Chili één van de succes verhalen

Chili is één van de succes verhalen van de wereldwijde wijnlanden. Daarnaast is het ook één van de belangrijkste wijn producerende landen in Latijns Amerika. En met 12.4 miljoen hl (mhl) in 2022 tevens de grootste. Het beslaat een dunne strook langs de westkust van het continent, maar kent een breed scala aan terroirs en wijnstijlen. Het is de 6e grootste wijn producent ter wereld. En de 4e grootste exporteur met 8.4mhl achter de gevestigde namen Italië (21.9mhl), Spanje (21.2mhl) en Frankrijk (14.0mhl – bron: OIV).

Chileense wijngeschiedenis

Chili is in 1493 ontdekt door Christopher Columbus. In de 16e eeuw introduceerden de Spaanse overheersers de Vitis Vinifera wijnstokken. Pais (Listan Prieto, waarschijnlijk afkomstig uit La Mancha, maar nu nog te vinden is op de Canarische Eilanden) is waarschijnlijk de eerste soort die is aangeplant.

Maar dit was niet het eerste alcoholische drankje van het land. Inheemse stammen maakten Chicha. Dit is een halfgistende zoete drank gemaakt van groente of fruit dat een geschiedenis van maar liefst 7.000 jaar kent. Toen de Spanjaarden druiven introduceerden, begonnen inboorlingen ook druiven te gebruiken om Chicha te maken.

Uiteindelijk werd koloniale Chileense wijn wereldberoemd als een goedkope exportwijn in de 17e en 18e eeuw. Toen Chili zijn onafhankelijkheid van Spanje kreeg in 1818, begonnen de dingen te veranderen. Nadat rijke Chileense landeigenaaren in 1851 naar Frankrijk reisden, werden de eerste Franse wijnstokken in Chili geïntroduceerd. Dit was een geluk bij een ongeluk, want daar waar phylloxera de halve wereld teisterde, heeft deze plaag Chili nooit aangedaan. Daarmee heeft Chili als enige land ter wereld met pre-phylloxera wijnstokken. De oudste wijngaard is waarschijnlijk Viña de Pedregal welke was opgericht in 1825.

Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Cot (Malbec), Merlot, Petit Verdot, Carmenere, Sauvignon Blanc, Chardonnay, Riesling en Gewurztraminer behoorden tot de druiven die in deze tijd uit Frankrijk werden meegebracht. Ook zouden Zwitserse immigranten Corinto (Chasselas) naar het zuiden van Chili hebben gebracht. Bovendien bracht de verwoesting van Franse wijnhuizen veel Franse wijnmakers naar Chili op zoek naar werk. Met hun kennis en kunde hielpen ze de kwaliteit van Chileense wijn te verbeteren.

Hedendaagse Chileense focus

De focus ligt op Bordeaux wijnstijlen. Maar ook Chili heeft een specifieke druivensoort omarmt. Daar waar Sauvignon Blanc floreert in Nieuw Zeeland, Syrah in Australië, Pinotage in Zuid Afrika, is het Carmenère in Chili. Van deze druivensoort, oorspronkelijk afkomstig uit Frankrijk,  werd aangenomen dat deze met de phylloxera plaag uitgestorven was. Maar in de jaren 90 van de 20e eeuw werden Carmenère druivenstokken tussen Merlot stokken in Chili gevonden. In eerste instantie dacht men dat dit een slechter presterende Merlot-mutatie was. Toen eenmaal achterhaald was dat het Carmenère was, bleef het fruit 2 weken langer aan de stokken hangen om beter te rijpen.

Dat Chili één van de succes verhalen is, mag duidelijk zijn wanneer je naar de nummers kijkt. Het land is de tweede wijn producent van Latijns Amerika met zo’n 12,4 miljoen hectoliter in 2022 en ongeveer 130.000ha aan wijngaarden. Ruim 74% zijn blauwe druivenvariëteiten, waarvan maar liefst 39% Cabernet Sauvignon en 11% Merlot. Maar liefst 80% van de productie wordt geëxporteerd naar met name China (16%), Verenigde Staten (15%) en het Verenigd Koninkrijk (14%). Veruit het grootste deel van de export wijn is afkomstig uit Cental Valley. Niet verrassend aangezien in Central Valley ook 80% van de wijngaarden liggen.

Chileense druiven aanplant

Cabernet Sauvignon levert volle tannine-rijke wijnen die doet denken aan zwarte bessen, eucalyptus en cederhout.

Regio’s

Chili één van de succes verhalen in de wijnindustrie

Chili is een dunne strook land ingeklemd tussen de Stille Oceaan en het Andesgebergte. De ligging creëert een enorm airconditioner-effect – het zuigt koele oceaanlucht landinwaarts. Elk wijngebied heeft 3 unieke teeltzones: de Costas (koelere kustgebieden), Entre Cordilleras (warme valleien in het binnenland) en Los Andes (de bergachtige gebieden).

Ook van noord naar zuid is er een groot verloop. Daar waar het noorden warm en droog is, zijn de zuidelijk gelegen gebieden koeler en nat. In Central Valley – rondom de hoofdstad Santiago – is het warm en droog met slechts 38cm regen en weinig kans op lentevorst. De nabijheid van de Andes zorgt voor grote temperatuurverschillen gedurende de dag, wat bijdraagt aan de zuurgraad. De meeste premium wijngaarden zijn afhankelijk van irrigatie – iets wat verboden is in bijvoorbeeld Frankrijk. En ze hebben het hier een stap verder gezet. Daar waar in het verleden flooding (een wijngaard laten overstromen) werd toegepast, ligt de focus nu op druppel irrigatie, waarbij elke wijnstok haar eigen vastgestelde hoeveelheid water toegediend krijgt.

De kustgebieden zijn het meest geschikt voor koele klimaatdruiven zoals Pinot Noir en Chardonnay. Sauvignon Blanc groeit hier ook goed! De valleien in het binnenland zijn het warmst en staan bekend om hun zachte en soepele Bordeaux Blends. De hooggelegen Andes, met haar overvloedige smeltwaterrivieren, creëert wijnen met meer structuur (tannine en zuurgraad) en dit heeft geleid tot intrigerende Syrah, Cabernet Franc, Malbec en Cabernet Sauvignon.

De wijngaarden van Chili liggen tussen 32 en 28 graden zuiderbreedte, wat overeenkomt met Zuid Spanje en Noord Afrika op het noordelijk halfrond. Echter het klimaat in Chili is veel gematigder dan de noordelijke tegenhangers. Over het algemeen kan je aannemen dat het klimaat mediterraan is.

Overeenkomsten tussen Chili en Frankrijk

Hoewel zeer uitgerekt en divers, is het terroir toch niet geheel uniek te noemen. Pedro Parra, een expert in bodemsamenstellingen, stelt dat Chili gezegend is met diverse terroirs die de karakters van zijn topwijnen sterk beïnvloeden. Toch zijn deze terroirs niet helemaal uniek voor Chili, aldus Parra. Hij suggereert dat sommige van de beste terroirs van Chili vergelijkbaar zijn met die in enkele van ‘s werelds meest geprezen wijnregio’s. “Neem Chileens graniet en graniet uit Hermitage in Frankrijk… de rotsen zijn ongeveer even oud, hebben dezelfde kleur en hebben dezelfde breuken”, zegt Parra. “Maar de Syrah wijnen uit Chili en de noordelijke Rhône zijn heel verschillend. Het klimaat is niet hetzelfde, dit is waar, en er zijn andere verschillen. Zo zijn er ook grote overeenkomsten met de bodem in Leyda Valley in Chili en Sonoma in Californië.

Classificatie

De wijnwetgeving in Chili lijkt niets op die van Frankrijk. Het heeft meer overeenkomsten met Amerikaanse appellatie systeem. Het systeem werd in 1995 ingevoerd en stelde naast de grenzen van de wijngebieden ofwel Denominación de Origen (DO; waarvan er zes zijn) ook de voorschriften voor het etiket vast.

