Vorige week hebben we Griekenland geïntroduceerd. En daar waar Griekenland vooral bekend is door de zoete Samos, is het land veel rijker. Zo vinden we in het noord Griekenland wijngebieden in elke provincie waar verrassend genoeg Xinomavro en Mavroudi een belangrijke rol spelen.
Thrakie
Geheel in het noordoosten tegen de Turkse en Bulgaarse grens ligt Thraki (Thracië). Hoewel de regio relatief weinig wijn opbrengt, is het wel één van de belangrijkste regio’s in de duizenden jaren oude wijngeschiedenis. De Valchitrun schat is gedateerd op 1.300 voor Christus en bestaat uit 13 rituele wijn objecten. Dit duidt aan hoe ver de wijngeschiedenis terug gaat in deze regio.
Helaas heeft in de moderne tijd een verschuiving op meer winstgevende producten plaats gevonden, zoals tabak. Waardoor een aantal wijngaarden plaats moesten maken. Maar de laatste decennia zien we weer een wederopstanding van de wijnindustrie.
Het klimaat is hier vochtig door de vele regenval en warm. Het Rodopi gebergte beschermt het gebied tegen koude noordenwinden. Terwijl de zuidelijk gelegen Egeïsche Zee de lage wintertemperatuur vermindert en in de zomer koelte geeft.
De PGI Thracië is opgericht in 1997 en omvat de districten Evros, Rodopi en Xanthi. Omdat veel mensen afkomstig zijn uit Bulgarije, zijn deze wijnbouwtradities hier voortgezet. En dus vind je veel overeenkomsten tussen de Bulgaarse wijn en die uit PGI Thracië. Binnen Xanthi en Rodopi vinden we de twee kleine subzones PGI Avdira en PGI Ismaros.
De wijnen staan bekend als overwegend licht tot gemiddeld zoet en zijn verkrijgbaar in wit, rosé en rood. Echter er is een breed spectrum verkrijgbaar.
PGI Avdira
Avdira heeft haar eigen PGI in 1997 ontvangen en omvat de gemeenten Avdira, Mandra en Myradato. De wijngaarden dienen tot een hoogte van 300m te zijn aangeplant. De rode bodem houdt goed water vast waarvan de wijnstokken profiteren tijdens de hete zomers. Het is één van de meest actieve wijngebieden van Thracië en kent slechts 3 wijnproducenten hoewel we meer kunnen gaan verwachten van dit gebied.
We vinden hier een combinatie van lokale druiven zoals Athiri, Assyrtiko en Mavroudi (dit is eigenlijk de Bulgaars inheemse soort Mavrud). Maar ook internationale rassen als Chardonnay Muscat d’Alexandrie, Cabernet Sauvignon en verrassend genoeg Trebbiano.
PGI Ismaros
In het Rodopi district vinden we PGI Ismaros. In het uiterste zuidoosten van Rodopi ligt Maronia. Dit is een regio met een zeer lange geschiedenis van wijnbouw. In de epos “De Odyssee” meldde Homerus dat Odysseus in Maronia de honingzoete wijn (de fameuze Maroneios of Maronitis oenos) verkreeg waarmee hij de Cyclops versloeg.
Vooral Maronia is een belangrijk wijnbouwgebied geworden. Wijnstokken staan op de zuidelijke helling die haar beschermen tegen de koude noordelijke winden. Terwijl de verfrissende zeebries vanaf de Egeïsche Zee de nodige verkoeling geeft tegen de hitte. Naast verkoeling vertraagt deze bries de rijpingsperiode en laten de druiven smaak ontwikkelen met behoud van haar zuren.
Verder blijkt het dat de oude Grieken reeds belang hechtten aan oorsprongsbenaming voor hun wijnen!
Ook hier vinden we lokale rassen als Roditis, Lemnio en Mavroudi. Maar de internationale rassen zijn beter vertegenwoordigd, zoals Muscat d’Alexandrie, Chardonnay, Sauvignon Blanc, Cabernet Sauvignon en Merlot.
