Tasmania is een eiland dat net onder Victoria ligt in het zuidoosten van Australië. Hoewel Tasmania maar een relatief klein eiland is (net iets groter dan Nederland), is het groot in faam als het gaat om wijn. Het eiland kent slechts één geografische indicatie, GI Tasmania. Desondanks zijn er verschillen op het eiland. De wijn potentie is groot en groeiende in Tasmania. Net als de overbuur Mornington Peninsula en Yara Valley zijn de toonaangevende druivenrassen de koele klimaat minnende Pinot Noir en Chardonnay.
Maar eigenlijk is Tasmania het beste te vergelijken met de wijnen afkomstig van Nieuw Zeeland. Zowel qua het koele klimaat – Tasmania ligt op dezelfde hoogte als het noordelijke deel van het Nieuw Zeelandse Zuidereiland – als qua keuze van de druivenrassen. We zien dan ook een gestage toename van Sauvignon Blanc, Riesling en Pinot Gris. Terwijl Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc en Merlot achterblijven. Shiraz staat hier nauwelijks aangeplant wat een duidelijke afzetting is tegen het de rest van Australië.
Omdat de goudkoorts toesloeg in 1860, kwam de wijnproductie tot een halt. Ook werd in dezelfde tijd een wet aangenomen die de productie van alcohol verbood. Dit duurde tot 1950, waarna de wijnproductie langzaam opschroefde. Echter het zal nooit een kwantiteitsgebied zijn, de focus ligt meer op kwaliteit en dat is te merken! In 1990 werden nieuwe wijngaarden aangelegd en kende het eiland zo’n 90 producenten waar uiteindelijk slechts 20 echt wijn produceerden met beperkte oplage. In 2003 was er nog 800ha waar dit nu is gegroeid naar 2.100ha. Vandaag de dag zijn er ongeveer 250 producenten maar slechts 10% hebben meer dan 10ha grond. De wijn is zeer beperkt verkrijgbaar buiten het eiland.
Klimaat en bodem
Het klimaat wordt in grote mate beïnvloed de westenwinden die vanaf de zuidelijke oceanen veel regen met zich meebrengen. Eigenlijk past een tropisch regenwoud veel beter bij dit natte klimaat dan wijnteelt. Echter de westkust krijgt vele malen meer regenval dan het noorden of het oosten. Sterker nog, het oosten rond de hoofdstad Hobart, is één van de droogste regio’s in Australië. Het is daarom dat de wijnregio’s zich voornamelijk in het oosten en noorden hebben gevestigd waar een gematigder zeeklimaat heerst. Eigenlijk kan je het klimaat vergelijken met Champagne of Chablis in Frankrijk. Er valt voldoende regen gedurende het groeiseizoen en door de zuidelijke ligging profiteren de wijngaarden van veel zonuren.
De bodem is zeer gevarieerd tussen de verschillende regio’s. In Derwent Valley is het overwegend zanderig. Coal River Valley kent een veenachtig alluviale en zanderige humusgrond. Daar waar Pipers River een vrij diepe drainerende brokkelige bodem kent terwijl Tamar Valley een grindachtige basalt op klei- en kalksteenbasis heeft.
Wijnregio’s
We vinden hier maar liefst 8 verschillende regio’s. Echter Tasmania kent niet dezelfde classificatie als Australië; er is slechts één regio. Tasmania is niet te vergelijken met enig andere regio in Australia. In nagenoeg alle regio’s worden zowel witte als rode wijn geproduceerd. Rode wijn voert wel de boventoon. Ook mousserende wijn is geen onbekende en met Louis Roederer’s interesse zal de wijn potentie zeker groot gaan groeien in Tasmania.
Hoewel Pinot Noir de grootste aanplant in 2022 geniet, ongeveer 47%, is de productie vooral wit. Dit ligt in het feit dat de druiven gebruikt worden voor de productie van mousserende wijn. Mousserende Tasmaanse wijn is 37.5% van de productie. Terwijl witte tafelwijn 32% omvat. De productie van 2022 was 13% lager dan 2021 dankzij klimatologische uitdagingen. Ook was er overlast van bosbranden. Echter de prijzen zijn premium, wat veel goed heeft gemaakt voor de producenten.
Noord Tasmania
Tamar Valley is met ruim 30% de grootste bijdrager, de wijngaarden liggen aan weerszijde van de rivier de Tamar. Maar vooral de wijngaarden op de oostelijke oever liggen op vlakker land en heeft feller zonlicht. Wat de druiven niet goed doet. Er zijn 32 wijngaarden die zich vooral op Pinot Noir en Chardonnay richten. Het heeft een lange wijn geschiedenis die teruggaat naar het midden van de 19e eeuw.
Het klimaat vertoont overeenkomsten met de Côte d’Or. De maritieme invloeden zijn afkomstig van de noordelijk gelegen Bass Stait, wat Tasmanië scheidt van het “mainland” Australië. De wind koelt over deze straat en geeft de wijngaarden een ideale warmte. Met 14% van de productie komt Pipers River Valley op een 3e plaats. Het is hier nog iets koeler dan in Tamar Valley en is meer vergelijkbaar met Champagne streek. Deze twee streken zijn wel de belangrijkste wijnstreken van Tasmania en het grootste verschil tussen de twee is dat Tamar vooral stille wijn voortbrengt, terwijl Pipers River vooral mousserende wijnen produceert. Terwijl North West slechts 2% van de productie voor haar rekening neemt verspreid over zo’n 15 wijngaarden en North East is verwaarloosbaar.
