Categorie: Cabernet franc

Geplaatst op

Gezondste wijn ter wereld uit Uruguay

Zeg je wijn uit Latijns Amerika, denkt iedereen direct aan de zwoele Malbec uit Argentinië  of Carmenère uit Chili. Wat wellicht niet bij iedereen op de radar staat zijn de stevige Tannat-wijnen uit Uruguay. Ja, zo heeft ieder land haar eigen specialiteit. Uruguay is de 4e grootste wijn producerende land van Latijns Amerika (Brazilië completeert de top 4 verrassend genoeg). Maar ook de Albariño krijgt meer en meer internationale belangstelling. Vanwege het hoge gehalte aan polyfenolen en resveratrol, maakt Tannat uit Uruguay de “gezondste” rode wijn ter wereld.

Uruguay ligt ten noordoosten van Argentinië, gescheiden door de rivier met de toepasselijke naam de Uruguay, in het noorden Brazilië en de Atlantische Oceaan in het oosten. Uruguay kent een gematigde klimaatzone met milde winters en warme, droge zomers. Extreme temperaturen zijn hier zeldzaam, terwijl regen met regelmaat neervalt. Het is de lange kustlijn die Uruguay aan drie zijden omsluit, die de temperatuur matigt. De afwezigheid van bergen stelt het landschap bloot aan harde wind. Hierdoor ondervindt het relatief vlakke landschap erosieve verwering die een verscheidenheid aan bodemsoorten heeft bepaald. Wat Uruguay onderscheidt van de grootmachten Argentinië en Chili is de verscheidenheid aan bodemsoorten, maar liefst 99 typen. De wijnbouwgebieden in het zuiden hebben de diepste en meest vruchtbare bodems. De wijngaarden zijn te vinden op plekken met een hoog kalkgehalte.

Wijn geschiedenis

De moderne wijnbouw gaat terug naar 1870 toen Baskische en Italiaanse immigranten zich meer begonnen te vestigen. Het is gebleken dat inheemse druivensoorten (Vitis labrusca, Vitis rotundifolia, Vitis aestivalis, Vitis berlandieri, Vitis rupestris en Vitis riparia) ongeschikt bleken te zijn voor goede wijnen. Het is alleen de Europese Vitis Vinifera die commercieel succesvol zijn.

Tannat is afkomstig uit het zuidwesten van Frankrijk en Don Pascual Harriague introduceerde deze druif in Uruguay. Sindsdien is Tannat omarmt als nationale druif. Mede daarom werd de naam Harriague gebruikt als synoniem voor Tannat. In 1954 werd Albariño geïntroduceerd door immigranten uit het Spaanse Galicië. Pas aan het eind van de jaren 80 van de 20e eeuw werden er stappen gezet om meer te richten op kwaliteit en marketing met de oprichting van Mercosur, een Latijns Amerikaanse handelszone. Wat ook nodig was om niet volledig overschaduwd te worden door Brazilië en Argentinië waar de productiekosten lager liggen. Veel van de wijngaarden zijn kleinschalige familiebedrijven. Vaak zelfs nog nazaten van de immigranten die de wijngaarden hebben opgezet.  Er zijn ongeveer 180 wijngaarden die 10 miljoen kisten wijn afkomstig van ongeveer 6.500ha wijngaarden.

Landklimaat in Uruguay met oceaan-invloeden

Het klimaat in Uruguay is uitermate geschikt voor Tannat met haar dikke schil. Ze komt beter tot rijping dan in haar “thuisland” Frankrijk. Naarmate wijnbouw- en bereidingstechnieken blijven door ontwikkelen zal de status van Uruguay als kwaliteit wijnland zeker toenemen. Tannat uit Uruguay is ook de meest gezondste wijn ter wereld. Dit is vanwege de ongeveer 2,7x hogere resveratrol gehalte dan andere Franse rode variëteiten en zeer hoge niveaus van procyanidines. Deze verhogen de zuurstoftoevoer naar de rode bloedcellen en verminderen het risico op hart- en vaatziekten. Daarnaast zijn het vooral Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc en Merlot voor rode wijn. Terwijl Chardonnay en Sauvignon Blanc de witte wijn domineren. Overigens beginnen Viognier en Albariño een steeds belangrijkere rol te spelen.

Van oudsher is Brazilië de grootste exportmarkt. Maar sinds de focus is komen te liggen op kwaliteitswijn, gaan de deuren van de wereldmarkt ook verder open.

Classificatie

 Er zijn twee classificatieniveaus voor Uruguay-wijnen. Kwaliteitswijn kent de classificatie Vino de calidad preferente (VCP). Deze wijnen moet men maken van Vitis vinifera-variëteiten en gebotteld in flessen van 75 cl of kleiner. De tafelwijn staat bekend onder de naam Vino común (VC). Vaak verkoopt men VC-wijnen in demijohns (een container variërend van 4 tot 60lt) en tetra pak verpakkingen. Vaak betreft dit rosé wijnen die in bulk geproduceerd wordt van Zwarte Muscat (ook bekend als Muscat Hamburg).

Wijnregio’s

Gezondste wijn uit Uruguay

De wijnregio’s in Uruguay volgen, net als in de Chili en Argentinië, de administratieve regio’s. De meeste wijngaarden en wijnhuizen bevinden zich in de heuvels ten noorden van de hoofdstad Montevideo, met name in de departementen: Canelones (waar maar liefst 60% van de productie plaatsvindt), Montevideo, Colonia en San José. In 15 van de in totaal 19 departementen vindt wijnbouw activiteiten plaats. Wat opvalt is dat wijnbouw vooral gelegen is rondom de grenzen van het land. De kustgebieden zijn sterk onderhevig aan de invloeden van de Atlantische Oceaan en hebben daardoor een klimaat dat vergelijkbaar is met Bordeaux.

De wijnregio’s zijn opgedeeld in geografische zones. De Metropolitan Zone is veruit de belangrijkste wijnzone met regio’s Canelones, Montevideo en San Jose. Het warmere Central Zone omvat de regio Durazno en Lavalleja. In de Oceanic (ookwel Eastern) Zone liggen de wijngaarden op een lichte verhoging met de regio Mandolado en Rocha.

Metropolitan Zone

Om meteen bij het belangrijkste productiegebied te beginnen, dit is Canelones rondom de hoofdstad Montevideo. Hier vindt maar liefst 60% van alle wijnproductie plaats. Mogelijk is de ligging nabij de hoofdstad de reden dat Canelones zo belangrijk is geworden. Het ligt eenmaal nabij een groot afzetgebied.  Canelones heeft een rijke, zware bodem en is her en der kalkrijk. Er staan veel druivenvariëteiten maar Tannat is toch wel de belangrijkste door haar constante kwaliteit met een diepe kleur en goede zuurgraad en structuur. Een smalle strook tussen Montevidéo en Maldonado, langs de Atlantische kust, is de subregio Atlántida. De wijngaarden hier hebben dezelfde klimatologische kenmerken als Maldonado, maar dan milder. Het is hier koeler dan in de rest van Canelones.

Daarnaast ligt hier ook de regio Montevideo waar de oudere wijnproducenten liggen. Echter de wijngaarden liggen in de verdrukking door de groeiende verstedelijking. Hoewel veel wijnbouwbedrijven hun wijngaarden in Canelones hebben liggen, liggen de productie faciliteiten in Montevideo.

Wanneer we verder naar het westen kijken, komen we terecht in de regio San José, vaak gerefereerd als het kleine broertje van Canelones. De traditionele wijngaarden liggen op hellingen. Terwijl de nieuwste wijngaarden op arme gronden van graniet en schist te vinden zijn.

Oceanic Zone met de nieuwe aanwinsten

Ten oosten van Canelones vinden we de nieuwe aanwinsten Maldonado en Rocha. De regio’s Maldonado en Rocha liggen aan de kust en worden gezien als de toekomst van Uruguayaanse wijn. De arme bodem van graniet, rotsachtig en zand kent een betere drainage. Daarnaast brengen de oceaanwind en koelere temperaturen de luchtvochtigheid omlaag, waardoor we hier meer aromatische wijnen met verfrissende aciditeit. Daarom zien we hier ook variëteiten als Albariño, Sauvignon Blanc, Viognier en Riesling voor witte wijn. En Pinot Noir en Sangiovese (tja Italiaanse immigranten hebben eenmaal een sterke invloed gehad) dragen bij aan lichte rode wijnen, terwijl Cabernet Franc, Merlot en natuurlijk Tannat de zwaardere wijnen voor hun rekening nemen.

Binnen Maldonado vinden we subregio’s Pan de Azucar, Piriapolis, Sierra de la Ballena, Garzon en Jose Ignacio. Terwijl Rocha de subregio Lomas de Paloma heeft. De Pinot Noir in Moldonado wordt tevens gebruikt voor excellente mousserende wijn, gemaakt met de traditionele methode.

Rocha tenslotte ligt verder naar het noordoosten aan de Atlantische kust. Het is de nieuwste grens van kustwijngaarden voor Uruguay en een enkele pionier is hier te vinden.

Central Zone

Midden in Uruguay, onder het Lago Rincon del Bonete, is Durazno een klein wijngebied met een warmer klimaat dat een goede rijping van de later rijpende variëteiten zoals Cabernet Sauvignon mogelijk maakt. De klei- en zandgronden hebben een redelijk goede drainage en de oogst is altijd een paar weken eerder dan in Canelones, wat betekent dat de rijping van de druiven eindigt voordat de herfstregens eindigen.

Lavalleja ligt meer landinwaarts, ten noordoosten van Canelones. Deze regio speelt zich in de kaart door de vulkanische bodem. In de subregio Cerro Guazuvirá vinden we de mooie wijnen van Bodega Familia Deicas waar zeer mooie wijnen gemaakt worden.

Northern Zone

In het uiterste noordoosten van Uruguay grenst Rivera aan het Braziliaanse wijngebied Campanha. De de dieprode zandbodems zijn veel armer, met een goede drainage, en de warmere temperaturen zorgen er ook voor dat later rijpende variëteiten goed kunnen rijpen. De regio is zeer geschikt voor Tannat en Cabernet Sauvignon.

Rivera heeft slechts één belangrijke subregio, Cerro Chapeu, gelegen aan de Braziliaanse grens. De Cerro do Chapeu, waarnaar de subregio is vernoemd, is een heuvel net ten zuiden van Rivera stad, die zelf wordt doorsneden door de grens. De Braziliaanse helft van Rivera stad heet Santana do Livramento en markeert het zuidelijkste punt van de Braziliaanse wijnstreek Fronteira/Campanha. Tannat, Syrah en Chardonnay zijn de meest aangeplante druivensoorten in de regio, omdat ze goed gedijen bij de waterstress die ontstaat door deze bodem. Het landklimaat wordt gekenmerkt door droge seizoenen met veel zon en weinig neerslag het hele jaar door. Cerro Chapeu heeft slechts één commerciële wijnmakerij, Bodegas Carrau. De wijngeschiedenis van de familie Carrau gaat acht generaties terug, 260 jaar terug naar Barcelona, Spanje.

Northern Riverside

In het noordwesten van Uruguay, aan de grens van Argentinië langs de Uruguay-rivier ligt de zone Northern Riverside. Hier heerst een mix van bodems met veel organisch materiaal met stenen en calciumcarbonaat. Het klimaat is warmer met een hoge luchtvochtigheid en grote dagelijkse temperatuurverschillen. Vanwege deze hogere luchtvochtigheid zijn de meeste wijnen hier bestemd voor tafelwijn. De regio is vooral bekend om Tannat.

In Paysandúis de bodem vruchtbaar en rijk aan kalk, en dus goed voor Tannat, Cabernet Sauvignon en Syrah. In Salto kenmerkt het Daymán-bekken door grote temperatuurschommelingen. De bodems zijn slibachtig, slechts een halve meter dik en niet erg vruchtbaar. Het ligt op een goed gedraineerde laag grind die enige vochtigheid handhaaft. Ze zijn ideaal voor fijne wijnen, in het bijzonder voor Tannat, dat goed afgerond en zacht wordt.

Southern Riverside

Recht tegenover Buenos Aires in Argentinië, vinden we de regio Colonia aan de overzijde van de rivier Rio de la Plata. Door het warmere rivierwater, wordt het maritieme effect van de Atlantische Oceaan verzacht. Doordat Colonia ook een toeristische trekpleister is, stemt men de wijn meer af op deze lifestyle. Colonia is zowel een historisch als een nieuw wijngebied en kent een grote diversiteit. Iets verder landinwaarts zijn de bodems rijk en vruchtbaar. Daarom zien we hier meer rood; echter, direct aan de rivieroevers laten gemalen fossielen kalkhoudende bodems achter die goed zijn gebleken voor bijvoorbeeld Sauvignon Blanc.

Geplaatst op

Parels uit massaproductie regio Danube

We sluiten de serie over Hongarije af met de regio over de meest bezongen rivier de Donau ofwel Danube regio. De regio is in 2006 in het leven geroepen ter vervanging van de wijngebieden die de Great Hungarian Plain vormden. Deze werd niet altijd met kwaliteitswijn geassocieerd. En de naamswijziging gaf de wijnproducenten die kwaliteit nastreefden nieuwe mogelijkheden. Dat  is inmiddels wel te merken, de wijnen zijn beduidend beter geworden maar kunnen zich (nog) niet meten met de gevestigde namen. Echter we kunnen toch wel parels vinden in de Danube regio die overwegend toch wel gericht is op massaproductie.

Parels in massaproductie regio Danube

Dit is de grootste wijnregio van het land en beslaat ongeveer 25% van de Hongaarse wijngaard arsenaal. Tevens, afhankelijk van het wijnjaar, brengt deze regio 33% van de Hongaarse druivenoogst op. De Great Hungarian Plain ofwel Alföld is een gebied van 52.000km2 en beslaat daarmee ook een groot oppervlakte van de Pannonian Plain. Om verwarring te voorkomen, de Great Hungarian Plain was geen onderdeel van de Romeinse provincie Pannonia – zie ook het artikel over Transdanubia. Het gebied kenmerkt zich door haar glooiende en rollende heuvels, maar kent soms extreme weersomstandigheden.

Klimaat

Gedurende de zomer kan extreme hitte en brandende zon schade aanrichten, terwijl in het vroege voorjaar en late najaar vorst condities op kunnen treden. Resultaat is redelijke wijnen die vooral zijn voortgekomen uit massa productie. Echter, zoals vermeld, tot 2006 toen de regio om werd gevormd naar Danube wijn regio. We vinden tegenwoordig plezierige goede wijnen afkomstig van vooral alluviale bodems waar kalkzandsteen overheerst.  Alleen de zuidelijk gelegen Hagós Baja en Csongrád is kleurrijker vanwege het rijkere mineraalgehalte in de bodem. Wijnen die afkomstig zijn van deze alluviale bodems zijn veelal lichte, fruitige en makkelijk drinkbare (tafel-) wijnen.

De meest voorkomende druivenvariëteiten zijn de lokale witte druiven Cserszegi Fűszeres en Ezerjó, maar Müller-Thurgau en de rode Kadarka vinden we terug.

Groots en wijds Kunság

Wanneer men het volledige areaal zou benutten, zou Kunság mogelijk het grootste aan een gesloten wijngebied van Europa kunnen zijn, met ongeveer 103.000ha oppervlakte. Maar slechts 20.500ha staat aangeplant. Kunság is in 1990 verzelfstandigt uit de Great Hungarian Plain en stond voorheen bekend onder de naam Kiskunság. Detail is dat de wijnregio Kunság niet de hele Kunság omvat, alleen het deel dat historisch bekend stond onder de naam Kiskunság. Daarom is de naam dus een beetje misleidend. We vinden hier alle drie de kleurvariaties terug maar het is vooral de thuisbasis van mousserende basiswijnen.

Geschiedenis

Documentatie omtrent wijnbereiding gaat terug naar de 11e eeuw en ging door tot in de Middeleeuwen. Het is helaas niet bekend of het kwalitatief goede wijnen waren. Het was vooral voor eigen consumptie en een klein deel export (vooral Duitsland en Oostenrijk). In 1779 vaardigde koningin Maria Theresia een decreet uit waarin werd aangedrongen op het planten van wijnstokken in de Great Plains om het stuifzand te helpen binden. De wijnbouw ging onverminderd door eind 18e eeuw, mede omdat de phylloxera-plaag geen invloed had vanwege de zandgronden. Terwijl ruim 90% van de wijngaarden in de heuvels van Hongarije vernietigd werden. Dit gaf natuurlijk een belangrijk (financieel) impuls in de regio. Vanaf 1970 kwam de focus te liggen op het aanplanten van kwaliteitsrassen en variëteiten voor mousserende wijn.

In de tweede helft van de 20e eeuw werd Alföld Nemes Kadarka (Edele Kadarka van de Grote Vlakte) geproduceerd. Het was een medium droge rode en laat geoogste wijn in kleine oplagen die populair was in zijn tijd. Het zuurgehalte van de Alföld Kadarka is relatief laag; het heeft echter meestal een hoger alcoholgehalte dan de meeste andere zwarte druiven. De lage tannine maakten het zeer toegankelijk voor de consument.

Klimaat

Het klimaat is continentaal met extreem weinig neerslag. Door de eerder genoemde risico’s in combinatie met de weinige neerslag is dit de minst betrouwbare regio als het gaat om opbrengstzekerheid van alle Hongaarse wijngebieden. De aanplant is zowel wit als blauwe druiven, veelal lokale rassen. De wijn is veelal massa productie en blends van verschillende druivensoorten. Het zijn lichte zachte wijnen met weinig complexiteit en uitermate geschikt als tafelwijn. Echter wanneer opbrengst in de wijngaard vermindert wordt, kunnen er ook kwalitatief betere wijnen ontstaan.