Er zijn geen beperkingen qua druivenras of wijnbouwtechnieken. Voor lokale wijnen geldt dat indien het druivenras op het etiket staat vermeldt, de wijn minimaal 75% van dit ras moet bevatten. Ditzelfde geldt voor het vermelden van het oogstjaar (vintage-wijn). Indien de wijn voor export is bestemd, gaat dit percentage in beide gevallen omhoog naar 85%. Voor export wijn geldt ook een minimum alcoholpercentage: voor wit is dit 12%ABV en voor rode wijn 11.5%ABV. ABV staat voor Alcohol By Volume, het alcohol percentage uitgedrukt in volumeprocent. Om een bepaald wijngebied op het etiket te mogen zetten, dient ook 85% van de druiven afkomstig te zijn uit het gebied.

Verder kom je soms andere verwijzingen tegen op een etiket, zoals “Reserve Especial”. Maar hier is geen wettelijke definitie voor. Er zijn echter wel rijpingsvereisten voor wijnen.

  • Especial – betekent dat de wijn 2 jaar gerijpt heeft
  • Reserva – de wijn rijpt 4 jaar
  • Gran Vino – de wijn rijpt minimaal 6 jaar.

Chileense krachtpatsers

Kortom Chili is in korte tijd zich gaan profileren als een belangrijk wijnland. Binnen de nieuwe wereld landen is Chili één van de grote succes verhalen. Chili gaat met de mainstream mee, met de focus op Bordeaux-blends. Maar kan zich onderscheiden door haar warme wijnen. Door de warmere temperaturen bereikt de wijn een vollere body of mondgevoel en maakt de tannine zachter dan die in Bordeaux. Vooral voor de jongere wijnen. Een Chileense Cabernet Sauvignon kent kruidige aroma’s met haar natuurlijke zwarte fruitsmaken zoals bramen en vijgen. Samen met haar zijdeachtige textuur maakt het een enigszins exotische Cabernet. Daarnaast zijn er verschillende stijlen: licht, met een grotere structuur, meer of juist minder eikenhout, of om meteen te drinken of jarenlang te rijpen.

Dan zijn er de Carmenère wijnen met hun opvallende aroma’s van frambozensaus, zure kers, groene peperkorrel en een granietachtige minerale structuur. De meer betaalbare wijnen hebben een fruitige rode bessenaroma’s en zure smaken van framboos met een subtiel bittere smaak vergelijkbaar met boerenkool. In het duurdere segment (en denk dan rond de 20€) gaan de kruidachtige, bittere tonen naar de achtergrond ten gunste van zoete bessen, geraffineerde lichte tannine en een bitterzoete noot, zoals cacaopoeder. Je kan stellen dat Carmenère qua body en textuur veel overeenkomsten heeft met Merlot.

Verrassend Pinot Noir op Zuidereiland

Zuidereiland staat vooral bekend om de magistraal stuivende Sauvignon Blanc wijnen afkomstig uit Marlborough. Hier vindt dan ook de grootste productie plaats van het hele land. Maar liefst 415.000 ton druivenmost van de 532.000 ton is afkomstig uit Marlborough. Echter we zien een duidelijke scheidslijn over het eiland lopen. Daar waar de noordelijke regio’s Nelson en Marlborough zich vooral richten op Sauvignon Blanc, zien we verrassend genoeg Pinot Noir op het zuidelijke deel van Zuidereiland.

Verrassend Pinot Noir op Zuidereiland

Net als op Noordereiland vinden we de wijngebieden vooral aan de oostzijde van het eiland, in de bescherming van de bergrug tegen de natte westenwind.

Het Zuidereiland heeft, net als heel Nieuw-Zeeland, een veelheid aan serieus koele klimaatlocaties, maar het is over het algemeen nog koeler dan het Noordereiland met relatief jongere wijngaarden. Het eiland is de thuisbasis van Nelson en Canterbury; mooie opkomende regio’s die bekend staan om mousserende wijnen, Riesling, Chardonnay en Sauvignon Blanc.

Premium wijnen uit Nelson

Het pittoreske Nelson ligt op het uiterste noordwesten van Zuidereiland. De regio profiteert van de vele zonuren, een beschut en gematigd klimaat en een vrij drainerende semi-vruchtbare bodemstructuur. Nelson is een boetiek wijngebied dat goede Pinot Noir, maar vooral Sauvignon Blanc voortbrengt. Er staat in totaal ongeveer 1.100ha aangeplant waar maar dan de helft Sauvignon is. Pinot Noir komt op een goede 2e plaats met 165ha terwijl Chardonnay en Pinot Gris beiden zo’n 110ha beslaan. Maar ook nieuwkomers als Montepulciano en Gruner Veltliner zijn er te vinden.

Nelson is omgeven door landbouwgrond en het stadje was in 1841 gesticht als eerste stad op Zuidereiland. Het is afgesneden van de rest van Zuidereiland door bergen die de hele regio omringen. Midden 19e eeuw plantten Duitse kolonisten wijnstokken, maar de wijnindustrie begon te floreren in de jaren 1970. Nelson staat bekend om haar levendige artistieke cafécultuur en wijn past daar uitstekend bij. Desondanks zijn er slechts zo’n 90 wijngaarden waarvan ruim 60% minder dan 10ha beslaan. Dus echt een boetiek wijn cultuur die ook nog premium wijnen voortbrengen.

Nelson wine region

Klimaat impact in Nelson

Nelson geniet van een zonnig klimaat dat wordt gematigd door de constante zeebries van de Tasmanzee. Een droge herfst volgt op de warme zomers wat het groeiseizoen verlengt. Ook gedurende de dag zijn er grote temperatuurschommelingen. De koele nacht volgt op een warme dag en geven de druiven de tijd om fenolische rijpheid te ontwikkelen waarbij de zuurgraad behouden wordt. Deze diurnal range maakt Nelson zo geschikt voor aromatische variëteiten zoals Chenin Blanc en Gewürztraminer. Deze soorten staan dan ook aangeplant alleen niet in grote hoeveelheden.

Er is een scala aan bodemsoorten, maar het overheersende type bestaat uit alluviaal grind uit oude rivierbeddingen. De vrij drainerende aard van de grond dwingt Nelson-wijnstokken om hard te werken om te overleven, wat betekent dat ze minder bladeren produceren en meer energie steken in het maken van kleine, geconcentreerde bessen. Dit betekent een intensere, geconcentreerde stijl van wijn met een vleugje mineraliteit. Sommige zanderige, siltige bodems bestaan dichter bij de kust. De bodems op de valleibodem zijn meestal zwaarder, met een hoger aandeel klei.

Het grote verschil tussen de Pinot Noir uit Nelson en Marlborough is dat ze elegantere stijl kennen.

Subregio’s Moutere Hills en Waimea Plains

Nelson kent twee subregio’s Moutere Hills en Waimea Plains. Moutere Hills is natter en warmer en de kleigronden geven mooie rijkdom en textuur aan de wijn. De Pinot Noir van Moutere Hills vertoont diepe structuur met zachte tannine. De Chardonnay kent complexiteit en diepte terwijl de Sauvignon Blanc een schitterende minerale structuur heeft. De subregio kent slechts 7 wijngaarden. Waimea is Maori voor “rivertuin” en dat is een toepasselijke benaming voor Waimea Plains. Met steenachtige alluviale bodems en een matigende maritieme invloed, hebben wijnen de neiging om lichter en frisser van stijl te zijn dan Moutere Hills. De Pinot Noir is geparfumeerd, Chardonnay rijk en expressief en levendige aroma’s, met een vuurstenen minerale ondertoon. Tenslotte ligt ten noorden van Moutere Hills een smalle strook met de benaming Tasman Coastal.

Marlborough

De grootste producent van Nieuw Zeeland is Marlborough GI. Maar liefst 73% van alle wijngaarden van het land liggen in Marlborough, maar liefst 30.000ha. Het is de thuisbasis van ruim 500 wijntelers die vooral Sauvignon Blanc verbouwen. De wijn staat bekend om zijn relatieve gebrek aan subtiliteit, zijn intense smaken van groene peper en kruisbes. Het is gewoonweg een stuivend glas wijn vol moet groene aroma’s als gras, peper en kruisbes.

Marlborough

Op grote achterstand vinden we hier ook Chardonnay, Riesling en Pinot Gris. Maar houdt de Albariño in de gaten, dit is een veelbelovende wijn. Verder vinden we ook Pinot Noir die nu enkele zeer goede wijnen voortbrengt. De wijnen zijn over het algemeen lichter en fruitiger dan die uit Otago en Martinborough. Marlborough is ook een belangrijke producent van mousserende kwaliteitswijn, gemaakt in de methode traditionnelle van Chardonnay en Pinot Noir.

