Waanzinnig Albarino uit koel Rías Baíxas

We trappen deze blog serie af in Galicië, in het uiterst noordwesten van het Iberisch schiereiland. Het is een enorm mooi gebied in het groene Spanje dat ligt ingeklemd tussen de Atlantische oceaan en de Cordillera Cantábrica. De oceaan invloeden zorgen voor een  koel klimaat in Rías Baíxas en hier kan je een waanzinnig Albarino vinden.

Waanzinnig Alabarino uit koel Rías Baíxas

Pas in 1988 is Rias Baixas verheven tot DO status, waarmee de regio erkenning voor haar wijn kwaliteit kreeg. De regio wordt gekenmerkt door een steile kustlijn met vele inhammen (zogenaamde rías) met pittoreske vissersdorpjes. Landinwaarts bieden bergwegen en steile valleien een adembenemende reis naar de Spaanse binnenlanden. In Pontevedra ligt de grootste stad, Vigo. Maar de bekendste is waarschijnlijk wel Santiago del Compostela.

Hier vinden we ongeveer 4.500ha aan wijngaarden (per 2019) van vooral Albarino. Niet toevallig grenst Rías Baíxas aan de nabijgelegen Ribeiro in het oosten en Minho in het zuidelijk gelegen Portugal. In deze drie gebieden vinden we overwegend wijnen van Albarino.

Grote historie van Galicia

Horreos

Galicia heeft een Keltische oorsprong, hoewel de Romeinse invloeden veel duidelijker aanwezig zijn. Deze oorsprong is nog terug te vinden in de naam, het gebruik van doedelzakken en de “horreos”. Dit laatste is een schuur gebouwd op een stenen paddestoelvormige poten met gaten in de muren om graan en mais te bewaren. Dit was een ideale constructie om te voorkomen dat muizen konden genieten van de voorraad.

De taal en cultuur zijn echter volledig Romeins en vertonen grote gelijkenissen met noord-Portugal.

In de 16e en 17e eeuw brachten de overzeese handel met vooral Zuid-Amerika grote welvaart, wat terug te zien is in de barokke architectuur in plaatsen zoals Santiago. Vervolgens kende het achterland in de 18e en 19e eeuw een leegloop, mensen trokken vooral naar de steden aan de kust. In eerste instantie namen aanplant en productie in de 19e eeuw toe, waardoor er overcapaciteit  ontstond toen handelsoorlogen en exportverboden werden opgelegd. Waarna phylloxera de wijngaarden verwoestte. Tijdens de herplant van hybride en inheemse variëteiten in de 20e eeuw, begon Albarino zich te ontpoppen tot de ster van de regio.

Recente ontwikkelingen blazen nieuw leven in het gebied. In 1980 is de officiële benaming “La Denominacion Especifica Albarino” gecreëerd. Na de Spaanse toetreding tot de EU, werd de naam gewijzigd naar DO Rías Baíxas omdat volgens EU wetgeving de naam niet naar een druivensoort mag verwijzen. Mede met geld dat uit Madrid en EU afkomstig is, past men boerderijen en wijngaarden aan. Dit is in grote mate mede te danken aan de opwaardering van de Albarino wijnen tot DO.

Klimaat en geologie

Door haar ligging heeft Rias Baixas een Atlantisch zee klimaat. Door de kustligging is Val do Saines één van de koudste subzones. Hoewel de zomers erg droog kunnen zijn, kenmerkt de regio zich als een nat klimaat. Waar ook de invloed van nevel en mist vanuit zee aan bijdragen. Daarom dienen wijnboeren op te letten op de meeldauw en andere schimmels. Vandaar ook dat de druivenstokken van oudsher worden opgebonden in hoge pergola’s. De wind kan de druiven beter beschermen tegen schimmels. Deze frisse zeewind draagt tevens bij aan een heel mooie zuurgraad.

De geologie is opgebouwd uit een roze gekleurd graniet met zilver-zwarte kwarts deeltjes. De gemiddelde hoogte is 500m met uitlopers tot de 2.000m hoge pieken langs de Miño vallei dat de grens vormt met Portugal.

Druivenvariëteiten

Binnen de wetgeving van DO Rías Baíxas zijn 11 variëteiten toegestaan waaronder de geweldige Albarino. Verder zijn er nog 6 blauwe en 4 witte druiven toegestaan. De Albarino (of in Portugees Alvarinho) staat voor maar liefst 90% aangeplant. De beste wijnen vind je in Val do Salnes waar deze kleine druif knapperige frisse wijnen voortbrengt met veel fruit en verfijnde aroma’s. Elders in de regio geeft deze druif ook fruitige wijnen, maar vlakken overige aroma’s een beetje af.

De herkomst van deze druif is nog niet vastgesteld. De Spanjaarden geven aan dat het een voorloper is van de Duitse Riesling. Terwijl andere stemmen opgaan die zeggen dat het een Rieslingkloon is die door Duitse monniken naar Spanje is geëxporteerd. Feit is wel dat Abarino, net als Riesling goed gedijt op steenachtige bodem en levert heel pure wijnen wanneer geen houtrijping wordt toegepast. De wijnen kunnen ook goed ouderen.

Teixadura

Een andere belangrijke druif is de Teixadura. Deze druif vindt haar oorsprong in Rias Baixas en vind je veel in Condado del Tea. Hier noemen ze de wijnen ook wel “Condado-wijnen” en zijn samengesteld uit 70% Teixadura en Albarino en 30% overige druiven die volgens de DO wetgeving zijn toegestaan.