Het grootste kelderdorp in Hajós Baja

Deze regio heeft haar naam te danken aan de dorpen Hajós en Baja die hun eigen unieke cultuur kennen. Hajós kan zelfs beschouwd worden als een zeldzaamheid in het Karpatenbekken. Over parels gesproken in de massaproductie regio van de Danube. Vanzelfsprekend kent deze regio een gedeelde geschiedenis met de Great Hungarian Plain. Echter hier sloeg de phylloxera ongenadig hard toe en vernietigde de wijnbouw nagenoeg volledig. Pas in de jaren 60 van de 20e eeuw werd nieuw leven ingeblazen in de wijncultuur. Wijntoeristen zullen zeker waarderen dat het grootste kelderdorp van Europa zich in Hajós bevindt. Historisch was Hajós ook van groot belang, gelet op de ligging aan de oevers van de Donau. Hierdoor speelde ze een belangrijke rol in de handel over de Donau.

Hajós Baja ligt in het zuidwesten langs de Donau en de Slowaakse grens, op de westelijke hellingen van de Bácksa-lössrug. Aan de overkant van de Donau vinden we Szekszard. Het vormt een overgang naar de zandrijke Kunság regio. Het productiegebied is 14.800ha maar slechts 1.600ha staat aangeplant. De bodem is gevormd op een laag van löss en zandlöss met een hoger leemgehalte dan in Kunság. Dit is dan ook de kracht achter de kwaliteitswijnen die we hier vinden. Witte druiven aanplant overheerst met Cserszegi Fűszeres, gevolgd door Chardonnay, Riesling (Rajnai Rizling), Olivér Irsai en Olaszrizling. De belangrijkste blauwe variëteiten zijn Kékfrankos, Cabernet Sauvignon, Zweigelt, Oporto en Cabernet Franc. Maar de oudste druivensoort is Kadarka.

Wijn maken

De wijnen zijn overwegend zacht van karakter met een lagere zuurgraad. De witte en rosé wijnen worden gemaakt met een reductieve methode om hun fruit te benadrukken. Terwijl de rode wijnen diep van kleur zijn met aroma’s die beïnvloed zijn door houtrijping. De semi-mousserende wijnen die hier geproduceerd worden zijn overwegend gemaakt met koolzuurinjectie van Cserszegi Füszeres en Olivér Irsai druiven. Het zijn frisse aromatische wijnen. De mousserende wijnen volgens méthode traditionelle zijn wijnen met citrus en rijpere steenvruchten aroma’s. Door het hogere kalkgehalte, hebben de wijnen een aangename zuurgraad. Door de kleinschaligheid is dit echt ambachtelijk werk waarbij de flessen handmatig worden gedraaid.

Sziegl Pince Kadarka

Sziegl Pince Kadarka

De Sziegl familie heeft een mooie wijngaard die meer dan 80 jaar oud is, in het zuiden van Hajós Baja en brengt de wijn op de markt onder de naam Sziegl Pince (wat “kelder” betekent). Ze zijn in 2012 gestart maar produceren echt heel interessante wijnen. Deze wijn van de Herreberg wijngaard is 100% Kadarka. De druiven worden in 2 rondes geplukt om vervolgens gedurende 7 dagen te weken. Deels via maceration carbonique en deels als gehele tros. Na het persen vergist 85% van de wijn in Hongaars eiken vaten en 15% in RVS.

Deze heerlijke Kadarka wijn geeft aroma’s van delicaat rood fruit, met mineraalachtige diepgang en verfrissende zuurgraad. Schenk deze wijn licht verkoelend naast goulash of een andere paprika-gerecht.

Csongrád

In het zuidoosten van de regio op de rechteroever van de rivier Tisza vinden we Csongrád. Deze wijnen zijn nauwelijks verkrijgbaar buiten de regio en kent ook maar een handvol producenten. De regio is nog volop in ontwikkeling.

De eerste verwijzing naar de wijnbouw in de regio Csongrád is te vinden in het oprichtingscharter van de abdij van Garamszentbenedek (1075) en heeft betrekking op de wijngaarden rond het dorp Alpár in de buurt van de rivier de Tisza. Szeged en andere nabijgelegen marktsteden hadden al wijngaarden in de 14e eeuw. Ten tijde van de Turkse overheersing speelde wijn verrassend genoeg een belangrijke inkomstenbron. In deze tijd arriveerde de rode wijncultuur in de Balkan met Kadarka als belangrijkste variëteit. Phylloxera had ook hier minder grip. Doordat in de jaren 70 van de 20e eeuw de overheidssubsidies afnamen in Csongrád, stortte de wijnindustrie langzaam in elkaar. Ook na de verzelfstandiging van het gebied uit het grotere Great Hungarian Plain.

Wijngaardmanagement

De totale productie van het gebied is 14.300ha waarvan 2.600ha is geclassificeerd als eerste klasse en 8.500ha als tweede klasse. Slechts 900ha staat aangeplant. De bodem is overwegend kalkhoudend alluviaal zand afkomstig van de Tisza en deels van de originele Donau bedding. Het klimaat is extreem continentaal met zeer weinig neerslag. Maar met grondwater op 2 tot 3m diepte, hebben wijnstokken geen moeite om aan water te komen. De overvloedige zon en warmte draagt bij aan goede rijping en suikervorming. Vanwege de sterke droge wind die hier onafgebroken waait, zijn de druivenstokken laag bij de grond getraind zonder enige ondersteuning.

Iets meer dan de helft van de aanplant zijn witte druiven, voornamelijk Cserszegi Fűszeres, Kövidinka, Olaszrizling, Riesling (Rajnai Rizling) en Kunleány. De overheersende blauwe variëteiten zijn Kékfrankos en Zweigelt. Csongrád-wijnen hebben meestal een gemiddeld tot hoog alcoholgehalte, zijn gemaakt van extreem rijpe druiven en hebben meestal een lage zuurgraad. Deze fruitige wijnen zijn duidelijk anders dan die geproduceerd in andere delen van de Great Plain.

Geplaatst op

Krachtig en gevarieerd Pannon

Even ten zuiden van de wijnregio Balaton in Hongarije ligt Pannon. Deze regio is onderverdeeld in vier subregio’s waarvan Villany mogelijk de meest bekende is. Mede doordat in Pannon hier wijnen vandaan komen die krachtig zijn met een bodem die gevarieerd is. Het gebied wordt beïnvloedt door de Donau in het oosten, de Drava in het zuiden en het Balaton-meer in het noorden. De regio ligt in nagenoeg een aaneengesloten gebied van heuvels met veel zonneschijn en een aangenaam mediterraan meso-klimaat. De wijnregio omvat 7.800ha waarbij de bodem gedomineerd wordt door een löss bodem. De wijnproductie vindt hier reeds plaats sinds de Romeinse tijd en in tegenstelling tot de eerder besproken gebieden, domineert de blauwe druif de aanplant. Het zijn vooral de Bordeaux rassen Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc en Merlot.

De wijnen in deze regio leveren een zachtere zuurgraad en rijpere evenwichtigere rode wijn dan in de gebieden ten noorden van het Balaton-meer. Ook zijn de witte wijnen meer ingetogen en zachter en minder levendig. Rassen die in andere delen van Hongarije niet goed rijpen, komen in krachtig en gevarieerd Pannon tot hun recht. De meest bekende wijnen zijn waarschijnlijk de Szekszárdi Bikáver en de Villány wijnen met volle body in Bordeaux-stijl. De regio kent in totaal vijf beschermde oorsprongsbenamingen, één voor elke regio en de overkoepelende Pannon.

Krachtig en gevarieerd Pannon

Net als we in de andere regio’s gezien hebben beslaat het kader een veel groter gebied dan de werkelijke aanplant.

De twee gezichten van Tolna

Bij het horen van de naam van het wijndistrict Tolna weten veel mensen niet precies wat het is. Dat komt omdat Tolna een van de jongste wijndistricten van Hongarije is. Het werd pas in 1998 aangewezen en bestaat voornamelijk uit het voormalige Völgységi-regio van het wijndistrict Szekszárd, aangevuld met een paar andere goede wijnbouwgebieden. Aan de andere kant is het een van de oudste wijndistricten van Hongarije, omdat het een 2000 jaar oude geschiedenis heeft als onderdeel van Szekszárd.

Het totale productiegebied is bijna 11.500ha groot, waarvan 7.363ha eerste klas is. Momenteel staat slechts 2.117ha aangeplant. De bodemstructuur is vrijwel hetzelfde; löss-leem en bruine bosgrond.  Het gebied heeft een gematigd landklimaat. Vergeleken met het wijndistrict Szekszárd zijn de Völgység en Noord-Tolna, die iets verder naar het westen liggen, iets koeler en iets natter. Het zuidelijke deel van de Mezőföld is echter iets warmer en droger. Dit doet denken aan het landklimaat van de Alföd in de Danube regio. Het heeft gunstigere neerslagcondities dan Szekszárd, dat regelmatig de lijdt onder droogte.

We komen hier bekende druivenrassen tegen zoals Chardonnay, Pinot Gris, Olaszrizling, Pinot Blanc en dergelijke. Ook van de blauwe druivenrassen komen we bekenden tegen zoals Kékfrankos, Bordeaux-rassen, Zweigelt en Kadarka. De witte wijnen zijn zacht mede onder invloed van de löss bodem en het koelere klimaat. Het zijn levendige fruitige wijnen. De rode wijnen zijn ook zacht en zeer goed gestructureerd door hun volle body en iets rijkere tannine. Vooral de Bordeaux-rassen kunnen goed rijpen wanneer de wijnbouw en kelder methodes zorgvuldig zijn. Denkend aan de hetere zomers van de afgelopen jaren, is het zonder twijfel dat het koelere klimaat in het profijt heeft gewerkt.

Illes Chardonnay 2019

Illes Chardonnay

Illes Borhaz is een kleine wijnmakerij die in 2014 is begonnen met 35ha grond.

In de rijke Chardonnay bespeur je in de aanzet mango en ananas, dan later perziken en groene appels. Op de achtergrond is er een beetje boter en toast te bespeuren door de malolactische omzetting en houtrijping. De complexe zuren en lichte zoetheid vormen een aangenaam smaakeffect, waarin je de vruchten kan ontdekken die ook voorkomen in het aroma en de tonen van houtachtige rijping. Geniet van deze wijn bij vis en witvlees, gevogelte, gerechten van jong kalfsvlees of zelfs voor desserts.

Beroemdheden in Szekszárd

Het wijngebied Szekszárd ligt tussen de Tolna-Baranyai heuvels en de Donauvlakte, ten westen van Sárköz. Aan de oostkant van de noord-zuid route van Szekszárd naar Báta liggen de wijngaarden die dit landschap zo beroemd maakten. Op deze oostelijke helling vindt u ook de beroemde wijngaarden van Õcsényi, Decsi en Sárpilisi, hoewel hun gelijknamige dorpen zelf 3-5 kilometer verderop liggen, op de voormalige uiterwaarden van de Donau. Het productiegebied beslaat zo’n 6.000ha waarvan 3.800ha staat geclassificeerd als 1e klas. Werkelijk staat er 2.038ha aangeplant. De dikke lössbedekking van de heuvels van Szekszárd biedt een uitstekende basis voor de vorming van bodems die gunstig zijn voor de teelt van blauwe druiven. Zoals reeds aangegeven kent ook Szekszárd een landklimaat maar het is hier droger dan in Tolna.

De geschiedenis is zeer indrukwekkend. Franz Schubert en zijn kwintet die het lied “Trout” inspireerde op de Szekszárd Kadarka en Franz Liszt die een welkome gast was in de regio.

De belangrijkste druivensoorten zijn Kékfrankos, Merlot, Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon, Kadarka, Zweigelt en Pinot Noir. Onder de witte variëteiten zijn Olaszrizling, Riesling en Chardonnay de meest karakteristieke variëteiten. Szekszárd is bekend en gewild bij wijnliefhebbers, voornamelijk vanwege de rode wijn. De wijnen van Szkszárd hebben rijke aroma’s, levendige zuren en elegant. Ze onderscheiden zich van de rode wijnen van Hongarije. Deze wijnen kunnen vaak jong geconsumeerd worden, maar kunnen ook ouderen. In tegenstelling tot hun Villány tegenhangers, die echt weggelegd moeten worden.

Kleinschalig Pécs

Het wijndistrict Pécs ligt op de beschutte zuidelijke hellingen van de Mecsek, de glooiende hellingen rond Szederkény en Mohács, en de zuidoostelijke hellingen van de Zselic-heuvels. De wijnstokken worden geplant op hoogtes van 110 tot 300. Het sub-mediterrane klimaat wordt gevormd door de Mecsek-heuvels die de koude noordenwind tegenhouden en invloeden uit de Middellandse Zee. De winters zijn mild en, gunstig voor de groei van de wijnstok, warme dagen vroeg in het voorjaar. Daarmee is het het warmste wijndistrict van Hongarije met een lange groeiseizoen. Het wijndistrict wordt gekenmerkt door rode zandsteen en dolomietkalksteen, die wordt overwoekerd door los zand, klei en kalksteen. De hellingen van de Baranya Hills bestaan uit los zand en löss.

Het productiegebied beslaat weliswaar bijna 7.000ha – waarvan 6.400ha eerste klas is – terwijl slechts 700ha aangeplant staat en op 640ha echt actief wijnbouw plaatsvindt. Hiervan is 480ha met witte druiven aangeplant. We vinden hier een grote verscheidenheid aan druivenvariëteiten; zoals de witte Chardonnay, Irsai Olivér en Cirfandli. Maar ook de blauwe Bordeaux-rassen en Kékfrankos en Pinot Noir. Cirfandli-druiven zijn uniek voor Hongarije en zijn uitzonderlijk omdat ze kunnen worden gebruikt om droge, zoete, lichte of volle wijnen te produceren. Het warme klimaat en de lage regenval in de regio resulteren in volle wijnen, vaak rijk aan suiker en alcohol. Het relatief hoge suikergehalte wordt aangevuld met een zachte zuurgraad, waardoor wijnen goed in balans zijn. De wijnen hebben vaak een rijke kruidigheid; omdat de wijnen echter vaak geen zuurgraad hebben, rijpen wijnen uit de Mecsekalja relatief snel.

Bordeauxs twist in Hongaars Villány

In het zuidwesten van Hongarije, ten westen van de Donau en op de grens met Kroatië ligt Villány. Het is beroemd om haar rode wijn dat een twist is op de Bordeaux-blend. Villány deelt zijn breedtegraad (45,5 ° N) met de zeer noordelijke rand van Bordeaux. Maar de twee regio’s hebben heel weinig gemeen, afgezien van hun belangrijkste druivensoorten – Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc en Merlot. Bordeaux heeft een uitgesproken zeeklimaat en worstelt om volledige rijpheid te bereiken in koele jaargangen. Geen van deze dingen geldt voor Villány, dat honderden kilometers van de dichtstbijzijnde zee ligt en gezegend is met een sub-mediterraan klimaattype. Niettemin is het mesoklimaat hier koeler en gematigder dan het warme, continentale klimaat elders in Zuid-Hongarije. Kijkend naar temperatuurkaarten, valt Villany op als merkbaar koeler dan de omliggende gebieden. Szekszárd, net ten noordoosten en Pecs, in het noorden, zijn twee van de warmste wijndistricten van Hongarije.

Het koele mesoklimaat van het district is te danken aan de aanwezigheid van de Villányi-Hegység – een lange, lage kalksteenrug, die ongeveer 18 kilometer oost-west loopt en 300 m boven de steden Villány en Siklós uitsteekt. De ondergrond varieert. Deels rijk aan kalksteen, maar ook löss waardoor de wijnen zachter worden, en bruine bosgronden. We kunnen bijna zeggen dat het gevoel van Bordeaux (vanwege de druiven) het Bourgondische landschap in Hongarije ontmoeten. Dat is ingegeven doordat de wijnranken die op de zuidelijke helling van de bergkam staan soms onderbroken worden door een bosrand of kalksteengroeve. Dit herkennen we ook in de Côtes de Nuits. Het productiegebied omvat 2.182ha waarvan 401ha staat aangeplant met witte druivenvariëteiten als Olaszrizling, Chardonnay en Hárslevelü en 1.781ha met blauwe druivenrassen als Bordeaux-rassen, Portugieser en Kékfrankos. Dit is dan ook het enige gebied waar de volledige productiezone gebruikt wordt!

Sauska Cuvée 13

Één van mijn persoonlijk favorieten zijn de wijnen van Sauska Borhaz. Hoewel ze gestart zijn in Tokaj, is de familie ook in 2008 een wijnmakerij in Villány begonnen.  De belangrijkste druivensoort is Cabernet Franc en de wijngaard beslaat ongeveer 80ha. De Sauska Cuvée 13 is een blend van Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon, Merlot, Kékfrankos en Syrah. Met 14% is de wijn aan de stevige kant. De wijn is helder robijnrood, met een aantrekkelijke kruidenmix in de neus, vooral anijs en witte peper, gevolgd door rijpe zure kers en violet. Knapperig en fruitig in de mond met zwarte bessen-bosbessentonen en wat delicate rokerigheid. Kortom een heerlijke wijn!

Sauska Cuvee 13
Geplaatst op

Fantastisch mooie architectuur en wijn in Catalunya

We komen aan in de noordoost hoek van Spanje waar iedereen wijn uit Priorat en Cava uit Penedès kent . Welkom in Catalunya, de regio van fantastisch mooie architectuur in Barcelona, Cava wijn en maar liefst 12 verschillende DO’s! Het ligt ingeklemd tussen de Middellandse Zee en de Pyreneeën. Er zijn 40.000ha aan wijnbouwgebieden. Catalunya is Spanje’s eerste regio brede DO. Het is in 1999 opgericht en richt het op de wijngaarden die niet reeds onder een specifieke DO vallen.