De zeewind is cruciaal voor het terroir en de groeiomstandigheden. De hete zon wordt gekoeld door deze wind. Samen met de lange zonnige en droge herfst kent Marlborough een lang groeiseizoen. De druiven ontwikkelen op deze wijze een expressief aroma karakter zonder hun zuurgraad te verliezen. Bladbeheer is van groot belang vanwege de hoge UV straling wat zonnebrand kan veroorzaken.

Subregio’s in Marlborough

Er zijn drie belangrijke subregio’s. De Wairau Valley is een gletsjervallei waar ongeveer 45% van de wijngaarden van Marlborough te vinden zijn. Ook liggen hier de subregio’s Rapaura en Renwick. Het heeft een warm en zonnig klimaat met een diverse bodemopbouw. Van steenafzetting tot alluviale bodem. De Southern Valleys liggen ten zuiden van Wairau Valley. Het is koeler en droger en de bodem is een glaciale uitspoeling met grind en klei. Hierdoor is de rijpheid vertraagd ten opzichte van Wairau Valley. Tenslotte ligt Awatere Valley het zuidelijkst. Het heeft het koelste klimaat vanwege de toegevoegde nabijheid van de oceaan aan zowel de noord- als de oostkant, en kan wijnen produceren met een iets fijnere zuurgraad en minerale kwaliteit. Het is ook iets droger dan de andere twee regio’s. De topografie is een combinatie van rivierterrassen en uiterwaarden. Bodems zijn alluviaal grind en klei en door de wind geblazen löss.

Canterbury

Canterbury is een grote provincie aan de centrale oostkust. Wijngaarden zijn hier overal te vinden, maar vooral op de vlakte net ten westen van Christchurch. Het koelere klimaat is goed geschikt voor de productie van elegante evenwichtige wijnen van Chardonnay, Riesling en Pinot Noir.  Canterbury heeft ongeveer 1.500ha aan wijngaarden verspreid over ruim 100 percelen. Pinot Noir staat aangeplant op 450ha, Sauvignon Blanc neemt met 400ha een goede 2e plaats in, terwijl Riesling, Pinot Gris en Chardonnay de top 5 completeren.

Canterbury wordt beschermd tegen het onstuimige weer afkomstig van de Tasman Zee door de zuidelijke Alpen, terwijl de Stille Oceaan de regio een zacht zeeklimaat biedt.  Met een breedtegraad van 43 graden zuiderbreedte, ligt het op eenzelfde ligging als Toscane.  Echter de regio’s zijn niet met elkaar te vergelijken. Het intense zonlicht in Canterbury helpt de druiven een goede rijpheid te verkrijgen. De noordelijke fohnwind afkomstig van de Zuidelijke Alpen dragen bij aan de opwarming van de wijngaarden en helpen dus bij het rijpen van de druiven. Deze wind houdt de wijnstokken ook droog en dus schimmelvrij.

Verrassend Pinot Noir in North Canterbury

Subregio’s van Canterbury

Hoewel in heel Canterbury wijngaarden te vinden zijn, is vooral de subregio North Canterbury bekend. De Rakaia rivier verdeeld Canterbury in deze twee delen. Deze subregio heeft in 2020 haar GI status mogen ontvangen als gevolg van het samengaan van Wines of Canterbury en Waipara Valley Wine Growers associations.

Binnen North Canterbury zijn een aantal subregio’s bekend die zich onderscheiden door de bodemopbouw. In Waipara Valley vinden we Waipara Glasnevin met haar mineraalrijke maar arme bodem. Dit vermindert de groeikracht van de druivenrank en resulteert in lage opbrengsten van optimaal gerijpte hoogwaardige druiven. De Waipara Omihi subregio ligt iets ten noorden in de heuvels met kleileem en calciumcarbonaat afzetting. Deze bodems geven textuur en concentratie.

Verder landinwaarts liggen de Waikari Hills op een hoogte van 250 tot 300 meter. Hier is het iets warmer door de beschutte ligging en variëert de bodem van kalksteenrijk tot kalkrijk afgeleide kleisoorten. Waipara staat vooral bekend om haar rijke Pinot Noir en mooie Chardonnay. Tenslotte op de vlakten van Canterbury en Banks Peninsula waar we meer volume vinden. De regio heeft de oudste aanplant van Pinot Noir in Nieuw Zeeland. De wijngaarden groeien in steenachtige bodems op de vlakte of op de basaltgronden van de vulkaan Banks Peninsula.

Kleinschalig en bijzonder Waitaki Valley

Waitaki wijn regio

De Waitaki Valley is een klein wijngebied in Noord-Otago, aan de oostkust van het Zuidereiland van Nieuw-Zeeland. Hoewel onderdeel van Noord-Otago, ziet men dit wijngebied toch vaak als een onafhankelijk wijnregio. Dit afgelegen wijnbouwgebied heeft een koel, bijna koud klimaat en ligt aan de uiterste rand van wat geschikt is voor wijnbouw. De eerste wijngaarden dateren uit 2000 en is dus een relatief jong wijngebied.

Nadat een aantal welbekende namen zich waagden aan de uitdagende omstandigheden, hebben verschillende producenten zich reeds terug getrokken door de lage opbrengsten, koude temperaturen en afgelegen ligging.  De regio is het meest bekend om wijnen geproduceerd uit Pinot Noir die elegant, ingetogen en aanzienlijk delicater zijn dan hun tegenhangers in Central Otago. Het is een kleine regio met slechts 59ha waar de Pinot soorten (Noir met 25ha en Gris met 16ha) domineren. Maar ook Riesling, Chardonnay en Gewürztraminer doen het hier erg goed. Verwacht zeer aromatische, delicaat gestructureerde wijnen te vinden met een opmerkelijke maar uitgebalanceerde zuurgraad en een zeer puur, expressief raskarakter.

‘s Werelds meest zuidelijke wijnregio in Central Otago

Het uitdagende terroir van Central Otago kenmerkt zich door haar steile hellingen en diepe rivierkloven. Hier heerst Pinot Noir met meer dan 75% van de aanplant op de 2.000ha. De typische Central Otago Pinot Noir is intens en diep gekleurd, met smaken van pruim, zoete kruiden en bramen. De regio maakt enkele hoog aangeschreven Chardonnay, Riesling en Pinot Gris. Sommige top mousserende wijnen worden gemaakt in een méthode traditionnelle stijl.

Lang dacht acteur Sam Neill, eigenaar van de wijngaard Last Chance, de meest zuidelijke wijngaard ter wereld te zijn. Maar helaas zijn er initiatieven in Patagonië, zoals Los Antigos in Argentinië of aan de oevers van het General Carrera meer in Chili die nog iets zuidelijkers liggen.

Central Otago

Een van de meest onderscheidende kenmerken van Central Otago als wijngebied is het heersende landklimaat, met extreme seizoensgebonden en dagelijkse temperatuurschommelingen. Dit verkort en intensiveert het groeiseizoen en vormt een vorstrisico voor een langere periode van het jaar.

Om deze reden liggen veel Otago-wijngaarden op heuvelachtige locaties, schuin naar de zon. Dit vermindert het risico op vorstschade, aangezien koude lucht naar het laagst gelegen plekken stroomt. Sommige producenten gebruiken vorstbescherming op vlakkere locaties, zoals windmachines, vorstpotten en watersproeiers. Sommigen vliegen zelfs met helikopters heen en weer over hun wijngaarden om te voorkomen dat de vorst bezinkt

. In tegenstelling tot de met vorst bedreigde dagen van de lente, zijn de zomerdagen droog en heet. De continentale klimaat brengt hogere dagelijkse gemiddelde temperaturen die je nergens anders in Nieuw-Zeeland vindt. Hete dagen wisselen af met koele nachten, die het rijpingsproces matigen en helpen om de helderheid en intensiteit te creëren waarvoor de wijnen van de regio bekend staan.

Subregio’s van Central Otago

Hoewel Pinot Noir de dominante druif is in Central Otago, produceren warmere subregio’s, zoals Bannockburn, Bendigo en het Cromwell Basin, meestal wijnen die vaak worden beschreven als ‘klassiek Central Otago’; met sterke, zoete pruimen- en kersensmaken, samen met een smaakmaker van tijmkarakter in sommige gevallen. Gibbstown en Wanaka hebben de neiging om koelere, wijnen te maken met rode kers, vers kruid, kruiden en vaak een uitgesproken mineraal karakter. Central Otega kent zes subregio’s.

