter wereld met maar liefst 250.000ha aan wijnbouwgebieden. IGP Pays d’Oc is de enige classificatie die geen afgebakend gebied kent.
De Fleur du Midi Sauvignon Blanc is een goudgele wijn met een lichte kleurintensiteit. De neus kenmerkt zich door haar aroma’s van groene appel, citrus en steenfruit. De wijn is meer ingetogen en zit erg goed in elkaar met een mooi balans. De body en zuurgraad zijn gemiddeld en het alcohol en smaak intensiteit is erg prettig. De wijn is niet overheersend en de zuurgraad en palet van groen en steenfruit met abrikozen hints wisselen elkaar goed af. De body is wat zwaarder en laat een filmend laagje op de tong achter. De afdronk is prettig en lang.
Kortom dit is een heerlijke wijn waar je lekker van kan genieten bij ricotto, harde kazen
Cabernet Sauvignon-Merlot
Na deze drie witte wijnen, zijn we gaan doorschakelen naar drie rode wijnen. Hiervoor zijn wijnen uit Australië, Frankrijk en de verrassende derde Bulgarije. Ook hier zien we drie dezelfde druivensoorten afkomstig uit verschillende klimatologische gebieden.
De krachtige tanninerijke Cabernet Sauvignon wordt vaak geblend met haar zachtere zuster Merlot. Dit resulteert in een mooie robuuste wijn die toch zacht aan kan voelen, vooral wanneer de wijn van topkwaliteit enige jaren weg gelegd is. Deze blend is typerend voor de linkeroever in Bordeaux (terwijl de rechteroever vooral monocépage van Merlot kent). Deze blend heeft de wereld verovert en is in elke uithoek te vinden, van Australië tot Noord Amerika. Hoewel de term Bordeaux-blend overal gebruikt wordt, is dit geen officiële term. Het is niet dat men in Australië of zelfs Italië de wijn wilt kopiëren, klimaat, terroir en wijnmaaktechnieken hebben een onuitgesproken signatuur.
Leva Vinex Slavyantski Thracië Bulgarije
Bulgarije is geen bekend of hoogstaand wijnland. Grappig genoeg zou je Bulgarije als een nieuwe wereld wijn kunnen zien terwijl je het in de oude wijn wereld ontmoet. Maar er zijn een aantal mooie wijngebieden. Zo ook Thracië, in het zuiden van het land. Wijnbouw traditie bestaat hier reeds ruim 7.000 jaar als eer betoon aan de god Dionysus. Thracië kent een gematigd continentaal klimaat.
Vinex Slavyantski is de producent van deze mooie Leva wijn. Leva is niet zomaar een wijn merk, het is ook een sociaal en fair trade-programma voor de mensen in de regio. Velen komen uit de Roma-gemeenschap en hebben het financieel lastig. Om de situatie te verbeteren werd in 2008 de LEVA Foundation opgericht en in 2014 is de wijnmakerij als eerste producent in Bulgarije gecertificeerd als “Fair for Life”. Met deze wetenschap is deze wijn een grote verrassing. Een heerlijke volle ronde wijn met vele lagen.
De wijn is diep paars van kleur. De geur intensiteit is gemiddeld met aroma’s van bramen, zwarte bes en kruidnagels. De tannine is zacht en zeer goed geïntegreerd in de wijn. Zuurgraad is mooi in balans met het smaakpalet terwijl alcohol niet overheerst. In de mond wisselen zwart fruit af met vanille, kruidigheid en chocolade. De afdronk is erg lang en heel aangenaam.
Kortom dit is een erg goede wijn. Die vanzelfsprekend uitstekend geschonken kan worden naast een goed steak gerecht, maar ook prima kan worden genoten bij een rijpe kaasplankje.
Chateau Haut Bélian Bordeaux Frankrijk
Bordeaux is de bakermat voor de fameuze blend. Het klimaat is koeler, gematigd door de continue zeewind. Dat laat een duidelijke indruk achter op de wijnen. Druiven hebben het moeilijker om fenolische rijpheid te bereiken. Hierdoor laten onrijpe druiven vaak een smaak achter van groene paprika en wat ruwere tannine.
Chateau Haut Belian ligt op de linkeroever van de Garonde en valt onder AOC Bordeaux. De wijn is diep robijnrood van kleur. Ze kent een gemiddelde geurintensiteit met tonen van zwart fruit, eucalyptus en groene paprika. De smaak intensiteit en zuurgraad is gemiddeld, terwijl de tannine meer nadrukkelijk aanwezig zijn. De wijn heeft een gemiddelde maar prettige body. In het palet komen we smaken van zwart fruit als bramen en zwarte bessen tegen alsmede paprika, vanille en filmende room laag van malolactische vergisting.
De wijn is lichtelijk uit balans waarschijnlijk door onrijp fruit waardoor tannine harder is. Wanneer geserveerd bij rood vlees, is dit een zeer goede wijn omdat het rode vlees de tannine verzacht.
Five Peaks Riverland Australië
Tenslotte uit de regio met de grootste volumes in Australië een mooie warme Cabernet Sauvignon-Merlot blend. De GI Riverland ligt in Southern Australia binnen de zone Lower Murray. Hier komen vooral bulk- en boxwijnen (je weet wel, die in een kartonnen doos) vandaan. Vanwege de droogte en warmte, is irrigatie een noodzaak. Dit continentale klimaat is ook terug te vinden in de wijnen.
Deze blend doet echt warm aan. De wijn is diep robijnrood gekleurd. In de neus komt vooral gerijpt zwart fruit naar voren. Met een gemiddelde intensiteit die getuigd van een goede kwaliteit. De tannine is zijdezacht, dankzij het warme klimaat. Maar dankzij de prettige zuurgraad is de wijn zeer toegankelijk. Het alcohol percentage is prettig en over het algemeen is de body stevig maar niet overheersend. Ook in het smaak palet zijn is het vooral zwart fruit zoals bramen, pruimen en zwarte bessen dat eruit springt.
Deze wijn is heerlijk om zo te drinken, maar ook bij een barbecue mis staat ze zeker niet.
Kortom
Deze avond in het teken van Sauvignon Blanc en Bordeaux-blend waar nieuw en oude wereld elkaar hebben ontmoet, was bijzonder geslaagd. Verrassend genoeg ging de voorkeur toch uit naar de Franse Sauvignon en de Bulgaarse Cabernet. Deze twee wijnen springen er echt uit.
Zuidereiland staat vooral bekend om de magistraal stuivende Sauvignon Blanc wijnen afkomstig uit Marlborough. Hier vindt dan ook de grootste productie plaats van het hele land. Maar liefst 415.000 ton druivenmost van de 532.000 ton is afkomstig uit Marlborough. Echter we zien een duidelijke scheidslijn over het eiland lopen. Daar waar de noordelijke regio’s Nelson en Marlborough zich vooral richten op Sauvignon Blanc, zien we verrassend genoeg Pinot Noir op het zuidelijke deel van Zuidereiland.
Net als op Noordereiland vinden we de wijngebieden vooral aan de oostzijde van het eiland, in de bescherming van de bergrug tegen de natte westenwind.
Het Zuidereiland heeft, net als heel Nieuw-Zeeland, een veelheid aan serieus koele klimaatlocaties, maar het is over het algemeen nog koeler dan het Noordereiland met relatief jongere wijngaarden. Het eiland is de thuisbasis van Nelson en Canterbury; mooie opkomende regio’s die bekend staan om mousserende wijnen, Riesling, Chardonnay en Sauvignon Blanc.
Premium wijnen uit Nelson
Het pittoreske Nelson ligt op het uiterste noordwesten van Zuidereiland. De regio profiteert van de vele zonuren, een beschut en gematigd klimaat en een vrij drainerende semi-vruchtbare bodemstructuur. Nelson is een boetiek wijngebied dat goede Pinot Noir, maar vooral Sauvignon Blanc voortbrengt. Er staat in totaal ongeveer 1.100ha aangeplant waar maar dan de helft Sauvignon is. Pinot Noir komt op een goede 2e plaats met 165ha terwijl Chardonnay en Pinot Gris beiden zo’n 110ha beslaan. Maar ook nieuwkomers als Montepulciano en Gruner Veltliner zijn er te vinden.
Nelson is omgeven door landbouwgrond en het stadje was in 1841 gesticht als eerste stad op Zuidereiland. Het is afgesneden van de rest van Zuidereiland door bergen die de hele regio omringen. Midden 19e eeuw plantten Duitse kolonisten wijnstokken, maar de wijnindustrie begon te floreren in de jaren 1970. Nelson staat bekend om haar levendige artistieke cafécultuur en wijn past daar uitstekend bij. Desondanks zijn er slechts zo’n 90 wijngaarden waarvan ruim 60% minder dan 10ha beslaan. Dus echt een boetiek wijn cultuur die ook nog premium wijnen voortbrengen.
Klimaat impact in Nelson
Nelson geniet van een zonnig klimaat dat wordt gematigd door de constante zeebries van de Tasmanzee. Een droge herfst volgt op de warme zomers wat het groeiseizoen verlengt. Ook gedurende de dag zijn er grote temperatuurschommelingen. De koele nacht volgt op een warme dag en geven de druiven de tijd om fenolische rijpheid te ontwikkelen waarbij de zuurgraad behouden wordt. Deze diurnal range maakt Nelson zo geschikt voor aromatische variëteiten zoals Chenin Blanc en Gewürztraminer. Deze soorten staan dan ook aangeplant alleen niet in grote hoeveelheden.
Er is een scala aan bodemsoorten, maar het overheersende type bestaat uit alluviaal grind uit oude rivierbeddingen. De vrij drainerende aard van de grond dwingt Nelson-wijnstokken om hard te werken om te overleven, wat betekent dat ze minder bladeren produceren en meer energie steken in het maken van kleine, geconcentreerde bessen. Dit betekent een intensere, geconcentreerde stijl van wijn met een vleugje mineraliteit. Sommige zanderige, siltige bodems bestaan dichter bij de kust. De bodems op de valleibodem zijn meestal zwaarder, met een hoger aandeel klei.
Het grote verschil tussen de Pinot Noir uit Nelson en Marlborough is dat ze elegantere stijl kennen.
Subregio’s Moutere Hills en Waimea Plains
Nelson kent twee subregio’s Moutere Hills en Waimea Plains. Moutere Hills is natter en warmer en de kleigronden geven mooie rijkdom en textuur aan de wijn. De Pinot Noir van Moutere Hills vertoont diepe structuur met zachte tannine. De Chardonnay kent complexiteit en diepte terwijl de Sauvignon Blanc een schitterende minerale structuur heeft. De subregio kent slechts 7 wijngaarden. Waimea is Maori voor “rivertuin” en dat is een toepasselijke benaming voor Waimea Plains. Met steenachtige alluviale bodems en een matigende maritieme invloed, hebben wijnen de neiging om lichter en frisser van stijl te zijn dan Moutere Hills. De Pinot Noir is geparfumeerd, Chardonnay rijk en expressief en levendige aroma’s, met een vuurstenen minerale ondertoon. Tenslotte ligt ten noorden van Moutere Hills een smalle strook met de benaming Tasman Coastal.
Marlborough
De grootste producent van Nieuw Zeeland is Marlborough GI. Maar liefst 73% van alle wijngaarden van het land liggen in Marlborough, maar liefst 30.000ha. Het is de thuisbasis van ruim 500 wijntelers die vooral Sauvignon Blanc verbouwen. De wijn staat bekend om zijn relatieve gebrek aan subtiliteit, zijn intense smaken van groene peper en kruisbes. Het is gewoonweg een stuivend glas wijn vol moet groene aroma’s als gras, peper en kruisbes.
Op grote achterstand vinden we hier ook Chardonnay, Riesling en Pinot Gris. Maar houdt de Albariño in de gaten, dit is een veelbelovende wijn. Verder vinden we ook Pinot Noir die nu enkele zeer goede wijnen voortbrengt. De wijnen zijn over het algemeen lichter en fruitiger dan die uit Otago en Martinborough. Marlborough is ook een belangrijke producent van mousserende kwaliteitswijn, gemaakt in de methode traditionnelle van Chardonnay en Pinot Noir.
De zeewind is cruciaal voor het terroir en de groeiomstandigheden. De hete zon wordt gekoeld door deze wind. Samen met de lange zonnige en droge herfst kent Marlborough een lang groeiseizoen. De druiven ontwikkelen op deze wijze een expressief aroma karakter zonder hun zuurgraad te verliezen. Bladbeheer is van groot belang vanwege de hoge UV straling wat zonnebrand kan veroorzaken.
Subregio’s in Marlborough
Er zijn drie belangrijke subregio’s. De Wairau Valley is een gletsjervallei waar ongeveer 45% van de wijngaarden van Marlborough te vinden zijn. Ook liggen hier de subregio’s Rapaura en Renwick. Het heeft een warm en zonnig klimaat met een diverse bodemopbouw. Van steenafzetting tot alluviale bodem. De Southern Valleys liggen ten zuiden van Wairau Valley. Het is koeler en droger en de bodem is een glaciale uitspoeling met grind en klei. Hierdoor is de rijpheid vertraagd ten opzichte van Wairau Valley. Tenslotte ligt Awatere Valley het zuidelijkst. Het heeft het koelste klimaat vanwege de toegevoegde nabijheid van de oceaan aan zowel de noord- als de oostkant, en kan wijnen produceren met een iets fijnere zuurgraad en minerale kwaliteit. Het is ook iets droger dan de andere twee regio’s. De topografie is een combinatie van rivierterrassen en uiterwaarden. Bodems zijn alluviaal grind en klei en door de wind geblazen löss.
Canterbury
Canterbury is een grote provincie aan de centrale oostkust. Wijngaarden zijn hier overal te vinden, maar vooral op de vlakte net ten westen van Christchurch. Het koelere klimaat is goed geschikt voor de productie van elegante evenwichtige wijnen van Chardonnay, Riesling en Pinot Noir. Canterbury heeft ongeveer 1.500ha aan wijngaarden verspreid over ruim 100 percelen. Pinot Noir staat aangeplant op 450ha, Sauvignon Blanc neemt met 400ha een goede 2e plaats in, terwijl Riesling, Pinot Gris en Chardonnay de top 5 completeren.
Canterbury wordt beschermd tegen het onstuimige weer afkomstig van de Tasman Zee door de zuidelijke Alpen, terwijl de Stille Oceaan de regio een zacht zeeklimaat biedt. Met een breedtegraad van 43 graden zuiderbreedte, ligt het op eenzelfde ligging als Toscane. Echter de regio’s zijn niet met elkaar te vergelijken. Het intense zonlicht in Canterbury helpt de druiven een goede rijpheid te verkrijgen. De noordelijke fohnwind afkomstig van de Zuidelijke Alpen dragen bij aan de opwarming van de wijngaarden en helpen dus bij het rijpen van de druiven. Deze wind houdt de wijnstokken ook droog en dus schimmelvrij.
Subregio’s van Canterbury
Hoewel in heel Canterbury wijngaarden te vinden zijn, is vooral de subregio North Canterbury bekend. De Rakaia rivier verdeeld Canterbury in deze twee delen. Deze subregio heeft in 2020 haar GI status mogen ontvangen als gevolg van het samengaan van Wines of Canterbury en Waipara Valley Wine Growers associations.
Binnen North Canterbury zijn een aantal subregio’s bekend die zich onderscheiden door de bodemopbouw. In Waipara Valley vinden we Waipara Glasnevin met haar mineraalrijke maar arme bodem. Dit vermindert de groeikracht van de druivenrank en resulteert in lage opbrengsten van optimaal gerijpte hoogwaardige druiven. De Waipara Omihi subregio ligt iets ten noorden in de heuvels met kleileem en calciumcarbonaat afzetting. Deze bodems geven textuur en concentratie.
Verder landinwaarts liggen de Waikari Hills op een hoogte van 250 tot 300 meter. Hier is het iets warmer door de beschutte ligging en variëert de bodem van kalksteenrijk tot kalkrijk afgeleide kleisoorten. Waipara staat vooral bekend om haar rijke Pinot Noir en mooie Chardonnay. Tenslotte op de vlakten van Canterbury en Banks Peninsula waar we meer volume vinden. De regio heeft de oudste aanplant van Pinot Noir in Nieuw Zeeland. De wijngaarden groeien in steenachtige bodems op de vlakte of op de basaltgronden van de vulkaan Banks Peninsula.
Kleinschalig en bijzonder Waitaki Valley
De Waitaki Valley is een klein wijngebied in Noord-Otago, aan de oostkust van het Zuidereiland van Nieuw-Zeeland. Hoewel onderdeel van Noord-Otago, ziet men dit wijngebied toch vaak als een onafhankelijk wijnregio. Dit afgelegen wijnbouwgebied heeft een koel, bijna koud klimaat en ligt aan de uiterste rand van wat geschikt is voor wijnbouw. De eerste wijngaarden dateren uit 2000 en is dus een relatief jong wijngebied.
Nadat een aantal welbekende namen zich waagden aan de uitdagende omstandigheden, hebben verschillende producenten zich reeds terug getrokken door de lage opbrengsten, koude temperaturen en afgelegen ligging. De regio is het meest bekend om wijnen geproduceerd uit Pinot Noir die elegant, ingetogen en aanzienlijk delicater zijn dan hun tegenhangers in Central Otago. Het is een kleine regio met slechts 59ha waar de Pinot soorten (Noir met 25ha en Gris met 16ha) domineren. Maar ook Riesling, Chardonnay en Gewürztraminer doen het hier erg goed. Verwacht zeer aromatische, delicaat gestructureerde wijnen te vinden met een opmerkelijke maar uitgebalanceerde zuurgraad en een zeer puur, expressief raskarakter.
‘s Werelds meest zuidelijke wijnregio in Central Otago
Het uitdagende terroir van Central Otago kenmerkt zich door haar steile hellingen en diepe rivierkloven. Hier heerst Pinot Noir met meer dan 75% van de aanplant op de 2.000ha. De typische Central Otago Pinot Noir is intens en diep gekleurd, met smaken van pruim, zoete kruiden en bramen. De regio maakt enkele hoog aangeschreven Chardonnay, Riesling en Pinot Gris. Sommige top mousserende wijnen worden gemaakt in een méthode traditionnelle stijl.
Lang dacht acteur Sam Neill, eigenaar van de wijngaard Last Chance, de meest zuidelijke wijngaard ter wereld te zijn. Maar helaas zijn er initiatieven in Patagonië, zoals Los Antigos in Argentinië of aan de oevers van het General Carrera meer in Chili die nog iets zuidelijkers liggen.