Kathedralen van wijn

Wijn werd hier reeds in de 4e eeuw voor Christus door de Feniciërs en Grieken geïntroduceerd rond de Griekse stad Emporiom nabij de stad Figueres. het was door de Romeinen verder uitgebouwd. Met de val van het grote Romeinse Rijk vanaf de 6e eeuw na Christus verwaarloosden de wijngaarden. Tot in de 10e eeuw toen Catalonië onafhankelijk werd van het grote Frankische Koninkrijk en kloosters werden gebouwd. Verrassend genoeg waren het niet wijnmakers maar architecten die de wijn nieuw leven inbliezen. Onder leiding van de architecten als Gaudí kwamen coöperatieve wijngaarden op. Deze werden ook wel “Kathedralen van wijn” genaamd.

We vinden hier alle soorten wijn van maar liefst 36 verschillende druivensoorten. Zowel inheems (bijvoorbeeld Macabeo, Parellada, Pedro Ximénez, Picapoll, Sumol) als internationaal (zoals Chardonnay, Chenin Blanc, Gewürztraminer, Cabernet Franc en Sauvignon, Merlot).

De wijnen kenmerken zich door hun volle body en hoog alcohol. Maar de beste wijnen hebben tevens een hint van intense mineraal structuren. Doordat de druiven afkomstig zijn van granieten, kalkrijke en gebroken leistenen wijngaarden. Met een 22 miljoen flessen in 2000, zet Catalunya DO zichzelf nu op de kaart met maar liefst 60 miljoen flessen!

Wijn regio’s Catalunya

Mozaïekachtig Costers del Segre

In het dorre achterland rond de stad Lerida vinden we pionier Raimat die gezien wordt als de grondlegger van Costers del Segre DO. Inmiddels is Raimat (tevens de grootste particuliere wijnmakerij in Spanje) vergezeld door een groot aantal ambitieuze wijnmakers. Costers del Segre, ofwel Oevers van de Segre is een versnippert gebied verdeeld over zeven sub regio’s met 4.000ha.

De traditionele druivenras Samso (Carignan) maakte plaats voor populaire druivensoorten. Tempranillo voert hier de boventoon naast de bekende internationale rassen. De traditionele Bordeaux-blend die ook met houtrijping zijn bijzonder goed. Ook wordt vaak de lokale Trepat mee geblend om zuurgraad en bloemige aroma’s toe te voegen aan de zwaardere wijn. Maar de grote verrassing zijn met name de rode Garnacha en witte Macabeo dankzij enkele karakteristieke oude wijnstokken. Deze wijn komt op de markt onder de naam Cérvoles.

Terra Alta

In Terra Alta vind je de hoogst gelegen wijngaarden, tot wel 900 meter boven zeeniveau. Hier maakt schist en llicorella plaats voor krijt gebaseerde bodems. Hier zijn rode druiven meestal Garnacha, Carignan, Syrah en kleine hoeveelheden Cabernet Sauvignon, Merlot en Morenillo. Dit is een druif die verwant is aan Pinot Noir, maar bijna is uitgestorven is en niet buiten de regio bestaat. Het zijn volle rode wijnen met frisheid die bevorderd is door de hoogte. Tot voor kort waren de wijnen vooral voor lokale consumptie, maar de populariteit van het nabij gelegen Priorat heeft hier verandering in gebracht. Omdat de regio nu pas in opkomst is, zijn de wijnen aantrekkelijk geprijsd. Naast de traditionele witte, rode en rosé wijnen, zijn ook de meer traditionele wijnstijlen van geoxideerde rancio-wijnen en zoete wijnen van overrijpe Garnacha druiven.

Krachtig rood uit Tarragona DO

Rondom de stad Tarragona vinden we de gelijknamige wijnstreek. Hier komen zware rijke rode wijnen vandaan die neigen naar versterkte wijnen zoals Port. Maar reeds gedronken werden in de tijd van de oude Romeinen. De ontstaansgeschiedenis mag onduidelijk zijn, maar het is zeker dat of de Grieken of de Romeinen de wijnbouw hier hebben geïntroduceerd. Ook zijn de wijnen reeds lange tijd erg geliefd. Reeds in de 12e eeuw genoot de regio prestige met haar zoete versterkte wijnen. Ook produceert Tarragona altaarwijn voor het christelijke sacrament. En nog steeds produceert de regio deze wijnen.

Tarragona DO is ontstaan in 1947, en bestaat vandaag de dag uit twee delen nadat Montsano in 2001 een eigen status kreeg. Het kleine deel ten westen van Montsano heet Ribera d’Ebre, vernoemd naar de rivier de Ebre, en ligt op zo’n 400m hoogte. Het grote deel tussen Montsano en de Middellandse Zee heet Tarragona Campo. De Ribera d’Ebre is zeer kalkrijk, steenachtig en alluviaal. Terwijl de Tarragona Campo meer kalkrijk is en neigt naar graniet van de Serra de Montalt. Ook het klimaat is divers. Daar waar de Tarragona Campo een mediterraan klimaat kent met zachte winters en warme zomers, is de Ribera d’Ebre beschermd tegen zee invloed en dus meer continentaal met grote temperatuurschommelingen.

Tarragonese wijnstijlen

Dit drukt zich ook uit in een breed scala van wijnstijlen. De zoete versterkte wijnen van late oogst-Garnacha druiven bestaan nog steeds, net als de Moscatel de Tarragona (de zogenaamde Tarragona Clássicos). Als gevolg van veranderingen in de vraag, is men zich gaan concentreren op de Cava-druiven die vervolgens verkocht worden aan de producenten in Penedès. Garnacha is nog steeds de belangrijkste druivensoort, zowel voor frisse fruitige rosado’s als rode wijn blend met Carinena (Carignan). Tarragona rode wijnen kunnen stevige volle wijnen zijn, maar ook jonge frisse wijnen.

Wit uit Tarragona – Conca de Barberà

In dezelfde streek vinden we ook witte wijnen in de Conca de Barberà DO. Feitelijk is dit een hoger gelegen westerse extensie van Penedès. Het klimaat is een mediterraan overgangsgebied, maar de winters zijn kouder dan in Penedès. Conca de Barberà is relatief onbekend maar dit kan snel veranderen.  Conca de Barberà heeft 1.000 hectare van ‘s werelds 1.100 hectare Trepat. Trepat levert lichte wijnen met een hoge zuurgraad, vergelijkbaar met de Beaujolais wijnen. Je ziet deze vaak terugkomen in lichte heldere fruitige rosé wijnen en de mousserende Cava Rosado. Het gebied omvat ongeveer 3.000ha met een productie van slechts 8.000hl.

Hier staan dezelfde druiven die voor Cava gebruikt worden en ook Chardonnay die vaak op eik gerijpt is. Maar voor stille wijnen is het vooral Tempranillo (lokaal Ull de Llebre genaamd) geblend met Cabernet Sauvignon.

De  bodem van het bekken is bezaaid met het poreuze kalksteen. Door de arme bodem moeten de wortelstokken diep gaan voor voldoende voeding. Hier vind je vooral de witte druivenstokken. Op de hoger gelegen locaties kom je meer leisteen tegen, wat ideaal is voor de rode wijnstokken.

Enige DOCa in Catalunya – Priorat

Spanje kent slechts twee regio’s die de DOCa kwalificatie kennen; dat zijn Rioja en Priorat! Dit is omdat Priorat is gelegen op een bruin-zwarte leisteen, samengesteld uit vulkanisch as, met kwartsrijk kleiachtige grond dat terug te herkennen is in de wijnen. Deze bodem wordt Llicorella genoemd. Tevens is de productie zeer laag vergeleken met andere regio’s wat zich vertaald in rijke geconcentreerde wijnen.

Wijn was geenszins van betekenis meer, tot in de jaren 90 nieuw leven werd ingeblazen. De wijngaarden staan op enorm steile leisteenterrassen, soms boven de 16%. Dit is vergelijkbaar met Banyuls aan de Franse zijde. Gedreven door René Barbier van Clos Mogador transformeerde van een simpele wijn in mooie complexe wijnen. De laag renderende Garnacha en Carineña wijnstokken leveren supergeconcentreerde, tanninerijke, overvloedige wijnen soms ruim boven de 16%. De meeste nieuwe producenten blenden deze wijn met Cabernet, Merlot en/of Syrah om net wat extra complexiteit aan de inktzwarte wijn toe te voegen. Echter het nadeel van de bijzondere ligging op de steile hellingen en de populariteit van de wijnen, is dat ze tot één van de duurste in Spanje behoren. Dit geldt voor de hoogste kwaliteitswijnen. De wijnmaker kan ook kiezen voor de traditioneel krachtige en simpelere wijnen te maken tegen lagere prijzen.

Wat Priorat uniek maakt, is dat de wijngaarden op de eeuwenoude terrassen zijn beplant met 360 graden blootstelling aan de zon. Dit is uniek in Spanje en grotendeels in de rest van de wereld.

Clos Mogador

Neem eens een Clos Mogador 2016, een sensationele wijn. Fris in de neus met rode bes, leisteen en een vleugje pekel. De gemiddelde body vertoont zwarte bramen, zwarte peper, vanille en zeezout. De body is zacht en lang met veel diepgang. Echter de wijn mag gerust nog 10 jaar weggelegd worden om de aroma’s nog verder te laten ontwikkelen. Geniet van deze wijn bij oude kazen of wild (rood vlees).

Montsant

Rondom het heuvelachtige Priorat ligt in een hoefijzervorm de regio Montsant. Voorheen was dit bekend onder de naam Falset regio binnen de Tarragona DO. Montsant is pas in 2001 in de DO status verheven. Ze profiteert niet zo sterk van de Llicorella-bodemtype, zoals Priorat, met als gevolg dat de prijzen een stuk vriendelijker zijn. De regio heeft een bodem samenstelling van kalksteen en felrode kleigrond. Er is ongeveer 1.850ha aan wijnbouwgebied met overwegend rode druivensoorten (94%).

Priorat is omringd door het Montsant gebergte, waardoor de twee regio’s ieder haar eigen microklimaat hebben. Deze twee factoren zijn het belangrijkst die Montsant wijnen anders maken dan Priorat. Garnatxa (Grenache) is de meest aangeplante druif (36%) en produceert rijke, volle, alcoholrijke wijn. De overige belangrijke druiven zijn Carignan en Tempranillo. De productie van witte wijn in Montsant is minimaal en bestaat vaak uit een mix van verschillende druiven. Grenache Blanc is een populaire basisdruif en produceert wijnen met elegante aroma’s en een vollere body. Vaak geblend met Macabea (Viura) die verfijning aan de wijn geeft.

Avant Garde in Penedès

Dit is de grootste wijnproducerende regio in Catalonië en tevens één van de oudste wijnregios in Europa. Geschiedenis gaat terug tot de 6e eeuw voor Christus. Penedès DO staat bekend om haar “avant-garde” wijnen omdat men hier zo vernieuwend is. Reeds in 1960 werd de DO geïntroduceerd, dit onderschrijft de vooruitstrevendheid van deze regio.

Hoewel Tempranillo de meest dominante druif is, is in de jaren 70 begonnen met het introduceren van Franse en zelfs Duitse druivenrassen. De wijnmakers lopen hier voor met het zoeken naar nieuwe blends

Probeer eens een echte serieuze Penedès wijn van Torres, de Mas la Plana. Een kenmerkende Cabernet Sauvignon afkomstig van één wijngaard. De zwarte bessen, zoethout, toffee en een vleugje mahonie hout overvalt je in het glas. De wijn heeft een elegante structuur en zachte tannine. De afdronk is subtiel en elegant. Heerlijk bij een kaasplank of stoofschotels.

Sprankelend Cava DO

En natuurlijk mogen we Cava niet vergeten. Deze mousserende wijn is reeds uitgebreid aan bod gekomen in onze mousserende blog. De druiven Parellada, Xarel-Lo en Macabeo (Viura in Rioja DOCa) zijn de belangrijkste druiven voor Cava. De geschiedenis van Cava gaat terug naar 1860s toen Josep Raventos, van het wijnhuis Codorníu een bezoek bracht aan de Champagne. Hier kwam hij op het idee om mousserende wijnen op de traditionele methode te maken. De eerste wijnen werden Catalan Champán of Xampany genoemd. Maar dit stopte toen Champagne beschermd werd in Europese wetgeving. Cava werd toen in het leven geroepen, omdat dit Catalaans is voor “kelder”.

Cava mag in zes regio’s geproduceerd worden zoals Aranda de Duero, Navarra en Rioja, maar Penedès neemt het leeuwendeel met 95% voor haar rekening.

Tevens is er een rosé stijl. Dan wordt Cabernet Sauvignon, Garnacha of Monastrell toegevoegd aan de Cava.

Bacchus uit Pla de Bages DO

Wat hebben Bacchus en Pla de Bages DO gemeen? Volgens het oude manuscript “Miracula Sancti Benedicti” werd de stad door de Romeinen Bacassis genoemd, naar Bacchus de god van de wijn. Sindsdien is de naam geëvalueerd tot Pla de Bages, ofwel de Vlakte van Bages. Wijnbereiding stamt hier dus af uit de Romeinse tijd en is hier voortgezet tot de phylloxera uitbraak eind 19e eeuw. Veel oude wijnkuipen en stenen wijngaardhutten zijn hier nog steeds bewijs van. Dankzij een klein aantal innovatieve bodega’s heeft deze regio zich in 1995 opgewerkt tot DO-status.

Ondanks dat Pla de Bages wat verder landinwaarts ligt, kent het toch een mediterraan klimaat met continentale invloeden. Er zijn twee subzones, Alt Bages ligt op zo’n 500m is het koelere deel en heeft een kalkrijke bodem. Dit helpt vocht vast te houden in de warme zomer maanden. Daarom vind je hier vooral de beste witte wijnen van de inheemse Picapoll (Picpoul), Chardonnay en Sauvignon Blanc. De benedenloop, simpelweg Pla de Bages genoemd, heeft een meer alluviale bodem en is rijk aan klei. Hier is het warmer. Vandaar dat je vooral druiven van Tempranillo, Garnacha, Cabernet Sauvignon e.d. vindt.

Picpoul is nog steeds de belangrijkste variëteit en levert frisse wijnen met aroma’s van lavendel, tijm, rozemarijn en dennen. Echter de productie van rood is snel toegenomen sinds het bereiken van de DO status.

Alella

Dit kleine onbekende wijngebied ligt in het noordoosten van Spanje, boven Penedès DO. Het richt zich op witte wijn, maar ook komt hier beperkte robuuste rode wijn en fruitige rosé.

Het gebied kenmerkt zich door terrasvormige wijngaarden die profiteren van een zilte zeebries. De bodem is goed waterdoorlatend en reflecteert de warmte terug aan de druiven die een optimale rijpheid profiteren.

De meeste Alella-wijnen zijn frisse, droge, naar bloemen geurende witte wijnen gemaakt van lokale druivensoorten Xarel-lo (hier bekend als Pansa Blanca), Garnacha Blanca en Viura. Maar ook Franse “internationale” variëteiten, met name Chardonnay en Sauvignon Blanc vind je hier. De rode en rosé wijnen zijn gebaseerd op Monastrell, Syrah, Garnacha, Cabernet Sauvignon, Merlot en Tempranillo.

De hellingen met noordelijke expositie is het domein van wijngaardpercelen voor droge witte wijnen, de percelen op het zuiden hebben de neiging om het fruit te leveren voor rode wijn en (soms) voor zoete wijnen van beide kleuren. Alta Alella is een bekende producent van zoete Dolç Mataro en een dessertwijn op basis van Xarel-Lo gevinifieerd als een ijswijn na een koude maceratie.

Rosé geliefd Empordà

In het uiterste noordoosten ligt Empordà DO waar een rijke historie van rosé wijnen te vinden is. Empordà ontving de DO classificatie in 1972 onder de naam Empordà-Costa Brava. Het productiegebied van de Empordà DO, gelegen in het uiterste noordoosten van Catalonië, omvat 48 gemeenten verspreid over twee districten. Alt Empordà met 35 gemeenten ligt het meest noordelijk en Baix Empordà met 20 gemeenten.

Inmiddels is 60% van de productie rood met volle body en soms eikengerijpt zijn. Hier vinden we ook Gewürztraminer als internationale druivenvariëteit, wat toch wel een bijzonderheid is.

Het klimaat is hier mediterraans, gematigd door de sterke Tramontana-wind uit de Pyreneeën en voorkomt ziekte en vorst. Daarentegen is het grootste risico schade door de sterke wind. De bodem is rijk aan kalk en heeft een roodbruine kleur.

Schenk een heerlijke Empordà Crianza bij kaas of gegrild rundvlees. De tonen van kruiden, specerijen en rijp rood fruit met de zachte tannine is een perfect match.

Kortom

Catalunya heeft naast haar architectuur ook een veelzijdigheid aan wijn te bieden, van licht fruitig wit tot fantastisch mooie zijdezachte rode wijnen en dessertwijn. Door de vele verschillende micro klimaten en bodemgesteldheid zijn er veel verschillende soorten druivenrassen. En al die verschillen bespeur je in de wijn! Tuurlijk is Cava een goed en bovenal betaalbaar alternatief voor Champagne. Maar Priorat is toch vaak voor velen een maatje te groot. Daarentegen zijn er zeer leuke alternatieven, denk aan Montsant maar ook Tarragona.

Waar drink je deze wijnen bij? Dat is zeer uiteenlopend. Neem de fris fruitige witte of rosé wijnen als lekker borrelwijn of aperitief. Terwijl de stevige rode wijnen zeker om een stuk vlees vragen.