Gibbston, gelegen ten oosten van Queenstown langs de spectaculaire Kawarau Gorge, is de hoogste subregio, het koelere klimaat en de op het noorden gerichte wijnstokken op de heuvels rijpen later dan naburige subregio’s, waardoor lichtere maar nog steeds intense wijnen ontstaan. Op de zuidelijke oever van de Kawarau-rivier, aan het zuidelijke eindpunt van de Cromwell-vallei, liggen de wijngaarden in één van de warmste, droogste locaties in de regio, Bannockburn. De oogst kan tot een maand voorlopen op andere subregio’s en de geproduceerde wijnen zijn zeer onderscheidend en complex. Cromwell ligt aan de westkant van Lake Dunstan en strekt zich uit naar het noorden voor ongeveer 25 km van de township Cromwell. De meeste aanplantingen bevinden zich op de lagere terrassen en de valleibodem die parallel lopen aan het met sneeuw bedekte Pisa-gebergte en produceren verleidelijke wijnen.

Ten noordoosten van Cromwell heeft subregio Bendigo wijnstokken geplant op zachte hellingen op het noorden. Grootschalige aanplant op steenachtige bodems vangt de extreme klimaten, hete zomerzon en koude, heldere nachten. Het prachtige Wanaka is koeler en iets natter dan de rest van de regio. Het meer biedt welkome gereflecteerde straling en vermindert vorst en produceert delicate en levendige wijnen. De meest zuidelijke subregio is Alexandria, het klimaat is droog en kent extremen in zowel de zomer als de winter. De   variaties tot aan de oogst geven levendig gevarieerde, aromatische, fijn gestructureerde wijnen.

Top wijnregio’s in veelzijdig Noordereiland

Wijnregio’s zijn verspreidt over het Noorder- en Zuidereiland van Nieuw Zeeland. De sneeuwbedekte pieken van de bergrug en het heldere water dat door de rivieren stroomt met wijngaarden op de voorgrond leveren fantastische plaatjes op. Noordereiland omvat top wijnregio’s met wijngaarden die veelzijdig zijn qua wijnaabod. Hoewel het grootste wijnbouwgebied op Zuidereiland ligt, vinden we de meest gerenommeerde wijngebieden op Noordereiland. Het warmere en vochtigere klimaat van wijnhuizen op het Noordereiland heeft de kenmerkende Sauvignon Blanc van het land zien bloeien, op de voet gevolgd door Chardonnay en Bordeaux-stijl rode blends.

Top wijnregio's in veelzijdig Noordereiland

Het lang gerekte eiland kent verschillende wijnregio’s die redelijk verspreid liggen. Het warmere en vochtigere klimaat heeft een impuls gegeven aan de kenmerkende Nieuw-Zeelandse Sauvignon Blanc, gevolgd door Chardonnay en Bordeaux-blends.

Hawke’s Bay is dé toonaangevende regio voor de beste wijnhuizen en is het op één naar grootste wijnbouwgebied. Gisborne geniet van de meeste zon van alle wijnbouwgebieden. Uniek is dat hier ook de eerste wijngaarden liggen die de zonsopgang zien. De eerste wijnstokken werden in Northlands aangeplant in 1819. Hier vindt nu een nieuwe revival plaats nadat Northlands een tijdje uit de gratie is geraakt. Vooral Cabernet Sauvignon, Merlot en Chardonnay zijn erg in trek.

In het midden van het eiland ligt Auckland met de gelijknamige regio.  Ook hier vinden we vooral aanplant van Bordeaux-blends en Chardonnay. Waikato en de Bay of Plenty zijn twee van de kleinere regio’s, met wijngaarden verspreid over glooiende landbouwgrond waar de focus ligt op Chardonnay gevolgd door Cabernet Sauvignon en Sauvignon Blanc.

En tenslotte in het zuiden ligt het wijngebied Wellington.

Waar het begon in Northland

Wijnbouw is verspreid over drie districten: Kaitaia aan de westkust in het uiterste noorden, rond de Bay of Islands aan de noordoostkust en in de buurt van Whangarei, de grootste stad van Northland. Wijngaarden bevinden zich voornamelijk op vlakke of zachte hellingen. Bodems variëren in de hele regio van ondiepe kleigronden over zand-klei ondergronden tot vrij drainerende vulkanische structuren.

Hoewel de wijnbouwgeschiedenis in Northland begon, is het een beetje in de vergetelheid geraakt. Hoewel de regio nu weer in opkomst begint te raken, is het nog steeds het gebied met de kleinste opbrengst met haar 77ha, 27 wijnbouwers en slechts 195 ton

Northland ervaart meestal de warmste rijpingsomstandigheden van het land, wat de populariteit van Syrah (13.6% van de aanplant) en Chardonnay (19.7%) verklaart. Maar ook Pinot Gris (11%) en verrassend genoeg Zuid-Afrika’s trots, Pinotage (3.7%) en het moderne ras Chambourcin die we ook al in het Australische Hastings River tegen kwamen, vinden we hier! Dit getuigt hoe veelzijdig en top de wijnregio’s van Noordereiland kunnen zijn.

Het subtropische gebied van Northland is uniek in Nieuw Zeeland. De warme en vochtige zomers gevolgd door regenachtige winters zijn een uitdaging voor telers. Het zorgvuldig toepassen van verschillende wijngaardtechnieken is van groots belang om meeldauw en rot tegen te gaan. Een rol die meespeelt is het aanplanten nabij de kust waar wijngaarden zijn blootgesteld aan de verkoelende winden vanaf de Stille Oceaan of de Tasmanzee.

De bodems variëren van harde zandsteen tot dichte slecht gedraineerde keien. Ondanks deze minder geschikte bodem is het telers toch gelukt om wijngaarden te exploiteren. Vooral die op de glooiende vulkanische bodems

Divers Auckland

Zowel vanwege historische als commerciële redenen vinden we de grootste wijnmakers in Auckland, zoals Montana en Villa Maria. Het waren de Dalmatische kolonisten die hun wijnbouwtradities meebrachten uit Kroatië en wijngaarden begonnen te ontginnen rondom Kumeu. Hoewel de grootste wijnmakers hier gevestigd zijn, verkrijgen ze de meeste druiven uit andere regio’s. Wijnbouw in de regio Auckland, ten noorden en zuiden van de gelijknamige stad, zijn vaak boetiekwijnmakerijen. Hier staan voornamelijk Chardonnay (71ha) en de Bordeaux-druivenrassen Merlot, Cabernet Sauvignon en Cabernet Franc (gezamenlijk 70ha) aangeplant, verspreid over 291ha. De in het oog springende variëteiten zijn Albariño (10ha) en Malbec (14ha). Ook hier zien we grote verschillen, er zijn slechts 3 wijngaarden die meer dan 50ha omvatten. Terwijl er 75 zijn die kleiner dan 5ha zijn.

Het klimaat is vochtig vanwege de ligging aan de kust, gepaard met hoge regenval. De oostelijke delen, en met name Waikeke Island, worden beschermd door de Waitakere Ranges. Tijdens het groeiseizoen is er voldoende warmte om de druiven optimaal te laten rijpen, wat resulteert in hoge kwaliteitswijnen. De bodem is overwegend ondiep klei met lage natuurlijke drainage. Hierdoor is ziekte, schimmel en overdadige bladergroei een groot risico.

Subregio’s in Auckland

Veelzijdig Auckland op Noordereiland

Al sinds de vroege jaren 1900 vindt hier wijnbouw plaats. Deze is beïnvloedt door Kroatische, Libanese en Britse wijnmakers. Verspreid over een groot, geografisch divers gebied, omvat het wijngebied van Auckland drie subregio’s, het eiland Waiheke, het historische West Auckland en het noordelijk gelegen Matakana. Desondanks delen deze drie subregio’s dezelfde bodemstructuur; een vulkanische, kleirijke bodem gecombineerd met een gematigd zeeklimaat.

Waiheke eiland ligt recht voor de stad Auckland. Het warme droge zeeklimaat bevordert de intensiteit en zuiverheid van het fruit. Het heeft een rijke geschiedenis met hun Cabernet blend (Sauvignon x Franc). Deze kennen dezelfde prijsniveau’s als vergelijkbare wijn uit Bordeaux en Toscane. Maar recentelijk worden de gedurfde Syrah, elegante Chardonnay, diepe, met fruit gevulde Montepulciano en Petit Verdot, en geurige Viognier- en Pinot Gris-wijnen geprezen.