Een van de meest onderscheidende kenmerken van Central Otago als wijngebied is het heersende landklimaat, met extreme seizoensgebonden en dagelijkse temperatuurschommelingen. Dit verkort en intensiveert het groeiseizoen en vormt een vorstrisico voor een langere periode van het jaar.
Om deze reden liggen veel Otago-wijngaarden op heuvelachtige locaties, schuin naar de zon. Dit vermindert het risico op vorstschade, aangezien koude lucht naar het laagst gelegen plekken stroomt. Sommige producenten gebruiken vorstbescherming op vlakkere locaties, zoals windmachines, vorstpotten en watersproeiers. Sommigen vliegen zelfs met helikopters heen en weer over hun wijngaarden om te voorkomen dat de vorst bezinkt
. In tegenstelling tot de met vorst bedreigde dagen van de lente, zijn de zomerdagen droog en heet. De continentale klimaat brengt hogere dagelijkse gemiddelde temperaturen die je nergens anders in Nieuw-Zeeland vindt. Hete dagen wisselen af met koele nachten, die het rijpingsproces matigen en helpen om de helderheid en intensiteit te creëren waarvoor de wijnen van de regio bekend staan.
Subregio’s van Central Otago
Hoewel Pinot Noir de dominante druif is in Central Otago, produceren warmere subregio’s, zoals Bannockburn, Bendigo en het Cromwell Basin, meestal wijnen die vaak worden beschreven als ‘klassiek Central Otago’; met sterke, zoete pruimen- en kersensmaken, samen met een smaakmaker van tijmkarakter in sommige gevallen. Gibbstown en Wanaka hebben de neiging om koelere, wijnen te maken met rode kers, vers kruid, kruiden en vaak een uitgesproken mineraal karakter. Central Otega kent zes subregio’s.
Gibbston, gelegen ten oosten van Queenstown langs de spectaculaire Kawarau Gorge, is de hoogste subregio, het koelere klimaat en de op het noorden gerichte wijnstokken op de heuvels rijpen later dan naburige subregio’s, waardoor lichtere maar nog steeds intense wijnen ontstaan. Op de zuidelijke oever van de Kawarau-rivier, aan het zuidelijke eindpunt van de Cromwell-vallei, liggen de wijngaarden in één van de warmste, droogste locaties in de regio, Bannockburn. De oogst kan tot een maand voorlopen op andere subregio’s en de geproduceerde wijnen zijn zeer onderscheidend en complex. Cromwell ligt aan de westkant van Lake Dunstan en strekt zich uit naar het noorden voor ongeveer 25 km van de township Cromwell. De meeste aanplantingen bevinden zich op de lagere terrassen en de valleibodem die parallel lopen aan het met sneeuw bedekte Pisa-gebergte en produceren verleidelijke wijnen.
Ten noordoosten van Cromwell heeft subregio Bendigo wijnstokken geplant op zachte hellingen op het noorden. Grootschalige aanplant op steenachtige bodems vangt de extreme klimaten, hete zomerzon en koude, heldere nachten. Het prachtige Wanaka is koeler en iets natter dan de rest van de regio. Het meer biedt welkome gereflecteerde straling en vermindert vorst en produceert delicate en levendige wijnen. De meest zuidelijke subregio is Alexandria, het klimaat is droog en kent extremen in zowel de zomer als de winter. De variaties tot aan de oogst geven levendig gevarieerde, aromatische, fijn gestructureerde wijnen.
Wijnregio’s zijn verspreidt over het Noorder- en Zuidereiland van Nieuw Zeeland. De sneeuwbedekte pieken van de bergrug en het heldere water dat door de rivieren stroomt met wijngaarden op de voorgrond leveren fantastische plaatjes op. Noordereiland omvat top wijnregio’s met wijngaarden die veelzijdig zijn qua wijnaabod. Hoewel het grootste wijnbouwgebied op Zuidereiland ligt, vinden we de meest gerenommeerde wijngebieden op Noordereiland. Het warmere en vochtigere klimaat van wijnhuizen op het Noordereiland heeft de kenmerkende Sauvignon Blanc van het land zien bloeien, op de voet gevolgd door Chardonnay en Bordeaux-stijl rode blends.
Het lang gerekte eiland kent verschillende wijnregio’s die redelijk verspreid liggen. Het warmere en vochtigere klimaat heeft een impuls gegeven aan de kenmerkende Nieuw-Zeelandse Sauvignon Blanc, gevolgd door Chardonnay en Bordeaux-blends.
Hawke’s Bay is dé toonaangevende regio voor de beste wijnhuizen en is het op één naar grootste wijnbouwgebied. Gisborne geniet van de meeste zon van alle wijnbouwgebieden. Uniek is dat hier ook de eerste wijngaarden liggen die de zonsopgang zien. De eerste wijnstokken werden in Northlands aangeplant in 1819. Hier vindt nu een nieuwe revival plaats nadat Northlands een tijdje uit de gratie is geraakt. Vooral Cabernet Sauvignon, Merlot en Chardonnay zijn erg in trek.
In het midden van het eiland ligt Auckland met de gelijknamige regio. Ook hier vinden we vooral aanplant van Bordeaux-blends en Chardonnay. Waikato en de Bay of Plenty zijn twee van de kleinere regio’s, met wijngaarden verspreid over glooiende landbouwgrond waar de focus ligt op Chardonnay gevolgd door Cabernet Sauvignon en Sauvignon Blanc.
En tenslotte in het zuiden ligt het wijngebied Wellington.
Waar het begon in Northland
Wijnbouw is verspreid over drie districten: Kaitaia aan de westkust in het uiterste noorden, rond de Bay of Islands aan de noordoostkust en in de buurt van Whangarei, de grootste stad van Northland. Wijngaarden bevinden zich voornamelijk op vlakke of zachte hellingen. Bodems variëren in de hele regio van ondiepe kleigronden over zand-klei ondergronden tot vrij drainerende vulkanische structuren.
Hoewel de wijnbouwgeschiedenis in Northland begon, is het een beetje in de vergetelheid geraakt. Hoewel de regio nu weer in opkomst begint te raken, is het nog steeds het gebied met de kleinste opbrengst met haar 77ha, 27 wijnbouwers en slechts 195 ton
Northland ervaart meestal de warmste rijpingsomstandigheden van het land, wat de populariteit van Syrah (13.6% van de aanplant) en Chardonnay (19.7%) verklaart. Maar ook Pinot Gris (11%) en verrassend genoeg Zuid-Afrika’s trots, Pinotage (3.7%) en het moderne ras Chambourcin die we ook al in het Australische Hastings River tegen kwamen, vinden we hier! Dit getuigt hoe veelzijdig en top de wijnregio’s van Noordereiland kunnen zijn.
Het subtropische gebied van Northland is uniek in Nieuw Zeeland. De warme en vochtige zomers gevolgd door regenachtige winters zijn een uitdaging voor telers. Het zorgvuldig toepassen van verschillende wijngaardtechnieken is van groots belang om meeldauw en rot tegen te gaan. Een rol die meespeelt is het aanplanten nabij de kust waar wijngaarden zijn blootgesteld aan de verkoelende winden vanaf de Stille Oceaan of de Tasmanzee.
De bodems variëren van harde zandsteen tot dichte slecht gedraineerde keien. Ondanks deze minder geschikte bodem is het telers toch gelukt om wijngaarden te exploiteren. Vooral die op de glooiende vulkanische bodems
Divers Auckland
Zowel vanwege historische als commerciële redenen vinden we de grootste wijnmakers in Auckland, zoals Montana en Villa Maria. Het waren de Dalmatische kolonisten die hun wijnbouwtradities meebrachten uit Kroatië en wijngaarden begonnen te ontginnen rondom Kumeu. Hoewel de grootste wijnmakers hier gevestigd zijn, verkrijgen ze de meeste druiven uit andere regio’s. Wijnbouw in de regio Auckland, ten noorden en zuiden van de gelijknamige stad, zijn vaak boetiekwijnmakerijen. Hier staan voornamelijk Chardonnay (71ha) en de Bordeaux-druivenrassen Merlot, Cabernet Sauvignon en Cabernet Franc (gezamenlijk 70ha) aangeplant, verspreid over 291ha. De in het oog springende variëteiten zijn Albariño (10ha) en Malbec (14ha). Ook hier zien we grote verschillen, er zijn slechts 3 wijngaarden die meer dan 50ha omvatten. Terwijl er 75 zijn die kleiner dan 5ha zijn.
Het klimaat is vochtig vanwege de ligging aan de kust, gepaard met hoge regenval. De oostelijke delen, en met name Waikeke Island, worden beschermd door de Waitakere Ranges. Tijdens het groeiseizoen is er voldoende warmte om de druiven optimaal te laten rijpen, wat resulteert in hoge kwaliteitswijnen. De bodem is overwegend ondiep klei met lage natuurlijke drainage. Hierdoor is ziekte, schimmel en overdadige bladergroei een groot risico.
Subregio’s in Auckland
Al sinds de vroege jaren 1900 vindt hier wijnbouw plaats. Deze is beïnvloedt door Kroatische, Libanese en Britse wijnmakers. Verspreid over een groot, geografisch divers gebied, omvat het wijngebied van Auckland drie subregio’s, het eiland Waiheke, het historische West Auckland en het noordelijk gelegen Matakana. Desondanks delen deze drie subregio’s dezelfde bodemstructuur; een vulkanische, kleirijke bodem gecombineerd met een gematigd zeeklimaat.
Waiheke eiland ligt recht voor de stad Auckland. Het warme droge zeeklimaat bevordert de intensiteit en zuiverheid van het fruit. Het heeft een rijke geschiedenis met hun Cabernet blend (Sauvignon x Franc). Deze kennen dezelfde prijsniveau’s als vergelijkbare wijn uit Bordeaux en Toscane. Maar recentelijk worden de gedurfde Syrah, elegante Chardonnay, diepe, met fruit gevulde Montepulciano en Petit Verdot, en geurige Viognier- en Pinot Gris-wijnen geprezen.
Ten noorden van Auckland liggen de mooie glooiende heuvels van Matakana. De wijnstokken zijn relatief jong, maar produceren met fruit gevulde Pinot Gris, Syrah en Cabernet wijnen. Door de noordelijkere liggen is het klimaat warmer en zonniger, maar desondanks hebben de wijnen een goede body en textuur dankzij zorgvuldige selectie. Ook experimenteert men met Italiaanse stokken zoals Sangiovese, Nebbiolo en Montepulciano.
De subregio Kumeu produceert een evenwichtige Chardonnay met rijp tropisch fruit en frisse uitgebalanceerde zuren van vooral oude wijnstokken. De Chardonnay van Kumeu River wines heeft inmiddels een wereldwijde cult-status bereikt.
Tenslotte Clevedon is de meest recent opgericht subzone. Hoewel bijzonder klein qua omvang, geniet Clevedon een uitstekende reputatie voor Bordeaux-blends in Nieuw Zeeland. Ook hier zijn het overwegend oude wijnstokken. De wijngaarden liggen rondom de stad Clevedon aan de Wairoa rivier.
Niet zo veel in Bay of Plenty
De regio’s Waikato – Bay of Plenty ten zuiden van Auckland vertegenwoordigen kleine maar gestaag groeiende wijngaardaanplantingen (slechts 14ha) die verspreide stukken land bezetten te midden van glooiende landbouwgrond. Eigenlijk is het natte klimaat niet geschikt voor wijnbouw. De wijnhuizen hebben vaak een kleine wijngaard, maar het meeste fruit is afkomstig uit omringende regio’s en dus hebben de wijnen geen regio-specifieke stijl. De wijnproductie is voornamelijk gericht op Pinot Noir (5ha) met Chardonnay (4.7ha) en Pinot Gris (1.9ha) op de tweede en derde plaats. Beide regio’s genieten van een gematigd warm klimaat naar Nieuw-Zeelandse normen met bodems van zware leem over klei ondergronden.
Boetiek wijngaarden in Gisborne
Gelegen op het meest oostelijke puntje van het land heeft Gisborne‘s werelds meest oostelijke wijngaarden en de eerste wijnstokken die elke dag de zon zien. De regio krijgt veel zonuren op kustvlakten die vanuit het westen worden beschut door een reeks bergen.
Lange tijd had de regio een reputatie als een bulkwijnproducent, met haar 1.250ha en 19.500ton opbrengst. Maar heeft zich nu omgedoopt tot “Chardonnay Capital of New Zealand”. Het is het twee na grootste wijnbouwcentrum van Nieuw Zeeland, verdeeld in verschillende subregio’s waarbij Central Valley en Patutahi de belangrijkste twee zijn. Bodems omvatten alluviale leem over zanderige of vulkanische ondergronden van matige vruchtbaarheid. Chardonnay beslaat ongeveer 50% van de wijngaarden. Maar ook andere aromatische rassen als Gewürztraminer, Viognier en Chenin Blanc doen het erg goed.
De wijngaarden worden sterk beïnvloed door hun ligging aan de kust, een beschut macroklimaat en overvloedige zonneschijn tijdens het groeiseizoen – Gisborne is een van de meest betrouwbare gebieden in Nieuw-Zeeland voor het verbouwen van druiven. Zeebries tijdens de zomer helpt de intensiteit van het zonlicht in de regio te matigen en het groeiseizoen te verlengen, waardoor de complexiteit en zuurgraad aan de bessen worden toegevoegd. Wijngaarden op hellingen op het zuiden bestaan over het algemeen uit silt-leem met sporen van kalksteen en lopen naar beneden in vlakke, alluviale wijngaarden met zware kleigronden. Irrigatie is hier niet nodig.
Classificaties in Gisborne
Er zijn grofweg 4 subregio’s, echter die zijn ook nog onderverdeeld. We beginnen bij Ormond, waar we de originele aanplant terugvinden. Hier vinden we ook de “Golden Slope”, een 10km lange zacht glooiende helling met kalkstenen bovengrond die enkele van Gisborne’s beste Chardonnay voortbrengt. Ook de subregio Ormond Vallei die vergelijkbaar is met de “Golden Slopes” leveren zeer gebalanceerde wijnen. Net als Hexton Hills die zich onderscheid door haar Kaiti klei gebaseerde bodem.
Central Valley
Ook op de oostelijke oever van de Waipaoa rivier vinden we subregio Central Valley. De noordelijke gebieden bestaan uit een mengsel van kleileem en slibgronden. Riverpoint is de subregio van de Central Valley dat de verkoelende zeebries van de Pacifische kust ontvangt om de hitte van de zomer te temperen. De bodems bestaan uit vrij drainerende siltleem die fruit goed laat rijpen, met constant hoge fruitsuikerspiegels.
Parurahi
Tegenover Central Valley ligt Patutahi subregio. Hier vindt de grotere productie plaats met maar liefst ruim 33% van de aanplant. Het warme klimaat met weinig neerslag (maar liefst 30% minder regen) en goed doorlatende glooiende klei en slibgrond levert uitstekende Gewürztraminer met goede body en textuur op. Het Parurahi Plateau is één van de jongste aanwinsten binnen Gisborne regio. De Kaiti-kleileembodems in dit teeltgebied zijn al veelbelovend en hebben premium, rijk gearomatiseerde, bekroonde wijnen geproduceerd. Het is over het algemeen warmer en droger dan andere Gisborne teeltgebieden.
Manutuke
In het kustgebied Manutuke, ten zuiden van de stad Gisborne, werden wijnstokken voor het eerst gevestigd in de late jaren 1890. Chardonnay is de belangrijkste variëteit die wordt geteeld op goed gedraineerde en zanderige bodems, met siltige en zwaardere Kaiti-kleigronden die te vinden zijn op locaties in het heuvelachtigere westen. Dichter bij de rivier kunnen bodem- en klimatologische omstandigheden heerlijke gebotrytiseerde wijnen en fijn gestructureerde aroma’s produceren.
Waipaoa
Tenslotte is subregio Waipaoa beschermd tegen koele zeebries en kustbuien. Een warmteval veroorzaakt door een natuurlijke vernauwing van de vallei, gecombineerd met de kleigronden in dit gebied, produceren wijnen met rijpere fruitsmaken en warme honingachtige complexiteit. Wijngaarden liggen het meest dicht bij de Waipaoa-rivier op lichtere, meer vrij drainerende bodems met wijnstokken die zeer productief zijn.
Hawke’s Bay
Welkom in het wijngebied dat hoog staat aangeschreven om haar zeer hoogwaardige Bordeaux-blends en volle Chardonnay. Syrah dat geproduceerd wordt in de klassieke Europese stijl heeft een groot potentieel. Het is het één na grootste wijnbouwgebied met 4.850ha. De opbrengst in 2022 was 40.170 ton wat daarmee ook de tweede grootste productieve regio is. Sauvignon Blanc heeft de grootste aanplant met 1.088ha, gevolgd door Chardonnay met 1.064ha. De Bordeaux rassen (Merlot, Cabernet Sauvignon en Franc) zijn de belangrijkste blauwe druivensoorten met in totaal 1.120ha terwijl Syrah “slechts” 345ha beslaat.
Het klimaat is warm en droog, gematigd door de nabijheid van de oceaan in het oosten en beschut door het centrale plateau in het midden van het eiland. Het is niet zo warm en vochtig als in Gisborne, maar ook niet zo koel en winderig als Wellington. Wat overblijft zijn warme droge zomers en een lange herfst, ideaal voor wijnbouw voor druiven. Vignerons moeten hun locaties zorgvuldig uitkiezen om te profiteren van de complexe mesoklimaten die hier te vinden zijn. De meeste wijngaarden zijn te vinden langs de paden en alluviale terrassen van de vier grote rivieren. Hierbij zijn de subregio’s in te delen in vijf gebieden; het kustgebied, de hellingen, de alluviale vlakte, de rivierdalen en het centrale deel van Hawke’s Bay.
Subregio’s
De twee wijnbouwgebieden nabij de kust profiteren het meest van de gematigde temperatuur en het lange groeiseizoen. De grindachtige bodems van Bay View in het noordelijk gelegen Esk River Valley en Te Awanga in het zuiden brengen premium Chardonnay en vroegrijpe Pinot Noir wijnen voort.
Wanneer we hoogte zoeken, komen we uit in Havelock met Maraekakaho subregio en Bay View. Hier vinden we uitmuntende Pinot Noir wijnen.
De alluviale vlaktes zijn gevormd door rivieren die met hun vrij drainerende grindbedden en steenachtige terrassen het landschap domineren. Dit is de thuisbasis van enkele van de beste wijnen van Hawke’s Bay met subregio’s als Gimblett Gravels en Bridge Pa Triangle. Gimblett Gravels is uitgegroeid tot een fenomeen, vooral de Syrah is bijzonder goed. Je ziet zelden dat de wetgeving zo strikt is als in Gimblett Gravels, 95% van de druiven moeten uit deze regio komen die ongeveer 600ha omvat en waar slechts ongeveer 25 vignerons actief zijn.
De vier rivieren die Hawke’s Bay doorkruisen vormen een volgende subregio. Hier vinden we mooie Chardonnay, Sauvignon Blanc, Pinot Gris en Pinot Noir van de hoger gelegen gebieden.
Landinwaarts op een hoogte tot 300 meter worden de wijngaarden van Central Hawke’s Bay gekenmerkt als koelere gebieden met potentieel voor Sauvignon Blanc, Pinot Gris en Pinot Noir.
“Glinsterende wateren”
De kleine subregio Wairarapa, wat ‘glinsterende wateren’ betekent in het Maori, is waar een klein cluster van wijnhuizen van het Noordereiland van Nieuw-Zeeland een aantal uitzonderlijke Pinot Noir- en Sauvignon Blanc-variëteiten produceert. De drie belangrijkste subregio’s delen in grote lijnen hetzelfde klimaat en bodems, maar bieden ook subtiele verschillen in karakter van de wijn. Het heeft ongeveer 1.100ha aan wijngaardgebieden waarbij de aanplant van Pinot Noir domineert.
Masterton is de grootste stad in Wairarapa en ook de benaming van de subregio die er ligt. Het is het eerste gebied waar druiven werden geplant in de regio. De vallei wordt overschaduwd door de Tararua-bergen en vroege ochtendvorst komt vaak voor, wat een mooi contrast is met de ongelooflijk hete zomerdagen. Dit levert complexe en smaakvolle wijnen, met Sauvignon Blanc en Pinot Noir als dominante variëteiten.
Net ten zuiden is de subregio Gladstone gezegend met vrij drainerende rivierterrassen en een koeler klimaat met veel zon. Klei tussen de steenachtige siltleem past heel goed bij de overheersende Pinot Noir, naast levendige Sauvignon Blanc en indrukwekkende aroma’s.
Martinborough is het pittoreske koloniale dorp dat omgeven is door kleine wijngaarden, onderhouden door familiebedrijven. Met een klimaat- en bodemprofiel vergelijkbaar met dat van Bourgondië, is het geen wonder dat Martinborough de wijnwereld op haar kop heeft gezet. Veelgeprezen Pinot Noir, levendige Sauvignon Blanc en elegante Syrah worden allemaal geproduceerd in deze meest zuidelijke Wairarapa-subregio, met vrij drainerende bodems en een koel, droog klimaat.
We zakken vanuit Australië zuidelijk af en komen aan in Nieuw Zeeland. Wie Nieuw Zeeland zegt, denkt direct aan de geweldig stuivende Sauvignon Blanc met aroma’s van passievrucht tot kruisbessen en grassen. Nieuw Zeeland is een kleine wijn producerend land die internationaal goed staat aangeschreven voor hun koelklimaat wijnen. Verspreid over twee eilanden, Noorder- en Zuidereiland, liggen 10 belangrijke wijnbouwgebieden.
Hoewel Sauvignon Blanc, en dan met name de Marlborough Sauvignon Blanc, het meest bekend is, is er een verscheidenheid aan druivensoorten en wijnstijlen in Nieuw Zeeland. De belangrijkheid van deze druif is overduidelijk wanneer we naar de cijfers kijken. Maar liefst 60% van alle aanplant betreft Sauvignon Blanc, terwijl in de export deze druif 85% inneemt. Deze export is voornamelijk naar Australië, Groot Brittanië en de VS. Ook Pinot Noir begint internationale faam te krijgen, vooral wanneer afkomstig uit Martinborough, Marlborough of Central Otega. Ook Riesling, Pinot Gris en Gewürztraminer hebben een niche gecreëerd op de koelere delen van Zuidereiland. Misschien verrassend, maar ook Syrah, Cabernets en Merlot doen het goed op het warmere Noordereiland.
Wijngeschiedenis in Nieuw Zeeland
In 1819 arriveerden de eerste wijnstokken Nieuw Zeeland in Northland, het noordelijkste puntje van Noordereiland. Deze werden gebracht door de missionaris Samuel Marsden en waren aangeplant in Kerikeri. In 1836 produceerde James Busby, de Godfather of wine in Australië en Nieuw Zeeland, zijn eerste wijn in Waitangi. Hij was een Britse resident die betrokken was bij de Onafhankelijkheidsverklaring van Nieuw Zeeland. Hij wordt gezien als vader omdat hij de eerste wijnstokken uit Spanje en Frankrijk naar Australië bracht. Missionarissen brachten wijnstokken naar Hawke’s Bay in de jaren 1850, voor het maken van communiewijn. Deze wijngaard is nu onderdeel van het Mission Estate Winery en is nu de oudste commerciële wijngaard van Nieuw Zeeland. In de late 19e en vroege 20e eeuw plantten Dalmatische kolonisten wijnstokken in Auckland en Northland, die de basis vormden voor de moderne Nieuw-Zeelandse wijnindustrie.
Voor een groot deel van de 20e eeuw waren de wijngaarden van het land meestal beperkt tot de oostkust van het Noordereiland, en de meeste wijn werd alleen gemaakt voor lokale consumptie. Pas in de jaren 1970 begonnen de wijngaarden zich te ontwikkelen en begonnen Nieuw-Zeelandse wijnen te worden geëxporteerd.
In 1973 kocht de in Auckland gevestigde wijnproducent Montana (deze heet nu Brancott Estate, onderdeel van Pernod Ricard) land in de Wairau-vallei in Marlborough. Na een paar problemen met slecht gekozen druivenrassen en de plaag van phylloxera, nam Marlborough Sauvignon Blanc een grote vlucht in de jaren 1980 en 1990 en produceerde een stuivende stijl van wijn die geweldig werd geprezen om zijn vooruitstrevendheid en zijn kruidachtige karakter. Tevens verbeterde de technieken voor bladbeheer om de bladgroei te beperken en de kwaliteit van de druiven te verbeteren. Dit gaf een nieuw impuls aan de wijn industrie.
Klimaat en geologie
De meeste wijngebieden van Nieuw-Zeeland hebben een zeeklimaat. De lange, dunne vorm van het land betekent dat wijngaarden nooit meer dan 120 km van de kust liggen. Een bergrug die door het midden van het land loopt – van het Tongariro National Park op het Noordereiland tot de Zuidelijke Alpen op het Zuidereiland – beschermt de meeste van de belangrijkste wijngebieden tegen de sterke westenwinden van de Tasmanzee die bekend staan als de Roaring Forties. Vanwege deze winden zijn er weinig wijngebieden aan de westkust van Nieuw-Zeeland.
Nieuw-Zeeland ligt op de grens tussen de Stille Oceaan en de Indo-Australische tektonische plaat, wat bijdraagt aan de vulkanische bodems die te vinden zijn in veel van de wijngebieden van Nieuw-Zeeland, met name op het Noordereiland. Wijngebieden op het Zuidereiland hebben geografisch meer te danken aan glaciale bewegingen.
De wijngaarden liggen overwegend in vrij drainerende alluviale valleien. Dit is een afzetting van typisch lokaal zandsteen, genaamd greywacke. Ook schist vormt een groot deel van de bodem in de wijngaarden van Nieuw-Zeeland. Soms is de bodem dermate van invloed op de wijn dat het apart op het etiket vermeld wordt. Zo heb je bijvoorbeeld in Hawke’s Bay een afzetting genaamd Gimblett Gravels. Dit is een voormalige rivierbedding met zeer steenachtige bodems. Het effect van de stenen is om de vruchtbaarheid te verlagen, de grondwaterspiegel te verlagen en te fungeren als een warmteopslag die de koele zeebries tempert die Hawke’s Bay ervaart. Hierdoor ontstaat een aanzienlijk warmer mesoklimaat.
Wijnbouw
By Amitchell125 – Own work, CC BY-SA 4.0
Net als zo vaak met Nieuwe Wereld wijnen, zijn Nieuw Zeelandse wijnen single variety. Wanneer het toch een blend is, staan alle druivensoorten op het etiket vermeld.
De wijnbouwgebieden strekken zich uit vanaf de 36 graden zuiderbreedte (wat vergelijkbaar is met Jerez in Spanje) tot 45 graden zuiderbreedte in het zuiden (wat vergelijkbaar is met Bordeaux). Het klimaat van Nieuw-Zeeland is maritiem, wat betekent dat de zee het weer matigt en koelere zomers en mildere winters produceert. Maritieme klimaten hebben de neiging om een hogere temperatuur variaties te vertonen. Het klimaat is meestal natter, maar wijngebieden liggen in de regenschaduw van de bergrug (in het oosten dus). De wijngebieden van Nieuw-Zeeland neigen naar koele nachten, zelfs in de heetste zomers. De impact van deze temperatuurverschillen resulteren in fruitige wijnen met hoge zuurgraad.
Omdat agricultuur lange tijd onderdeel was van de Nieuw Zeelandse samenleving, en zuivel een belangrijk onderdeel was, zijn tanks van roestvrij staal volop beschikbaar. Dit had tevens een onderscheidend effect op de wijnstijlen. De eerste wijnen die internationaal furore maakten, waren geprezen om hun fruitigheid en zuiverheid. Mede mogelijk gemaakt door de rijping op RVS in plaats van hout.
Classificatie
In november 2016 is een wet aangenomen om de Geografische Indicaties te formaliseren. Dit is een grote stap voorwaarts omdat dit de sector de bescherming biedt in de internationale wijnwereld. Er zijn 18 GI’s aangewezen, waarbij Marlborough en Hawkes Bay de meest bekende zijn.
Ook werd in 2016 is een nieuw beoordelingssysteem geïntroduceerd. Doel is om een onbevooroordeelde, onafhankelijk wijn oordeel aan wijn te geven. Het omvat de grootste wijnen van Nieuw Zeeland en Australië met een uitstekende staat van dienst. Elke wijn heeft zijn kwaliteit bewezen in blind proeverijen over een periode van minstens 10 jaar. Het is een dynamische classificatie en is wijn gebonden – dus niet de wijngaard (zoals in Bourgogne), het wijnhuis (zoals in Bordeaux).
MMM of 3 Merit: Iconische wijnen van echte herkomst en voorbeeldige staat van dienst. Minder dan 0,5% van de geproduceerde wijnen bereikt dit niveau. De meeste van deze wijnen hebben gouden medailles ontvangen voor recente jaargangen. Topjaren scoren 98 punten of meer.
MM of 2 Merit: Wijnen die gouden en hoge zilveren medailles behalen in recente jaargangen, met topjaren die 96 punten of meer behalen.
M of 1 Merit: Wijnen die op betrouwbare wijze gouden en zilveren medailles behalen in recente jaargangen, met topjaren die 95 punten of meer behalen.
Wijn in beeld
Er is ongeveer 41.000ha aan wijnbouwgebied in Nieuw Zeeland dat jaarlijks zo’n 2.85 miljoen hectoliter produceert. Dit is een 2% stijging ten opzichte van vorig jaar. Marlborough is veruit de belangrijkste regio is met 29.500ha, Hawke’s Bay komt op de tweede plaats met 4.750ha en Central Otega op de derde met 2.055ha. Er staat 33.750ha aangeplant met witte druivensoorten, waarvan 29.500ha Sauvignon Blanc is, en slechts 7.850ha met blauwe druivensoorten.
Er zijn 2.100 wijngaarden.
Marlborough is veruit het belangrijkste productiegebied met 80% van de opbrengst. Wat ook niet verrassend is gelet op haar grootte. Hawke’s Bay (8%) en Gisborn (4%) zijn de nummers 2 en 3 op verre afstand. Interessant genoeg komt Gisborne pas op de 5e plaats als het gaat om oppervlakte.
In 2022 werd 532.000 ton van 700 wijnmakers geoogst. Hiervan was ongeveer 75% Sauvignon Blanc en de volgende was Pinot Noir met 7%, om het belang van Sauvignon nog maar extra te onderstrepen. Dit was 44% meer dan het jaar ervoor.
Cycloon Gabrielle die in februari 2023 aan land kwam op Noordereiland, net voor dat de oogst binnen zou worden gehaald. Hawkes Bay en Gisborne, qua omvang 60,000 ton ofwel 12% van de 2022 opbrengst, zijn zwaar getroffen.
Tasmania is een eiland dat net onder Victoria ligt in het zuidoosten van Australië. Hoewel Tasmania maar een relatief klein eiland is (net iets groter dan Nederland), is het groot in faam als het gaat om wijn. Het eiland kent slechts één geografische indicatie, GI Tasmania. Desondanks zijn er verschillen op het eiland. De wijn potentie is groot en groeiende in Tasmania. Net als de overbuur Mornington Peninsula en Yara Valley zijn de toonaangevende druivenrassen de koele klimaat minnende Pinot Noir en Chardonnay.
Maar eigenlijk is Tasmania het beste te vergelijken met de wijnen afkomstig van Nieuw Zeeland. Zowel qua het koele klimaat – Tasmania ligt op dezelfde hoogte als het noordelijke deel van het Nieuw Zeelandse Zuidereiland – als qua keuze van de druivenrassen. We zien dan ook een gestage toename van Sauvignon Blanc, Riesling en Pinot Gris. Terwijl Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc en Merlot achterblijven. Shiraz staat hier nauwelijks aangeplant wat een duidelijke afzetting is tegen het de rest van Australië.
Omdat de goudkoorts toesloeg in 1860, kwam de wijnproductie tot een halt. Ook werd in dezelfde tijd een wet aangenomen die de productie van alcohol verbood. Dit duurde tot 1950, waarna de wijnproductie langzaam opschroefde. Echter het zal nooit een kwantiteitsgebied zijn, de focus ligt meer op kwaliteit en dat is te merken! In 1990 werden nieuwe wijngaarden aangelegd en kende het eiland zo’n 90 producenten waar uiteindelijk slechts 20 echt wijn produceerden met beperkte oplage. In 2003 was er nog 800ha waar dit nu is gegroeid naar 2.100ha. Vandaag de dag zijn er ongeveer 250 producenten maar slechts 10% hebben meer dan 10ha grond. De wijn is zeer beperkt verkrijgbaar buiten het eiland.
Klimaat en bodem
Het klimaat wordt in grote mate beïnvloed de westenwinden die vanaf de zuidelijke oceanen veel regen met zich meebrengen. Eigenlijk past een tropisch regenwoud veel beter bij dit natte klimaat dan wijnteelt. Echter de westkust krijgt vele malen meer regenval dan het noorden of het oosten. Sterker nog, het oosten rond de hoofdstad Hobart, is één van de droogste regio’s in Australië. Het is daarom dat de wijnregio’s zich voornamelijk in het oosten en noorden hebben gevestigd waar een gematigder zeeklimaat heerst. Eigenlijk kan je het klimaat vergelijken met Champagne of Chablis in Frankrijk. Er valt voldoende regen gedurende het groeiseizoen en door de zuidelijke ligging profiteren de wijngaarden van veel zonuren.
De bodem is zeer gevarieerd tussen de verschillende regio’s. In Derwent Valley is het overwegend zanderig. Coal River Valley kent een veenachtig alluviale en zanderige humusgrond. Daar waar Pipers River een vrij diepe drainerende brokkelige bodem kent terwijl Tamar Valley een grindachtige basalt op klei- en kalksteenbasis heeft.
Wijnregio’s
We vinden hier maar liefst 8 verschillende regio’s. Echter Tasmania kent niet dezelfde classificatie als Australië; er is slechts één regio. Tasmania is niet te vergelijken met enig andere regio in Australia. In nagenoeg alle regio’s worden zowel witte als rode wijn geproduceerd. Rode wijn voert wel de boventoon. Ook mousserende wijn is geen onbekende en met Louis Roederer’s interesse zal de wijn potentie zeker groot gaan groeien in Tasmania.
Hoewel Pinot Noir de grootste aanplant in 2022 geniet, ongeveer 47%, is de productie vooral wit. Dit ligt in het feit dat de druiven gebruikt worden voor de productie van mousserende wijn. Mousserende Tasmaanse wijn is 37.5% van de productie. Terwijl witte tafelwijn 32% omvat. De productie van 2022 was 13% lager dan 2021 dankzij klimatologische uitdagingen. Ook was er overlast van bosbranden. Echter de prijzen zijn premium, wat veel goed heeft gemaakt voor de producenten.
Noord Tasmania
Tamar Valley is met ruim 30% de grootste bijdrager, de wijngaarden liggen aan weerszijde van de rivier de Tamar. Maar vooral de wijngaarden op de oostelijke oever liggen op vlakker land en heeft feller zonlicht. Wat de druiven niet goed doet. Er zijn 32 wijngaarden die zich vooral op Pinot Noir en Chardonnay richten. Het heeft een lange wijn geschiedenis die teruggaat naar het midden van de 19e eeuw.
Het klimaat vertoont overeenkomsten met de Côte d’Or. De maritieme invloeden zijn afkomstig van de noordelijk gelegen Bass Stait, wat Tasmanië scheidt van het “mainland” Australië. De wind koelt over deze straat en geeft de wijngaarden een ideale warmte. Met 14% van de productie komt Pipers River Valley op een 3e plaats. Het is hier nog iets koeler dan in Tamar Valley en is meer vergelijkbaar met Champagne streek. Deze twee streken zijn wel de belangrijkste wijnstreken van Tasmania en het grootste verschil tussen de twee is dat Tamar vooral stille wijn voortbrengt, terwijl Pipers River vooral mousserende wijnen produceert. Terwijl North West slechts 2% van de productie voor haar rekening neemt verspreid over zo’n 15 wijngaarden en North East is verwaarloosbaar.
Zuid Tasmania
In het oosten en zuiden van het eiland vinden we East Coast, Coal River Valley, Huon Valley en Derwent Valley. De drie zuidelijk gelegen regio’s kenmerken zich door meer familie wijngaarden ten opzichte van de noordelijke regio’s. Coal River Valley neemt een belangrijke plaats in met 21% van de productievolume, terwijl East Coast ongeveer 13% inneemt.
