Nadat we de oostkust hebben geïntroduceerd, zijn we het binnenland ingetrokken met Castilla La Mancha. Om vervolgens uit te komen in Madrid. De hoofdstad van Spanje is na Berlijn de tweede grootste stad van Europa. En staat bekend om haar architectuur, kunstgalerijen en uitgaansleven. Maar Madrid heeft ook haar eigen wijn classificatie. Hier vinden we onverwacht verrassende wijnen uit midden-Spanje met vooral witte wijnen van inheemse druiven die erg mooi kunnen zijn.
Diversiteit in Vinos de Madrid DO
Madrid en de Sierra de Guadarrama-bergen in het noorden omlijsten de wijngaarden tot de zuidoostelijke en zuidwestelijke hoeken van de provincie Madrid. Vinos de Madrid DO omvat drie subgebieden, elk met haar specifieke kenmerken. Het kreeg de felbegeerde DO-status in 1990.
De oorsprong van wijnbouw is onbekend, mogelijk waren het de Romeinen of zelfs de Carthagers voor hen. Maar het is bekend dat er sinds de 8e eeuw na Christus wijnbouw activiteiten waren. De wijnen van Madrid beleefden hun hoogtij dagen toen Felipe II Madrid tot hoofdstad maakte van het koninkrijk Castilië in 1561.
Na de phylloxera crisis in 1914 ging de regio zich toeleggen op bulkwijnen. Toen de financiële crisis in 1970 een enorme klap toebracht aan de binnenlandse consumptie kwam dit tot stilstand. Waarna de wijnboeren zich gingen toeleggen op meer kwaliteit.
Rijpingsmethodes
Net als in de andere Spaanse regio’s kent men hier ook criteria voor de rijping waar de wijn minimaal aan moet voldoen.
Crianza; zijn wijnen die minimaal twee jaar gerijpt hebben, waarvan minimaal zes maanden op vat.
Reserva; voor rode wijn minimaal drie jaar rijping waarvan minimaal één jaar op vat. En witte en rosé wijn minimaal twee jaar rijping en minimaal zes maanden op vat.
Gran Reserva; voor rode wijn minimaal drie jaar rijping waarvan minimaal twee jaar op vat. En witte en rosé wijn maar liefst minimaal vier jaar rijpen waarvan minimaal zes maanden op vat.
Echter veel wijnmakers kiezen ervoor om geen de wijn minder dan de minimale tijd te laten rijpen. Er heerst een trend om jonge wijnen te maken. Deze komen op de market als Joven of semi-Crianza.
Madrileense subregio’s
Zoals aan gegeven omvat de regio Madrid drie sub gebieden. Deze geven de diversiteit van de regio aan. Hoewel het klimaat in het algemeen continentaal is, verschilt de bodem opbouw, waardoor het belang van de subzones onderstreept worden. Binnen de DO vinden we ongeveer 8.500ha wijnbouwgebieden.
Arganda
In het zuidoosten tegen Uclès aan ligt de subregio Arganda. Dit is de grootste zone met ongeveer 55% van de wijngaarden (4.200ha) en 60% van de productie van Vino de Madrid DO. Het klimaat is sterk continentaal. De grond bestaat uit een mengsel van klei en kalksteen. Waarbij de wijngaarden zich bevinden op de vruchtbare vlaktes en de alluviale vlaktes van de rivier. Verder ook op terrassen en hellingen die zijn gevormd door riviererosie en op de hoger gelegen heidegebieden. De prominente blauwe druiven variëteit is Tinto Finto (de lokale naam van Tempranillo). En Airèn en Malvar als witte druivensoort. Malvar is een inheemse variëteit die veel overeenkomsten kent met Airèn.
De Tempranillo wijnen zijn vaak vol van body, met zowel in de neus als in de mond een explosie van rood en zwart fruit. Verder kent de wijn een aangenaam gevoel van specerijen gecombineerd met een lactose en vanille tonen.
De witte wijn is vaak een blend tussen Airèn en dus de inheemse Malvar. Dit levert frisse zachte wijnen op met een gemiddelde body en aangename tropische fruit aroma’s. Deze wijn gaat heerlijk bij salades of zalm gerechten.
San Martin
In het oosten van de DO ligt San Martin de Valdeiglesias. De regio omvat bijna 22% van de wijngaarden (1.5600ha). En produceert ongeveer een kwart van de wijnen. Hoewel continentaal, heeft San Martin de Valdeiglesias een hogere regenval dan de andere subregio’s. Hier vinden we de wijngaarden vooral op de hellingen met arme rotsbodem van de Sierra de Gredos en op de alluviale vlaktes van de Alberche rivier.