Ten noorden van Auckland liggen de mooie glooiende heuvels van Matakana. De wijnstokken zijn relatief jong, maar produceren met fruit gevulde Pinot Gris, Syrah en Cabernet wijnen. Door de noordelijkere liggen is het klimaat warmer en zonniger, maar desondanks hebben de wijnen een goede body en textuur dankzij zorgvuldige selectie. Ook experimenteert men met Italiaanse stokken zoals Sangiovese, Nebbiolo en Montepulciano.

De subregio Kumeu produceert een evenwichtige Chardonnay met rijp tropisch fruit en frisse uitgebalanceerde zuren van vooral oude wijnstokken. De Chardonnay van Kumeu River wines heeft inmiddels een wereldwijde cult-status bereikt.

Tenslotte Clevedon is de meest recent opgericht subzone. Hoewel bijzonder klein qua omvang, geniet Clevedon een uitstekende reputatie voor Bordeaux-blends in Nieuw Zeeland. Ook hier zijn het overwegend oude wijnstokken. De wijngaarden liggen rondom de stad Clevedon aan de Wairoa rivier.   

Niet zo veel in Bay of Plenty

De regio’s Waikato – Bay of Plenty ten zuiden van Auckland vertegenwoordigen kleine maar gestaag groeiende wijngaardaanplantingen (slechts 14ha) die verspreide stukken land bezetten te midden van glooiende landbouwgrond. Eigenlijk is het natte klimaat niet geschikt voor wijnbouw. De wijnhuizen hebben vaak een kleine wijngaard, maar het meeste fruit is afkomstig uit omringende regio’s en dus hebben de wijnen geen regio-specifieke stijl. De wijnproductie is voornamelijk gericht op Pinot Noir (5ha) met Chardonnay (4.7ha) en Pinot Gris (1.9ha) op de tweede en derde plaats. Beide regio’s genieten van een gematigd warm klimaat naar Nieuw-Zeelandse normen met bodems van zware leem over klei ondergronden.

Boetiek wijngaarden in Gisborne

Gelegen op het meest oostelijke puntje van het land heeft Gisborne‘s werelds meest oostelijke wijngaarden en de eerste wijnstokken die elke dag de zon zien. De regio krijgt veel zonuren op kustvlakten die vanuit het westen worden beschut door een reeks bergen.

Lange tijd had de regio een reputatie als een bulkwijnproducent, met haar 1.250ha en 19.500ton opbrengst. Maar heeft zich nu omgedoopt tot “Chardonnay Capital of New Zealand”. Het is het twee na grootste wijnbouwcentrum van Nieuw Zeeland, verdeeld in verschillende subregio’s waarbij Central Valley en Patutahi de belangrijkste twee zijn. Bodems omvatten alluviale leem over zanderige of vulkanische ondergronden van matige vruchtbaarheid. Chardonnay beslaat ongeveer 50% van de wijngaarden. Maar ook andere aromatische rassen als Gewürztraminer, Viognier en Chenin Blanc doen het erg goed.

Top wijnregio's in Gisborne

De wijngaarden worden sterk beïnvloed door hun ligging aan de kust, een beschut macroklimaat en overvloedige zonneschijn tijdens het groeiseizoen – Gisborne is een van de meest betrouwbare gebieden in Nieuw-Zeeland voor het verbouwen van druiven. Zeebries tijdens de zomer helpt de intensiteit van het zonlicht in de regio te matigen en het groeiseizoen te verlengen, waardoor de complexiteit en zuurgraad aan de bessen worden toegevoegd. Wijngaarden op hellingen op het zuiden bestaan over het algemeen uit silt-leem met sporen van kalksteen en lopen naar beneden in vlakke, alluviale wijngaarden met zware kleigronden. Irrigatie is hier niet nodig.

Classificaties in Gisborne

Er zijn grofweg 4 subregio’s, echter die zijn ook nog onderverdeeld. We beginnen bij Ormond, waar we de originele aanplant terugvinden. Hier vinden we ook de “Golden Slope”, een 10km lange zacht glooiende helling met kalkstenen bovengrond die enkele van Gisborne’s beste Chardonnay voortbrengt. Ook de subregio Ormond Vallei die vergelijkbaar is met de “Golden Slopes” leveren zeer gebalanceerde wijnen. Net als Hexton Hills die zich onderscheid door haar Kaiti klei gebaseerde bodem.

Central Valley

Ook op de oostelijke oever van de Waipaoa rivier vinden we subregio Central Valley. De noordelijke gebieden bestaan uit een mengsel van kleileem en slibgronden. Riverpoint is de subregio van de Central Valley dat de verkoelende zeebries van de Pacifische kust ontvangt om de hitte van de zomer te temperen. De bodems bestaan uit vrij drainerende siltleem die fruit goed laat rijpen, met constant hoge fruitsuikerspiegels.

Parurahi

Tegenover Central Valley ligt Patutahi subregio. Hier vindt de grotere productie plaats met maar liefst ruim 33% van de aanplant. Het warme klimaat met weinig neerslag (maar liefst 30% minder regen) en goed doorlatende glooiende klei en slibgrond levert uitstekende Gewürztraminer met goede body en textuur op. Het Parurahi Plateau is één van de jongste aanwinsten binnen Gisborne regio. De Kaiti-kleileembodems in dit teeltgebied zijn al veelbelovend en hebben premium, rijk gearomatiseerde, bekroonde wijnen geproduceerd. Het is over het algemeen warmer en droger dan andere Gisborne teeltgebieden.

Manutuke

In het kustgebied Manutuke, ten zuiden van de stad Gisborne, werden wijnstokken voor het eerst gevestigd in de late jaren 1890. Chardonnay is de belangrijkste variëteit die wordt geteeld op goed gedraineerde en zanderige bodems, met siltige en zwaardere Kaiti-kleigronden die te vinden zijn op locaties in het heuvelachtigere westen. Dichter bij de rivier kunnen bodem- en klimatologische omstandigheden heerlijke gebotrytiseerde wijnen en fijn gestructureerde aroma’s produceren.

Waipaoa

Tenslotte is subregio Waipaoa beschermd tegen koele zeebries en kustbuien. Een warmteval veroorzaakt door een natuurlijke vernauwing van de vallei, gecombineerd met de kleigronden in dit gebied, produceren wijnen met rijpere fruitsmaken en warme honingachtige complexiteit. Wijngaarden liggen het meest dicht bij de Waipaoa-rivier op lichtere, meer vrij drainerende bodems met wijnstokken die zeer productief zijn.

Hawke’s Bay

Welkom in het wijngebied dat hoog staat aangeschreven om haar zeer hoogwaardige Bordeaux-blends en volle Chardonnay. Syrah dat geproduceerd wordt in de klassieke Europese stijl heeft een groot potentieel. Het is het één na grootste wijnbouwgebied met 4.850ha. De opbrengst in 2022 was 40.170 ton wat daarmee ook de tweede grootste productieve regio is. Sauvignon Blanc heeft de grootste aanplant met 1.088ha, gevolgd door Chardonnay met 1.064ha. De Bordeaux rassen (Merlot, Cabernet Sauvignon en Franc) zijn de belangrijkste blauwe druivensoorten met in totaal 1.120ha terwijl Syrah “slechts” 345ha beslaat.

Top wijnregio's in Hawke's Bay met wijnen die veelzijdig zijn in Noordereiland

Het klimaat is warm en droog, gematigd door de nabijheid van de oceaan in het oosten en beschut door het centrale plateau in het midden van het eiland. Het is niet zo warm en vochtig als in Gisborne, maar ook niet zo koel en winderig als Wellington. Wat overblijft zijn warme droge zomers en een lange herfst, ideaal voor wijnbouw voor druiven. Vignerons moeten hun locaties zorgvuldig uitkiezen om te profiteren van de complexe mesoklimaten die hier te vinden zijn. De meeste wijngaarden zijn te vinden langs de paden en alluviale terrassen van de vier grote rivieren. Hierbij zijn de subregio’s in te delen in vijf gebieden; het kustgebied, de hellingen, de alluviale vlakte, de rivierdalen en het centrale deel van Hawke’s Bay.

Subregio’s

De twee wijnbouwgebieden nabij de kust profiteren het meest van de gematigde temperatuur en het lange groeiseizoen. De grindachtige bodems van Bay View in het noordelijk gelegen Esk River Valley en Te Awanga in het zuiden brengen  premium Chardonnay en vroegrijpe Pinot Noir wijnen voort.

Wanneer we hoogte zoeken, komen we uit in Havelock met Maraekakaho subregio en Bay View. Hier vinden we uitmuntende Pinot Noir wijnen.

De alluviale vlaktes zijn gevormd door rivieren die met hun vrij drainerende grindbedden en steenachtige terrassen het landschap domineren. Dit is de thuisbasis van enkele van de beste wijnen van Hawke’s Bay met subregio’s als Gimblett Gravels en Bridge Pa Triangle. Gimblett Gravels is uitgegroeid tot een fenomeen, vooral de Syrah is bijzonder goed. Je ziet zelden dat de wetgeving zo strikt is als in Gimblett Gravels, 95% van de druiven moeten uit deze regio komen die ongeveer 600ha omvat en waar slechts ongeveer 25 vignerons actief zijn.

De vier rivieren die Hawke’s Bay doorkruisen vormen een volgende subregio. Hier vinden we mooie Chardonnay, Sauvignon Blanc, Pinot Gris en Pinot Noir van de hoger gelegen gebieden.

Landinwaarts op een hoogte tot 300 meter worden de wijngaarden van Central Hawke’s Bay gekenmerkt als koelere gebieden met potentieel voor Sauvignon Blanc, Pinot Gris en Pinot Noir.

“Glinsterende wateren”

De kleine subregio Wairarapa, wat ‘glinsterende wateren’ betekent in het Maori, is waar een klein cluster van wijnhuizen van het Noordereiland van Nieuw-Zeeland een aantal uitzonderlijke Pinot Noir- en Sauvignon Blanc-variëteiten produceert. De drie belangrijkste subregio’s delen in grote lijnen hetzelfde klimaat en bodems, maar bieden ook subtiele verschillen in karakter van de wijn. Het heeft ongeveer 1.100ha aan wijngaardgebieden waarbij de aanplant van Pinot Noir domineert.

Masterton is de grootste stad in Wairarapa en ook de benaming van de subregio die er ligt. Het is het eerste gebied waar druiven werden geplant in de regio. De vallei wordt overschaduwd door de Tararua-bergen en vroege ochtendvorst komt vaak voor, wat een mooi contrast is met de ongelooflijk hete zomerdagen. Dit levert complexe en smaakvolle wijnen, met Sauvignon Blanc en Pinot Noir als dominante variëteiten.

Net ten zuiden is de subregio Gladstone gezegend met vrij drainerende rivierterrassen en een koeler klimaat met veel zon. Klei tussen de steenachtige siltleem past heel goed bij de overheersende Pinot Noir, naast levendige Sauvignon Blanc en indrukwekkende aroma’s.

Wairarapa

Martinborough is het pittoreske koloniale dorp dat omgeven is door kleine wijngaarden, onderhouden door familiebedrijven. Met een klimaat- en bodemprofiel vergelijkbaar met dat van Bourgondië, is het geen wonder dat Martinborough de wijnwereld op haar kop heeft gezet. Veelgeprezen Pinot Noir, levendige Sauvignon Blanc en elegante Syrah worden allemaal geproduceerd in deze meest zuidelijke Wairarapa-subregio, met vrij drainerende bodems en een koel, droog klimaat.

Geweldig stuivende Sauvignon Blanc

We zakken vanuit Australië zuidelijk af en komen aan in Nieuw Zeeland. Wie Nieuw Zeeland zegt, denkt direct aan de geweldig stuivende Sauvignon Blanc met aroma’s van passievrucht tot kruisbessen en grassen. Nieuw Zeeland is een kleine wijn producerend land die internationaal goed staat aangeschreven voor hun koelklimaat wijnen. Verspreid over twee eilanden, Noorder- en Zuidereiland, liggen 10 belangrijke wijnbouwgebieden.

Hoewel Sauvignon Blanc, en dan met name de Marlborough Sauvignon Blanc, het meest bekend is, is er een verscheidenheid aan druivensoorten en wijnstijlen in Nieuw Zeeland. De belangrijkheid van deze druif is overduidelijk wanneer we naar de cijfers kijken. Maar liefst 60% van alle aanplant betreft Sauvignon Blanc, terwijl in de export deze druif 85% inneemt. Deze export is voornamelijk naar Australië, Groot Brittanië en de VS. Ook Pinot Noir begint internationale faam te krijgen, vooral wanneer afkomstig uit Martinborough, Marlborough of Central Otega. Ook Riesling, Pinot Gris en Gewürztraminer hebben een niche gecreëerd op de koelere delen van Zuidereiland. Misschien verrassend, maar ook Syrah, Cabernets en Merlot doen het goed op het warmere Noordereiland.

Wijngeschiedenis in Nieuw Zeeland

In 1819 arriveerden de eerste wijnstokken Nieuw Zeeland in Northland, het noordelijkste puntje van Noordereiland. Deze werden gebracht door de missionaris Samuel Marsden en waren aangeplant in Kerikeri. In 1836 produceerde James Busby, de Godfather of wine in Australië en Nieuw Zeeland, zijn eerste wijn in Waitangi. Hij was een Britse resident die betrokken was bij de Onafhankelijkheidsverklaring van Nieuw Zeeland. Hij wordt gezien als vader omdat hij de eerste wijnstokken uit Spanje en Frankrijk naar Australië bracht. Missionarissen brachten wijnstokken naar Hawke’s Bay in de jaren 1850, voor het maken van communiewijn. Deze wijngaard is nu onderdeel van het Mission Estate Winery en is nu de oudste commerciële wijngaard van Nieuw Zeeland. In de late 19e en vroege 20e eeuw plantten Dalmatische kolonisten wijnstokken in Auckland en Northland, die de basis vormden voor de moderne Nieuw-Zeelandse wijnindustrie.

Voor een groot deel van de 20e eeuw waren de wijngaarden van het land meestal beperkt tot de oostkust van het Noordereiland, en de meeste wijn werd alleen gemaakt voor lokale consumptie. Pas in de jaren 1970 begonnen de wijngaarden zich te ontwikkelen en begonnen Nieuw-Zeelandse wijnen te worden geëxporteerd.

In 1973 kocht de in Auckland gevestigde wijnproducent Montana (deze heet nu Brancott Estate, onderdeel van Pernod Ricard) land in de Wairau-vallei in Marlborough. Na een paar problemen met slecht gekozen druivenrassen en de plaag van phylloxera, nam Marlborough Sauvignon Blanc een grote vlucht in de jaren 1980 en 1990 en produceerde een stuivende stijl van wijn die geweldig werd geprezen om zijn vooruitstrevendheid en zijn kruidachtige karakter. Tevens verbeterde de technieken voor bladbeheer om de bladgroei te beperken en de kwaliteit van de druiven te verbeteren. Dit gaf een nieuw impuls aan de wijn industrie.

Klimaat en geologie

De meeste wijngebieden van Nieuw-Zeeland hebben een zeeklimaat. De lange, dunne vorm van het land betekent dat wijngaarden nooit meer dan 120 km van de kust liggen. Een bergrug die door het midden van het land loopt – van het Tongariro National Park op het Noordereiland tot de Zuidelijke Alpen op het Zuidereiland – beschermt de meeste van de belangrijkste wijngebieden tegen de sterke westenwinden van de Tasmanzee die bekend staan als de Roaring Forties. Vanwege deze winden zijn er weinig wijngebieden aan de westkust van Nieuw-Zeeland.

Nieuw-Zeeland ligt op de grens tussen de Stille Oceaan en de Indo-Australische tektonische plaat, wat bijdraagt aan de vulkanische bodems die te vinden zijn in veel van de wijngebieden van Nieuw-Zeeland, met name op het Noordereiland. Wijngebieden op het Zuidereiland hebben geografisch meer te danken aan glaciale bewegingen.