Geplaatst op

Bulk en magnifieke wijn uit de Languedoc

Nadat we vorige week zijn begonnen met Languedoc-Roussillon, waarbij we ingegaan zijn op Roussillon als regio, waar men gezamenlijk zo’n 250.000hl wijn produceert, gaan we nu kijken naar Languedoc. Languedoc is een omvangrijke regio waar veel bulk wijn vandaan komt, maar wanneer je zoekt is er ook magnifieke wijn.

De Languedoc strekt zich uit even ten noorden van Perpignan, waar Roussillon ophoudt, tot aan Nîmes. Het strekt uit over drie departementen; Aude, Herault en Gard. Het ligt mooi gestrekt langs de kust van de Middellandse Zee. Het omvat ongeveer 250.000ha en is daarmee ’s werelds grootste wijnbouwgebied. Het klimaat is heel divers maar mediterraans; heet en zonnig. Ook hier geldt dat de wind erg bepalend is, of het nu over de Corbières komt of het de Mistral is, dit geeft de verkoeling waar de druiven naar snakken. Ook is er een ruim aanbod aan terroir. Dit maakt het dat de wijnen in de Languedoc heel verschillend kunnen zijn.

Bulk en magnifieke wijn uit de Languedoc

De Languedoc samengevat in cijfers

In 2019 produceerde men 14 miljoen hl aan wijn, het is duidelijk dat het hier om volume gaat. De regio produceert 5% van de wereldwijde wijnen. Volume hier is groter dan volume in landen als Chili, Australië of Zuid Afrika! Tevens één op de drie wijnen uit Frankrijk komt uit de Languedoc. Dat zijn toch nogal indrukwekkende cijfers. Bulk wijn is wat de klok slaat in de Languedoc, maar ga eens uit proberen en je zal magnifieke wijn tegenkomen. Rode wijnen zijn hier veruit dominant, maar liefst 75% van de wijn is rood. Daarnaast is 15% rosé en 10% witte wijn.

Het is om deze reden niet verrassend om een ruim aanbod aan IGP en AOC wijnen te zien. Naast de regionale Languedoc AOC, zijn er 11 Languedoc IGP gebieden en 18 AOC regio’s. Daarnaast, net als in Roussillon produceert men hier mousserende wijn en Vin Doux Naturels. Net als in Roussillon, is ook Languedoc bezig met een kwaliteit inhaalslag.

De belangrijkste IGP in zuid Frankrijk

Zoals aangegeven, kent de regio naast 18 AOC (Appellation d’Origine Controllée) ook een drietal IGPS (Indication Géographique Protégée). Deze IGP staat in kwaliteit tussen een AOC en de landwijn (Vin de France) in. In het gebied Languedoc-Roussillon zijn drie welbekende IGP’s IGP Sud de France produceert ongeveer 1.9 miljoen hl wijn, wat overigens ook een verzamelnaam is voor een respectabele 13tal andere IGP’s is, zoals IGP Cité de Carcassonne of IGP Côtes de Thau. De AOC Languedoc zelf produceert ongeveer 1.4 miljoen hl. Een andere algemene appellatie is IGP Pays d’Oc met haar 4 miljoen hl. En is eigenlijk een vreemde eend in het hele classificatiesysteem. Het is namelijk de enige  classificatie dat zonder specifieke geografische herkomst. Overigens “onze” Ilja Gort produceert hier zijn La Tulipe wijnen!

Witte wijn Bertholets Viognier


Paul Alberts Les Bertholets Viognier

Mooie goudgele kleur. Aan de viscositeit zie je al dat het een volle ronde wijn is. Rijk aan perzik en abrikoos met een lichte hint van kokos. Houtrijping is subtiel geïntegreerd. De wijn heeft een mooi balans tussen vettigheid, fruit en houtrijping. Zuren geven een verfrissende toon. Afdronk is bijzonder aangenaam en lang.

Nu verkrijgbaar voor € 8.95.

De algemene appellatie Languedoc AOC

Wijnen met deze appellatie zijn gemaakt van druiven die uit het hele gebied kunnen komen. Daardoor kan het zijn dat Syrah van een terroir van schist afkomstig is, Grenache van zandvlakten en Mourvèdre van een kiezelbodem. Daardoor krijg je een wijn die het terroir minder specifiek benadrukt. De toegestane druiven zijn dus de bovengenoemde drie rode rassen en aangevuld met Cinsault en Carignan voor rode wijn. Voor witte wijn gebruikt men druiven van Grenache, Clairette, Bourboulenc, Piquepool, Roussanne, Marsanne, Rolle en Viognier.

De belangrijkste kwaliteit regio’s zijn van oost naar west Sommieres, Pic Saint-Loup, Gres de Montpellier, Terrasses du Larzac, Pezenas en La Clape. Omdat er zo veel verschillende appellaties zijn, wil ik eigenlijk een aantal bespreken.

AOC Clairette du Languedoc

Deze pik er uit omdat deze druif eigenlijk vooral in zuid Frankrijk voorkomt. Daar waar in de 20e eeuw nog 15.000ha stond aangepland, is dat nu slechts 2.500ha. Ze dankt haar naam waarschijnlijk aan de haartjes aan de onderkant van het blad waardoor deze een helder (clair) uiterlijk krijgen.

De regio kenmerkt zich door de terrassen aan de rivier Herault. De bodem bestaat uit kwarts, vuursteen en kalksteen, vermengd met kleiachtige zandbodem. Hier komt alleen Clairette voor. Deze druiven worden handgeplukt, kennen een lichte schilweking en ondergaan gisting op temperatuur gecontroleerde RVS tanks.

De wijn varrieert van licht en verfrissend tot rijke zoete rancio stijl. Deze zoete wijnen rijpen 3 jaar voordat deze op de markt komen.

AOC Corbières

Deze wijnen zie je regelmatig in Nederland. Het is een belangrijke regio voor Languedoc-Roussillon en produceren grote hoeveelheden rode en rosé wijnen (samen 97%), naast een beperkte hoeveelheid witte wijn. De rode wijnen zijn rijke kruidachtige wijnen van een blend van GSM (Grenache Syrah, Mourvèdre). De totale productie komt uit op zo’n 300.000hl in 2019.

Het gebied kent een veelzijdig bodemopbouw; het grootste deel is een mengsel van klei en zand met variaties naargelang het land: rode zandsteen in Boutenac, steenachtige terrassen in Lezignan, grijze kalkhoudende klei in Queribus en Servies, leisteen in de hogere zones van de Corbieres en koraalkalksteen aan de rand van de Middellandse Zee. Omdat er zoveel terroir verscheidenheid is, zijn er 11 plaatsen hun naam mogen toevoegen zoals AOC Corbières-Queribus. AOC Corbières-Boutenac heeft zelfs zijn eigen classificatie gekregen!

AOC Limoux

Ten oosten van Corbières en ten zuiden van Carcassonne ligt AOC Limoux. Hoewel deze regio meer bekend is van haar Crémant de Limoux, komen hier ook rode wijnen en stille witte wijnen vandaan. De rode wijnen zijn blends van tenminste drie druivenvariëteiten. Merlot is dominant (50% van alle blends). Daarnaast mag gebruik gemaakt worden van Cabernet Sauvignon of Franc, Malbec, Grenache en Syrah. De wijnen zijn vaak lichter van kleur en body dan de evenknie uit de regio. De oorzaak hierin is dat de wijngaarden op grotere hoogtes liggen en dus in koelere temperaturen groeien.

Voor de witte wijn zijn Chardonnay en Chenin Blanc toegestaan naast de traditioneel groeiende Mauzac. Deze laatste dient minimaal 15% aanwezig te zijn in de Limoux blanc blend. Saillant detail is dat de Chardonnay stokken hier één van de oudste zijn in zuid Frankrijk. Echter 100% Chardonnay wijn is gelabeld IPG Pays d’Oc omdat dit onder AOC Limoux niet is toegestaan.

AOC Picpoul de Pinet

Net als Clairette, kenmerkt deze regio zich ook door te richten op één druivensoort; Picpoul Blanc. De wijnen van deze druif hebben aroma’s van bloemen en citrusfruit, zijn levendig in de mond en gaan heerlijk samen met de schelpen en oesters van Bouzigues. Het hete Mediterraanse klimaat geeft de ideale omstandigheden voor Picpoul om haar fenolische rijpheid te behalen. En de maritieme invloeden dragen bij aan een mooie zuurgraad. Er valt hier bijzonder weinig regen

Afsluitend woord

Languedoc, zeker de regio waar omvangrijke bulk wijn vandaan komt, maar je kan er ook magnifieke wijnen vinden. We hebben een tipje van de sluier opgeligt, maar er is nog zoveel meer te schrijven over deze regio, rode wijn domineert en dan vooral de Rhone blend van Grenache Syrah en Mourvèdre. Toch vind je hier ook andere wijnen tot de Bordeaux blend in Limoux aan toe. Hoewel je toch ook rosé, witte wijn en zelfs mousserende wijn hier vindt, is dit toch een heel stuk minimalistischer. Echter dat wilt niet zeggen dat deze minder goed zijn. Je hebt hier heel spannende mousserende wijnen en stille witte wijnen als Picpoul, Marsanne en Roussanne leveren heel verrassende wijnen. Wat je mogelijk niet snel verwacht zijn de dessertwijnen uit deze regio van de Muscat druif.

Gelet op het warme klimaat zijn de wijnen overwegend voller van textuur en rijper fruit. Echter wanneer de druiven op iets van hoogte staan, krijg je al snel een ander pallet. Daardoor is het een regio met een zeer wijd inzetbare wijn-spijs combinaties!

Geplaatst op

SudOuest ervaren met een prachtige proeverij

Vorige week zijn we diep in gegaan op de 5e grootste regio van Frankrijk. Dat motiveerde mij om wijnen uit deze regio te zoeken. Ik was vooral nieuwsgierig naar de kleinere onbekende regio’s als Tursan en Fronton omdat hier veel belovende wijnen vandaan zouden komen. Na enig speurwerk ben ik terecht gekomen bij Halfles, ontstaan uit een filosofie om verspilling tegen te gaan en daarom werken met (betaalbare) kleine flessen wijn en een gericht assortiment. Hier vond ik de juiste wijnen voor een prachtige proeverij en kon ik SudOuest zelf ervaren.

De coöperatieve samenwerking in Tursan

Zoals aangegeven vorige week werken de wijngaarden hier samen in een coöperatie; la Cave des Vigerons de Tursan. Deze wijnen kennen een rijke geschiedenis die gaat vanaf de Gallo-Romaanse tijd tot in de 17e eeuw. Daarna valt de regio een beetje in het slop en vanaf de phylloxera crisis tot aan de 20e eeuw produceert de regio wijnen van twijfelachtige kwaliteit. Dat is de reden dat in 1958 de coöperatie is opgericht om te investeren in vernieuwing. Tevens heeft de regio last gehad van de markt beperking door Bordeaux. Dit om haar eigen markt te beschermen. Daardoor is nog steeds vandaag de dag deze wijnen niet bekend bij het grotere internationale publiek.

De Vigerons de Tursan streven ernaar zich te onderscheiden door het inzetten van lokale druiven variëteiten. Vooral voor witte wijn is de Baroque variëteit uniek. Deze komt alleen in Les Landes/Tursan voor. Een uitgelezen mogelijkheid om deze unieke druif te ontdekken.

Baroque

Deze druivenvariëteit is heel zeldzaam. De herkomst is nog steeds niet duidelijk maar men vermoedt dat het een kruising is tussen Folle Blanche en Sauvignon Blanc. Het is bijzonder populair omdat de druif goed resistent is tegen echte meeldauw, een schimmel die gedijt in een klimaat met hoge luchtvochtigheid maar gematigde temperaturen. Hierdoor stopt de groei van de bessen en verschrompelen de bladeren, een nachtmerrie voor elke wijnboer!

Overigens was de Baroque nagenoeg uitgestorven, maar een kleine groep wijnmakers hebben hard gevochten om deze druif te behouden, en met succes!

Om in aanmerking te komen voor Tursan AOC, dient de wijn te bestaan uit minimaal 30% (tot maximaal 90%) Baroque, aangevuld met Gros Manseng en Sauvignon Blanc.

De Baroque (of Bordelais) levert een wijn op met volle body en aroma karakteristieken gelijk aan de Sauvignon Blanc. De druif kenmerkt zich door de hoge zuren en lichte aromatische smaak van citrusfruit, groen fruit en hazelnoot. Ideaal om te serveren bij een salade of zo als aperitief.

Gros Manseng

De Gros Manseng is een andere typische variëteit voor SudOuest. Traditioneel geassocieerd met zoete wijn, maar ook hier vind je droge wijn van. De droge wijn kenmerkt zich door verfrissende citroen aroma’s.

Gros Manseng is populair bij wijnmakers omdat de dikke druivenschil bescherming biedt tegen schimmels en de druif zowel hoog suiker- als zuurgehalte kunnen behalen. Wanneer de druif laat geplukt wordt (late-harvest) krijg je druiven met mooi ontwikkelde smaken, hoog suiker en verfijnde zuren.  Echter de droge wijn kent een steeds grotere populariteit. Deze worden vaak geplukt voor deze hun fysiologische rijpheid behaald hebben. Hierdoor hebben de druiven verfrissende zuren, florale aroma’s en soms tonen van abrikoos.

Esprit de Tursan blanc

Deze wijn is een blend van Baroque, Gros Manseng en Sauvignon Blanc. Het is een mooie goudgele wijn. De neus kent een gemiddelde intensiteit van gras en citrus fruit. Het geeft je een hint van de frisheid van de wijn. In de mond daar en tegen word je verrast door de volheid. Het is een aromatische wijn maar subtiel, met karakteristiek van perzik, grapefruit, vuursteen en hazelnoten. De zuren zijn aanwezig, maar op een mooie wijze, ze dragen de wijn naar een mooi lange afdronk. Het alcohol is met haar 12% stevig, maar is niet dominant.

Kortom de wijn is mooi in balans, misschien mag het fruit nog iets aanweziger zijn ten op zichte van de zuren. De lengte is verrassend lang hoewel zowel de geur- als smaakintensiteit matig zijn. Dit leidt al met al tot een mooie goede wijn welke fantastisch past naast een lunch salade, een lekker kipgerecht (wat niet te vet mag zijn) of een zalmgerecht. Een mooi pareltje in deze prachtige proeverij om SudOuest te ervaren.

Tannat

Tannat is een druivensoort die haar oorsprong vindt in het Baskenland op de grens van Frankrijk en Spanje. Maar is vandaag de dag te vinden in heel Zuidwest Frankrijk, met name in Madiran, Tursan en Béarn. En toch kennen de meeste mensen Tannat van de krachtige wijnen uit Uruguay, waar ze deze druif tot hun nationale held hebben bekroond. De Uruguayaans Tannat is subtiel anders dan de Franse, omdat de druivenstokken in Uruguay afkomstig zijn van de pre-phylloxera wijnstokken in Frankrijk. Daardoor is met name de tannine net iets zachter. Overigens door het hoge gehalte antioxidanten in de druif (zoals resveratrol) maakt dit meteen één van de “gezondste” wijnen!

De Franse Tannat kenmerkt zich door haar diepe kleuring, stevige tannine, rijke zuren en hoge alcohol, waardoor de wijn lang kan rijpen. In de neus herken je vaak gestoofde rode bessen en een lichte vorm van teer. Je kan Tannat herkennen aan aroma’s als rode bessen, gestoofde frambozen en aardbeien.

De Uruguyaanse Tannat daarentegen kent meer zwarte pruim, zoethout, pure chocolade, espresso en cardemom. Hoe meer houtrijping de wijn heeft gehad, hoe nadrukkelijker de specerijen naar voren komen.

Fer Servadou

De Fer Servadou is ook een donkere druivensoort en gedijt uitstekend op steenachtige, ijzerrijke heuvels. De druif zou ook vanuit het Baskenland afkomstig zijn, maar staat reeds lange tijd aangepland in SudOuest. De druif was bijna uitgeroeid door de Phylloxera uitbraak en eigenlijk door de opening van een mijn bracht ommekeer. De dorstige mijnwerkers dronken graag wijn van Fer Servadou en daarmee was de druif gered.

Overigens bestaat er geen relatie tussen de Malbec kloon Fer uit Argentinië.

De druif kenmerkt zich door haar stevige tannine en aroma’s van rode bessen, rabarber, vijgen en een peperige en rokerige boventoon.

Impératrice Eugénie rosé

De wijn is vernoemd naar de vrouw van Napoleon III, Eugénie. Daarmee was ze de schoondochter van Lodewijk Napoleon die ooit koning van Holland was (om een leuk bruggetje te slaan).

Deze rosé is een blend van Tannat, Fer Servadou, Cabernet Franc en Cabernet Sauvignon. Wat opvalt aan deze rosé is de relatief donkere kleur ten opzichte van veel andere rosés. De wijn kent een langer schilcontact, waardoor je de tannine herkent in de wijn. Daarnaast heeft ze een kleine bite door het gebruik van vier krachtige rode druiven. Ook zijn de druivensoorten atypisch voor rosé, dat maakt deze wijn eigenlijk alleen maar origineel.

Ik twijfel even bij de kleur intensiteit, is dit nu gemiddeld of diep. Ik houd het toch even op diep zalmroze van kleur. De neus heeft een gemiddelde intensiteit van vuursteen, rode bessen en aardbeien. Het is een droge wijn met een hoger dan gemiddeld zuurgraad. Er zit een lekker bite in, mede ingegeven door de tannine. De wijn heeft een aangename body met aroma’s van rood fruit, zwarte bessen, vuursteen (ingegeven door de bodemopbouw) en grenadine.