Loureira Blanca

De Marqués ofwel Loureira Blanca is de derde belangrijkste druivensoort die vooral in O Rosal staat aangeplant. Dit is een belangrijke smaakversterker voor Albarino.

De andere witte druivensoorten zijn Caiño Blanco en Torrentés (wellicht u bekend uit Argentinië). Voor rood zijn het de relatief onbekende Brancellao, Caiño Tinto, Espadeiro, Loureira Tinta, Mencia en Sousón. Echter deze spelen nagenoeg een onbelangrijke rol, hoewel de aanplant langzaam aangroeit.

De wijnen met DO Rías Baíxas zijn van 100% Albarino druiven met ten minste 11.3% alcohol. Deze herken je aan het etiket waarop “Rias Baixas Albarino” staat. Of de wijn is gemaakt van tenminste 85% Albarino met minimaal 10% alcohol. Wanneer de wijn op hout heeft gerijpt, staat op het etiket “Rias Baixas Barrica”.

De subgebieden van Rías Baíxas

Val do Salnes

Dit is het grootste en beste productiegebied (~65% van de jaarproductie) en de wijngaarden liggen vooral rond de stad Cambados. Het kent een rotsachtige zone met alluviale bodems rond de rivier Umia. Zoals aangegeven is dit de koudste subzone. De gemiddelde jaar temperatuur bedraagt 13C terwijl vrieskou en extreme hitte (boven 30C) hier een zeldzaamheid zijn. De gemiddelde neerslag is 1.500mm.

Witte Val do Salnes wijnen zijn gemaakt van tenminste 70% Albarino met een minimum alcoholpercentage van 10%. De wijnen hebben een mooi, sprankelend fris zoutachtig karakter. De waanzinnig goede Albarino wijnen van een koel gelegen wijngaard in deze subzone in Rías Baíxas hebben zure fruitsmaken op citrus en groen fruit gebaseerd. Terwijl de zonnigere wijngaarden de neiging hebben om rijp tropisch fruit weer te geven. Het belangrijkste verschil met andere wijnen in deze klasse is hun krachtige en lange afdronk.

Condado do Tea

Het tweede grootste gebied is Condado met ongeveer 20% van de jaarproductie. Het hooggelegen Condado do Tea kent een gemiddelde temperatuur van 13C tot 15C. Echter kan wel extreme hete zomers met temperaturen boven de 40C en koude winters ervaren. De neerslag varieert tussen 1.500 tot 2.000mm. De bodem wordt gekenmerkt door haar granietgesteente en leilagen. Waarbij de leisteen de warmte absorbeert en reflecteert wat de rijping stimuleert.

De witte Condado del Tea zijn van minstens 70% albarino of 70% treixadura (of een blend van de twee) met een natuurlijk minimum alcoholpercentage van 10%. De Condado wijnen hebben misschien een meer ontspannen karakter, meer aards en minder fruit

O Rosal

In het uiterste zuidwesten rondom de stad A Guarda ligt het derde grootste productiegebied O Rosal (~9%). Hier zijn veel gelijkenissen met Condado do Tea met een gemiddelde jaartemperatuur van 14C. en dezelfde hoeveelheid neerslag. De wijngaarden zijn in terrasvorm aangelegd op de steile hellingen boven de rivier de Miño met uitzicht over de Vinho Verde in Portugal. Hierbij is de bovenste deklaag ook alluviaal.

De witte O Rosal wijnen hebben minstens 70% Albarino of 70% Loureira (of een blend van beiden) met tevens minimaal 10% alcohol. De rode O Rosal heeft minimaal 9.5% alcohol. De Rosal wijnen hebben meestal zachter, perzikachtig fruit met een vol mondgevoel. Wanneer geblend met Loureira, bespeur je een bloemige noot aan de wijn.

De kleinere Soutomaior en Ribeira do Ulla

Daar waar Soutomaior als kleinste gebied in het zuidwesten ligt. Vinden we het grotere Ribera do Ulla in het noorden.

Soutomaior ligt in de heuvels aan de inham Rias de Vigo en treedde in 1996 toe tot de DO Rías Baíxas. Het kenmerkt zich door lichte zanderige bodem bezaait met graniet. Er zijn slechts 12ha wijngaarden verdeelt over drie wijnhuizen.  De wijnen zijn strak en mineraalachtig.

Ribeira ligt iets verder landinwaarts en is kent daarmee een iets warmer klimaat, vergelijkbaar met Condado. Dit is de nieuwste subregio die in 2000 is toegetreden. De wijngaarden zijn aangeplant op de heuvels en vlaktes langs beide oevers van de rivier de Ulla. De bodem is rijk en alluviaal, wat zeer fruitige gemakkelijk drinkbare witte wijnen oplevert.

Koel 2021 in Rías Baíxas voor een waanzinnig goede Albarino

Het jaar 2021 gaat de boeken in als ongewoon koeler en atypisch regenval patroon. Hierdoor was het eindeloos wachten op de veraison in koel Rías Baíxas, maar de waanzinnig goede Albarino hield uitstekend stand. Ondanks de meeldauw en het verwijderen van druiven die geïnfecteerd raakten met botrytis. De milde zomer en hoge opbrengsten resulteerden in lagere alcoholgehalte maar met een goede zuurgraad en een heel verfijnd balans.

Zo komt alles samen in de Serra da Estrela, een mooie wijn uit de subregio O Rosal. Frisheid, mineralen, steenfruit. Heel mooi pure wijn die gedronken wordt naast alles wat uit het water komt.

JA! Ik schrijf mij in voor gratis updates.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *