Opkomend binnenland en kustgebied van Argentinië

Argentijnse wijnen worden meestal geassocieerd met de stuivende Malbec wijnen uit Mendoza of Torrontés uit Salta of Cafayate. Echter ook in het opkomend binnenland en aan het kustgebied rondom de hoofdstad van Argentinië, Buenos Aires, heeft altijd wijnbouw activiteiten plaatsgevonden.

Overgangsgebied in het binnenland rondom Córdoba

Córdoba strekt zich uit vanaf de grens met Catamarca en La Rioja in het noordwesten tot aan La Pampa in het zuiden. Het is bekend door haar glooiende heuvels, weelderige bossen en kleine dorpjes. Het is ook de thuisbasis van een van de kleinste wijngaarden van het land. Córdoba bestaat slechts uit een handvol hectare met wijngaarden.

Voor het eerst opgericht in de 16e eeuw, is het wijngebied Córdoba een van de oudste in Zuid-Amerika. Nochtans is pas eind 20^e eeuw de commerciële exploitatie echt op gang gekomen. Oorspronkelijk stond Córdoba bekend om het produceren van goedkope, zoete wijn. Deze werd voornamelijk gebruikt voor sacramentele doeleinden. Vandaag de dag heeft de regio een reputatie voor het produceren van verfijnde Malbecs, Pinot Noirs en Chardonnays. Dankzij de gezonde bodem en hoge temperaturen hebben druiven die in Córdoba worden geteeld een uitgesproken en robuuste smaak. Net als Mendoza ligt Córdoba op een lichte verhoging; zo’n 350 tot 550m boven zeeniveau. Maar de verkoelende invloed van de Andes is hier minder.

Subregio’s in Córdoba

In de Sierra Chicas stond ooit 1.500ha aangeplant, maar daar is nu nog geen 300ha van overgebleven. Iets zuidelijker ligt Cólon in de regio Norte Córdobes met 144ha. Dit is tevens de meest historische regio aangezien de stad Colonia Caroya in 1616 door Jezuïeten is opgericht. Waarbij ze tevens hun eigen wijngaarden aanlegden. Deze liggen op 500m hoogte. Calamuchita in de gelijknamige Valle de Calamuchita is de derde grootste subregio met 32ha aanplant. De wijngaarden liggen op steile hellingen variërend van 600 tot 1.200m hoogte.

Nabij de grens met San Luis in Cuyo ligt de regio Traslasierra met subregio’s San Javier (29ha) en San Alberto (met 5ha). Deze regio is wat geïsoleerd ten opzichte van de andere regio’s door een bergrug. Het is een erg droge regio en lijkt eigenlijk meer op de droge bergachtige condities van Mendoza. Tenslotte liggen de vlakkere regio’s Ischilin (18ha) en Cruz del Eje (27 ha) verder naar het noorden.

Córdoba staat op het punt ontdekt te worden als één van de meest fascinerende wijnregio’s van Argentinië. De wijnen profiteren van de hoogte invloeden, zonder de extreme zon en wind omstandigheden, zoals in Mendoza. De wijnen hebben een zachtere complexiteit zonder teveel tannine.

Verstedelijkt Buenos Aires

Het is de regio van verstedelijking met een rijk cultureel erfgoed, mooie architectuur en bruisend nachtleven. Landbouw, in welke vorm dan ook, speelt hier geen rol van betekenis. Toch zijn er 400ha wijngaarden te vinden in de laaggelegen vlaktes. En sinds het begin van de 21^e eeuw is het produceren van premium wijnen gaan groeien. De zilveren medaille in de Decanter World Wine Award 2009 was een bekroning voor het werk. Dit is ’s werelds grootste wijnwedstrijd die in Londen wordt georganiseerd.

Echter, Buenos Aires kent een lange wijnbouwtraditie. Van het einde van de 19e eeuw tot de jaren 1930 was Buenos Aires, na Mendoza en San Juan, de op twee na grootste wijn producerende provincie. Een wet uit 1934 verbood echter de wijnproductie buiten Cuyo. Wat resulteerde in het verlaten van alle wijngaarden van Buenos Aires. Pas in de 21^e eeuw begonnen nieuwe wijnbereidingsprojecten te verschijnen en INV-gegevens van 2020, heeft Buenos Aires 149 hectare wijnstokken. Waardoor het de tiende grootste producent in het land is.

De wijnen van Buenos Aires hebben nu hun eigen identiteit en verschillende wijnhuizen bieden een overtreffende trap van de verschillende terroirs. Na de opkomst van de Argentijnse wijn heeft Buenos Aires het creatieve potentieel van degustación (wijnproeven) ontdekt. Hierdoor is er een uitgebreid assortiment van rondleidingen door de bodega’s en wijnbars van de stad. En nu het land meer Decanter-onderscheidingen heeft gekregen dan waar ook ter wereld en wijn onlangs is uitgeroepen tot de nationale drank van Argentinië, is er geen betere tijd om naar Buenos Aires te reizen.