Concluderend kan ik zeggen dat het een frisse wijn met lekker fruit en soepel. Het fruit en zuur zijn goed in balans en versterken elkaar. Je moet iets langer de wijn in de mond houden voordat de rode bessen, aardbeien en zwarte bessen goed tot haar recht komt. De wijn heeft een aangename afdronk. Dit is een goede rosé die niet misstaat naast een salade geitenkaas of kalfsvlees.

Fronton

Een ander bijzonder gebied is Fronton, gelegen ten oosten van Toulouse. In Fronton heerst de Négrette. Deze druif kom je alleen in SudOuest tegen en een kleine aanplant in de Fief Vendéens in de Loire. Daar staat deze druif ook wel bekend onder de naam Ragoutant.

De druif is afkomstig van de Cypriotische Mavro. Het verhaal gaat dat de Tempeliers de druif mee namen van Cyprus naar de Gaillac, waar deze vooral rond Fronton werd aangepland. Het is daarom niet verwonderlijk dat de druif houdt van hete droge klimaten. Zeker omdat ze ook erg kwetsbaar is voor echte meeldauw en grijze rot. Verder floreert ze op lastige bodems, grind, steenachtig slib en klei en doet ze het heel goed op de ijzerrijke bodems van Fronton.

Wijnen van Négrette hebben over het algemeen een mooie body, zijdezachte tannine en geparfumeerd met aroma’s van rood fruit, violet maar ook dierlijke aroma’s.

Chateau Terre Fauve

Terre Fauve is een wijnmakerij met 13ha wijngaard waar bijna 100 jaar oude stokken van Négrette staan. Hier wordt sinds 1600 reeds wijn gemaakt. Sinds 2019 is het domein overgenomen door 2 jonge wijnmakers die een aardige staat van dienst hebben. En zij richten zich hierbij op biologische en biodynamische wijnbouw. Biologische wijn houdt in dat de wijn gemaakt wordt met respect voor de natuur, zonder gebruik te maken van chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest. Ook in de wijnkelder zijn regels. Sulfiet is een product dat natuurlijk aanwezig is in druiven. Echter in de kelder wordt dit vaak toegevoegd om de wijn beter te kunnen laten ouderen. In de biologische wijnbouw is de toegestane hoeveelheid sulfiet dat mag worden toegevoegd beperkt tot 50mg/lt minder dan gebruikelijk. Gangbaar is 150mg voor rode wijn en 200mg voor witte wijn (omdat witte wijn vaak gevoeliger is voor de blootstelling aan zuurstof).

Biodynamisch houdt in dat men werkt op basis van het antroposofische gedachtegoed van Rudolf Steiner. Ze werken samen met natuur en kosmos. Het gehele bedrijf wordt gezien een organisme in het grote geheel waarbij hemellichamen invloed uitoefenen op het gewas. Hocus pocus? Denk aan hoe de maanstand invloed uitoefent op de getijdebeweging!

Chats

Deze rode wijn is een vin naturel, dat wil zeggen dat er geen gisten of sulfieten toegevoegd zijn. Het is een volledig natuurlijke wijn. De vergisting begint door de natuurlijke gisten die op de druif aanwezig zijn. De druiven zijn afkomstig van wijnstokken van Négrette die in 1977 zijn aangeplant.

Het levert een diep paarse wijn op met een intense neus van viooltjes, bosvruchten en aardbeienyoghurt. Ook bespeur je een aardse ondertoon. De wijn heeft een mooi balans tussen zuren en fruit waarbij de tannine iets wat uitgesproken zijn, maar niet vervelend. Ook in het palet bespeur je kersen, gedroogd fruit, aardbeienyoghurt (waarbij je dus direct de malolactische omzetting hebt), vanille van de houtrijping en natte aarde en leer. De afdronk is heerlijk lang. Dit is een mooie afsluiter in deze prachtige proeverij om de SudOuest te ervaren.

Conclusie

Deze wijnen hebben mij echt verrast. Zo subtiel als de witte wijn was, met hele mooie aroma’s zo verfrissend was de rosé met bijna uitgesproken aardbeien die uit het glas spatten. De rode wijn is zo goed, mooie lagen en een heerlijke afdronk.

Maar ook het verhaal heeft mij geïntrigeerd. De wijnwereld wordt gedomineerd door de commercieel gangbare druiven als chardonnay, sauvignon blanc, cabernet sauvignon,  syrah noem ze maar op. Maar het zijn de kleine lokale druivensoorten die vaak op het randje van uitsterven hebben gestaan die toch heel verrassend voor de dag komen.

Dat en meer heeft deze prachtige proeverij uit de SudOuest toch toegevoegd om deze wijnen te ervaren.

Geplaatst op

Het vergeten SudOuest met haar robuuste wijnen

Tussen Bordeaux en Bergerac aan de noordkant en de Pyreneeën en Spanje aan de zuidkant ligt de grote regio “Zuidwest Frankrijk” of SudOuest. Hier staan wijngaarden naast weelderige bossen en is wijn en wijnmaken en levenswijze. Hier liggen wijngaarden die in Frankrijk grote faam genieten, maar in het buitenland minder bekend zijn. Hele mooie robuuste wijnen uit het vergeten SudOuest die zeker de moeite waard zijn om te ontdekken.

vergeten SudOuest

Met zo’n 50,000ha is dit het 5e grootste wijnbouwgebied in Frankrijk. Wat opvalt ten opzichte van alle andere wijnbouwgebieden in Frankrijk is dat het Sud-Ouest een gebied is dat erg versplinterd is.  Er is geen één groot aaneengesloten gebied, maar allemaal kleine wijngebiedjes met ieder haar eigen karakteristiek. Daar waar de wijngebieden in het noorden toch vaak de druivensoorten uit Bordeaux gebruiken, zie je in de meer zuidelijke gebieden lokale druivenrassen zoals Manseng, Fer-Servadou, Tannat (bekend als de lokale druif van Uruguay) en Négrette. Tevens wordt hier veel geïnvesteerd in de ontwikkeling van nieuwe inheemse druivensoorten.

De regio kan grofweg worden opgedeeld in drie regio’s; Aveyron, Garonne & Tarn en Pyrenneeën (incl de Côtes de Gasconne en Armagnac).

Klimaat in Sud-Ouest

Klimatologisch ligt Sud-Ouest heel gunstig, in een overgangszone van maritiem onder invloed van de Atlantische Oceaan en de warmte van de Middellandse Zee. Het is overwegend warm met milde winters. In de herfst en winter kan de wind van zuid naar zuidwest droog aanvoelen en uitzonderlijk warm weer brengen. Dit wordt veroorzaakt door het föhneffect door de milde Spaanse lucht die over de Pyreneeën komt.

Regenval is regelmatig, waarbij meer regen valt aan de voet van de Pyreneeën in vergelijking tot het middengebied van Sud-Ouest.

Bodemopbouw

Natuurlijk is in zo een groot gebied niet echt één bodemsoort te vinden. In de regio’s Cahors en Gaillac liggen de wijngaarden op een grindachtige klei en mergel bodems. Vanzelfsprekend in Irouléguy, aan de voet van de Pyreneeën, is dit meer rood zandsteen, schist en mica-rijke grond.

Aveyron

Aveyron

Côtes de Millau

Helemaal in het oosten ligt de regio Aveyron. Hier vind je de kleine appellatie Côtes de Millau. De wijngaarden liggen op de zuidelijke hellingen in de smalle vallei van de Tarn. De kale bodem is gemaakt van kalksteen vermengd met mergel. De dominante druivensoorten zijn Gamay en Syrah die elk voor minimaal 30% moeten zijn aangeplant.  Verder vind je hier Cabernet Sauvignon en de lokale druiven Fer Servadou en Duras. De wijnen dienen een cuvées van verschillende druivensoorten te zijn. De wijnen worden gekenmerkt door hun fruitige karakter van aardbeien, rode bessen en frambozen. Terwijl flesrijping voegt een pittigere notensmaak toe.

De witte wijnen zijn afkomstig van Chenin Blanc en Mauzac en hebben een karakteristiek van groen fruit (appels en peer). Terwijl de rosé, natuurlijk van Gamay, volgens de Saignée methode.

Marcillac

Tussen de rivieren Aveyron en Lot, nabij Rodez, ligt Marcillac. Het terroir typeert zich door rode klei dat rijk is aan ijzer, rougiers genaamd. De wijngaarden staan of op steile hellingen, of men heeft terrassen gehakt uit de heuvels. De lokale held is ook hier Fer Servadou, of ter plaatse Mansois genaamd. Deze staat voor 90% aangeplant terwijl de resterende 10% bestaat uit Cabernet Sauvignon en Franc.

De wijnen zijn licht en fruitig met een boventoon van frambozen. De zijn gaat heel goed samen met aligot à la sausisse of lokale kaas zoals rocquefort.

 Vin d’Estaing en Vins d’Entraygues et du Fel

Vin d’Estaing AOC ligt net ten noorden van Espalion op de beide oevers van de Lot. Op de steile hellingen staan Chenin Blanc en een beetje Mauzac aangeplant, welke heerlijke fruitige wijnen voortbrengt. De rode wijn van Gamay, Cabernet Franc en Sauvignon en Fer Servadou leveren diep robijnrode wijnen met een zweem van paars. Heerlijk fruitig, maar zeker niet geschikt om lang te ouderen.

Iets noordelijker, waar de Truyère samenkomt met de Lot, ligt Entraygues et du Fel AOC. Het grote verschil zit in het terroir wat hier vooral schist van de Fèl en graniet en barène (zand als gevolg van corosie van het graniet) van Entraygues. Dit geeft net meer frisheid aan de wijn

Garonne & Tarn

Garonne & Tarn

Vernoemd naar de twee rivieren, ligt oostelijk van de Aveyron het gebied Garonne et Tarn. In het oostelijke deel tegen Aveyron aan kent het gebied een klimaat met mediterrane invloeden, terwijl aan de westkant er nog maritieme invloeden zijn.

Er is een lange lijst van toegestane druivensoorten te vinden hier. Natuurlijk is er een overlap met het nabijgelegen Bordeaux appellatie. Echter vind je hier ook diverse lokale druivensoorten zoals Tannat, Abouriou en Prunelard welke de vader van de Malbec is!

Côtes du Lot

Op de beide oevers van de Lot liggen de wijngaarden van Côtes du Lot IGP. Hier komen voornamelijk rosé en rode wijn gemaakt van de Malbec druif die hier oorspronkelijk vandaan komt. Maar ook vind je andere druivensoorten zoals Merlot, Cabernet Franc en Gamay – gelet op de Bordeaux die binnen handbereik ligt. De wijn dient vaak jong gedronken te worden, heeft een mooi diep paarse kleur met rood fruit karakteristieken. Binnen deze IGP ligt het beter bekende Cahors AOC.

Witte wijn wordt gezien als een pareltje hier, zowel qua kwaliteit als verkrijgbaarheid. Slechts 5% van de productie is witte wijn, maar dan krijg je ook een mooie gele wijn met rijke aroma’s van peer, kweepeer en witte bloesem. Dominante druivensoorten zijn dan bekende; Chenin Blanc, Sauvignon Blanc en dergelijke, maar er zijn ook mooie lokale Len de l’El en de relatief onbekende Liliorilla.

Cahors AOC

De Cahors neemt een aparte plaats in. Hier vind je alleen rode wijnen waarbij Malbec dominant is (minimaal 70%). Andere druivensoorten zijn Tannat en Merlot. Dit zijn diep inktzwarte, krachtige wijnen met volle body. Tegenwoordig zie je dat wijnmakers ook meer toegankelijkere wijnen proberen te maken.

Wanneer je Malbec zegt, denkt men aan Argentinië. Het grote verschil tussen deze wijnen is dat wijnen uit de Cahors meer mineraliteit en structuur hebben terwijl er een beetje een aardse smaak omheen hangt. De wijnen gaan heel goed samen met rood vlees en stoofpotjes.

Côteaux du Quercy AOC

Net ten zuiden van Cahors, gelegen in de kalkstenen heuvels ligt Côteaux du Quercy. Hier komen mooie volle rode wijnen vandaan van Cabernet Franc. Tevens is er rosé te vinden. Toegestane druiven zijn Gamay, Malbec, Merlot en Tannat. Overigens, daar waar Cabernet Franc en Merlot de nadruk leggen op het fruitige karakter, voegt Malbec de body toe en geeft de Tannat de tannine. Maar 40% tot 60% van de blend dient Cabernet Franc te zijn. Dit vertaalt zich dan ook in een rijke aromatische wijn met veel fruit. Een ideale combinatie bij de lokale magret de canard of confit de canard!

Brulhois AOP

Helemaal aan de westkant van Garonne et Tarn langs de rivier de Garonne ligt Brulhois. Hier komen robuuste volle rode wijnen vandaan met uitstekend bewaarpotentieel. De tannine is pittig maar de wijn kent ook mooi zwart fruit, drop, pruim en specerijen. Men produceert hier 10,000hl ofwel 1.3 miljoen flessen.

Fronton AOC

Verder stroomafwaards, net boven Toulouse ligt Fronton AOC. Hier vinden we rode wijn van Négrette druif. Deze druivensoort is alleen in Fronton te vinden en nergens anders ter wereld! Ook hier zijn witte wijnen afwezig. Maar de rode wijn maakt veel goed; de jonge wijnen zijn fruitig met karakteristieken van zwart fruit en florale tonen. Terwijl de wijnen die gerijpt hebben een volle body hebben, robuust en complex zijn. Terwijl de rosé gemaakt van Négrette zacht, smaakvol, fruitig en een heerlijk lange afdronk hebben.

Gaillac

Tussen de steden Toulouse en Albi ligt de grootte appellatie Gaillac. Meer dan 100 wijn producenten en 3 grote coöperaties produceren hier zo’n 20 miljoen flessen wijn per jaar. Hier hebben we één van Frankrijk’s oudste wijngebieden. Reeds in de 4e eeuw voor Christus introduceerden de Feniciërs wijnstokken in Frankrijk. En Gaillacois was daar één van. Gaillac is absoluut een regio die een bezoek waard is; je hebt er de meest uiteenlopende wijnen van droog wit tot zoet door het laat oogsten van de druiven. Maar ook rood, rosé en mousserend. Al deze wijnsoorten, gemaakt van zeer uiteenlopende druivensoorten, hebben één ding gemeen; ze zijn allen gericht op fruitige frisse wijnen! Overigens de Gaillac Primeur zijn wijnen gemaakt van Gamay die zich heel goed laten vergelijken met Beaujolais. Tevens binnen de grenzen van Gaillac AOC heb je Gaillac Premières Côtes AOC voor hoge kwaliteit droge witte wijn. De wijn dient gemaakt te zijn van de authentieke Len de l’El, Mauzac Blanc en gesteund door Muscadelle, Sauvignon Blanc en een andere lokale ras Ondenc.

Côtes du Tarn

Rondom de Gaillac ligt de Côtes du Tarn. Hier combineren de wijnmakers hun aloude vergaarde kennis met moderne wijnmaaktechnieken. Zowel het terroir als klimaat is bijzonder divers, waardoor hier leuke spannende wijnen te vinden zijn. Hierdoor is het assortiment druivensoorten ook groot, maar liefst 5 witte druiven en 7 rode druiven variëteiten zijn toegestaan.

De Pyreneeën

Pyreneeën

Het laatste en grootste gebied betreft de Pyreneeën. Dit is het domein van Comté Tolosan IGP.  Deze Indication Géographique Protection is een kwaliteitsaanduiding waar diverse regels aan gebonden zijn, zoals welke druiven variëteiten gebruikt mogen worden, maar ook wijnmaak technieken. Deze regels zijn minder streng dan bij een AOC (Appellation Origine Controlée). Hier vind je diverse kleinere sub-appellaties, maar ook de grote streek Armagnac, een destillaat vergelijkbaar met cognac.

Côtes de Gascogne

In de regio van Armagnac ligt IGP Côtes de Gascogne. Dit gebied is de leider van het zuidwesten; ongeveer 75% van de wijn is bestemd voor export. Terwijl 80% van de wijn productie witte wijn is van uiteenlopende druiven waaronder Colombard, Ugni Blanc, Gros en Petit Manseng. Dit biedt aromatische wijnen met tonen van exotisch fruit; ideaal als aperitief of bij zeevruchten. Je hebt hier kleinschalig rode wijn en rosé waar rood fruit in domineert.

Tursan

Een gebied 450ha groot met veel klein verspreide wijngaarden werken samen in een coöperatie. Hier vind je rode wijn van Cabernet Franc en Sauvignon, Tannat en Fer Servadou. Het zijn frisse jonge wijnen, heerlijk fruitig. Ook de rosé gemaakt door direct te persen zijn fris en fruitig. De witte wijn van Tursan is enorm in opkomst, fris, rond met complexe aroma’s gedragen door exotisch fruit. De Baroque variëteit speelt hier een belangrijke rol in naast Gros Manseng en Sauvignon Blanc.

Saint Mont

Naast Tursan en onder Côte de Gascogne ligt Saint Mont AOP. Reeds sinds vele jaren domineren lokale druivenrassen de wijngaarden. Wijnstokken zijn gemiddeld tussen 30 en 50 jaar oud (waarbij een enkeling zelfs de 150 jaar aantikt!).

Madiran et Pacherenc du Vic Bilh

Ten zuiden van Saint Mont ligt Madiran AOC en daaronder Pacherenc du Vic Bilh. Daar waar Madiran gericht is op rode wijn, is Pacherenc gericht op witte wijn. Madiran wijnen zijn diep gekleurd tegen het zwarte aan met een tanninerijk gevoel. Jonge wijnen zijn fruitig met aroma’s van bramen, zwarte bessen, terwijl een gerijpte wijn complexe tonen van leder, drop en specerijen vertoont.