De wijngaarden liggen overwegend in vrij drainerende alluviale valleien. Dit is een afzetting van typisch lokaal zandsteen, genaamd greywacke. Ook schist vormt een groot deel van de bodem in de wijngaarden van Nieuw-Zeeland. Soms is de bodem dermate van invloed op de wijn dat het apart op het etiket vermeld wordt. Zo heb je bijvoorbeeld in Hawke’s Bay een afzetting genaamd Gimblett Gravels. Dit is een voormalige rivierbedding met zeer steenachtige bodems. Het effect van de stenen is om de vruchtbaarheid te verlagen, de grondwaterspiegel te verlagen en te fungeren als een warmteopslag die de koele zeebries tempert die Hawke’s Bay ervaart. Hierdoor ontstaat een aanzienlijk warmer mesoklimaat.

Wijnbouw

Geweldig stuivende Sauvignon Blanc uit Marlborough Nieuw Zeeland
By Amitchell125 – Own work, CC BY-SA 4.0

Net als zo vaak met Nieuwe Wereld wijnen, zijn Nieuw Zeelandse wijnen single variety. Wanneer het toch een blend is, staan alle druivensoorten op het etiket vermeld.

De wijnbouwgebieden strekken zich uit vanaf de 36 graden zuiderbreedte (wat vergelijkbaar is met Jerez in Spanje) tot 45 graden zuiderbreedte in het zuiden (wat vergelijkbaar is met Bordeaux). Het klimaat van Nieuw-Zeeland is maritiem, wat betekent dat de zee het weer matigt en koelere zomers en mildere winters produceert. Maritieme klimaten hebben de neiging om een hogere temperatuur variaties te vertonen. Het klimaat is meestal natter, maar wijngebieden liggen in de regenschaduw van de bergrug (in het oosten dus). De wijngebieden van Nieuw-Zeeland neigen naar koele nachten, zelfs in de heetste zomers. De impact van deze temperatuurverschillen resulteren in fruitige wijnen met hoge zuurgraad.

Omdat agricultuur lange tijd onderdeel was van de Nieuw Zeelandse samenleving, en zuivel een belangrijk onderdeel was, zijn tanks van roestvrij staal volop beschikbaar. Dit had tevens een onderscheidend effect op de wijnstijlen. De eerste wijnen die internationaal furore maakten, waren geprezen om hun fruitigheid en zuiverheid. Mede mogelijk gemaakt door de rijping op RVS in plaats van hout.

Classificatie

In november 2016 is een wet aangenomen om de Geografische Indicaties te formaliseren. Dit is een grote stap voorwaarts omdat dit de sector de bescherming biedt in de internationale wijnwereld. Er zijn 18 GI’s aangewezen, waarbij Marlborough en Hawkes Bay de meest bekende zijn.

Ook werd in 2016 is een nieuw beoordelingssysteem geïntroduceerd. Doel is om een onbevooroordeelde, onafhankelijk wijn oordeel aan wijn te geven. Het omvat de grootste wijnen van Nieuw Zeeland en Australië met een uitstekende staat van dienst. Elke wijn heeft zijn kwaliteit bewezen in blind proeverijen over een periode van minstens 10 jaar. Het is een dynamische classificatie en is wijn gebonden – dus niet de wijngaard (zoals in Bourgogne), het wijnhuis (zoals in Bordeaux).

De Real Review Wine classificatie kent drie niveaus;

  • MMM of 3 Merit: Iconische wijnen van echte herkomst en voorbeeldige staat van dienst. Minder dan 0,5% van de geproduceerde wijnen bereikt dit niveau. De meeste van deze wijnen hebben gouden medailles ontvangen voor recente jaargangen. Topjaren scoren 98 punten of meer.
  • MM of 2 Merit: Wijnen die gouden en hoge zilveren medailles behalen in recente jaargangen, met topjaren die 96 punten of meer behalen.
  • M of 1 Merit: Wijnen die op betrouwbare wijze gouden en zilveren medailles behalen in recente jaargangen, met topjaren die 95 punten of meer behalen.

Wijn in beeld

Er is ongeveer 41.000ha aan wijnbouwgebied in Nieuw Zeeland dat jaarlijks zo’n 2.85 miljoen hectoliter produceert. Dit is een 2% stijging ten opzichte van vorig jaar. Marlborough is veruit de belangrijkste regio is met 29.500ha, Hawke’s Bay komt op de tweede plaats met 4.750ha en Central Otega op de derde met 2.055ha. Er staat 33.750ha aangeplant met witte druivensoorten, waarvan 29.500ha Sauvignon Blanc is, en slechts 7.850ha met blauwe druivensoorten.

Er zijn 2.100 wijngaarden.

Marlborough is veruit het belangrijkste productiegebied met 80% van de opbrengst. Wat ook niet verrassend is gelet op haar grootte. Hawke’s Bay (8%) en Gisborn (4%) zijn de nummers 2 en 3 op verre afstand. Interessant genoeg komt Gisborne pas op de 5e plaats als het gaat om oppervlakte.

In 2022 werd 532.000 ton van 700 wijnmakers geoogst. Hiervan was ongeveer 75% Sauvignon Blanc en de volgende was Pinot Noir met 7%, om het belang van Sauvignon nog maar extra te onderstrepen. Dit was 44% meer dan het jaar ervoor.

Cycloon Gabrielle die in februari 2023 aan land kwam op Noordereiland, net voor dat de oogst binnen zou worden gehaald. Hawkes Bay en Gisborne, qua omvang 60,000 ton ofwel 12% van de 2022 opbrengst, zijn zwaar getroffen.

Groot wijn potentie in Tasmania

Tasmania is een eiland dat net onder Victoria ligt in het zuidoosten van Australië. Hoewel Tasmania maar een relatief klein eiland is (net iets groter dan Nederland), is het groot in faam als het gaat om wijn. Het eiland kent slechts één geografische indicatie, GI Tasmania. Desondanks zijn er verschillen op het eiland. De wijn potentie is groot en groeiende in Tasmania. Net als de overbuur Mornington Peninsula en Yara Valley zijn de toonaangevende druivenrassen de koele klimaat minnende Pinot Noir en Chardonnay.

Maar eigenlijk is Tasmania het beste te vergelijken met de wijnen afkomstig van Nieuw Zeeland. Zowel qua het koele klimaat – Tasmania ligt op dezelfde hoogte als het noordelijke deel van het Nieuw Zeelandse Zuidereiland – als qua keuze van de druivenrassen. We zien dan ook een gestage toename van Sauvignon Blanc, Riesling en Pinot Gris. Terwijl Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc en Merlot achterblijven. Shiraz staat hier nauwelijks aangeplant wat een duidelijke afzetting is tegen het de rest van Australië.

Omdat de goudkoorts toesloeg in 1860, kwam de wijnproductie tot een halt. Ook werd in dezelfde tijd een wet aangenomen die de productie van alcohol verbood. Dit duurde tot 1950, waarna de wijnproductie langzaam opschroefde. Echter het zal nooit een kwantiteitsgebied zijn, de focus ligt meer op kwaliteit en dat is te merken! In 1990 werden nieuwe wijngaarden aangelegd en kende het eiland zo’n 90 producenten waar uiteindelijk slechts 20 echt wijn produceerden met beperkte oplage. In 2003 was er nog 800ha waar dit nu is gegroeid naar 2.100ha. Vandaag de dag zijn er ongeveer 250 producenten maar slechts 10% hebben meer dan 10ha grond. De wijn is zeer beperkt verkrijgbaar buiten het eiland.

Klimaat en bodem

Het klimaat wordt in grote mate beïnvloed de westenwinden die vanaf de zuidelijke oceanen veel regen met zich meebrengen. Eigenlijk past een tropisch regenwoud veel beter bij dit natte klimaat dan wijnteelt. Echter de westkust krijgt vele malen meer regenval dan het noorden of het oosten. Sterker nog, het oosten rond de hoofdstad Hobart, is één van de droogste regio’s in Australië. Het is daarom dat de wijnregio’s zich voornamelijk in het oosten en noorden hebben gevestigd waar een gematigder zeeklimaat heerst.  Eigenlijk kan je het klimaat vergelijken met Champagne of Chablis in Frankrijk. Er valt voldoende regen gedurende het groeiseizoen en door de zuidelijke ligging profiteren de wijngaarden van veel zonuren.

De bodem is zeer gevarieerd tussen de verschillende regio’s. In Derwent Valley is het overwegend zanderig. Coal River Valley kent een veenachtig alluviale en zanderige humusgrond. Daar waar Pipers River een vrij diepe drainerende brokkelige bodem kent terwijl Tamar Valley een grindachtige basalt op klei- en kalksteenbasis heeft.