De twee gezichten in Buenos Aires

Buenos Aires heeft twee Geografische Indicaties binnen haar grenzen. Het grote verschil met de andere wijnbouwgebieden is dat deze gebieden in Buenos Aires oostelijk liggen. Terwijl de meeste gebieden juist uiterst west liggen om te profiteren van de koele invloeden van het Andes gebergte. In de meest oostelijk punt, aan de Atlantische Oceaan, ligt Chapadmalal GI en haar buur Balcarce GI terwijl  in het westen rond de stad Villa Ventana de gelijknamige regio ligt.  Daarnaast vindt er wijnbouw plaats rondom Médanos waar de Bahía Bianca, ofwel de Witte Baai, een grote watermassa bergt die bijdraagt aan het matigen van het warme klimaat. Maar mede dankzij de honger naar meer of andere wijnbouwgebieden, zie je ook in Buenos Aires verschillende nieuwe projecten als paddenstoelen uit de grond schieten.

Het golvende landschap biedt goede uitgangspunten voor wijnbouw. De wijngaarden liggen op de hellingen waarbij de beheerders het aspect (ofwel hoogte) om de rijping van de druiven te bevorderen. De nabijheid van de Atlantische Oceaan levert weliswaar een hoge luchtvochtigheid op, maar de bijkomende wind is cruciaal tegen de ontwikkeling van ziektes zoals meeldauw.

Zoals je overal in Argentinië terug ziet, zijn de belangrijkste druivenrassen Cabernet Sauvignon, Merlot en de iconische Malbec voor rode wijn en voor witte Chardonnay en Sauvignon Blanc. Daarnaast zien we ook Albariño, Gewurztraminer, Pinot Grigio en Pinot Noir verschijnen.

Oostelijk gelegen Costa & Pampa

Een van de nieuwste wijngebieden in de Sierra Tandilia, Chapadmalal, is gelegen aan de kust een paar kilometer ten zuiden van Mar del Plata. Deze subregio heeft haar eigen GI-status verworven. Hier aan de Atlantische kust is het veel koeler en natter, vergeleken met de doorsnee wijnen die we kennen uit Mendoza. De wijnstokken hebben geen irrigatie nodig, zoals elders in het land. De nachten zijn koel en brengen aromatische, frisse smaken aan de wijnen.

Trapiche is een van de wijnproducenten die investeren in deze kustwijngaarden. Ze geloven dat het klimaat geschikt zal zijn voor bijvoorbeeld Albariño, een druif die vrij gewend is aan regen waar hij in Europa wordt geplant. Trapiche heeft al gemerkt dat het te koel is voor Malbec en Cabernet Sauvignon.

Tevens vinden we hier een andere recente GI, te weten GI Balcarce. De bodems van Balcarce worden zelden elders in de wereld. Hier bestaat de bodem uit platen poreuze kalksteen en een onderscheidend microklimaat gegenereerd door de sierras en de lokale winden. En dat terwijl de nabijheid van de zee nog meer bijdraagt aan de unieke mix.

Sierra Ventana

Het zuidwesten van Buenos Aires biedt alles wat nodig is voor kwaliteit wijnbouw. Te weten de Ventania en Tandilia bergruggen, vruchtbare valleien, glooiende hellingen en invloed van de Atlantische wind. Hier vinden we Bodega Saldungaray die uitmuntende wijnen voortbrengt van haar 20ha.

Médanos

Het terroir van Médanos heeft unieke omstandigheden, ideaal voor kwaliteitswijngaarden. De bodem is zanderig met een kalkstenen onderbodem en gezien de breedtegraad (op ongeveer dezelfde hoogte waar de Pampa-regio en Patagonië samenkomen) ontvangen wijngaarden lange uren zonlicht, wat resulteert in druiven met een hoog suikergehalte. De nooit afnemende oceaanwind helpt bij het ontwikkelen van dikkere huiden die bijdragen aan de intense kleur van deze wijnen. Het is de enige regio waar premium wijnen vandaan komen met oceaan-invloeden. Eén van de meest gevierde wijndomeinen in deze subregio is AlEste Bodega & Viñedos die wereld erkenning heeft gekregen voor haar Chardonnay, op de Decanter World Wine Awards.

Syrah is hier de meest aangeplante druivensoort waarna de bekende internationale druivensoorten komen. Ook vinden we hier de minder voorkomende Alvarinho en een oude wijnstok genaamd César een kruising tussen Pinot Noir en de Spaanse Argant, die eigenlijk alleen bekend is van de wijnen uit Irancy wat ten zuiden van Chablis ligt. Naast de bovengenoemde druivensoorten vinden we ook Tannat, Tempranillo en Petit Verdot.

Tot slot

Hiermee komen we aan het einde om Argentinië als wijnland te verkennen. Natuurlijk staat de massaproductie van met name Malbec uit Mendoza centraal, echter we hebben gezien dat er nog vele andere gebieden zijn met hun eigen kwaliteiten. Ook zien we steeds meer uitbreiding, waarvan het opkomend binnenland met Córdoba en het kustgebied van Argentinië met Buenos Aires goede voorbeelden zijn. Wat dat betreft is de wijn in overvloed, iets wat de Franse boeren niet herkennen gelet op het wijnoverschot en de drastische inkrimping van het wijngaardarsenaal.