Een klassieke Pacherenc du Vic Bilh is een zoete witte wijn rijk met aroma’s van honing en gedroogd fruit. Desondanks hebben ze een natuurlijke frisheid. De droge wijn is helder, fris met exotisch fruit. De druiven variëteiten zijn toch vooral lokaal gericht; Arrufiac, (Petit) Courbu, Gros en Petit Manseng.

Duc de Termes

Duc du Therme

Uit de uitverkoopbak bij een Nederlandse supermarkt heb ik een keer de Duc de Thermes opgepikt.Voor slechts € 2.00 had ik geen hoge verwachtingen, maar was toch aangenaam verrast door een mooie zuurgraad, heerlijk fruitig (perzik, ananas, gedroogd fruit) gedragen door honing. Helaas is de afdronk niet bijzonder, maar ja, voor € 2.00 kan je niet alles krijgen!

Jurancon

Aan de voet van de Pyreneeën ligt Jurancon. Verscholen in het heuvellandschap liggen de wijngaarden die mogen genieten van bergachtig klimaat met oceaaninvloeden. De druiven zijn hoog getraind om vorstschade zoveel mogelijk te voorkomen. Dit gebied mag dan iets meer bekendheid genieten, vooral voor haar droge witte wijn, de Jurancon Sec. Daarnaast kent met ook zoete wijn, de zogenaamde moelleux wijnen.

De moelleux wijnen zijn gemaakt van Petit Manseng druiven die laat worden geoogst en leveren mooie verfrissende wijn. Doordat de druiven drogen aan de wijnstokken tot rozijnen, krijg je weelderige wijnen met gedroogd fruit, honing maar toch behouden ze hun natuurlijke frisheid door hoge zuurgraad.

De droge wijn is een blend van Petit en Gros Manseng met de lokale Courbu druif. Het frisse citrusfruit wisselt af met mooi exotisch fruit en bloemige tonen van jasmijn. De wijn kent over het algemeen een aangename lange afdronk. Heerlijk bij zalmgerechten of Thaise curries.

Irouleguy

In het uiterste zuidwest hoek, hoog in het Baskenland vind je Irouleguy. Hier liggen de wijngaarden op terrassen tegen de stijle hellingen van de Pyreneeën. Nadat aan het begin van de 20e eeuw de wijnbouw activiteiten nagenoeg waren verdwenen, is er sinds 1950 nieuw leven in geblazen. Met voornamelijk inheems variëteiten als (Petit en Gros) Manseng, (Petit) Courbu en Tannat, maar ook Cabernet Franc en Sauvignon. Het klimaat is hier droog en heet, vooral ook in de herfst wat de rijping goed ondersteund. De rode wijn zijn donker en tanninerijk. Deze wijnen kunnen goed ouderen dankzij de zuren en tannine. De wijnen zijn aromatisch en ontwikkelen naar gedroogd fruit en specerijen naar mate ze ouderen.

Ariège

In de zuidoost hoek van de Pyreneeën, hoog boven de andere appellaties vinden we Ariège AOC. De rode wijn van vooral internationale variëtieten domineert hier. Denk daarbij aan de Bordeaux rassen en Syrah. Overigens geldt hetzelfde voor de witte wijn; Sauvignon Blanc, Sémillon, Chenin Blanc en Chardonnay.

Vergeten robuuste wijnen uit SudOuest

Vanzelfsprekend is er niets mooier dan in het gebied zijn, lekker eten en een lokale wijn op tafel. Dat geldt helemaal voor SudOuest waar ontspanning en genieten hand in hand gaan met haar vergeten robuuste wijnen. Ja veel mensen kennen de Cahors en Jurancon dan misschien wel, maar de verscheidenheid is hier vele malen groter. Van de robuuste wijnen uit Cahors tot mooie weelderige moelleux wijnen in Pacherenc du Vic Bilh. Wat het hier zo uniek maakt is door de versplintering heb je vele subgebieden met ieder haar eigen uitgesproken karakter. Je merkt ook dat sommige regio’s meer aan het werk zijn op de internationale markt als andere, maar over het algemeen zijn deze wijnen beperkt te krijgen buiten de eigen regio. Begin met experimenteren, neem een Côteaux de Lot, een Brulhois of Frontin. Vanzelfsprekend kunnen wij hiermee helpen.

Geplaatst op

De krachtpatsers van de Périgord

Krachtpatsers uit Perigord

De Périgord, gelegen ten oosten van Bordeaux en doorsneden door de rivier de Dordogne is beter bekend als het wijngebied Bergerac AC. Het is een ideaal vakantiegebied met mooie middeleeuwse stadjes en de welbekende weekmarkten. Daarnaast is het een gebied met heel stabiel weer. Ook de Périgord produceert krachtpatsers hoewel het niet de naam heeft.

Je ziet hier dan ook een klimaat dat ongeveer hetzelfde is als dat van de Bordeaux, maar dan zonder de maritieme invloeden. Het zal je dan ook niet verbazen dat hier dezelfde druivensoorten te vinden zijn als in de grote zus; Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Merlot en Malbec voor de rode wijnen. Voor witte wijnen draait het om Sauvignon Blanc, Sémillon en Muscadelle.

Geschiedenis van het gebied

Net als in Bordeaux zijn het de Romeinen geweest die wijn hebben geïntroduceerd. Vooral in de 13e eeuw werd een boost gegeven aan de wijnproductie, mede door de export naar Engeland. Henri III gaf Bergerac voorkeursrecht voor productie, speciale belastingvoordelen (ja toen al!) en het recht om wijn ongehinderd te transporteren. Al reeds in de 14e eeuw heeft Bergerac strikte eisen aan haar wijnen om kwaliteit te waarborgen. Echter ondanks al deze privileges, lag het stroomafwaarts gelegen Bordeaux toch dwars. Door de Bordeaux wijnen voorrang te geven in het afhandelen van de vrachtschepen en daar bovenop zware belastingen te heffen op de wijnen uit Bergerac.

Toen kwam de 100 Jarige Oorlog (1337 – 1453), die verwoestende sporen achterliet in Bergerac. Dit viel samen met de Zwarte Dood (1347 – 1352) die een groot deel van de bevolking uitroeide. Vanzelfsprekend werden wijngaarden niet gespaard en ging kennis omtrent wijnmaken verloren door de vele slachtoffers. In de 17e eeuw was Bergerac een Hugenootse versterking terwijl de protestantse gemeenschap beschermd werd. Dit resulteerde ook in veel verzetjes en onderdrukking. Door al deze gebeurtenissen werd de ontwikkeling van de wijnindustrie zwaar ingeperkt.

De volgende impactvolle gebeurtenis was de phylloxera crisis; nagenoeg alle druivenstokken waren geïnfecteerd en dus na sanering van de bodem, moesten de wijngaarden opnieuw aangeplant worden. Vandaag de dag staat er naar maar 1/6e deel aangeplant vergeleken met de aanplant voor de phylloxera besmetting.

Bodemopbouw

Je kan het gebied opbouwen in drieën opdelen; ten noorden van de Dordogne bevat het vooral zand en klei vermengd met grind. In het zuidoosten zorgen boulbènes, een kiezelrijke bodem, voor een arme bodem. In het westen, gelegen tegen St Emilion en Côtes de Castillon vind je kalkhoudend gesteente en bodems bezaaid met kiezelstenen; dezelfde bodem die je in de naburige gebieden vindt.

De krachtpatsers uit Bergerac in de Périgord

Hoewel heel mooie wijnen afkomstig zijn uit Bergerac, staat deze regio – nog steeds – in de schaduw van Bordeaux. Ook het feit dat de regio, met nog geen 13.000ha aan wijnbouwgebied, uit ruim 10 verschillende appellaties bestaat, doet geen goed aan de naamsbekendheid; het is simpelweg te verwarrend. Bergerac is een overkoepelende naam, waar redelijke basis rode wijn, rosé, droge en zoete witte wijn geproduceerd wordt. Terwijl de specifieke sub-appellaties zich richten hogere kwaliteit wijn.

Harde keuzes voor Bergerac AOC

Doordat het gebied meer landinwaarts ligt, komen druiven ongeveer 10 dagen later tot hun beste fysiologische rijpheid. Vaak zie je dat men druiven toch te vroeg plukt, waardoor de wijn astringent aanvoelt. Een tweede aspect is dat men gericht moet zijn om tannine goed te managen. Daarom zie je vooral Merlot aangeplant staan.

Naast de bovengenoemde druiven, zijn ook Ugni Blanc en Chenin Blanc toegestaan. Tevens de zeer onbekende en vooral plaatselijke druivensoorten Ondec (wit) en Mérille (rood).

Helaas verkoopt men veel druiven aan coöperaties, die kwaliteit niet altijd hoog in het vaandel hebben staan. Hierdoor is de regio bekend voor haar soepele toegankelijke wijnen. Terwijl de regio in staat is tot prachtige krachtpatsers in de Périgord. Men zal de plantdichtheid moeten verhogen om de druiven harder te laten werken om hogere concentraties te realiseren. Echter kan je jezelf blijven afvragen of je wel wilt en kan concurreren met de Bordeaux. Maar om het op één hoop te vegen met Zuidwest Frankrijk, is ook weer zo wat. Daar gebruikt men eenmaal heel andere druivensoorten.

Feitelijk kan je zeggen dat de regio moeite heeft met haar eigen identiteit; er zijn veel overeenkomsten met Bordeaux, maar het is geen Bordeaux. Overigens onderscheidend is Bergerac wel. Ze heeft eenmaal niet de schaalgrootte en het financiële vermogen, hier zijn eigenaar en wijnmaker vaak één en dezelfde. En de (Franse) trots geldt hier niet zozeer voor de eigen wijn, maar eerder voor de hele regio!

Creativiteit in Bergerac

Wanneer er domeinwijnen zijn, zie je ook een groot contrast met Bordeaux; daar waar in Bordeaux vaak slechts één of twee wijnen geproduceerd worden, is dat in de Bergerac zeer uiteenlopend. Daarnaast bemerk je ook dat in Bergerac meer geëxperimenteerd wordt; wat dacht je van een Chardonnay uit deze regio! Omdat Chardonnay niet is toegestaan in de lijst van druivensoorten voor de regio, staat op het etiket “vin de France”. De wijnen van Bergerac staan vooral op een ondergrond van klei en kalksteen. Dat herken je terug in de frisheid en hoge zuurgraad van de witte wijn, gecombineerd met mineraliteit en citrus met tropisch fruit palet.

Côtes de Bergerac

Binnen de Bergerac AOC heb je ook Côtes de Bergerac AOC. Deze kent een strengere wet- en regelgeving omtrent wijngaardbeheer en vinificatie. Hier vind je dan ook de betere wijnen. Daar waar Bergerac AOC snel fruitig is, maar blijft niet echt hangen, zijn wijnen van Côtes de Bergerac rouge AOC toch wel een maatje beter. Echter in het algemeen kan je stellen dat ook hier kwaliteit nogal kan fluctueren.

Vin selon David Fourtout

Le Vin selon David Fourtout

Een fantastische wijn die zich duidelijk onderscheidt, is Le vin selon David Fourtout. Deze is verkrijgbaar als wit of rode wijn. De druiven zijn handgeplukt en volgen een heel precies proces om kwaliteit te waarborgen. Deze wijn is ook niet in elke jaargang verkrijgbaar! De rode wijn van Bordeaux blend rijpt 18-24 maanden op nieuw eikenhout. Ze ondergaan geen filtering. Je kan de wijn wel 15 jaar weg leggen. De witte wijn is een aromatisch volle wijn met hoge zuren. Deze is gemaakt van Sauvignon Blanc (46%), Muscadelle (18%) en Sauvignon Gris (36%). Deze indrukwekkende wijnen zijn nu verkrijgbaar voor slechts € 49.95 per fles (excl verzendkosten). Neem even contact met ons op.

Ook heb je Côtes de Bergerac blanc AOC, welke mooie moelleux wijnen produceert. Zijdezachte wijnen met karakteristiek van bloemen en wit fruit.

Montravel

Grensend aan Castillon in Bordeaux ligt Montravel. Hier kent men een redelijke strikte wetgeving omtrent plantdichtheid en productiestandaarden. Daardoor vind je verrassend hoge kwaliteitswijnen van vooral witte druiven. Gekenmerkt door aroma’s van witte bloesem en gerijpt op fijne lie, genereert dit een rijke complexe wijn met veel structuur. Probeer eens Château Masebureland Le Raz, Château Laulerie of Château Du Bloy.

Ook heb je rode wijn binnen de Montravel AOC. En gelet op de ligging zal het niet verbazen dat Merlot de dominante druif is; minimaal 50% van de blend dient Merlot te zijn.

Verder heb je halfzoete wijnen, moelleux, onder de appellatie Côtes de Montravel AOC. Ze hebben de zoetheid van een Riesling Kabinett en gaan geweldig samen met de Aziatische keuken. Terwijl Haut Montravel AOC de dessertwijnen heeft die gemaakt zijn van druiven die edele rotting hebben ondergaan. Deze wijnen zijn gemaakt van de klassieke blend, Sauvignon Blanc, Sémillon en Muscadelle. De wijnen hebben een karakter van geroosterde amandelen, perzik en gedroogde abrikoos, versterkt door vat rijping.

Rosette

Rosette is gelegen ten westen van Pécharmant. Deze kleine appellatie heeft nauwelijks naamsbekendheid buiten de Dordogne. Een waar pareltje dus!. Je vindt hier, net als in Côtes de Montravel AOC, de moelleux wijnen van lichte en verfrissende stijl.

Pécharmant

Net ten oosten van de stad Bergerac ligt het relatief onbekende Pécharmant. Dit is een atypische regio met een bodem bestaande uit rode klei, vuursteen en kiezelstenen. Hierdoor hebben wijnen meer structuur en body. Je hebt hier daarom fantastische stevige rode wijnen. Domaine Haute-Pécharmant en Château Tiregand hebben de beste naam opgebouwd. Maar Domaine des Costes, Château les Marnières en Les Chemin d’Orient timmeren erg hard aan de weg.

Saussigniac

Dit is een bron van mooie zoete wijnen met een vriendelijke prijs. De wijnen ondergaan edele rotting om de suiker concentratie te verhogen. Men gebruikt de klassieke blend, maar de verhoudingen van de druivensap kan anders zijn. De wijngaarden staan aangeplant op mooie kalksteenhoudende bodem, wat de mineraliteit en frisheid van de wijn ten goede komt.

Ook vind je hier beperkt verrassende rode wijn; zoek eens naar Château Les Miaudoux of Château le Payral

Monbazillac

Monbazillac staat bekend om de mooiste dessertwijnen van Sauvignon Blanc, Sémillon en Muscadelle. Vooral de wijngaarden gelegen op de noordelijke helling produceren hoge kwaliteitswijnen. Langs de bergkam liggen de goed gedraineerde gronden, ideaal voor de beste kwaliteit druiven. Halverwege de helling liggen de wijngaarden op uitgewassen, dunnere gronden terwijl aan de voet het kalksteen begraven ligt op een dikke laag klei. Hoe stroperig de wijn mag zijn, de dronk is toch erg verfrissend; de Muscadelle bijvoorbeeld voegt een heerlijk palet van witte bloesem toe. Wanneer de wijn langer rijpt, zal de kleur veranderen naar amber en de karakteristiek gaat naar noten en marsepein. Probeer eens de wijnen van de coöperatie Château Monbazillac of bij Mitra een flesje Château Bélingard!

Tevens heb je de Monbazillac sélection de grain nobles met een suikergehalte van meer dan 85 gram. Deze zeer zoete dessertwijn kan prima worden genoten op zichzelf, of bij een heerlijk zoet dessert.

Wat zijn dan die krachtpatsers uit de Périgord?

Wanneer je echt op zoek bent naar mooie pareltjes, zoek dan in Pécharmant voor de rode wijn, Montravel voor de droge witte wijn. Voor een mooie moelleux wijn kijk dan uit naar een Côtes de Bergerac Blanc of beter, een Rosette AOC! Terwijl de mooiste tegenhangers van Sauternes toch echt in Monbazillac te vinden zijn. Helaas zijn deze wijnen buiten Frankrijk moeilijk aan te komen. Dus houdt het vooral in gedachte wanneer je gaat genieten in de Périgord.

Zo zie je, er is voor elk wat wils in de Périgord en het goede nieuws, ook voor elke portomonee! Echter zoals altijd, voor kwaliteit moet je toch wel betalen, maar gelukkig niet zoveel als in de Bordeaux. Dus Bergerac is echt wel een goed alternatief voor de dure Bordeaux, maar je hebt wel wat meer kennis nodig om de “gewone” wijntjes te kunnen onderscheiden van de betere wijnen met meer structuur en complexiteit helaas.

Geplaatst op

De grote verschillen op de rechteroever van Bordeaux

Nadat we uitgebreid over de Médoc en Entre-Deux-Mèrs hebben uitgeweid, gaan we nu eens kijken wat dan het verschil met de rechteroever is. Hier vinden we de welbekende appellaties Pomerol en St Emilion, maar ook veel andere minder bekende appellaties. Ook op de rechteroever van de Bordeaux zijn grote verschillen te ontdekken.

De belangrijkste verschillen

Merlot en Cabernet Franc zijn de dominante druiven op de rechteroever. Soms gebruikt men Cabernet Sauvignon, Malbec en Petit Verdot om te blenden. Cabernet Franc is populairder geworden om de wijn meer frisheid te geven. Dit in tegenstelling tot de Médoc waar dus de Cabernet Sauvignon, met haar hoge tannine, de dominante druif is!

De bodem is ook van kalksteen, maar in plaats van grind, is deze meer vermengd met klei. De wijngaarden zijn over het algemeen aanzienlijk kleiner met slechts 5ha voor een landgoed.

Wijnen zijn fruitig met zacht mondgevoel door de lagere tannine en zuurgraad. Echter sommige wijnen kunnen alsnog lang ouderen, hoewel veel wijnen prima jong te drinken zijn.

Aangezien de Merlot een vroegrijpend ras is, lopen de wijnboeren hier tegen uitdagingen aan. Verschillend bladmanagement kan uitkomst bieden, maar ook het gebruik van andere klonen die later kunnen rijpen of de plantdichtheid verhogen. Immers in dat geval moeten de planten met elkaar “concurreren” om de voedingsstoffen en dat vertraagd de rijping.

Significant verschillend classificatie systeem

Op de rechteroever in Saint Emilion kent met het St Emilion-classificatie systeem. Dit in tegenstelling tot het Classificatie systeem van 1855, wordt elke 10 jaar herzien. De huidige lijst van geclasseerde landgoederen dateert 2012, dus we verwachten volgend jaar een nieuwe lijst!

Het systeem is significant makkelijker dan de classificatie van 1855; er zijn slechts vier classificaties. De classificatie is afhankelijk van verschillende factoren; het aantal jaargangen die geproefd worden door een jury, reputatie in de markt, het terroir en de bestaande classificatie. Al deze criteria leveren punten op. De finale score is op een 20 punten schaal.

Saint Emilion Grand Cru Classe A (minimaal 17 punten) is slechts weggelegd voor 4 chateaux (Angelus, Ausone, Cheval Blanc en Pavie). Terwijl Saint Emilion Grand Cru Classe B minimaal 16 punten moet hebben. In totaal 18 wijndomeinen kennen deze classificatie.  Er zijn 63 domeinen met Saint Emilion Grand Cru Classe. Tenslotte is er Saint Emilion Grand Cru; meer dan 200 domeinen dragen deze classificatie.

Echter om het verwarrend te maken, want we zijn immers in Frankrijk, is niet elk domein geclassificeerd. Hierdoor zijn de wijnen van bijvoorbeeld Tetre Roteboeuf en Chateau le Dome een St Emilion Grand Cru, maar behoren ze wel tot de beste wijnen van de wereld, met prijzen rond €150 per fles!

“Vin de Garages”

Ook staat de rechteroever bekend om haar “Garagistes” met hun “vin de garages”. Deze beweging is begin 1990 ontstaan. “Vin de garages” zijn hoogwaardige, volle wijnen met een diepe kleur en vaak duidelijke op eiken gerijpte aroma’s. Ze worden in zeer beperkte hoeveelheden geproduceerd door kleine wijnmakerijen en zijn meestal iets eerder rijp dan meer conventionele wijnen. De opbrengsten zijn laag, omdat de druiven zorgvuldig zijn geselecteerd en ultramoderne wijnbereidingstechnieken worden gebruikt. Vanwege deze beperkte productie werd gezegd dat de productie in een garage zou passen, vandaar de naam. De populariteit bereikte haar hoogtepunt eind 20e eeuw, begin 21e eeuw toen ook de fameuze Robert Parker hoge scores toekende aan deze wijnen.

Libourne

St Emilion

Deze befaamde appellatie kent een wijd aanbod van verschillende terroirs en bodemsoorten. Vooral hier verschilt dit van wijngaard tot wijngaard. De beste terroirs hebben een bodem van kalksteen, kalk, gravel en ijzer depositie. Terwijl de beste wijngaarden mooie hoogteverschillen en goede drainage kennen. Op het plateau in St Emilion vind je de beste wijngaarden.

Wanneer je afglijdt richting de rivier, verandert de bodemsamenstelling naar een mengsel van klei, zand en kalksteen; “calcaire” genaamd. Vooral het kalksteen speelt een belangrijke rol, aangezien die een perfecte bodem aan wijnstokken biedt. Dit vanwege de hoge concentraties aan calciumcarbonaat wat vocht vasthoudt en vooral tijdens droge jaren kunnen de wijnstokken hiervan profiteren. Maar watert ook goed af tijden de natte jaren. Verder verhoogt het de pH waarde en voegt mineralen toe aan de bodem welke door de druiven worden opgenomen.

Tevens speelt de kalksteen een belangrijke rol bij de landgoederen; veel van de kastelen zijn gebouwd met kalksteen en tevens zijn er in het gebied steengroeven waar bezoekers zowel de wortelstokken kunnen zien, als dat deze worden gebruikt om de wijn te laten rijpen.

Wanneer je van west naar oost kijkt, vindt je in het westen tegen Pomerol, een bodem van vooral gravel, klei, kalksteen en zand. Dat is ideaal voor Cabernet Franc.  In het oosten, de koelere terroirs van het gebied, vind je juist meer klei.

Chateau Vignot

Chateau Vignot St Emilion Grand Cru

Een fantastische St Emilion Grand Cru voor een schappelijke prijs. De wijn straalt diepte uit met een neus van zwarte kersen, bramen en een vleugje aardse tonen. In de eerste slok geniet je van de smaken van donker fruit met jeneverbes en kruidnagel. Je herkent de elegantie direct. De afdronk is lang waarbij je geniet van de minerale ondertonen.

Nu verkrijgbaar voor € 26.95 per fles.

Pomerol

Pomerol ligt dus westelijk van St Emilion. Hier zie je al grote verschillen op de rechteroever van Bordeaux; qua bodemopbouw. Terwijl de klei structuur geprezen wordt in Pomerol, zijn ook gravel, zand en ijzer deposities aanwezig. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat Merlot hier de dominante druif is vanwege het geliefde kleirijke terroir. Net als in St Emilion, kan je Cabernet Franc vinden op de gravelrijke gronden. De beste kleigronden kan je vinden bij Chateau Pétrus (het noordoosten van de appellatie); hier ligt blauwe klei dat heel compact is met een hoge dichtheid. Daardoor moeten de druivenstokken hard werken om zich te vestigen, wat bijdraagt aan de kwaliteit van de wijn!

Je kan grofweg zeggen hoe compacter de kleilaag, hoe rijker en geconcentreerder de wijn is. Dat betekent dus ook dat Pomerol wijn afkomstig uit een wijngaard gelegen op gravel over het algemeen een lichtere stijl wijn maakt met veel finesse, terwijl de wijn van zandgronden de lichtste wijn voortbrengt.

St Emilion satellites

Ten noorden en oosten van St Emilion liggen de satelliet gemeentes. Hier is het terroir te vergelijken met die van de grote broer, maar liggen temperaturen iets lager. En aangezien ze iets verder van de Dordogne liggen, is het klimaat net een tikkeltje anders waardoor ook later geoogst dient te worden. Twee gemeenten bestaan niet meer; Parsac is opgegaan in Montagne en Sables welke is opgegaan in St Emilion zelf. De bestaande appellaties zijn:

Lussac St Emilion

Dit is één van de grotere satellieten met 1.396ha. Lussac dankt haar naam aan de ruïne van een oude Romaanse villa van Luccius die de regio voor het eerst cultiveerde. Het ligt net ten noorden van Montagne St Emilion en is gescheiden door slechts een beekje; de Lavie. Hier zijn 215 wijnboeren actief, maar een groot deel verkoopt de oogst aan de grote coöperaties.

Het terroir is divers; met zand en klei op het plateau, kalksteen en klei op de helling terwijl klei en gravel in de vallei ligt. De beste wijnen komen van de kleigronden uit het noorden van Lussac St Emilion.

Montagne St Emilion

Dit is de grootste satelliet met 1.549ha aan wijngaarden en 220 wijnboeren. Slechts 10% verkoopt de druiven aan coöperaties. Het ligt ingeklemd tussen Lussac St Emilion en St Emilion zelf. Hier vind je één van de beste wijnen uit de satellieten; neem bijvoorbeeld Clos de Bouard, Beausejour Montagne of Faizeau.

Clos de Boüard

Clos de Boüard Montagne St Emilion

Deze mooie wijn van 85% Merlot, 10% Cabernet Franc en 5% Cabernet Sauvignon komt van 30ha perceel met wijnstokken die gemiddeld 40 jaar oud zijn. Het domein is in eigendom van de familie Boüard, die ook Chateau Angélus aanhouden (welke een St Emilion Grand Cru Classe A status heeft!). Door het lage rendement op een fantastisch terroir levert het geconcentreerde wijnen op.  Ze worden 24 maanden op eikenhout gerijpt. Het resultaat? Intens purper wijn met subliem zwart fruit en lichte rokerige ondertoon. Fluweelzachte tannine, fris en kruidig met een hint van cacao. Nu verkrijgbaar voor slechts € 42.95.

Puisseguin St Emilion

De naam is afgeleid van het Keltische woord “Puy” (heuvel van krachtige wijn) en “Seguin”, wie een officier was die diende onder keizer Karel de Grote.

Hier is 989ha waarvan 731ha aangeplant staat en beheert door 100 wijnboeren. Terwijl er 75 chateaux actief zijn. Het terroir bestaat uit kalksteen, klei, gravel en zandsteen waar Merlot floreert. Verder vind je er Cabernet Franc, Sauvignon en Malbec.

Probeer eens Chateau Soleil, Chateau Clarisse of Croix de Justice!

St Georges St Emilion

De kleinste appellatie met slechts 180ha aan wijngaarden, beheert door slechts 20 wijnboeren. Het heuvelachtige landschap levert fantastische wijnen op terroir van klei, krijt en kalksteen.

Interessant detail is dat wijnen uit St Georges gelabeld mogen worden als St Georges St Emilion of, vreemd genoeg, Montagne St Emilion! Voor de beste wijnen, probeer eens Cap Saint Georges of Chateau St Georges.

Lalande de Pomerol

Ten noorden van het prestigieuze Pomerol en de rivier Barbanne, ligt Lalande de Pomerol. Hier vind je goede kwaliteitswijnen voor een betaalbare prijs. Net als de St Emilion satellieten ligt het net iets verder van de Dordogne, de rivier die de broodnodige voeding en vocht levert aan de twee grote namen.

In Néac vind je de mooiste wijnen uit Lalande de Pomerol, vooral gedreven door de glooiende hellingen met diepe klei en gravel. Dit komt dicht in de buurt van het terroir in Pomerol zelf. Probeer eens de fluweelzachte Chateau de Chambrun en laat je betoveren!

Fronsac

Op alluviale klei-kalksteenheuvels bezaait met gravel en dieper gelegen krijt- en kalkhoudende lagen ligt zo een 771ha aan wijngaarden. Hier komen krachtige subtiele wijnen met toetsen van rood fruit, peper en kruiden vandaan. De body is vol en rond.

Terwijl Canon-Fronsac meer een mengsel van klei en kalksteen omvat en slechts 243ha kent. De wijnen hier zijn geconcentreerder, mede omdat het dichterbij de Dordogne ligt. De neus is geconcentreerd; framboos, aardbei en aalbessen voeren de boventoon. Wanneer de wijn ouder wordt, herken je meer pruimedant, leer en mokka. Het palet is weelderig en gul met een intense aangename lange afdronk.

Côtes de Bordeaux

Zoals vorige week was aangegeven, is deze appellatie verdeeld over Entre-Deux-Mèrs en Libournais. Naast de reguliere Côte de Bordeaux zijn er nog een tweetal specifieke appellaties in de Libournais. Je bemerkt ook dat de wijnen meer gaan neigen naar die van de Médoc; zo zie je maar weer dat er in een klein gebied grote verschillen op de rechteroever van Bordeaux te vinden zijn.

Castillon Côtes de Bordeaux

Ten oosten van St Emilion, gelegen op een verlengde van hetzelfde plateau ligt Castillon. Dit is een snel opkomende regio met een meer Médoc-blend wijn. De wijn is vol, aards van smaak en complex, met vrij stevige tannine.

Francs Côtes de Bordeaux

Hier komen zowel droge als zoete witte wijn vandaan, als ook rode wijn.

Op slechts 19ha staan Sauvignon Blanc, Muscadelle en Sémillon aangeplant op klei of klei-kalkstenen bodem op een onderlaag van mergel. Hier komen verbluffende droge witte wijnen vandaan. Het zijn rijke, levendige wijnen die naar mate ze ouder worden eleganter en weelderiger worden met toetsen van honing, ananas en citrusfruit.

De enkele hectaren die voor zoete wijn zijn gereserveerd (van dezelfde druiven) liggen meer op klei en kalksteen. Het geeft volle, ronde wijnen die desondanks fijn en harmonieus zijn met tonen van acacia, abrikoos en exotische vruchten.

De rode wijn is een klassieke Médoc blend maar dan op de rechteroever. De jonge wijn geeft meer rood fruit, daar waar wanneer de wijn heeft gelegen, tonen van pruim, leer en vanille zich ontwikkelen.

Blaye – Côtes de Bordeaux

In 2009 zijn de appellaties Côte de Blaye en Premières Côte de Blaye zijn opgegaan in Blaye Côtes de Bordeaux. Dit is nu een gebied dat 6.000ha beslaat met een ondergrond van vooral klei en kalksteen, gelegen op hellingen met ideale zon exposie. Toegestane druiven zijn Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Carménère, Malbec en Petit Verdot. Dit levert krachtige wijnen op (wat niet vreemd is met druiven als Malbec en Carménère), sterk en fruitig wanneer ze jong zijn, dat overgaat naar muskus en kruiden wanneer ze ouderen. Het zijn heel prettige wijnen met zachte tannine structuur.

Ook heb je hier uiteenlopende witte druivensoorten; Ugni Blanc, Colombard, Muscadelle, Sauvignon Blanc en Sémillon. Ongeveer 300ha staat aangeplant met deze druiven op klei en kalksteen bodems. Het levert complexe wijnen, subtiel en licht zuur. Maar qua neus en smaak intens en krachtig met tonen van buxus en citrusvruchten.

Blaye en Bourg

We komen aan in de oudste wijngebieden van de Bordeaux en dateert terug naar de oude Romeinse tijd. Zij zagen het voordeel van de ligging in het estuarium van de Gironde. Deze regio’s produceren zowel droge witte wijn (van Sauvignon Blanc, Sémillon en Muscadelle) als rode wijn. De wijngaarden zijn rijk aan klei, maar je kan ook kalk, zand en gravel vinden.

Côtes de Bourg

De Côtes de Bourg wordt soms “Zwitserland van de Gironde’ genoemd omdat er men er veel heuvels vindt. De meeste wijngaarden zijn aangelegd tegen de zuidhellingen van een drietal heuvelruggen die parallel lopen met de Dordogne en Gironde. De heuvels zijn een 50- tal meter hoog en bieden soms prachtige panorama’s.

De wijnen van deze kleine appellatie produceren betere wijnen dat deze van zijn buur (Blaye), zijn tanninerijk en hebben sterke aroma’s van rode vruchten.

Chateau Mercier

Chateau Mercier Cotes de Bourg

Deze wijn is afkomstig van een domein dat al 13 generaties in de familie is. Het is een krachtige Bordeaux wijn gemaakt van 45% Merlot en aangevuld met Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon en Malbec. Het is een dieprode wijn met veel fruit; rode bes, zwarte bes, bramen. Mooie ondertoon van cederhout door de houtrijping en wat aardse tonen door het ouderen. De wijn is het best op dronk tussen 3 en 8 jaar. Nu verkrijgbaar voor slechts € 13.95!

De witte wijnen zijn subtiel en levendig. Mooie body en toetsen van citrusfruit, perzik en gele en witte bloemen.

Blaye

AOC Blaye is exclusief voor rode wijn van Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Malbec, Merlot en Petit Verdot. Het zijn ronde, fruitige wijnen met tonen van donker en rood fruit. Lichte florale toetsen, met munt en groene peper. Het zijn tevens wijnen die makkelijk kunnen ouderen, tot we 15 jaar.

Côtes de Blaye

Het kleine Côtes de Blaye AOC beslaat slechts 1ha met Ugni Blanc, Colombard, Muscadelle, Sauvignon Blanc en Sémillon. Het zijn levendige verfijnde wijnen met een mooie body en rijk aan tonen van citrusvrucht, exotisch fruit met pompelmoes, perzik en rabarber. Helaas zijn deze wijnen zeer beperkt.

Conclusie

Dit was het laatste deel uit de serie over de Bordeaux. Een conclusie die we wel kunnen trekken is dat de Bordeaux veelzijdig is met grote verschillen op de rechteroever alleen al. In de kleinere niche appellaties vind je ook de historische druivenrassen terug zoals Carménère en Malbec, die nu vooral bekend staan als wijnen uit Latijns Amerika. Maar ga eens deze kleinere appellaties ontdekken, ze zijn vriendelijker voor je portemonnee maar desalniettemin heerlijke wijnen!

Wanneer je interesse hebt in een specifieke wijn, neem dan even contact op!

Geplaatst op

De twee verrassende werelden van Bordeaux

Van de linkeroever in de Bordeaux schuiven we langzaam naar het oosten. Hier komen we Entre-Deux-Mèrs tegen. Ook hebben we vorige week niet stil gestaan bij de dessertwijnen van de linkeroever, omdat deze een speciale plaats innemen. Dit spiegelt de twee verrassende werelden van de Bordeaux.

Mooie langlevende dessertwijnen

Eén van ’s werelds mooiste dessertwijnen komt uit de Bordeaux, Château d’Yquem. Maar wie geen €200+ kwijt wilt zijn voor een flesje dessertwijn van 375ml, zijn er zeker alternatieven.

Maar hoe komen deze wijnen in het flesje? De wijn is gemaakt van druiven die geinfecteerd zijn met de schimmel Botrytis Cinerea. Doordat deze schimmel kleine gaatjes perforeert in de druivenschil, verdampt het vocht uit de druif. Hierdoor krijg je een druif die nog geconcentreerder is dan anders. Echter tevens gaat de opbrengst fors naar beneden, er is immers minder druivensap! Dit in combinatie met de handmatige pluk, waarbij plukkers meerdere malen door de wijngaard moeten gaan, drijven de prijzen aanzienlijk omhoog.