Coal River Valley is een weelderig, vruchtbaar gebied van rivieren en landbouwgrond. Wijnbouw en toerisme worden steeds belangrijker voor de lokale economie. De natuurlijke schoonheid van het gebied en de nabijheid van de staatshoofdstad Hobart, heeft het een voor de hand liggende keuze gemaakt voor wijntoeristen. Derwent Valley, aan de westkant van de heuvels met een 9% productie, biedt een vergelijkbare functie. Echter Derwent kouder, natter en meer vatbaar voor vorst dan het oostelijk gelegen Coal River Valley. Huon River tenslotte staat meer bekend om haar appelgaarden dan om haar wijngaarden. Het is dus niet verwonderlijk dat minder dan 1% van de wijnproductie hier vandaan komen. Het langgerekte East Coast staat bekend om haar elegante en crisp wijnen van Pinot Noir, Riesling en Chardonnay. Natuurlijk produceert men hier ook mousserende wijnen.
Wijnvergelijk
Laten we eens gaan kijken naar twee Pinot Noirs, één uit Pipers River Valley in het noorden en de ander uit Coal River Valley in het zuiden van het eiland. Pipers River Valley is over het algemeen iets koeler dan het zuidelijker gelegen Coal River Valley. Omdat deze laatste meer beschermd ligt tussen heuvels en dus het maritieme klimaat minder vat heeft. In Pipers River Valley bereikt de temperatuur ongeveer 28C terwijl in Coal River Valley, hoewel zuidelijker en dus kouder op het zuidelijk halfrond, deze 33C kunnen bereiken. Desondanks is de gemiddelde temperatuur in januari slechts 17.2C.
Dalrymple Pinot Noir
Het domein van Dalrymple is in 1987 opgericht en ligt op de heuvels van Pipers River Valley die uitkijken over de Bass Strait. De wijngaard beslaat slechts 12ha en staat met Pinot Noir aangeplant. Men volgt het fabricageproces van Bourgogne; druiven worden met de hand gesorteerd, gevolgd door koude persing op basis van complete trossen. De vergisting vindt plaats door wilde gisten. Hierdoor behoudt de wijn haar fruitigheid en vergroot de wilde gisten de complexiteit (van zowel het wijn maken als het eindproduct…) Na de fermentatie vindt de schil weking plaats voor het onttrekken van de kleur en tannine. Aan het eind van de fermentatie worden de druiven geperst en vindt de rijping op frans eiken barriques plaats, waar de malolactische omzetting plaats vindt. Waarna de wijn gefilterd en gebotteld wordt. De wijn is veganistisch geproduceerd.
Dit resulteert in een prachtige wijn met een mooie paarse kleur en gemiddelde kleurintensiteit. Het is een bijzonder glas waar je verliefd op wordt.
Het begint allemaal met de geur. Dit is niet zomaar een wijn, dit is fantastisch. Vele geuren komen je neus tegemoet. Je ruikt bosbessen, cranberries en cassis. Maar het vriendelijke, kruidige karakter, waar de Pinot Noir om bekend staat, komt ook duidelijk naar boven in deze wijn. De geur ontwikkelt en er komen complexe geuren ten tonele. Denk aan drop en iets van zwarte olijven.
Ook in de mond komen dezelfde zwarte fruitsmaken naar boven, maar ook aangename zwarte pruimen en olijven. De fruitsmaken worden bijgestaan door een zuivere natuurlijke zuurgraad en verfijnde tannine. Het is een echte delicate en elegante wijn met aan prettige lange afdronk.
Geniet van deze wijn bij eend in madeira-saus en romige champignons. De wijn is o.a. verkrijgbaar bij Slijterij het Genoeghen voor Є 31.95.
Tolpuddle Pinot Noir
Ongeveer 20 minuten vanaf Hobart liggen de wijngaarden van Tolpuddle in Coal River Valley. De regio ligt beschut door de westelijke bergketen waardoor regenval minimaal is – slechts 500mm per jaar. De Tolpuddle wijngaard is aangeplant in 1988 op 20ha grond. De stokken zijn dus inmiddels al 35 jaar oud. Door het koelere en droge klimaat rijpen de druiven langzaam zonder risico op schimmeldruk. En dat is terug te vinden in de rijke wijn.
In het glas toont de wijn zich helder met een lichte robijnrode kleur met ook nog wat paarse reflexen, duidelijk een jonge wijn.
In de neus heerlijk aromatisch geurend naar zoete kersen, aardbeien, iets vanille gebalanceerd met hartige specerijen als nootmuskaat van de houtrijping. Een geweldige zuiverheid en expressie van Pinot Noir met frisse zuren en stevige tannine. Mooi geparfumeerd met een gemiddelde body en verschrikkelijk toegankelijk en onweerstaanbaar met eindeloze verfijnde lengte!
Het is niet voor niets dat wijnkenner James Suckling de 2021 wijn waardeerde met maar liefst 98 (van de 100) punten. Helaas heeft dat ook effect op het prijskaartje. Het is zeker geen goedkope wijn met haar € 65, verkrijgbaar bij Edwin Raben.
Deze wijnen laten echt zien wat het potentie is voor wijn in Tasmania. Maar ja, voor grote wijnen, betaal je vaak ook grote prijzen. En gelet op de kleinschaligheid van de zone en versplintering van de domeinen zullen de prijzen ook niet snel gaan dalen.
We dalen af vanuit New South Wales naar de staat Victoria. Dit is de derde staat die onderdeel uitmaakt van het grote GI Zuidoost Australië. Victoria ligt in de zuidoost hoek van Australië en is een klein maar wijnbouwkundig belangrijke staat. Hoewel Victoria relatief klein is in vergelijking met New South Wales is de wijn opmerkelijk divers en produceert men verschillende stijlen. Van stilistisch Riesling tot volle Shiraz. Mede dankzij een koeler klimaat door de ligging aan de oceaan. Zowel klimaat als bodemopbouw verschilt enorm en creëert daarmee microklimaten.
Classificatie en Victoriaanse zonering
Even ter herinnering. De classificatie opbouw in Australië omvat de staat (Victoria dus), dan de zone (een 5-tal), waarna de regio en eventuele subregio de meest specifieke geografische aanduiding is. Hoewel Victoria slechts vijf zones kent, zijn er maar liefst ruim 20 Geografische Indicatie-regio’s. De zones zijn, zoals we wel vaker zien in Australië gericht op de geografische ligging;
North West Victoria
Western Victoria
Central Victoria
North East Victoria
Port Philip
Gippsland
De meest bekende wijnen van Victoria vinden we in de zone Port Philip, rondom de hoofdstad Melbourne. Dit zijn Yara Valley en Mornington Peninsula. Hier zijn prachtige wijnen van Pinot Noir en Chardonnay te vinden.
Enkele van de vroegste commerciële aanplantingen in Victoria waren in de buurt van Yering (rondom Yarra Valley) en opgericht door Hubert de Castella, een Zwitserse immigrant die in 1854 naar de regio kwam. De verwoesting van de Franse wijngaarden door de phylloxera-bladluis opende een kans om de Britse wijnmarkt te veroveren die traditioneel afhankelijk was van Franse wijn. In zijn verhandeling uit 1886, John Bull’s Vineyard, zette Castella ambitieus zijn plannen uiteen voor Victoria om genoeg wijn te produceren om in alle behoeften van Engeland te voorzien. Helaas, voordat zijn grootse plan volledig kon worden gerealiseerd, maakte phylloxera zijn eigen weg naar Australië.
In jaargang 2022 heeft Victoria ongeveer 265.000ton druiven geperst (ofwel 17% van de oogst van Australië), wat 12% minder was dan in 2021. Vooral vanwege de hagelbuien en extreme omstandigheden droegen bij aan een uitdagend jaar.
Gedeeld North West Victoria
In het uiterste noordwesten van Victoria, vinden we de wijnzone met originele naam North West Victoria. Deze Geografische Indicatie is toegekend in 1996. Binnen deze zone liggen twee wijnregio’s die gedeeld worden met de staat New South Wales. Het enorme Murray Darling wat één van de grootste en meest productieve regio’s van Australië. Het produceert ongeveer 25% van alle wijnen van het land, waarvan het leeuwendeel bulk is. Het andere is het kleine Swan Hill wat ten zuiden van GI Murry Darling ligt. Vanwege het hete droge klimaat is irrigatie van de wijngaarden van groot belang. Vandaar dat deze regio’s ook de loop van de Murray en Darling rivieren volgen.
Barramundi Shiraz
Barramundi is een Australisch wijnhuis dat ligt in Murray-Darling, op een plek waar de rivieren Murray en Darling samenkomen en verder gaan als de Murray. Hier zwemt de Barramundi, de grote rivierbaars in de Aboriginal taal. De eerste Barramundi wijnen kwamen rond 1990 op de markt. De wijnmakers willen de wijn een afspiegeling zijn van de regio waar veel backpackers graag rondtrekken; easy, laid-back en relaxed. Dat resulteert in heerlijk fruitige wijnen die gemakkelijk te drinken is.
Prachtig robijnrode wijn met herkenbare aroma’s van Shiraz, gedroogde pruim, peper en specerijen. Fijne bosvruchten met hinten chocolade en spicy hints kriebelen je smaakzintuigen. De wijn krijgt 6 maanden houtlagering van nieuw Amerikaans eik.
Heerlijke wijn bij een steak van de bbq of denk aan aubergine met Parmigiana.
In het westen, grenzend aan Zuid Australië ligt de wijnzone Western Victoria. We vinden hier de regio’s GI Henty (grenzend aan de kust), GI Grampias en grenzend aan Central Victoria in het noordoosten op de zachte hellingen van de misleidend genaamde Pyreneeën, GI Pyrenees.
We vinden hier een aantal boetiekwijngaarden, de grotere maatschappijen richten zich meer op de noordzijde van de staat omdat daar hogere opbrengsten en kostenefficiëntere wijngaarden te vinden zijn. De opbrengst in 2022 was ongeveer 3.500ton. In Western Victoria produceert men tafelwijnen van hoge kwaliteit, met cedergeurende, sterk geparfumeerde Cabernet Sauvignon voorop, gevolgd door kruidige Shiraz in noord-Rhône-stijl met een veelzeggende hint van munt of eucalyptus. Elegante, ingetogen stijlen van Chardonnay en citrusachtige, knapperige Rieslings en Sauvignon Blancs beginnen nu ook op te komen
Fris en elegant Henty
Henty ligt in het zuidelijke deel van Western Victoria, aan de kust. Dit is de grootste GI van de staat, maar is eigenlijk meer een verzameling van districten dan dat het één regio is. Dit is ingegeven door het noordelijke deel droger en warmer is ten opzichte van de natte kuststreek. De grote, koele klimaatregio produceert frisse, aromatische witte wijnen gemaakt van Riesling, Pinot Gris en Chardonnay. Sommige elegante, fijn gestructureerde rode wijnen gemaakt van Cabernet Sauvignon en Shiraz worden ook gemaakt in Henty.
Klimaat & geologie
Henty’s klimaat is beslist maritiem langs de kust en wordt gematigd door koude zuidelijke winden uit de Antarctische wateren, waardoor een van de koelste wijngebieden op het vasteland van Australië ontstaat. De meeste regenval komt in de winter en de lente, en het groeiseizoen is warm en droog met een lange, koele herfst. Dit soort klimaat is perfect geschikt voor aromatische druivenrassen, omdat ze in staat zijn om de zuurgraad te behouden terwijl ze smaakcomplexiteit ontwikkelen, en de resulterende wijnen zijn daardoor intens en uitgebalanceerd. In het binnenland wordt het klimaat warmer en iets droger en nemen rode druivensoorten het over.
Net als bij het klimaat zijn de bodem en de geologie in Henty gevarieerd, met oude lavastromen, zeebodems en alluviaal zand en grind. Over het algemeen worden wijngaarden geplant op oudere basaltbodems met grindleem boven rode klei om waterreserves voor het groeiseizoen te absorberen. Ruime regenval in de winter betekent dat veel wijngaarden in Henty niet hoeven te worden geïrrigeerd, waardoor de groei van geconcentreerde bessen wordt gestimuleerd.
De regio was een van de eerste in Victoria die zich in de jaren 1830 vestigde en vroege migranten vestigden de landbouw als de primaire industrie. Ondanks de lange wijnbouwgeschiedenis van Victoria, had Henty zijn eerste wijngaarden geplant zo recent als de jaren 1960, en de Henty-wijnindustrie is de afgelopen 50 jaar langzaam gegroeid tot 140ha.
Henty wijnen
De elegante stijl en subtiliteit van Henty’s druiven winnen de gunst van de krachtigere fruitgedreven wijnen van de warmere gebieden van Australië, met rode wijnen met kruiden- en eucalyptustonen in plaats van intense bessenvruchten, en witte wijnen met frisse, frisse elegantie. Henty’s mousserende wijnen vallen ook op door hun verfrissende zuurgraad en citrustonen dankzij het koele klimaat dat overal in de regio te vinden is.
Eerste mousserende wijn in GI Grampians
Grampians is een historisch wijngebied in het westen van Victoria, gelegen aan de oostkant van het steile Grampians-gebergte. Het koele, op graniet gebaseerde terroir hier is de thuisbasis van wijnbouw sinds de goudkoorts van de jaren 1860, en tegenwoordig is de regio het meest opmerkelijk voor haar kruidige, hartige rode wijnen op basis van Shiraz, evenals haar mousserende wijnen. Deze worden reeds sinds 1890 geproduceerd en is daarmee één van de eerste mousserende wijnen van Australië. Grampians kreeg haar GI status in 1997, terwijl de enige subregio, Great Western, deze status pas in 2007 ontving. Great Western is het wijnbouwcentrum van Grampians.
Klimaat & geologie
Dit deel van Western Victoria staat bekend om haar frisse wijnstijlen die daarmee een tegenhanger vormen van de krachtige, minder verfijnde wijnen uit Murray Darling. Daarmee geeft het aan dat Grampians een koel klimaat kent en natter is dan de andere regio’s in Victoria. Dit is mede veroorzaakt op de hoogte van de wijngaarden, tussen 140 en 1.160m. De oostelijke hellingen genieten van de warme zonneschijn en door de koele nacht temperatuur – door de wind van de Tasmanzee – vertraagt de rijping en behoudt de druif haar zuurgraad. Ook dragen de hellingen bij aan verminderde vorstschade, omdat kou altijd naar het diepste punt zakt en dus niet in de wijngaard blijft “hangen”.
Een ander bijzonder kenmerk van de regio, die slechts 650ha beslaat, is haar zanderinge leemachtige bodem op een basis van graniet. Deze is relatief onvruchtbaar en waterdoorlatend, maar houdt voldoende water vast om het droge seizoen door te komen. Deze water stress draagt bij aan een harder werkende wijnstok en levert geconcentreerde druiven van hoge kwaliteit. Hoewel Shiraz de belangrijkste druivensoort is, staat er ook Pinot Noir en Chardonnay aangeplant voor de productie van mousserende wijn, terwijl Cabernet Sauvignon, Riesling en Pinot Gris tot de top van stille wijnen behoren. Misschien is Cabernet Sauvignon een vreemde gewaarwording, gelet op het koelere klimaat. Maar de wijn neigt daardoor meer naar paprika in plaats van de gebruikelijke zwarte bessen.
Vele kleine boetiek wijngaarden in Pyrenees
Het eerste wat opvalt is de naam, een verwijzing naar de Europese bergketen Pyreneeën, omdat de kolonisten dachten dat deze heuvels leken op de bergketen die Frankrijk en Spanje scheidt. De heuvels zijn een zuidwestelijke uitloper van de Great Dividing Ranges. Hoewel wijnstokken hier al 150 jaar staan aangeplant, heeft de regio zich nooit onderscheden met kwaliteitswijn. De beste wijngaarden zijn te vinden op 200 tot 450m hoogte. De Geografische Indicatie is verkregen in juni 2000 en beslaat ongeveer 900ha. De wijnbouwactiviteiten vinden vooral plaats in het centrum van de GI Pyrenees, op het Moonambel gebied.
Het klimaat is veel droger dan de kuststreek, maar heeft niet de verzengende hitte van Murray Darling. Het groeiseizoen heeft een hoge zonintensiteit en -duur, zonder dat verbranding op de loer ligt. De koele avond verlengen het groeiseizoen zodat de druiven een rijke smaak kunnen ontwikkelen zonder de zuurgraad te verliezen. Vanwege de weinige regenval is irrigatie aan te bevelen, hoewel er een aantal vignerons zijn die het wagen om geen irrigatie toe te passen om zo nog meer geconcentreerde smaken te ontwikkelen.
Natuurlijk vinden we hier het Australische paradepaardje Shiraz, dat zowel als monocépage, als blendpartner met Cabernet Sauvignon en voor mousserende wijnen wordt gebruikt. Ook Merlot en Chardonnay vinden we terug en op de koelere wijngaarden zelfs Sauvignon Blanc.
Central Victoria
In het midden van Victoria vinden we Central Victoria een redelijk klein gebied maar wel divers dankzij de verschillende wijnstijlen die deze zone voortbrengt. De opbrengst is hier maar liefst 24.500ton! De veelzijdigheid drukt zich ook uit in de verschillende landschapstypen. Uitgestrekte vlaktes, dichte bossen en hellingen van bergketens wisselen elkaar af. Op de grens met New South Wales vinden we op de vlaktes Goulburn Valley en Bendigo. Het warmere droge klimaat is goed geschikt voor de rijke zware stijl van Shiraz. Tussen de bergen van Great Dividing Range liggen de koelere regio’s Strathbogie Ranges en Upper Goulburn. Hier staan meer aromatische variëteiten als Riesling en Pinot Noir. Tenslotte in het westen ligt Heathcote waar het ook koel is vanwege de invloed van Mount Camel Range. Het zijn vooral Goulburn Valley en Heathcote die de gangmakers zijn met respectievelijk ~7.000ton en 9.500ton.
Goulburn Valley
Goulburn, met ongeveer 1.250ha, wordt gezien als een historische wijnproducerende regio en heeft enkele van de oudste Shiraz wijnstokken ter wereld staan. Deze leveren krachtige, intens geconcentreerde wijnen op met aroma’s van rijk rijp fruit en kruiden als eucalyptus en peper. Doordat een deel van de wijngaarden op arme zandgronden staan aangeplant, werden deze niet getroffen door de phylloxera plaag omdat deze niet kan overleven op zandgrond.
Het klimaat is warm en droog en zijn de wijngaarden dus afhankelijk van de wateraanvoer vanuit de Goulburn rivier en haar zijrivieren. Zij matigen de temperatuur en voorzien de broodnodig irrigatie mogelijkheden. De vlakke valleibodem heeft een overwegende alluviale bodem; zanderig en grindachtig wat voor goede waterdoorlating zorgt. Hoger op de heuvels zijn de bodems iets rijker aan voedingsstoffen en hebben een hoger aandeel klei dat water beter vasthoudt. Door deze veelzijdigheid is er ook een grote verscheidenheid aan druivenrassen, Shiraz is de koning maar ook de andere Rhône variëteiten zijn hier te vinden: Grenache, Mourvèdre (Mataro), Viognier, Rousanne en Marsanne. Andere prominente rassen zijn Cabernet Sauvignon, Merlot, Chardonnay, Riesling en Verdelho.