PGI Evros
Geheel in het noordoosten vinden we PGI Evros, waar de wijngaarden op hellingen van ten minste 30m hoogte moeten liggen. De meeste wijngaarden vinden we in het noorden en centrale deel van Evros. Hier vinden we overwegend lokale rode rassen als Karnachalades, Mavroudi, Bogialamades en de lichte Pamidi. Verder zijn er enkele internationale rassen toegestaan waaronder Chardonnay en Sauvignon Blanc voor witte wijn. En Trebbiano, Gernache, Carignan en Syrah voor rode wijn.
Macedonia
Het Grieks Macedonië is een uitgestrekt gebied in het noorden van Griekenland, grenzend aan Albanië, Bulgarije en de Republiek Noord-Macedonië in het noorden en de Egeïsche Zee in het zuiden. Naast een viertal PDO’s (Protected Designation of Origin ofwel OPAP) zijn er maar liefst 24 PGI’s (ofwel Topikos Inos).
De wijngaarden staan vooral aangeplant met Xinomavro, Roditis, Limnio en Cabernet Sauvignon. Deze druiven leveren robuuste wijnen op met stevige tannine en een rijk aroma palet. Naoussa is mogelijk wel de meest bekende classificatie in deze regio.
Het klimaat is overwegend mediterraan met continentale invcloeden, gekenmerkt door de hete zomers en koude winters. De geologie is bijzonder divers. Merendeel zijn rotsachtige bodems met lage vruchtbaarheid en goede drainage. In het oosten van Macedonië vinden we ook alluviale bodems op de lage glooiende landschappen die vruchtbaarder zijn en meer krachtige wijnen opleveren.
Hooggelegen Amynteo
Op de hooggelegen wijngaarden rond de plaats Amyndaio (570-750m) in noord Griekenland vinden we verrassend vooral Xinomavro. Hoewel in de PDO alleen deze druif is toegestaan, zijn de stijlen toch heel divers. Van (rode) mousserende wijn, naar droge rosé en lichte fruitige rode wijnen.
Het klimaat hier is het meest continentaal in Griekenland en de bodem is vooral zanderig. Het zijn gematigde zomers en koude natte winters die overheersen. In het groeiseizoen volgt de warme zon na een koude nacht die de productie van suiker in de druiven stopzetten. Hierdoor verlengt de rijpingsperiode waardoor de zuurgraad behouden blijft en de druiven een heerlijk aroma ontwikkelen. Doordat de zuurgraad behouden blijft, is Amynteo ook één van de twee regio’s in Griekenland waar mousserende wijn mogelijk is.
Geniet van deze wijn bij geroosterd vlees, geroosterde paprika of licht gekruide kazen. De aroma van rode fruit en specerijen (zoals kruidnagel, peper) met de volle afgeronde tannine is een heerlijke combinatie.
Bemind maar onbekend Goumenissa
Een relatief onbekend PDO is Goumenissa die ligt op de zuidoostelijke hellingen van de berg Paiko. Hier staan Xynomavro en Negoska aangeplant om een mooie blend te maken die meer rustiek en fruitgedreven is dan omliggende wijnregio’s. Het is tevens de enige regio die tenminste 20% Negoska toestaat in de blend. Dit helpt de wijn te verzachten. Negoska brengt de hoge zuurgraad van Xynomavro naar beneden. De appellatie omvat 330ha aan wijngaarden tot 150m hoogte. Doordat deze op het zuidoosten liggen, kunnen de maritieme invloeden van de Egeïsche Zee doordringen en meer gematigd klimaat brengen.
De kalksteenrijke bodem biedt goede drainage en in combinatie met lage neerslag levert dit geconcentreerde druiven op. De wijn moet samen gevinifieerd worden om vervolgens 12 maanden in eikenhout te rijpen.
Het levert wijnen op met rijk fruit van bramen, kersen, aangevuld met kruiden en vanille. De volle wijn is rijk aan tannine met een aangenaam lange afdronk. Geniet van deze wijn bij geroosterd vlees.
Gerenommeerd Naoussa
In 1971 kreeg Naoussa als eerste wijngebied haar eigen appellatie en stond model voor het Griekse classificatiesysteem. De klassieke Naoussa-wijn is een gestructureerde hartige rode wijn van Xynomavro. Deze druif heeft de regio groot gemaakt, maar inmiddels treedt Amynteo in de voetsporen van Naoussa.
