Uiterlijk
De grüner veltliner groeit in een compacte, langwerpige tros en heeft bladeren met diepe inkepingen. ‘De groene uit Veltlin’ is sterk en levert van nature veel druiven. Te hoge opbrengsten geven karakterloze wijnen, maar wie de groei beperkt, oogst druiven met bijzondere kwaliteiten. Een van de kenmerken is dat hij laat rijpt. Laatrijpende druiven hebben doorgaans een warme herfst nodig om zich volledig te ontwikkelen. Een goede grüner veltlineroogst betekent: rijpe, suikerrijke druiven met flinke, zachte zuren.
Oorsprong
Hoewel hij op meer plaatsen in Oost-Europa voorkomt en er op kleine schaal in Nieuw-Zeeland mee wordt geëxperimenteerd, hoort grüner veltliner bij Oostenrijk. Niet voor niets wordt deze druif beschouwd als de trots van Oostenrijk. Een van de drie wijnstokken daar is grüner veltliner. De druif komt het meest voor in Niederösterreich, het gebied ten noorden van Wenen. Engelstaligen kunnen de naam niet goed uitspreken en noemen hem liefkozend Gru-Ve, groovy, wat ‘gaaf’ en ‘geweldig’ betekent. De droge, frisfruitige Grüner Veltliners met duidelijke peperaroma’s komen uit het Weinviertel, de krachtiger soorten met minerale aroma’s komen onder andere uit Wachau.
Ook in Hongarije komt deze druif geregeld voor onder de naam Zöldveltelini.
Smaakkenmerken
Grüner Veltliners zijn meestal droog en verfrissend. Er zijn Grüner Veltiners met sappige aroma’s van wit fruit als appel en peer. Andere hebben juist het weelderige van meer exotische vruchten, zoals ananas en nectarine. Kenmerk van veel Grüner Veltliners is het kruidige toontje van versgemalen peper. Opvallend zijn de verfrissende maar tegelijkertijd zachte zuren. Zij geven de wijn pit en spanning. Hoewel er lekkere, op vat gelagerde Grüner Veltliners bestaan, is de druif in het algemeen beter af zonder rijping op nieuw eikenhout. Hout geeft te veel smaak af waardoor de delicate aroma’s en structuur van de druif niet meer goed tot hun recht komen. Zonder rijping op nieuw eikenhout kan hij zijn terroir beter tonen.
Wijn-spijs
Grüner Veltliner is de lieveling van veel sommeliers. Door zijn volle smaak met zachte zuren past deze wijn namelijk bij gerechten waar geen andere wijn bij te vinden is. In Oostenrijk zelf presenteren ze hun vlaggenschip graag bij wienerschnitzel, maar er zijn legio andere mogelijkheden. Een droge, geurige Grüner Veltliner is ook de perfecte partner van gewokte groene groenten, alles met paddenstoelen en van zoetzure Aziatische gerechten, waaronder koe loe yuk en curry.