Divers en opmerkelijk mooie wijnen in GI Nagambie Lakes (Victoria)
Binnen Goulburn Valley GI ligt in het zuiden ook de subregio Nagambie Lakes GI. Ook hier hebben een aantal wijnstokken de phylloxera plaag overleefd. Daarnaast is dit de thuisbasis van twee oudste en meest geprezen wijnhuizen van Australië; Tahbilk (voorheen Chateau Tahbilk) en Mitchelton Wines. De regio ligt aan de koelere zuidkant van Goulburn Valley. En het zijn vooral de Rhône variëteiten die hier een rol spelen, Shiraz, Marsanne, Grenache, Mourvèdre en Viognier. De reden dat Nagambie Lakes haar eigen GI status verkreeg in 2000 ligt in het feit dat de vele kreken, beken, billabongs (draslandgebieden), maar ook de Goulburn rivier en het Nagambie meer de lokale wijngaarden van water voorzien. Het milde mesoklimaat wat hierdoor ontstaat verlengt het groeiseizoen wat weer terug te vinden is in de hoge kwaliteit van de druiven en de wijn.
Over een staaltje divers gesproken, hier de opmerkelijk mooie Marsanne van Tahbilk uit Victoria.
Tahbilk Marsanne
Tahbilk, opgericht in 1860, is een van de mooiste en meest historische wijnmakerijen in familiebezit van Australië. Het landgoed ligt in het Nagambie Lakes-gebied en bestaat uit zo’n 1214 hectare. Het is inmiddels de 5e generatie die hier wijn verbouwt. De naam Tahbilk is afkomstig van het inheemse “tabilk-tabilk”, wat “plaats van vele waterpoelen” betekent. Een perfecte aanduiding van deze locatie. De wijnen van dit huis zijn terroir-wijnen, die hun bijzondere herkomst tot uitdrukking brengen. Dit gebied is één van de slechts zes wijngebieden ter wereld waar het meso-klimaat sterk beïnvloed wordt door de nabijheid van een grote massa zoet water. En met een unieke bodem van rode en zandige leem met een hoog gehalte aan ijzeroxide. Daarnaast beschikt Tahbilk over een groot aantal heel oude wijngaarden, waaronder percelen Marsanne uit 1927 en zelfs een aantal shiraz-percelen die dateren uit 1860, nog van voor de phylloxera. Tahbilk plantte marsanne voor het eerst op het landgoed in de jaren 1860, en hebben het grootste bezit van deze unieke variëteit ter wereld.
In de neus weelderige aroma’s van gedroogde bloesems, rijpe witte vruchten en specerijen. Hij heeft een brede smaak met romige textuur en een pittig kruidige afdronk. Een ongelooflijk lekkere wijn bij stoofschotels met vis of wit vlees. Ook lekker bij een kaasplankje. Verkrijgbaar bij Oktober voor € 11.95.
Prestigieuze GI Bendigo
Wijnbouw gaat terug naar midden 19e eeuw echter verdween dankzij de verwoestende werking van phylloxera aan het eind van de 19e eeuw. Tot in de jaren 60 van de 20e eeuw was er geen noemenswaardige wijnbouw meer. Sindsdien produceren kwaliteitsbewuste producenten enkele van de beste wijnen en dit werd bekroond met de GI-status in 2001. Het is één van de middelgrote regio’s in Victoria met 610ha en wordt begrensd door Heathcote in het oosten en de Pyrenees in het westen. Hoogte is van belang in Bendigo en dit creëert mesoklimaten. De hoogte varieert tot 400m en levert de nodige koelte op voor de rijping van de druiven. Terwijl op de vlakte het warmer is met minder variatie in de temperatuur. De keuze van de locatie bepaald dus de stijl van de wijn.
De bodems in Bendigo zijn arm in voedingsstoffen en daardoor is de productie lager. Dit levert dan weer rijkere geconcentreerde wijnen op. GI Bendigo staat vooral bekend om haar hoogwaardige elegante rode Cabernet Sauvignon vooral afkomstig van klei bodems. Terwijl de lichtere zanderige bodems gereserveerd zijn voor Chardonnay. Bendigo GI heeft een grote reputatie verworven mede dankzij het ouderingspotentieel van haar (rode) wijnen.
Twee gezichten van Strathbogie Ranges
De regio met ruim 500ha aan wijnbouwgebied ligt in een bergketen net ten noorden van de Great Dividing Range en omvat de hoge toppen van Mount Strathbogie tot aan het vlakke land nabij de stad Euroa. In het noorden grenst Goulburn Valley terwijl in het zuiden Upper Goulburn ligt. Ook hier speelt een hoogte een belangrijke rol, het koelere hoge zuiden glijdt af vanaf 650m naar het warmere vlakke noorden dat op zo’n 150m hoogte ligt. De aromatische variëteiten zoals Riesling en Pinot Noir liggen op de hoger gelegen wijngaarden terwijl Shiraz natuurlijk te vinden is op het warmere vlakke deel.
Een ander verschijnsel wat het klimaat beïnvloedt zijn de constante drogende winden en matige regenval. Samen met de granieten, met klei vermengde bodem is dit ideaal voor wijnbouw. Het houdt net genoeg water vast in de klei om de wijnstokken in het groeiseizoen gezond te houden terwijl het ook goed draineert.
Aromatisch Upper Goulburn
Voorheen bekend als Central Victorian High Country, ligt Upper Goulburn met haar 290ha ten noorden van de beroemde Yarra Valley. Het koelere klimaat in dit deel van Victoria heeft bijgedragen aan opmerkelijk divers en mooie Rieslings en Gewürztraminers. De eerste wijnstokken waren pas in 1960 geplant. Ook hier speelt hoogte (tot wel 700m) een belangrijke rol. De aanwezigheid van besneeuwde pieken van de Great Dividing Range houden de nacht temperaturen laag zodat de zuurgraad behouden blijft. De lage luchtvochtigheid door aanvoer van de droge westenwind houdt schimmeldruk laag. Hierdoor is het niet verrassend dat koel klimaat rassen als Gewürztraminer, Riesling en Pinot Noir het hier uitstekend doen.
Koning Shiraz in GI Heathcote
Shiraz is de onbetwiste koning van de Heathcote-wijn, gekenmerkt door hun rijke en diepe aromaprofiel, een donkere, bijna inktzwarte kleur, fluweelzachte tannine en een verbazingwekkend lange afdronk. De regio ligt ingeklemd tussen Bendigo in het westen en Goulburn Valley in het oosten, met de staatsgrens met New South Wales een beetje naar het noorden. Wijngaarden liggen in een smalle strook aan de zijkanten van de Mount Camel Ranges verspreid over 1.800ha. Terwijl de hoogte varieert van 160 en 380 meter.
Heathcote-zomers zijn relatief mild dankzij koele winden die vanuit het zuiden worden binnengewaaid door de Mt Camel Ranges, wat resulteert in een verlengd groeiseizoen. De rijping van de druiven is langzaam en gestaag, waardoor een bijna optimale fenolische ontwikkeling mogelijk is. Dit is een van de redenen waarom Heathcote zulke hoogwaardige wijnen produceert. Wat deze regio zo bijzonder maakt is de calciumrijke rode bodem dat bestaat uit verweerde “greenstone”. Dit houdt voldoende water vast gedurende het groeiseizoen en resulteert in kleine druiven met rijke geconcentreerde aroma’s.
Hoewel Shiraz de grootste aanplant geniet, zien we ook andere variëteiten opduiken, zoals Nebbiolo, Sangiovese en Tempranillo. Van witte druiven zijn het vooral Viognier en Marsanne en Roussanne die interessante wijn leveren.
Vorige week zijn we begonnen met het verkennen van New South Wales, binnen de GI Zuidoost Australië. We hebben Big Rivers waar grote volumes worden behaald in Riverina en Murray Darling, de boetiek wijn regio’s van Southern New South Wales, de fameuze chardonnay’s van Hunter Valley en Central Ranges verkend. Vandaag gaan we de resterende regio’s onder de loep nemen. Deze regio’s zijn klein en onbeduidend in vergelijking met de volume’s die gedraaid worden in een Big Rivers, waar maar liefst 96% van de productie 2022 vandaan kwam, of Hunter Valley. We onder andere dichterbij de kust waar naast Shiraz ook verrassend Pinot Noir staat aangeplant aan de Australische kust die bekend staan om het surfen.
Surfen in Northern Rivers
In het uiterste noorden van New South Wales, net ten zuiden van Brisbane, vinden we de zone Northern Rivers. Deze zone aan de Australische kust wordt meer geassocieerd met surfen dan met Shiraz wat wellicht niet verrassend is. Het heeft een heet tot tropisch klimaat. In de 19e eeuw was Northern Rivers zeer bekend om haar wijncultuur, maar dit verdween in de jaren 20 van de 20e eeuw. De stijl was voornamelijk versterkte wijn en hoog alcoholische tafelwijn die gretig aftrek genoot in de UK. Northern Rivers kent slechts één regio, Hastings River. Het was de Cassegrain familie die Northern Rivers opnieuw op de kaart probeert te zetten. Vandaag de dag zijn er ongeveer zes wijngaarden. De wijngaarden liggen langs de Hastings rivier die vanaf de Great Dividing Range naar de Pacific loopt. De rivier is in dit hete klimaat van groot belang als watervoorziening voor de irrigatie.
Onbekend Hastings River
Hastings River staat nog niet zo heel lang bekend om haar wijnindustrie en kreeg haar GI status pas in 1999. In het oosten ligt de Pacific en is één van de kleinste in New South Wales met slechts 13ha aan wijngaarden die op 650m hoogte liggen. De keuze om wijn te verbouwen is interessant, omdat het warm en vochtig is met veel regenval. Dit is een perfecte combinatie voor de weelderige meeldauw schimmels.
Echter deze regio springt in het oog omdat hier als één van de weinige regio’s niet geïrrigeerd wordt. Het water dat uit de Great Dividing Ranges naar beneden komt, is voldoende voor gezonde wijngaarden. Een ander risico zijn de tropische stormen. De cyclonen komen bij Hastings Rivers GI aan wal met een enorme kracht. Daarom zijn de beste jaargangen ook de jaren van droogte. Om deze redenen is de wijngaard locatie op heuvelachtig terrein van belang. De ligging van de helling is cruciaal om ervoor te zorgen dat heersende winden uit de Stille Oceaan de wijngaarden binnendringen en de meeldauwdruk verminderen door luchtcirculatie. De wijngaarden zijn gelegen op goed drainerende alluviale en rode vulkanische bodems en waterbestendig gele klei.
We vinden hier Semillon, Chardonnay en Verdelho, maar ook nieuwe druivenrassen zoals Chambourcin vanwege de resistentie tegen meeldauw. Interessant is dat de ouders onbekend zijn (een Siebel variëteit is er één van), maar een in Nederland bekende druif, Regent, is afkomstig van Chambourcin. Deze laatste levert wijnen op met tonen van zwarte kers, aardbeien, iets vegetaals en peper. Vaak wordt houtrijping gebruikt in het wijnmaakproces. Deze wijn komt het best tot haar uitdrukking bij bijvoorbeeld een hamburger.
Verrassende en onbekende druiven in Northern Slopes
Op de westelijke helling van de Great Dividing Range, dus aan de andere kant van de bergketen ten opzichte van Northern Rivers, vinden we Northern Slopes. In het noorden vormt de staatsgrens met Queensland de grens, terwijl in het zuiden Hunter Valley ligt. Het hete droge klimaat van Northern Slopes staat niet echt bekend voor haar wijncultuur. Het is dan ook niet verrassend dat het vooral Shiraz en deels Cabernet Sauvignon en Merlot die hier staan aangeplant. Maar ook de minder verwachte Barbera en Sangiovese druiven vinden we hier. Ook de redelijk onbekende Duriff die resistent is tegen schimmels.
Northern Slopes GI dankt haar naam aan de hellingen van de Great Dividing Range.
Koeler New England Australia GI
Ingekapseld vinden vinden we de regio New England Australia GI tussen de heuvels en valleien van het oostelijke deel van Northern Slopes GI. Deze heuvels en valleien beiden koelere mesoklimaten waar wijnbouw betere kwaliteit biedt. Waarbij Australia is toegevoegd om onderscheid te maken met de staat New England in de US. Het heeft in 2008 haar GI-status ontvangen vanwege het onderscheidende koelere klimaat ten opzichte van de Northern Slopes GI. New England Australia GI strekt zich uit over het oostelijke deel van Northern Slopes, maar voornamelijk in de valleien waar koelere mesoklimaten te vinden zijn. Ook kent New England Australia GI een hoger aandeel familie-gebonden wijngaarden die het uitdragen met een “artisan”-stempel. De meeste wijngaarden liggen op een hoogte van 400 tot 1.000m waardoor hoogte verkoeling brengt tegen de verzengende hitte op de vlakte. In totaal staat er 77ha aangeplant.
Hier vinden we tevens de hoogst gelegen wijngaard van Australië, Jilly Winery op de Black Mountain, die op 1.320m ligt. Interessant is dat we hier tevens de oudste wijnstokken van de staat vinden. In het koloniale verleden was New England één van de wijngebieden die delicate wijnen voortbracht. Er is een grote verscheidenheid van druivenrassen. Chardonnay produceert elegante uitgebalanceerde wijnen met aroma’s van steenfruit en citrus. Een opvallende variëteit is Riesling. Dit zijn levendige aromatische wijnen met rijke fruitsmaken en verfrissende zuren. Ook Shiraz doet het hier erg goed waarbij het smaakpallet meer gericht is op rood fruit. Verder zien we een groeiende aanplant van alternatieve druivenrassen zoals Tempranillo, Nebbiolo en Gewürztraminer.
Boetiek wijngaarden en modern druivenrassen in South Coast
De South Coast GI moet niet worden verward met South New South Wales GI. Hoewel South Coast genaamd, overziet deze zuidelijke kust het oostelijke deel van de Stille Oceaan. Het strekt zich uit langs de kust vanaf Newcastle met Hunter Valley in het noorden, via Sydney tot aan de staatsgrens met Victoria. In totaal maar liefst 530km lang! Een aantal wijngaarden liggen binnen de South Coast zone maar buiten de regio’s Southern Highlands of Shoalhaven Coast.
Het klimaat wordt beïnvloed door de nabijheid van de Stille Oceaan. Het matigt de extreme temperaturen maar tevens brengt het verhoogde vochtigheid en regenval tijdens de zomer en pluk. Dit verhoogt dus het risico op schimmels. Het is niet verwonderlijke dat Chambourcin en Verdelho, twee rassen die we ook al in Hastings River tegen kwamen, hier terug zien. Ook Savagnin, een wijnstok die afstamt van de oude Traminer familie, staat aangeplant. Deze druif was lang aangezien als Albariño. Pas vanaf 2009 is deze wijn gelabeld als Savagnin. Maar het zijn Chardonnay en Cabernet Sauvignon die de ranglijst aanvoeren. Daar waar Shiraz zo dominant is in bijna alle streken, delft ze hier het onderspit.
Dit is een gebied van kleinschalige boetiekwijngaarden, waarvan de groei en ontwikkeling wordt gestimuleerd door de passie van individuen in plaats van de wielen van grote bedrijven.
Hawkesbury Valley, gelegen rondom Hawkesbury River, is bezig om een eigen GI-status te verkrijgen waarschijnlijk onder de naam Sydney GI. Waar in het verleden de focus lag op versterkte en zwaar alcoholische rode wijnen lag, verschuift de aandacht naar meer frisse wijnen van Sauvignon Blanc, Semillon, Verdelho en Chardonnay.
Shoalhaven Coast
Shoalhaven Coast GI beslaat de kuststrook direct ten zuiden van de Zuidelijke Hooglanden en heeft een gematigder en vochtiger klimaat. Hier, in de 130km gerekte kuststrook zijn de meest zuidelijke wijngaarden van New South Wales. Echter staat er slechts 44ha aangeplant. Geplant tussen de lage heuvels en valleien tussen de plaatsen Kiama en Durras, staan de wijnstokken blootgesteld aan veel hogere regenval dan die verder landinwaarts. Dat is tevens één van de redenen waarom de grote huizen dit gebied minder aantrekkelijk vinden; het is lastiger betrouwbare, consistente oogsten te behalen.
De eerste wijngaard in de regio werd geplant door Alexander Berry op Coolangatta Estate op de hellingen van Mt. Coolangatta. Het is gelegen aan de noordelijke oever van de Shoalhaven rivier. Het woord “Coolangatta” betekent “goede uitkijk”. Het landgoed is nog steeds omgeven door wijngaarden.
Southern Highlands
De hooggelegen wijngaarden vinden we in Southern Highlands met een maximale hoogte van 915m. Dit gebied vormt de zeer oostelijke rand van de zuidelijke Great Dividing Range. Op de koelere en drogere locaties staat hier vooral Sauvignon Blanc en Pinot Noir aangeplant, die verrassende wijnen produceren. Het groeiseizoen is iets later, maar ook langer dan in Shoalhaven Coast GI. Wat de rijping en frisheid van de druiven goed doen. Keerzijde van de hoogte is dat voorjaarsvorst een risico vormt, vooral voor laatbloeiers zoals Merlot. De grootste aanplant is nog steeds Chardonnay en Cabernet Sauvignon.
Leuk detail is dat Southern Highlands parallel ligt aan het noordelijkste punt van Noordereiland in Nieuw Zeeland. Daar is het klimaat zo vochtig, dat wijnmakers het niet aandurven met Pinot Noir en Sauvignon Blanc. Echter dankzij de hoogte van Southern Highlands en dus koelere klimaat is het hier wel goed mogelijk.
Western Plains
De Western Plains is een zone met GI-status maar heeft geen regio’s. Het ligt in het noordwesten van New South Wales. Het grootste deel van deze regio is droog en nagenoeg ongeschikt voor druiventeelt. Er zijn ongeveer acht wijnhuizen die allemaal in het oosten van deze zone liggen. Western Plains is in 1996 opgericht, meer met het oog op dekking van de oppervlakte in New South Wales, dan om een bijzonder wijngebied te identificeren. Murray Darling en Riverina grenzen aan de zuidkant, en Southern Ranges en Northern Slopes in het oosten. De regio kent een spanwijdte van 800km.