De wijn kent een hoge zuurgraad, hebben harde tannine wanneer ze jong zijn, maar bij ouderen wordt dit fluweelzacht. Dit zien we ook in de kleur, de jonge Naoussa-wijn is paarszwart van kleur terwijl wanneer deze oudert het verandert naar granaatrood. Het is dan niet verwonderlijk dat Xynomavro werd geassocieerd met Nebbiolo, maar DNA analyse heeft dit ontkracht.
De wijngaarden liggen op 150 tot 400m hoogte op de zuidoostelijke helling van Mount Vermio, die rijk zijn aan kalksteen en klei. Het klimaat is minder mediterraan en wordt sterk beïnvloedt door de nabijgelegen bergen. De diversiteit van terreinen, hoogtes, aspecten en bodems op de heuvelachtige hellingen van Vermio, resulteren in aanzienlijke verschillen tussen de wijngaarden en maken dus het bestaan van veel kleinere verschillende terroirs mogelijk.
Naoussa-wijnen liggen over het algemeen iets hoger in prijsklasse; al snel rond de 20€. Ze schittert in rood fruit, specerijen en plantaardige tonen zoals tomaat en olijven. De wijnen krijgen lange schilweking en verlengde houtrijping om de tannine te verzachten. De wijn heeft veel zuren met een lange afdronk. Heerlijk bij gerechten met eend, gegrilde kip of Aziatische gerechten.
Bijzonder Playes Melitona
Op het Chalkidiki schiereiland vinden we de mooie hellingen (Playes) van Melitona. Een breed scala van druivensoorten is hier toegestaan onder de PDO. Bijzonder is dat deze PDO, verkregen in 1982, de eerste was waar internationale druivenrassen zijn toegestaan. De wijnbouwzone behoort praktisch aan één eigenaar Domaine Porto Carras, waardoor de wijn onder deze classificatie geheel aan hem toebedeeld wordt. Er is een witte blend van Athiri (50%), Assirtyko (35%) en Roditis (15%) welke een kruidig aroma met citrus kent. De wijn heeft een volle body met pitte zuren en een rijke fruitige afdronk. Ideaal bij visgerechten (niet romig!), wit vlees of de Aziatische keuken. De rode wijn is een blend van Lemnio, Cabernet Sauvignon en maximaal 30% Cabernet Franc. Deze blend levert een wijn op met complexe aroma’s van zwarte bessen en cederhout. Het is delicaat, rokerig met een lange fluweelachtige afdronk. Heerlijk bij wild of ander rood vlees met een stevige saus.
De meer algemene Halkidiki en Sithonia PGIs stellen wijnmakers in staat te experimenteren met bijvoorbeeld het bijna uitgestorven ras Malagousia. Deze bijzondere druif levert volle rijke wijnen met aroma’s van sinaasappel, limoen, jasmijn en rozebottel. Een heerlijke borrelwijn en past ook goed bij visgerrechten.
Hoog gelegen Epirus
In het noordwesten vinden we Epirus in haar ruige bergachtige landschap. PGI Epirus is de enige regio die mousserende witte wijnen toestaat. Het is opgericht in 2020. We vinden de hoogste wijngaarden op maar liefst 1.100m hoogte. Hier vinden we slechts één PDO die uitsluitend witte wijn produceert. Zowel droge als mousserende wijn die volgens de traditionele methode gemaakt wordt, PDO Zitsa. Alleen de witte Debina-druif is hier toegestaan. De wijngaarden zijn vaak omringt door hekwerk om beren te weren voor wie de Debina-druif maar al te geliefd is. Geniet van deze mousserende wijn als aperitief of dessert. Het is een frisse sprankelende wijn met de nadruk op groen fruit.
De wijnen zijn misschien niet bijzonder uitgesproken, maar omvatten inheemse druiven als de witte Debina en de rode Vlachiko en Bekiari. Verder binnen de vier PGI’s zijn ook internationale druivenrassen toegestaan zoals Chardonnay, Gewürztraminer, Merlot en Syrah.