Wijnregio’s

Wijn potentie in Tasmania

We vinden hier maar liefst 8 verschillende regio’s. Echter Tasmania kent niet dezelfde classificatie als Australië; er is slechts één regio. Tasmania is niet te vergelijken met enig andere regio in Australia. In nagenoeg alle regio’s worden zowel witte als rode wijn geproduceerd. Rode wijn voert wel de boventoon. Ook mousserende wijn is geen onbekende en met Louis Roederer’s interesse zal de wijn potentie zeker groot gaan groeien in Tasmania.

Hoewel Pinot Noir de grootste aanplant in 2022 geniet, ongeveer 47%, is de productie vooral wit. Dit ligt in het feit dat de druiven gebruikt worden voor de productie van mousserende wijn. Mousserende Tasmaanse wijn is 37.5% van de productie. Terwijl witte tafelwijn 32% omvat. De productie van 2022 was 13% lager dan 2021 dankzij klimatologische uitdagingen. Ook was er overlast van bosbranden. Echter de prijzen zijn premium, wat veel goed heeft gemaakt voor de producenten.

Noord Tasmania

Tamar Valley is met ruim 30% de grootste bijdrager, de wijngaarden liggen aan weerszijde van de rivier de Tamar. Maar vooral de wijngaarden op de oostelijke oever liggen op vlakker land en heeft feller zonlicht. Wat de druiven niet goed doet. Er zijn 32 wijngaarden die zich vooral op Pinot Noir en Chardonnay richten. Het heeft een lange wijn geschiedenis die teruggaat naar het midden van de 19e eeuw.

Het klimaat vertoont overeenkomsten met de Côte d’Or. De maritieme invloeden zijn afkomstig van de noordelijk gelegen Bass Stait, wat Tasmanië scheidt van het “mainland” Australië. De wind koelt over deze straat en geeft de wijngaarden een ideale warmte. Met 14% van de productie komt Pipers River Valley op een 3e plaats. Het is hier nog iets koeler dan in Tamar Valley en is meer vergelijkbaar met Champagne streek. Deze twee streken zijn wel de belangrijkste wijnstreken van Tasmania en het grootste verschil tussen de twee is dat Tamar vooral stille wijn voortbrengt, terwijl Pipers River vooral mousserende wijnen produceert. Terwijl North West slechts 2% van de productie voor haar rekening neemt verspreid over zo’n 15 wijngaarden en North East is verwaarloosbaar.

Zuid Tasmania

In het oosten en zuiden van het eiland vinden we East Coast, Coal River Valley, Huon Valley en Derwent Valley. De drie zuidelijk gelegen regio’s kenmerken zich door meer familie wijngaarden ten opzichte van de noordelijke regio’s. Coal River Valley neemt een belangrijke plaats in met 21% van de productievolume, terwijl East Coast ongeveer 13% inneemt.

Coal River Valley is een weelderig, vruchtbaar gebied van rivieren en landbouwgrond.  Wijnbouw en toerisme worden steeds belangrijker voor de lokale economie. De natuurlijke schoonheid van het gebied en de nabijheid van de staatshoofdstad Hobart, heeft het een voor de hand liggende keuze gemaakt voor wijntoeristen. Derwent Valley, aan de westkant van de heuvels met een 9% productie, biedt een vergelijkbare functie. Echter Derwent kouder, natter en meer vatbaar voor vorst dan het oostelijk gelegen Coal River Valley. Huon River tenslotte staat meer bekend om haar appelgaarden dan om haar wijngaarden. Het is dus niet verwonderlijk dat minder dan 1% van de wijnproductie hier vandaan komen. Het langgerekte East Coast staat bekend om haar elegante en crisp wijnen van Pinot Noir, Riesling en Chardonnay. Natuurlijk produceert men hier ook mousserende wijnen.

Wijnvergelijk

Laten we eens gaan kijken naar twee Pinot Noirs, één uit Pipers River Valley in het noorden en de ander uit Coal River Valley in het zuiden van het eiland. Pipers River Valley is over het algemeen iets koeler dan het zuidelijker gelegen Coal River Valley. Omdat deze laatste meer beschermd ligt tussen heuvels en dus het maritieme klimaat minder vat heeft. In Pipers River Valley bereikt de temperatuur ongeveer 28C terwijl in Coal River Valley, hoewel zuidelijker en dus kouder op het zuidelijk halfrond, deze 33C kunnen bereiken. Desondanks is de gemiddelde temperatuur in januari slechts 17.2C.

Dalrymple Pinot Noir

Het domein van Dalrymple is in 1987 opgericht en ligt op de heuvels van Pipers River Valley die uitkijken over de Bass Strait. De wijngaard beslaat slechts 12ha en staat met Pinot Noir aangeplant. Men volgt het fabricageproces van Bourgogne; druiven worden met de hand gesorteerd, gevolgd door koude persing op basis van complete trossen. De vergisting vindt plaats door wilde gisten. Hierdoor behoudt de wijn haar fruitigheid en vergroot de wilde gisten de complexiteit (van zowel het wijn maken als het eindproduct…) Na de fermentatie vindt de schil weking plaats voor het onttrekken van de kleur en tannine. Aan het eind van de fermentatie worden de druiven geperst en vindt de rijping op frans eiken barriques plaats, waar de malolactische omzetting plaats vindt. Waarna de wijn gefilterd en gebotteld wordt. De wijn is veganistisch geproduceerd.

Dalrymple Pinot Noir

Dit resulteert in een prachtige wijn met een mooie paarse kleur en gemiddelde kleurintensiteit. Het is een bijzonder glas waar je verliefd op wordt.

Het begint allemaal met de geur. Dit is niet zomaar een wijn, dit is fantastisch. Vele geuren komen je neus tegemoet. Je ruikt bosbessen, cranberries en cassis. Maar het vriendelijke, kruidige karakter, waar de Pinot Noir om bekend staat, komt ook duidelijk naar boven in deze wijn. De geur ontwikkelt en er komen complexe geuren ten tonele. Denk aan drop en iets van zwarte olijven.

Ook in de mond komen dezelfde zwarte fruitsmaken naar boven, maar ook aangename zwarte pruimen en olijven. De fruitsmaken worden bijgestaan door een zuivere natuurlijke zuurgraad en verfijnde tannine. Het is een echte delicate en elegante wijn met aan prettige lange afdronk.

Geniet van deze wijn bij eend in madeira-saus en romige champignons. De wijn is o.a. verkrijgbaar bij Slijterij het Genoeghen voor Є 31.95.

Tolpuddle Pinot Noir

Ongeveer 20 minuten vanaf Hobart liggen de wijngaarden van Tolpuddle in Coal River Valley. De regio ligt beschut door de westelijke bergketen waardoor regenval minimaal is – slechts 500mm per jaar. De Tolpuddle wijngaard is aangeplant in 1988 op 20ha grond. De stokken zijn dus inmiddels al 35 jaar oud. Door het koelere en droge klimaat rijpen de druiven langzaam zonder risico op schimmeldruk. En dat is terug te vinden in de rijke wijn.

In het glas toont de wijn zich helder met een lichte robijnrode kleur met ook nog wat paarse reflexen, duidelijk een jonge wijn.

In de neus heerlijk aromatisch geurend naar zoete kersen, aardbeien, iets vanille gebalanceerd met hartige specerijen als nootmuskaat van de houtrijping. Een geweldige zuiverheid en expressie van Pinot Noir met frisse zuren en stevige tannine. Mooi geparfumeerd met een gemiddelde body en verschrikkelijk toegankelijk en onweerstaanbaar met eindeloze verfijnde lengte!

Tolpuddle Pinot Noir

Het is niet voor niets dat wijnkenner James Suckling de 2021 wijn waardeerde met maar liefst 98 (van de 100) punten. Helaas heeft dat ook effect op het prijskaartje. Het is zeker geen goedkope wijn met haar € 65, verkrijgbaar bij Edwin Raben.

Deze wijnen laten echt zien wat het potentie is voor wijn in Tasmania. Maar ja, voor grote wijnen, betaal je vaak ook grote prijzen. En gelet op de kleinschaligheid van de zone en versplintering van de domeinen zullen de prijzen ook niet snel gaan dalen.