Zuid Tasmania
In het oosten en zuiden van het eiland vinden we East Coast, Coal River Valley, Huon Valley en Derwent Valley. De drie zuidelijk gelegen regio’s kenmerken zich door meer familie wijngaarden ten opzichte van de noordelijke regio’s. Coal River Valley neemt een belangrijke plaats in met 21% van de productievolume, terwijl East Coast ongeveer 13% inneemt.
Coal River Valley is een weelderig, vruchtbaar gebied van rivieren en landbouwgrond. Wijnbouw en toerisme worden steeds belangrijker voor de lokale economie. De natuurlijke schoonheid van het gebied en de nabijheid van de staatshoofdstad Hobart, heeft het een voor de hand liggende keuze gemaakt voor wijntoeristen. Derwent Valley, aan de westkant van de heuvels met een 9% productie, biedt een vergelijkbare functie. Echter Derwent kouder, natter en meer vatbaar voor vorst dan het oostelijk gelegen Coal River Valley. Huon River tenslotte staat meer bekend om haar appelgaarden dan om haar wijngaarden. Het is dus niet verwonderlijk dat minder dan 1% van de wijnproductie hier vandaan komen. Het langgerekte East Coast staat bekend om haar elegante en crisp wijnen van Pinot Noir, Riesling en Chardonnay. Natuurlijk produceert men hier ook mousserende wijnen.
Wijnvergelijk
Laten we eens gaan kijken naar twee Pinot Noirs, één uit Pipers River Valley in het noorden en de ander uit Coal River Valley in het zuiden van het eiland. Pipers River Valley is over het algemeen iets koeler dan het zuidelijker gelegen Coal River Valley. Omdat deze laatste meer beschermd ligt tussen heuvels en dus het maritieme klimaat minder vat heeft. In Pipers River Valley bereikt de temperatuur ongeveer 28C terwijl in Coal River Valley, hoewel zuidelijker en dus kouder op het zuidelijk halfrond, deze 33C kunnen bereiken. Desondanks is de gemiddelde temperatuur in januari slechts 17.2C.
Dalrymple Pinot Noir
Het domein van Dalrymple is in 1987 opgericht en ligt op de heuvels van Pipers River Valley die uitkijken over de Bass Strait. De wijngaard beslaat slechts 12ha en staat met Pinot Noir aangeplant. Men volgt het fabricageproces van Bourgogne; druiven worden met de hand gesorteerd, gevolgd door koude persing op basis van complete trossen. De vergisting vindt plaats door wilde gisten. Hierdoor behoudt de wijn haar fruitigheid en vergroot de wilde gisten de complexiteit (van zowel het wijn maken als het eindproduct…) Na de fermentatie vindt de schil weking plaats voor het onttrekken van de kleur en tannine. Aan het eind van de fermentatie worden de druiven geperst en vindt de rijping op frans eiken barriques plaats, waar de malolactische omzetting plaats vindt. Waarna de wijn gefilterd en gebotteld wordt. De wijn is veganistisch geproduceerd.
Dit resulteert in een prachtige wijn met een mooie paarse kleur en gemiddelde kleurintensiteit. Het is een bijzonder glas waar je verliefd op wordt.
Het begint allemaal met de geur. Dit is niet zomaar een wijn, dit is fantastisch. Vele geuren komen je neus tegemoet. Je ruikt bosbessen, cranberries en cassis. Maar het vriendelijke, kruidige karakter, waar de Pinot Noir om bekend staat, komt ook duidelijk naar boven in deze wijn. De geur ontwikkelt en er komen complexe geuren ten tonele. Denk aan drop en iets van zwarte olijven.
Ook in de mond komen dezelfde zwarte fruitsmaken naar boven, maar ook aangename zwarte pruimen en olijven. De fruitsmaken worden bijgestaan door een zuivere natuurlijke zuurgraad en verfijnde tannine. Het is een echte delicate en elegante wijn met aan prettige lange afdronk.
Geniet van deze wijn bij eend in madeira-saus en romige champignons. De wijn is o.a. verkrijgbaar bij Slijterij het Genoeghen voor Є 31.95.
Tolpuddle Pinot Noir
Ongeveer 20 minuten vanaf Hobart liggen de wijngaarden van Tolpuddle in Coal River Valley. De regio ligt beschut door de westelijke bergketen waardoor regenval minimaal is – slechts 500mm per jaar. De Tolpuddle wijngaard is aangeplant in 1988 op 20ha grond. De stokken zijn dus inmiddels al 35 jaar oud. Door het koelere en droge klimaat rijpen de druiven langzaam zonder risico op schimmeldruk. En dat is terug te vinden in de rijke wijn.
In het glas toont de wijn zich helder met een lichte robijnrode kleur met ook nog wat paarse reflexen, duidelijk een jonge wijn.
In de neus heerlijk aromatisch geurend naar zoete kersen, aardbeien, iets vanille gebalanceerd met hartige specerijen als nootmuskaat van de houtrijping. Een geweldige zuiverheid en expressie van Pinot Noir met frisse zuren en stevige tannine. Mooi geparfumeerd met een gemiddelde body en verschrikkelijk toegankelijk en onweerstaanbaar met eindeloze verfijnde lengte!
Het is niet voor niets dat wijnkenner James Suckling de 2021 wijn waardeerde met maar liefst 98 (van de 100) punten. Helaas heeft dat ook effect op het prijskaartje. Het is zeker geen goedkope wijn met haar € 65, verkrijgbaar bij Edwin Raben.
Deze wijnen laten echt zien wat het potentie is voor wijn in Tasmania. Maar ja, voor grote wijnen, betaal je vaak ook grote prijzen. En gelet op de kleinschaligheid van de zone en versplintering van de domeinen zullen de prijzen ook niet snel gaan dalen.