De prominente druivensoorten zijn Garnacha en Albillo. Abillo levert wijnen op met een expressieve neus van wit fruit en bloemen, een volle body met een aangename zuurgraad. Er is een zoute toets aan het einde die de graniet structuur van de bodem weerspiegelt. Schenk deze wijn bij salades met vis. Terwijl de rode wijn een diepe kersenkleur heeft. Elegant, complex aroma van fruit en bloemen (viooltjes), met minerale en licht kruidige toets. In de mond is de wijn complex maar zeer evenwichtig gedragen door een zijdezachte tannine. Het toont een aanhoudende en evenwichtige afdronk. Naast risotto gerechten serveer ook eens oude gezouten kaas en wit vlees bij deze wijn.
Navalcarnero
Ten oosten van San Martin ligt Navalcarnero. Dit is het kleinste gebied met 23% van de wijngaarden (1.700ha) en slechts 15% van de jaarproductie van de regio. Het klimaat is vergelijkbaar, maar minder nat dan in San Martin. De bodemopbouw van zand en klei is hier arm en er is een gebrek aan kalksteen. Ook hier is het alluviaal maar de samenstelling is meer kiezelsteenachtig. Garnacha is hier wederom de belangrijkste rode druivensoort terwijl Malvar de beste witte wijnen voortbrengt.
El Molar
Sinds februari 2019 is de “Kies” de meest recente subzone. Er zijn 300 actieve wijnbouwers. De bodems van El Molar zijn zeer divers, graniet, leisteen, zandsteen, noem maar op. Dit draagt zeker bij aan de complexiteit van de wijnen die hiervan afkomstig zijn. De wijngaarden staan aangeplant op de vlaktes en in de alluviale gebieden rondom de rivier de Jarama.
Ribera del Guadiana
In Extremadura, tegen de Portugese grens ligt het grote gebied Ribera del Guadiana DO. Deze DO werd in 1999 opgericht om de zes verschillende Vino de la Tierra gebieden te consolideren. Deze gebieden vertegenwoordigen het beste wat Extremadura te bieden heeft op wijngebied. De wijnen uit dit gebied hebben nooit echt van bekendheid genoten. Echter de Iberische ham (jamón Ibérice), van zwarte varkens die zich voeden met eikels, daarentegen is velen welbekend.
Een ander product is mogelijk nog veel belangrijker. Hier vinden we grote hoeveelheden van de kurkeik bomen. De wijn mag niet bekend zijn, de kurk afkomstig van deze bomen wel!
De wijnen uit dit gebied worden gebotteld onder de Ribera del Guadiana DO of the Vino de la Tierra Extremadura. De onderliggende subgebieden zie je eigenlijk niet meer terug. Echter elk produceert haar eigen stijl dankzij verschillende hoogte, regenval (zo is Montánchez aanzienlijk natter dan de andere regio’s) en bodemgesteldheid.
Zoals de naam reeds suggereert, klimaat is vooral in het noordoosten extreem continentaal. Terwijl de gebieden in de buurt van de kust een gematigd klimaat hebben onder invloed van de Atlantische Oceaan en Middellandse Zee. De rivier Guadiana heeft een matigende invloed op de hete zomertemperaturen.
Bijzonder Cayetana
Tempranillo is de druif bij uitstek die goed reageert op het terroir en klimaat. Er zijn wijnmakers die experimenteren met internationale druiven variëteiten maar die moeten zich nog bewijzen. Voor witte wijn is de inheemse Cayetana een aanrader. Tenslotte zijn er nog enkele wijngaarden die Cava mogen produceren.
De Cayetana druif levert mooie complexe wijnen op met tonen van tropisch fruit, citrus, witte bloemen en toast door MLF. Tenslotte geeft deze druif een mooie zuurgraad met een lange afdronk. Heerlijk bij geroosterde groente, kazen en notenmix.
Onverwacht en mooi uit midden-Spanje
Natuurlijk zijn Tempranillo en Garnacha de bekende druiven in Spanje. Maar vooral midden-Spanje biedt onverwacht witte wijnen op de markt die erg mooi zijn van inheemse druivensoorten. Deze variëteiten komen eigenlijk alleen maar hier voor. Denk aan Cayetana, Malvar en Alarije. Vanzelfsprekend speelt de Jamón Ibérice een belangrijke rol met het combineren met wijn – vooral rode wijn van Tempranillo en Garnacha. De witte wijn is breed inzetbaar van kaas tot heerlijke visgerechten.
De wijnen mogen dan niet wijd beschikbaar zijn in het buitenland. Maar ze zijn zeker de moeite waard om te ontdekken en natuurlijk bij voorkeur lokaal!