De wijnstijl in dit barre klimaat is overwegend versterkt en is bedoeld voor bulkwijn of distillatiedoeleinden.
We gaan weer even terug naar waar we gebleven waren, Australië. Waar we de westkust hebben ontdekt met sublieme Cabernet Sauvignons en het zuiden van Australië, komen we nu aan in het zuidoosten met New South Wales. Leuk detail is dat we zowel oud als nieuw elkaar ontmoeten in New South Wales. De oudste wijnregio is Hunter Valley en pas in 2008 werd New England toegevoegd als nieuwste wijnregio van het land.
New South Wales nader bekeken
De staat New South Wales en haar gelijknamige wijnregio is één van de kleinste staten maar tevens het dichtbevolkte en de grootste concentratie aan appellaties. We vinden hier maar liefst 16 wijnbouwgebieden, maar desondanks is het niet de thuisbasis van beroemde wijnen.
Echter het heeft wel een belangrijke rol gespeeld in de wijngeschiedenis van het land. New South Wales bevat met Wyndham Estate – nu bekend onder de naam Dalwood Estate – de oudste wijnmakerij van het land. Dit estate was opgericht in 1828 in Hunter Valley door George Wyndham. En naast dit oud estate bevat New South Wales nu ook de laatste wijnregio met Nieuw Engeland. New South Wales produceert ongeveer 1/3 van de wijnen van Australië. Het klimaat is vergelijkbaar met die van de Franse Languedoc. De Great Dividing Range is een bergketen die een grote invloed uitoefent op de wijnbouwgebieden. Over het algemeen is de bodem opgebouwd uit klei, leem en zandsteen.
Het GI- gebied Zuidoost-Australië kan wijnen omvatten die afkomstig zijn uit New South Wales, delen van South Australia, Victoria en Tasmanië en is daarmee het grootste van Australië.
Zones en regio’s van NSW
New South Wales heeft acht zones, dus 16 regio’s en enkele subregio’s. De belangrijkste zones zijn;
Big Rivers
Southern New South Wales
Hunter Valley
Central Ranges
Northern Rivers
Northern Slopes
South Coast
Western Plains
Net als in de rest van het land, zijn de belangrijkste druivensoorten Chardonnay en Shiraz. Samen nemen ze 20% van de productie voor hun rekening. Verder zie je ook vooral Cabernet Sauvignon, Merlot, Semillon en Riesling aangeplant staan. De meest bekende regio in New South Wales is wel Hunter Valley die de show steelt met fabelachtige wijnen van Semillon en Shiraz. Een andere iconische wijn is de botrytis Semillon uit Riverina. Echter de grootste productie is afkomstig uit Big Rivers-zone en Murray-Darling. Dat wijnbouw hier populair is blijkt wel uit de cijfers. In 1983 waren er nog slechts 76 wijn producenten en vandaag de dag is dit meer dan 480 met 34.000ha en 492 miljoen flessen!
Belangrijk Big Rivers
De zone Big Rivers is een geografische indicatie en omvat wijnregio’s in het westen van New South Wales en het noordwesten van Victoria. Het is in 1996 gevormd. Het dankt haar naam aan de rivieren Murray, Darling en minder bekende Lachlan en Murrumbidgee (wat lokaal Aboriginal is voor “grote rivier”). De nadruk ligt hier op volume wijnen van Chardonnay, Semillon, Shiraz en Cabernet Sauvignon. Binnen de Big Rivers zone vallen de regio’s Riverina, Murray Darling, Perricoota en Swan Hills. Over het algemeen is het klimaat warm en droog waardoor irrigatie van groot belang is. In totaal is de druiven opbrengst ruim 425.000 ton.
Volume uit Riverina
In het zuid-centrale deel van New South Wales (NSW) vinden we Riverina regio. Dit is het kloppende hart van de wijnproductie in NSW met bijna 230.000ton in 2022 (ofwel 108 miljooen lt wijn), afkomstig van 22.000ha. Dit is gelijk aan 65% van de gehele opbrengst van de staat, echter de plantdichtheid is kleiner dan Murray Darling. Riverina is qua oppervlakte bijna net zo groot als Zwitserland!
Riverina regio is gekarakteriseerd door vlaktes en een warm Mediterraan klimaat. De belangrijkst bodem is roodbruin en bevat kalksteenpuin in de wijngaarden. De grootste volume bestaat uit Chardonnay en Shiraz, terwijl Durif de regionale held is. Maar ook winnen Montepulciano en Pinot Grigio het in populariteit.
Botrytis Semillon – gemaakt in de stijl van grote Sauternes – werd voor het eerst gecommercialiseerd door Darren De Bortoli in 1982 met de Australische icoonwijn Noble One. Tegenwoordig beschikt de regio over meer dan een dozijn verschillende Botrytis Semillon-wijnen, elk weelderig en uniek voor hun wijnmakerij.
Three Bridges Calabria Estate
Calabria Family Wines staat bekend voor de hoogste kwaliteitseisen en krachtige wijnen. Deze wijn is gemaakt van de onbekende Durif druivenvariëteit. Deze vindt haar oorsprong in Frankrijk, de druiven zijn klein en geconcentreerd en gedijen het beste in een warme en zonnige omgeving. Dat is waarom Calabria Estate ook zo een succes hiermee heeft.
De Three Bridges Durif is intens diep karmozijnrood met een levendige paarse tint. De wijn heeft het aromatische van pruimen en een neus van donkere chocolade met rijpe bramen, ondersteund door geroosterd Amerikaans eikenhout. Een volle smaak met grote, rijke karakters, met een mondgevoel van vanilline en kokosnoot gecombineerd met zoet fruit en warme alcohol. De wijn is jong al goed drinkbaar, maar kan nog 10 jaar ook prima bewaard worden. Deze wijn is heerlijk in combinatie met rijke vlees gerechten, zoals Osso Bucco, geroosterd vlees of eendeborst. Ook lekker in combinatie met kazen.
Hoewel een deel van Murray Darling in de staat Victoria ligt, ligt het overgrote deel toch in New South Wales. De eerste aanplant vond plaats in 1888 en heeft zich verder ontwikkeld sindsdien. Tot maar liefst 15.500ha in totaal. De regio staat bekend om haar wijnen van Chardonnay, Shiraz, Cabernet Sauvignon en Merlot. Maar de reputatie van Sangiovese Tempranillo, Nero d’Avola, Pinot Gris, Fiano en Vermentino groeit gestaag. Murray Darling levert 29% van de productie en daarmee neemt Big Rivers zone een prominente plaats in. De regio richt zich, in tegenstelling tot Riverina, uitsluitend op bulkwijn.
Het klimaat is continentaal, heet, droog en beperkte regenval. Het gebrek aan luchtvochtigheid hebben schimmels, zoals meeldauw, geen invloed op de wijngaarden. Ook draagt het bij aan hogere opbrengsten.
Perricoota
Op de noordelijke oever van de Murray rivier ten zuiden van Riverina ligt het kleine Perricoota. In 1990 werd nieuw leven ingeblazen in wijngaarden. De bodem opbouw maakt het dat Perrocota haar eigen classificatie heeft gekregen. De roodbruine leemgrond is een signatuur voor Perricoota. Daarnaast is het klimaat iets koeler dan de noordelijk gelegen Murray Darling. De wijnen zijn eleganter en minder afhankelijk van verhoogde alcohol percentages dan die uit Murray Darling of Riverina.
De Perricoota Grape Growers Association brengt een Chardonnay en Shiraz uit onder hun collectieve “Collexion” -label om de regio te promoten. Perricoota heeft een continentaal klimaat met een bodem van rode kleileem en vruchtbare alluviale vlakte gevormd door een oude rivierbedding.
Semillon produceert hier verfrissende witte wijnen met citrussmaken. Het wordt vaak gemengd met Chardonnay die tonen van citrusfruit, steenfruit en meloen hebben.
Swan Hills
Op de grens van NSW en Victoria, direct stroomafwaarts van Murray Darling ligt Swan Hills. Hoewel vaak in één adem genoemd met haar grote zus Murray Darling, heeft Swan Hills een eigen GI. De regio heeft slechts 35ha aan wijngaarden. Ook hier treffen we de beroemde Australische roodbruime leemgrond aan. En de nabijheid van de Murray rivier draagt bij aan de alluviale bodem. De ondiepe bovengrond creëren laagproductieve wijnstokken waar aroma’s dus sterk concentreren. Het klimaat is continentaal, maar het is iets koeler dan in Murray Darling. Hierdoor is het groeiseizoen een week of twee langer. Deze factoren dragen bij aan het toekennen van een eigen Geografische Indicatie.
Chardonnay is de belangrijkste druif en verder zien we ook Shiraz, Cabernet Sauvignon, Merlot, Sauvignon Blanc, Muscat en Pinot Gris.
Southern New South Wales
Rondom de stad Canberra vinden we de zone Southern New South Wales. Het is een zone die nog niet echt bekend staat, maar waar zeker toekomst in zit. Ook hier staat vooral Shiraz, Cabernet Sauvignon en Chardonnay aangeplant, waarbij Shiraz domineert. Maar ook komen hier goede wijnen van Viognier en Verdelho vandaan, vooral van de hoger gelegen koelere wijngaarden.
De belangrijkste regio is Canberra District, maar ook Tumbarumba, Gundagai en Hilltops vallen onder deze zone.
Groots en klein Canberra District
In en rond het Australian Capital Territory en de stad Canberra vinden we het Canberra District. De productie is hier zeer lokaal gericht. Wijn wordt hier reeds voor 160 jaar gemaakt. Hoewel ten tijde van de toekenning van de GI status in 1998, waren er slechts een handvol wijngaarden. Het klimaat is gelijk aan Hilltops en Orange, maar de variëteiten zijn zeer verschillend; Chardonnay, Riesling, Viognier, Pinot Noir en Shiraz. Vooral de Shiraz, als blend met Viognier, levert een elegante wijn op die doet denken aan de Rhône wijnen. Maar ook Riesling staat internationaal goed aangeschreven.
Bodems in het district zijn meestal bruinachtige, ondiepe kleileem, vaak bovenliggende leisteen of klei met een pH variërend van neutraal tot licht zuur. De ondergronden zijn niet bijzonder watervasthoudend en verhogen dus de behoefte aan irrigatie. Er zijn ongeveer 110 wijngaarden met totaal 450ha.
Riesling is misschien wel de belangrijkste en meest bewonderde witte variëteit in de regio. De wijnen worden vaak gemaakt in een frisse, droge stijl, maar zoetere stijlen maken een comeback. Dit zijn wijnen die goed rijpen en gedurende vele, vele jaren een toasty complexiteit ontwikkelen.
Droog en koel Tumbarumba
De Tumbarumba regio is gelegen aan de voet van de Snowy Mountains, ofwel de Australische Alpen, en is de koelste regio van New South Wales. Hier vinden we uitstekende witte wijnen en koel-klimaat rode wijnen, afkomstig van granieten en basalt bodems. Druivenstokken waren pas in 1982 aangeplant en de nadruk ligt nog steeds op mousserende wijn van Pinot Noir en Chardonnay. En dat terwijl reeds in 1989 de GI-status werd toegekend. De familie domeinen beslaan van 5 tot 30ha en in totaal zo’n 300ha verdeeld over 19 wijngaarden met een opbrengst van nog geen 3.000 ton.
Het hoge alpine klimaat dat de wijngaarden van Tumbarumba genieten, is perfect voor de productie van mousserende wijnen en kwaliteitstafelwijn in alle kleuren. Lokale wijnmakers genieten van het voorrecht van keuze wat betreft wijnstijlen, met zowel lager gelegen, warmere sites als hoger gelegen, koelere sites tot hun beschikking. Het zijn de koelere gebieden van Tumbarumba die het meest interessant zijn voor de Australische wijnindustrie. Ze maken de productie van delicatere, complexere wijnen mogelijk, niet overweldigd door potentiële alcohol- of ‘fruitbom’-kenmerken. Met een latere, langere lente en herfst dan de warmere regio’s van Australië, biedt Tumbarumba wijnstokken de kans om volledige fenolische rijpheid te ontwikkelen tijdens het groeiseizoen. Vanzelfsprekend brengt dit het risico van voorjaarsvorst met zich mee. Hoewel het klimaat koeler is, zien we dit niet terug in regenval. Daardoor blijft irrigatie van groot belang om de langdurige droge perioden te overbruggen.
Door deze factoren is wijnbouw minder betrouwbaar, maar daar ligt ook een kans voor Tumbarumba; vintage variatie levert een mooie niche op.
Penfold’s Bin 311 Tumbarumba Chardonnay
Penfolds is Australië’s oudste en meest iconische wijnhuis met een geschiedenis en erfenis die de reis weerspiegelt van het land van koloniale nederzetting naar het moderne tijdperk. Het wijnhuis werd in 1844 opgericht.
De Penfolds Bin 311 Chardonnay heeft veel overeenkomsten met de Bourgondische wijnen want de druiven voor deze Bin 311 groeien op in koel klimaat. Het frisse klimaat geeft de druiven een mooie frisse eigenschap met goede zuren. Door de houtlagering die deze wijn ondergaat komt er een juiste balans tussen zuren en volheid. De Chardonnay Bin 311 heeft zeer veel complexiteit in de neus en de mond. een prachtige balans tussen het zuur en het fruit maakt deze wijn medium-bodied, met een vleugje romigheid in het midden van het gehemelte en een lange, zijdeachtige afdronk.
Gezien de niche markt waar deze Penfold’s zich in bevindt, is de prijs ook best stevig. De wijn is verkrijgbaar bij GrandCru wijnen.
Boetiek wijngaarden uit Gundagai
Het warme klimaat en het glooiende landschap in Gundagai stuwt de productie van wijn. Gundagai vertegenwoordigt de overgang in klimaat en topografie tussen de besneeuwde bergtoppen en de droge dorre vlakte van Riverina. De wijngaarden zijn daarom ook te vinden op de warme lager gelegen vlaktes als de koeler gelegen hellingen. De bodem varieert van rode aarde tot alluviaal nabij de rivieren. Dit vertaalt zich mooi in Shiraz; van de hoger gelegen helling levert dit een pittige frisse meer gestructureerde Shiraz op. Terwijl van de vlakte de wijn rijk van fruit, alcohol gedreven is. Verder vinden we hier fruit gedreven Cabernet Sauvignon en elegante Chardonnay. In 2022 produceerde men ongeveer 5.000ton afkomstig van 600ha.
Jong Hilltops
Hilltops is een jongere regio binnen Southern New South Wales. Daar waar Hilltops in 1980 minder dan 20ha wijngaarden bevatte, is dat naar 580ha gestegen in 2020. Het heeft eenzelfde klimaat als Orange in Central Ranges; warme dag temperatuur en koel nachten gedurende het groeiseizoen. Gevolgd door een koele herfst tijdens het oogstseizoen. De hoge ligging op de zuidwestelijke hellingen van de Great Dividing Range draagt bij aan deze temperaturen waardoor de zuurgraad verbetert. De meeste van de 20 wijngaarden liggen op een hoogte van 500m. De Shiraz die hier vandaan komt heeft veel weg van oude wereld Syrah, mede dankzij de graniet gebaseerde bodems die vermengt zijn met basalt en grind. Dit uit zich in het kenmerkende pepertje die je in Rhône Syrah vindt. Tevens wordt geëxperimenteerd met andere druivensoorten waaronder Nebiolo, Sangiovese en Tempranillo.
De geschiedenis van de Hilltops Wine Region begint in de jaren 1830 toen Europese emigranten naar het gebied kwamen om merinoschapen te kweken en steenvruchten en wijnstokken te planten. Het fortuin van de regio nam een hoge vlucht in 1860 toen goud werd ontdekt. Binnen 12 maanden waren 20.000 mijnwerkers naar de regio afgezakt om ‘hun geluk te beproeven’. Maar Nichole Jasprizza besloot om hier een boerderij te beginnen dat kersen en wijn verkocht aan de goudzoekers, en dat was een schot in de roos!
Meest onderscheiden Hunter Valley
Zowel de zone als regio Hunter Valley staat goed bekend voor haar klasse wijnen van Semillon. Ook Shiraz en Chardonnay doen het hier goed. Naast de regio Hunter Valley, kennen we ook Mudgee GI en Hunter GI. Dit levert wat verwarring op, omdat Hunter GI en Hunter Valley GI nagenoeg dezelfde oppervlakte beslaat. Hunter GI was in 1997 gecreëerd als een meer exclusieve gebied.
Hunter Valley heeft enorm geprofiteerd van de nabijheid van Sydney. Dit heeft voor een enorme boost gezorgd en tevens voor de erkenning van de kwaliteit. Hunter Valley is een dynamische regio met meer dan 150 premium wijn producenten. Het telt meerdere subregio’s zoals Broke Fordwich, Lovedale, Mount View, Pokolbin en Wollombi Valley. Welkom in het oudste wijnbouwgebied van Australië, waar de eerste wijnstokken in 1820 werden aangeplant.
Hunter Valley
Hunter Valley wordt gekenmerkt door het warme klimaat met hoge luchtvochtigheid. Een groot risico is de vele regenval gedurende het groei- en oogstseizoen. Het is verwonderlijk dat Hunter Valley met zijn lage breedtegraad, relatief nat klimaat en lage variaties in dag-nachttemperaturen, een bron van witte kwaliteitswijnen. Het is niet helemaal duidelijk hoe de lokale bodems en het klimaat zorgen voor hoge niveaus van smaakrijpheid in Semillon bij lage niveaus van potentiële alcohol.
Het lokale mesoklimaat, gekoeld door regelmatige middagbewolking en zachte briesjes die vanaf de kust landinwaarts reiken. Het is opgedeeld in Upper Hunter Valley en Lower Hunter Valley waarbij de meeste wijngaarden in Lower Hunter te vinden zijn.
Hunter Valley Sémillon wordt meestal droog geproduceerd met een laag alcoholgehalte van vaak minder dan 10%. Dit lagere alcoholgehalte wordt bereikt, ondanks het warme weer in de regio, door de druiven iets onrijp te plukken om de zuurgraad te helpen handhaven. Producenten zullen Sémillon vaak fermenteren in eikenhout met extra vatrijping om het mondgevoel en de textuur te verbeteren. De wijnen worden gekenmerkt door boterachtige, honingnootsmaken en een vermogen om tientallen jaren te rijpen, vaak met hun hoogtepunt tussen 10-20 jaar. Naarmate de wijn ouder wordt, kunnen ze limoensmaak en verbrande toastaroma’s ontwikkelen. Ook staat er Chardonnay aangeplant. Hunter Valley Chardonnays worden gekenmerkt door hun zachte textuur, hoge alcoholgehalte en viscositeit met perziksmaaktonen.