Pessac Léognan en Graves zijn vorige week reeds aanbod gekomen. Hier komen hele mooie droge witte en rode wijnen vandaan. Maar terug naar de dessertwijnen. Wie aan Franse dessertwijn denkt, komt vaak uit bij Sauternes. Echter, ook voor een goede Sauternes leg je al snel tientallen euro’s neer. Maar er zijn ook nog andere mooie gebieden. Dat hebben we gezien in het artikel over de Loire. Maar ook in de Bordeaux heb je subregio’s die verrassende verschillende werelden laat zien.

Sauternes en Barsac

Maar natuurlijk eerst de meest belangrijke appellatie, Sauternes. Grofweg gelegen tussen Barsac in het noorden en Sauternes in het zuiden, langs de rivier de Ciron, strekt zich de appellatie Sauternes AOC en Barsac AOC zich uit. Overigens mogen wijnen uit Barsac ook onder de naam Sauternes AOC op de markt gebracht worden.

Sauternes

Sauternes is gekenmerkt door een bodem van krijt, kalksteen, zand, klei en grind op een alluviale ondergrond. Er zijn zacht glooiende heuvels. Door de ligging langs de Ciron die uitmondt in de Gironde ontstaat een microklimaat dat ideaal is voor Botryttis Cinerea geïnfecteerde druiven. Een unieke condensatie draagt bij aan mistvorming in de herfstochtenden waarna mooie zonnige middagen volgen. Hier gedijt de schimmel het best. De oogst kan wel 3 maanden duren, waarbij alleen die druiven worden geplukt die goed aangetast zijn door de schimmel. Vervolgens vindt er wel 3 tot 5 sorteer rondes plaats. Men perst de druif langzaam en voorzichtig. Waarna de wijn gefermenteerd wordt in RVS tanks. Hout is zelden gebruikt omdat men de nadruk wilt leggen op het fruitige karakter.

Jonge Sauternes is bijzonder fruitig – citrus, wilde perzik en accacia bloessem. Wanneer je de wijn weglegt zal je merken dat de kleur naar amber gaat en het pallet aanzienlijk complexer wordt – gekonfijt en gedroogd fruit. Voor goede Sauternes, is er een eis van minimaal 13% alcohol en de wijn dient duidelijk zoet te moeten zijn. Echter is er geen regulering omtrent restsuikers (zoals bij de Duitse dessertwijnen en indirect ook bij Hongaarse Tokaji. Sauternes relatief makkelijk herkennen aan hun nootachtige ondertoon. Dit is een typerend karakteristiek van de Sémillon druif die overwegend aanwezig is met de blend van Sauvignon Blanc, Gris en/of Muscadelle. Wanneer je een fles hebt van een goed huis, uit een goed jaar en bewaard onder de juiste condities, kan de wijn wel meer dan 100 jaar oud worden!

Barsac

Overigens het grote verschil tussen Barsac en Sauternes is dat wijnen uit Barsac over het algemeen lichter en verfrissender zijn dan de romigere en ronde wijnen uit Sauternes. Dit komt door de ziltige aluviale ondergrond die specifiek is voor Barsac.

Sauternes Carmes de Rieussec

Carmes de Rieussec – Sauternes 2014

Deze wijn uit het fantastische jaar 2014 gedronken. Strogeel van kleur. Bijzonder fruitig gedragen door de hoge zuurgraad. Citrus, abrikoos, accacia bloessem. Maar ook rozijntjes, geconfijte sinaasappel, honing, vijgen en kaneel en natuurlijk hazelnoot. In de afdronk een verfrissend grapefruit-bittertje na. De wijn is vol en zoet maar door de aanhoudende frisheid is dat niet vervelend. Kortom, alles wat een Sauternes behoort te zijn!

Graves Supérieures en Cérons

De andere twee overgebleven gebieden zijn Graves Supérieures en Cérons. Wijnen gelabeld Graves Supérieures kunnen geproduceerd worden van druiven die uit het hele gebied komen. De mini-appellatie Cérons kan alleen zijn toegewezen aan wijnen gemaakt van druiven uit de dorpen Cérons, Podensac and Illats. Château de Cérons bijvoorbeeld heeft nog maar 5ha gereserveerd voor haar dessertwijn. De kwaliteit is fantastisch (en prijzen zijn bijzonder betaalbaar), maar deze appellatie is helaas tanende. Deze wijnen zijn overigens niet zo lang houdbaar als Sauternes; max ongeveer 5 jaar.

De Graves Supérieures daarentegen is een lichtzoete wijn gemaakt door het voortijdig stoppen van de vergisting zodat er restsuikers achterblijven in de wijn of door het gebruik van overrijpe druiven. Dat is ook de reden dat deze wijn aanzienlijk beter betaalbaar is. Ook deze wijn is beperkt houdbaar.

Entre-Deux-Mèrs

Entre-Deux-Mèrs Twee werelden van Bordeaux

Dan steken we de Garonne over en komen terecht in het gebied tussen de Garonne en de Dordogne; het Entre-Deux-Mèrs. Hier vind je rode wijn met als label Bordeaux AOC of Bordeaux Supérieur AOC, of witte wijn welke ook haar eigen gemeente appellatie mag dragen.

Tevens vind je zoete wijnen uit de gemeenten Cadillac, Loupiac of Sante-Croix-du-Mont. Primair zijn de witte wijnen gemaakt van Sémillon, geblend met Sauvignon Blanc en Muscadelle. Met haar 6.000ha is dit tevens één van de grootste wijngebieden van de Bordeaux en goed voor bijna de helft van de Bordeaux wijn. Hoewel de meeste wijn uit de regio rood is, is de appellatie Entre-Deux-Mèrs AOC alleen voor witte wijn! De regio is significant anders dan Bordeaux aangezien er een ruime variëteit aan ondergrond is.

Entre-Deux-Mèrs stond bekend voor haar half-zoete witte wijnen tot de jaren 50 van de vorige eeuw.  Deze behoorden tot de slechtste Bordeaux wijnen. Hierdoor leek een lokale economische ramp te gaan ontstaan, totdat de wijnboeren omschakelden naar het aanplanten van rode druiven. Deze wijn is nog steeds volop verkrijgbaar als Bordeaux AOC of Bordeaux Supérieur AOC. Enkele decennia later zijn er een aantal voortrekkers geweest om droge witte wijnen te herintroduceren met moderne vinificatietechnieken. Hierdoor werd de wijn fris en fruitig. De toegestane druiven zijn vanzelfsprekend Sémillon, Sauvignon Blanc en Muscadelle (gezamenlijk minimaal 70%). Maar daarnaast ook Merlot Blanc, Colombard, Mauzac en Ugni Blanc.

Marjosse

Chateau Marjasse, Entre-Deux-Mèrs 2019

Dit landgoed is in eigendom van M. Lurton die ook werkzaam is geweest als manager bij Chateau Chéval Blanc (een 1er Cru wijngaard) en Chateau d’Yquem. Toch niet de minste referenties!

De wijn is een blend van 44% Sauvignon Blanc, 20% Sauvignon Gris, 32% Sémillon en 4% Muscadelle. De druiven apart geplukt (in de koele ochtend) en hebben hin eigen vinificatie.  Dit geeft een bleekgouden wijn met een intense neus van wilde perzik, steenfruit en vlierbloesem. Het volle mondgevoel is gedragen door een stevig alcohol percentage en licht hogere zuren. De lengte is wat aan de korte kant, maar desalniettemin bijzonder aangenaam. Kortom, een heerlijke wijn voor een zonnige aangename dag!

Tevens zijn er een aantal kleinere appellaties;

Haut-Benauge

In het zuiden ligt Haut Benauge. Deze relatief onbekende regio is onder te verdelen in 2 sub regio’s; Bordeaux Haute Benauge en Entre-Deaux-Mèrs-Haute-Benauge. Rode wijn voort hier de boventoon (ongeveer 80% rood of rosé). En komt onder de generieke AOC Bordeaux op de markt. Het terroir varieert van krijtsteen, gravel, zand en klei gronden.

De droge wijn dient jong gedronken te worden en gaat prima samen met oesters, vis of geitenkaas.

Bordeaux Haute Benauge

De droge witte wijn is gemaakt van Sémillon, Sauvignon Blanc en Muscadelle, welke op een kalkrijke bodem staan. Mede door de vergisting op lage temperatuur, geeft dit levendige frisse wijnen met toetsen van citrusfruit, gele bloemen en exotische vruchten.

Ook vind je hier mooie halfzoete wijn (moulleux) van dezelfde druiven. Hiervoor staan de stokken eerder aangeplant op klei-kalkstenen bodems. Dit brengt elegante wijnen voort met een lange geurige afdronk, vol citrus en exotisch fruit.

Entre-Deux-Mèrs-Haute-Benauge

Deze appellatie omvat uitsluitend droge witte wijnen. Je zal daarom ook zien dat de droge wijnen eerder deze appellatie op het etiket voeren. De wijnen worden vaak gezien als een iets betere kwaliteit dan de Entre-Deux-Mèrs AOC. Tevens kan je mousserende wijn vinden uit deze regio!

Loupiac

Is een sub regio dat in 1936 is gecreëerd, gelegen ten oosten van de Gironde en ten zuidwesten van Cadillac. Ongeveer 70 huizen produceren dessert wijn. Je ziet de wijngaarden van Barsac aan de andere kant van de rivier liggen. Het terroir en sub klimaat is ongeveer hetzelfde als in Barsac.

De wijnstokken zijn overwegend ouder waardoor ze nog geconcentreerdere wijnen opleveren. De prijzen zijn hier wat vriendelijker dan aan de overkant van de Gironde, onder de 20 euro kan je hier al goede wijn vinden!

Cadillac

Is een kleine appellatie gelegen naast Loupiac. Terwijl de bodem (grind, kalksteen en klei) een andere samenstelling kent dan de overbuur, profiteert ze van dezelfde ochtend mist. Vandaar dat ook hier mooie zoete wijnen te vinden zijn onder de naam Cadillac AOC. De wijnen hebben een neus van acacia, honing, vanille, citrus en abrikoos. Jonge wijnen hebben een lekkere pit maar naar gelang ze ouderen krijgen ze meer room en zijn ze ronder van smaak.

Côtes de Bordeaux

In 2009 opgezet door vier subregio’s samen te voegen; Premièr Côte de Blaye, Côtes de Castillon, Côtes de Francs en de rode wijn van Côtes de Cadillac. In 2016 is Sante Foy Bordeaux toegevoegd. Deze samenvoeging is commercieel gedreven om meer eenheid te creëren en de appellatie structuur te vereenvoudigen. Hierbij liggen eigenlijk alleen Cadillac en Sante Foy in Entre-Deux-Mèrs. Hier komen rode wijnen vergelijkbaar met Bordeaux, witte wijnen, rosé en dessertwijnen vandaan.

Premièrs Côtes de Bordeaux

Is nu alleen nog maar een appellatie voor witte wijn. Deze zijn overwegend fruitig en bloemig met tonen van citrusfruit, gekonfijt fruit en kweepeer. De klei en kalksteenrijke bodem geeft de wijn haar frisse zuren.

Cadillac Cotes de Bordeaux

Tot 1973 viel dit onder Premières Cotes de Bordeaux om vervolgens in 2009 op te gaan in Côtes de Bordeaux AOC. Hier vind je alleen rode wijn in Bordeaux stijl tegen een betere prijs-kwaliteit verhouding. Het terroir bestaat uit krijtsteen en gravel op mooie hellingen. De wijngaarden op het plateau heeft een kleibodem, terwijl onderaan de helling vooral zandgronden liggen. Dit verklaart meteen de uiteenlopende wijnen. Merlot is hier de dominante druif gevolgd door Cabernet Sauvignon en Franc en Malbec. De wijnen zijn elegant en vlezig met een neus van rood fruit en specerijen. Het zijn soepele wijnen met een rond mondgevoel. Bijzonder aangenaam en zeker een aanrader!

Sainte Foy Bordeaux Côtes de Bordeaux

Tenslotte Sainte Foy Bordeaux. Deze is sinds 2016 toegetreden tot de Côtes de Bordeaux. De regio ligt aan de oostelijke grens van de Bordeaux, dicht tegen Bergerac aan. Hoewel Sainte Foy bekend is om haar witte Bordeaux, is men sinds 1990 begonnen met rode wijn productie. Tevens is Sainte Foy de “speeltuin” van de Bordeaux, waar men een wijde range van druiven toestaat die op zijn minst zeer bijzonder te noemen zijn voor de regio! Natuurlijk het bekende drietal staat hier, maar ook Colombard, Mauzac, Merlot Blanc en Ugni Blanc.

De droge witte wijn is zijdezacht en mineralig met aroma’s van perzik en vanille. Een aanrader, zeker om jong te drinken.

De zoete wijn, ofwel Sainte Foy Liquoreux, is gemaakt van druiven geïnfecteerd met Botrytis Cinerea. Deze is rond, romig, maar toch ook fris en fruitig met een lange aromatische afdronk. Je ontdekt tonen van witte bloemen, honing, brood en subtiele hint van muskus.

De rode wijn is stevig (bijna boers te noemen), complex met diepe structuur. Duidelijk rood fruit zoals kers is aanwezig, maar ook leer en hout zijn goed te onderscheiden.

Cotes de Bordeaux St. Macaire

Net ten oosten van de Premièrs Côtes de Bordeaux vind je St Macaire. De naam is afgeleid van een druivenvariëteit met een heel donkere schil. Helaas vind je deze druivenvariëteit nagenoeg niet meer en dat terwijl deze oorspronkelijk hier vandaan komt! De druif heeft inmiddels een weg gevonden naar Californië en NewSouthWales, maar is nog steeds een zeldzaamheid.

Vandaag de dag vind je hier vooral Sauvignon Blanc, Sémillon en Muscadelle, vooral voor de zoete witte wijn. Toch vind je ook beperkt droge witte wijn. Het terroir is vooral een mix van zand met kalksteen (vooral droge wijn) of klei met kalksteen (voor zowel zoete als droge wijn). Het brengt fruitige volle wijn voort.

De zoete wijn is gemaakt van Sémillon en Muscadelle en mondt uit in wijn met een neus van muskus, geroosterde amandelen, groene appel en vanille. Terwijl het pallet eerder tonen van honing en gekonfijt fruit geven.

De droge wijn is een blend van Sauvignon Blanc en Sémillon. Dit geeft sterk aromatische wijnen met de frisheid van ceder en zoetheid van gedroogde abrikoos en marsepijn.

Graves de Vayres

Dit is een klein sub gebied in het grotere Entre-Deux-Mèrs en beslaat twee gemeenten; Vayres en Arveyres.Hoewel de naam het zou doen vermoeden, is er geen relatie met de Graves. Dit is een referentie aan de grindachtige bodem. Hier vind je zoete, droge witte wijnen en rode wijnen (vooral Merlot). Ook Merlot Blanc is hier toegestaan. Deze relatief neutrale druif is gelimiteerd tot maximaal 30% in de blend en is bedoeld om de blend te ondersteunen.

Op de lichte grindbodem staan de Muscadelle, Sauvignon Blanc en Sémillon aangeplant voor de droge witte wijn. Deze hebben aroma’s van hazelnoot, citrus en wit fruit en met een elegante soepel geurig mondgevoel. Drink deze wijn jong.

In de zoete wijn kom je het bekende drietal druiven weer tegen. Deze staan vooral aangeplant op de grindrijke bodems van de wijngaarden. Het levert soepel volle wijnen waarin je abrikoos, acacia en exotisch fruit in herkent.

De rode wijn tenslotte is een op Merlot-gebaseerde wijn, waarbij Cabernet Sauvignon de tannine voorziet en de Sauvignon Franc de body. Het zijn zachte fluweelachtige wijnen met milde tannine structuur en duidelijk herkenbaar framboos en kersen tonen. Deze doen zeker niet onder voor de wijnen van de rechteroever, echter de prijzen zijn een stuk vriendelijker.

Sainte Croix du Mont

In Cadillac en ten zuiden van Loupiac ligt Sainte Croix du Mont. Aan de overkant van de rivier ligt dus Sauternes. Het terroir onderscheidt zich duidelijk van de andere gebieden door de grote hoeveelheid oesterschelpen en fossielen in de bodem. Deze zijn vermengd met klei, kalksteen en grind. Hier zijn alleen zoete witte wijnen toegestaan, die optimaal profiteren van het microklimaat dat hier is ontstaan. Dit levert krachtige levendige en complexe dessertwijnen met een lange afdronk. Naast het bekende abrikoos en perzik, ontdek je ook aroma’s van druiven, vijg, acacia en kamperfoelie in de wijn! Zeker de moeite waard om te ontdekken.

Afsluiting van de twee verrassende werelden van de Bordeaux

Natuurlijk zegt iedereen rode wijn, wanneer naar Bordeaux wordt gevraagd. Tenslotte is 90% van de wijn rood! Maar nu heb je ook gezien dat er veel meer is, zowel droog wit als weelderige zoete wijn. Maar ook dat prijstechnisch er nogal wat verschillen zijn. Ja de top producenten hebben hun naam hoog te houden, zowel in kwaliteit als in prijs. Duik eens wat dieper in Bordeaux en ga op zoek naar de pareltjes. Verder is het duidelijk dat Entre-Deux-Mèrs een overgangsgebied is, het heeft veel weg van de linkeroever, de fameuze Médoc. Maar neigt ook al duidelijk naar de stijl op de rechteroever met haar Pomerol. Daar gaan we volgende week verder in duiken.

Bekijk winkelwagen Afrekenen Verder winkelen