Lower Hunter Valley
In Lower Hunter Valley vinden we vooral blauwe druiven aanplant, met name Cabernet Sauvignon en Shiraz. In de 19e eeuw was het vooral Verdelho, dat echter in de 20e eeuw in verval viel. Na experimenten met Sauvignon Blanc, Pinot Noir en Riesling, bleek dat de hoge temperaturen en vochtigheid en overvloedige regenval droegen bij aan niet succesvolle resultaten. Lower Hunter Valley heeft verschillende locaties met vulkanisch leem en alluviale zanden en slib in de vallei.
Dit is ook de thuisbasis van sub regio Broke Fordwich GI. Dit volgt de loop van de Wollombi Brook. Vanwege de vulkanische bodem heeft Broke Fordwich een eigen status gekregen. Ook verschilt het van Hunter Valley door het meer warme en droge continentale klimaat. De beste wijnen zijn Cabernet Sauvignon en Semillon met een typische mineraalachtige aroma’s. Verder staat ook Merlot, Pinot Noir, Chardonnday, Shiraz, Verdelho en Barbera aangeplant.
Central Ranges
De zone Central Ranges is mogelijk de minst bekende regio van NSW en omvat de regio’s Cowra, Mudgee en Orange. En dankt zijn naar aan de bergketen Great Dividing Range die de droge outback scheidt van de vruchtbare kustregio.
Cowra
In Lachlan Valley binnen de zone Central Ranges kent Cowra GI het warmste klimaat. Het ligt op een lagere hoogte en vlakker terrein dan Mudgee GI en Orange GI. Wanneer irrigatie wordt toegepast, kan Cowra grote volumes bereiken. Chardonnay is de meest aangeplante druivensoort en Cabernet Sauvignon staat op een goede tweede plaats, gevolgd door Shiraz en Merlot. We hebben hier ongeveer 40 wijngaarden met in totaal 930ha die veelal in beheer zijn van families. De bodem is opgebouwd uit bruinachtig leemzand en klei met lage tot gemiddelde vruchtbaarheid. Ideaal voor de wortelstok om diep te gaan.
Mudgee
Één van de oudste wijnbouwgebieden in Australië is Mudgee GI, wat ten westen van Hunter Valley ligt. Het is het langste ononderbroken wijnbouw gebied van New South Wales en is daarmee een oud gebied voor Australische opvatting. Mudgee kent een warm en droog klimaat waarbij irrigatie een must is. De eerste aanplant dateert van 1858 en is nooit beïnvloed door de phylloxera plaag. Een groot deel van Mudgee staat aangeplant met rode variëteiten zoals Cabernet Sauvignon en Shiraz. Het gebied heeft een kleine 2.000ha aan wijngaarden die zijn verstopt achter de Blue Mountains. En Mudgee is de thuisbasis het eerste biologische wijndomein van Australië, Botobolar Vineyard. In de laatste jaren zien we een gestage groei van aanplant van Sangiovese, Barbera en Zinfandel.
Vulkanisch Orange
Op de hellingen van de uitgedoofde vulkaan Mount Canobolas vinden we Orange GI. Met hoogtes tussen de 600 en 1.050m is Orange één van de koelste regio binnen New South Wales met 1.075ha aan wijngaarden. Dankzij de warme dag temperatuur en koele nachten is het een uitstekende regio om druiven te rijpen. Shiraz (27%) en Cabernet Sauvignon (14%) staan het meest aangeplant, gevolgd door Merlot (12%) en Pinot Noir (5%). Voor witte wijn is het vooral Chardonnay (15%), Sauvignon Blanc (11%), Pinot Gris (6%) en Riesling (3%). Het is een snelgroeiende regio met inmiddels meer dan 60 wineries. Naast top kwaliteit stille wijnen zijn er ook elegante mousserende wijnen.
Met Mudgee als een oud aaneengesloten wijngebied en Hilltops als nieuw, manifesteert New South Wales als een veelzijdig gebied. Het is niet verbazingwekkend dat de nadruk ligt op internationale soorten als Shiraz, Chardonnay en Cabernet Sauvignon. Maar we zien andere variëteiten ook opduiken, als Tempranilllo, Barbera en Verdelho.
We sluiten het eerste deel van New South Wales hiermee af. Volgende week gaan we de resterende regio’s belichten.
Enige tijd geleden hebben de regio’s in Spanje besproken en zes weken geleden hebben we de eerste regio’s verkent die redelijk onbekend zijn maar zeker niet onbemind als het om krachtig en complexe wijn gaat. Onlangs hebben we de tweede proeverij gedaan wat in teken stond van bijzondere, uitgesproken wijnen onder andere uit Catalunya en de Canarische Eilanden.
Catalunya
In het noordoosten rondom Barcelona ligt de regio Catalunya. Het ligt tussen de Middellandse Zee en de Pyreneeën en kent maar liefst 12 DO’s. Er is een breed scala aan druivenrassen, zowel inheems als internationaal. Het klimaat is heel divers, van maritiem tot continentaal.
In deze proeverij hadden we twee wijnen uit deze mooie streek. We begonnen met een Macabeo uit Costers de Segre DO en hadden als tweede wijn een Picapoll (ook bekend als Folle Blanche of Picapoll) uit Pla de Bages DO.
Costers del Segre is een versnipperd gebied van 4.000ha. Hoewel Tempranillo ook hier de boventoon heeft, zijn er bijzondere wijnen van Macabeo (Viura) dankzij karakteristieke oude wijnstokken.
Even ten oosten van Costers del Segre ligt de Pla de Bages DO. Deze “Vlakte van Bages” is een verwijzing naar de Griekse god van wijn, Bacchus. In de subzone Alt Bages dat op zo’n 500m hoogte ligt is het koeler en is de bodem kalkrijk. Dit is ideaal voor de inheems Picapoll (ook bekend als Picpoul) druivenras.
Agaliu 2021
We trapten de proeverij af met de Agaliu in een zeer markante blauwe fles van de coöperatie L’Olivera. Agaliu is een oud-Catalaans woord dat “hoop” betekent. De filosofie van dit huis is dan ook dat het een sociale werkplaats is waar alle medewerkers kunnen toetreden tot de coöperatie.
De wijngaard ligt rond de Vallbona de les Monges in de subzone Corb River Valley van Costers del Segre DO. De wijngaarden karakteriseren zich door de stenen muurtjes die het omringen om de vruchtbaarheid van de bodem te waarborgen en het water beter vast kunnen houden. De bodem heeft kalkrijk klei terwijl het klimaat continentaal mediterraan is. Dit betekent droge koude winters en warme zomers die gekoeld wordt door een matige zeebries.
De wijngaard wordt biologisch bijgehouden. De wijn is 100% van Macabeo welke fermenteert in zowel Amerikaans als Frans eiken vaten. Het rijpt gedurende 3 tot 4 maanden op haar droesem. Dit is duidelijk wanneer de fles opgaat; de intense geur van peren en witte bloesem komt je tegemoet. De kleur is strogeel met een lichte intensiteit. De zuurgraad is hoog en de wijn heeft een gemiddeld + body mede door haar 13% alcohol. Desondanks voelt de wijn prettig aan met een goed balans. Ook de smaak intensiteit is hoog van vooral peer, kruiden en brioche. Er zit ook lichte rokerige en minerale toon in. De afdronk is lang.
Geniet van deze wijn lekker op het terras of bij rijst gerechten en gegrilde groenten. De wijn is verkrijgbaar voor 13.95€*.
Abadal Picapoll
In 1983 werd het wijnhuis Abadal door Valentí Roqueta opgericht, onder de voorwaarde dat hij wijn zou maken waarin het unieke karakter en terroir van de streek tot uiting zou komen. De wijngeschiedenis van de Roqueta familie strekt over 8 eeuwen. Abadal maakt uitsluitend wijnen van inheemse druivensoorten, zoals Picapoll, Macabeo en Sumoll. Maar interessant genoeg ziet men in Catalonië ook de Chardonnay, Sauvignon Blanc en Cabernet Sauvignon als lokale druivenrassen. De wijngaard heeft een kalkrijke kleigrond en geniet van een continentaal klimaat dankzij de bescherming van een bergrug.
De Picapoll van Abadal was de eerste 100% Picapoll die commercieel verkocht werd. De naam Picapoll is afgeleid van het woord “pica” wat krasjes betekent. De druif heeft roestbruine vlekjes op de schil waar naar verwijst. De wijn vergist in RVS tanks en rijpt op haar droesem (gistcellen) gedurende 3 maanden.
Dat resulteert in een wijn met lichte intensiteit en strogele kleur. De wijn heeft een gemiddelde geurintensiteit (zeker na de Agaliu…) van ananas en grapefruit. Het is een verleidelijke gulle wijn met fruitige aroma’s van ananas, grapefruit, perzik, jasmijn en verse kruiden zoals venkel en munt. De afdronk is prettig maar niet bijzonder lang.
Schenk deze wijn als aperitief, bij paella, schaal- of schelpdieren of geroosterde kip. De wijn is verkrijgbaar voor 17.49€*.
Canarische Eilanden
Helaas ben ik nog nooit op deze eilanden geweest, maar alleen al voor de wijn cultuur lijkt het mij bijzonder interessant. Dat is wel gebleken uit de wijnen die we geproefd hebben. Wijn nummer 3 kwam van Ycoden-Daute-Irora DO en nummer 4 van El Hierro DO. Hoewel de eilanden wijn redelijk onbekend is binnen Spanje, is ze lokaal bijzonder bemint. Vanwege de vochtige tropische omstandigheden, speelt hoogte een grote rol. Daarnaast is de bodem, vulkanische bodem, bijzonder typerend voor de wijnen die ze voortbrengt.
In het westen op het eiland Santa Cruz de Tenerife vinden we DO Ycode Daute Isora. De wijngaarden zijn gelegen op de westelijke flank van de Pico del Teide vulkaan. Waarbij de beste wijnen afkomstig zijn van de wijngaarden die vanaf 1.400m hoogte liggen. Listan Blanco (ook wel Palomino Blanco genoemd) is hier de meest aangeplante druivensoort.
Envinate Benje Blanco 2021
Vier wijnfreaks die elkaar tijdens de studie Oenologie hebben leren kennen, besloten om samen wijn te produceren. Zo ontstond het wijnhuis Envinate. Op 900-1.200m hoogte vinden we de wijngaarden van Envinate met wijnstokken van Listan Blanco die 70 tot 120 jaar oud zijn, aangeplant op zwart vulkanisch zand en kleibodem. In de wijngaard wordt biologisch gewerkt. De wijn vergist in betonnen kuipen en rijpt op lie, waarvan 30% in frans eiken vaten en 70% in betonnen tanks. In de betonnen tank ontstaat een flor-laag, die eigenlijk zo typerend is voor sherry productie. De wijn wordt gefilterd met bentoniet (een kleisoort, waar de onzuiverheden zich aan binden zodat deze uit de wijn gefilterd kunnen worden). Hierdoor kan de wijn zich ook vegan noemen.
De wijn is licht van kleur en heeft een strakke neus met tonen van appel en peer. De volle body, gedragen door haar 13% alcohol, en hoge zuurgraad maken de wijn indrukwekkend. Aroma’s van groen fruit, ziltigheid en rokerigheid maken de wijn redelijk complex en geeft een goede afspiegeling van het vulkanische terroir. De afdronk is lang, maar door haar typiciteit zal het niet ieder z’n favoriet zijn.
Schenk deze wijn bij garnalen of varkensvlees. Probeer de wijn voor slechts 24.95€*.
Bimbache Blanco 2021
De naam Bimbache verwijst naar de benaming van de vroege inwoners van het El Hierro eiland. El Hierro is het meest westelijk gelegen eiland. Hier is niet zo veel hectare aan wijngaarden overgebleven. Zeker langs de steile noordkant van het eiland zijn er nog weinig wijnboeren die hun kans wagen. De opbrengsten zijn vaak te klein om de investering te legitimeren. Het eiland is een schatkamer van bijna verdwenen of vergeten druivensoorten die nergens meer voorkomen of toch niet in de hoedanigheid zoals ze hier voorkomen. Bimbache werkt hoofdzakelijk met fieldblends, waarbij telkens de meest voorkomende soorten worden vermeld, maar waar er nog een heleboel soorten zijn waarvan we zelfs de naam niet meer kennen.
Deze wijn is een blend van Baboso blanco, Gual, Listan blanco, Pedro Ximenez, Verijadiego blanco en er wordt ook hier biologisch gewerkt in de wijngaard. De druiventrossen worden zacht geperst voor het behoudt van haar fruitaroma’s. waarna vergisting op grote houten vaten plaatsvindt. Ook rijpt een deel van de wijn op oude barriques waar de wijn flor ontwikkelt. Alleen inheemse gisten worden gebruikt. Dat resulteert in een wijn die krachtig is uit één van de regio’s uit Spanje dat onbekend is bij het grote publiek.
De wijn is mooi heldergeel van kleur. In de neus eerst en vooral limoen en citrus toetsen met op de achtergrond wat ananas. Het fruit evolueert geleidelijk naar een mooie kruidigheid van laurier en wat venkel. Stevige aciditeit die de wijn ruggengraat geeft. In de mond stevig met 14.6% alcohol, maar ook met de typische ziltige toetsen van een beperkte flor-rijping. De wijn is zeker niet voor beginners, maar wel zeer origineel en met veel karakter. Lange afdronk met veel fraîcheur. Het is aan te raden om de wijn te decanteren.
De wijn is bekroond door Robert Parker, wijn criticus, met 93 punten. Verkrijgbaar voor 39.95€*.
Andalusië
In het zuidwesten van Spanje vinden we Andalusië, vooral bekend van de sherry, maar we vinden hier ook interessante wijnen. Hier vinden we ten zuiden van Sanlucar de Barrameda en ten noorden van de historische havenstad Cadiz de Vino de la Tierra (VT) Cadiz. Deze VT status is in 2005 verkregen en men is bezig om de status DO te verkrijgen. Het klimaat is mediterraan en de bodem is zanderig en bevat albariza, de kenmerkende witte klei, calcium en fossielrijke bodem die zo kenmerkend is in de sherry regio’s.
Muchada Ledapart Vibrations 2020
Bodega Muchada Ledapart hanteert de biodynamische werkwijze in zowel wijngaard als kelder. Dit houdt in dat naast het uitbannen van chemische middelen in de wijngaard, men ook kijkt naar de stand van sterren en planeten om te bepalen wat er in de wijngaard of kelder nodig is.
De Palomino druiven voor deze wijn zijn afkomstig van de plot Miraflores Alta nabij Sanlúcar de Barrameda. Dit is westwaarts gelegen in de richting van de oceaan. Het staat aangeplant met 60 jaar oude wijnstokken en de bodem bevat kalkrijke albariza. De wijn fermenteert in potten om zo de oranje kleur aan de wijn te geven, waarna het gedurende 12 maanden rijpt in oude manzanilla vaten of 500lt amerikaans eiken vaten, genaamd “laarzen”. De wijn wordt geklaard door het gebruik van bentoniet. Er worden op jaarbasis slechts 200 tot 600 flessen geproduceerd!
In de mooie orange wijn met een gemiddelde kleurintensiteit, bespeur je direct sinaasappelschilletjes en specerijen. De geur intensiteit is gemiddeld. In de mond daarentegen komt het over als een frisse wijn met aangename body en vol van sinaasappel, mineralen en noten. De afdronk is lang.
Gelet op de specifieke smaak zal deze wijn niet voor iedereen weg gelegd zijn. Maar bij wit vis op kip is dit een geweldige wijn. Schenk de wijn een uur van te voren in een karaf om de wijn om te laten luchten.
Deze bijzondere wijn is verkrijgbaar voor 49.95€*.
Castilla y León
De regio Castilla y León, één van de grootste administratieve regio’s van Spanje, is onderverdeeld in een noordelijke en zuidelijke regio – verdeeld door de rivier de Duero. De regio kent een heet continentaal klimaat en ligt ingeklemd tussen de Cordilla Cantábrica aan het westen en de Sistema in het oosten. De vlakte ertussen heeft een zeer arme bodem en door de geringe regenval zijn de wijngaarden afhankelijk van het water van de rivieren. Vlak aan de rivieren vinden we dan ook een bodem dat rijk is aan mineralen en klei.
In deze proeverij hebben we ons op het noordelijke deel gericht. In deze regio domineert Tempranillo met maar liefst 65% van de aanplant, maar er zijn ook een aantal andere druivensoorten te vinden. Zo hebben we uit de DO Tierra de León een Prieto Picudo als zesde wijn. En dan toch als zevende wijn een DO Arlanza een blend van Tempranillo en Garnacha Tinto, ofwel Grenache (Noir).
De Prieto Picudo druif is redelijk uniek en komt nagenoeg alleen voor in Tierra de León DO. Er staat ongeveer 7.000ha aangeplant. De naam Picudo betekent hoekig en verwijst naar de ovale vorm van de druif. De oorsprong van de druif is nog onbekend. DNA onderzoek heeft (nog) geen uitsluitsel gegeven van welke druivensoorten de Prieto Picudo afkomstig is.
Pardevalles Tinto Prieto Picudo 2016
Van het wijnhuis Bodega Pardevalles hadden we de monocépage van Prieto Picudo. Hoewel het wijnhuis in 1949 is opgericht, gaat de familietraditie van wijnbouw veel verder terug. Van belang voor het wijnhuis is de wijn het karakter en identiteit van de herkomst van de regio moet uitdrukken. Vandaar ook de focus op de inheemse Prieto Picudo en de witte druif Alabrín Blanco. De 38ha wijngaard ligt op 750-860m hoogte en profiteert daardoor van de grote temperatuurverschillen. Overdag kan het zeer warm worden, terwijl de nachten juist bijzonder koel zijn. Doordat de bodem bezaait is met kiezelstenen, absorberen deze overdag de warmte en geven ze ’s nachts de warmte af aan de druiven wat de rijping bevordert.
De druiven worden machinaal geplukt in de avond, zodat de zuren goed behouden worden. Vervolgens vindt de schilweking (maceratie) en fermentatie (vergisting) plaats in RVS tanks gedurende 4 dagen. De wijn rijpt op haar droesem, waardoor je ook in de fles het bezinksel behoudt. Dit is iets om rekening mee te houden bij het inschenken van de wijn!
De diepe kersenkleur heeft een blauwachtige tint. De neus is erg prettig met rijp rood fruit en een gemiddelde intensiteit. Wanneer je de wijn in de mond neemt, bespeur je enigszins wat tannine op het tandvlees, maar is niet onprettig. De zuurgraad is gemiddeld en is in een fijn balans met het gerijpte rode fruit en de drop aroma’s – mede door de flesrijping. Door de volle body, mede door de 13.5% alcohol, en de prettige zuren, kan je lang nagenieten van deze wijn.
De wijn is kortom goed in balans met een aangename afdronk. Qua kleur heeft de wijn een diepe intensiteit terwijl in de neus en de mond deze mooi afgerond is. Hoewel de nadruk op het fruit ligt, bespeur je ook de tertiaire aroma’s als drop vanwege flesrijping, iets wat de complexiteit van de wijn verhoogd.
Geniet van deze wijn die onbekend maar mooi en krachtig is voor slechts 10.50€* bij worstjes uit Spanje, pasta gerechten of gerijpte kazen.
Vinos el Cadastro 2015
De El Cadastro is afkomstig uit de hand van wijnmaker Olivier Rivière. Die beheert 4ha in Arlanza DO en 6ha in Rioja Alta en Alavese. Verder koopt hij ook druiven in om tot wijn te verwerken. Zijn focus ligt vooral op blends met Tempranillo of Viura. Hoewel van Franse afkomst, is Olivier door zijn Spaanse stage in het land blijven hangen. Nadat hij eerst een aantal percelen in Rioja Alavese heeft gepacht, kwam zijn eerste wijn in 2006 op de markt. In 2008 valt zijn oog op een paar percelen in DO Arlanza, in Castilla y León. De wijngaard ligt op 750-1.050m hoogte met zeer oude wijnstokken van Tempranillo en Garnacha Tinto. Hij laat de Spaanse classificatie los en hanteert de Bourgondische stijl van herkomst benaming. Deze wijn is afkomstig uit het dorp Covarrubias, nabij Burgos. De regio heeft een continentaal klimaat. De wijngaard ligt op 900-1.000m hoogte en de bodem is vooral gravel-achtig bezaaid met keien. De wijngaard wordt biologisch bijgehouden. Dit betekent dat er geen gebruik wordt gemaakt van meststoffen of pesticiden. De opbrengst wordt laag gehouden zodat de aroma’s zich in de druiven kunnen concentreren.
De wijn is een blend van 95% Tempranillo en 5% Garnacha Tinto. Deze worden apart gevinifieerd en fermenteren in kleine tanks. Vervolgens rijpt de geblende wijn in Frans eiken vaten gedurende 19 maanden waarna de wijn gebotteld wordt, zonder te filteren of klaren.
Ze is robijnrood van kleur met een diepe intensiteit. Er vormen duidelijke tranen op het glas door het hogere suiker/alcoholgehalte. De wijn heeft een gemiddelde geurintensiteit van rood fruit en iets kruidigs met klei. De wijn heeft een volle body met gemiddeld + tannine, maar deze is niet onprettig dankzij de hoge zuurgraad. Qua aroma’s zijn het vooral rood en zwart fruit afgewisseld met kruiden en florale tonen. De afdronk is lang.
Schenk deze wijn naast een lekkere steak of gerijpte kazen. Nu verkrijgbaar voor slechts 37.95€*.
Castilla la Mancha
La Mancha ligt in het hete binnenland van Spanje. Het is met 440.000ha de grootste wijnregio ter wereld. Er zijn maar weinig druivensoorten die deze hitte kunnen overleven. Daarom zoeken de wijngaarden het ook hogerop om op die wijze verkoeling te krijgen.
Één van de subregio’s is Almansa DO. De temperaturen kunnen in de zomer oplopen tot boven de 40C terwijl in de winter deze dalen tot -10C. Regen valt vooral in het voor- en najaar. Waardoor de druiven optimaal profiteren van de waterstress tijdens de zomerdroogte om kwaliteitswijnen voort te brengen.
Laya 2021
In Almansa DO vinden we dan ook het wijnhuis Atalaya. Dit is een merknaam van de Orowines groep die in handen is van de Gil familie en specialiseert zich in wijnen van de druivensoorten Alicante Bouschet (ook bekend onder de naam Garnacha Tintorera) en Monastrell (ookwel Mourvèdre). De oude wijnstokken staan op weinig vruchtbare kalksteen bodem en er is maar weinig regenval. Gelegen op 700 tot 1.000m hoogte produceren de druiven geconcentreerd fruit aroma’s mede dankzij de delicate Mediterrane zeewind.
Laya is een rode wijn van 70% Garnacha Tintorera en 30% Monastrell. De druiven kennen eerst een schilweking voordat de fermentatie begint. Dit gebeurd onafhankelijk van elkaar in RVS tanks gedurende 15 dagen. Waarna de geblende wijn gedurende 4 maanden rijpt op frans eiken vaten.
De paarse kleur kent een gemiddelde intensiteit. De neus heeft een delicate geur van vers rood fruit met chocolade, specerijen en tabak. De Laya 2021 is zacht en fris met een gemiddelde body van rood en zwart fruit. De wijn heeft een goede zuurgraad en zachte afgeronde tannine waardoor de afdronk heerlijk lang en fruitig is. Hoewel de wijn 14.5% alcohol bevat, is dit zeker niet overheersend. Dit is een wijn met een mooi balans.
Het is niet voor niets dat Robert Parker deze wijn uit 2020 met 90 punten heeft bekroond. Speciale prijs: nu slechts 9.95€* per fles bij een bestelling van 6 flessen.
Kortom
We hebben een bijzonder gezellige avond gehad waarbij we doorgingen in de kleine uurtjes. Want tja, 8 wijnen neemt even at tijd in beslag (of waren het alle gezellige gesprekken die we voerden…). Verder was het een avond dat in het teken stond van uitgesproken wijnen die niet altijd in de smaak vielen – zeker niet bij beginnende wijndrinkers. Maar aan de andere kant, hoe vaak proef je nu wijnen van de Canarische Eilanden, of een orange wine.
Wanneer u interesse heeft in één van deze wijnen, neem dan even contact op.
Er zijn verschillende soorten druivensoorten, maar allen behoren tot de stamboom Vitis. Er zijn er maar liefst 79 verschillende species ofwel soorten. Maar de meest bekende in onze wereld is de Vitis Vinifera. De wat? Vitis Vinifera is de Europese en West- en Centraal Aziatische gedomesticeerde druivensoort waarvan men wijn maakt. Denk aan de welbekende variëteiten (cultivar) Chardonnay, Sauvignon Blanc, Riesling, Pinot-familie, Cabernet Sauvignon, Merlot,Tempranillo, Barbera, Sangiovese en ga zo maar door. Ook de druivensoort Vitis Silvestris, wat de wilde, niet gedomesticeerde variant is komt uit deze stamboom. Verder heb je de Amerikaanse soorten (zoals Vitis Labrusca, Vitis Aestivalis) en Oost Aziatische soorten (bijvoorbeeld Vitis Coignetiae). Maar wat zijn dan eigenlijk hybride druivensoorten en is de wijn mooi en goed? En wat is het verschil met de term cultivar?
Druivensoorten nader toegelicht
Elk van de soorten hebben sterk afwijkende eigenschappen. Zo is het grote voordeel van de Amerikaanse soorten dat deze goed bestand zijn tegen ziektes afkomstig uit Amerika zoals meeldauw en valse meeldauw. Maar nog belangrijker deze is resistent tegen druifluis (Phylloxera die de Europese wijngaarden bijna aan de afgrond brachten). Terwijl de Oost Aziatische soorten zeer goed bestand zijn tegen kou. Echter over het algemeen wordt aangenomen dat alleen van de Vitis Vinifera druivensoorten echt goede wijn gemaakt kan worden. Maar is dat echt wel zo?
Amerikaanse soorten
Er zijn ongeveer 25 vitis soorten in Amerika. Waarvan de Aestivalis, Berlandieri, Labrusca (niet te verwarren met de Italiaanse Lambrusco druivenvariëteit waar licht zoete mousserende wijn van wordt gemaakt) en Riparia. Hoewel nog redelijk onbekend, tonen deze vijf soorten potentieel voor het maken van wijn. Maar nog belangrijker spelen ze een belangrijke rol in de ziektebestrijding van de Vitis Vinifera.
Hoewel van Amerikaanse oorsprong is de grootste aanplant van Vitis Rupestris in Frankrijk te vinden. Vooral als onderstok waar een Vitis Vinifera cultivar op is geënt vanwege haar phylloxera resistentie en diepschietende wortelstok.
De Vitis Labrusca staat eigenlijk alleen bekend om haar cultivar Concord. Echter deze druiven variëteit produceert wijn met ongewenste muskusachtige smaken. Waardoor deze druif vooral tafeldruiven voortbrengt.
De Vitis Riparia daarentegen biedt goede mogelijkheden voor zowel als geënte wortelstok als het kruisen met Vitis Vinifera. Aan de andere kant levert de Vitis Riparia druiven voort met een te hoge zuurgraad en sterk kruidachtige aroma’s. De cultivars Baco Noir en Frontenac zijn mogelijk de meest bekende voorbeelden. De aanplant vind je vooral in Five Finger Lake district en Oregon in de US.
Tenslotte de Vitis Aestivalis zou mogelijk een uitkomst bieden voor de problemen van de Vitis Riparia. Deze staat bekend om haar lagere zuurgraad en een smaakprofiel dat meer aansluit bij de Vitis Vinifera druiven soorten. Echter het grote nadeel is dat voortplanting lastig is. Toch wel bijzonder relevant voor commerciële exploitatie. Een goed voorbeeld is de druivensoort Norton welke vooral in de staat Virginia te vinden is.
Conclusie
Grofweg kunnen we wel stellen dat wijn van één van de Amerikaanse vitis druivensoorten nog niet is waar de consument ze zou willen hebben, maar hybride variëteiten mooi en succesvol zijn. Maar realiseer dat alles smaak gebonden is en dus zeer persoonlijk is. Men is nog op zoek naar het vinden van het potentieel door te kruisen maar ook DNA manipulatie. Dus wie weet wat de toekomst nog gaat brengen.
Oost Aziatische soorten
Er zijn ongeveer 65 Vitis soorten in Azië te vinden, maar vooral de Vitis Coignetiae is bekend. Deze is vernoemd naar het Franse echtpaar Coignet die zaadjes van deze druivenplant uit Japan meenamen in 1875. De vorstharde druif vinden we vooral in oost Rusland en Japan. De druivenstokken worden niet zozeer voor wijn gebruikt maar zijn zeker interessant om nieuwe cultivars te ontwikkelen.
Dramatisch gevolg voor de Europese soort
En tenslotte de Europese en West en Centraal Aziatische soorten. Hier is slechts één soort, ofwel de Vitis Vinifera te vinden en die heeft de hele wereld veroverd. Het grote nadeel van deze specie is haar bevattelijkheid voor schimmels. Dankzij de internationale expansie die eind 19e eeuw flink op gang kwam, kwamen ook bacterieën en schimmels mee uit Amerika naar Europa. Naast Meeldauw en Valse Meeldauw (schimmels die uitstekend gedijen warme en vochtige regio’s) heeft vooral de druifluis ofwel Phylloxera verwoestend uitgehaald in de Europese wijngaarden.
Phylloxera is een insect die zich in de wortelstok vestigt en gaatjes perforeert. De wortelstok verzwakt, kan de sapstromen niet meer goed stimuleren, is vatbaar voor infecties en de druivenplant sterft af. Dit is exact wat er is gebeurd. In 1854 is deze luis ontdekt in Amerika door A Finch. Waarschijnlijk tussen 1858 en 1862 werd de druifluis verscheept naar Europa doordat het meeliftte op andere planten. In 1860 begonnen druivenstokken in de zuidelijke Rhône dood te gaan. Maar ook in de Douro rapporteerde men een nieuwe ziekte. In 1863 stierven wijnstokken in de Provence op onverklaarbare redenen af. In 1868 werd de reden ontdekt, maar inmiddels was reeds 700.000ha aan wijngaarden vernietigd. Vanaf 1872 werd de druifluis in Oostenrijk gevonden en verspreidde het insect zich richting Hongarije, Tsjechië en Slowakije. Tussen 1874 en 1900 waren diverse uitbraken gerapporteerd in Duitsland. Ook verspreidde de luis zich naar Zuid Afrika, Uruguay en de rest van de wereld. Alleen om onbekende redenen zijn de Canarische Eilanden gespaard gebleven.
Wat is cultivar en kan wijn van hybride stokken mooi zijn?
De term druivensoort refereert dus aan de specie binnen de wijnstokfamilie. Cultivar is een samenvoeging van de engelse woorden cultivated (grape) variety en grofweg vertaald naar het Nederlands als “ras” of variëteit. Dit refereert dus aan de Chardonnays, Merlots etcetera. Je kan grofweg zeggen dat cultivar, ras en variëteit door elkaar gebruikt worden, maar er zijn heel kleine (wettelijke) verschillen.
Wanneer twee of meer variëteiten gekruist worden, krijg je een nieuwe cultivar. Zo heb je een kruising van druiven variëteiten binnen één familie (Vitis Vinifera x Vitis Vinifera). Een voorbeeld is de Cabernet Sauvignon die is ontstaan door het kruisen van een wilde Cabernet Franc met Sauvignon Blanc. Wanneer dit binnen de Vitis Vinifera plaats vindt, refereert men naar “klassieke druivenras”. Wanneer een kruising tussen druiven variëteiten uit verschillende vitis families (bijvoorbeeld Vitis Vinifera x Vitis Labrusca) plaatsvindt, krijg je een hybride variëteit. Overigens zie je steeds vaker de referentie naar “PiWi” (Pilswiederstandsfähig ofwel schimmeltolerant) of “nieuwe druivenras”.
Een bijzonder voorbeeld is de Canadese Vidal die een kruising is tussen Ugni Blanc (Vitis Vinifera) en Rayon d’Or (welke afstamt van een Vitis Rupestris variëteit). Deze levert ijswijn van uitzonderlijke kwaliteit op. Maar een ander mooi voorbeeld is Johanniter. Dit is een kruising tussen Riesling, Ruländer (Pinot Gris), Gutedel (Chasselas) en Seyve-Villard een kruising met de Franse Siebel hybride variëteit.
Johanniter is een druiven variëteit die ontwikkeld is voor haar schimmelresistentie en vorstbestendigheid. Hierdoor is het een uitermate geschikte druivensoort om in noordelijke regio’s te verbouwen, waaronder Nederland. Je komt deze druif zelfs in Zweden tegen!
Een voorbeeld: de genealogie van Johanniter een hybride druivensoort
Dat de stamboom of afkomst van een druivenras complex kan zijn, bewijst de Johanniter wel. Deze variëteit is een kruising van vier rassen; Riesling, Chasselas, Pinot Gris en het (afgeleide) hybride ras Seyve Villard.
Om de kruising tussen Vitis Vinifera (VV) en Vitis Rupestris (in dit geval; VR) te vinden, moeten we terug naar de Siebel cultivars gaan. De verschillende Siebel rassen zijn een kruising tussen Aramon (VV), Allicante Bouschet (VV), AxR1 (kruising van een onbekend wild ras x wederom Aramon; dus een VV) en Jaeger 70, een ras in de Vitis Rupestris klasse. Dus hier hebben we de interspecies crossing te pakken.
Wanneer minimaal één voorouder geclassificeerd is als hybride, zijn alle nakomelingen ook hybride. Eigenlijk is dit vreemd. Neem de Johanniter waar 3 rassen afkomstig zijn uit Vitis Vinifera groep en “slechts” 1 een afgeleide uit Vitis Rupestris. Daarom spreekt men tegenwoordig vaker over “moderne rassen” of “interspecies kruising” dan over een hybride druivensoort.
Hoewel DNA tegenwoordig veel duidelijkheid kan geven, is het in de wereld van druivenrassen nog lang niet allemaal duidelijk. Het bovenstaand voorbeeld geeft aan dat de oorsprong van Pinot Noir, Chasselas, Gouais Blanc, Traminer en Grenache nog onduidelijk is.
Ludique wijnen Johanniter 2020
De kleine wijngaard van Ludique wijnen vinden we in de IJsselvallei in Gelderland. In 1999 is men begonnen met het aanplanten van deze wijngaard met louter nieuwe druivenrassen die beter geschikt zijn in het Nederlandse klimaat. Vervolgens is in 2008 is een tweede wijngaard aangelegd aan de oevers van de IJssel bij Deventer.
Dit is een bijzondere wijn van 60% Johanniter en 40% Cabernet Cortis (vanwege de kleine oogst Johanniter) uit de IJsselvallei in Gelderland. Doordat Johanniter overeenkomsten vertoont met Riesling vind je de milde zuren en fruitige tonen terug in deze wijn. De wijn geeft een groengele reflectie met lichte intensiteit. De expressieve neus geeft steen- en tropisch fruit. De wijn heeft een mild zuur, een volle body met gemiddeld + alcohol. Ze laat een filmend laagje achter op de tong en wordt gedragen door citrusfruit, ananas, lychee en gras met een licht vleugje paprika (wat te danken is aan de Cabernet Cortis). De afdronk is gemiddeld met een citrus overheersende smaak.
De balans tussen zuurgraad en aroma’s is prettig maar de wijn heeft een licht verhoogd alcohol percentage. De prettige lengte wordt gedragen door de zuren en citrusfruit. In de aanzet is de intensiteit hoog, zowel in de neus als in de mond. Echter deze vlakt snel af. De wijn heeft een lichte complexiteit omdat de nadruk op de primaire aroma’s liggen.
Kortom, dit is een plezierige wijn, heerlijk op het terras of bij een salade en het past zelfs bij een zuurkoolgerecht. Een mooi staaltje Nederlandse wijn!
Deze site maakt gebruik van cookies, zodat wij je de best mogelijke gebruikerservaring kunnen bieden. Cookie-informatie wordt opgeslagen in je browser en voert functies uit zoals het herkennen wanneer je terugkeert naar onze site en helpt ons team om te begrijpen welke delen van de site je het meest interessant en nuttig vindt.
Strikt noodzakelijke cookies
Strikt noodzakelijke cookie moet te allen tijde worden ingeschakeld, zodat we je voorkeuren voor cookie instellingen kunnen opslaan.
Als je deze cookie uitschakelt, kunnen we je voorkeuren niet opslaan . Dit betekent dat elke keer dat je deze site bezoekt het nodig is om cookies weer in te schakelen of uit te schakelen.
